Arnobii Disputationum aduersus gentes libri 8. nunc demum sic accurati, ut ab eruditis sine ulla offensatione & cum maiore lectionis operaepretio cognosci possint. Accessit index eorum quae notatu digna sunt

151쪽

per rerum naturam potest,ut ex rebus postea procreatis acciperet nomina ea,quae fiunt priora teporibus saut tute 'las sortiretur earum dij rerti,quae nondum essent genitae, Cr in usum mortalib. attribuiri An nu quid iamdudu fine

nominibus ij erunt,er postg res nasti,terrisq; inesse coepersit, his a uobis dignati sunt; ignis atq; appellations. nucupariret unde scire potuistis quae nomina singulis inaderetis, cum esse illos ignoraretis omnino,aut inesse po tentias his certas cu esset uobissimiliter nescire, quisnam eorum quid posset,er cui rei deberet pro ui numinis potestate praeponi. Quid ergo inquius) hos deos nusquam esse gentiu iudicatis, Alsis opinationibus constitutossiilon illud nos solista ueritas ipsa dicit, cr ratio: cr idecomunis,qui est cunctis in mortalibus ensus. Quis est canis qui credat esse deos Lucrios, lucroru coecutioniasus prae si re,cu ex turpibus causis sequetifime ueniat, Cr aliorum semper ex di*mdque collant f Quis Libentianam,quis Liburnum libidinum superesse tutelis, quasi:

bet sapietis fugere, o quas mille peripecies propudiosa

expetit ex exercet obscoenitas s Qvis Limentinum,quis Limam custodiam liminum gerere, er ianitorum licia sustinere: cum fanorum quc tidie videamus, Cr priliatararum domoru conuelli cr Abrui nec sine his esse flagitis. sos ad lupanaria commeatus s Quis curatores obliquita tum Liscis qui Saturnii praefidem sationis' quis Montianum montiusquis signium Murcium s quis ad extremum deam Pecuniam esse credat, quam uelat maximu numen vestrae indicant literae Onare annulos aureos, lacu in luta

152쪽

rsα ARNOBII ADVERsus amplitudine magistratus,er quod maxime pigri amenti securu per opulentiis ociu. Quid si haberent in sedibus suos proprios prae fides, ossa, mella, Cy limina, caeteras

alia, quae uel cursim per strinximus,uel nimietatis no arutigimus taedios licet conjimili ratione milla alios deos inriducere,qui rebus innumeris Lbeunt suam curam, oest diamq; praebere. r enim deus praesit motri uni tantumis modo,non praest cucurbitis apis, no cunilae, nasturtio, noscis,betis,caulibusfcur sola meruerint ossa tutelum, non meruerint ungues,pili, caeteras alia locis positu in obscuris, verecundiorib. partibvis sunt casibus obae noxia plurimis, CT curam magis deoru,diligentius drysiderant. Aut si Er has dicitis partes fias agere siub tutelaribus diuis,incipient totidem dij esse,quot res sunmcc exmplicabitur ratis,cur no rebus omnibus diuinae prodeunt curae. Si certas res esse,quium praesint numina Cr proli deuii dixeritis cuid dicitis 5 patres nouaru religionum, qui potestatu obstoene a nobis deos violarcer negligi sacrilege clamitatis,quiritumini; contemni Larem Genisi focorum,Limentinu praefidem liminu,Pertundum,Perficum,Noduterens fer quis no supplices Mutuno prora

cumbimus ais Tutuno,ia interitu res lapsu atque ipsiuna dicitis munduleges suas cir constituta mutasses Atquin vidcte, piciteare dum talia cosingitis monstra,tulius molimini,deos offenderitis certifimos si modo sunt ulli, gsius nominis mereantur stinere atq; habere fastigiu nec propter aliam causam mala ista,quae dicisses, strucat,

Cr quotidianis cccsionibus inolescunt. cur ergo, e uom

his fortabuliquit diaerit,esbefusos illas deos coloedis,

153쪽

GENT Es LIB. IIII tus inuocati ab harus italus parent, er uis acciti nominii bus ueniunt, fidelia reddut restonsa quaeretibvss possumus obtinere falsium esse quod dicitur,uel quod superjEtionibus sensima res tota est: vel quod multas quotidie

praedictionu videmus,aut aliter cadere ut in contrarios

exitu u bruta expectatione torqueri. Sedsint cui asperitis uera nunquam tamen facietis fidem Melloniam incrbi causa)uel tament in inserere se fibris, ad rerum, quM quaeritis ignificantius aptare. Nunquid illorum aliquando uidistis os,babitu uri faut eadem haec possunt in pulmonibus, ut iecusculis co picimonne accidere, feri licet astu disimuletis potest,ut alter . p altero subeat, fallens,ludens,decipiens,atque inuocausteriem praestans' Si magi harusticum fratres suis in actio illus memorantantitheos saepius obrepere pro ueris esse ante hos quosdam materin ex crufioribuslpiritus,qui deos se fingunt, nescioss mendacijs ex mutitionibus Iudant cur ruti ne non pari credamus hic quoq, sub cere se alios pro eis qui non sunt,ut er vestras opinationes firmet, ex bi hostias caedi alienis sub nominibvi gaudeant suulf sic recta pere rei nouitute renuius,unde uobis est scire, an sit unus aliquis,qui succedat pro omnibus quos in cutis, partiabus se tanctis locoru diui nus supponensimultorum bis1peciem diuoru praebeat er potestatum vi nil est unuηfinterrogabit.Forte possimus istum veris dumtaribus diceresed ne nobis me habere nolitis, Aeraptios,

Perses,In Achuldaeos, Armenios interroget, omnessc alios,qui is interioribus viderat ex cognoverat haec

154쪽

eo qui plurimi,qui deos festigant, ex humani genearis imprudentia ludunt Iamdudum nos pudet ad eum Discu uenire,in quo rictum tenere no possunt non tantu puerculi,eT procaces,uerumetiam se, atq; in mores tetricos elycritate durati. Num cu a doctoribus omnes nostris inisnuatu acceperimus et truditu, in declinationibus deoru

pluratiuos numeros non esse, s essent dij singuli,nec communiter ire per plurimos uniuscuiusq nominis proprioritas quiret immemores uos facti, ex pueriliu disciplina rum recordatione seposita, ex coplures subditis uocabuistis isdem deos, cum sitis ullus in eorum numero restria ctiores,multiplices eos rursius cognominu societate fectastis:quam quidem olim parte iudicij dcres viri,as ingratio persticaccium fermone Italo explicuere, liam gr. m. Et dare nobis copendium potuisset res istati no er ali quos uideremus literaru esse illaru expertes: er institi, tus a nobis sermo nos quos copelleret non nihil de his re bus quamuis di illis sumptum, comemoratumi pro 'mere. Aiunt igitur Theologi uestri,cir uetustatis ab stodi

tae conditores,tres in reru natura Ioves esse ex quibus καtius aethere sit patre progenitus, alter coelo: tertius uero 'Saturno,apud infidum cretum e sepulturae tradirus, Erprocreatus. Quius soles,er Mercumtos quietis ex quia,us ut restrant)Sol primus Iouis filius dicitur, er aethera ῆris habetur nepos siecunduε Rea er Ηγperione proditus genitore tertius Vulcano, no Lemnis, sed Nili qui fuerit filius:quartus Iabsi pater, quem Rhodi peperit heroicis temporibus Achanto quintus Sothici regis,er versipeta fis habetur circes. num Mercurius primaspi m Prosere . ' μ p ra

155쪽

GENTES LIB'. r Iet triplam dicitur genitalibuis adhinnuisse subrectissupremi progenies coeli est. Sub terra est alter, Trofonius qui esse

iactat mala tertius matre: Ioue procreatus sita territis: quartus oboles Nili est,cuius nomen Aegyptia gens horret Er reveretur expromere. Quintus Argi est interemptor Uitinus,atq; exul, Cr proditor apud Aegnisi literarum. Seder Mineruae inquiuiscut soles cir Mercu spmq unirex quibus primu no virgo es ex Vuia cano Apollinis procreatrix Nili altera proles,re quae sese perhibetur Aega pila Suis. Saturni tertia est,Cr quae urisum excogitauit armorum Iouis quarta prog les,quam Nesseni3 Coofusium nucupant: er quae Pullante occidit patrem,incestorum appetitore,est quinta. Ac ne longum uideatur,Cr nimiu minutum,uclle capita ire persingula, Hut ijdem Theologi quatuor esse Vulcanos,ET tres Didaenas,Aesculapios totide,er Dion os gns, ter binos Herculas, Er quatuor Veneres,tria genera custoru, totides musarum,pinnatoru cupidinu trigas, quadrigas σοι Iinuria nominum quor militer genitores, similiter instres, Ioca quibus nati fiunt, indicant, ex originem singuis Ioram siviscum prosapi' monstrant. Quodsi verum

certum AE,Cr ex rei cognitae abseeueratione monstratur:

aut omnes di1 non fiunt, quoniam plures sub eodem nomia ne quemadmodum accepimus esse non possunt: aut si aliis quis ex his est, ignorabitur er nescieturriquiasit crimilium nominum confusione caecutus. Atq; ita per uos ipsos

Quiuis fieri nolitis)ejicitur,ut haec; it religio conturbarita: neque habeat finem certum, in quem dirigere se posis nullis eluse ambiguitutis errarius Fingite nos enim

156쪽

tri ductoritate idonea motos,uel uioletia terroris uestri, knduxis in animum Minerui uerbi causa)sacris uobis solantubus er ritu uelle adorare uulgato: res si cum diuianas apparamus,aggredimur, aris si immatibus fra reddere confiitutum morae omnes aduolant,ac de actiuS nominis posscsione certantes postunt ibi Aingulae appararatum inum sacroru reddi quid in medio faciemus nos antismal tenue, uel in partes quas potius p muneris officia transferemus fDicet enim forsitan prima illa,quam diximus,meum nomen est Mineruae,rum numen,quae Apollian genui,quae Dianam,Cr ex mei uteri foetu coelum numinibu3 auxi,Cr deorum numera multiplicavi. Immo,iu

quiet quinta incrua tu sis,quae murita, er puerpera toties castitatis purae imminuta es sanctuutesNone vides in Capitolin omnibus virginaleis essestecies Mineruar vim, nec nupturum his formas ab artificibus cunctis durimoris te igitur nome iuris tibi a cistere non tui. Nura Minosam me esstgenitore ex Pallante procreatum, tectis ommvis est poetarum chorus,qui Palladem me nuncupat, derivato a patre cognomine. Quid dicis inquiet secuta haec audiens ergone Minerum nomen tu fors parricida petulans,s cx amoris incocti contaminatione polluta es quae dum te fucis,atque artibu3 excolis mci et rici ,etiam patris in te mentem furialibus plena cupiditatib. excitustiri gestitur,aliud tibι quaere signu.num mea resim est,qua Nilud maximus fluminu aquis generauit ex liquidis, eris uirgLneos habitus roris cocretione con xit. Quods

157쪽

GENTEI LIB. IMI xx deinde arbitramur fores sistetne er illa Μ laenia se diacere ui co fusis nomen est, uti ex corvi matriss

gno,vel quod ex uertice summo Iovis parmam ferens emicuit,ais armoru accinctu terroribuεsAut illum e te tia est,cessurum patientia nomen, ex no dictis talibus habitumum ratione fucer primaru arrogantiam refutat rumnianetu audes maiestate tibi mei nominis usurpare, quae ex coeno er ex gurgitibus prodita, coagulata, e Iiamosis stat tibi tu alienum dignitate assumis,dis de vertice procreatum mentiris te Iovi Cy ratione te esse mortalibus inepti missuadessex capite conceptos filios proα creat fauis arma quae gestus procudi possunt er abris ri,ira uerticis ipsiuηcuvio oscina abrilis fui incudes,malici omaces, olles arbonerio Discessuulsi uerum est quod asseueras utione ieesse, siste tibi nomen i quod meum ininindicare. num quam dicis rutis,no est species numinis certa sed obscuraru intelligentia causera. Sic go ut diximuJolficia nobis adeuntibus religiose uno Mae adsint quins ac de huius nominis proprietate rixancties ibi quaeq; desederet aut thuris almetu libari, aut ex

pateris aureis inferiam vina defundi, quo disceptatore, quo iudice controuersias tol lemus tantas nut quis quae toriquis arbiter ceruicibus tantis eri qui inter personas huiusimodi, aut uindiciis iustas dure, aut sacramenta coanetur pronunciare non iustis nonne potiuε ibit domum, seses abstinens ab negoci' talibus tutius esse arbitrabiatur nihil horum contingere,ne aut lini dando, quod omnium est,inimicus esciat caeteras,aut stultitiae crimen incurrato id auribant cuctis,quod ese oportebat unius es so

158쪽

A R N O B II A D V E R s V ssumus haec eude de Mercurijs,Solibus, imo de alijs omnia, bus, quorum numeros tenditis Cr mltiplicatis, exproesi Sed satis est ex uno ratione in caeteris eandem esse scire: er ne forte prolixitas fastidium audientiae pariat, cessabimus imp Angula ne du uos arguimus nimietatis, loquacitatis immodicae fuscipiamus π nos culpa. Quii dicitis 5 isti,qui ad deoru nos cultu membrorum laniatib.: multatis, o fuscipere nos cultu uestrorum copellitis nuta,

minummosyumus difficiles no esse si modo aliquid nobis

dignum tanti nominis opinione in bretur. Ostendite no ibis Mercuriusta unum date Liberum,sed unum lini Veinerem, ais unum similiter Dianam. Num esse Apollines , quatuor, t tres Ioues,nunqua nobis facietis Memaeresi testem ipsium citetis Ioue, aut 'thium constituatis auctorem. Sed ex diuerso nescio quis unde inquit stimus,an exploratu et cognita theologi scriptitarint,an ut usum est,

atq; sedi libidinosam extulerint fictione es nihil istud ad: causam nec semonis istius in eo est ratio costituta,utrumne res ita in theologora ut iudicant scripta,un aliter se habeant,cir multo dissociatae di crimine. nobis enim fatis est rebus de publicatis loqui nes quaerere quid sit in ueta

rosita refutare, uincere i quod in medio politum est, atq; opinatio cocepit hvmanu. Stasi meduces iacvos,urae ritus quae si exponite,Girrefutabile aperite secretum.

Et qui feri pote est remotis magisterin literarum' Quid est enim quod dici de immortalibus in posit, quod non

ex homissi descriptis ad humanas peruenerit notiones iAut pricquam uos ipsi de illloru ritibus potestis, caerimori. nins narrare,quod a clatu in literas nos er scriptorta

159쪽

GENΤEs' LIB. 1 Iri xo, comentari s publicitus sui si poderis existimatis nullius i cesse,aboleuntur omnes libri,quos de dijs buletis coispositos theologorre,pontificum,nonnullaru etiam philois sophiae deditor u quinimmo potius fingamus ab exordio mundi nullu aliquando mortuitu meminisse de inquitaquam, periri uolumus,Er cupimus scire,an mutire, an . hiscere deoru in mentione positis,an cocipere eoi mete, quos in animis uobis nullim scripti informulierit notio.

uero nomina,eν potetias illora funerenti b. uobis Itis bris addidicisse uos collat,inlusi est detrahere literis his me, quarum ea que dicitis testimonio dis auctoritate' malis. Nisi forte haec falsa, er ea, quae a vobis dicuntur, 'crullicra. Quo argumento,qllo ignoscuenim homines,

ut DCr qui haec, illa comentat uni, fuerint o de rebus I incertis ab utras fit dolitatu parte: rogatis est dicere id quod tibi placeat esse ueru quod uero animu lassit,id libidιnis Gr* itatis urguere. Per humani generis iura,cis ipsirim mortalitatis coiiortia,cu auditis ex legiatis,ex illo,at ex illa matre delis ille est proditus nonne

4nimi uestrisiensus iugit humansi nescio qd dici, et ex terreni generis humilitate. Hicifices Aut cu esse arbitramini nos itasticitudine cocipitis nulla,ne olfensionis aliquid apud ipsos qcunq; funt cotrabatis deos s ex turpi cscu. bitu creditis,atq; ex feminis iactu ignorat assi ad luce belli cin obscoenitatis exisse Nos enim me quis forte exiis

timet ignorare,nescire,qd etiaε nominis coxeniat digni. tuti fune natiuitatis exples deos esse oportere censemus. , Aut si aliquos ortus bile a domino reru ac principe,

160쪽

foeditas ista coeundi,er uis ad idos inos principiti procreatione finita. At vero vos cotra maiestitis immemoreser sublimitatis tant eas illis adiungitis natiuitates, oratims eos a scribitis,quos ingenin lautioribus homines σexecrationi habeant ex horrori. Ex Ope cinquitis in tre,CT ex genitore Sarurno, cum uis est natus Diespiter fratribus. Uxores enim ij habent, ato; in coniugaliafoedera conditionibus ueniunt ante quaesitis arreo, coriemptione,genialis lectuli sacramenta conducunt' bilene speratas,habent pacta ribasent interpositis stipulatio m.

Muponsas s Et quid de ipsis coniunctionibus loquimurq undo Cr quosda nuptias celebrascier fectas habuisse frequentias dicitis,er lusiis in his Ducer quod partim,

pes fesceninorum non essent,perturbasse discordi' oinis niu er in humanu in poster genus exitioru saeuisse discriminasses in caeteris forsio minus huius eluceat turpitudinisfoeditus.Ergone ille rector poli,pater deorsi crhominu, upercilio Er nutu totum motans cir tr emi res coelum,ex viro concretus Erhmina is Et nisi inti, sexus in obscoenus dissolueretur copulatis corporibus uoluptates,Iuppiter ω maximus non esset, Cy usque ad hos dies,er rem numina non haberent, Er coelum sine domino staretret quid Iouem miramur ex foeminae eis sum dictitare uos aluo,quando auctores uestri cir nutrice habuisse constribui et ex alieni uberis alimonia mox traditum retinuisseuitamfovid dicitis ὁ uiri Ergone steriodicum tonans uegens,Erfulminans,Gr nubila terribia