D. Caecilii Cypriani Carthaginiensis episcopi; ... Opera. Iam denuò quàm accuratissimè recognita, collatione facta editionum Pauli Manutij & Guilielmi Morelij ... in tres tomos nunc primùm distincta. Adnotationes Iacobi Pamelii ... toti operi sparsim

발행: 1643년

분량: 714페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

Epistolae

patitur unum membrum , compatiuntur ec caetera membra , si laetatur membrum unum , Collaetantur 3 caetcra membra. Et

alio loco: Quis infirmatnr, inquit, de non

ego infirmor Quare nunc Ec nobis captiuitas fratrum noli in captiuitas computanda est : periclitantium dolor pro nostro dolore numerandus est i cum sit scilicet

adunationis nostrae corpus unum, ec non

tantum dilectio, sed de religio uistigare nos

debeat, Et confortare ad fratrum membra

redimenda. Nam cum denuo Apostolus Paulus dicat: Nescitis quia templum Dei estis; Sc spiritus Dei habitat in vobis Zetiam

si charitas nos minus adigeret ad opem fratribus ferendam considerandum tamen

hoc in loco fuit, Dei templa esse, quae capta sunt; nec pati nos long cessatione, εο neglecto dolore debere; vidi u Dei templa captiua sint, sed quibus possumus viribus elaborarc Ec velociter gelere, ut Christum iudicem , de Dominum a Deum nostrum promereamur obsequiis nostris.

Nam cum dicat Paulus Apostolus : Ouotquot in Christo bapti Eati estis, Christum induistis; in captiuis fratribus nostris conia templandus est Christus, dc redimendus de periculo captiuitatis, qui nos redimit de periculo mortis: ut qui nos de diaboli faucibus exuit, nunc ipse, qui manet ichabitat in nobis, de Barbarorum manibus

exuatur; Ec redimatur nummaria quant tale, qui nos cruce redemit, Besanguine:

ut iccirco haec fieri interim patitur, ut fies nostra tentetur, an faciat unusquisque

pro altero, quod pro se fieri vellet, si apud

Barbaros teneret ut ipse captiuus. Quis

enim non humanitatis memor, dc mutuae

dilectionis admonitus, si pater est, illic esse nunc filios suos computet si maritus est, uxorem suam illic Captiuam teneri cum dolore pariter ac pudore vincuIi maritalis existimeti quantus vero communis omnibus nobis moeror est, & Cruciatus de per i culo virginum, quae illic tenentur, pronibus non tantum libertatis, sed depu- oris iactura plangenda est , nec tam vincula barbarorum , quam lenonum, & Iu panarium stupra defienda sunt, 3 ne membra Christo dicata, de in aeternum continentiae honore pudica virtute deuota, insultantium Iibidine , 8c contagione Re dentur Quae omnia istic secundum litte

ras vestras fraternitas nostra cogitans, dedolenter examinans, prompte omnes ichbenter ac largiter subsidia nummaria fratribus contuIerunt, lam per qui de secun . dum fidei suae firmitatem ad opus D ci proni, nunc tamen magis ad opera salutaria contemplatione tanti doloris accensi .

Nam cum Dominus in Evangelio suo dicat, Infirmus fui, de visitastis me: quanto nunc quoque cum maiore operis nostri mercede diasturus: Captiuus fui, 3c redemistis me E t cum denuo dicat; In carcere fui venistis ad me. quanto plus est cu coeperit dicere: In carc ere captiuitatis tui, de clausus, dc vinctus apud Barbaros iacui, de de carcere illo seruitutis liberastis me, cum iudicii dies venerit praemium de domino recepturi Denique maxims vobis gratias agimus, quod nos vestrae sollicitudinis , de tam bonae ac necessariae operationis participes esse voluistis: ut offeraretis nobis agros uberes, in quibus spei nostrae lamina mitteremus, expectaturi me ialam de amplissimis fructibus; qui de hac

caelesti, de salutari operatioue prou niunt.

s Misimus autem sestertia centum millia nummum , quae istic in Ecclesia, cui de Domini indulgentia prs sumus, o Cleri de plebis apud nos consistentis collatione collecta sunt: quae vos illic pro veitra dili gentia dispensabitis. Et optamus quidem

nihil tale de caetero fieri, de fratres nostros Domini maiestate protectos ab eiusmodi periculis ineolumes reservari. si tamen ad explorandam nostri animi charitatem, de examinandam nostri pectoris fidem, tale aliquid acciderit, nolite cunctari nunciare haec nobis litteris vestris; pro certo habentes , Ecclesiam nostram Et fraternitatem istic uniuersam ne haec ultra fiant procibus orare; si facta fuerint, libenter, de largitet subsidia praestare, Ut autem fratres nostros

ac sorores, qui ad hoc opus tam necesssa rium prompte ac libenter operati sunt, ut semper operentur, in mentem habeatis in orationibus vestris, de eis vicem boni opetis' in sacrificiis de precibus te praesenteti S,

subdidi nomina singulorum; sed de collegarum quoque Se consacerdotum nostro.

rum, qui de ipsi cum praesentes essent, de suo, de plebis suae nomine quaedam pro viribus contulerunt, nomina addidi; Sc praeter quantitat cm propriam nostram, eorum quoque summulas significaui, de ni issi quorum omnium siccundum quod fides lecharitas exigunt, in orationibus Se precibus vestris meminisse debetis. optamus vos, fratrcs charissimi, semper bene va

lere.

252쪽

ADNOTATIONES IN

Epistolam L T.

Diui Cypriani

familiaris inopiam, qaxm Ecclesie sumptista ili ES IN aώ-ηια praestari possint , atque adeo fi Eca i

meritis.

3 ne membra Christo aleata Simatim L sensi

A R G. Hiniorum sim turpi artificio pedi

stit, in amicare 'hilum EMUM. Neque reo exessari debere, quod ipse haera cam non V at, quanta Eum auos docet i au ob rei

fratri, Salutem. Ro' dilectione tua, & verecun dia mutua consuIendum me exi-

stimasti , frater charissime, quid mihi videatur de histrione quo

dam, qui apud vos constitutus in eiusdem adhuc artis suae dedecore persevcrat , de magister ω doctor non erudiendorum, sed perdendorum puerorum , id quod male didicit, cς teris quoque insinuat; an talis debeat communicare nobiscum. Puto neς maiestati diuinae, nec Euangelicae d i lci plinaecongruere, ut pudor & honor Ecclesiae tam turpi & infami contasione foedetur.' Nam cum in lege prohibeantur viri induere muliebri m vestem , & maledicti eiusmodi Iudicentur; quanto maioris est criminis, non tantum muliebria indumenta accipere, sed&gestus quoque turpes, remolles, δc muliebres, magisterio impudicae artis exprimere Nec excuset se quicquam si a theatro ipse cessauerit, cum ta. men hoc caeteros doceat. Non potest enim

videri cessasse, qui vicarios substituit, de qui pro se uno plures succidaneos suggeriti contra institutionem Dei . erudiens Aedocens ' quemadmodum masculus fran. gatur in Reminam, & sexus arte mutetur, Ee diabolo diuinum plasma maculanti per corrupti atque enervati corporis dclicta placeatur. Quod si penuriam i lis & ne. cessitatem paupertatis obtendit: potest inter caeteros, qui alimentis Ecclesiae stinentur, huius quoque necessitas adiuuaria si tamen contentus sit frugalioribus, sed innocentibus et bis. Nec putet talario inesse redimendum , ut a peccatis cesset, quando hoc non nobis , sed sibi praestet: caeterum quantum vult inde quaerat

Qualis quaestus est qui de conuiuio Abra- O

ham, Isaae,ia Iacob homines rapit, de male ac perniciose in siculo saginatos, ad aeternae famis ac sitis supplicia deducit λ Et ideo quantum potes, eu m ab hac prauitate, Si dedecore ad viam innocentiae atque ad spem vitae suae reuoca; ut sit contentus

Ecclesiae sumptibus parcioribus quidem sed salutaribus quod si illic Ecclesia non sufficit ut laborantibus praestet alimenta, poterit se ad nos transferre, de hic quod

253쪽

Epistolae

libi ad victum atque ad vestitum necessarium fuerit accipere ι nec alios extra Ecclesiam mortalia docere, scd ipse salutaria in Ecclesia diicere. Opto te, fili charissime, semper bene valere.

4 ADNOTATIONES IN

4 Nam eum in lege prohibeantur J cladis ad

AD POMPONIVM DE

Victor, Sedatus, Τertullus, cum Ptc sbyteris qui praeselites aderant, Pom. ponio seatri, Sa Iutere.

β simu litteras tuas, frater chaia III.

rissime, quas pet Paeonium fratre uigil nostrum missit, postulans & desi derans, ut tibi rescriberemus ι quid nobis de ii x virginibus videatur, quae cum semel statum suum continenter & firmiter tenere decreuerint , detectae sint postea in eodem lecto pariter mansisse cum masculi si Ex quibus unum Diae num esse dicis; plane easdem quae secum viris dormisso confessae sint, asseuerare se integras esse. Circa quam rem, quoniam consilium nostrae in des derasti, scias nos ab Euangelici g& Apostolicis traditionibus non recede re, quo minus statribus & sororibus nostris constanter de fortiter consulatur, & pes omnes utilitatis& salutis vias s Ecclesiasti ca disciplina seruetur, eum Dominus quatur & dicat Et dabo vobis pastor . secundum cor meum, & palaciat vos pascentes cum disciplina :& iterum scriptum G 3. siti Disciplinam qui abiicit, infelix est: oci in Psalmo quoque Spiritus sinistus admo- Psa a. neati instruat dicens: Continete disci. plinam , ne forte irascatur Dominus, M pereatis a via recta, cum exarscrit cito ita cius super vos. Primo igitur in loco. frater. charissime , & praepositis , Et plebi nihil aliud claborandum est, quam ut qui Deum timemus , cum omni obseruatione disci plinae diuina prae ccpta teneamus; nec patiamur errare fratres nostros, de pro arbi trio At fructu suo vivere, sed ad vitam sin gulis fideliter consuleret nec pati virginexcum naasculis habitare , non dieo limul dormire , sed nec simul viuere; quando sexus infirmus, 4e aetas adhuc'ubrica per omnia framati a nobis & rcgi debeat, ne diabolo in si uianti 5 s aeuire cupienti , ad D Occndum detur occasio, quando A: Apostolus dicat. Nolite locum dare diab6lo. f Liberanda est vigilanter de periculosis locis irauis , ne inter scopulos A saxa frangatur. 6 Exuenda est v clocitet de incendio sarci na, priusquam iis nimis superuenientibus concremetur. Nemo diu Intus es, fiericulo proximus. Nec euadere diabo

um seruus Dei poterit, qui se diaboli lae

queis implicauit. Intercedendum est cito talibus, ut separetitur dum adhuc separati innocentes

254쪽

innoeentes possunt, quia diuidi postmodum nostra intercmone non poterun postea quam conscientia 'grauissima cohaeserint. Denique quam graues muItorum tuinas hinc fieri videmus, de per hu iusmodi illicitas N periculosas coniunctiones corrumpi plurimas virgines cum summo animi nostri dolore conspicimus.

a Quod si ex fide se Christo dicauerunt

pudiee, & caste sine ulla fabula perseue rent, ita fortes Bestabiles praenitum virgi. nitatis expedient. Si autem perseuerare nolunt, vel non possunt i 9 melius est nubant, quam in ignem delictis suis cadant. Certe nullum fratribus aut sororibus scandalum faciant, cum scriptum sit: Si cibus

scandalizat fratrem, non manducabo raris nem in saeculum, ne fratrem standalizem.

Nec aliqua putet se posse hac excusatione

defendi .quod insplei,di probari possit; an

virgo sit: cum dc manus obstetricli de oculi saepe fallantur. Et si incorrupta inuenta fuerit virgo ea parte sui, qua mulier potest esse; potuerit tamen ex alia corporis parte peccassa , que corrumpi potest, re tamen inspici non potest. Certe ipse concubitus, Ipse complexus, ipsa confabulatio Et oscu . latio,& conlacentium duorum turpis de foeda dormitio quantum dedecoris Ne criminis confitetur Si superueniens maritus sponsam suam iacentem cum altero videat,

nonne indignatur & fremit & per gelidolorem Io fortassis it gladium in manum sumiti ii Quid λ Christus Dominus,tu dex noster, cum virginem suam sibi dicaram , Ee sanctitati suae desti natam faeere

cum altero cernit, quam indignatur E: irascit ut dc quas poenas I, incestis eiusmodi coniunctionibus comminatur Cuius ut

gladium spiritalem , dc venturum iudicii diem unusquisque fratrum possit euadere, omni consilio prouidere dc claborare debemus. Et cum omnes omnino disciplinam tenere oporteat, muIto magis Prae positos, Si Diaconos curare hoe fas est ,qui exemplum de documentum caeteris de conuersationc de moribus suis praebeant.

Quo modo enim possunt integritati de Continentiae praeesse, si ex ipsis incipiant eorruptelae, Se eitiorum magisteria procederet Et iccirco consulte Ec cum vigore fecisti, frater charissime, ia abstinedo Dia-Conum, qui cum virgine saepe mansit, sed Ec caeteros qui cum virginibus dormire consuerunt. Quod si poenitentiam huius illiciti concubitus sui eget int, dea se inuicem recesserint . I inspiciantur inte-

Diui Cypriani

rim virgines ab obstetricibus diIῖgenter,

Et si virgines inuentae fuerint,accepta con,

municatione ad Ecclesiam admittantur, hae tamen interminatione, si ad eosdem masculos post modum reuersae fuerint. aut si cum eisdem in una domo bc sub eo isdem tecto simul habitauerint , grauior censura eiiciantur, nec in Ecclesiam postmodum facile recipiantur. Si autem de eis aliqua corrupta fuerit deprehensa, agat pinnitentiam plenam, quia quae hoc Crimen admisit, non maliti sed Christi adultera est, de ideo aestimato iusto tempore, postea exomologesi facta ad Ecclesiam. redeat. Quod si obstinate perseuearant, nec se ab inuiccm separant, sciant secum hac sua impudica obstinatione nunquam a nobis admitti in Ecclesiam posse, ne Exemplum Caeteris ad ruinam dilectis

suis facete incipiant. Nec putent sibi vitae aut salutis constare rationem, si Episcopis

Ec sacerdotibus obtemperare noluerant

cum in Deuteron. Dominus Deus distat: Et homo quicunque fecerit in superbia, P in k ivt non exaudiat sacerdotem, aut iudicem quicunque fuerit,in diebus illis, morietur homo ille, BL omnis populus cum audierit, timebit, ac non agent impie et ianunc. Interfici Deus iussit sacerdotibus suis noα obtemperantes, iudicibus a se ad tempus constitutis non obedientes 1 de tunc quidem gladio occidebantur, quando adhuc

Be circumcisso catnalis manebat: nunc autem quia circumcisio spiritalis esse ad fideles seruos Dei coepit 'i lpiritali gladio

superbi Ec Contumaces negantur, dum de Ecclefia eiiciuntur. Neque enim viuer foris possunt, cum domus Dei una sit, ocnemini salus esse, nisi in Ecclesia possit.

Indisciplinato autem perires, dum non audiunt nee obtemperant salubribus praeceptis, testatur scitetura diuina quae diiscit i Non diligit indisciplinatus castigantem se. Qui autem oderunt correptioneS, consumentur turpiter. Ergo ne indisci P. plinati contumantur re pereant, da operam, frater charissime, ut quantum poteseonsiliis salutaribus fraternitatem regas, de singulis ad salutem suam consulas. Aretalc angusta, est via per quam ingredimur ad vitam, ted summus de magnus est fructus cum peruenimus ad glotiam. Qui sesemel castrauerunt propter regnum c lorum , Deo per omnia placeant , nec iacet- Mut. I'.

dotes Dei aut Ecclesiam Domini eon temnendo, scandalo se fratribus offerant.

Et si ad praesens a nobis contristati =l-

255쪽

Epistolae .

dentur, nos tamen in salubri persuasone maneamus, scientes & Apostolum diuisse Ergo ego inimicus factus vobis sum, verudicens vobis 3 Quod si obtemperauerint nobis, luctati sumns fratres, & eos ad salutem patit et & dignitatem nostro sermone formavimus si autem quidam de peruersis obte perare noluerint, sequamur eumdem Apostolum dicentem: si hominibus placorem , Christi seruus non essem: s quibusdam suadere non possumus ut eos Christo placere faciamus, nos certe, quod nostrum est, Christo Domino & Deo nostro, prata cepta eius seruando, placeamus. Opto te, natet charissime, semper bene valerc.

AD NOTATIONES IN

Epistolam Lx IL

4 Legimus litteras tuas quas pet Paconium J

s Quod si eY fide se Christo gieatietini J simi

seentia recedentes tam earne quam mente Deo

s Meliu3 est nubant quam in idinem delictis suis

256쪽

Diui Cypriani

stus ara Ine estis eiusmodi eoniunctionibus J uu/-L

D. Cyprian.

AD CAECILIUM DE SA-

eramento Domini calicis: EpI s ToL A LXIII.

tar, utrum curre Dominuψ agnam saliam, an eam vino mixtum G ut habere, sec. A guar hic contra Aquarios cimaniau, docens huc occa

257쪽

Epistolae

cumus. Quemadmodum autem de duabus praece demibuo, ita nec de hac coli si cera; potest , quo tempore conscripta sit. Porn Solomobis D. Pan taleonu codex habet banc Muia Epistone Titatum . de Sacramento Corporis & Sanguinis Domini.

fratri, Salutem. a U A N Qv A M sciam , frater charissi irae , Episcopos plari mos , Ecclesiis Dominicisi in toto mundo diuina di iat gnatione praepositos , Euanis

selicae veritatis ac Dominicae traditionis tenere rationem, nec ab eo quod Christus magister dc praecepit, id gessit, humana de nouella institutione decedere: tamen quo niam quidam vel ignoranter, vel simplici ter a in calice Dominico sanctificMicio, de

plebi mini strando; non hoc faciunt, quod Iesus Christus, Dominus de Deus noster, sacrificii huius auctor de doctos fecit de docuit; religiosum pariter ac necessarium duxi de hoc ad vos litteras facere, ut ' siquis isto errore adhuc teneatur , veri ἔatis luce perspecta ad radicem atque Originem traditionis Dominicae reuertatur. Nec hoc nos putes, frater charissime, nostra dc humana mente conscribere , aut v l. tronea voluntate hoc nobis audacter assis mere Cum mediocritatem nostram semper humili de verecunda moderatione icn amus, sed quando aliquid Deo inspirante demandante praecipitur, necesse est domino seruus fidelis obtemperet ; excusatus apud omnes, quod nihil sibi arrogantcrassumat, qui offensam domini timc re compellitur, nisi faciat quod iubetur. ' Admonitos autem n scias, ut in calice offerendo Domi nica traditio scruetur, neque aliud fiat a nobis, quam quod pro nobis Dominus prior

fecerit: Vt ealix qui in commemorationem cius offertur, ' mixtus vino offeratur. Nam

cum dicat Christus: Ego sum vitis vera, sanguis Christi, non aqua est utique, sed vinum. Nec potest videri sanguis eius, quo redempti& vivificati sumus, cile in calice; quando vinum desit calici , quo Chrilli

sanguis ostenditur, qui scripturarum Omnium sacramento ac testimonio piae dice tur. Inuenimus enim de in Genesi circa sacramentum Noe hoc idem praecurrisse , de

figuram Dominici passionis illic extitisse, quod vinum bibit i quod inebriatus est; quod in domo sua nudatus est , quod fuit recumbens nudis di patentibus se moribus quod nuditas illa patris' a medio filio denotata est, de foras nunciata: a duobus vero maiore , minore contecta Ec caetera

quae necesse non est exequi; cum satis sit hoc solum complecti , quod Noe typum futurae veritatis ostendens; non aquam,sed vinum biberit, de sic imaginem Do m inicae passionis expressςrit. ltem in sacerdote Melchisedech sacrifici j Dominici sacra mentum praefiguratu videmus, secundum quod scriptura diuina testatur de dicit , Ee Melchisedech rex Salem protulit panem de vinum. Fuit autem sacerdos Dei summi, Be benedixit Abraham. Quod autem Melia . . 1 .chisedech typum Christi portaret: deci rat in psalmis Spiritus sanctus expersona patias ad filium dicens: ' Ante Luciferum

genui te: tu es sacerdos in aeternum secun- -ω

dum ordinem Melchisedech. Qui ordo utique hic est de sacrificio illo veniens de inde descendensi quod Melchisedech sacerdos Dei summi fuit, quod panem dc vinum obtulit, quod Abranam benedixit. ii Nam quis magis sacerdos Dei summi,quam D minus noster Iesus Christus qui sacrificia Deo patri obtulit, de obtulit hoc idem quod Melchisedech obtuletat, id est, ' pancm dc vinum, suum scilicet corpus, Eclanguinem. Et circa Abraham benedictio illa pricedens, ad nostrum populum per tinebat. Nam si Abraham Deo credidit, Gen is. de deputatum est ei ad iustitia mi utique quisquis Deo credit, de fide vivit, iusius inuenitur, de iam pridem in Abraham fideli benedictus & iuilificatus ostenditur, sicut beatus Apostolus Paulus probati dicens: Credidit Abraham Deo, de deputatum est ei ad iustitiam '' Cognoscitis ergo quia qui ex fide sunt, hi sunt fili j Abrahae. Pro- uidens autem seriptura quia ex fide iustifi i'

cat gentes Deus prenunciauit Abrahae, cis.

quia benedicetur in illo omnes gentes. Igitur qui ex fide sunt, benedicti sunt cum fi . deli Abraham: unde in Evangelio inueni Ma . mus de lapidibus excitari, id est, degetibus colligi filios Abralis. Et cum Zacheum laudat et Dominus respondit bc dixit i Salus . hodie domui huic facta es quia de hie filius est Abrahae.Vt ergo in Genesi per Melchisedech sacerdotem benedictio circa Abraham post et rite celebrari, praecedit ante imago is sacrifici j Christi in pane de vino scilicet constituta , quam rem perficiens de adimplens Dominus panem εe calicem mixtum vino obtulit, de qui est plenitudo, veritatem praefiguratae imaSinis adi mis

258쪽

D. Cypriani.

pleuit. Sed Ec per Salomonem Spiritus sanctus typli Dominici lacrificij ante prε-

monstrat immolatae hostiae & panis Ze vini, sed Ee altaris de Apostolorum faciens mentionem: Sapientia, inquit, aedificauit sibi domum, de sp bdidit columnas septem. Mactauit suas hostias, is miscuit In erat

ra vinum tuum, x parauit mensam suam. Et misit seruos suos, conuocans cum C

celia praedicatione ad crateram, dicens: 17 Oui est insipiens declinet ad me, de egentibus sensu dixit: Venite , edite de meis panibus ille bibite vinia quod miscui vobis. Vinum mixtum declarat, id est, calicem Domini aqua de vino mixtsi I 8 prophetica voce praenimciat; ut appareat in passione Dominica id esse gestum quod fuerat ante praedictum. In benedictione quoque Iudae hoc idem significatur, ubi de illi e Christi figura exprimitur, quod a fratribus suis laudari Et adorari haberet,

' quod inimicorum dorsa, cedentium at que fugientium t manibus quibus crucem Pettulit 3c mortem vicit,conpressurus suisset. quodque ipse sit leo de tribu Iuda, de recubet dormiens in passione, de surgat, desit ipse spes centium, quibus scriptura diuina adiungit, de dicit: Lavabit in vino stolam suam, Ec in sanguine uuae amictum suum. Quando autem sanguis uuae dicitur, quid aliud quam et o vinum calicis Dominiet, sanguis ostenditur Nec non de apud Esaiam hoc idem Spiritus sanctus de Domini passione testatur, dicens: Quare

rubicunda sunt vestimenta tua, dc indu menta tua velut a calcatione torcularis

pleni de percalcati λ Nunquid rubicunda

vestimenta aqua potest facere aut in tor

culari aqua est, quae podibus calcatur, vel praelo exprimitur Vini utiquc mentio est, de ideo ponitur, ut Domini sanguis vino intelligaturi Et quod in calico Dominico

postea manifestatum est, prophetis annunciantibus pridiceretur. Torcularis, quoque calcatio et pressura taxatur e quia quo, modo ad potandum vinum vcniri non potest , at nisi botrus calcetur ante, de pre

matur: sic nec nos sanguinem Christi possemus bibere, nisi Christus calcatus prius suillet Et pressus, de calicem aet prior biberet,uuam credentibus propinaret. 23 Quotienscumque autem aqua sola in scripturis sanctis nominatur, baptism pr dicatur . ut apud Esaiam significari videmus. Nolite, inquit, priora meminisse, Bc anti. qua nolite reputare. Ecce ego facio noua,

D. Cyprian.

quae nunc orientur,& cognoscetis, de faciam in deserto viam, Ec flumina in loco inaquoso; adaquare genus meum electum, plebem meam quam acquisiui, ut virtutes meas exponeret. Praenuntiauit illic per

Prophetam Deus , quod apud gentes in Iocis, quς inaquola prius fuissent; fiumina postmodum redundarenti de electum

genus Dei , id est , per regenerationem baptismi filios Dei factos, adaquarent. 1 Item denuo pricinitur, de ante praedicitur, Iud gos, si sitierint, de Christum quae sierint, apud nos esse potaturos, id est, baptismi gratia consecuturos. Si sitierint, inquit, as per deserta adducet illos, aquam de petra producet illis, findetur petra, Ecfluet aqua,& bibet plebs mea. Quod in Evangelici adimpletur, quando Christus qui est petra, finditur ictu lanceae in passione: qui Zc admonens quid per Prophe tam sit ante praedictum, clamat de diciti

Si quis sitit, veniat de bibat. Qui credit id

me, sicut scriptura dicit , flumina deven-fεtre eius fluent aquae uiuae. Atque ut magis posset esse manifestum, quia non de calice, sed de baptismo illic loquitur Dominus, addidit scriptura, dicens: Hoc autem dixit de spiritu, quem accepturi erant, qui in eum Credebant is Per baptisma enini Spiritus sanctus accipitur, & sici baptizatis, de Spiritum sanctum consecutis ad bi. bendum calicem Domini peruenitur. Neminem autem moueat, quod cum de Baptismo Ioquatur scriptura diuina. sitire nos dicit Et bibere, quando dc Dominus in Euangelio dicat: Beati esurientes de sitientes iustitiam; quia quod auida de sitienti cupiditate suseipitur , plenius re uberius hauritur. Sicut de alio loco ad Samarita. nam muIierem Dominus loquitur, di- 1- 1 cens : Omnis qui biberit ex aqua ista, 'sitiet iletum: qui autem biberit ex aquaquam ego dedero , non sitiet in aeternum. Quo Ze ipsum baptisma salutaris aquae significatur , V quod semel scilicee

sumitur , nec rursus iteratur e caeterum

calix Domini in Ecclesia semper de siti tur de bibitur. '' Nec argumentis plurimis opus est, fiater charissime, ut probemus appellatione aquae baptisma signi mcatum semper esse , dc sic nos intelligere debere ; quando Dominus adueniens Baptismi de Calicis manifestauerit veis ritatem , qui aquam illam fidelem

aquam vitae aeternae preceperit credenistibus in Baptismo dati, Calicem ve

259쪽

3 8 Epistolae

ni ee aquae coniumst loni misceri. V C, licem et nim sub die passionis accipiens, benedixit, re dedit discipulis suis dicens: Mau. G. Bibite ex hoc omnes : ' hic est enim sanis suis noui testamenti, qui pro multis effundetur in remistionem peceatorum. Dico vobis, non- bibam a modo ex ista creatura vitis, usque in diem illum di quo vobiscum bibam nouum vinum in regno patris mei. Qua in parte inuenimus calicem mixtum fuisse quem Dominus obtulit, re vinum fuisse, quod sanguinem suum dixit. Vnde apparet sanguinem Christi non offerri, si desit vinum calici: nec sacrificium Domi-nteum legitima sanctificatione celebrari, nisi oblatio de sacrificium nostrum responderit passioni .Quo modo autem de creatura vitis nouum vinum cum Christo in re.

gno patris bibemus, si in sacrificio Dei pa

tris de Christi vinum non osterimus, nec caiieem Domini dominica traditione miscemusὶ Beatus quoque Apostolus Paulus a Domino electus demissus , &praedicator veritatis Euangelicae constitutus, haec eadem in Epistola sua ponit, dicens: Domi nus Iesus in qua nocte tradebatur, accepit panem, ' de gratias agens fregit, di dixit: T. CHir. Hoc est corpus meum, quod pro vobis tradetur hoc facite in meam commemora

tionem. Simili modo de calicem post quam

Coenatum est accepit, dicens r Hic ealix nouum testamentum est in meo sanguine:

hoc facite quotiescumq; bibetitis in meam commemorationem: quotiescunque enim ederitis panem istum de calicem biberitis, mortem Domini annutiabitis quoad uiaque veniat. Qi md si dea Domino praecipi. tur, de ab Apostolo eius hoc idem confirmatur Et traditur , ut quotienscunque biberimus in commemorationem Domini hoc faciamus, quod fecit de Dominus; invenimus non obseruari 1 nobis quod mandatum est, nisi eadem quae Dominus secit, nos quoquc faciamus, de calicem Domini pari ratione miscentes a diuino magisterio non recedamus. Ab E uangelicis autem praeceptis omnino recedendum non est e, 8c eadem quae magi ster do.

ea cui id fecit, discipulos quoque obseruare Ec facere 4ebere, constantius ecfortius alio in loco beatus ApostoIus docet, dicens r Miror quo sic tam cito demutamini ab eo qui vos vocavit ad gratiam, ad aliud Euangelium , quod non est aliud, ' nisi fi sunt aliqui qui vos turbant, Ac VO-lunt conuertete Euangelium Christi. Sed licet nos aut Angelus de coelo aliter

annunciet, praeterquam quod annuntiauimus vobis, anathema sit. Sicut praediximus, bc nunc iterum dico: Si quis vobis an nunclauerit praeterquam quod accepistis, anathema sit. Clim ergo neque ipse Apostolus, neque Angelus de coelo annunciare possit aliter aut docere, praeterquam quod semel Christus docuit, εe Apostoli eius an nunclauerunt; miror satis unde hoc usurispatum sit, ut contra Euangelicam & Apostolicam disciplinam quibusdam in locis

aqua offeratur in Dominico calice, quae sola Chisti sanguinem non possit exprimere. Cuius rei sacramentum ne in Plalmistacet Spiritus sanctus , faciens mentionem dominici calicis, Ee dieens Calix tuus inebrians quam peroptimus: calix aut cm p .ri: qui inebriat, utique vino mixtus est, nequCenim aqua inebriare quenquam potest. Sic autem calix Dominicu, inebriat,ut de Noe in Genesi vinum bibens inebriatus est. Sed Gm. quia ebrictas Dominici ealicis 3c sanguinis non est talis, qualis ebrietas vini spcularis, cum diceret spiritus sanctus in psalmo: Ca lix tuus inebrians: addidit, quam peroptimus , quod scilicci calix Dominicus sie bibentes inebriet , ut sobrios faciat, ut mentes ad spiritalem sapientiam redigat ut a sapore isto seculari ad intellectum Dei unusquisque resipiscat: dc quemadmodum

vino isto communi mens sauitur,dc amnia relaxatur. 8e tristitia omnis exponitur ita epoto sanguine Domini Et poculo salutari, exponatur memoria veteris hominis de fiat obliuio c6uersationis pristinae sp cularis, de moestum pectus ac it iste, quod priuS peccatis angentibus premebatur, diuinae indulgentiae istitia rc soluatur , quod tunc demum potest letificate in Ecclesia Domini bibentem, si quid bibitur Dominicam teneat veritatem. Quam vero peruersum est, quamque contrarium , ut chira Dominus in nuptiis de aqua vinum fecerit, nos de , vino aquam faciamus: cum sacramentum quoque rei illius admonere de instrucre nos

debeat, ut in sacrificiis dominicis vinum potius offeramus Nam quia apud Iudaeos defeeerat gratia spiritalis, defecit de vinum: vinea enim Domini fabaoth d mus erat Israel: Christus autem docens de ostendens gentium populum succe derc, ec in locum quem Iudaei perdide rant, nos postmodum metito fidei peruenire, de aqua vinum fecit, id est, quod ad nuptias Christide Ecclesiae, Iudaeis cessaniatibus

260쪽

tibus, plebs magis gentium conflueret, fleConueniret , ostendit. Aquas namque populos significare; in Apocalypsis scriptura diuina declarat dicens: Aquq quas vidisti super quas s edet meretrix illa, populi,

Ec turbae, ' de gentes ethnicorum sunt delinguae. Quod icilicet perspicimus de in sacramento calicis contineri. Nam quia nos

omnes portabat Christus, qui Ec peccata nostra portabat; videmus in aqua populum intelligi, in vino vero ostendi sanguinem Christi .Quando autem in calice vino aqua miscetur, Christo populus adunatur, Eccredentium plebs ei, in quem credidit, Coin palatur 5e coniungitur. Quae copulatio de Coniunctio aquae de vini sic miscetur in ca- Iice Domini, ut commixtio illa non possit ab inuicem separari. Vnde Ecclesiam, id ter etiam de coelo contestatur , dicens: Hie est filius meus dilectissimus in quo , bene sensi, ipsum audire. Quare si so Titus Christus audiendus est , non debemus attendere,' quid alius ante nos faciendum putauerit, sed quid , qui ante

omnes est , Christus, prior fecerit. Neque enim hominis consuetudinem sequi oportet, sed Dei veritatem , eum per Isaiam prophetam Deus sequatur & diis

cat : Sine causa autem colunt me, man- s. 1,:

data Ee doctrinas hominum docentes. Et iterum Dominus in Evangelio hoc idem repetat dicens: Reiicitis mandatum Dei, xim. f. ut traditionem vestram statuatis. Sed Ee

alio in loco ponit de diciti Qui soluerit

unum ex mandatis istis minimis, de sic d Mat. 4 erit homines, minimus vocabitur in rc-

est; plebem in Ecdlesia constitutam fideli. gno coelorum. Quod si nec minima deter Ze firmiter in eo quod credidit, perseue- mandatis dominicis licet soluere e quan-Tantem, nulla res separare poterit a Chri- tb magis tam magna , tam grandia, tam sto, quominus haereat semper Ec maneat ad ipsum Domincae passionis & nostrae indiuidua dilectio, Sic autem in sanctifi- redemptionis sacramentum pertinentia, cando calice Domini offerri aqua sola non fas non est infringere, aut in aliud, quant Potest, quo modo nec vinum solum potest, quod diuinitus institutum sit , humana nam si vinum tantum quis Offerat, sanguis traditione mutaret Nam si Iesus Chri- Christi incipit esse sine nobis: si vero aqua stus , dominus ae Deus noster, i pre est sit sola, plebs incipit esse sine Christo : summus sacerdos Dei patris di '' 8e sacri quando autem utrunque miscetur, de adu- ficium patri se ipsum primus obtulit, Mnatione confusa sibi inuicem copulatur, hoc fieri in sui commemorationem prae tunc sacramentum spiritale & coeleste per- ccpiti utique ille sacerdos vice Christi ve ficitur,' 'Sic veto, calix Domini non est re fungitur , qui id quod Christus fecit. aqua sola, aut vinum solum, nisi utrumque imitatur et ' Ac sacrificium verum & plesbi misceatur, quo modo nec corpus Do- num tunc offert in Ecclosia Deo patri, simini potest esse farina sola, aut aqua sola, sic incipiat offerre secundum quod ipsum nisi utrumque adunatum fuerit de copula. Christum videat obtulisse. Caeterunt eum, de panis unius compage solidatu in . omnis religionis Ec veritatis disciplimi Quo Be ipso sacramento populus nostet subuertitur , nisi id quod spiritaliter prae

OItenditur adunatus, ut quemadmodum cipitur,& fidelit et reseruetur. ' nisi si iii grana multa in unum collecta , Ac com- sacrificiis matutinis hoc quis veretur, ne molita , Ac commixta , panem unum fa- per saporem vini redoleat sanguinem

ciunt: sic in Christo qui est panis coelellis, Christi. Sic ergo incipit Ad a passione

unum sciamus esse corpus, cui coniunctus Christi in persecutionibus fraternitas re- sit noster numerus Se adunatus. '' Non est tardari t dum in oblationi bus discit de san- ergo frater charissime, quod aliquis existi- guine eius ει cruore confundi. Porro au met sequendam esse quorumdam consueu tem Dominus in Evangelio dicit: ' tudinem si qui in praeteritum in calice Do- Qui confusus me fuerit, confundetur

minico aquam solam offerendam putaue. eum filius hominis. Et A postolus quoque M V. . rint quaerendum est enim, ipsi qucm sint loquitur dicens: Si hominibus placerem, secuti. Nam si in sacrificio quod Christus Christi seruus non essem. Qui modo au. obtulerit , non nisi Christus sequendus teta postumus propter Christum sangui- est, utique id nos obaudire dc facere. opor- nem fundere, qui sanguinem Christi eruatet, quod Christus fecit, de quod facien- bescimus bibere ν An illa sibi aliquis condum esse mandauit; quando ipse in Euan - templatione blanditur , quod etsi mane I' gelio dicat: Si feceritis quod mando vo- aqua sola offerri videtur, '' tamen cum ad

his, iam non dico vos seruos, sed amicos. coenandum venimus, mixtum calice Ofr

Et quod Christus debeat solus auditi, pa- ximus: Sed cum coenamus, ad conuiuium

SEARCH

MENU NAVIGATION