장음표시 사용
111쪽
eile effociivae, inam et prae multitudine materiae sequi debent obstructiones, feruorque cum materia ad pustulas essicio das non paullatim congesta, sed via dctaxus, Ut in periodicis febribus extra venas .saltem maiores eiiciatuo dicent ad haee theologivitque fideles. quum propter Italiae peccatorum certam Poenam, veluti lepra Ioa examinando hane labem accessisse confiteantur. Quae quum, ut eis aequetur enormibus, debeat esse longa, hute non debuisse febrem adiungi, quoniam non
octo ea iam annis, quibus humana corpora crueianisetur. sed breui dierum spatio interemisset, quum ipsa sola multos iam vita priuarit, ideo nec feris 4ior Astronomi vero dicerent, ex certa mala proprietate a caelo, planetae scilicol vel formae ili ius influxu, materiae huic impressa proprietati pestilentis febris contraria, quae fere subito si vasis agitationem et febrem excitat comburen eom. Physico autem iudicio sic mihi dieondum esse videtur. Exagitatio scilicet atque obstructis, quae hoc in morbo contingunt pro ebullitione ci
cum eonditione hoc admittit PINCTOR c. a. P. 89. Nam raro eam adesis profitetur. Hic de tempore. quo scripsit auctor, videtur esse verissimum quia iam a. I 5ou. luis forma immutata esst, at vero
dubium, si de primis originibus quaeritur. Tunc - enim Moria careo, tesu oculato, maior fides est.
112쪽
putredine adducenda, nisi in corporo valde parato, nullo modo lassiciunt, sicuti nec saepe in icto ritia febris accenditur, licet via destinius ossietatur. Huius autem caussa est, quia materia nimis fieea est, at non sie in scabie, dicente primo eramplexioninu GALENO eapite ηο non fid ex siceo putredo. Idem Avic ENNA assirmans quarti septima de ve--
eis evita inquit: Non si febris, praeeipue exisenumateria insuperjiι Nam caussis priuatur putredinis tantae, saltemqua faciat febrem, quoniam adsiecitatem materia vertitur atquct frigus, magis quo in venis minoribus, quae sunt cauta exterioribus magis propinquaec facilius. exsiccanti blis, inquam putredinem adducentibus, quas etsi fieret parua. quia etiam distans a eorde, Vt cx Avic ENNA secum
da primi da pia bus vommatum colligi potest, quqdeausia, est in scabie . paruam fieri fehrem, cuius febris passio est, ipsam non faceret. Ex quo se, qui dur, materiam eontinuo ineptius febris su iactum fieri , tum ex siceitato a caeli propriotato
impressa, aereque eontinuo exsiccante, turn ex materiae a. corde distantia, tum fore ,r quod ad. oimus, ex Proprietatis varia mixtionρο quantitatis humorum, ut in tiriam eontingit, Ex qua varii etiam ratione dissiciles eognitu producuntur. Ex
qua etiam proprietate sinte fit, ut plurima in tumulis eorpora per saecula imputrida sint in enta, sicuti a proprietate dicimus salamandram ignei ton D 3 sidere
113쪽
εDe Morbo Galliso. sidere ineombustam. Potes tamen febris ex alia materia, quam ea, quae morbi es, saphatito in eis. pore nasci . eaque is, εο frequentius 'in reperitur. Sed de his hactenus, quum de febrium modis Ii- o nostro de infirmorum viseratione inscripto abunis de tractarimus, et ex dictis responsio manifesta pateat ast obiecta.
De Caussis atque signis, primumque Amcientibus et superioribus.
Quoniam morbo recta curatio adhuc adhiberi non potest, nisi is, ut GALEuus seeundo da sanisatis in. genio, AvICENNA quarti prima primique quarta, et CELsus suci de sanitate una eum ceteris medi tinae auctoribus sentiunt, speciali, quoad fieri poterit, notitia comprehendatur. Non enim in uniuersalI scite sat est. Nam in eonfuta, sed in particulari necessum est, quia distincte serio Bhia
eorum rigo hoc tamen certum est, primam Iuem fuisse frequentius febra coniunctam, rarius vero post
114쪽
cortuu ARISTOTELE asserente. Res autem, ut Physcorum primo. a' etiam metaphnicae et Analtyikorum posteriorum libro edocet ARIsTOTELES, numquam perfecte apprehenditur, nisi et eius usque ad immediatam caussa cognoscatur. Nihil autem est fine caussa, Meundo Rethori eorum Arsaeis, et primo de ingenio fauitatis GALENO scribentibus, Ideo, postquam de eiusmodi passionis nomine, ut veritas docuit, disputauimus, de eius caussis optime cognoseendis nostrum esse pertractare hoe loeo sentimus. Et quum morbi cuiuslibet sint caussa oquaedam aegrae, aliae neutrae, et salubres reliquae, et pro morbi eius notitia et depulsione aegras eaussas salubresque sat sit cognoscere, pri. mo eaussas aegras, deinde salubres excutiemus, et quoniam algrarum quaedam efficientes sunt, quaedam sormales, materiales atque finales, harum ordine genera percurremus, quarum diuisionem caussarum, quam sorte nullus sic absolutam umquam vidit, qui optat, librum nostrum legat da infirmorum visitatione inscriptum.
Caussarum itaque aegrarum, scilicet efficientium . primoque prochatartiearum sine quibus rara aegritudines fiunt, ut primi prima GENTILIs testatur, et uniuersalium omnium prima, quam ordine uniuersi remotissimam ab omni effeetii considerant operantem theologi atque fideles, Iieet foris
115쪽
huius., quem Saphati dicimus. immediatam, vel extra naturae modum aut Oθciali modo agentem, ut lepra Ios in lata est. Altissimus ac omnipotens illo Deus est quom uniuersi orbis prouisorem VnusquisquΘ voritatis amator fronte apertissima confitetur, ut aberrantes iamdiu oues de innumeris enormibusque peccatis arguens tandem corrigat et ea- iuget, ne, eo sinente, ut PHARAONI accidit, coreis ad impietatem obdursetur, sed ut imposterum semita magis recta incedentes, vitam beatam denique consequantur.
Hoc manifeste inditia probant. Misera aei solix Italia decem fere iam annos varia flagellorum genera passa est patique parata, videlicet bel-:
la, depraedationes, violationes, adulteria,i Occiasiones inter principes, inter populos, inter ciues, inton assines, inter sta tres disiensiones inexcogitabiles, odia, dolos, quae malorum Omnium caussa extiterunt, Omnium paene dominationum, principatuum et regnorum incendia, ruinas, desolationes principumque miseram fugam, item famem, .egedum in agris pariter et in horreis,umnium etiam obsoniorum euersiones, item Festem, febresi maliguas. medicis cognitu dissicillimas, tussea inauditas , alios quoque morbos, hanc etiam, de qua nunc noster est sermo, quam voracusimam feram, tandemque Italiae seruitutem. Tot autem
116쪽
supplicia et poenarum genera, quis Vna tam breue temporis spatio, nisi corde suo insipiens propter peccata a iustissimo vitionum Deo emanasse negabit, quum prascipue lenonibus, meretricibus atque foedam coitu et Dino vitam ducentibus primum inhaeserit 7 Eest bonis ae nobilitas viris id sinteorum, potus et osculieontagiona accessi. hoc omnis populas eonfletur I, cuius vox , et Dei est iuxta prouerbium, hoe se praecones atque verbi Dei concionatores, qui ea praeuidentes flagella, tot annis, poenitentiam agite, exclamauerunt, testantur; hoc et infideles, ut Avic ENNA est; quod X' Metaphioces asserunt atque roborant. Crede, inquit, quod dieitur de
divinis sagellis, quoniam super flagitiosorum ristitates descendunt, superque homines iniuriosos volantaudiuina. Et verum id est, quum approbat vulgus, neque hoc negant, nisi qui philosophi videri eo tendunt' Concedunt tamen et ipsi non solum huius , sed et caeli. et naturae totius caussam ess Deum, ud XVI. de Animalibur ARisTOTELEs efa. Metaphi sces attestatur; immo inquit ipse hoe
de Ilegimine principum, sue eo nihil seri potes i
qucid et PLATO suo scribit Timeo, stoquo de substantia orbis AvERROIs, quamuis uniuersali ac naturae ordinis modo, non speciali, id velint. Quo-
. I simili modo mentem tegit M. ALMENA c. n. P. 361. T. I. Aphrod.
117쪽
niam vero ordinata potentia sua, qua ut saeptus operari est assuetus, non, nisi secundariis caussis auctoritate philosophi agit, quae quidem non, nisi a Deo ac intelligentiis motae, teste eodem, haec mouent inferiora, quae, ut idom testatur in Metioris, libroque is Regimine principum, neces sest superis lationibus guhernari, quoniam bonum uniuersi M' Metaphsices, eodem testante, eon stit in ordine. Accedit et superiorum altera eaussa, ostra videlicet, quae omnis orbis inieriores effectus remotissimam considerantes caussam astronomi statuunt. Aspectus igitur alicuius planetae aut formarum aerem ad qualitates prauas et terrae fructus faelle corrumpentium hunc ad gignendum morbum influxit. Hoc his, qui astronomos insequuntur, aporiunt certa inditia; Nam populos regiones genere, eo lexione, aetate, regimine moribusque diuersosvprehendit hau lues, unde nomen Fidemas accipit;
et D Horum influentiam accusant ΜΟΗTEsAVRVS c, 4. . P. LII. T. I. et GRUEMBRcK p. s . seq. PINCTOR Taxilfiinain esse ait c. 3. p. 9I. itemqu. c. I P. 99. solam nominat, exclusis cetoris caussis, ita tamen, Vt, quae eius fit proprietas, se nescire confiteatur, subdubitat Io. ALMNAR c. 2. P. 36 o
T. I. Eain quo a sola influentia et aeris correptio rarissime euenisse profitstur.
118쪽
Ηaee enim quum ita fiunt, astrorum influxu iudicant aduenire, et quum omnes orbis effectus poeeaussas continuo minus remotas, magis VPro 'propinquas, quas primo Phys rum formaliter eontur. rere ait philosophus, perficiantur.
Aeeedit et superiorum tertia caussa, aeris stiliret istemperies, consequenterque temporum mutationes, quae, testante I Aphorumorum Hippo. CRATE, generant morbos, in quem physici sensui inhaerentes, ae alia elemen. vltimo ab eis conis sideratas caussas, omnes mundi effectus reserunt, et lieet inter non naturales eaussas aer annumere tur , quia tamen, ut Pronysicorum prima Hippν-CRATI placuit, est aer quodam caeleste, hoe ipsum in loco mussam ess s eonstituemus. Haec autem aeris intemperies qualitas Icca extitit atque talida, quae maxime repletis corporibus est infixa. ea non vera putredine, sed certa eorruptione afficiens. Anno scilicet clIcccc Lxxxxiit t. quo in Italia venit
Christianissima Franeorum Maiestas 2 ad aestatem sequuti sunt menses decem quam siccissimi, quod profecto, ut libarum ei esset iter, inditium extiistit tantam Maiestatem adeo ante alios iustitiae principem ac Italiae durum flagellum constitutum fuisse, quod timor ac populorum tremor ineffabilis testatus est. Regno enim Neapolitano, euius rex fugae se tradidit, et Mediolenensi, euius prin-eeps
119쪽
ceps eaptiuus dueitur, nutu fere oculi, vixque ense nudato, sed pileorum umbra pantuflarumque occursu atque gipsea inscriptione. dictu mirabile hisquinque annorum spatio potitus est. Caliditas
igitur aeris licet una hieme contemperata, continuaque eius totius temporis siccitas, undo magis, quam caliditas huius morbi ipsa caussa est, arbores et terrae fructus, corpora humana et uniuersa pecora, nulla quasi umquam tunc pluuia contem. Peranio, ad sui naturam et qualitatem mutauit 3 hinc humores humano in corpore, complexio et naturalis calor corruptionem senserunt, quod continuo cibariis ot humoribus in complexionem calO- remque agentibus, et in haec illis mutua corruptione, aeris alteratione indeficiente, quia nihil in natura seeit ociosum Deus, ut libro de Regimine Principum AR IsTOTELEs scribit, in deterius protractum est. Vt enim sint corporis pro sanitate humores vitaque eonue. nientes, decens debet humidi cum sicco mixta in-. esse quantitas. Humido vero effugo, calidum non moderante innatum, atque iam factum extraneum, rursum siccitatis auctu redduntur humores
sicci, terret atque Usti. . a.
sida seraque aeris temperis fit hie morbus. ': ' Vane autem aeris, quam dicimus, intem p alem huius morbi caussam esse multis concludimus
120쪽
6xtationibus, quarum prima haee est. Morbi huius materia calida est atque sicca, ut infra apertissimo demonstrabimus, ergo, quum in habentibus sym-holum transitus saetiis sit, ea lida exsistit in tempori easceaque. Item apparet colore, ut visus diiudicat.
pustularum liquor terreus atque Ustus, calorque inest et pruritus non paruus, dolores item acuti,
quos quum humiditas ipsa non faciat, ut prima temtii Avic ENNA testatur, ideo ex sicca intemperio fiunt. . Nimia quoque vigilia, quod calidi est et sices, item iuuenes, quorum aetas, Complexio, et 'humores sicci sunt, hae inuolati sunt labe; ergo,
quam ostendimus, intemperies eius caussa est, quum, teste ARIsTOTELE de Generatione 2', et GA-1εso Metari primo, in habentibus. ut diximus, symbolum transitus sit lacilior. Praeterea, dupliei habita temporis intomperie, longior atque acti-uior aegritudini, magisque Proportionalis pro caussa tribuenda est, quum omni in actions contactus requiratur et mora. At haec qualitas calida siccaque longior ex ambabus, calida scilicet et humida; et activior est, igitur ea noui morbi huius caussa est. Minor probatur; Nam humida intemperies durauit dies, minusque, ut patet, activa est, nostra autem intemperies anno fere et dimidio vi. gens, activior est, modo qualem constitutionom fecerit annus, tales aegritudines expectare Oportet, ait HippocRATEs AHorimorum partieula tertia,