장음표시 사용
81쪽
supersedere debet; alienam pertinaciter quantum pote, retinere. Quinetiam Epicuri quamdam ad Hermachum epistolam L lino sibi reserens sermone, totidem fere verbis intereretatum se vere affirmat: & libro , si bene commemini, Tusculanarum Quaestionum tertio nonnulla ex Epicuri liabris a se depromta & conversa, ad verbum, uti sunt , ita relata esse scribit. Quod & aliis locis de se profitetur. Quid quod interpretandi laborem alio loco proponenS, moi stam rem esse dixit, alieno stomacho , &non suo scribere ; Quisquis ergo interpremtem agens suo scribit stomacho , & innatae ficultati morem gerit, is enimvero in imterpretum censum tantia sit reserendus.
Videt sine jam quantum sua ratio Joachiamum Perionium fefellerit, qui hoc idem
tractans argumentum , & interpretationum suarum licentiae, quae ipso etiam vivente, tot convitiis a Grachio, & Strebaeo explosae sunt, patrocinium quaerens , imius CL ceronis auctoritatem praetendit λ Nunc u IIora-ro Ciceroni succedat Horatius, non poeta solum perfacetus & elegans, sed criticus etiam emunctissimae naris , qui poeticae a tis leges statuens , & quatenus pertractata ab antiquis argumenta ad proprios usus con-Vertere possint poetae, definiens, sic ait,
82쪽
Publica materies privati juris erit, s c circa vilem, patulumque moraberis orbem, Nec verbum verbo curabis reddere , Adminterpres.
Cujus loci ea mens est, in materiam ab aliis iam occupatam, & publici juris , non ita esse involandum, ut verbum pro verbo reddaxur , quasi fidi interpretis ossicium ex quatur poeta; sed ut argumentum, & re rum descriptionem exprimat, tum insignia delibet ornamenta, verba praetermittat. Il- Iud ergo , ex Horatii sententia, fidi inae pretis munus est, verbum verbo diligenter referre. Quod calculo suo confirmat Hel nius Acron , sive potiss quisquis est Sch
liorum auctor, quae non ex Acrone solum, sed ab aliis etiam Horatii explicatoribus consarcinata sunt. Huc etiam confert Quntilia-ro. Et nus, quum id quod uno aut paucioribus explicatur Verbis, ἀειφρ υ vocat; .hium 8 c, si φυαν Vero, circa eosdem sensus certamen, atque aemulationem , non interpretationem ς PI tantum esse vult. Utcunque enim vel in verbis lascivit interpres , vel in sententiis,& praeter extremam archetypi oram & d terminationem protenditur , interpretis mittit nomen; autem, vel
dicendus est. Idem alibi, Condiscant , inquit, versu primo Folvere , m
83쪽
mutatis verbis intcnprelari , tum paraphrasi audacius vertere , qκa ta breviare quadam , ct exornare, salvo modo poetae siensiu , licebit.
Interpretatio ergo verborum mutatione constat, quae si vel decurtata, salvo quantumvis sensu, vel novo ornatu aucta , liberius. Ve conversa erunt, peribit interpretatio, paraphrasis existet. Duplex siquidem para---4t in phrasis genus agnoscit Hermogenes, ait - - rum quod ex immutato verborum ordine' '' ' nascitur; alterum, quod ex collatata & am plificata , vel em contracta & concisa or tione exurgit: quibus prosecto abstinere debet, quicunque neglecto paraphrastae nomine , ad interpretis laudem aspirat. Uura possem congerere , amicissimi nomines, &nssce rebus exempla adiungere , sed video apud quos hic habeatur sermo; tum sati tali vestrae occurrendum est; & tibi, Fronto , danda est oratio: jamdiu eunim, cum te Vix pati cerno, quin erumpas, & pu gnacissimis copiis tuis des signum concur VII, 3. rendi. FR. Tot equidem , Casaubone , uipioli ut candide fatear, tamque singularia ca xκ aucto sae huic sere jam praejudicatae alumenta, misi is quae scientissime complexus es , a te non φροψΠvΠ' expectabam ; quod mihi tam praeter spem eVenit, ut anteceptae animo opinionis prope jam poeniteat, causaque illa E manibus
84쪽
& ius meum, ita ut institui, animo obfirmato persequar, uec causam deseram, quam propugnandam suscepi. Tu , si placet , amplissimc Thuane , sedebis arbiter hujus pugnae , tuamque nobis , opinor , ad id
operam non gravath tribues, quam molestissimis clientum litibus quotidie dijudicandis libenter concedis. Singulas ergo disputationis rure partes , quo a te, Casiubone , ordine explicatae sunt, eodem , si potero , refutabo ; ne tumultuariae pugnae speciem Ieserat haec concertatio. Philoni itaque primum, Josepho, & Aristeae, quorum auctoritate summam illam Seniorum Septuaginta cum Ebresca veritate convenientiam adstru re conatus es, alios objiciam Iudaeorum M gistros, quos Interpreribus Septuaginta fa, si dicam impegisse commemorat J ustinus: disiis Origenem deinde , Epiphanium , Phila. f.set e mstrium , Hieronymum , & Augustinum ostem. Opponam, qui magnam e contrairio diserepantiam , praetermittendis nonnullis, vel Diphismisserendis , vel praeter germanam senten- tiam convertendis ab iis admissam testan- N. ,. 3 tur. Id cum multis apertὸ declarat locis de nisu Hieronymus , tum Epistola ad Pamm m .chium , & Praefatione in Danielem sane pertissime di elaboratam quippe a Septua- Pentas ginta Senibus Prophetae hujus interpret, uQnem merito repudiatam fatetur , qudd
85쪽
's Ior, multum dissentiret a vero , nec Chaldaicae γvis,A. linguae lineas retineret. Philonis vero testi- ββ monio significari aliud quam quod inde et, N. ab excepisti, non viri solum docti pertendunt, ipsa res etiam clamate clim innumera et , ιιι. enim E Septuaginta Senum interpretatione d cens loca a Philone prolata sint, si minus seni, at verbis ab Ebraica veritate magnopere disisona; mirificam illam , quam probas , mitiusque similitudinem, his ipsis ex ea repetitis a se locis luculentd confutatam minia me praedicavit: id tantum sibi voluit nominibus propriis res apte filisse significatas.
De aret, Quod si Scriptorum sacrorum instare vestia Γώγ. R igiis quandoque conati sunt interpretes illi, tum vero magnam operi suo obscuritatem intulisse ipsos merito queritur Theodoretus. Iam vero eximiam Aquilae fidem quum laudas , meminisses quam turpiter eum a se reiam pellat Hieronymus, non religiosum, ut tu iubes, sed contentiosum, &-in terpretem appellans; nec propter verbis r , lata verba commendans , sed propter nimium veriloquiorum studium carpens, ac
suggillans: advertisses quam severε eum ca-M-ἔ... stiget Epiphanius, quod neglecta perspicui-
P tate, dum voces exquisitius appendit, Dra-κα. tionem insulsitate foedarit. Theodotion ponrb Ebraicisne institerit, magna inest certatio ; ab iis quippe Seniores Septuaginta r cessis.
86쪽
cessisse pertendo, tu inficiaris, quos asse clatum fuisse Theodotionem , ego , & tu agnoscimus. Ad Symmachum quod attunet , ecquamnam interpretandi viam affectaverit, vel ex his Hieronymi verbis inte, ligas, quae ex memoria recitare conabor, suasi non ta apud Gracos, e quila, .machus, ct Theodotio, vel verbum e verbo, . vel senseum e sensis , vel ex utroque commi tum es media temperatum genus translationis expresserint: ut Verba verbis rependit Aquiala , ita sensum sensia Symmachus, medium quoddam genus, & utriusque particeps Theodotion persecutus est. Summam praeterea interpretandis Scripturis vafritiem adhibuisse hanc Haereticorum trigam Uno ore Patres universi clamant; & elevandae Septuaginta Senum auctoritati, has a Judaeis adornatis editiones, & Christo faventibus testimoniis subdole corrumpendis, conqueruntur. De Hesychii, Luciani, & Eusebii, ac Pamphili interpretatiouibus res est in inis' certo , ab eaque de Septuaginta Senibus quaestione , quam diximus, tota apta est. Samaritanae interpretationis, Syriacae, AEthiopicae , R Pers1cae religiosam in Verbis
fidem jactas: quid si par pari referimus, &Chaldaicae contra, ac Arabicae libertatem venditamus Pergamus ad Latinas, e qui
bus duas selegisti potissimum, unde opinioni
87쪽
tuae praesidium comparares; Italam nemps antiquam , atque illam Hieronymii quae ambae in unam, Vulgatam hanc videlicet, quae assiduo Christianorum conteritur usu , coaluerunt: si utramque ergo Ebraeis ad verbum minimὸ consensisse vicero; nec iis, opinor, consentire Vulgatam nostram fi tebere. Ac Italam quidem illam antiquam, quae Vulgata & ipsa, seu Vetus dicebatur, de Septuaginta Seniorum interpretatione expressam fuisse constat ; non pura illa, sed ea quae quoque appellabatur; quae cum ante Hieronymi tempora a prima jam integritate descivisset, ut erudite docuisti, miror ejus te interpretationis fidem extolis Iere, quae ex infida interpretatione orta sit; ut si nitidum rivulum, ac purum esse diacas , qui ἡ perlucido quidem sente , sed Verm, per lutulentas fistulas profluxerit. Inde Hie ronymus laciniosos editionem istam hinc inde sinus trahere docet, additis iis, quae extempore dici poterant & audiri. Nec alio ipsum reor consilio inductum, ad novam
elucubrandam interpretationem animum appulisse, quam qubd E re Ecclesiae & com- 'modo esse censuerit, seposita propter nimiam ab Ebraicis dissensionem Itala , se Vatssque tantum membris ejus quibusdam, meliorem aliam, & sinceriorem subrogare. An ad verbum autem exacta fuerit inter
88쪽
pretatio Hieronymi, cuinam potius creden
dum est , quam Hieronymo ipsi , qui ad ulim
Augustinum scribens , sensuum potius , quam verborum ordine servato elaboratam eam a se profitetur cum hanc praesertimo convertendi rationem totis libris prosciderit, sed eo potissimiim ad Pammachium libello, qui est De optimo genere interpretandi : un- 'de nobis chm validissima adversum te argu menta suppeditentur , singula paucis colligam. Ea quidem quae E Ciceronis aucto- ritate petita sunt , quoniam satis consutasse visus es; ac Terentii, item Plauti, &Caecilii e Menandro , & veteribus Comiacis derivatas comoedias, quoniam in alium censum rejecisti, missas facio. Horatii autem attingam locum, quem contrii Vide-
ris accepisse, ac ab eruditis hominibus B namico , Luisino , Farrhasio , & Badio, ut de Hieronymo taceam , acceptus est: nam si iis habenda fides est, ut certe est, interpretum ossicii sui strictim common
facit Horatius, Vetatque ne verbum Ver
bo curet reddere. Anxiam hanc deinde interpretationem , sollicitudinem & tristem ab eruditis UUθλια. appellari tradit Hiero-.nymus. Tum quasdam subnectit argu- mentationes, quae quoniam a Thuano occupatae sunt, & tu acute diluisti, operam in iis repetendis ludere nolo. Hilarii postmodum E Picta-
89쪽
Pictaviensis, & Evagrii exemplo se tuetur,
qui in Latinum sermonem Graeca transsun- dentes , verbis neglectis, sententias modo
consectati sunt. Ad haec Septuaginta Seni res , Evangelistas, Apostolos, & Latinos
interpretes ad unam attentos sententiam , reserendorum verborum religionem con temsisse longa exemplorum serie confirmat.
Et ejus demum interpretationis specimet Proponit, quam cum ex Epiphanii ad Ioannem Episcopum Hierosolymitanum epist Ia fuisset elucubratus , fluxae a quibusciam ,& sublestae in convertendo fidei perperam
accusatus est: e quo specimine , quam in nis sit eorum interpretum conatus, qui syrulabas & verba aucupantur, facile perspicias. Paria quoque his concinit in epistola ad Suniam & Fretellam , & non omnem euphoniae ac venustatis abjiciendam esse rationem saepius iterando inculcat. Insolentes praet Tea , & noVas voces, quas a Scripturae interprete confingi jubes , a suis longe inter pretationibus rejicit. Iam vero aliis tuis . lit legem , huic ipse non in Scripturae solum , sed in reliquis etiam interpretationibus studiose obtemperavit. Eusebii ' Chronicon quanta libertate conVertit, ploraque pro arbitrio vel adjiciens , vel recidens , vel in aliam formam diffingens Quamvis autem tanti reprehensoris vitia vix a te
90쪽
a te dilui posse putem, in ejusque auctoritate satis conquiescam, quaedam tamen adjiciam de meo, quibus prolatorum a te, ex auctoribus - ιξων. testimoniorum fidem elidam. Nam quod Tullii patrocinium asciscis, Ciceroni obduxerim Ciceronem ipsuin, qui tertio De finibus indiserti interpretis esse docet, verbum d verbo exprimere. Quae autem subjunxisti testimonia, quibus se totidem verbis interpretatum fuisse dicit, haud scio an aliter reponenda sint, ac tu iubes : quod enim priore libro De divinatione, e Platonis Politia depromtum, ad verbum se extulisse declarat, hocs ad Graeca ipsa exegeris; servatis utcumque, imo vero, perversis etiam aliquando
sententiis , verborum curam insuper-habuisse Tullium deprehendes. Idem quoque Ennii, Pacuvii, Caecilii, & Terentii fabulas ad verbum scribit fuisse de Graecis pressas , quas tamen ipso statim orationis tuae initio ab hac disputatione segregasti;
propterea nimirum quod in iis convertendissicramentum auctoribus suis non dixerunt interpretes, nec ad eorum solii m attenderunt sententias, sed ad spectatoris etiam voluptatem, aut lectoris studia, aliudve quidpiam. Quintiliano demum Gellium objὶ--l. Gest. Viam , a quo omnibus omnino transseren-2 '