장음표시 사용
531쪽
continentia editia ius omne sunt, nihil ad ris accusatione grauiter in si ammatus in virginitatem de matrimoniorum legibus cenditur. Pudicus vero iuuenis quia deli pcttinet, altitudine sua transcendit om- eho conscientiam non miscuit, inimiam. nes. Si ulla prauali ominum leges ausa su- carceris truditur. Sed sola non est in ear- pergredi conantur, virgiuitas aequat se an . cere pudicitia: nam est cum Iosepi D us,
gelis: si vero exquiramus , etiam edicedit; de nocentes dantur in manu eius, quia indum in earne luetata victoria ctiam 'flcon nocens fuerat. Somniorum prsterea ob ira naturam refert, quam non habent an- scura dissoluit, quia spiritus in tentatione
geli. Virginitas quid aliud est quam futu- vigilabat.& per Dominum liberatura vinistae vita, gloriosa meditatio p '' Uirginitas culis. Qui in domo minor cum pericu neutri scius est: virginitas est pcrsederans Io fuerat. , regi ρ domus sine periculo Do- infanti dici virginitas est voluptatum trium- minus effectus esti genero stati sit reddi rhusi virginitas filios non habet, sed quod tus, fructum pudicitiae N innocentiae Deo plus est, filiorum contemptum habet, non iudice, a quo meruerat, accepit. S. d non habet laeeunditatem, sed non habet orbi- minus ex parte diuersa, aliud nobis pugi.tatem: fella quod est extra partus dolorem, citiae simile de continentia foeminatum ex felicior autem quod est extracilancrum fi- oritur exemplum. Fuit, ut legimus, Susan- νήη. hetliorum calamitatem. Virginitas quid aliud na filia Helche , uxor Ioachim pulcherri Nubluta est quam soluta libertas λ maritum non nis, pulchrior moribus. Hane nullum ad habet Dominum 1 virginitas affectationi . dedecorem commendabat species , sini hiis omnibus soluta c9. Non matrimoniis plex enim erat. Excoluerat pudicitia , fleest dicata, non taculo, non liberis. Perse- cum pudicitia sola natura. Hanc ex se cutionem non potest timerc, dum illauu niori hiis duo coeperant deperite, nihil me- de securitate potest prouocare. Sed qnia moles nec diuini timoris , sed nec suae an- pudicitia nobis breuiter sunt exposta pre- ' iris iam marccscentis aetatis ita illos in ssa cesta, iam podicitiae ponamus exemplum. grantia transactae iuucntutis incendia , , Plus enini proficitur, cum in rem prascn- diuiuae libidinis sanima reuocabat: Pudi
tem venitur : nec de virtute dubitatur, vitiae latronis amorem profitentur, sed quando quod praecipitur,' ' cxemplis etiam odctant. Rc sistenti minantur calumnias,
signatur. Exemplum pudicitiae a loseph adulter ij se dicunt a uiatores, voto adu Lcm. H. CV ecepit. Adolescens Heb iis γnerosos de teri. Inter duos libidinis scopulos auxilium
cr patre, generosior de innoccntia, ob inui de Domino petebat quia vitibus corporis diam reuelationum distra eius a fratribus repugnare non valebat. Et exaudiuit de Isiuae litis, iii, domum deuenerat hominis coelo clamantem ad se pudicitiam Domi-
Egyptii , obsequio S innocentia de tota null& cum iniquitate Opprcssa duceretur suetuitutis fide sacilcm & beneuolum in sc ad scenam, vidit inimicoriam liberata vin-
animum cui prouocaucrat Domini , cui Ps dictam. Bis victrix ,3 3' in periculo suo tam faciem am 1ermo liberalis , quam aetas fune si e toties conici ta, & libidinem eua- omnibus commendaucrar. sed istas ne- sit,& mortem. Infinitum erit si exempla rositas ab uxore Domini alit cr quam occe- prosequar plura : his duobus contcntushut accepta est : ut domus parie secrcta, sum , pnesertim chira omnibus sit x ibus ' de sine arbitris , alta de facinoribus ac- 3 per istos pudicitia de psata. Non moseommoda . putauit se pudicitiam adolo emollite potuit in vita generosi sanguinis scentis incontinens mulieris impudicitia, mi moria, quae in quosdam licentia lasei nune promissis, nunc minis poste supera- uiarcst ministra : non decor corporis , Eere. Et cum retentus cst vestibus, eo quod apte positorum sigura membrorum , qua moliretur fugam , propter tanti facinuris suggerit pictunque D ut quasi flos quid1m.
audariam ipsas vcstes relinqvcns , &cor propcrans vclociter transiturae aetatis, porporis nudi sinceritatem habiturus inno- rceia voluptatis occasione pascatur di non
centia testem. 1 ad crimen impucheitiae anni primi virentis , scd maioris aetatis, sus imprudens mulier adiicere non dubi- cimi rudis adhuc lan guis auiuans, naturartauit calumniam : de caeteris & marito, nam mas accendat, te in medullis versati ' squalida de fetucias , spreto desiderio ceca incendia ad rem c diu, verum ctiam suo , conquesta est dolore simulato, quod pet periculum pudoris itura di non vllata Hebrarus adolescens vim sibi molitus fuis- tcbraium de sine ullo conscio, quae tuta set inferre , qua ii ipsa conata fuerat irro- quibusdam putatur, occasio, quae maxima sare. Muritalis ardor rerum inscius, de uxo- vis cst admittendi sceleris , cum delibera
532쪽
tionibus occurrit impunitas. Non posita necessias de auctoritate iubentium, & intem critate participum atquc sociorum: quo scitere franguntur oliam 'aepe recta consilia. Nou praemia ipsa & bonitas, non
accusationes, non min q, non poetas, ' non mortes : nihil tam si uuin, tam durum, tam
triste , quam cecidisse de alto pudicitia gradu. Digni tanto iudicis diuina premio,
quorum alter regio pcnethrono illustrare iatur, altera cocordia mariti dotata inimi corum mortibus redimeretur. Hae e sunt othis similia semper nobis ante oculos exem.
pla ponenda, his patia diebus noctibusque
meditanda. alterius mouere, etiam salua corporis ca
sitate. Longe absint quibus pulchritudo non ornatur, sed prostituitur. Nam solli eitudo de pulchritudine, & malaemcntis indicium & deformitatis est. Sic natura corporis libera, nec diuinis opcribus infe ratur vis. Semper est misera, quae sibi non placet qualis est. Quid capillorum mutatur color quid oculorum cxtremitalcssus scant ut f quid facies artibus i o diue tam formam conuertitur λ quid postremo speculum consulitur , nisi quia ne ipsa sit timetur Cultus etiam mulieris pudicarpudicus sit, 'i adulterium fidelis nee in coloribus nouerit. Vestibus aurum inte-
Nihil anim si fidelem se delectat, qui mintegra immaculati pudoris conscientia. Voluptatem vicisse, voluptas est maxima nec ulla maior est victoria , quam ea que ' de cupiditatibus refertur. Qui hostem vicit, fortior fuit, sed altero ; qui libidinem repressit, seipso fortior fuit: qui inimicum prostrauit, externum hostem percussit; qui cupiditatem depressit, hostem domesticum superauit. Malum Omne facilius vincitur quam voluptas: quia illud
quicquid est, horridum est ι hoc blandum est N ihil tam dissicile opprimitur, quam quod per illud armatur. Qui cupiditates
tollit, Ze metus sustulit; nam ex cupiditatibus metus veniunt Qui cupiditates vin
cit, de peccato triumphat: qui cupiditates vincit, malum generis huna ani sub pedibus suis iacere ostendit e qui cupiditates vicit, pacem sibi perpetuam dedit qui cupiditates vicit, libertatem sibi, quod est
etiam in enuis dissicillimum reddit. Meditanda i rgo nobis, fratres, ur res docent semper pudicitia : quo facilior sit, nullis atribus constat ' Quae Arim illa consum- voluntas, quae ni si impediretur, lone est. sed nolita est: ita non est acquirenda, sed fouenda quae nostra est. Quid cuxere, quasi pretio est v csscs corrum p re. Quid i inter fla staminum delicata, ridaga faciunt metalla nisi ut fluentes hume. ros premant, & luxuriam infeliciter animi iactantis ostendant λ Quid cum cc ruices peregrinis lapidibus urgentur, ed absconduntur 3 Quorum pretia etiam sine artibus '' Kalendatium euiusvis excedunt Non ornatur mulier, '' sed vitia mulieris
ostenduntur. Q sed cum digiti tali auro
onerati nec intrare possunt, nec cgredi putrum usus exposcitur, an patrimoniorum
inanis pompa monstratur 3 Mirum negotium , mulieres ad omnia delicatae, ad vitiorum sarcinas sortiores sunt vitis. Sed ut rcpctam quae coepcram, colenda semper pudicitia vitis di foeminis, omni custodia seruanda est intra limites tuos. Cito natu ra corporis periclitatur in corpore, dum rapit illam secum caro , quae semper in lapsu est. Sub praetextu quippe natura quae homines semper urgut ad cffeci et quibus ruinae collapsi genetis 1 csarciunt uti blandimento voluptatis fallens, non ducit ad continentiam legitima coniunctionis in holain , scd iactat in chhracia. Ergo contrabas carnis insidias, quibus se diabolus
Ee socium inserit & duceni facit, oblu en in aliud pudicitia, quam mens honesta ctandum est omni genere virtutis. Astii - αδ custodiam corporis data; hi sexibus red- mani ut secundo m. Apostolum Clitisti ditus pudor, s critato signatus,' ' fidem opera , & 4 consortio carnis quantum po- ρη honoris de incorrupta sobole seruaret. testanimus colligatur di separetur consen- Pudicitiae autem, fratres, competunt At sus a corpore, vitia semper castigentur ut cogniti sunt in primis diuinus pudor, & odiantur: P Ante oculos obucrsetur; depret ceptorum sancta meditatio, at animus fornad cisse atquc deicctu peccati pudore propensus ad fidem, de mens attonita ad Poenitentia ip a cum luctibus suis coni sacram religionem: si deinde videre , ne missorum criminum inhonesta contosta. quid in se ultra modum sculptum, ultra hoc ' tio est. Nihil consueretur curiose in alienestatem productum, ne qu1d proditum, nis vultibus: sermo Si breuis sit, Et sobriiis ne quid arte fucatum, ne quid ad irritan- risus, fgnum est enim animi facilis de re. dos, aut redintegrandos dolos lenocina- missi : nam contactus recc dat etiam ho tum. Non est pudica quae assectat animum nectus: nihil corpori liceat, ubi vitandum
533쪽
est eorporis vitium. Cogitetur quaru ho- ' Ne qui mutilum videretur 1 a m cia, . ianestum sit vicisse dedecus, quam inhone -M .pra H aalh , inutile sum victu ni esse dedecore. Dicendum netiam, quod adulterium voluptas non est, sed mutua contumelia i , nec descctare potest, quod &animam interficiat & pudorem. COCrceat animus stimulos earnis ;rentia et impetum corporis. Accepit enim hanc potestatem, ut illi ad imperium eius membra seruitent e & quasi legitimus ac
stium praeceptorum habenis reflectat ; ne ultra terminos suos currus iste corporis raptus in pcriculum suum secum & ipsum rapiat aurigam. Sed inter haec, i, immis &ante haec, contra turbas At vitia omnia de diuinis castris auxilium petendum est: solus enim potens est Deus qui homines di
io Quae licet descripta non sint . queruli J trimasi caa. quq licet defetipta sint queivis, Di nec haesum a. t. Adulter enim non habet ex sationem l Israe
gnatus cst facere, dc plena hominibus au- -----. δε μιμι re xilia prsitare. Ego pauca dictaui, quoniam ferem adeucustranem irati saad liti mal iuxtasviam non est propositum volumen scribere . sed errarem ad extrusasouem veri .e.
allocutionem transmittere. Vos seriptura; a Quae ita sunt nexae . ut diuelli inde non possint aspicite , exempla vobis de ipsi, prὰeepti, ιμπι p 'immo 3ia pliadisisti huius rei maiora conquirit c. Fratres cha tissimi, bene vas cte.
de Disciplina & bono Pudicitiae.
ro Praeter voluntatem quam velle debemus ut no
, I si ' , μή di in nostra sit, sed
ri Quae a Christo consecrata sit 3 me ire Cin π: qui' Christo sed Jei tiles ημι
parans ueloeii et transre atis; nam in eo entisheMs. ιιδ qus etiam Ierum: porrectae . pro eo a d alti porrecta.
534쪽
3 animieorum mortibus redderetur. θ F. re: Ie
34 Immaeulati pudoris conscientia ) ati iam LMeae
ι Adulterium fidelis nee in colo tibus nouerit
4ς Nili ut fluentes humerosi eum Granis mei.
8 Sed vitia mulieris ostenguntur ὶ RHd agi filGramas e mulieris. Qia.d se uisur raclum εἶsemiam s. Blandimento eorporis sallens non ducit ad
continentiam 2 me iteram ex Gramo , praea quod arti sallentes. ω r eonscientiam. Prias etiam legum ca-ὰ res M.
so Quibus se diabolus Ae foetum ingerit & gii
33 Ante oculos obseruetur , deformis esse atque deiectus peceati pudor j IIa rectivis Gramus Q M s. ted. quam asi: Λnte oculos obseruetur. Deformia est in Vm disram leti: obuersetur. 1 Nec delectare potesti Ira Dipnis quia auea: ἡelectari. 33 mimo di ante haret Manti. : &, ex manasio stir
Moysen & Maximum &c aeteroi Confessores.
monem pro C ses Iubenter oletiniam hortarari Iam inter Danaus mar0rν Gamerat, eaoὰ - - aer oloris experies marib res Domiηi propitiatiocnνίη t , ita vi rn eos non competuιllud Christi, que quadriantem nos vitimum realier . Praemst vero lato proponit, tam a gehennae meta si rarisarem, ιum uuae aere ae conserationem, paucis 'e
rtim responso. Immo o ad Cyprianam sitiram De oe sa. Marii me quod & gloriosas Martyrum non dicam mortes, sed immortalitates gloriosis depondignis laudibus prosccutus es , &c. Neqtie verassias isthorret quamu Is ra seruiat Erasimmo num o suo magis elatoriata ad eos tim siripta est epip. Id. quam is p eraeque, es similem re satilaum dictionis Gidere ex libro ad Demetriam . Eis I
535쪽
di. Vnde omnis consummatio de status
charissimi, in hoc fauore di e cendi aliquid trepidationis
a adferre , minimeque deceat ἀ gloriam tantae deuotionis infringere, ex eo quod fatear me coepist edu bitate: tamen identidem dico, ipsa animum deliberatione confringi 3 qui exequendae Iaudis cupiditate succenditur, A aloquendo magnitudine virtutis inhibetur:
cum aut non deceat tacere, aut pericul
sum sit parum dicere, nisi quod lite arstitan ii res sola subuenit, quod videattir ei facile
ignosci posse, qui non timuit audere Quam ob rem, chrissimi fratres,' tot tantisque rebus etsi potentia rei oneratur facultas in .genij, ut quantum se in cxprimenda marty rij dignitate protulerit, tantum ipso pondere laudis oppressa , atque aestimatione Terum omnium,de quibus cum maxime loquitur , debilitata ac fracta, intra se ipsa il-Iaqueata oratione deficiat, nec habenis li- heris ae sollitis in apertum sermonis eloquium vim tantae laudis expromat ; tameerit aliqua, nis fallor, in eloqundo sacul. tas, quae ipsus operis oratione munita large fundat, quod a dicendo impar in geni j conscientia submouebat. Cu igitur, fratres charissimi, tot tantisque rebus impliciti ad comprobandos salutis eximios pulchcrrimosque prouentus omni studio ac labore nitamur; non Uereor , ne quo ignaui e metu territus vel reuocer, vel
extinguar cum si quis ad id voluerit, de quo agimus , intueri , spe deuotionis expensa , atque ipsa eius magnitudine ponderata, magis mirctur audere potuisse, in quo me positum fle amplitudo rei premeret, Be confusam gaudio mentem in an gustias animi voti sui feruor urgeret. NaEcquis es quem non ista rcs terreat λ quis, quem non admirationis suae pavore sub
uertat λ Est enim prosecto, nisi fallor, etia in ipso conscientis robore admiranda formido, quq nos exagitet pariter & inssa mei. Cuius quanto penitius inspoetis potestatem, tanto ex ipso venerandae claritatis aspectu religionis suae primittat horrorem. Considerare enim utique debetis, quanis sit gloriar, Vitae quamlibet macu. lam, & sordes polluti corporis, de longa
vitiorum tabe concreta contagia, tanto. que temporis tractu mundi crimen excep.rum , unius remediis expiare : quo& augeti merces , & crimen possit exelu
vitae in martyrio est collocatus. Noasiandamentum vitae de fidei, hoc pris-dium salutis, hoe vinculum libertatis de honoris i Eequamuis snt de alia per quae adipisci lux possit, tamen ad proximita-lcm muneris repromissi , poenis melius patrocinantibus peruenitur. Quantae enim si gloriae ponderate, huius viis cupiditatibus , atque ab omni animum natura , mundique commercio segregatum, contra aduersantis discrimen opponere, . nec saeuitiam torquentis horreret anima ri hominem dolore , quo credatur ex
tingui , de id sibi 'in augmentum virtutis assumere , quod cruciatui putat prodesse , qui punit. Nam priduranti bils
licet costis resultans ungula recurrat in vulnus , & euntibus si agris cum auulsa corporis parte rediens habena ducatur;
stat immobilis tamen poenis suis sortior; hoc solum secum ipse eo oluens ; quod in illa crudelitate carnificum , plus, pro quo patitur , Christus : quam ipse patiatur. Nam quando , si negauerit Dominum , pro eo crimen subeat, pro quo via cisse debeat, necesse est eum videri cuncta tolerare , cui victoria debetur & pc net. Igitur quoniam res summa marty rium est, tria sunt quae ex eo nobis proposuimus esse dicenda : Quid sit, quantum sit , cui rei prosit. Quid est ergo martyrium λ delictorum finis , periculi, terminus , dux salutis , ' iter patientis, magistcr domus vite, quo profecto etiam ea occidunt , qus in futuro discrimine
potuissent tormenta reputari. Per hoc de testimonium nomini redditur, Ude maiestas nominis redam pliatur; non quod
per se ipsa minui possit , vel de scelere
tractantis magnitudo eius instingi, sed quod redundet ad gloriae cumulum, dum circumstrepentis populi terror impavidos animos dat dolori, & minis frendentis inaui diu addit ad titulum: quod tantum sibi mens crescat in pugna , quantum se ille putauerit vincere , per quem Christus hominem voluerit coronate. Τunc ergo omne fidei robur expenditur , tunc crudelitas comprobatur, cum in sermones vulgi atque in opprobrium veneris: Cumque te contra ill is populares insaniastes igiosa mente firmaueris , conuincens
scilicet ac repugnans , quidquid super portana tua in iniuriam Chri iti profanus sermo iactauerit: ut cum aduerso mari Oo
536쪽
moles opposita reIuctatur, feriant licet flu- mentum prouentuti temporibus cedit,ctus α rcuolutum aequor identidem pul- quidquid iniuria sua proficit. Flammas fet tamen haeret immobilis virtus nec via- quippe plerumque agris iuuit immitere, dis circumspumant ibus adoperta succum. quo calcite vagantis incendii coeca terraebit, donec per scopulos vis algesta se sup- spiramenta laxentur: iuuit leues stipulas primat. &superiacens saxis in aperta litto- crepitanti ignc torrere, ut se altius grauidaris spatia victum aequor euadat. Qiridenim seges tollere , parturientibus culmis den pest in illis aliud quam sermo vacuus, de in . sorat ista valcat florere. Igitur talis &mar ane colloquium, de inanium voluptas praua tyrii primo casus, postmodum fructus est.
vetborum sicut scriptuan est: oculos lia- qua morte vitam condemnat, vi vita mor-hent,& non vident, aures habent, it non te custodiat. Quid enim tam eximium at- audiunt. Grauatum est cor insipiens eo- que sublime est, quam inter tot instrume um, ne quando conuertantur , dc sal- ta carnificum deuotione robusta cunctam
uera illos. Non enim dubium est , quin fidei teseruare virtute 3 quid tam magnum hoc de omnibus dixerit, quorum dura atque pulchcrrimum, quam inter tot cirinens semper, obstinata pectoris feritas, cunilautium gladios, libertatis suae Domia deuotione vitali fugata disictitit, ducente num ac salutis auctorem, repetita saepius dementi, vi furore rapiente , omni denique voce profiteri ρ de maxime si ante oεulos illos immanitate vexante, qua instigantur tuos ponas, nihil detestabilius esse dede- pariter ac feruntur: ut eum illis ad poenam core, nihil foedius seruitute, nihil aliud te sua facta sussicerent, Fcenam ipsam perse- debcre iampetere, aliud optare, quam cri. cutionis agitatae crimen onerat cl. Totum piendum esse cladibus saeculi, exuendum hoc in laudem martyrii spectat, totum glo. malis mundi, inter ruinas orbis iam iam-tiam passionis illuminat . in qua spes futuri que perituri, alienum a tcrrena contagione temporis eernitur . in qua Christus ipse versati - Quid enim tibi cum hac luee euicperatur, cuius aguntur cxempla quae peti- lux cterna promissa est ρ quid cuin hoemus reuius re virtus cst, qua repugnamus. vitae natureteque commcrcio , quem coeli
Et quia in hoc loco aliquid proferre sup amplitudo deposcit 3 Sane teneat cupidi- petit, summa nimirum est ista, atque ad. tas ista vivendi, sed quos inexpiabilima
miranda dignat io, de quam nec mente con- lo fruiens ignis aeterna seclcrum ultionecipere, nec verbis valeamus implere. Quid torquebit: teneat cupiditas ista vivendi,
enim nobis amplius potuisset larga pieta- sed quibus 5e mori poena est , de dutate te largiri , quam ut in se primus ostende- tormentum. Tibi iam de mundus ipseret quid in aliis coronaret Mortalis fa- succumbit de terra cedit, qui moriemi ctus est . vr immortales csIe possemus: de bus cunctis ad hoc reseruatus es, ut Marrγt humanae sortis exitium pertulit, per quem esse potuisses. An non quotidiana cerni-
reguntur humana; ut nobis videretur prae- mus funera' cernimus nouos exitus
nitisse quod pasbs est, consessionem tri- diuturnos factos ex samientibus morbis; huit, martyria subiecit: omnia denique inexpertae cuiusdam cIadis exitia, ac stra. quibus lux supprimi possci, in remedium ges populatarum urbium intuemur ut salutare natiuitatis suae meritis resegauit, possimus agnoscere quanta martyrii ha- humilitate praecipua, virtute diuina, u. henda sit dignitas , ad cuius gloriam ius rei quique digni esse meruerunt ea. nos cogere etiam lues coepit. Etenim, ruerunt omni hac mundi teterrima. labe, cliarissimi fratres , iespicite ad hoc lus subactae mortis conditionem vicerunt.NO so vos plenius in quo & salus veriitutenim dubium est quantum a Domino con- & sublimitas computatur , licet non sinsequantur , qui taluti sus nomen Dci prae- nescius , etiam vos plenissime nosse,' 'tui erunt; ut in illa iudicii die meliores cru- stantium omnium nos iudiciis contine or faceret, quos sanguis snus Martyres esse 1i , neque ignorare hanc esse nobis tr monstraret. Mors quippe integriorem fa- ditam discipIiram , ut sine ullo terrorecit vitam, mors magis deducit ad gloriam militiae vim tanti nominis tueamur: qui p-
Sic quotiescunque iacentibus stipulis di- pe quos pridem a desiderio lucis istiuς
stenta ambribus frumenta turgoseunt, sea cupiditas aeternae memoriae deduxctit, Cundae messes coguntur aestater sic quoties quos futurorum vota diuellerint, quonferro vitis abscinditur, erumpetibus pam- que ab omnibus vitiis optanda Cntisti Pinis, melius uua vestitur, nam&inaug- societas segregarit: nisi si exitio succumberes
537쪽
bere, morti animam gubitamus offerre nee iam retinenda sunt nobis, S amplectanda beneficia diuina : quorum ultra
rerum ardorem tanta sit merces, quantum
in dicendo humana mediocritas vix possit implere. Sanguini nostro patet coelum, α sanguini gehennae cedit habitaculum Et inferiorum omnium gloria pulchrior sanguinis titulus, & intcgrior corona si gnatur. Sic quoties de hoste triumphalibus spoliis onustus miles ingreditur,vulneribus suis gaudet: sic quoties tempe statibus diu nauta fatigatus littora tuta
contigerit, felicitatem suam de perpesso periculo ducit. Est enim prosecto, nisi fallor, labor laetus , per quem secu ritas
inuenitur. Igitur toleranda sunt omnia, patienda cuncta, nec appetendum quo modico gaudeas tempore , de perpetuo puniaris ardore. Meminisse enim debes velut quadam te foederis pactione constrictum, ex qua aut capessendae salutis sit iusta conditio, aut poenae merita formi do stas inter aduerta Pariter ac prospera, arma inter Ac tela, hineque te tacularis ambitio, inde coelestis admonet magnitudo. Si salutem timcs perdere , scito
te mori posse. Porro autem contemnen
dat ibi mors est,eni Christus occisus est. υ Ante oculos tibi quaeso cocurrant Dominice passionis exempla e concurrant
oblata x praemia , de parata discrimina Ee quantam inter se habeant dissiculta
tem, res utrasque conspicito : nec enim
poteris consteri, nisi scias quantum noeeas, si negaris. C, o martyres gaudent, . veritatis inimicos ignis abstina it. paradisus Dei testibus foret, ncgatores gehenna complexaetcrnus ignis inardcscit. Et ut de caeteris taceam, hoc nos utique
magis debet hortari, quod confessio vocis unius Christi pet pctua confessione ser-ν A. I . uetur . sicut scriptum cstris Qui me confessus fuerit in terris coram hominibus, Ee ego confitebor eum coram patre meo, Ia. & coram angelis cius. Adhue accedunt ad gloriae cumulum Ornamenta virtutum:
ait enim i Fulgcbunt iusti , tanquam se intilis in arundineto discurrentcs: tu dicabunt nationes , de dominabuntur populis. Magna est enim, fratres charissimi , claritas , vitam salutis eterna honestate passionis ornare ; magna sublimitas ante ora Domini aspcctumque Christi potestatis humanae tormenta contemnere, nec horrere. Sic Daniel mitias regis de leonum frementium rabiem D. Ciprian. per constantiana fidei ne vicit, dum ado. randum nullum alium esse quam IJ eum credidit. sic in ea mino pueris constitutis
in se arsit incendium , dum ignes iusti to
lcrant, quod de gehenna, Domino credendo , metuebant. Vnde de rerutere condigna, non in posterum tracti non salutis ςterno praemio reseruati. Fidem
illorum Deus vidit, ut quod sbi post
exitum promiserant, videre mererentur in corpore i nec enim poterit aestimari
quanta in pr senti tributa sit merces. Sis uitia fuit 1 cessit: i si flamma, constitit.
Erat enim una mens omnibus, quam nccviolentia frangeret nec ira subuerteret, nec deuotionis obsequio timor mortis
inhiberet. Vnde per gratiam Domini factum est ut sic in illis rex potius videretur punitus esse, dum evadunt quos se crediderat occidete. Nunc iam ad cam rem fratres charissimi, vena am; ex qua ostendere satis possum, quanta martyrii virtus habeatur : quae tametsi est omnibus nota, 'proque ingenite clatitatis insigni bus expetenda, tamen plus addidit ne cessitas temporis desiderio voluptatis. Etenim est in muneribus magnis, si eo tem pore quis coronetur, quo Coronatum 1 e putat. si forte moriatur. Igitur cum sit sublime excellumque martyrium ; nunc magis est neccuarium, quando mundus ipse subuertitur. partimque Orbe concusso natura deficiens ultimi exitus monumenta testatur. Nam de cium coelo i et incumbit, pluuias aer itastis ostendit; de quoties atra tempestas horrenti imminet pelago, 3ς per inter apertam nubium noctem corrusca ignium fulmina relucescunt : sed de cum magnis mare fluctibus voluitur , paulatim unda se tollit, paula timque aequor albescit, donec cernas ita post inodum ruere , ut in illis quibus retunditur saxis spumam altius iaciat , quana undam tumidum pelagus expuehat. si Legis scriptum esse , usque quadrantem nos ultimum reddere i sed haec pars ablata Martyribus. Etenim qui salutis aeternae cupiditatibus freti viis huiusce desideria vicerunt : hos expertes doloris uniuersisi Domini propitiatio coronat. Igitur hic primum, clauiismi fratres,
poterimus exponere , quanta martyris
virtus possit impleri. - D Atque ut tran- Ad qui scam cuncta meminisse debemus, quanta sit gloria ad Christum immaculatum venire, consortem passionis existcre , pc pctuaque cum Domino a ternitate regna
538쪽
re, carere exitiis imminentibus saeculi nec inter ocruentam morborum populantium stragem in communi cu caeteris sorte mi DCeri. Atque ut silea de corona, si tibi in his naturae lubricis malis posito vitae promitteretur excessiis , nonne omni gente gauderes γ3s Si, inquam, te in huius mundi turbinibus fluctuante vicina arcesscrct requies honne mortem pro remedio com- . putares ρ Positus inter arma carnificum, ac
' si tela probantium quaestionum, 3 Ista sum idia . blimis Rc fortis considians qumta sit poetis consta na negare Co temporc, quo frui saeculo netia eonfia queaS,3 cuius causa negaras: quoniam
derata. quidem glauia tormenta, ac puniendi noxias artes in perniciem nostram Dominus sciebat armari, quo series ad omnem to-ς , - Ierantiam faceret. Fili, inquit, acccdens
ν' ' adseruitutem Dei, ita iniustitia, dctimore, ec praepara animam tuam ad tcntatio.
Phil . r. nem. Sed ec beatissimus Paulus Apollo Ius excIamauit bt dixit: Mihi vivere Clitisus est, di mori lucrum. Queam ob rem, charissimi fratres, fide firma, dcuotione
robusta, 33 contra minas laeculi atroces geasperos inlaquentium fremitus aduersa virtute resistendum; nec timendum quorum, spes ternitatis Ec vita coelestis est, quorumque ardor in cupidine lucis Is suc cenditur, de salus de promissa immortalitate istatur. Hoc vero quod catenis arctanti bus manus strictie de circliacii grauesceruicibus nexus solido deprimunt pondere: vel quod eculeo corpus extensum Can-
dei tes stridet ad laminas; non expctendi sanguinis, sed tentationis est causa. Nam 8c ipsam martyrii dignitatem
quemadmodum agnoscere possemus, nisi illam etiam cum damno corporis nosti cogeremur optare Sensi equidem, nec me veritas fallit, cum saeue incum hentium manus membra diuellerent, artusque laniatos tortor Leuiens exararet; nec tamen vinceret, circumstantium veris
bis i magnum istad est , dici profecto,
non doloribus subigi, non poenis angen tibus frangi. Sed erant aliae dicentium voceε, de puto liberos habet. Nam est illi
socia in penatibus coniux , dc tamen nec vinculo pignorum cedit, nec obsequio pie. tatis abductus a proposito suo deficit. Nos cenda res est, & virtus penitus scrutanda visceribus: nec enim leuis est ista quaecunque consessio , propter quam homo Pa- itur , de mori posic. Etenim charisii mi fratres , virtus est tanta martyrii, Hyt per illam credere etiam ille cogatur,
qui te voluit occidere. Scriptum est de legimus: In dolore sustine, Et in humilitate tua habe patientiam, quoniam per ignem probatur aurum Ec argena
tum. Quoniam Crgo nos terrenis tenta
tionibus probat Dominus, de his seculi malis serutator Christus expendit. gratulandum nobis est ἰ atque laetanis dum . quod non illis nos perennibus reseruet exitiis , scd gaudeat ab omni contagione purgatos . Caeterum ab his quos haereditatis participes adsciscit, dein regna coelorum libenter adsumit,
quid utique aliud quam integritatis ambitum quaerit Sua ipse dixit uniuersa si quae iacentibus se explicant campis, de quae in obliquos se erigunt colles: sed te quod coeli magnitudo circumue . nit, ec quod pclago circumfluente lubri. cum aequor Inc ussit. Quod si illi adia
CCnt Omnia, nec a nobis cxposcit nisi facta sincera ; auro, ut ipse dixit, similes csIe debemus. Aurum quippe cum relucentibus terris tremulo videris splendere sub lumine , 43 de in liquidum flammis torrentibus resolui inam de artificis gratia fere sic est j caminis quoties antitalantibus aestuans ignis euomitur : aditutcrrestri canali angusto diues flamma eligitur; de refluentibus glebis arena retine. tur. Vnde netesse est uniuersa sufferre, quo possimus omni scelero care; e, sicuter Prophetam suum dixit: Et si coram s. ominibus tormenta passi sunt, tamen spes illorum immortalitate plena est: Ec vexati in paucis , in multis bene
disponentur , quoniam Deus tentauit.
illos , Ac inucnit illos dignos sui, deqυasi holocausti hostiam accepit illos. Quod si te dignitas ambitiosa deterret:
de congesta in thesauris pecuniae admonet magnitudo , quae semper propositum bone mentis auertit, de deuO-
tam pro domino suo or animam furiali elidit horrore , qu se repetas verba coelestia nam Ec ipsa vox dicentis est
Christi Qui perdiderit animam suam me.
pro nomine nico , Αε recipiet in hoc saeia ic. culo centuplum , de in futuro vitam aeternam possidebit. Qua utique nihil maius , nihil aptius, nihil utilius computare debemus. Nam licet pretiosarum
vestium more purpura in Imagines currat , de lentescentibus filis aurum ret ad speciem , nec de effossis grauia, quibus incumbis, desint metalla thesauri Si ., Vacua tamen nisi fallor ista atquc
539쪽
mque inania computabuntur, si adiaccutibus tibi cunctis sola salus tibi deesse videatur; sicut Spiritus sanctus loquitur: nihil nos in vicem animae nostrae posse dare;
. Ic. ait enim: Si totum orbem lucri teceris,lcanimam tuam perdideris , quid proderit tibi t aut quam homo commutatibnem da. bit pro anima sua Vacua sunt enimvniuersa quae cernimus, re quae infimis radicibus posita. soliditatis tuae vim nequeant sustinere. Nam quod & de saeculo capitur, vetustate temporis frustratur; unde de ne quid esset dulce, vel charum ,.vel quod salutis aetcrnae praeserti cupiditatibus possit; dominicis amputata praeceptis , iure pro prio , ac lege priuata sunt: Ne in tormentis scilicet patrem filius frangeret, neuc Obstrictum durati roboris pectus in aliam voluntatem affcctus sorte mutaret. Solam Veritatem , salutemque solam inter magn's Complectendam esse cruciatus, suo Christus iure constituit: in quo coniunx Sc liberi de nepotes, in quo omni viscerum sobole relicta, vlurpanda victoria est. Nam . . . & Abraham sic Deo placuit, qui tentatus
a Deo, Si filio non pepercit: pro quo ignos ci forsitan posset, si illum dubitasset occidere. Armauit manus religiosa deuotio, dc omncs pietatis affectus Domini iubentis imperio pietas paterna neglexit. Nec horruit quod nati funderet sanguinem, nocintremuit ad vocem: Ec adhuc pro eo Chrisus non fuerat occisus. Quid enim uiarius
co , quam qui ne quid inuitus hodie sustineres, prius passus est, quod docercti Quid eo dulcius, qui cum ipse sit Deus noster MDominus, tamen patientem pro se homi nem regni caelcstis essicit cohaeredem λ Ο
grande nescio quid , siue quia, illud conscientiae ratio vix sustinet Capere, uin magna semper miretur ad munera; sive quia tam larga maiestas est Dei, ut i nsperantibus cunctis etiam ea offerat, quae nobis Contemplatione factorum nefas fuerat Optate. Etenim si tantum salus daretur aeterna, pro ipsa perpetuitate vivendi, haberemur in gratia. At nunc cum caelum de iudicandi de caeteris facultatem perenni saeculo largiatur: v quid est in quo separem his omnibus possit humana me. diocritas experiri , Si iniuriis ageris, prior actus est ille : si contumeliis premeris, Dei munus imitaris. Vnde Sc parum est quidquid pertulcris pro eo , qui nihil amplius
potes tacere , nisi quod in hoc silus uniuersa consistit ; quia martyrio totum ille
promisit. Deniqct ApostoIus cui corda D. Cyprian.
fuerint seinper uniuersa,com instar mune- ruin promissorum penitus miraretur:.aesti' abis, sino , inquit, non esse condignas passiones huius temporis ad superuenturam elarita. tem, quat reuel tur in nobis. Etenim secum ipse voluebat quanta merces existeret, ut ei cui susceret morte carere, non tantum salutis daretur praemium , Used fit conscendere caelum caelum quod nec fugata lux Cogit in noctem , nec H-
ternis vicibus dies aperit in lucem, sed aeris liquidi serena temperies, per sudum
igneo fulgore rutilantem puram explicat claritatem. Iam superest, charissimi fra . .
tres, ut debeamus ostendere, cui rei martyrium prosit. Atque illud profecto debeamus , quod nos ad hunc gloriar titulum metus excitet futurorum. Etenim quibus magna promissa sunt , magis magna sunt quae metuenda esse illis videantur. Nam η nee se in arma miles accendit, prius hristi triquam se inimica hostis tela Commoue arma mi-rint. Nec nauem aliquis statione subdu- lesastediucit. nisi animum pelagi pavor strinxerit.
Sed & intentans suis opibus scrutator agricola ; non ante fcliei terram suscitat vomere , quam in puluerem imbre concepto putris gleba soluatur. Ita est omnis naturalis hic usus , nescire quid prosit, nisi agnoueris quod occidit: unde dedatur sanctis omnibus praemium, dum insiguntur iniustis tormenta factorum. Igitur quς suis promiserit Dominus, Domuni qui nesciat, dubium: Used nec quan
iis minetur ignarum. Et quo uiam ita scat. tulit sermo , ut de utrisque habeatur ra tio, paucis ut de utriusque dixit, breuiter exponam. Saeuiens locus , cui gehenna nomen est, magno plangentium murmure de gcmitu, & cruciantibus flammis pcrhorrendam spis Iae caliginis noctem, saeua semper incendia camini fumantis expirat: globus ignium artatus obstruitur, de in varios poenae exitus relaxatur. Tunc Ruiendi plurima genera; tum in seipsa conuolisuit quidquid ardoris emissi edax flamma
cruciarit. Hos, quibus recusata vox Domini de imperia fuere contempta, disparibus coercet mitiis; proque merito salutis exactae vires suas suggerit , dum pars seeleris discrimen imponit. Et alios quidem moles intolerabilis curuat, alios per abruptum clivosi tramitis collem vis sae- lua praecipitat, de catenarum stridentium nexum graue pondus inclinat. sunt de
quos agens strictim rota , de indefessavcrrigo , & quos tenaci inter se Mais
540쪽
litate constri ctos adhaerens corpori corpus includat: ut Ec absumat incendium , defrauedierrum, V od excruciet turba multo
rum. Quibus autem inquisitus fuit sempor
Deus, aut notuS, nunquam excidit Christi locus; ' ubi iacet gratia , ubi virentibus campis terra luxurians alumno se induit gramine, ec redolente pascitur flore, ubi at tum nemora tolluntur in verticem , &
ubi arbor densiore coma vestit, quidquid
euruantibus ramis scena de iacens inubrarit. Omnia illic non frigoris, nec ardoris:
nec ut in autumno arua requiescant , aut
ut iterum vere nouo tellus foecunda parturiat; unius cuncta sunt temporis r Unius poma feruntur aestatis. Quippe cum nec mensibus suis tunc Iuna deseruiat, nec per horarum sol momenta decurrat, aut in no .ctem lux fugata concedat. Habet populos
quies laeta, sedes tenet placida , ubi fons
scaturiens medius sinu aluei prorumpentis emergit, &rauco per interualla circuitu,si nuosis flexibus labitur, ut in ora nascentium sibi fluminum diuidatur. Hinc ergo magna laus martyrum,hinc nobilis corona Victorum , quibus maiora his repromisIa sunt, quibus auctiora sunt praemia. Quod vero vel teris corpus obiicitur, vel imminens gladius non timetur ; dignationis
ostenditur ratio, manifestatur clectio. Et . enim incongruens fuerat, ut quem aequum tanti muneris iudicasset, inter terrena vitia sordesque retineret. Metito enim ni
hil vobis , 6 boni martyres, denegatum: quos spes aeternitatis sit, & lucis , quorumque deuotio uniuersa, de mens CGIC.
sti dedita cernitur seruituti. Merito , inquam , merito vobis nihil velle non licitum , quorum animo despectus hic mundus, & alienata saeculi facies, velut confiisa tenebrarum inhorruit caecitate cui semper hic mundus loco carceris , tecta pro claustris, in vita lam per habita commeatus. Sic quippe triumphantibus victoria de his malis rapitur, quem non pompati C. gressu vana subiecit ambitio, aut popularis extulit magnitudo ; sed quem caelesti cupiditate flagrantem suo Christus addidit regno. Nihil itaque tam magnum at que Venerandum , quam quod libcrat morte, Et facit vi re, Ecdat perpetuo regnare Cum sanctis. Hoc diuitibus aptum, miseris necessarium , omnibus gratum; quo laetantur boni, releuantur abiecti, coronantur eIecti: Elcnim Deus omnium cultor velut quodam martyrio remedium
yitae odit, quando aliis aliud pro merito
eorum tribuit, aliis pro misericordia sua tradidit. ' Vidimus quippe ad hunc nominis titulum fide nobiles venisse picrosque,
ut deuotionis obsequium mors fione staret 'sed de alios frequenter aspeximus interritos stetisse ; ut admisIa peccata redimentes , cruore suo loti haberentur in sanguine, de reuiuiscerent interempti, qui
viventes computabantur Occisi. Mors
quippe integriorem facit vitam : mors amissam inuenit gloriam. Nam hoc spes iam amula percipitur, hoc salus cuncta reparatur. Q Sic cum arentibus campis sementa defecerint, de herbis terra morientatibus aestuarit , supini se Collibus fluuium iuuit elicere , & scaturientibus rivis arua sitientia temperare, quo se in uberes culta mos victa agri ieiunitas funderet, de pluuiali imbre mentito seges densior inhorteret. Quid igitur, fratres charissim, potassi trium referam, quidua dicam . sic in unum Conuenientibus titulis dignitatis, turbatur animus, deducitur sensus, de in ipso conatu nitentis eloquii impar seromo vanescit. Quid enim dici fatis possit reum si vim aeternae salutis expresseris, Occurrat ambitior si ambitum dixerix, pretis ueniat magnitudo λ Res simulque congruunt , simulque concurrunt: nec caquod dignum proferendum cssc videatur. Ita impetus orationis audentis vclut imis plicatos irretito que obuiam ex aduerso martirii exempla tenuerunt. Quae Vox, quae latera , quae vires instar muneristanti capiant sustinero e Confessioni vocis unius aduersa succumbunt, laeta pro-uc niunt , patent regna , parantur imperia , deuincitur poena , mors subigitur , vita profertur, de in stantis ini inici repugnantia arma loluuntur. Si delictum est , occidit i si crimen , absistiti Unde , quaeso vos , hoc vestris mentibus
ponderate , tantumque de nostra oratio ne percipitc , quantum sciatis vos posse sentire. Ucniat ant C oculos -stros, qui
dies ille sit, cum spectante popul O , atque intuentibus cunctis , contra terrenas crucus, di minas saeculi , inconcussa deum
lio reIuctetur: quam suspensi animi, men-thsque sollicitae de ancipiti trepidatio ianc, gratulante formidine, pauido quatiantur horrore : quφ illic anxietas , quae
exoptatio prccum , quae vota memoren tur , Cum adhuc nutanre victoria , atque in incertos exitus casu victrix capiti corona dependeat. Cumque illa is stilens ac furibunda confessi5 accendatur ira,