장음표시 사용
51쪽
us . . LOGIC AEsine Auctoris nostri dedecore statuat gr. Q. Sed cum sensus saepe decipiantur , ne sensibus credendo erremus , quas cautiones adhibendas censes sistiones R. Ut sensibus fides adhibeatur, adhib-- tria, requiri solent, I. Legitima om i*- gani constitutio, a. debita distantia, 3. commoda medii dispositio, quibus addendum puto, fidem sui, indubitatam perceptiones sensuum facturas, si res sensibilis , omnibus sensuum
organis, quae assicere quacunque ratione valet, examinata, eandem, se,
singulis sensibus, praebeat ; si divelsis 'vicibus explorata , consentientes impressiones edat: si in plures homines, eodem modo , constanter agat ; nam cum erroris mille figurae , verItas vero simplex sit, aberrationes plurimo rum organorum, plerimorumque m diorum depravationes, idque diversis temporibus, constantes esse, credibile
11. Q Sed cum plurima sint, unde via Qua ra- res corporum pendent, effectusquetione per manant ; quae sensuum tamen aciem surad e, sugiunt , Vel quod nimium distent, quae sunt Vel quod per interjecta corpora, aut sensibus prae tenuitate , videri non possint,
52쪽
aut quod rapidiori serantur. motu, aut qu6d tardiori i motu incedant , aut quod sensum debilius nimium percetulant, ad talia detegenda, nihil ne, ab
ipsis sensibus, juvari possumus 8
R. Imo occurrunt I. Instrumenta,
quibus vires sensuum ampliantur; his Naculae solares, Veneris Phases, ali que plurima in coelo observata; his i sectorum ova, figurae silium, aliaque innumera in exilibus objectis deprehenia sunt: Occurrunt a. experime ta, quae & conjecturis viam pandunt, AE conjecturas fulciunt, atque ex Pr habilibus certitanas reddunt. in Arte vero opus est, ad ejusin di auxilia , ex sensibus percipiendar R. Omnino, in I . initium faciem dum a simplicioribus, & maxime obviis, quibus neglectis, maioribus non est locus. a. Non modo historia naturalis , sed res mechanicae, sunt duligenter observandae ; est quippe n tura nihil quam mechanismus, effici
que per minima, quod manus nostrae Permagna; sunt 3. experimenta it randa , ut certus sis phaenomenum, ex concursu aliquo sertuito, non processisse ; 4. extendenda, ut scias, num
53쪽
quod procedit in parva copia, sue
dat item in majore 3 . varianda, ut scias num ex causae agentis , an ex materiae recipientis, dispositione, effectus manet et s. transferenda, id est, locis, temporibus diversis usurpanda, ne uni, aut alteri causae, in solidum, adseribas , quod a plurimarum comcursu proficiscitur. ι QCum mentem sensus vivide assi De sem ciant, & maxime applicent, attenti suum ut, ni firmandae videntur maxime conduintitate ad - Τ' R. Anceps est talis sensuum utilitas,
cum attentioni nunc prosint, nunc obsint: Moderate igitur adminiculo tali utendum, ne quod in re sensibule obversatur, animum ad se trahens, a consideratione eorum, quae sensibilia non sunt , avocet, & selicite cavendum , ne perceptionum jucundutate sensus imponant, in assensum quippe perceptionis jucunditas inclunat mentem, quae sola veritatis luce, solo rerum pondere, flecti deberet.
54쪽
De facultate Imaginatrice. Uid per Imagmatricis faculis I.
tatis perceptiones intelligi, 8α.
R. Perceptiones Imaginatricis facul- Imaon, talis , mihi sunt omnes , quae cum trinadfectione corporis conjunguntur, V ab ectione Aorporis pendent. 4 Vis ejus an etiam in perceptio- a. nes Intellictuales diffunditur. . Ru i. R. Sine dubio , nam mens ideas P ςWς'eXCItRns earum rerum , quibus nihil
unquam vidit simile, nec audivi quod in sensus non incurrant, quales sunt, cogitatio, sapientia, Veritas, affirmatio , aut negatio , aliaque plurima , imaginatione tamen juvatur , vel r tardatur , quod imaginatio vestigia contineat & expromat signorum, quia hus tales conceptus alligati sunt. Quaenam ea sunt quae Imaginationem variant, & consequenter juia Unde v vant, vel inficiunt. Itetur. R. taperientia notum, pro temperamenti , sexus , aetatis discrimine ;
55쪽
Pro diversa aeris temperie, cibi & p uis, quantitate, & qualitate, pro diaversa insuper educatione , morum, &hominum quibuscum vivimus , dissi rentia , pro studiorum, sortis , & generis vitae, pro habituum denique &consuetudinum diversitatibus, facultatis Imaginatricis perceptiones intendi, remitti, distorqueri, aut perfici, Varias denique emergere. Temperamentum quotuplex s
R. Distingui solet in Sanguineum , Biliosum se Melanctificum, Phlegmasia
. Quale est Sanguineum PR. In quo caloris principia , & c lorum temperantia, aptissima propo tione combinantur. Quae sunt istorum p rogativa' R. Conceptus fingere, ipsis non laboriosum, nec ab aliis subministratos sibi imprimere molestum,. nec deniaque impressos fovere, & salvos retinere operosum est , velint modo ;quippe & mobilitate vigent, & firma constitutione donantur , ex illa Operandi celeritas , ex ista recordandi constantia manant. Animi praeterea sensus
56쪽
sensus, ct vivide , & eleganter raptimunt , non enim ipsis deest, nec vis , nec lepos , qui in aequa proportione situs, ex temperamento tam aequabiliter mixto suapte fluit. Quae vitia st 'R. Rei seriae nihil pene meditantur, Iitia. sed in voluptates corporeas effusi, has solas assectant , mens quippe in ea, propendet naturaliter , quibus portaciendis corpus maxime idoneum o currit, unde qui salubriori sunx te peramento , & firmius constituta v letudine utuntur, in voluptates proinniores deprehenduntur.
Q. His vitiis qua ratione obviam 8.eundum est y R. Omni industria, ratione, exem- Remedia. plis enitendum est, ut ad solidas, d rabiles , imperturbatas , nec taedio , nec poenitudine , quam secum tra hunt , molestas , illam vehementem propensionem , qua in delicias ferumtur , convertant : Ad quem scopum assequendum, e re imprimis erit, captare tempora, v. g. morbi, luctuis damni illati, contumeliae perpestae , iniquorum , Verbo, molestorumque casuum , quibus hominum vitai fi
57쪽
quenter turbatur 3 mensque corporis voluptatibus addicta mancipatur im
scelicitati a Quinam tibi dicuntur Bilis P
R. In quibus fervor major, &m tus concitatior. in Quae sunt istorum virtutes PR. Obices promptius superant, difficultatumque ambages acrius praevia dent, & expediunt.
R. I. Objecta raptim percurrunt, moraeque impatientes leviter perstringunt, inde fit ut ipsos plura fugiant, atque attributum cum attributo facile confundant, a. a solidioribus, subtilitatum studio, avocari solent, nam delectantur homines iis faciendis, quae
sibi quidem facilia, caeteris difficilia videntur. Audi quantum mali faciat nimia subtilitas. Illi non praeferunt
lumen. Apud Il o R. C. Crem. L. I. legitur Descriptis vita Implicis id beata. a me pascunt olivae Ne chi nea levesque malvae Frui paratis & valido mihi ,
Laice , dones , ac precor integra Cum mente, nec turpem senectam Degere nec cythara carentem.
58쪽
Iumen per quod acies dirigatur ad verum , isti oculos mihi effodiunt. 3. Fervens imaginatio id eis suis , eos.
dem, quibus res ipsae continentur, limites assignare nescit , magna hyperbolice ampliat, tenuia propemo dum evanescere facit. 4. Ut concitati temperamenti abripiuntur , & ad extremum virium agunt, indeque fit, ut non aequali tenore procedant, sed temperamento , in quod violentum ,
debilius est mentis imperium , non imperantes, sed obsequentes , pro aequabili rationis motu, quo solo agi deberent, caeco quasi impetu huc &illuc, feruntur , qua ex inaequalitate, non potest non oriri, in conceptibus summa differentia , ac plerumque viavidos languidi sequentur: servens imaginatio objectum suum in partes secabit, ultra quam Oporteret, Observationum , relationum, & distinctionum multitudine mentem turbabit 3 mox fatigata & torpens, plurima CO
sideratu digna omittet , differentias praetervolabit , distincta confundet. . Inde fit, ut vix quidquam inchoent,
quod prae taedio non deserant, uni uuam ad finem pervenerint.
59쪽
Ia. Q Quibus mediis, his naevis cm cura. ram adhiberes ZR. Talium vitiorum meditatio phrmacum jam est praesentissimum ;eorum quippe haec est natura, ut eo magis serpant, quo minus animata versa , eo miniis , quo magis cognita , Fervida igitur indole donatus, suspectas habeat iubtilitates, caveat extrema , & denique ad meditationes suas aequabiliter dirigendas, impetus subinde reprimat suos, laboremque, frequentibus pausis, vel invitus & reluctante inclinatione , interrumpere meminerit; sic enim vires vividas, Vegetas , continuas servabit, etiam in labore intento , modo non diuturniore nec, donec vires exhaustae sint, perdurante.
4 Quos vocas Melancholicos r elam R. Tardiores, & segnias proceden-
PhlegmR- quibus idcirco accedunt Phlematici.
μμ' i. Q. Quid est, in quo juvet ima-Bona. ginationem ejusmodi temperame
tum R. I. Isti solidum subtili praeferre
solent, a. Objectum suum exhaurire, utpote cui contemplando diutius inhaerent a
60쪽
hpergni, 3. defiXa attentione, erroiarem saepius vitant. Q. Quibus tardatur & impeditur' rs. R. I. Difficultatibus magis delita Mala. nentur, a. unico aut paucis attributis tenacitate nimia defixi caetera prae termittunt , 3. obstinati sunt, & r vocari nescii.
Quid igitur iis est faciendum 8 16.
R. Sibi diffidans, alios consulere pharmaca& magnifacere assuefiant, votisque omnibus optent, non ut suae opiniones ab aliis ut verse recipiantur, sed ut veritas sibi, sive per se, sive per alios, manifesta fiat Q. Vitia ex temperamento ortas I . nonne vivendi modus corrigeret 8 Remedia R. Imo, adeoque & a MVicinis, generRlid. & ab experientia praesertim, remedia quaerenda, sed praecipuum ab ipsa Ratione petendum , caecis illis & suit nesciis motibus mascule obluctandum, Kequenti contradictione vis eorum atterenda est; subsident etiam sponte sua, modo surda aure praetereantur , & quod postulant exequi insuper habeatur 3 ut enim habitus it ratis firmantur actibus . sic neglecta illis actibus, quibus roborari solent,