장음표시 사용
241쪽
cit probat. Quid in ea autem exercitatione riderico Μorello hostro praestantius, sinc
ro rerum explicatore V non ambitioso, non
fucato, non turgido Μagna vero Iacobi Sirmondi, non in ea solum, quam tractamus, sed in reliquis etiam humanioribus dis.ciplinis praestantia: venusta quadam & nativa soret facundia, & legentium animos spira, Voluptatia suavitate persundit: hanc tamen. dicendi facultatem ad auctoris exemplum ercet, plusque interpretationis fidei, & recepto a pud Cnristianos homines vervorum usui, quam elegantiae sermonis & munditiar. tribuit. Inflatior Nicolaus Rigaltius & elatior, verborum negligens laborat in sententiis, easque pingui, ut ita dicam, interpretatione convestit. Et Vero, ut sunt studia, non hoc fine stabit nostrorum hominum diligentia: confluunt ad me quotidie juvenum exa- , - mina, in quorum flagrantissima discendi cu-lsiditate non levem spem collocavi: sed ex il-
is potissimum duo, magna cum excellentia, praestantiaque reliquorum, velut foecundae arboris generosi surculi in laudem patriae su ia ccescunt et Dionysus. alter Petavius, in ve- . stram , Fronto, ab annis aliquot similiam cooptatus, ad summam gloriam eruditionis florescens exquisitis doctrinis exaggeratus;& tamen aetatem videtis, jam inter eruditissimos nondum inter viros numerandus et alter
242쪽
INTERPRETIBUS.. et I ver. Claudius Salmasius Divionensis, homo peradolescens, ingenio dissimili, pari cupiaditate incensus , reconditas rvestigans & histeriores literas, tam acri & indefessio labore, ni sit refraenandus a studiis; vereor enim ut sit diuturnus. Quod si utrique suppeditet
Vita, omnino conjectura ducor ad suspican dum, maximum illos doctrinae suae & gloriae lumen, sic tamquam geminos Soles in orbem literarum illaturos. Sed co unde deflexit , referatur oratio: haec enim parum ad rem. - T Hv. Parum ad rem, ut voles, fuerunt mihi certe jucunda; gaudeo enim, ubi in hac literarum vastitate adolescens existere via. deo, qui animum ad artes liberis hominibus dignas adjungant, nec in pravissimam sese dent iuvenum nonnullorum consuetudinem, qui inscitiam laudi ducunt, unum id st
dent, . aut equos Alere, aut canes advenandum.
FR. Tolerabile vero id esset, ni hoc etiam delectarentur aucupio, quo petitae volucris saepe praeda fit ipse auceps. Sed haec mittamus: tu, Casaubone , ad Italos te consec, nisi quid de Gallis habes amplius quod addas.. C A S. Habeo vero, neque pauca, sed haec satis sunt, facile ut appareat quid nostri in eo genere potuerint. Videamus jam de Italis, qui in ea I. I l . . excolenda arte Gallis ipsis praeiverunt; nam
243쪽
& annis abhinc ducentis Herodotum Whucydidem Latinis literis exponebat Laurentius Valla , in ea bene& eleganter dicendi copia,
quam totis voluminibus explicavit, inelegans tamen, &pαὶ barbarus; Graecis ad hoc literis leviter tinctus, ad auctorum sententias parum attentus, Oscitans saepe, & alias' res agens, fidem apud eruditos decoxit. Erat ejus aequalis Leonardus Brunus Aretinus , de cujus facultate praeclarum erat Andronici Thessalonicensis iudicium, verum eum qu pe & fidelissimum Graecorum interpretum solebat appellare, caeteros autem magis paraphrastas; majorem tamen in eo Romani se monis castimoniam Erasmus requirebat. E dem quoque aetate prodiit ex Emanuelis iChrysolorae umbraculis vir pietate iuxta &doctrina insignis Ambrosius Camaldulensis, non satis politus, & ut vitae instituto, sc sermone austerus, stylo quandoque extra callem excurrens. At infeliciter plane provenit Lapus Florentinus, interpres non satis Latinus, imo vastus & agrestis, verbis quidem adhaerens, & indolem quoque consectans, neutrum videtur assecutus. De Francisco Philelpho sic pronunciavit Petrus Nannius, Francisim Philelphus religiosius circa verba , in reddenda sententia ta indole desciti transtulis
Xenophontis multa, cumque uideret versorum elegantiam , verbum verbo reddere misit , --
244쪽
terum non potuit ex fide reddere, a me in Gracis reperiebat, quod mirum in homine Graeco Graeco, opinor, sermonis. Graeci peritia, non natione; apud Tolentinates quippe nistus erat. Est apud Jovium, hortatu Alphon- si Regis, qui eruditos hujus aetatis homines ad linguam Romanam Graeciae thesiuris i cupletandam liberaliter invitabat, Petrum Candidum Decembrem Appiani interpretationem Latinam suscepisse. Abnormis illa, inficeta, insulsa; quodque pejus est, infida; sive quod laceri & vitiosi exemplaris mendas secutus sit interpres; sive quod immoderatae ingenii & dissolutae libertati sit o
secutus. Hos consecutus est Angelus Politi nus homo, non unus E multis, sed cum paucis potius comparandus; in omni penε facul tale, quae virum eruditum deceat, silae prin- ceps aetatis, in scribendo vero potissimi, Nam quae vel oratione vorsa ludere, vel promti commentari libuit, praeclaris distincta sunt notis selicis & elegantis ingenii, . quod non ad alieni stili exemplum serviliter compositum, sed velut iugum imitationis indignans, suo sibi ductu &auspicio velificatur. Hinc adebin interpretationibus, cum auctore suo non
certat modo, sed eum saepe etiam seperat; ut Erasmus ipse, ejusmodi lucubrationum egregius spectator, summum eum artificem dicere non dubitarit. Id genus multorum
245쪽
movit approbationem ; at non proinde
meam; nec, ut spero, item vestram: morigeram enim & ad imitandum accommodatam orationem, non circumsuentem &altius exaggeratam; interpretem, non Or torem postulamus. Μulta ad haec viro magno humanitus excidisse si dixero, id socer meus suis in Herodiani interpretationem animmadversionibus comprobabit. Quid quod ab Angeli aemulis jactari solitum fuisse narrabat Pontifex Leo, opus hoc esse Gregorii Tiphernatis, atque id ex inaequali & vario orationis contextu deprehendi. Annii autem Viterbiensis, qui horum temporibus suppar fuit, quoque nemo otio suo magisin literarum perniciem, ignominiamque suam ab sus est, supposititias interpretationes ne at- itingamus omnino, nec in hoc luto & sordibus pervolutemur. Ad interpretationem Polybii. viam nobis, ut scitis, praeivit Nicolaus Perottus; hanc ejus operam pro eo ac merita est , in eλ Praefatione laudavimus, quae Polybio nostro est adtexta, & de prioribus ejus interpretibus, deque nova nostra conversione disserit. Huius nostrae laudationis summa haec est, Nicolaum Perottum, lite rarum Latinarum, quas perdiu docuit, eX-quisite, ut illa erant tempora, fuisse peritum: non Vulgarem praeterea ejus fuisse industriam
in Graecis ita vertendis quae quidem intel
246쪽
Iigeret ut nullum perispe Graeci idiomvis in Latra ejus interpretatione Vestigium appareret quam interdum opus esse αν φνu dicas; tanto autem hominum applausis exceptam eam fuisse ,ut ex ejus aemulis nonnulli , quema admodum a Paulo Iovis scriptum est, hane Polybii interpretationem antiquissimam, fumioque surreptam existimarint; Perottum tamen, meo judicio , a fidelis interpretis absolutione tantum abesse, quantum qui Iongissime ; tam levi quoque Graecae linguae cogni- tione fuisse imbutum, ut vix in ejus cortina
videatur adstitisse; quae si ipse de se sensisset,
numquam hanc Interpretationem Nicolai Pontificis oratu fuisse suscepturum. Nec se licius vero Georgio V aliae labor ille successit , nam & a Graecis dissentit saepe , & quae asi quitur, uon raro pervertit. Idissilium Ficinum religiosum & fidelem dicit Nannius, summaque cura verbis institisse, sententiam quoque reddidisse, in indole vero defecisset
pos aliter judicamus; nam Verborum curam.
negligit Ficinus, sententias dilatat nonnumquam, vel contrahit; id quod alibi saepe, maxime vero in Trismegisti interpretatione
deprehendas. Hermolaus etiam Barbarus de elegantia sollicitus, non tantum verbis & characteri, quantum sententiae tribuit, &sapori illi. vernaculo &. μν φ, ut scriptores ab eo conversi non interpretis sermone, sed nativo
247쪽
movit approbationem ; at non promae meam; nec, ut spero, item vestram: -- rigeram enim & ad imitandum accomm gatam orationem, non circumfluentem &altius exaggeratam; interpretem, non or torem postulamus. Μulta ad haec viro magno humanitus excidisse si dixero, id Ecer meus suis in Herodiani interpretationem am madversionibus comprobabit. Quid quod . ab Angeli aemulis jactari solitum fuisse narrabat Pontifex Leo, opus hoc esse Gregorii Tiphernatis, atque id ex inaequali & vario orationis contextu deprehendi. Annii autem Viterbiensis, qui horum temporibus suppar fuit . quhque nemo otio suo magisin literarum perniciem, ignominiamque suam ab sus est, sapposititias interpretationes ne a tingamus omnino, nec in hoc luto & sordubus pervolutemur. Ad interpretationem Polybiu viam nobis, ut scitis, praeivit Nicolaus Perottus; hanc eius operam pro eo ac merita est , in ia Praefatione laudavimus, quae Polybio nostro est adtexta, & de prioribus eius interpretibus, deque nova nostra con versione disserit. Huius nostrae laudationis summa haec est, Nicolaum Perottum, sit rarum Latinarum, quas perdiu docuit, ex-- quisite, utilla erant tempora, fuisse peritumenon Vulgarem praeterea ejus fuisse industriam
in Graecis ita vertendis, inuae quidem inte
248쪽
Iigeret ut nullum persaepe Graeci idiomsis in Latina ejus interpretatione Vestigium appareret quam interdum opus esse-dicantanto autem hominum applausis exceptam . eam fuisse ,ut ex ejus aemulis nonnulli, quemo admodum a Paulo Iovis scriptum est, hane Polybii interpretationem a quissimam, fur loque surreptam existimarint; Perottum tamen, meo judicio , a fidelis interpretis abs lutione tantum abesse, quantum qui longissime; tam levi quoque Graecae linguae cognitione fuisse imbutum, ut vix in ejus cortina 'videatur adstitisse; quae si ipse de se sensisset, numquam hanc Interpretationem Nicolai Pontificis oratu fuisse suscepturum. Nec selicius vero Georgio V aliae labor ille successit , nam & a Graecis dissentit saepe , & quae assoquitur, uon raro pervertit. Idarsilium Ficinum religiosum & fidelem dicit Nannius, summaque cura verbis institisse, sententiam quoque reddidisse, in indole verb desecisset pos diter judicamus; nam Verborum curam negligit Ficinus, sententias dilatat nonnumquam, vel contrahit; id quod alibi saepe, maximὸ vero in Trismegisti interpretatione
deprehendas. Hermolaus etiam Barbarus de elegantia sollicitus , non tantum verbis & characteri, quantum sententiae tribuit, & sapori illi. vernaculo &, ut scriptores ab eo conversi non interpretis sermone, sed nativo
249쪽
tim loqui videantur. Oratione non valdδquidem splendida & exculta, sed perspicultamen, & ad Graecum exemplar affabrε composita usuς est Nicolaus Leonicenus. In Graecis autem parum Versatus Raphaer Volaterraianus,lacatam eruditionem ostentat, &dum
interpretem se mehs supra seipsum assurgit,
quaesita Iaude cecidit. Proximus hujus aetati Leonicus Thomaeus, emendatus interpres, sermonis planus, ad auctoris nutus totum se fingens. Uberior contra Johannes Berna dus Felicianus, parum pressus, & redundans nec eam tamen, quam prolixitas quaerit, perspicuitatem consecutus. Elegantes & comti Romulas & Pompilius Amasaei, si remo tis Archetypis, interpretationibus acquiestast quae si ex adverso contenderis, Utrumque,
sed Romulum praesertim, concisa dilatasse, obscura illustrasse, diffusa contraxisse, &ubique secundiae laudi velificatum fuisse reperies; ea vero usum cautione Pompilium, ut obseura quaeque non attingeret; Lecto rem tantummodo monuisse eorum ab aliis interpretationem peti posset deerat nempe satis exquisita literarum Graecarum peritia. EX, mia vero Petri Victorii facultas; ad auctoris arbitrium ita se componit, ut mutatuS, coetias, penὸ alter creat possit; alieno ore loqui, propriamque indolem exuisse. videatur. Magnos etiam, & Reipublicae literariae utiles
250쪽
utiles in eadem palaestra labores excepit Iunius Paulus Crastus, interpremon inelegans , fidus satis: quod enim verbis vel adjecit, vel decerpsit, id in indole & sententiis cum is
pore & perspicuitate relatis diligentissimἡ reis pendit. In hac etiam distiplina quid posset,
expertus est Natalis Comes, & nisi vitio fuit occoecatus, se in aliis sortasse alia
quem, . in ea exercitatione nullum admodum
esse pervidit: verborum quippe & characteris
securus, vix obtinet sententias. Nec incommode verbAristotelis Artem Rhetoricam in Romanum traduxit sermonem Antonius Riccobonus: locutio emendata & Latina.
astricta verborum comprehensio et quod si auctoris sensa pervestigasset selicius, propis omnino a summa interpretis persectione a fuisset. Plurimis quoque lucubrationibus hoc studium locupletavit Petrus Galesinius, verbosus interpres & diffusus, neque satis pro
Patrum, quos exposuit, dignitate castigatus. Fredricus Commandinus jummam Mathematicae scientiae peritiam , nec non exquisia tam Graecae linguae cognitionem ad conve tendos hujus artis scriptores attulit: fidus est in verbis, fidissimus in sententiis ; nec perspicuitatem in eo, & quantum patitur scientiae hujus tenuitas, concinnitatem desideres. Coronam hanc claudat Iulius Pacius, quem