장음표시 사용
61쪽
Ds, ipsa oris elucebat figura & indoles: ita si milem praecipue vocum significationem ac compos;tionem persequi interpres debet; quae
quum diligenter relata fuerint, tum certe na tivus sese Auctoris sponte sua ita efferet cha racter, ut si non expressum accurate , at a dumbratum possis agnoscere. Quum ergo S parem Vocabulorum constructionem, & si milem formam seu colorum ab interprete re quisivi; insanam hanc hominum quorum dam licentiam coercere volui, qui uno eo
demque stilo, suo videlicet, edque vel facili,
& diffusio; vel grandi & presio, dissimillim
quaeque dicendi genera convertunt & inter potant , libiosque nobis suo judicio bonos, meo quidem pessimas interpretationes obtru dunt. TM v. At satius id fuerit fortasse, quas bonas quidem interprptationes, pessimos Verro libros obtrudere. C A s. Quasi bona in terpretatio non bonus liber esse possit. Au ci orem itaque suo insignem charactere , primo agnoscendum intuitu referri oportere dixi, quod ut facilius assequatur interpres, Verbis nullo modo, s sis erit, recedendum eise docui; cum ea dc mum tutiassima sit si vc habitus, sive formae, sive coloris, sive inqdolis effingendae ratio. Attendisset praeterea is, qui a te mihi objectus est, reprehensor, quam caute haec a me, subtiliterque distincta sint, quae de vario interpretandi modo, pro
62쪽
materiae auctori subjectae varietate disseruimus: nam qui in convertendis sacrae Scripturae libris elaborat, verbis verba dimetiri debet, neglecto admodum colore , qui vel in
renumeratis interpretationis, & aequatis verbis satis splendescet; Pagnini enim conversio ad verbum licht exacta,rusticum tamen Amosum & impolitum; suavem Esaiam , disertum, & aequabilem exhibet: vel si evanescat color ille, levem hanc aequo animo jacturam seremus , ad quos longe amplissimum redit atque uberrimum interpretationis hujus emolumentum. In Patribus quoque, Philosophis, Mathematicis, Technicis. i1sque potissimum, qui in magna rerum subtilitate versantur, ma-jurem verborum, quam char: cteris rationem haberi volui; in verborum enim ordine ac numero serὶ character ille consistit: charact rem autem unum si persequare, fortasse non
assequare, verba quidem certe non compar bunt. In Oratoribus vero non est, opinor,
quod desiderare possit quisquam, adeo benigni fuimus & liberales. Quod ad Poetas, attinet, quoniam soluta numeris oratione poeticus ille color ab interprete neutiquam retineri potest, cur excurrat interpretatio planhnon video. Μe porro severitatis & duritiei chm insimulavit corrector ille, factum ab eo
ipso est duriter & illiberaliter; nihil enim est
63쪽
suis mahe narrando possit depravarier: Id quod boni es, excerpit, Acis quod mali esse. Ea enim lege auctori voluimus interpretem adhaerescere, si linguae id ficultas, qua utitur ipse , permittat: si aorista sane Graecorum, vel multiplicos illas Ebraeorum , Arabum Veconjugatione& in interprcte Latino desiderem, iniquus quippe sim & ineptus: si vox ejus
modi incidat, cui parem non reperiat interpres, novam equidem minime confingi velim : id in transserendis forsitan sacrae Script in rae Voluminibus aliquando, raro tamen, &urgente solum necessitate per me liceat; quod non infeliciter profecto Ariae Montano videmus processisse. In aliis autem quotiescunque ejusmodi dissicultates occurrent, ad proXimae significationis verba, vel etiam ad periphrasim, temperatam modo & pudicam consu-giat. Sin obvium se det linguae idiotismus,mmctim σ puta dictum , vel metaphora; γliam metaphoram, Vel prOVerbium commi- nisci interpretem nolim: verba ipsa reserat; verborum significationem uti de ambiguo, ali1sque cjusmodi diximus, ad limbum , vel in notis breviter exponat. Hinc essicitur po ro , pro linguarum dissimilitudine magis magisque ab Auctore necessario divelli interpretem, ac divagari. Quod vero in extrema oratione oscitantem lectorem ac somniculosum adduxim,equidem delicatos eos non mo
64쪽
ror ac fastidiosos homines, quorum nihil probat palatus,
nisi laterculos, Sesammm , papaveremque , triticum , csfrietas nuces quibus rebus non adolascentulos tum existumo in scholis stultissimos fieri, ut scripsit Ambiter ille Petronius, sed matura etiam aetate, at imbecilli animo viros, & propemodum puerili. Frustra ergo culpatur ille cibus, qui in aegrum demissus 'stomachum coacescit. Haec habui, optime Thuane, quibus disip tatoris nostri impressionem & argutias amoliarer : is si instare pergit, nos animum non despondebimus. TH v. Minime sanh, receptui enim cecinit; mihi vero plane ista probas, quae dicis, Casaubone , tibique vehementer assentior; sed cave ne sesso tibi integrum aluquem adversarium objiciat iste Fronto. FR. Objiciam vero, dc ne te ex insidiis sorte ci
cumVentum dicas, tanto ante denuntio et tu modo, quoniam ab antiquis auxilia expectare te dixeras, copias coge, ego enim non exiguo indidem collecto agmine tecum proeliabor.
CAs. Animo igitur virili & praesenti ut simus , providendum est, quando adest adversarius, & fortis, & armatus , qui gladiatorio animo viam ad nos affectet, quique & seriendus sit, & repellendus. In prima itaque acto Septuaginta Scripturae sacrae interpretes collo
65쪽
1 cabo, a quibus tam fideli cura divinos h6sceterpretan. libros, tamque exacta diligentia fuisse con-νib si Verso accepimus, ut Verba Verbis, propria tuta con- propriis accurath responderent, & mirabilis .i inhi. ςsset rerum omnium, Verborumque consen- septua- sus. FR. Ε6sne, quos hodieque sexcentis lo- i. ν ἡ ' cis Ebraica Veritate discrepantes deprehentum. dimus Θ C A s. Atque utinam, Fronto, intacta haec ad nos interpretatio, & integra pervenisset; res ipsa faceret fidem: vertim tam multis eam locis deformatam & corruptam suis jam temporibus fuisse passim conqueritur Hieronymus, ut diversa plane ac inter se
pugnantia ejus circumferrentur exemplariar sive, depromtorum e Theodotionis conver.
sione locorum complurium facta ab origene ad Vulgatam Septuaginta Seniorum interpretationem accessio, deletis postmodum obelis,& asteriscis, id vitii invexerit; sive illud e Iudaeorum temeritate N perfidia, a quibus multis locis corruptam fuisse Septuaginta Intem Iastis. pretum Editionem tradunt Justinus, & Ori-,6:ι sire E librariorum incuria , ut innuit Hieronymus; sive e diuturna temporis lon- -αζ ginquitate ortum sit. Pro germana ergo hac mron. Septuaginta Senum Editione, quodcumque illud est interpretationis, quod nunc extat, haberi a nobis nullo modo potest. Ac vero tametsi nulla alia id evincerent argumenta, portentosa sane illa codicum manuscript
66쪽
rum, qui hodie supersunt, necnon Complutensis Editionis , Venetae , Germanicarum, ac Sixtinae dissensio, veterem hanc Seniorum Septuaginta interpretationem, non sinceram& integram, sed passim adulteratam ad nos pervenisse satis declarat. FR. Qui nobis emgo accuratam illam , quam praedicas , antiquae hujus interpretationis cum Ebraeis con Venientiam ac concentum approbabis Θ C A s.
Philonis scilicet, & Iosephi locupletum auctorum testimonio ac fide, quorum hic intem in pretationem ab iis concinnatam fuisseρο- ...
is λλου ομ α ων M. Accedit praeterea Aristeae auctoritas, qua equidem Utor eo invitius, quod a Judaeis Hellenistis hoc nomine consutum esse librum hunc erudite nuper ostendere conatus est in Eusebianis Animadversionibus Scaliger ille . ωανi . Verumenim-Vero quamvis caetera ineptiret auctor ille, &mendaciis esset confictus ac dolis, ab eoque
delusi Philo & Iosephus salsa quaedam de Septuaginta ut ibidem disputavit Scaliger;
quod ad interpretationis certe cum Graeco consensum attinet, popularibus suis imponere nequaquam potuit veterator ille Iudaeus, quorum in manibus Ebraea exemplaria , &Graeca Septuaginta Senum Editio versabantur. Longd autem minus Philonem &Jos phum .
67쪽
' phum in fraudem deinde potuit illicere, viros assidua Scripturarum lectione & usu de--rom tritos. Ipse etiam Hieronymus Interpretum Editionem, quae in Origenianis Hexaptis in-F μα- tegra servata est, ita cum Ebraeis conspirare docer, ut quidquid ab ea discrepet, ab Ebrae rum auctoritate procul dubio distentiat. Conspirare dicit cum Ebratis, quantum scilicet pati potest nativa linguae utriusque discordia, quae talis est ut in maximo consensu non levem differentiam intercedere necesse sit,quod iterum vos monitos velim. Agnovit 1d Sirachidae nepos , Ecclesiastici interpres : nam propter linguae Ebraicae, aliarumque linguarum dissidium, se in vorbis reserendis desecisse fatetur in operis Prologo, atque id ipsum le- lgis & Prophetarum Interpretibus. contigisse, factumque excusat. Post egregie navatam a Senioribus Septuaginta in transferendis sacris . . Voluminibus operam, qui primus idem ne-' gotium suscepit, is fuit Aquila Sinopeus, Qui an Christiano Proselytus Judaeus, Hadriani Imperatoris, si Epiphanio credimus, ποθείδες,
N. 34 hoc est, seceri, socrusvestim, quae enim VO'ce id verbi exponam, non habeo. Hunc denis.is in Verbo verbum tam religiose expressisse test, Is s of ficatur Hieronymus, ut duarum, quas de
ει dit, interpretationum posterior , a J uda ivam. -r' diceretur: eam quidem reliqui
s z. ipsos anteposuisse Augustinus affirmat. Vel ipsum
68쪽
ipsum Genesis initium is ita interpretatus est,
ut resigionem suam in csterendis Verbis fronte tib.is. p. ipsa comprobare voluisse videatur: 'm di siquidem reddidit , si ut ipsam Vo- 3. Τheoiacis originem , Ebm, hoc est , , indi-tioni . caret. Tertia divinorum Bibliorum in linguam Graecam conversio auctorem habuit
Theodotionem Ephesium , Judaeum & ipsum Proselytum: Septuaginta ille interpretum vestigia persecutus est, Sc tritae ab ipsis orbitae institit ; ac proinde , quin Ebraicis arcte adhaeserit, dubitatio nulla est, ut pote
quae a Senioribus Septuaginta tanta cura probavcrimus suisse relata. Certe in Scripturae interpretatione nullum ex ejus similibus ma-- jori fide fuisse versatum scribit Epiphanius;& vero quisquis adornatam ab ipse Danielis et
interpretationem , , quae hodieque extat, &jam ante Hieronymum in Ecclesiis Christi legebatur, cum ipsi γ archetypo pertenderit, Thcodationis fidelem in convertendo diligentiam pluribus sibi probari ncutiquam po-nulabit. In eadem quoque interpretandae 4. sym palaestra bis industriam suam nobilitavit Sym Myς' 'machus Ebionita; qui quanta fide Ebraica in Graecum transfuderit sermonem , ex sparsis passim in commentariis Patrum ipsius res
quiis facit E potest judicari. Nec dubito quin si Hexapta Origenis ad nos series annorum transmisisset parem in Hierichuntina inte
69쪽
.pretatione, & Nicopolitana, a Judaeis utraque lucubrata , sedulitatem animadverter must in iis quippe reliquisque superioribus, Ebraeorum sensus, verba, phrasis, & constructio tam sellicite erant refusa, ut qui eas leg ret , non Graeca, sed Graech expressa Ebraica' legere se putaret. Unde nostra aetate quibusdam placuisse scimus, non Graeca conscriptas fuisse illas interpretationes,sed Hellenistica linῶgua;cui linguae,ut nuper a se excogitatae ita recens a se confictum nomen, & ab Hellenistis, quorum in Actis meminit Lucas, detortum
imposuerunt. Quasi Graeca loquela, quod impura sonasse sit, & Ebraismis aliquibus in quinata , jam Graeca esse desinat. Cum vero antiquam Septuaginta Senum Editionem, jam
scedatam mendis & adulteratam Varie pro captu suo correxerunt ac recuderunt Helychius,
non Hierosolymitanus ille, sed monachus Hilarionis socius; Lucianus martyr, & Eus bius ac Pamphilus ; quos omnes I ris suis Hieraum. Hieronymus celebravit; ad Ebraica illam exegisse , fidemque eorum quibus adhaerebant Interpretum & probasse & retinuisse manifestum est. Promtae sunt & expeditae horum probationes, sed non committam ut sus
Minervam doceam; id quod est in Prove ' bio. Quid nunc Samaritanam, quid Syria-1yriacae, cam, quid AEthiopicam, Vel Persicam scripturae interpretationem commemorem, qua-
70쪽
rum absoluta est in annumerandis verbis, &exaequandis sententiis accurtio ' Potius est ut ad Latinas, quae tritiores sunt apud nos, accedamus: quem quidem locum celeritate perstringam. Est apud Hieronymum & Αm .' gustinum multas sua aetate, ac prope innumerabiles Bibliorum interpretationesLatinas, ex Graecis deductas,a semidoctis immani auda. T. cia perperam confictas extitisse: unusquisque . ii enim mox ut aliquam in Graecis & Latinis facultatem comparaverat; illotis statim, quod ajunt,manibus sacra contingebat. At sole ea se me id temporis eratin pretio,quae Itala & Vul si' in 'gata dicebatur ; caeteris autem anteponendam eam volebatAugustinus id quod & verborum . in αtenax erat, & perspicua sententiis. Illa porro p. z. tempestate majorum laboribus neutiquam a quiescens Hieronymus, vir multiplici eruditione, & plurimarum cognitione linguarum in structus, & Scripturae evolutione subactus,
ad novam procudendam interpretationem Mntinum adjecit: & selici quidem successit;
postquam enim duplicem conversionem, auteram e Graeco , quam Veteris emendationem duntaxat quidam fuisse volunt, ex mbraeo alteram procuravit; non in Ecclesiam
solὐm jam ante Gregorii Magni aetatem p Iaz
sterior illa recipi merita est; sed ex ea etiam ui .
Ac Itala illa veteri, quae prius obtinebat, una τ' demum conflata est, quae hodieque sub vulgatae