장음표시 사용
171쪽
nes ac Codices adhuc reliquos λ quod, uti dicebam, Nillianus labor, uberrime ostendit; quem prosecto siquis adhuc de citationibus Patrum iudicare pergens nondum viderit, haud mirum quidem , si citationes
eiusmodi eredat tumultuarias . Nam quae nobis incomperta sunt, aut in suspicionem vocamus , aut omnino reiicimus.
Sed jam ad praecipuum accedamus quod occurrit in obiecto, nempe ad sententias Novi Tella menti, quas Patrum quidem nonnulli attulerunt diversis Evangeliis
contextas; adeo ut eiusdem sententiae comma unum ex Marco sumtum esse videatur, alterum ex Luca, aut Ioanne. Hanc porro Scripturarum admixtionem in Ueterum citationibus comparere aliquando minime inficiamur; verum abest adeo, ut tunc arbitrario ac te meis re eos tunc Scripturas allegasIe arbitremur, ut inde
potius eosdem de textubus sollicitos fuisse, videatur esse cogitandum . Erant siquidem in Codicibus Evangelicis illorum temporum ejusmodi admixtiones; cuius rei notissimam facit Stridonensis fidem in Praefatione ad Evangelia his verbis: Magnus in Codicibus nostri error ino. levit ; dum quod in eadem re alius Evangelisa plus dixit , in alio quia minus putaverint, addiderunt ἰ vel diam eundem sensum alius aliter expressit, ille qui unum e quatuor primum legerat, ad cur exemplum ceteros quoque ex simaverit emendandos . Unde accidit, ut apud nos
mixta sint omnia, ct in Marco plura Lucae atque Matisthaei, rursum n Matthaeo plura Joannis er Marci, er in
ceteris reliquorum, quae aliis propria sunt, inveniantur .
Explicat haec suo in opere Simonius, in Historia vide. licet Textus Novi Testamenti Cap. XXX. ubi ait: S.
Drome remaeque, pariant des Exemplaires de ce te ristis, que les Copisses ter avolent alteres d'une etrange mainniere
172쪽
niere, par le melange qu' iis avolent fati de plusi eurs nvaniles ensemuele, prenanis de l' un ce qui sembloir man quer a l' aut re . S'il arriυcit meme qu un Evangite eiat exprimo quelque chine differement de I' aut re , les CUDses reformolent ter aut res fur celo qu' iis avolent L lepremier; en forte qu' il n'I avolt que de la confusion dansces anciens Exemplairer . On vesit dans S. Marc plu- fleurs chines qui Θtolent de S. Luc, ct de S. Matthieu, oedans S. Matthieu ce qui apparienoit a S. Jean ct a S. Marc. Ensin chaque Evangite avolt quelque chose des au-rres . II ess oro que cet te observation de S Jerome fem. bis tomber stulement fur les Exemplaires Latins : matria fuit e de ce discοurs fera con nolire , qu' elle convienta si a plusleurs Exemplaires Grees de ce tem -M . Habes fontem atque Codices, unde sententias, ex diversis plurium Evangeliorum membris compactas , Patres
Adversus vero ea omnia quae nos docet ingenue Hieronymus, insurgit nescio quis Ioannes Frichius, bonus certe homo, in Libro, ubi de cura agit Ecclesiae veteris circa puritatem Codicum Novi Testamenti Cap. IV. I. 19 & ita, miser, scribit Quod Latinos attinet Codices oe afteram de iis querelam, notandum , hyperbolas Hierondimo nimium fuisse jamiliares quod illi soli nesciunt, qui Scripta ejus ignorant : ideoque neminem terrent verba ejus tot tragica peritiorem. Ad haec, habuit rte cia fiam non unam Hieron max, cur tanto
pere in Latinos ante se Codices inveheretur: Videlicet, partim ut sui liaboris pii ac eruditi pretium a necessitateo gravitiare fus epti , bono Ecclesiae, operis adaugeret: partim , ut invidiam amoliretur, qua premi se noverata mu ris doctis pariter oe indoctis, ob insolitum aevo illo novae Editionis Biblicae studium; quippe quod carpebant, x temerarium , fallax , periculosum, ac pene sacrileg m
173쪽
Is 8gum: id quod tum ex Epsola ad Damasum, tum ex amoebaeis cum Augusino, oe passim aliis ex locis patet . Huic quidem testimonio iam ex parte satis fecimus; quodque ad hyperbolas Hierony mianas spectat, illustrabitur sequente in Capite. Nunc relate ad ea , quae mixtiones sententiarum Evangelii , in antehieronymianis repertas Exemplaribus , respiciunt; verba Simonii reseremus,quae non tam doctrinam atque thesim,quam exempla adhuc reliqua pervia faciunt, Sanctum Patrem ab omni exaggerationis nota vindicantia. Scribit igitur laudato libro ac capite Simonius:
les aut res , d' ou on a tire cevae qui ont ete imprimes dansces derniers te s. Ce Pere a rem arque , que ces pre
rbieti des additions prises des a uires Evangius, ct la
174쪽
avoir ete salte, que pour nous donner une connoidance exacte de cet Exemplaire Bere qui a ignorc ι' origine de re grand nombre de varietὸs de son ancien Exemplaire qui contenoit Dul plus de diverser Lecons que totis ter aut res Exemplaires Grees Dinis ensemble, a voise qu' iln' a rien reconnu dans routes cer variationi, d' Ou l' onput fouUonner, qu'il est ete corrompu par let ancient m. reliques. Au contraire, dii ii, i I ai trouve pluseurs ebo-fer dignes de remarque, o quelques endroiis , os il diffe-roit d' une certaine mansere de la le on ordina ire , qu' ilconvenoit en ces lieux. ut avec les Peres, Dit Grecs, Dit Latins . In hac tamen non sententiarum , sed vocumis diversitate, nihil prosecto comperi, unde suspicariri potuerim a veteribus illis Haereticis filisse deprava - ,, tum . Imo multa mihi videor deprehendisse observa , , tione digna , quaedam etiam sica recepta Scriptura discrepantia, ut tamen cum veterum quorundam &,, Graecorum & Latinorum Patrum scriptis consenis tiant. Beza Epist. ad Acad. Cantabr. Vides, ut doctissimi Seriptores, nil de praecipua thes nostra cogitantes, eandem tamen confirment vehementer λ Vides ut Exemplaria adhuc reliqua , in quibus sententiae, ex diversorum Evangeliorum membris conte X tae, cum citationibus veterum Graecorum ac Latinorum Patrum mirifice conveniant λ
175쪽
eror metu 2 ησιμον. On ut felon te meme sens dans I'an elenne Uerson Latine qui es Dinte a cet Exemplaire Grec: Vos autem quaeritis de minimo crescere , ct de ,, magno minui. Introeuntes autem & rogati coena - ,, re, ne discubueritis in eminentibus locis , ne sorte se dignior te superveniat, & accedens coenae invitatoria dicat tibi: Adhuc deorsum accede: & confundaris.
is Si autem discubueris in minimum locum, & super-
176쪽
Istis veniat minor te, dicet tibi invitator caenae: Colligeis adhuc superius: & erit tibi hoc utile' Plu'urs βου-vans Critiques Ont remarque certe addition apres Be
ne se trouvolt que dans la lection r78. de S Lue, oeyti' ainsi ii te falloit retrancher de la lection Σοή . de SMatthieu, ou on ι' avolt inferὰ dans cet ancien Grec. C' est pourquo ii ajopta a l'Edition Latine , qu' il avolt reformEe fur des bons Exemplaires Grecs, ces memes Ca- non1 d' Eusebe, Un d Oter ce m lange ct cetre confusion, qui eloit dans les Exemplairer Latins . On diflin. gua par certe voste ce qui Eloit commun a ploeurs Evangius, ct ce qui eloit fingulier a cbacvn. Cum itaque, o dit S. Ierome Praef. in IV Evangelia, Canones legeris,, qui subjecti sunt; confiisonis errore sublato,& simiis lia omnium scies, & singulis sua quaeque restitues. Similes alias mixtiones additionesque prieteriit Simois nius; quod aliquas in adnotationibus Berae, & apud altonum, iam notas editasque non ignoraret; tum etiam quod earum recensione in immensum protraheretur oratio. Eandem ob causiam & nos ab exscri-
177쪽
bendo hoc Auctore supersedemus , qui aliquibus exemplis explicatam confirmat veritatem . Unum addam, multiplicem Copiam similium Codicum, qui circumserebantur olim ,& ob antiquitatem, impersectio. nemque , &, ut ita dicam, inutilitatem suam iam
interierunt, idoneum nobis praebere argumentum, ut omnes illas quae in Patrum reperiuntur Scriptis citationum admixtiones ad hanc regulam exigamus; etiam si Codex non adsit, qui cum determinatis illis ab Adversario relatis citationibus consonet. Praestitit id etiam accuratissimus laudatus Scriptor , qui eiusdem Historiae Criticae Tom. I. Cap. I a. Tertullianum Libro adversus Marcionem IV. contra hunc Haereticum ex Evangelio , quod ipse non admittebat, disputaste animadvertens, ut illam agendi rationem non arguere Di. sputatoris indiligentiam doceret, Ii se pest fu ire, inquit, que l' Exemplaire de Tertullien ne fui par exa I , orqu' on 3 en mete ensemble des Lecons de pluseurr Evan-giles . Denique illo de Codice Morinus loquens Exercit. Bibl. Lib. I. Exercit. II. Cap. 3. scribit : Evangelium Lucae in isto antiquis o Manuscripto a vulgato Graeco textu , atque etiam a GIgata Latina Versisne ad. eo distat , tam multae periodi vel truncatae sunt , vel superadditae , vel mutilatae , vel aliis verbis enunciatae sunt, ut legenti non fine caussa sint admirat Ioni Si transpositiones excipias , quae sensum non laedunt ;nullibi Septuaginta Interpretes a Masorethico textu tam saepe det enormiter variant, quam hic Lucae Codex a trito er vulgato textu sve Graeco , sive Latino. Sequitur tamen κα in ποδα textus Lucae ordinem er historiam ita ut appareat ex alio Lucae Manuscripto haec olim
scripta fuisse , baneque varietatem lapsu temporis irrepsisse. His omnibus vero de rebus quum is ubitari vix possit s sequitur certe, dictiones illas aequi pol.
178쪽
Ientes , synonyma etiam non solum verba, diversanque phrases eundem sensum exhibentes, sed & in unum commixtas diversorum Evangeliorum partes , Apocryphorum nonnullas denique Lectiones cum Canonicis aliquando male mixtas , iccirco SS. Patres recitas.
se, quod easdem suis in Exemplaribus , aut in aliquo suorum Exemplarium ita consociatas deprehenderint. Haee fatis superque dicta viderentur , nisi non parum iis tribuendum esset, qui callent fraudes artis, ideoque longe deductis criminationibus labefactare pergunt Be-Σae testimonium, quo docemur nonnullas Cantabrigiens s Codicis Leetiones , a recepta Scriptura aiscrepanistes, cum veterum & Latinorum & Graecorum Pa trum citationibus consentire. Quare magnum nostra. rum partium Criticum operae pretium arbitror testem hic producere, qui exemplis, citationibus nempe SS. Patrum, quae illis cum additionibus consonant, totum hoc perficiat argumentum. Dupinius iste est
in Dissertatione prae liminari ad Biblia Lib. II. Cap. a. ubi seribit: Nous avons deia remarquὸ, qu ildi avolt dant I Eoanile Hebreu des Nararsiens une addition considerable a l'hisbire du Balcme de I C. rapportee dans letreisieme Chapitre de L Evanglis de S. Matthies: misisti faut encore observer ici,que les Exemplaires Greci oe
vende du Ciel, qui est aussi du Prophete Da vid, di sane
179쪽
cet ancien Pere , on raptorioit ces paroles au BatJme
180쪽
I6sis Tune vox missa Dei longum per inane cucurrit, si Ablutumque undis Christum statuque perunctum ,, Alloquitur: Te , Nate , hodie per gaudia testor, , Ex me progenitum; placet haec mihi gloria prolis.
Le mὸ me paraphrase une Addition ancienne qui se trou-Ooit dans ce mEme endriat de I' Evanglis deSaint Matthieu dans les Editions Latines, o qui se trouve encore dans tin Manuscrit de I 'ancienne Uulgate de la Bibliotheque de ι' Abbala S. Germa in des Prer : se Et cum ba- ptizaretur Iesus, lumen magnum fulgebat de aqua , is ita ut timerent omnes qui congregati erant. C essce que Juvencus paraphrase aio.
Haec memorans vitreas penetrabat fluminis undas.
si Surgenti manifesta Dei praesentia claret. II, a une aut re addition bien plus considerabis au Chap. ao. de I Eoangite de S. Matthies, que Juvencus a mise vis dans se Paraphrase , ct qui se trouve dans I' Exemplaire Gree de Cantbrige, dans queques anciens Exempla iret de la Vulgate Latine, ct dans la Ueson AngA- Saxone. Adsert hic additionem, quam iam ex Simonio retulimus; inde ita prosequitur: II paroit que S. Hilaire avolt cette Addition dans son Exempla re ; cur dansfer Titres do C-- ao.fur S. Matthieu, apres urit re, De filiis Zebedaei, on trouve cet auire, De primo accubitu, qui ne convient qu' in cette addition , qu 'il explique
presque dans les termes qu' elis es conoue dans l'ancien ne Vulgare. Juvencus I' a avis trouυὰe dans son Exemplaire, ct mise en ces verseis At vos ex minimis opibus transcendere vultis, Et se e summis lapsi comprenditis imos. is Si vos quisque vocat coenae convivia ponens,,, Cornibus in summis devitet ponere membra, is Quisque rapit, veniet forsan si nobilis alter, is 4 urpiter eximio cogetur cedere cornu,