Arnobii Disputationum aduersus gentes libri 8. nunc demum sic accurati, ut ab eruditis sine ulla offensatione & cum maiore lectionis operaepretio cognosci possint. Accessit index eorum quae notatu digna sunt

121쪽

er nobis inconsideratus aliquis calumniam moueat,sanae quam Oum,quem colimus,marem esse credamus tu scilicet musa,quod eum,cum loquimur,pronunciamus generire masculino intelligat non se mota usu, Cr familiariatate sermonis apprissationem eius, Cysignificantia proinmi. Non enim Deus in Mest,sed nome eius generis masi

lini est quod idem uos dicere religione in uesbra non quiatis. Nam cosucstis in precibtis,sive tu deus es siue tu dea, dicero quae dubitationis exceptio dare uos di fiexi; diligctione ex ipsa declarat. Adduci ergo no possumus,ut cor pora credamus dea. Nam necesse est corpora i fiunt in iis resacfoeminae,uisignificatu regenerudisrectiori Quis enim uel exigui siensius nescit terrenoru ab illo unimantiu conditore non alia de causa generis diuersei simus institutos esse,atque formatos,nili ut per coitus, connubia corporum es caduca Cr labilis siccsionis perpotuae innom vatione duraret f Onia ergo dicemus f Deos procreares Deos nasci Cr iccirco his additas genitalium inebrorum

partes, ut sufficere prolam possen π noua quas suboηricte foetura,quicquid prior aetas abstulisset, recidiva substitutio subrogareis Ergo si haec ita sunt, id citcti Dij proincreant superi, Ercti per has leges cxperiuntur se sexus funis immortales, nccstigoribuwfut senectutis esseti,

sequitur ut debeant plena esse dijs omniames innumeros coelos eorum capere multitudine posse: siquidem Cr ipsi perpetuo generant inper soboles sobolum multiplicata semper innumerabilitas ampliatur. aut sis obscoenitas coaeundi ita ut decet ab Dys abcs quae causa ratios monu

122쪽

in ARNOBII ADVERsus libidinum propriam admonitionib. recognosceres enim ueri est simile haleri haec frustra, i improuidentia diu in illis suam ludere uoluisse naturum ut eos bis partiabus aggeraret,quibias utendu non est. Sed enim ut ad usus Certos,manus,pedes,oculi, caeteras constructio inebrorerum ua quael in officia connituta est ta cEuenit crede re in fui muneris functione comparatas esse has partes: aut confiten vi est in Doru corporibus esse aliquid Mininum,quod sit Distra atq; inaniter fabricatu . Quid diciatis ὀ functi atq; impolluti Antistites religionum s Habent ergo d sexus, genitalia membrorum clusi ferunt foeditates, quis ex oribus uerecundis infame est suis appetilationibus promeres Quid ergo iam super est, nisi ut eos credamus immundoru Pudrupedum ritu,in libidinu fuirius gestire,cupiditatibus rabidis ire in mutuas coplexiones,Cr postremustactis dissolutus corporibus uoluptatis enervatione languesceremi quomi quidum funis minarum generis propria, sequitur ut ea quos credomus circvactis persoluere fuas iuribus leges fultio Hos

ducere ais habere coneeptus aboriri,perferre, CT pr. propero partu septimanis edere aliquata faturus. o puru,o sanctu,d ab omni turpitudinis laberistarata essaliuncta diuinitus. et unimus,atq- ardet in chultimis illis magnis,uis in palati' coeli deos deasq; colicere ritectis corporibus atq; nudis,apud Iacchum cererem nimsa ut praedica Lucreti mamosam, Hessestontiacu Priopum inter deas uirgines atq; matres circumferentem restiti praeliora sic per in expeditioe paratas. Auet inq a

123쪽

. GENTEI LIB. III tu intestim poderis moro itate cuncturi,parturire alias traeta longo manus obstetricius quaerere. illas telis grua vibM, dolorum acuminibus fixas eiulare, ta' hortari, et in:er haec omnia suppetias lunonis implorare Lucinae. Nonne multo est rectius maledicere, comitiari, atq, alia

ingerere dijs probra, q obtentu pio talia de his monstra opinionum indignitate praesemere es Et audetis ocitere causam nob offensionis droiram cu si iudicatio flat, certi ima in uobis reperiatur haec esse,Cr in columesia, qua op numini,ctare. Nam si dij ut dicitis)alficii tur ira, animorum indignationibim incalescunt cur eos non putemIs aegre atqac rime sustinere,dari sibi a uobis sexus, quibus canes porcis formali sunt circumitu credatis, non aliter se diligi, cir ignominiosa cum ostentatione pro povi Ergo cum haec ita lint,miseriarum omniiι causa uos edis, uos deos impellitis, vos excitatis infestare omniabus musisterras, noua quaeq; quotidie hirmere, quibwsulcisci se pUint tot a uobis iniurijs et maledictionib. ex a peruti. Maledictionibus, quam,Cr iniuri',quas parmtim fabula turpibus,partim opinionibus indecoris, quasi stri Theologi,quo poetae,quas si uos quos ignomiaruosis celebratis in ritibus,res perditas iuuenietis humarina cir abiecisse clauum deosἴ modo illorum curamθω. Etat, mortalium regere atq; adminilbare fortunas. Num nobis quidem cur irascuntur non habent: quos uident ersentiunt,neque se colere,nes deridere,quod dicitur,er honestius quos multo de ui nominis dignitate existimare,

Cr credere. Desiexu hactenus. Nuc adspeciem ueniamus

Ionii , quoi s esse descriptos deos superos creditis: qui ovi

124쪽

04 ARNOBII A D V E R s V squibus immo formatis, templorsi amplifimis colloc tis in sedibus. Neq; quisqua Iudaicus in hoc loco nobis opponat cir Sadducaei generis fabulas,tanquam formus tribuamus cir nos deo hoc enim putatur in eorum lim is dici Cr lege, certus unctoritate firmari: quae aut nihil ad nos attinent,nloc ex aliqua portione quicqua habent commune nobiscui aliis sunt creditae ocis,quaeredi sunt uobis ultioris intollimitiae doctore per quos positis addias re,quibus modis ccueniat literarii illarum nubes, atq; inuolucrurelaxare. nostra hocs tentia tulis cst. Ndαturum omncin diuinam, quaenes esse coeperit aliquado, nec vitulam ad torminum sit aliquata uenturu,liniumcnritis curere corporeis,nech vllas formarum 4figies posuere,quibus extima circusicriptio membroru solet coagmetu Dire. Ovicquid enim tale est, mortale esse arbitrarimur ex labilemec obtinere perpetua posse credimus aeuitatem,quod cxtremis coercitum sinibus necessaria circu, cludit extremitas. At vero vos deos purum est formarum quod plinimini mensisne ito etiam atterminatis huisma rorer quod indignius multo est,terrenoru corporum circvcsura mitis. Cnid ergo dicemus caput deos gcstare tereti rotunditate collectum, retinaculis neruoru doraso illigatum ac pectori, cr ad ceruicu necessariis flexi nes cofertiolistim uerticum,atq; osseu ubstructione fulciri Quodsi accipimus ut ueram si aures etiam Irigitur

ut habeant curvis perterebratas anfractibus coeloru orabiculos mobiles reperciliora marginibus obubrutos: suspensium imbricem narium,inunctionibum mucculentis σε iritalic cubilem tractu actionibus ciboru dentes f

125쪽

GANT Es LIB. III iis trini generis,atq; in officia trina copositos manus miniaestras operum articulis,digitis,π cubitorii mobilitate tractabiles corporibus ustinendis pedes, explicandis presibus, funerendis anticipationibus ilionu. Q uodsi ea, quae propia unt,consentaneu est er illa putari, qxae ubcoctis,earus sub cratibus cutes cotegunt,atq omentorum branulae glirguliones,uentriculos,lienas, putasnes, uesiculas,secora,intcstinoru uolubilia tructus, Cyper αmma uiscera comeuntes purpurei sanguinis uenas in areteri Miritalibus coniugatas. An nunqxid coclestiu corpora editatibus bis curetfer quonia cibis mortalibas a filaret, entulos eos esse paruulam credendu ect rit ager viduatos interioribus cunctis, tanqui utres fusatos, turgidora corporu inanitate penderes Ouid quo si haec ita sunt,erit uobis necessarium contueri milesnesint di omnes, an formarum dispari circu criptione teneantur. Si enim par cussis, ais una est omnibus similitudinis steties,non absurdum est credere errare eos ullis cognitamnis in mutuae coprehensione. Sin au egerat discrimen in uultibus equitur ut intelligi debeat non alia de causa dise

militudines his data Ani i ut liguli se possent diserenis

trum signorii proprietatibus noscitare. Ergo esse dicenduest quosdam capitones iunculos rontones,lubcones: in his alios mentones, raeuios,atq; nasica Flos di plosis nain ribu illos resimis,nonullos turgontibus mulis aut buccuis

rum cumulatione acrilloc Ananos,longos,medios,macia

lantos,pingues,crassos bos cupitam intortioni. criti utis,caluit s alios reglubritatibus rasos. nes opinari nos

fuso uestrae produnt atque indicunt o cinae. Siquide crum '

126쪽

Q6 ARNOBII ADVERsus facitis atq; informatis deos, hos crinitos cspngitis, alios

dos,intectos,aut ne rigus incomo O fluidum uenium superiectione persubos. Quisquάmne est hominu ratisis elicuius sepore cotactus,qui pilos er lanugines credat inctorum corporibus nocisqui annoru in illis inesse distri minas qui ex per uarias tegminu atque amictuum formas vestitos hos ire, atq; ab aestibus siest figoribuss tutaris Quod qui habet uerum, r bocnecesse est tanquam ueruaccipiat. esse deos fullones,se tonsores qui uel sacras eriluunt uestes uel capillos imminuunt olucscentiu crinium velleribus inuolutos. Itane istud non turpe,non impieta tis er contumeliae plenum est, moribundi π caduci antis mantis liniamenta dijs dare signire his partibus, quas Gumerare, quas persiequi probus audeat nemo, nec 1ine summae foeditatis horrore,mentis imaginatione conciperire Hoccine est illudfastidium uestrum apietis haec amogans,qua destustis nos ut rudes, atq; omnem scientia reae

mini rerum uobis diuinarum pateres Aruptiora ridetis aenigmata,qκod mutorum animantiu formas diuinis ininseruerint causis,eus ins quod species multo thure acciripiant,er reliquo cmmoniam parum.uos figies bonitis num tanquam deorum ueneramini potestates: nec putit his ora terreni animulis imponere,erroris alios, Cr stutatiliae condemnare, er in erroris eius in similitudine de

uitio deprehendi Nisi forte dicetis alias quide inesse dissormas,a honoris,cr dotis causa species vos eis accommmodauisse mortalium,quod maioris multo est columesiae,

suam erroris alii id ignoratione fecisse. Num si uos fue

remini

127쪽

GENTES LI B. III tr , remilat i quod uestra si itio credidis fomam mei tis attribuisse diuinis, minim erat iniuriae praesumpta inopinationepeccasse. Nsic uero,cu aliud creditis, aliud gitis, Er in cos estis columeliosi, quibus id attribuitis quod eos confiternoni non es: irreligiosi esse mostra mini,cu id adoratis μ'gitis,non quod in re es ipses inueritate esse censetis. Si aselluli,cunes, porci, humum aliquid saperent nundis haberent artes: ijdems nos uellent cultu aliquo prosequi, sir statuam consecrationiabus honorare,quantas nobis iraru flammas, indignatio num quos turbines concitarent i fluorum corporum fora anus nostra uellet portare atq; obtinere nudacras Maistus inquam irarum flammas usui re excitarent,si urbis coditor Romulus asinina staret in facie, si functus Popilius in canina, i porcina sub si me nome esset catonis, aut Marci ciceronis In criptums Ita ergo stoliditate ueri Brum non rideri si rident)uestris ab numinibus reminig t,quoniam censetis lici eos ira,non insanire,non furere,neq pro iniuri' er contumclijstantis ultum irest uelle,iacularis in vos ea,quae dolor uetus est iacere, fensionis acerbitas comministi Quito fuerat rectius elephantoru bis formas, unoerura, aut tigridum, tussimarum,equorumque donare sNam quid in homine pulchrum est,quid quaeso admirabile,uri decorum,nisi quod Er ueriterismo clim pecore nestio quis auctoruoluit esse commuis nes Stas uobis cinquiunto nostra opinario dimicet, uos demonstrate, vos dicite, qua sit deus praeditus forma. sitiorum uultis audire stritentium, aut nullum habet Deus

formarimis informati s cst alii Mea qi sit, profecto

128쪽

et13 ARNOBII ADVERSUS nescimus. Nes enim quod uidimus nunquam,nescire ego ducimus turpe aut ea re prohibemur aliorum sententias refutare,quia super hoc nostrum nullam ipsi bententiana promimiis. Vt enim si vitreus esse dicatur mundus, si argenteus,ferreus ines ex stagili condolutus er fabricatus resta,non dubitemus fusum esse conte sere, quamuis quis sit eius materia ne sitimum: ita cum delecte agatur Dei, quam perhibetis esuincimus non esse, etiamsi qu sit minus possumus explicare. Quid ergo inquiet aliquis noti durit deus non loquiturmo antesie positas res uidelmon intuetur suo forsitangener no nostro. Neq. inrucria aliquid scire tanta in re po*umus,aut fustitionibus iudagarerquas esse apud nos liquot histibiles ubricus,er uarinorum similitudines somniora. Si enim dixe imis ijsdem illum rationi. uidere,quibus er nos ultimus sequitur ut intelligi debeat superiectas pupillis eum habere inebranuis coniuere,nictam,rud Aulit imaginibus cernere, uequod oculis comune est omnibus ine alterius laminis conitatione nihil omnino co picere. Ouod ipsum similiter de auditu,si de eloqui forma,er uerboru prolatione Aricendum ess si per aures audiat,eas quos habere flexuo sis tramitibus perforatas,qua irrepere uox positsensum

nuciatura fermonis ausi uerba ore funduntur,labia hobere cum dentibus,quoru injuctu er mobilitate multi riga lingua sonos articulo uocem in uerba conformet Si nostri animi motu non recusatis audire, tantu abest ut nos Deo corporalia liniamenta tribuamus,ut animorum etiam decora,ipsus uirtutes quibus eminere uix cocessum est paucis tanta rei memur astri orcio enim uiu

129쪽

GENTES LIB. III risi Deum dixerit fortem,constantem, rugi, apientem' quis probum quis jbbrium quis immo aliquid nosse s quis nistelligere quis prouidere uis ad fines ostficioriἱ certos desctionum uaru decreta dirigentem Humanu funt haec bona, e ex oppositione vitiorti existimatione meruerunt habere laudabilem. Quis est autem tam obtusi pinoris, tum Hirti,qui huminis bonis deum esse dicit magnus aut ideo nominis maiestate praecellere,quod ultiorum cureae foeditate sciuicquid do deo dixeris,quicquid tacitae menaetis cogitatione coceperi inhumanu transilit et comis pitur sensium: nec habet propriae significationis notum, quod nostris dicitior verbis,dtq ad negocia humanu copositis. Vnus est hominis inrellectus de Dei natura consitamus fisi sientia; nihil de illo posse mortali orati

ne depromi Ut haec vero prima est Mostroru nliminii concit melis,qui deformis, sexibus boni scilicet uindices, er religiosi costituistis ductores. illud vero, qdsequitur, quale est,qubd deos vobis inducitis alios atros,iaios in

dicos, alios lanarios, nautas, citharistas, auloedos, urn

tores,pactores,er quod reperat, rusticos' Et ille,inquit,inu ficus ctus est er hic alter diuinus est. ceteri enim dij nonsiunt, cr uentura praedicere institia nesciant, atq; Agnorantia futurori . Ob Petricis ille informatus artibus, medicorre alius institutus est disiciplinis. Ergone singuis si suu in re pollent,nec in auxilium uocati alienis possunt in partibus subuenire s Hic in sermone facundus est,ais in uerborum continuationibus promptus bardi enim fiunt

alij, nec possunt aliquid scitum si oratio facteda est Eoaequi. At rogo quae ratio est, quae tum dura ncce ἰitas, quaei tali ι

130쪽

x o ARNOBII ADVERsus cause,ut artificia haec superi tanquam viles nouerint als

habeant sellular In coelo enim cantatur er Gallitur, ut interruilla π numeros uocum nouem costrant scitulae ac modulantur sorores. Sut in odoreis motib. oluae, sunt lustra uni nemora,ut venationu praepotes habeatur in exta peditionib. Dium. Immimcntia dij nesciui, ex fortibus uiuut agitaturq; Atalibus,ut quid cuis crastinus dies ferat,

alit hora,Latonius explicet utq, apiat uates ipsie alio tali pletur Deo, er ut numinis premitur exagitatur maioris,ut merito dicitur habeaturi diuinus. Corripiutur di morbis,er uulnerari,inxuri aliqua ex re posuit ut cum exegerit ratis,auxiliator subueniat Epidaurius. Parturitin pariunt ut difficiles puerperioris tricus Iuno mulce ut corripiatq; Lucina. Rem rusticum tractant,aut curant militaria munera ut flammipotens Vulcanus fabricetur his enses,aut ruris ferramenta procudat. Vestis indigent tegmine ut ilirgo Tritonia curiosius stamen neutrer qualitate pro teporis,dut trilices tunicas,aut de ferico imporina Accusant, er diluunt crimina ut Atlantea progenies

eloquij primus ferat studiose exercitatioe quaesiti. Erru, inquit, falleris non enim ipsit opifices dij sunt,sed inisgen s hominum subiniunt has artes,atq; ut uitast instructior,tradunt scienda mortalibus. Sed qui aliqua sub citignum ac nescio disciplina, filertes his efficere no nullius operis sicientia cotendit, 'ut ipse necesse est primus

liquod ulterum colere coistituit. Nos enim truditor ultri cuius esse scientiae potis est,ut no eius quod tradit praeceripta habeat cognita, ratione teneat exercitatisime coα

prebebam. Dij ergo sint artifices primisue quod, ipsi ut dicitis