Casti Innocentis Ansaldi ... De authenticis Sacrarum Scripturarum apud Ss. Patres lectionibus libri duo ..

221쪽

restituit, Pamelianam, videlicet communissimam Leactionem natus es, in Septimio reliquit. Quare colligamus, hanc ab ipso ad Contextum Florentis absolven dum necessariam iudicari: quod idem, ne dicta repetere cogamur, de Lectione Auctoris Dialogorum de , S: Trinitate sentiendum. Ubi enim in Editionibus Frobenti

anno Is 56. & Episcopiorum anno is 64 apud Toletum, aliosque doctissimos scriptores legimus natur es dii in editione Monachorum S. Mauri exhibetur contra sensum, contra contextum lectio nati funi, nullo subiecto haediversa de interpretatione monito . Barzanus ipse qui hanc Lectionem cuperet vehementer veram esse, haud potuit se tamen continere, quin de arbitrio veluti Editorum quereretur . Pag. si quidem 27. Epistolae suae ita scribit : Unde laudandi quidem Editores , quod in admonitione, Litris de Trinitate praefixa, multas in Contextum ex MSS. invectas esse mutationes θ' additiones, quae tamen in Athanasianis editis non comparent , Lectorem monuerunt; majore tamen digni larede, se , quae Albana si extant, ejusque nomine circunferuntur, notis oe variis Lectionibus illustrare polliciti,hunc alicujus momenti locum non omnino transiuissent. Arbitror eos deceptos aut

anticipata opinione Uulgatae Lectionis, aut nimio erga eandem studio. Plurima in medium afferri possent huiusmodi non secundum scientiam Leti funestissima exempla ; de quibus etiam superiori in Parte diximus: nam& insigne refert noster Pius I hornas Milante in Praefatione Bibliothecae Sanctae Silii Senensis abs se adauctae illustrataeque; ubi Ioannem Hayum, eiusdem Sisti olim Editorem,exiguae sinceritatis , aut tenuis saltem iudicii postulat , quod Vulgatae Lectionis textum , qualem hodie correctum a Pontificibus habemus, ille in editionem suam Bibliothecae Sanctae, malis avibus, intruserit, erasis Vulgatae Editionis Lectionibus, quae consueta S per via erat tempore Senensis. Qui-

222쪽

2 7 Equidem nec istis artibus , nec defensoribus istis indiget Ecclesia. Quale, obsecro, pusillis etiam scandalum ex diversa Lectione apud Tertullianum, ac Auctorem Dialogorum, quorum opera vix inter decies homi. num centena millia unus est qui legate Hoc ex incon-s derato studio , hac ex tenuitate animi, ansa inde data Rivetis , Dallaeis, Cavaris vituperandi nostros Patrum Editores , quos aiunt, Veterum opera, ubi non plane iugulaverint, saltem membris inhumanius mutilasse, quasi alterum apud Poetam Deiphobum

Lacerum crudeliter ora, Ora manusque ambas, populataque tempora raptis Auribus , ct truncas inhonem vulnere nates. Revera, aut fide digna erant , quibus rccentes isti Editores utebantur , Exemplaria, aut talia ex opposito,

quae pudebat denique citare. Si probatae fidei; cur non adduxere e Si sublestae; fas illis non erat receptissimam mutare Lectionem. Nae,si nimii fuerunt in detrahendo Pro testantes, illa saltem agendi ratione idoneam , imo maximam Editores illi an tam Germonianis suspicionibus

dederunt.

Facile vero ut percipiat quisque, Rigallium, ceterosque qui opera illa in publicum educere iterum cura runt , plebis conciliandae, aut vani timoris depellendi

caussa , germanum corrupisse textum ; mecum animad-

Vertat primum, quid agat, quid sibi velit illo in Capite Septimius. Nempe adversus Valentinianos pugnat .Quis eorum, iuxta Tertullianum , Omnesque omnino Pa tres, error δ Quod non ex Virgine, sed per Virginem natum Christum edocerent. Libro de Praescriptionibus adversus Haereticos Cap. 9. scribit Septimius , Valentinum asseruisse , Chrisum quas per aquam , A pcrMariam Virginem transmeane , nihil inde accipientem , vel mutuantem . Idem quoque resert ille in suo

. . ad veris

223쪽

adversus Ualentinianos Libro, uti & Irenaeus, vigiIius, Epiphanius, Augustinus, Honorius , Isidorus, alii sexcenti. Inauspicatam igitur hanc sententiam. eversurus Tertullianus, orationem auspicatus videtur ab eo texistu , quo ipsi abutebantur, ut per Virginem , non ex Virgine ortum Christum propugnarent . Nam Ualentianos lectionem natur es fuisse secutos, conjicere posisumus ex eodem Tertulliano qui de Carne Christi Cap. I s. inquit: Nam ut penes quemdam ex Valentini fastione legi Iprimo non purant terrenum oe humanam Chriso substantiam informatam , ne deterior Angelist

Dominus deprehendatur , qui non terrenae carnis exsi- terunt. Dehinc , quod oportςret similem nutri carnem

similiter nasci, non de Spiritu , nec de Deo , sed eae Viri voluntate. Haud ergo absurde dixeris , Ualentinianos ita illud legisle de Divino Filio testimonium: Non ex voluntate Viri , sed ex Deo natus es . Scribit itaque Septimius: Quid orgo , nempe, mihi Valentiniane objicis 3 Non ex sanguine, neque ex voluntate caris

nit , neque ex voluntate Uiri, sed ex Deo natus es. Si enim legas nati sunt, rogo, quid facit ille Textus ad Valentinianorum caussam Z Quid colligere ex illo poterant λ Cur nihil consentaneum , nihil Lectioni nati sunt accomodatum , in universo subiicit Capite ac Libro Tertullianus3 Quid in tali caussa & errore Ualentianianorum prodesse, aut obesse poterat vulgata Lecti opEx opposito vide, quam recte omnia cohaereant, si juxta Rhenanum , Pa melium, Grabium , ceteros sinceros Editores, legas: Quid est e/go : Non e* sanguine ,

neque ex voluntate carnis, neque ex voluntate Viri, sed ex Deo natus es Θ Hoc quidem Capitulo ego potius utar, quum adulteratores ejus obduxero. Sic enim scriptum esse contendunt: Non ex sanguine , nec ex carnis voluntate , nec ex viri , sed ex Deo natus es . Animadverte

224쪽

hie Septimium non tonare, non declamare, non librare verborum fulmina, uti adversus mani jestos facere Scripturarum Corruptores solet; sed contentum esse, contra morem certe, illis vocibus: Sic enim scriptum esse contendunt. Nempe, ut alias dixi r hanc enim solam ipsi Lectionem admittendam esse conten. dunt; secus legi nolunt; aliter verti non sinunt. Qua re videas minus receptam quidem, neque profecto consecratam; receptam aliqualiter tamen, ac veluti peris

missam inferri posse illam Lectionem . Prosequitur Tertullianus : suas supradictos Credentes in nomine ejus designet, ut ostendat esse semen illud arcanum eleis lectorum oe spiritualium , quod Mi imbuunt. Videlicet: hoc enim etiam testimonio utuntur Valentiniani , ut ex semine spirituali Credentes ortos evincant, ea ratione, qua Christus ipse. Hoc autem Ualentinianorum deliramentum iam memoraverat Tertullianus Libro adversus Ualentinianos De Credentibus Cap. χ s. his verbis: Inerat autem in Achamotb ex subsantia Sophiae matris peculium quoddam feminis spiritalis : sicut oeipsa Achamoth in filio Demiurgo seques raverat, ne hoc quidem gnaro. Accipe indisriam clandesinae prooidentiae bubus . Ad hoc enim oe deposuerat, ct occultaverat, o quum D emiurgus animam mox de suo adflatu in Adam communicaret, pariter oe semen illud spiritale quas per

canalem animam derivaretur in choicum : atque ita foeturarum in corpore materiali , velut in utero, oe adultum illic , idoneum inveniretur fuscipiendo quandoque sermoni perfecto. Itaque qNum Demitatares traducem animae suae committit in Adam, D:'it homo spiritali flatu insertas , ct pariter corpori indu tur , quia non magis semen noverat matris Demiurgus, quam ipsam. Hoc

semen Ecelsam dicunt, Ecclesie supernae speculum, oehominis censum oee. De Christo Cap. 27. Fuisse isti tem

225쪽

dimentum , ne marcesceret s ilicet reliqua farsura. Voluit igitur superioribus 1 crbis significare Septimius :Quasi illo testimonio probaretur, Christum non sumsisse carnem ex Virgine, sed hanc ex semine illo spiritali derivasse, ex quo, Valentinianorum Opinione, e L

formati sunt Credentes in nomine ipsius. Animadversionem hanc confirmatam reperio in adnotatione Cl. Viri P. Ioannis Ludovici de la Cerda,qui hisce Tertullianaeam Lectionem illustrat, ac tuetur: suum dixerit Septimius adulteratores Scripturae haereticos , oe nune dicat , scriptum esse contendunt, oeLectio ipsa , ex Deo natus est , inaudita sit, oe in nullo

Codice similis reperiatur ; tenaciter Pamelius tenet , atque Junius ad Cap. XX. hanc Leritionem ese corruptam , oe Haereticorum quos citat, non ipsius Tertulliani. Ego contrarium penitus flatuo, o Lediionem esse Tertulliani, o non dignam reprehensione, sed tantum explicationem Valentinianorum . Probo itaque esse Temitilliani tribus indiciis solidi mis. Primo, quia se He-

reticis eam Lecrionem tribueret, magis tribuenda esset,cX Deo nati sunt, quam alia; id enim roborat illorum

sententiam de femine spirituali Credentium. Hoc ferme evidens es. Deinde esse Atithoris Lectionem patet, quum dicat : adeo sngulariter , ut de Domino serip. tum est, ex Deo natus est, nempe Christus. Tertio , quia non ita solitaria es Lectio, o Pameli. Nam sciat in Athanam esse Lib. II. de propriis Personis ad Theophilum Ma D io hoc loco, ita sinit, sed ex Deo natus est; quae pars Athanasi Graeco caret, quod doleo , Ο Ι-

renarus Lib. III. Cap. a I. Q ut non ex voluntate carnis, neque ex voluntate Viri natus est. Itaque Lectio h.ec non es contemnenda, quae textum faciliorem reddit , nempe: Dedit potestatem filios Dei fieri bis qui credunt Disitiroci by Cooste

226쪽

dunt ἰn nomIne cur, qui filius Dei naturalis es, o verus, o non natus ex voluntate viri, sed ex Deo, o non

ex sanguinibus oec. qui Christus es, ct verbum caro fa-Zium. curis dicat, qui credunt in filium Dei natura. Iem, o Derum, filii etiam fiunt Dei . Hactenus de laCerda in suis ad Tertullianum Adnotationibus Tomo II. Lib. 4. De Carne Christi Cap. XlX. pag. so6. Cuius testimonium iccirco retuli, ut rationem Tertullianaei argumenti, di orationis contextum animo complectaris; nempe , alludere tunc Tertullianum videas ad opinionem Valentinianorum , qui eadem ratione Christum & Ecclesiae membra, seu Credentes ex spiritali semine ortos arbitrabantur. In nullo reperiri Sacro Codice Lectionem natus es credebat de la Cerda, ideoque explicationem dixit sententiae Valentinianorum; secus profecto definiturus, si Veronensem cognovisset Codicem, si Exemplarium veterum copiamae diversitatem , si non omnes exploratas esse variantes animadvertisset. Prosequamur enarrare tamen te-X tum Tertulliani, ne iure videatur scripsisse illustris adversarius nos frustra , nisi Rigallii Lectioni adhaereamus, sperare, fore, ut quid sensus integri ae plani ex Auctoris oratione progrediendo extundatur . Subdit igitur Septimius: quomodo ita erit, qNum omnes qui credunt in nomine Domini, communi lege generis humani, ex sanguine, o ex carnis, ct ex viri voluntiate nascantur id est: Quomodo ex hoc evinces, o Valentiniane , Christum ex matre sua carnem non sumsisse, quum , tua etiam iuxta principia, tua quesecundum doctrinam , omnes qui credunt in nomine Domini , Credontes omnes qui Ecclesiam constituunt, etiamsi ex semine spiritali sint, adhuc tamen, te sat ente, communi lege generis humani, instar ceterorum hominum non Credentium, ex sanguine adhuc,& ex Ο Σ carnis Diqitiroo by GOoste

227쪽

eminis , quam constat sanguinis esse calorem, ut despumiatione mutatum in coagulum sanguinis feminae. Nam ex coagulo in caseo vis es subsantiae, quam medican confringit, id es lactis . Intelligimus ergo ex concubitia

nativitatem Domini negatam , quod sapit voluntas viri , non ex vulvae participatione . Et quid utique tam exaggeranter inculcavit, Non eX sanguine, nec ex car. nis voluntate, & viri natum, nis quia erat caro, quam ex concubitu natam nemo dubitaret δ Negans porro ea concutitu, non negavit ex carne , immo confirmavit ea carne ; quia proinde negavit ex carne, sicut ex concubi. . tu negavit. ln hac porro Orationis serie quid non aper

tum ac planum p quid non ordinatum ac solidum p quidlnon accommodatum Lectioni natus es p In hac ora. tione, hoc universo in Contextu, quis aliquid inveniri poterit quod respondeat Lectioni nati sunt ἰ Certe ali. . quomodo, aut aliquando interpretatione indiget Tet tullianus, ut intelligatur. Verum , quid deberipto. re facias, qui, ut magni Critici verbis utar, se sere

les Auleura , qui ont parte conformement au mellisurus e. ti faut marcher avec beaucoust de precaution ,

ve de cet Auteur , O encore at-on sudet de propofer cesrestitutioni , en doutant , oe en se remetiant entiere. ment au jugement des plur habiles , ou a la decision dei Manuscriis mellieura que ceux que nous avons, fi l o nen pouvolt trouoer . Biblioth. Anc. & Mod. Tom. XI .P 303. duae tamen salebras Tertullianaeae phrastos respiciunt , quam enarrare nos sategimus, non 1 crurum Lectionum factam ab ipso citationem. Ut-ut UC-ro interpretatione aliqua indigere videantur priora il-

228쪽

lius Capitis Tertulliani verba; ut-ut alio ea quis trais

here conetur peremtorium in rem certe nostram

argumentum exhibent ea quae Septimius subiicit: Et quid utique sintelligitur Ioannes, aut Spiritus SanctusJram exameranter inculcavit, non ex sanguine, nec excarnit voluntate, nec ex viri natum, nis quia erat caro, quam ex concutitu natam nemo dubitaret e Haec ita

eum Rigallio,& Priorio legenda fatetur Barzanus. Si tam exaggeranter Evangelium , aut Ioannes verba illa inculcavit; itaque reapse aliquibus probatis etiam in Codicibus aetate sua legebatur , Nisi mihi una , ac Leelori molestias minuere ope orae pretium ducerem, ex Contextu Auctoris Dialogo. rum de S S. Trinitate, eadem prorsus ratione qua moX ex Contextu Tertulliani, demonstrarem , communem Probatamque, idoneam, imo necessariam Lectionem natus es, apud ipsum retinendam . Verum quum id evincere Lector per se ex Lectione possit ipsa; si forte pertinax sit, nec Toleto credat, Lacerdae , praestantis. simisque Editoribus , obscuram praetermitto, ut mihi videtur , diligentiam Neque enim mihi cura de iis debet esse, qui par une mauuaise Politique , mElie mEme

de je ne fisi quoi de A servile, qu' on a de la peine a lesohfrir, quamcumque in humano genere universo praefocatam cuperent ingenuitatem. Ex iteratis multorum citationibus s dato Canoni standum si eruitur, Lectionem illam natus es, non temere fuisse effetam, sed antiquissimis ab Exemplaribus erutam ac derivatam . Ati vero ea us Patres fuerint ad magni momenti aliquid inculcandum ac evincendum qui alter Ca- non est, ut Lectionem ex Codice desum tam inseramus enodatis Barzani argumentis, palam , uti spero, satis faciemus. CA. Dissiligod by Gorale

229쪽

Quae pro arbitraria apud Tertullianum lau

disti commatis Lectione feruntiar argumenta solvuntur, enodantur, evertuntur penit M.ALter Tertulliani locus Libra de Carne Christi ,

Capite scilicet χε. aperte adeo ac evidenter Lectionem postulat, natus es, & ita legitur in editionibus etiam Priorii ac Rigallii, ut ad arbitrarias vere suppositiones confugere coactus fuerit Adversarius, quibus temere contextam illitis citationem persuaderet. Ait Tertullianus: Ideo Marcionem prospiciens

Spiritus Sanctus Ego sum, inquit, Deus , ct alius abseque me nιn es Et cum in alio idipsum eodem modo dicit: Ante me Deus non fuit: nescio quas illas Valentinianorum Aeonum genealogias pulsat. Et . Non ex sanguine, neque ex carnis, O viri voluntate, sed ex Deo natus es, Ebioni respondit. Nullam hoc in teX tu vim, nullam in verbis, inquit, dicit, respondit, emphasim videt Barzanus. Quid ad textum tamen λ Ait, Tertullianum, illo in Libro, ictum quidem in Ebionem intendere, sed παρέργως: neque enim per Librum de Carne Christi bellum fuisse huic Haeretico indictum: qui directe petebantur , fuisset Marcionem, Apellem , &, licet multo parcius quam ceteros, Saturninum, ac potissimum Valentinum ejusque asseclas r fieri igitur facile potuisse, Tertullianum tunc in adversarium, qui

cominus, & extra arenam versabatur, disputantem, arma ex Valentinianorum, quorum major tunc ratio

230쪽

II 6 habenda erat, Versione desumta commutare noluisse; quare Valentiniani, ad quos, velut ad unam lineam, ut ipse loquitur, congressionem direxerat, nulla posisent ratione reclamare.

Uerum, aut ego vehementer fallor, aut adaequata,

si hoc uti verbo fas est, non videtur huiusmodi divisio Libri, & delineatio mentis Tertulliani. Septimius s- quidem in illo de Carne Christi Libro, universas, qua ea de re circumfercbantur, Haereses sibi proponit debellandas. In primis Scripti occasionem significat; quod

se ilieet, qui Resurrectionis fidem, ut verbis elus utar, inquietarent, carnem etiam Christi quaestionibus distraherent. Ad institutum autem properans, adversus Marcionem, qui eius Historiam ex Evangelio au- serebat, Traditionis Apostolicae praescriptione Chri sti nativitatem probat: deinde eam neque impossibi. lem, aut inconvenientem , neque Deo indignam, aut stultam fuisse evincit. Non itaque in phantasmate ,

sed vere crucifixum ac mortuum cquantumvis etiam

id negaret Marcion vere quoque natum Christum ostendit. Iam adversus Apellem deducit, Christum desideribus & substantiis superioris Mundi carnem haud derivasse: interserit, nil pro illis facere illud Christi suae mihi mater, o qui mihi fratres ρ Addit, Angelum illum igneum Apellecta norum secundum eos etiam casestia ex poenitentia deliret instituisse: Et vero, omnia verae carnis signa in Christo fuisse. Rursus,

adversus quosdam alios Haereticos, neque animalem fuisse Christi carnem adstruit, neque etiam carnalem: venisse Christum, non ut anima scipssim cognosceret,

sed ut ipsam salvam faceret: fuisse item in Christo diversas substantias, carnem, & animam: solum Chrictum fuisse salvificatorem , non Angelum. Adversus autem Valentinum, Christi carnem non fuisse spiri