장음표시 사용
441쪽
e) Simul aspectus missionarius seu oecumenicus Ecclesiae elucet
cum regnum Dei eo usque protendi debeat quo Dei dominium, id est
f) Aspectus denique socialis: regnum Dei in Evangeliis ut quid hominum oculis adspectabile exhibetur, quod signis temporum diiudicari
potest, in quod intratur per baptismum ...'' et in quo sunt homines auctoritate divina donati ...'
Patet hac descriptione Ecclesiae ut regni Dei etiam illustrari imago Iesu Christi, fundatoris eius, qui est Dominus dominorum et Rex
... ' Ex dictis credo fore opportunum exponere in cap. I doctrinam de Ecclesia ut regno Dei sive ante n. I, in quo de mystico Corpore Christi agitur, sive in n. 6 ubi de aliis Ecclesiae imaginibus sermo est, inter quas non apparet Ecclesia sub hac denominatione.... J Rogantur igitur Venerabiles Patres ut hanc ideam praeclaro de Ecclesia schemati incorporare velint secundum formulam quam, temporiS limitatione, trado secretariatui, vel iuxta aliam aptiorem ' Dixi.
In textu scripto tradito: Τ 1. Ecclesia in Evangeliis praesentatur ut Regnum
adsignandus notioni regni Dei in schemate de Ecclesia. yy Votum. V in hunc vel alium magis appositum modum: q. Aliqua possibilis formulatio praesentationis Ecclesiae ut regni Dei: De Ecclesia regno Dei). Novus populus Dei, sive Ecclesia a Christo Domino convocata, formata et constituta, ab ipso Domino regnum Dei sive regnum caelorum appellata est Mi. 16, 19; 13 passim). In ipsa enim et per ipsam re impletur plenum et definitivum dominium Dei in familia humana. Adlventus Christi cum quo adventus regni in sacris paginis identificatur cf. Mi. 16, 28 et Lo. 9, 2 T), diaboli imperium destruxit sMi. 11, 28ὶ novam et mysterioSam vim in historiam infusit cuius virtutem Dominus comparavit semini Mi. 13, 3-9ὶ, grano sinapis Mi. 13, 31-323, fermento Mi. 13, 33ὶ, thesauro Mi. 13, 44), margaritae Mi. 13, 4I-46), reti Mi. 13, 47-I0j. Hoc regnum natu quidem et apparentia humile sed tali fortitudine et virtute praeditum a Christo est ut portae inferi adversum ipsum praevalere non possint sMi. 16, 183. Omnes homines ad ipsum praedicatione adducendi sunt Mi. 24, 14ὶ ita ut ei credere debeant sub discrimine salutis Mc. 16, 16). Pro eiusdem adventu orare Dominus docet Mi. 6, 10). In ipso regno Petro et apostolis auctoritas divinitus committitur Mi. 16, 18; 18, 18). Regnum quod non sublimitate et rerum humanarum ambitione est
442쪽
constitutum sed cuius prima lex humilitas et caritas sunt Mi. 7, 12; Lo. 43 et quod pauperibus, mitibus, lugentibus, pacificis praedicatur cf. Mi. I). Regnum denique quod in caelis consummatum constituet finem seu terminum totius consilii
EXC.MUS P. D. ALOISIUS M. CARLI Episcopus Signinus
Uenerabiles PatreS, Post ea quae hesterna die protulit em .mus card. Rusfini, et hodie exc .mUS Compagnone, liceat mihi quasdam alias rationes afferre ob quas aequiNOCQ ergo a Ut clarificanda aut auferenda, mihi videntur quae in pag. 8, lin. 18 et alibi in schemate leguntur, scit. Christum aedificasse Ecclesiam suam etiam Super apostolos, praeter Uam Super PetrUm, Vel Ecclesiam aedificasse super collegium duodecim apostolorUm, cUiUS Caput est PetrUS. Aequivoca talia verba dico, Dia non eodem titulo neque eadem ratione praedicari possunt de Petro et de ceteris apostolis. l. In notis, ideo eXaratis ut Patribus in schemate perpendendo subsidio sint, nulla de hac re invenitur citatio alicuius documenti magisterii ecclesiastici, nullus affertur patristicus textus. Numquid de hac, quae asseritur, aedificatione Ecclesiae super apostolos seu super collegiUm apostolorum Uterque fons siletὸ Silet, venerabiles Patres, dum e contra plurimi, ni fallor, in contrarium SS. Patrum et magisterii ecclesiastici textus asserri possunt. Unum citare ' liceat, S. Cyprianum sic aientem:
si Super unum aedificat oves SVas... tamen ut Unitatem manifestaret
unam cathedram constituit et) unitatis eiusdem originem ab uno incipientem sua auctoritate disposuit ι De Unitate Ecclesiae, cap. 2). Quoad documenta Magisterii sussciat id ' recolere Concilium Vaticanum I ex aedificatione Ecclesiae super unum Petrum deducere Unitatem Sive episcopatus Sive multitudinis credenti Um ... 2. In notula I pag. 32 nostri schematis, ad demonstrandum Petrum et duodecim eamdem habere fidem et missionem auctoritati Uam, qua Ecclesia fundatur, citantur duo textus biblici: ad Ephesios, cap. 2, vers. 20 4... Superaedificati super sUndamentum apostolorum et prophetarum, ipso summo angulari lapide Christo Iesu o, et Apocalypsis 21, 14 vi Et murus civitatis habens fundamenta duodecim; et in ipsis duodecim nomina duodecim apostolorum Agni v.
443쪽
a) Quoad textum ad Ephesios 2, 20, id quaerere licet: quinam sunt illi prophetae Θ quinam illi apostoli Θ Apostoli sensu lato, prout
saepe in ipso S. Paulo, an apostoli sensu stricto, scit. duodecim p Et
etiamsi de duodecim certo esset sermo, teXtus et conteXtUS totiUS peri-copae paulinae aliam eXegesim suadent, quam iam S. Thomas in Commentario ad hunc locum ' non ignorat: fundamentum illud, iuxta S. Thomam aut est ipse Christus vi qui est fundamentum apostolorum et prophetarum, quasi dicat: in eodem fundamento superaedificati estis in quo apostoli et prophetae sunt aedificati, qui ex Iudaeis fuerunt , , aut convenientius fundamentum sunt ipsi apostoli et prophetae quatenus
fideles fundantur vi super doctrinam eorUm D.
b) Ex textu Apocalypsis 21, nihil, mea sententic certi erui
potest, cum illic agatur de caelesti Ierusalem, non directe de Ecclesia terrestri, et quidem non de civitate ipsa sed potius de eius muro; denique omnia describuntur stylo imagini fico, qui proprius est generis litterarii apocalypticii Utcumque, e textibus dubiae ac non pacificae eXe-geseos, minime licet inferre conclusiones dogmaticas tanti ponderis. 3. Velitis insuper, venerabiles Patres, animadvertere hanc Daestionem nullo pacto novam esse, iam in Concilio Vaticano I discussam atque diremptam. Card. enim Schmarge erg hoc emendamentum proposuerat ': 4 Quamvis sancta Dei Ecclesia super fundamentum omnium OStolorum a Christo Domino exstructa sit, omnesque a divino Redemptore alligandi et solvendi supra terram potestatem acceperint: tamen peculiari et eminenti modo super Petrum aedificata fuit n. Rev.mUS D 'AVango, relator officialis, respondit: Christum Dominum Super unum Petrum, a ceteris bene distinctum per vocativum patronimi-CUm, immo ceteris praesentibus et nullo modo in hac re intervenientibus, Voluisse Ecclesiam suam aedificare. si Ecclesiam suam quo nomine, aitd'AVango, principaliter veniunt apostoli ceteri, unde Petrus est fundamentum apostolorUm ipsorum, sicut et totius aedificii ecclesiastici. Quoad textum ad Ephesios 2, 20, a card. Schmarae erg CitatUm, bene dixit relator ossicialis apostolos vocari non quidem si fundamentum in regimine is, sed iuxta sensum metaphoricum saepe a S. Paulo adhibitum, fundamentum in doctrina et praedicatione quam, eX mandato Christi, facere debent collegialiter cum Petro et Sub Petro ...' Unde emendamentum card. Schmargenberg, suffragationi propOSitum, ab omnibus fere Patribus reiectum fuit. ItaqUe censeo non OXpC-dire ut hoc nostrum Concilium quaestionem resumere velit l4, et ultimo. In Schemate dogmatico, et adhuc pressius in cap. Iubi Ecclesia compendiose quidem, sed clare et complete agere Vult de Silanatura et missione, omne aequivocationis pericullam avertendum est.
444쪽
Consectaria enim quae eg indiscriminata et inexplicata affirmatione aedificationis Ecclesiae super Petrum et apostolos, seu sUper collegiUm, mihi videntur oriri posse, sunt Valde momentosa
a) Vera natura, et origo, et potestas collegialitatis episcopalis, de qua in cap. II erit sermo ' iam ab initio poneretur in luce non recta; b) quodammodo faveretur cuidam opinioni iuxta quam PrimamSPetri consisteret tantum et eXhauriretur in ratione Capitis collegii epi- Scopalis; c) facilis esset gressus ad assirmandum pro collegio episcopali ius
cogubernationis non solum in Concilio Oecumenico exercendum sed etiam in ordinaria et quotidiana vita Ecclesiae universalis. Quae consectaria, si logice ex illa praemissa profluant, non video
quid amplius in concreto remaneat de Primatu Romani Pontificis; qui Primatus, iuxta Concilii Vaticani I desinitionem, est vere iurisdictionalis, non honoris tantum, aut ossicium inspectionis et directionis ...', idemque non tantum potiores partes, sed totam plenitudinem Complectens supremae potestatis. DiXi. In textu scripto tradito: in proferre. y deest. Τ 18213. ' in ep. ad Eph., c. II, lectio VI). ' deest. M 21, 14. y deest. ' proposuit.' Mansi, I2, 714c-719c). δ' deest. Τ' 1823, 18313.
12EXC. MUS P. D. VILLELMUS BRASSEUR
Episcopus tit. AgathonicianuS, Dic. ap. MontanuSUenerabiles PatreS, In par. 10 cap. I, quae agit de si non-christianis ad Ecclesiam adducendi sis et in qua munus essentiale et maXimi ponderis Ecclesiae, nempe eius missio generalis evangelizationis,' nonnisi per paucas lineas pertractatur, adduntUr Daedam quae non Solum spiritum missionarium et apostolatum inter gentiles nationes ad minimum reducere conantur,' sed quae contra methodum in hoc Concilio Oecumenico Vaticano admissum ' peccant. Etenim si Concilium revera intendit vi non dirimere quaestiones inter theologos controversas D, sed tantum si proponere quod absolute certum est v, ut dicitUr in commentario par. 8, pag. 22, tum teXtUS
par. 10, lin n. 19-2I, in pag. 13, mUtandUS est. Ratio est quod quaestio de modalitatibus salutis non christianorum
445쪽
est quaestio adhuc inter theologos controversa, nec iam satis clarificata ut statui et imponi possit a solemnissimo Concilii magisterio.
Nam: 1. Nondum satis constat num aeterna salus Dam non-chri
Stiani Sperare possunt, ut legitur in ' lin. 19, sit illa qua mere liberi sint ab omni culpa ante oculos Domini ac proinde non cruciandi aeternis
suppliciis, ut dixit Pius IX in sua allocutione habita anno 18II ' an
potius salus plenissima nempe beatitudo supernaturalis eorUm qui reapse Christo incorporati sunt ac vita eiuS Vi Uunt. 2. Praeterea argUmenta circa statum felicitatis inferioris, sic dictum
limbum, adhuc controVertuntUr ...
3.' Theoria de salute supernaturali omnium illorum, praeSertim paganorum qui non sunt malae voluntatis, innititur apud multos theologos argumento ex voluntate Dei salvifica universali et efficaci secundum dicta in 1 Tim. 2, 4: si Deus qui vult omnes homines salvos fieri n. Hoc argUmentum in textu nostro schematis videtur asserri in . . I lin. 1 I si qui salutem omnium hominum efficaciter intendit n. Hoc vero argumentum est vitiosum et proinde inefficiens. Eodem vitio inficitur ac vetus theoria negans liberum arbitrium in homine, eo quod Deus omnes homines efficaciter moveat vel ad gloriam vel ad interitum. Voluntas Dei salvifica est quidem indubia et est universalis aeque ac efficax. At conclusio istorum non sequitur. Nam Deus vult omnes salvos fieri ut hominES, servando nempe leges quas ipse ut Creator nobis indidit ut
fundamentales naturae nostrae humanae. Nos ergo salvare Vult: a) ut Creaturas liberas, qui eXinde nostram salutem reicere possumus, et b) ut CreatUraS SOCUIES, qui corporeitate nostra mundo materiali et familiae humanae vere et vitaliter inserimur, et ideo pro vita recipienda, tum naturali quam supernaturali, omnino ab aliis dependemus. Si aliqui homines non salvantur salute supernaturali, nullo modo hoc accidit quia Deus non faceret omnia quae ex Sua parte necessaria
sunt et eXpediunt ad eorum salutem. Sed accidit quia vel isti ipsi hanc salutem reiciunt vel quia alii homines, a quibus ipsi dependent, suam
cooperationem necessariam dare noluerunt, ut dicitur apud δ' Mi. 23, 13. Hodierno die maxime sentimus et quidem recte quod nullo modo non-christianos considerare possumus tamqUam aeternae damnationi destinatos; et recte affirmamus omnes homines omnino gratia divina quae actualis dicitur interne moveri versus salutem. Sed inde non certe sequitur eos a liquomodo '' incorporari Christo et sic inter christianos et non-christianos nullam intercedere disserentiam nisi in hac terra terrestri quoad statum eXternum et media salutis plus minusve convenientia.
Sacra Scriptura potius indicat salvationem dari mediante fide et fidem asserri per praedicationem apostolorum, uti habetur in epistola ad
446쪽
RomanOS, Cap. 10, Vers. 13 - 1T, in qua legitur: si omnis quicumque in-Vocaverit nomen Domini, salvus erit. Quomodo ergo invocabunt in quem non crediderunt 8 Aut quomodo credent ei quem non audierunt pQuomodo autem audient sine praedicante Θ Quomodo vero praedicabunt nisi mittanturὴ Ergo fides ex auditu sex contextu clare patet auditum non esSe more internum), aUditus autem per verbum Christin . Item in epistola II ad Thessalonicenses S. Paulus dicit: '' vi Nos autem debemus gratias agere Deo. . . quod elegerit vos Deus primitias in salutem in sanctificatione spiritus et in fide veritatis: in qua et vocavit
vos per evangelium nOStrum is ...'
Similiter et S. Petro visum est per praedicationem suam se fidem asserre gentibus quando dixit '' o Deus elegit. . . per os meum audire gentes Verbum evangelii, et credere. Et qui novit corda Deus, ... nihil discrevit. . ., fide purificans corda eorUm is ...' Quando ergo teYtus schematis in pag. 13 ...' dicit vi in terris autem agnitione Christi et glorificatione Patris eius non locupletantur. Quapropter Ecclesia indesinenter impellitur, ut omnes non baptizatos ad Corpus Christi adducat . . . ', ut sic via salutis pro eis latius Sternatur is, tunc proponit conclusiones theologicas, sed adhuc δ' controversas. Proponitur ergo ut quaestio haec, utpote nondum satis clarificata et controversa ...'' non dirimatur a Concilio. Proinde deleatur textus a lin. 19 '' et eius loco ponatur: si Ecclesia tamen, dilatata caritate, cor suum universis hominibus totique mundo pandit, Ut per DominUm SUUm, redemptorem ac regem universorum, feliciter fiat lumen plenum omnium gentium. Quapropter Ecclesia indesinenter impellitur ut omnes non baptizatos ad Corpus Christi adducat D.
In textu scripto tradito: in ad omnes gentes. y intendunt. ' deest.
limbus concipiendus est non tam ut locus quam ut status cum beatis eX parte CommUni S D. I. Nec satis constat de elementis quae requiruntur ad veram si fidem ' christianam) de qua in pag. 12, lin. 22 et de applicatione tegiuum notissimorum S. Scripturae uti sunt eX una parte textus Hebr. 11, 6 in quo S. Paulus loquitur de necessaria fide in Deo exsistente et remuneratore, et teXtus Rom. 2, 9-17 in quo mentio est de lege scripta in cordibus non Iudaeorum secundum quam homines in ultimo die iudicabuntur; ex alia parte textus Rom. 10, 14-1T in quo S. Paulus fidem ex auditu ad consequendam salutem requirere videtur. y q. ' deest.' pag. 13. '' in 1 Thras. 2, 1 I et . yy actu. yy 2 Thess. 2, 1 I. yy in acquisitionem gloriae Domini nostri Iesu Christi h. Ut Christus Dominus dixit suis apostolis: si Sicut misit me Pater, et ego mitto vos h Io. 20, 21), ita S. Paulus verba prophetiae circa missionem Christi salvificam ad semetipsum applicat et ad
447쪽
suam missionem pro salute gentilium: si Sic enim praecepit nobis Dominus: Posui te in lucem gentium, ut sis in salutem usque ad extremum terrae IS. 49, 6) h Act. 13, 47). si Notum ergo sit vobis, quoniam gentibus missum est hoc SalUtare Dei sper praedicationem apostoli) et ipsi audient is sAct. 28, 283. '' et consequentem Sanctificationem internam et salutem. 'β Act. 1I, T s. in δ' lin. 19. 'δ quid his significatur Θ Estne idem ac si incorporari Christo rip). '' non plane scripturales, et quidem. λ' nunc. δ' 19 2I.
Episcopus tit. Myrinensis, aux. LugdunenSiSUenerabiles PatreS, In Schemate ' nostro praeclaram sane et pulcherrimam habemus descriptionem Ecclesiae tamquam mystici Corporis Christi. Praesentantur etiam diversae imagines Ecclesiae. At dolendum est quod nunquam agatur ' de Ecclesia tamquam regno Dei seu tamquam regno caelorUm, cum toties Christus et apostoli eius de hoc regno locuti sint. De facto plures Patres postulaverunt ut de eo aliquid explicite di-Catur, inter quOS exc. mi DD. Horit et Garrone necnon episcopi ex Brasilia et Iugoflavia. Paucis abhinc momentis, pulchra de hoc dicta sunt et plene eis ConSentio. At tot et tantae divitiae sunt in hoc m7sterio regni Dei ut de eodem possim adhuc loqui quin eadem repetam. Vellem ergo aliqua proponere quae adhiberi possent ad redactionem numeri specialis De Ecclesia ut regno Dei. Hic numerus optime poneretUr ante n. q. Ualde enim conveniens est ut prius loquamur' de Ecclesia sicut Christus de ea locutus est et deinde de Ecclesia sicut apostolus
Non ignoro hoc studium de Ecclesia ut regno Dei aliquibus ossendere difficultatibus, praesertim exegeticis. Haec enim locUtio si regnUm Dei , plures habet significationes. Possumus tamen cum sussicienti certitudine plurimos textus invenire' qui certissime de Ecclesia Christi
Inter varia ' doctrinae puncta quae ex hoc studio in luce poni possunt, tria tantum in aUla dicam, teXtum autem, qui inseri in capite posset, directe secretario tradam.
1. Ecclesia Christi ut regnum Dei manifestatur simul tamquam societas visibilis et tamquam societas spiritualis omnino disserens ab
448쪽
453 Omnibus nota sunt quae de regno Dei tamquam de societate Visibili dicuntur; etenim passim in manualibus theologiae repetuntur. Ideo de his nihil dicam non quasi minoris momenti, sed quia ab omnibus cognoscUntUr. Susticiat tantum recolere quod Dominus Petro dedit
claves regni caelorum.' E contra, mea sententia, non satis attenditur disserentiis essentialibus quibus regnum Dei ab omnibus societatibus terrenis discernitur. Quasi spontanee enim popUlus iudaicus et ipsi apostoli messiam eXspectabant regem temporalem qui populum Dei ab hostibus '' liberaret et in suo splendore restitueret. At Iesus condidit ' regnum in quo non intratur nisi per fidem in ipsum. EXigit etiam tamquam conditionem ad ingressum in regnum Dei humilitatem, spiritum paupertatis et iustitiam
quae Superet iustitiam scribarum et pharisaeorUm... ' Haec omnia SUpponunt caritatem eamque fovent et ipsa caritas mandatum est Supremum huius regni.''
Unde in hoc studio Ecclesiae tamquam regni Dei invenimus fundamentum doctrinale renovationis Secundum Evangelium, quam tantopere Summus Pontifex nobis inculcat ' Cum enim haec renovatio facta fuerit, tunc, Ut ipse ait, si Ecclesia Vultum suum universo mundo ostendere poterit is, talia fundens dicta: vi Qui videt me, videt et Patrem is ...' 2. Insuper Euangelium ' nobis ostendit quomodo Ecclesia tamquam
regnum Dei '' crescat et quotidie augeatur. Non enim terrestrium regnorum more crescit ...' cum regnum Christi non sit de hoc mundo ...'' sed assimilatur regnUm caelorum sive grano sinapis, sive fermento in farina abscondito. . .
Hic invenitur quasi tota doctrina de vi missionaria in Ecclesia. Haec vis non est aliud nisi virtus Spiritus Sancti qui paulatim evolvit regnum
Dei quousque tota massa i mana fermentetUr...' Non est ergo Ecclesia comparanda societati quae clauderetur in fini-bUS suis, neqUe societati qUae, Vi sua, vellet dominare diversas nationes. Regnum Dei est regnum pacis, tale autem regnum pacis '' quod, vi Spiritus Sancti, eXtendetur usque ad terminos terrae. Unde dicebat Christus discipulis suis: vi Nolite timere pusillus grex, quia complacuit Patri vestro dare vobiS regnum n.''I. Ecclesia ut regnum Dei manifestat seipsam tamquam in terris Vi-Ventem, tamqUam in caelUm tendentem, tamquam apud Deum regnantem. Haec enim omnia clare et distincte in Evangelio docentur. In terra Vivens, regnum caelorum difficultatibus obnoxium est, sicut narratur de ' agro in quo seminantUr bonum semen et gigania ...' ; adhuc simile est sagenae missae in mare, in quo inveniuntur pisces boni et mali ...''; in caelum tendens, regnum Dei crescit usque in diem in quo
449쪽
Christus traditurus erit illum Deo et Patri, ita ut Deus sit omnia in omnibus ...' ; tunc si iusti fulgebunt sicut sol in regno Patris eorum ...''Ideoque Ecclesia, tamquam regnum Dei, clare illum characterem manifestat ' sic dictum eschatologicum qui, nostra praecipue ' aetate, in qua homines impelluntur quasi unice ad terrestria, tanti momenti eSt. Conclusio: Quae diximus '' perpauca sunt si comparantur omnibus quae de regno Dei in Evangelio dicuntur. Spero tamen ea Sufficere adprobandam necessitatem introducendi in nostro Schemate numerum
specialem de Ecclesia tamquam regno Dei' Haec aUtem nomine plurium episcoporum Galliae dixi
In textu scripto tradito: in omnes in memoria tenemus verba quibus Summus Pontifex hortavit nos ut plenius profundiusque naturae Ecclesiae studeamUS. vi Nam Ecclesia mysterium est, scit. arcana res quae Dei praesentia penitus perfunditur, ac propterea talis est naturae, quae novas semper altioresque sutipsius eX- plorationes admittat h. Ad hanc ergo investigationem peragendam, non suffcit quaedam tantUm respicere, etiamsi sint praestantiora, sed necessarium videtur in lucem ponere omnes, saltem praecipuos fontes doctrinae. Iam in textu. y scit.
in nn. I et 6, quando agitur sive de Ecclesia ut mystico Corpore Christi, sive de aliis Ecclesiae imaginibus. Attamen dolendum est quod nunquam quaestio sit.' Unde mirum non est si iam duo Patres, scit. exc .mi m. Florit et Garrone, postulaverint ut de regno Dei in schemate de Ecclesia agatur. ' Melius enim esset
priUS scribere. seu vi regnum caelorum is plures praesesert. ' praesentare.' plurima. ' haec. ' deest. Τ' a romanis. yy eis ostendit. Φλ Mi. 18, I; 19, 2I; I, 20). '' quae, ut ait Summus Pontifex, si regina est et Velati radix aliarum virtutum cardinalium, h. e. humilitatis, paupertatis, pietatis D. Ideo filii regni, i. e. discipuli Iesu Christi, qua tales agnoscuntur, si diligunt invicem, sicut et ipse Christus dilexit eos. Φ' inculcavit. yβ Io. 14, 9). Φq Ecclesia, tanqUam regnum Dei. yy deest. λ' Ecclesia. λ' Io. 18, 36). V Mi. 13, 31-II). '' Et granum sinapis fit arbor, ita ut volucres caeli veniant et habitent in ramis eius. V sed regnum. δ' deest. δ' in Deo. V assimilatur.
δ' praesesert. yy speciatim in. yy Haec autem, fateor. δ' Attamen tanti momenti sunt, Ut omitti non possint, quando de investiganda natura Ecclesiae agitur. Certe haec non sussicerent ad plenam cognitionem Ecclesiae. Ideo alia voluit etiam nobis tradere Dominus de Ecclesia, sive per se sive per apostolOS suos; sed illa non omittendo, haec imprimis debebamus ex Evangelio promere, quia ipsa verba Domini sunt. δ' quorum nomina sequuntur conscripsi: eXC.mi DD.
450쪽
14 EXC. MUS P. D. AEMILIUS GU O
Episcopus Liburnensis 1. . .' Placet titulus cap. I de Ecclesiae mysterio. Verbum hoc ex Sacra Scriptura depromitur. Per ipsum autem ' exprimi videtur in Ecclesiae externa visibilitate, sicut in Christi venerabili humana natura, simul abscondi et revelari intimam divinam Ecclesiae realitatem, omnem Scientiam supereminentem.
2.' Concinnius et evidentius in lucem ponenda esset notio Ecclesiae relate ad Christum, Verbum Dei caro factum, sequenti fere modo: A. Christus, Patris consilio participans et obsequens, iam per mysterium incarnationis, necnon per mysteriUm paschale mortis et reSUrrectionis, necnon per mysterium effusionis Spiritus Sancti, omnes et omnia ad seipsum ordinat, ad seipsum trahit, in seipso aSSumit, Sine quae in caelis, sive quae in terris sunt, sive praesentia, Sise praeterita, sive futura, ut omnes et omnia per Spiritum Sanctum cum Patre reconciliet et ipsi Patri' offerat. Per opus autem Christi et per adhaesionem creaturarum Christo, modis ab ipso statutis, Ecclesia constituitur qua populus, familia domus et templum Dei), sponsa et corpus Christi, Unum immo quodammodo cUm Christo. B. Inter diversas vero Ecclesiae imagines quae in schemate mmerantUr nonnullae Seligendae esSent quae maius momentum habere videntUr. IpSae autem ampliore eXpositione recolendae essent et, quantum fieri poteSt, earUm mUma conneXiO eXplicanda, V. g. in ordine progredientis unionis cum Christo et Deo, Ecclesia est populus et regnum, cuiUS MX et rex et dominus est Christus una cum Patre. Populus iste constituit familiam fratrum Christi, filiorum Patris qui in caelis est. Ecclesia vitem tam intime cum Christo connectitur ut sponsa nuncupari possit Christi Sponsi. Demum ipsa est corpus Christi, immo unum quodammodo cum
3. Quaedam consectaria quae ex praemissis prosllauni videntur vel melius explicanda vel forsan addenda: ...' a)' Pluries loquitur in schemate de sacramento Ecclesiae vel de Ecclesia qua sacramentiam. Haec locutio placet, sed, ad vitandas aequi- Vocationes cum doctrina de septem sacramentis et praesertim ad melius patendam et urgendam vim et pulchritudinem huius locutionis, aliqua clarificatione ipsa locutio forsan indiget, v. g. hoc modo: EccleSia, Cum Christo et per Christum, in seipsa et per suam ipsam praesentiam in