장음표시 사용
91쪽
vita per Vim transferamur , lepos evanes.cat. His addendus, inter Iudaeos, quotquota Mosis aetate floruerunt: doctrinae & ingenii gloria longὶ praestantissimus. R. Μο- 1es ben Maimon; cusus patrocinium si quis' meruerit, idem se Judaeorum omnium , qui illius effata , haud secus quam dictata de coelo oracula audiunt, tulisse suffragia glorietur. Is de optimo interpretandi modo ita sentit, ut in quadam ad R. Judam Tibboniden epistola eam tenebris , ineptiisque deformatum iri interpretationem
pronuntiet, quaecunque verba, Verborumque ordinem curiositis retinuerit. At nunc si totius vetustatis replicemus memoriam, singulosque omnium aetatum& gentium interpretes colligamus, quorum maximae &optimae parti liberrime exsipatiari, & orationis suavitati servire nulla religio fuit, vereor ut tot sententiae tuae adversarios possis sustinere. Noli igitur, Casaubone, inumbanum quemdam & humanitatis expertem nobis interpretem describere, infracta &utata loquentem , auresque nostras inamoeni sermonis stridore obtundentem; eosque Vituperare , quibus apta & finita ' scribere studium est : qui si inani verborum dispositione ac venustate ducti sententias corrumperent , jure a te reprehenderentur ; si lectis & ordine com, structis
92쪽
structis verbis , sensus ipsos integros repraesentant , quid est cur orationem insi.
stere & reptare mavis , quam ad aurium Voluptatem, & arbitrium excurrere Θ CΑs. 1 Aste- Clim eam , quam quaerimus , accurate, 'οῦ i. nec ineleganter interpretandi palmam tanta tae aucto-
tibi indu stria pepereris, Fronto, Ut reliquis Eetiam praeripuisse videare; mihi plane cre-emo.dibile sit non tam repugnandi studio, conta4RMμ 'trariam causam egisse te, quam pervestigandae veritatis gratia , quae ex utraque par te contentione facta facilius elucet. Quam-Vis ergo neque auctoritate apud me plus te valere potest quisquam , neque voluntate;
argumento tamen quibus a te adversaria camsi circumsepta est , deturbare conabor. Α Que ut eumdem semper cursum teneat nosqtra dissertatio , unde invadendi mei, inde ego contradicendi, initium faciam. Criminis ejus primum , quod Judaeos Senibus septuaginta impegita Justinus refert, er ditam confutationem ipse nobis ibidem subministrat Iustinus , neque nostram oratio nem expectat. Origenem vero, Epiphanium, Philastrium, Hieronymum, & Augustinum pleraque in Septuaginta Seniorum interpretatione secus relata deprehendisse, ac in Ebraicis extabant, minime equidem dissiteor: deprima sedenim integritate jam aetate ipsorum
ς flexerat. Quod autem Spiritu saneto aucto-
93쪽
re multa ab ipsis Septuaginta Interpretibus, non a posterioris aetatis interpolatoribus , consulto intrusa fuisse, vel praetermissa , vel immutata dixerunt; piὸ ab illis, & r ligiose factum est , ut interpretationis illius
auctoritatem adversus impiorum hominum calumnias tuerentur: cum certo Dei consi lio sectum reisa videatur , ut Ethnicum regem, & Μonstrorum cultricem gentem ,
vitandae offensionis causa , venturi Christimγsteria celarent, quae ne tum quidem Judaeis illis doctoribus satis videntur perspecta. Cur enim fioquin Epiphanius interpret M. . N. tionis hujus accurationem tam apertὸ praedicasset . inquit, τίώ π ὲςn-
rerem. lib. Hieronymus Verbum quoque ipsium , in .s i. quit, ἀπι-vψεως, id est, revelationis, pro- - prie Scripturarum est , es a nullo sapientium seculi apud Graecos usurpatum. Inde mihi via detur, quemadmodum in aliis verbis qua de
Ebraeo in Graecum Septuaginta Interpretes transtulerunt, ita ta in hoc magnopere esse cona tot , ut propraetatem peregrini sermonis expri- , merent, nova novis rebus verba Angentes: Seorige . ipse Origenes; GM ἐοίππιν ει-ἐς spso k
94쪽
ως rio. Ulut sit, Philonis sane, Josephi.& Aristere maximi est apud me, in re hujusmodi , testificatio , qui & Septuaginta
interpretum aetate propius abfuerunt , &emendatioribus usi sunt codicibus , ne dum tanta temeritate corruptis, & eximia sacrarum Literarum peritia claruerunt.' Re
pudiata quidem est , propter nimiam a Chaldaicis discrepantiam, comparata a Se tuaginta viris Danielis interpretatio ; cujus discriminis Septuaginta InterpretibuS, non sui tu nobis persuasum esse vis, sine dubitatione dicam scribit Hieronymus; sed ibbrusti potius ab aliquo Chaldaicae linguae ignaro sub eorum nomine confiditam fuisse, vel aliud quidpiam causae subesse suspicatur. De Philone vero, qui ctim Septuaginta Senes Ebraica verbo tenus assectatos
fuisse iactasset, loca ex iis petita passim ipse
protulit, vix Ebraicis sententiis, nedum Verbis consona, sic ego existimavi semper; utrorum Septuaginta Editionem, quae Ortigenis aetate tot mendis & mutationibus contaminata erat, jam ipsius tempore Philonis defloruisse; altersmque & Vulgatam, immutatam videlicet & recoctam; alteram integram, quaeque in Hexapta ab Origene deinde recepta est, extitisse: Philonem itaque posterioris hujus consensum cum T.
braeis venditasse, e priore vero suffragia
95쪽
depromsisse, quod notior illa, & usu quotidiano tritior foret; Hieronymi quippe sci-Fειν. uast tum est, Ubi cunque sancti Apostoli, aut si postolici miri loquuntur ad populos, h plerumque testimoniis abuti , qua Iam fuerant in Gentibus divulgata. Quod non minus vere de Philone dici potest. Cur vero Septuaginta Senum Editionem tot ante Philonem anno rum spatio elaboratam labis aliquid contraxisse non credamus, cum Aquilae, Theodotionis & Symmachi interpretationes, paU-cis licet ante annis publicatas, sua jam aetate inquinatas fuisse queratur Origenes p Quae in Interpretibus denique Septuaginta Φparet discordia, cavendum ne ab Ebraicorum sortasse eodicum dissensione, Variisque eo-
. rum lectionibus, & Iudaicorum, quae deinde excogitata sunt, punctorum perturbatione orta sit. At Theodoretus cum ex nimis tenaci & religiosa Senum illorum in interpretando fide natam caussatur obscuritatem, hoc ipso fidem eorum, quam laudavimus , confirmat. Culpat itaque tenebricosam interpretationem; sinceram & fide.
lem haud quaquam improbat. Etsi vero
incorruptam duntaxat Interpretum Septuaginta fidem defendendam, non excusandam obscuritatem sumsi, facilis tamen est
hujus ipsius criminis depulsio : obscuritalom quippe exemplaris,. pro eo ac postulat
96쪽
interpretandi lex , pari obscuritate repraesentarunt. Quod illis ergo datur vitio , nos magnae laudi ducimus. Hinc Aquila fidem abrogare adortus es , Idque .Hier nymi & Epiphanii confisus praesidio: equidem Hieronymum Hieronymus ipse , &unicum abs te recitatum locum complures alii confutabunt , quibus Aquilae singularem in interpretando diligentiam, & inusitatam Ebraicae linguae notitiam praedicato Insignis extat praecipue locus in epistola ad Damasum: εAquila, inquit, qur non contentiosius , ut quidam putant , sed studiosius verbum interpretatur ad terbum: & alter itile in Exodum i e quatim vero , ut in teris, ita ta in hoc maxime loco proprie tria stulisse omnis Iudaea conclamat, se Φnagogarum universa consonant Fubsellia: Nec minor et lacis, longὶ ante Hieronymum, fu rat ipsi aD Origene contributa , in epistola ad Africanum, his verbis Sic enim Aquila Ebraicae dimoni serviens reddidit, qui apud Judaeos creditus est Scripturam majori eum laude esse interpretatus, quo maxime olent uti a uisem monem ignorant Ebraum, ut qui mamme om-ηium eumfit assecutus. Ad Epiphanii vero diluendam rationem , unde accommodatior nobis obtingat responsio , quam ex eodem
Epiphanio, qui idipsum quod ab Aquila juxta Ebraicam veritatem fuerat supersit
97쪽
tiosa diligentia repetitum , pari modo, apud Symmachum , & in reliquis Editionibus iteratum reperiri docet; & haec eadem climessent a Septuaginta praetermissa, a nonnullis fuisse desiderata. Non alterius itaque, quam Aquilae, vestigiis inhaerendum duxerunt triginta illi sacrorum Codicum Interpretes Philastrio memorati. In artic sis quidem & minutis quibusque orationis partibus reserendis positim ab eo suis pervacaneum laborem fatendum est; quod
temere tamen non reprehendo: cum enim
immunem labis interpretationem, in Scri turis praesertim sacris convertendis, vix dari
posse putem ; si aliquo modo peccandum est , in eam potius partem peccari volo.
Theodotionis item causa quoniam cum camia Seniorum Septuaginta conjuncta est , utramque obtinuisse satis videor. De Symmacho res est obscurior, movet enim mete.
stimonium quod protulisti t quo tamen non id videtur signiticari, de sententiis modo reponendis cogitasse Symmachum, Vediborum fidei nusquam se addixisse; sed majorem sensus quam verborum suscepisse curam , cum in verbis Aquila majorem, quὶm in sententiis, diligentiam praestitisset rutrisque sane studuit uterque; at hic praecipuε verbis, ille sententiis. Et ut rem aliter se habere vinceres, Ni Interpretum P
98쪽
trocinio fretus, unum hoc tibi facilὸ remi . tam. Quod autem tres hosce perfidiae coarguunt universi Patres, non ad interpretandi rationem id pertinet, sed ad certas quasdam dumtaxat sententias, in quibus verit tem occuluerunt consulto, non quod optimum id esse interpretandi genus existimarent. Quid Chaldaicae vero interpretationis exemplum prosers, quae in Paraphrascon ordinem olim amandata est Θ Jamne putas autem Saadiae interpretationem Arabicam, laxam illam quidem, & liberam, perpetuo tot Scripturae interpretum consensui anteferendam λ cum praelertim aliam e lare sciamus apud Scaligerum interpretationem Arabicam , c.igatiorem longe , &archetypo fidelius inhaerentem Ad Latinas inde interpretationes transiisti; & Italam primum, seu Vulgatam, ut pote ex infidi iderivatam interpretatione , ea nempe qua dicta est, infidam quoque esse disputasti; in quo tuam profecto solertiam, &veri perspicientiam requiro : tametsi enim . illam cum Ebraeis non satis conspirasi 'se demus, Guν sane huic Itala mirifice com sensit, ut ab Augustino accepimus. Ebraeis ergo parum fida fuerit, quo minimὶ - raverat ἔ Gor certe fidissima fuit, quod illisuerat propositum. Quis eam vero insiνdam imaginem esse dicat, quae ex alia ima. Oe,
99쪽
gine, quam voles, infida, accurath expressa sit Illius ergo redundantiam animadvertit Hieronymus, quum eam ad Ebraicae Veritatis normam exigeret; ii qua videlicet distabat illa Septuaginta Interpretum Editio, Italicae fons & origo. Quod si Italicam ad expendisset, pares eas usquequaque & similes deprehendisset. Quum
veteri hac autem improbata, novam iussi-- ciendam judicavit; -ω in veteri Itala, non . Hiero Italam improbavit. Ad haec totam nobis..bhi ὰζ Hieronymi de interpretatione rationem ex- tenere in plicasti, quem unum serὲ hac in controver- hἡtati, ' patronum & defensorem videris coop- furatur. tasse; ab eoque auspicatus es Horatii loco, de quo non nunc primum inter Grammatucos habita est concertatio; id adeo ex praepostera Hieronymi explicatione videtur profluxisset dicam enim verὰ quod sentio; postquam pro Christi tribunali, propter Iectum Ciceronem, flagellis tam probe invi-
ἔανm. D tatus est Hieronymus, ut cogeretur remi I. . ' tere nuntium humaniorum literarum Αuctoribus, quemadmodum de se ipso narrat; minime mirum est quaedam illi gravioribus districto studiis excidisse, cum ex abjectis a se, & neglectis scriptoribus, tanto post intervallo , testimonia quaedam &.sententias ex memoria proferret. Quum igitur dei interpretandi ratione disiereret apud Pamm chium a
100쪽
Chium, ad animum continuo succurrit Horatianus ille versus, qui a superioribus disjunctus in Hieronymi sententiam facith d torquetur. Quod si totum , E quo is aptus est , locum. ei licuisset consulere, germanam haud dubie, quae fuit summi viri perspicacitas, facile pervidisset sententiam , nec in alienam sese incautus induisset. Id doctis iis, quos commemoras, viris fraudi fuit, qui rem ab Hieronymo praejudicatam
defendere, quam ad novum examen reVΟ- care maluerunt. Certe si ex sectatorum numero veritas spectanda est, vereor, Fronto, ut causam obtineas; eam quippe, quae
primo a nobis proposita est , loci hujus
Horatiani explicationem amplexa est longo major criticorum pars; quos si nunc recensere Vellem , abuterer benignitate vestra. Unus erit pro multis Henricus Stephanus , socer meus, cujus eruditas in Horatium
Diatribas, & Schediasmatum libros si adi,
Veritis, non erit cur amplius de vera loci hujus sententia ambigatis. Interpretationis praeterea religionem ac fidem invidiosa υθωας appellatione, non hoc solum loco, sed aliis etiam sexcentis traducit Hi ronymus.; cujus criminationis injuriam quo facilius repellam , quid si isGωέα ante omnia disquirendum in t hanc autem sic definit Quintilianus, Quidquid