D. Caecilii Cypriani Carthaginiensis episcopi; ... Opera. Iam denuò quàm accuratissimè recognita, collatione facta editionum Pauli Manutij & Guilielmi Morelij ... in tres tomos nunc primùm distincta. Adnotationes Iacobi Pamelii ... toti operi sparsim

발행: 1643년

분량: 714페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

551쪽

Ad Nouat an Um

nisi .

ij quinque smile, sueti m) inuenit quinque, pra

18 immemores diuinarum praedictionum 3 sis

v c quam mav intelligant 3e interpretent ut 4 Mi. . intelligunt de interpretantur. pet nominis appellationem mutastis . v D. cypian.

si in J Ista Lusea νω c suis , pr aquaJah per nomini, mutastis velum. Dissertim cum etiam M s.c.δι ac velim

quod male perietini. quodque flee. declinaus int) Rurium his eae M . t. d. Ito petierunt. Q Melinauerunt. e lauit pedes eius J R.aius eum Manu m rissi coia,tis, q- adi domini. tem de Oseula infixit . quam eas i osculis infixit. Ria tim rimo . a M Quis illotum plus diligit : ρὸν μυοι- raraonem . pra ea 'saa erat Dis eorum plus dili.

i & a sterquilinio erigit pauperem l AI mia.

ι Quia Dominus supei bis tessiit J C.I. M . contra sistit. ι Cainam illam haeresim Rah EMGH , pro .

P p iis Di ili do by Coos le

552쪽

ss De omnibus Actia impiorum qua seeerunt

3s Flumen igni, prodibat ante eum J Grauiαι em Manaitiis fulmen, sed pag ι υσα Graecur

Praefatio seu prologus .

AD CORNELIUM PAPAM,

de Cardinalibus operibus Christi usque ad ascensum eius ad Patrem.

tequentis.' Mamrerum mira operis μι cirraitialia - primaria cinin mini redemptoria ope ra, nempe ζ Natiuitas , Circuncisio. Epiphania, Baptisma, Ieiunium , Coena reprima institutio consummantis omnia sacramenti, Ablutio pedum, Chrismatis reallorum Sacramentorum institutio , Patasio, Resurrectio, Astensio, α Spiritussancti missio. De quibus-mλώβηνεlos Tra russeu Sermones conso ipsis, m quibus quid tra

Pi ologus. OLENT Matres infantulis nil per editis in ipso vitae introitu aptare voeabula, & ex aliquibus praecedentibus vel circumstantibus cau sis , vcl ex genere, vel ex eventibus imponere nomina , ut in ipsis primordialibus initiis quaedam praefigerentur commo nitoria ingredientibus vitam, ne nomen eis esset ad ignominiam, si originalis naturae traductio a consueto limite deuia ret, & a virtute patrum degenerans, indigna successio monstri non hominis faciem exhiberet. Respicerent potius ad nomina vel ossicia sua . quorum inspeetio honestae conuersationis formam eis infunderet

553쪽

De Cardin. per . Christi.

infunderet Sc doctrinam, ut honorifica Tent naturales causas de rationales disciplinas, nec in aliquo elementarias amari carent dulcedines, vel primarias offenderent dignitates. Nam olim tumultuarie vel inconsiderite nomina rebus impone. bantur: sed ex quo ad Adam adduista sunt singula, ut vocaret ea εο propria impone-zet nomina, prouisum est in populo antiquo di institutum, ut aliqua esset in vocabulis ratio, & interpretarentur nomina vibram, de exprimerent aliquam personae pro Prietatem, secundum quam vel differret caeteris, vel etiam communicaret. Sic in nominibus Patriarcharum Abraham , Isaac& Iacob magnarum rerum extitere indicia, & pra loquebantur ventuta, nec de- orat impositorum nominum ' seeundum sensum suorum effectuum certitudo. Apud gentiles etiam non in nominibus, sed iii

agnominibus postea a viris illustribus ob seruatum ut nobilitas generis vel virtutis gloria pollenos illustraret Augusti vel Ct Caris titulo succedentem honorare progeniem, de imperatoriae dignitatis haeredes primae originis irradiare fulgoribus. Si eoc philosophi dc doctores antiqui traetatibus suis nomina praetexere 1 breui titulo grandis materiae latitudinem praelibantes, de propriae gloriae praeposito nomine suo prouidentes, ut integritatem ope, ris de laborem auctoris tam stili quam personae in posterum auctoritas conseruaret

de facile scripturi subtilitas indicaret, ualiqua manus inuida elegantiae tractatuum elimatorum pannum rudem insueret, vel

nugis suis quasi sua essent que alius laudabiliter dictasset, furtiua translatione in seis veret. Sic in capite libri sui quisque auctorem seposuit, ut 5e stilus auctora, de stilo

auctor tamularetur, Ac auctoritate altrinis seca CommunisHloria muniretur. Hoc virorum illustrium praeclara meruerunt ingenia , per hςc vivax eorum fama Ecgloria indelebilis perseuerat. Nos vero qui vix intelligimus que ab eis dicta sunt, sensu εc eloquentia omnino eis impares , si quid aliquando scribimus, indignum titulo iudicamus, ne sorte nobilis materia, cu . ius expIanationi studium adhibemus, de .coloratam se potius qua in ornatam nostra praesumptione queratur. Uerum quia lo-Ιent aliquando patres nugis infantibus a ridere, Se Iinguis balbutientibus delectari; ' indulgentiam meretur humilitas, quet quo potest accessu sublimitatis vestrae manibus se porri Sit attrectandum, non flo-

riam mendicans, sed gratiam. Ego quidem

nee a me ipso, neque ab alio quaero no mcn, neque enim aliquid me existimo esse, climnihil sim; qui hoc a vobis maxima supplicatione quaesiui, ut non essem quod sum, Et humiliter supplicaui ut ab hac flamma

in qua crucior, me vestra clementia liberaret. Tentaui si possem manu vestra me

sustinente ,honeste descendere , quod quia

non potui urgentibus flammis, non attenis di quo prosilirem dum me vorax incendium non cremaret. Sublimes materi et subtilium ingeniorum exigui tractatores: nec facile de artibus recte iudicat, qui artes ignorat. Exero tali in liberalibus disciplinis simul ingenio conueniente Ee studio philosophari possunt, de secure aggredires abditas 3 eorumque conatibus se per- uiam penetrata exhibet dissicultas, et aenigmatibus enodatis rerum secretarum facies patci , cuius serenitatem velabat

nubes opposita, Ac veritati superfusa caligo. Ideoque tam in diuinis, quam in philosophorum doctrinis, nec tutum est nec honestum , ineruditos di ignaros sensuum ad litteras illas pertinentium, prosilire ad discussionem eorum quae ne seiunt: , Et de his sibi usurpare magisterium quae ignorant. Huius rei formaSeraphim faciem Dei, de pedes velat; Ec patentibus quae in medici sunt, principium finemque maiestatis diuinae alarum extensio intra supra

quo opcriens, aditu m ad se temerariis tractatoribus vel scriptoribus interdicit: nec patitur ad liquidum se videri diuinitas, quam utique inuestigatio fidelis aliquomodo odorat vel sentit, sed puram eius

essentiam nec conspicit nec comprehendit. Affirmatio quippe de Dei essentia in

promptu haberi non potest: neque enirn dissini bilis est diuinitas, sed verius sinceriusque remotio indicat ncgando quid non sit . quam asserendo quid sit: quoniam

quidquid sensui subiacet , illud esse noti potest, quod omnem superat intellectum. Quidquid audiri vel videri vel sciri potest

non conuenit maiestati r hebes est in hae consideratione omnis acies sensuum, Becaligat aspectus. Hancinuisibilem lucem, e inaccessib Iem naturam sex alis hinc deinde Seraphim statu 3c volatu circumeunt

Ee abscondunt statu aeternitatis immobilitatem monstrantes, volatu verti altitudinem eius, sic insuperioribus eleuatam. vi quantumlibet ad cor altum homo as cendat, exaltetur Deus , Ac comprehenssionis importunitatem euadat. Nec tamen

554쪽

alae illae, quae Dei velant substantiam, nostros coni peetus d ffugiunt, sed illae puris

mentibus se visibiles exhibent, & opcrum Dei ratio siue eorum quae ex nihilo sunt, siue Corum quae ex in ateria vclfactae sunt vel fiunt, se intelligibilem exponit: de quae circa Deum S: quae sub Deo sunt mundi potest cordis quoquo modo sinceritas contemplari. Prima r crum conditio, sex insti- . tuta diebus, fatetur artificem, & profitetur opus auctorem. Neque enim sui ipsius attifex esse, aut potuit q iis nouam creare

materiam, nec potuerant multa dc diuer-

sarcium esse principia: quia nili ad unum

cuncta rolpicerent discordia Si infinitate Cunctχ turbata voluerunt ut in chaos, de repugnarent & coli Alcientur in se discordes materiae, nisi omitibus factoris aucto . titas imperaret: N vivus monarcha pote statis , uniuersitatis caulas & cfficientias ordinaret Homo itaque praeposituram in inferiora accepit, sciens quis hunc honorem contulerit: nec tamen ea scientis perisfectione illu sitatus est, ut eo modo cognosceret conditorem , quo eius cognitioni reliquae creaturae subiectae sunt scd distan. tiam maximam expeti ictur inter summa& infima & ex hoc ipso esset Deo acclio Is de humilis, quo auctori suo se in nullo posset conserte: cuius cffugere dominium

nec penetrare consilium, nec poterat vitare iudicium. Itaque cui circa ipsum sunt angelici spiritus, licet inuisibilis naturae sint, in legationibus tamen suis se auditu manifestant de visu te salutis nostrae ministeriales saepissime experimur, quorum Oscia & nomina in scripturis sanctis ha bentur. Illa quidem super tota agmina nobis praedicant, non indicant Deum: Fenunciant quae iubentur , ' spiti talitatem

iniuncti negoti j peragentes, non Univer- statis explicantcs scientiam : quia ad nos numerus de mensura de pondus refertur. Deus vero his omnibus non arctatur, sed Mi excedens omnia id aeternaliter antecedens potestast: virtus nil habet coeuum , nec immensitatis eius profundum ulla creatu- ara vel coelestis veI terrena metitur. Quae

vero sub ipso fiunt, implent templum ; lepraesens Ecclesia cognitioncm, earum rerum asi equitur, quae ad cultum iustitiae,quq ad ordinem vitae, qui ad gradus ascensionum, quae ad conuenientiam morum,

quae ad honestatem huius conuersationis Ec gratiam pertinent eo ni cmplationis: . haec aguntur Zc exercentur intemplo pissenti de per haec Deus quaeritur, ncc ha men quaesitus illico inuenitur. Gustamusἰdclibamus, odoramuS, dc prope eli: cum que accesseris, longius abit. Et quomodo fulgur nubes disrumpit, dc repentina coruscatio non tam illuminat quam hebetat oculum: ita aliquando nescio quo modo tu tangeris, bc tangi te sentis, cum tamen

qui te tangit, non intueris. Dicuntur tibi quedam verba arcana intrinsecus qus efferri non sum eis, ut dubitare non possis, quia iuxta est, immo intra te qui te sollicitat: nec tamen sicuti est, se tibi videndum concedat, Rachel ad odorem , non ad esum, Liae mandragoras concupiscit; tu sponsa fide non complexu coniungeris, tu spe concipis, donec Christus in te forametur; de de polito pondere huius cadaueris, eiusdem sint puritatis caro de spiritus,& renouata natura sobo Iem immacu

lata parturiat. Rachel quippe risum primcipium sonat. Quod verbum in principio apud Deum in suo proprio eme, mihi non pater, sed quibusdam nominibus Deum inuoco de dico: iustitia, veritas, sanctificatio, charitas: Ec quero aliquas species vel formas, Zc per quas quid sentio quoquo

modo intimem Nam quod verbum caro factum est, facilius video, si hoc sensui meo quili esu incorporor principium autem illud vix remotissimo odoratu quasi pertransiens sentio. Illa quidem intellectualia per visibiles creaturas, quantum fas est animae videre vel praeuidet z, diuinament salonge prospicimus; in multis per opinione iride coniecturarum pelagus circo inducii, in multis veritati haerentes, in multis magnitudine rerum oppressi , exclamamus cum Apostolo: O altitudo diuitia ruin sapientiae de scientiae Deil Cordi igitur no. stro se offert Deus, dc aliquid sui luminis infundit inuitans de prouocans. Nisi enim aliquo modo sentiretur , nec appetendi, wnec inquirendi spes esset aliqui vel factatas. ' Sed quia ex parte sentitur, admira tioni est odor ille de sipor nullam habens cum carnalibus dulcedinibus similitudi.

nem , & per omnia tuailitatis differens; coque desiderat ut copioiius, quo caetera delectimenta excedit. Desiderium autem inquirentes purificat, dc purificatio exclusis enormitatibus ad formam Dei proue hit ascendentes : atque ita in opere suo

imago di si inititudo Dei multis laboriosis quei prouectibus propriam sibi demum

indicat dignitatem. Ad hanc rerum adeo profundarum indaginem nisi incarnati Verbi magisterium accestisset, humant de .

secissent

Corale

555쪽

fecissent ingeniat & nc scio si di aliqui auderent ad haec tentanda conatus assurge. re, sed associata carni diuinitas assumptam naturam ex parte suae voluit esse claritatis consortem, Ac apertis coelis super docto. rem de Dominum nostrum ad superiora nostrum introduxere aspectum di de vidimus gloriam eius quasi unigeniti a patre, Ee de plenitudine gratiae & veritatis quae in ipso est. instillata est nobis aliqua portio'. Et cum Philippo audiuimus: Qui vi-dce me, videt de patrem. Nec tamen in hac visone plena potest esse lassicientia. donec in splendoribus sanctorum in die

virtutis suae agnoscatur V ratio gignentis de geniti de procedentis: quam oculus non vidit, nec auris audiuit, nec in cor hominis ad liquidum huc sisque ascendit. In his omnibus quae dicta sunt omnino sensum nostrum materiae excedit sublimitas , de stilum repellit moles nimij ponderis, de as. censionis arduae dissicultas i sed praecepti

vestri, pater excellenti is me me coegit necessitas, ut tentarem, s forte importunitate studii aliqua possem de sanctuarii sup

pellectile vellicare, &reducto in partem velamine, alto subtilique aditu propitia totium intueri. Praesumpsit meditatio an picere fi longe, & annos aeternos inquire. re , 3e quid ante tempora saecularia esset indagare; si tamen saeculum vel tempus dici potest ante lueem & diem & solem;

de quo modo ante causas elementarias de

materiales origines illa aeternitatis infinitas se haberet ; si illa omni potentia apud se solitaria esset. & ministeriales ei deessent spiritus, & maneret apud se illocaliter sempiterna diuinitas, &in quo esset sapientiae regnum . ii cum non esset quod regeretur, de usu specie que careret illa in an is antiquitas. Ab his omnibus repullus, ad saecularia visibilia compulsus sum redi re, de utinam me ipsum cognoscam flesciam. Quod si animae meae, quae eorporis mei obtinet principatum , nec originem scio, nec metior quantitatem ; nec qualis

si intueri sussicio; si ignota est mihi tatio

quare ipsa delectetur in corpore persecu tore suo ue si nescio quis hanc legem membris insculpserit, vi ta m violenta domina tione spiritis opprimat,&melior digniorque natura deteriori succumbat 3 pallen

ter me ferre oportet si operatorem uni ἀυ cistatis non intelligo, qui in minimis operationum suaram particulis meam profiteor caecitatem. Insolubilis videt ut haec quaestio, quare homo rationabilis in negata nitatur 5e vetita, re semper illieitis delectetur. Omnino rarum est Ee dissicile, fieri bonum, facile δe pronum est esse maiatum ;& hac sine magistro, sine exemplo doctrina statim a pubescentibus annis imbuimur de docemur. Vide in ipse qui sanctimoniam profitentur, quae religio ma num claudat porrectis muneribus , quae solitudo aures obserat oblatis fauoribus. quae gula communibus est contenta saporibus. Quis non se habeat vilem, si videat humilem Quis non putet opprobrium, si

se sentit inglorium λ Quis enumeret volu .ptatum potius monstra quam species; ' quae per concupiscentias carnis in vitam animam trahunt, clam palamque deconia claui ad forum, de lupanari ad theatrum/In primis abrasa verecundia. pudoreque conuulso, non absconditur scelus, nec nu tat ratio, nec discretio reluctatur carnis affectibus, captiuus spiritus consentaneam exhibet clientelam. Hoc ipsum quod dico, carnis affectus, improprie dico : quia haec vitia propriae animae sunt, quς sentit flemouet de viuiti cui imputatur peccatum ria quia ipsi datum est arbitri v.&iudicium,&scientia, Et potentia, per quae possit m probare malum, de eligere bonum. Cor pore autem sic utitur anima, sicut fabet malleo vel incude in qua format omnium turpitudinem idola, '' ae fabricantur qu libet quarumcunque voluptatum smula chra. Non est caro dictatrix peccati, nec in uentrix malitiae, nec cogitatus format, nec disponit agenda i sed offcina est spiri tus , qui in ca, de per eam, qu ς cunque a fiectauerit. peragit S consummat. Quod autem ipsa insensibilis sit spiritu recedente dignoscitur: post cuius diseessuin nulli apta usui superest putredinis massa, de paludis

aceruus, Quidquid enim sentit, a natura corporis alienum probatur. Quod vero caro aduersus spiritum , & spiritus aduersus carnem contendere dicitur, de repugnare, im proprie arbitror dictum, quia lolius ani in s lis ista est, quae secum rixatur. 8e cum proprio arbitrio litigat, certior in

huiusmodi quaestionibus quid bonum sit,

quid malum, quam in aliarum rerum inquisitionibus quid verum si, quid falsum

Nam in abditarum causarum inspectioni bus de secretis naturae potest homo errare

vel decipi: quia non per omnia a fine usqueas finem intellectus humanus attingit: sed in his quae oculis de manibus subiacent, nulla subtilitas iudicium impedit:

tentia a non fortentibus, decora quia finis a turpi.

556쪽

bus, amara a dulcibus, dura a suavibus, ica dissonis consonantia facile discernuntur.

Sed desidet ij sui veneno mens ebria, corpus contumeliis applicat. deuinctis complexibus ambo in mortiferas suauitates clapsi, obdormiunt. Cumque euigilauerint scro poenitentiam adducit conlusio, Et inquinamentorum horror foedatae menti occurrit. Et in caeteris omnibus quae maligne patrata sunt, huiusmodi vitio peccatorem persequitur, Ze ipse libidinum labe cra Dulatus se convomit. Sed auaritiar solius te quaestus ardor nec satiat cupidum, nec pernitet eum cumulasse quod crescere optat, non minui: is Sc discola oblimatus semper quid idolo tuo immolet, sedulus coaccruat. Vnde haec sitis diuitiarum mi. seris pectoribus aisdet,& ambitionis Iallu po bibulam animam occupat a vi per fas &nens ad loca superiora etiam de late diriseremi nonnulli se ingerant: & dc omni gradu, ubi aliquis aditus patet . anheli prodeant , discurrant ad iudices, blandiantur meditatoribus, conducant auxiliatios, id modis omnibus elaborent, ut scdeant cum principibus; eo quaestu, ut maledicat Deus quod ipsi benedixerint,& benedicat quod maledixerint. Haec lex peccati, quare in his ad similibus legem iustitiae opprimat, Ecqua re enervata ratio chm stare possit, tam miserabiliter ruat, difficile est assequi ;16 maxime cum defectus iste 1 damnatio. nis sententia pendeat, de hanc ineuitabilem poenam antiqua transgressio sit sortita. Emo si me ipsam nescio, si animae meae substantiam de naturam ignoro . si eorum quae intra me sunt rationcm non intelligo; qua audacia supra me crigam oculos , ut

videa principium sine principio, de finem sine fine attingam A talibus ausibus desistendum excellentia maiestatis imperat, Ec ipsa impossibilitas omnes ingeni j nostri conatus repcllit. Ea igitur quae licita sunt

M concessa tangamus, Ec strea cunabula

saluatoris prima infantiae eius fercula de gustemus; & eircumcisi Et Ioti victo diabolo, sanctitatis affecti hus in eoena cum Domino recumbamus ; ubi pane angelo. rum refecti, post illius cibi delicias l urgamus ad transitum, ut de hoe mundo vehi culo crucis euehamur ad caelum; Spiritu sancto nos replento . ut qui deinceps nos

deuehat, bc patefaciat quidquid in exili j huius peregrinatione moles eorporis Et imperfectionis lippitudo fecit obscurum. a 8 Librum igitur quem de cardinalibus Christi Domi es nostri operibus scripsi, paternitati vestrae luppresso nomine nostro misi, in quo fons sacramentorum Ec disci plinae huius in qua stamus origo , formam

de exemplar recte vivendi nobis proponens, ab humili aduentu usque ad gloriosum eius reditum ad patrem gradatim conis

scendit: quem potius in mente nostra quam in pagina scribi desidero ; de utinam in sanctitatis vestrae conspectu , memoriam de recordationem nostri supplex mereatur affectus.

ADNOTATIONES IN i

Praefationem. t Secundum sensum suorum effectuum J Sisteg. ex cmuctu pra : seeundum sensum suum .

inguitentiam metet ut humilitas l

tra: meteretur.

3 eum nihil simi Plane in i , Λ: sum, du

s ψititalitatem iniuncti negotii peragentes lpua Re ιιιμ- , qua primus hueptis edidit, τι ibi :

speetalitatem . . ana

s Sed quia ex parte sentirer, admirationi eli edoeille de s pol l M-αι. in M,- - r dolor ille : Iea

ix per eon piscentiae carnis vitam animam trahunt i csese tu niam e per concup scentias carnis invitam animam trahunt.

ii quia datum est ipsi arbitrium 3 IMMU liberia μ' re fibrieatuti Ex tam rura Cainhis Ili is, prat

557쪽

De Natiuitate Christi.

DE NATIVITATE CHRISTI.

NAriaitatis Cia in historiam pulchre dila

ιat, o ipsius exemplo humilitatem incalcat. Mariae interam υtronis Deiparae priuilegia recensem, quod originatis peccati ιntevdra in ipsa ua extras a sint, in legem mentis lex carnis non

infestaret quod me dolore pepererit; quo dυιrgo Alfaeni e mater. Deinde, Mastastorum a despotis augit, prophetiam de Christo Isaiae gipulchre expiscat, o Delal aliud agens conjugus

commentiampraesert'virginitatem, hocad ciens: Si disinis consiliis obstuerint tentamenta,

adesse Deum sortem, quiquam mandum vicerat,

suis victoriam promιιιat mititibus: atque adeo in

parauli Christi nomine, de mando, de diabolo , de nobwω victoria nos patin pse.

D E s r Christi multum desiderata de diu expectata Nati uitas , adest Iemnitas inclyta;

IN I Ari 3e in praesentia Saluatoris grates le laudes visitatori suo per orbem terrarum sancta reddit Ecclelia. Gaudianobis caelitus nuntiantur, laetitia imperatur. Nox ista sacri partus conscia , nouis fulgoribus illustratur. Gloriantur in Caelestibus superi, pax in terra bonae volunt iis hominibus confirmatur. Adsunt An geli, Ioquuntur pastoribus; non dedignantur loqui personis humilibus, de cum ipsi

sublimes sint, infirmos non aspernantur. Nec luce insolita, nec angelorum terrentur pastores praesentia ue sanae de purae fidei homines delectantur in eo quod audiunt consonas laudantium voces coelestes , gloriae Ee gratiae diuinae praeconia

modulanteς. Nec satis fuit superius arca na reserare caelcstia, etiam hominibus pax reddita nunciatur, de bons voluntati S no. ui muneris largitate consecratur affectus. Oportuit bonum Dominum certi sicare de laetificate in aduentu suo bonas, expC ctantium voluntates : Ec multiplicatis te stibus certa praesentiae suae dare indicia, ut iam non expectaretur quasi venturus, scd qui venerat, videretur; dc essbnt an

geIi quem sibi noua Christi infantia con

secrarat , sancti ortus de loci indices. Unus Gabriel virgini obumbrationem vir tutis Altissimi nunciat multitudo caelestia

exercitus, gratulabunda Saluatorem mundi praedicat aduenisse , de reconciliata

terrestria superis canit: de consilium an liquum prodiit: palam nec iam secretumvst; sed innotuit publice in conspcctu gentium reuelata Christi benignitas, de oblata mundo in nullo a nobis differens, exceto quod peccati expers fuit Saluatoris unianitas. A supernis legationibus incipit Euangelium, cuius primi dictatorcs angeli extiterunt. Nec iam in manibus Prophetarum similitudines, de aenigmata inuoluunturi sed angelorum iubils, de hominum stylo, de eui denti rerum indicio constant de consonant simul promissa Bedata, umbrisque remotis lex de Euangelia sunt unita. Multiplicantur testes, militia caelestis conclamat, credit pastorum cuneus dc exultat. A sapientibus ec prudentibus non quaerit testimonium, qui paruulisse reuciar. In huius doctrinae initio statim fastus Ze ambitio condemnatur. Non

colores Rhetorum, non inductioncs persuasorii adducuntur, ratio de miracula harum rerum ordinem complectuntur. Inptimis signa se fidei miscuerunt: Zc maxima in hoc esticacia dogmatum fuit, cum

simul verbis de rebus actum est, ut nullum

infidelium repugnantia inueniret diffugium. Nox illa omni Iuce clarior: Germones angelici pacem hominibus nunciantes, dcsignato loco Bethleem , ad querendum puerum cohoriantur. Pastores illi amplius mente quam oculis carnalibus il luminati, ad conspiciendum Emmanuel festinanti de edocti intus inuisibili magi sterio Spiritus sancti, quem paruulum vi dent: confitentur immensum, de piae ci de uotionis affectum presentant. Electa adest humilium personarum simplicitas: ut poneretur rcgula , dc indiliolabilis daretur forma, quod non nisi pauperibus spiritu, Christi pateret humilitas: nes superbos ad initium sui posset ad miti cre veritas. Veniunt in Bethleem : quem prς dixit Gabriel, inuenitur Einmaniaci: ciuitas parua, domus paupercula, supellex cxigua. Nulla domus ambitio, nisi reclinatorium in stabulor mater in sceno, filius in pr sepio.

Tale elegit fabricator mundi hospitium, huiusmodi habuit delicias sacre virginis

puerperium. Panniculi pro purpura, pro bysso in ornatu regio lacini e congeruntur, genitrix est de obstetrix, de deuotarn dileiactet soboli exhibet clientelam, attrectat, amplectitur, iungit oscula, porrigit mamiama in , t Otum negotium plenum gaudio, nullus dolor , nulla naturi contumelia

in puerperio. P cdisse quas substantia fami-

558쪽

is De Natiuitate Christi.

hiatis non patitur i mancipiorum obsequia ludibria abigebat; legem mentis Iex caria

sumptus tenuis de inops mensa excludit. Dis non infestabat, rubellio nulla legem Nullum domus arta diuersorium occulta spiritus affligebat. Paruulus sugens uberahat, nec secreti recessus erant illius casule, pura alimonia utebatur, de fons sacri pe- incrustaturam tectum , Ee soli parietes ctoris defaecatum edulium ori mundisii per circuitum vestiebant. Nec locus ibi mo infundebat. Sed se cor matris quaeis erat lauacris, quae solent puerperis praepa- dam dulcedines, quq humanum superant rati, quippe nec aliqua naturae iniuria ma- intellectum imbuebant: eratque utrinque item Domini laeserat; quoniam sine tor- mira iucunditas , cum pia sancts matris demento peperie, quae in conceptione caruit deuota humilitas, Besancti sanctorum im voluptate t dc tamen consuetudinem se- mensa benignipas confoederatis affectibus quens, ut legi satisfaceret, quasi cum aliis merSerentur. Extrinseecus nuda erant Bemulieribus esset ei in hoc opere ratio fimi. egena quae videbantur, ' nihil in illa paulis, diebus designatisreeubuit ,&.depositi pertate videbatur diuinum, nisi his qui- oneris lassitudinem professa oblatae quieti bus reuelatum est desuper: quorum primi patuiti de in diebus leparationis non se a fuere supra memorati pastores , quorum thoro Ioseph, qui eam nunquam tetigit, innocentia Fc simplicitas electa est, ut laus sed ab ingressu templi te caeteris quae lex Claristi perficereturi ' quin piscat es beprohibebat, continuit. Ultro maturus ab pastores sequentibus tEmporibus contania arbore baiula fructus elapsus est: nec opor- derent oratores, & a pauperibus de humituit vellicari, quod sponte prodibat. Ni- Iibus predicatio paupertatis' haberetini hil in hac te petiit vitio, nec praecedens tium. Execrari solent Agyptij hoc homi- Gm. c. delectatio aliquam expetiit Poenarum usuis num genus , Ac abominabiles eis lunt oues ram. Spiritu sancto obumbrante ineen- α pecora. Sed huiusmodi ossicium ab ini-dium originese exinctum est , ideoque in- tio auctoritatem obtinuiti de Abel pastor noxiam assiigi non decuit, nee su stinebat munera de gregibus emium obtulit i qus '' 'iustitia, ut illud vas electionis communi- in eo quod caelitus inflammari visa sunt, bus lass1retur iniuriis; quoniam plurimum quod grata essent Deo, cunctis innotuit a caeteris differens, natura communicabat, Pastores Abraham , Isaac de Iacob viri non culpa. Eratque ei proprium priuilegium, quod nulla mulierum nec ante, nec deinceps meruit obtinere , quod erat st-mul mater Ac virgo singulis titulis insignita. Vnde Ac matri plenitudo grati ε debebatur, & virgini abundantior gloria, quε carnis εc mentis integritate insignis, spiritali ερ eorporali intus de extra Christi prς-

sentia fruebatur. ornamenta qui deerant, etiam si adessent, non haberent oculos

inspectores; quia praesentia paruuli, sic e tum qui adurant, Ioseph, ' de si quis forte

alius ibi erat, oculos Occuparat, sic illuminauerat animos, si e corda illexerat ; ut inhoe summo bono omnium bonorum vnlta collectio videretur, nec Opus esset emissari Ec mendicari per partes, quod simul

in se uno fidelibus omnipotens infantia praesentabat. Angelica sane non est credendum ministeria defuisse, nec recesserat a venerabili pectore matris Spiritus sanctus ad verbum Gabrielis Hapsus. Possidebat domum suam: de templum quod sibi consecrauerat adornabat. Seruabat s crarium suum de sanctimoniae thalamum honorabat e laetificabant consolationes huiusmodi animam benedictam, Ec tanti habitatoris reuerentia concupiscentiatum Deo familiares: pastores Patriarche duodecim: pallor ipse Moyses, qui in eremi recessu dum sequitur pecudes , in rubo Meonspicit Deum, Ac potestate signorum collata populi tecipit principatum. Helistus de aratro Propheta constituitur: Dauid de post foetantes accipitur, di in regni Nat. 7. solio collocatur. Αgnum quem abomina . Ex L actur Agyptius, aerificari sibi pricepit Deus, eiusque sanguis Israelitarum polli hus

illitus exterminatorem angelum repellit Et abigit, nec timetur mortis periculum, ubi tants reuerenti ε conspicitur signum. AAd umbram Petri languentes consurgunt, F Apostolis subiiciuntur dimonia, cedit idiotis reproborum eloquetia: prεdicante Paulo, captiuas complicant manus gentes dc regna. Pauperes electi, supe ibi neglecti: ncc fastus,nec altus circa Christi discipulatum aliquem obtinent locum: Christus pauper cliscipulos diuites aspernatur. Pauper mater, pauper filius, inops hospitium, his qui in forma huius scholi in Eeclesia militant, praebent efficax documen. tum. Hunc in cunabidis adorauere pastores, ε paruulum confitentes, Deum simplicitet argumentosi in spiritu te verit

te, quem adorauerunt, nouerunt. Fuerat

quidem a

559쪽

De Natiuitate Christi. η Z

quidem miraculum , quod apertis caelis, lux fulgoris insoliti nocte super eos fulsexu , quod auditi angeli & conspecti, quod ab ipsis fuerant edocti & instructi pallores. Sed licet haec placessissent talven cit ea infantiam pueri diuinitatis intimatae nulla humana ratio praebebat experimentum : nec circa illius praesepij angustias, vagiente inter alligaturas infantulo , aliquod maiestatis erat indicium, sed audi tui fides obtemperans, nullum apud Deum

impossibile verbum credidit, & pet Spiritum sanctum ad sacramentum noc intcl.

ligendum subtilissimis est intolligentiarum accessibus introducta. Idemque spiritus

qui longe ante Prophetas docuerata etiam nune humilium mentibus se infundens, dilatabat humani intellectus angustias, re

aperiebat interiores oculos ut viderentur

inuisibilia, intelligerentur ea ad quae humanus non attingit sensus , nec rationis

penetrat intellectus. Hinc est quod prae- s. s. dixerat Esaias: Paruulus natus est nobis,& filius uatus est nobis. Hoc potuit videri , liue nullum fides meritum quaerit. od autem sequitur, vocabitur nomen eius Emmanuel, admirabilis, consiliarius, Deus fortis, patet futuri sarculi, princeps paei; ζ si claus sint oculi mentis, exterio ribus oculis nescio quid mereris. Qui nee dum loquitur, quo modo consiliatius erit

paruulus quo modo creditur omnipotens

Deus p omnino infirmus , in quo videbitur

fortis 3 nihil omnino possidens, ad apicem rcgni di principatus fastigium quibus as censionibus attinget 3 Sed si fidei mysterium prosequaris, in his omnibus f ubtilis

simas it pui issimas rationes inuenios, A quod omnino nec cile fuit immensum fie

si paruulum, & filium Dei hominis filium

euidenter agnosces. Mirabitur etiam &dilatabitur cor tuum , quando intelliges profundissimum sacramentum in eo quod contemptibilis factus est admirabilis, &ui litteras non didicit , nec legibus inructus est, s uffciens sit diuinarum huma. narumqne rerum consiliarius: quo modo diuinitas & humanitas in unam personam conuenerunt, & vhi aestimata est infit mi tas, sortitudo inuenta est: '& corpus hv

militatis nostrae diuinae claritati configua Iatum, non in hoc mundo, sed in coelesti gloria perpetuum habeat principatum. Ad paruulos venit Chiistus,& cum par uulis conseruatur , pauperes instruit, fleereat, & facit. Ipse in synagoga Iudaeorum LM. 4. in Estudi volumine eum legisset in sabha

D. CIprian. to, complicato libro prophetiam hanc iti-

se completam edocuit, quod a Spiritu sancto unctus sit, &ad euangelizandum pauperibus pater eum miserit. Item in Euan gulio gloriatur , confitetur Domino caeli roaec terrς, gratias agens, quod reuelata sunt

diuina mysteria paruulis, a quorum intellectu sublimitas huius mundi repulsa est; quae Deo subiici non potest, dum secun dum carnem de sanguinem inui sibi se ipsius suis regulis inuestigat. Hic est primus re ligionis introitus, sicut in mundum primus

Christi ingressus; ut quicunque pie vult

vivere, humiliter de se sentiat, neque supra se in mirabilibus ambulare praesumata Fundamentum sanctitatis semper fuit humilitas nec in coelo stare potuit superba sublimitas. Hanc ptimam gratiam ingrediens mundum noster paruulus attulit: Ma cunabulis nos sibi consormes fieri volens, teneri voluit in vita, quod exhibuit in persona. Quia vero Filh Dei sumus, humanitatis participatione frater noster fieri Voluit, ut essemus secum beatitudinis cohaeredes, & haberet rota composito hominis perfectam plenamque laetitiam,culmspiritus diuinam repletentaret imaginem, de caro nostra Christi eorporis similitudinem ; consummatae societatis beneficium obtineremus, cimi nominis Christi & hς-

reditatis consortes, &dminς naturq conum unicamus per spiriti im, & humanς pex μι . . corpus. Iuravit Dominus 5 non poenitebit eum ι de promissionum suarum non imm Na. 1. memor . sicut se daturum nobis iurauerat,

se compleuit. Filius datus est nobis: qui cum in forma Dei esset splendor gloris figura substantis e: us, non est confusus se ad formam serui exinanire vi qui defra- misit. Cternitate eius gloriantur & volunt ascendere, non erubescant descendere, sed ei

dem scalae cum Iacob innitantur, de canias' μ' tantes canticum graduum ab imis ad sit 'mperiora conscendant. O Domine quam admirabile est nomen tuum i vere tu es Deus qui facis mirabilia. Non modo munis di huius staturam admiror, non stabilita

tem terrae, cum eam complectatur voluis

hile firmamentum, non singulos dies, non suns derectum & incrementum, non in lem semper integi um & laborem eius perpetuum ; non temporum vicissitudines, in quibus quaedam arent, quaedam virent,& quae mortua modo videntur, deinceps

reuiuis eunt: miror Deum in utero virginis, miror omnipotentem in cunabulis . mi

ror quo modo verbo Dei caro adhiserit,

560쪽

44 8 De Natiuitate Christi.

quomodo incorporeus Deus corporis no-

uti tegumentum induerit ι miror in hac dispensatione tanti dispendia temporis, Ad tam lentos proccssus ad obedientiam saluatoris. In brcui poterat patrari negotium , fle poterat tantus labor abbreuiari ad solum Christi verbum ; scut factus mundus , de disposita cuncta ad eius imperium. sed elementario mundo dignior est rationabilis homo, quod ex eo quod in eiusseruitium facta sunt omnia, facile credia tur. In caeteris quocunque modo aliquae satisfaciunt rationes 1 hic solus me complectitur stupor. Et cum Abacuc cano: Consideta ui opera tua ec expaui. Miror ieiunium, miror tentationes, miror omni potentem in sepulchro iacentem ; miror occisum fle resurgentem. ii. Haec sunt no uno, ua mira quae praedix crat Hieremias o uum faciet Dominus super terram. Mulier circundabit virum. Opus suum faciet, Ee percgrinum opus eius ab eo lesus - Christus heri de hodie ante luciferum genitus, initium eatnis sumpsit ex virgine, ' quem caeli ea lorum non capiunt ; qui implens omnia cum sit in omnibus, ab hiς tamen

non capitur nec tenetur. Nouum cst de in

auditum, quod in materni angustia uteri circundedit intra se fragilis caro virtutem Altissimi,& ordincm rerum cursumque naisturae mutauit sapientia Dei, & ubique di uinitas dilatata, plenitudinem sui vasi infundens exigue , sic est circumdata muliebri utero , ' ut cum uniuersa ambiret implens omnia, excedens cuncta, intra se

omnia continens, extra uniuersa comple

ctens. Quem nos paruulum , Propheta nuncupat virum , insinuans ei nunquam defuisse virtutem, sed i empet virilis artatis affuisse sortitudinem, quem infantilis infirmitas occultabat. opus suum igitur se cit quod creaverat, ' salvans quod perie.

η rat,ad vitam reuocans quod mortuum erat.

Sed peregrinum opus fuit in Deo, quod verbum factum est caro, quod factus est

visibilis de comprehensibilis, passibilis de

mortalis; & peregrinum 1 maiestate; puer sugens ubera, panniculis inuolutus & su sinens conuicia filius Dei in patibulo conastitutus. Consiliarius quoque dictus est

M paruulus isse, qui Ee alibi dictus magni con si ij angeIus, eo quod secreta Dei quae ab

hominibus erant abscondita, publice reuelauit, At cum nemo nosset patrem, nisi

filius ipse arcana Dei reserans, indaginem Trinitatis explicuit; loquens patri, de a patre responsum accipiens, ia Spiritum sanctum infundens distipulis generationis de processonis intimans rationes , subtiliter astruens personarum proprietates, Mindi sibi tibilis essenti ε unitatem. Alia quo- que inferiora, sed tamen necessaria consilia edocens , ut beneficia collata homo intelligat, ut in eo quod stat, gratias agat, dc quod possibile est ex Dei gratia, cum Ccciderit resurgat. De virginibus, ait Apo' tici cirrstolus , Praeceptum Domini non habeo,

consilium autem do, tanquam misericordiam consecutus. Vult de laudat ex imperio Domini, ut quae nupserint, sic permaneant; quae vero virgines sunt Dei , cumulatione castitatis integritatem ex hiabeant Christo: & in hunc modum quaecuniaque auctoritate diuina immobilia con stant , sic maneant; quae vero in alterutrum

potest libertas arbitri j flectere,locu eligantriorem: quia & si bona sunt, re a Deo initura coniugia, melior tamen est conti nentia , & virginitas excellentior: quam non cogit necessitas aut mandatu, sed per

sectionis suadet consitum. Quod si diuinis consiliis obuiauerint tentamenta , leliberas mentes ad carnales reuocauerint

appetitus , adest Deut sortis , nec spem ponat homo in homine , nee in brachio i q. 1ώ carnis suae confidat , quia qui mundum vicit, victoriam suis promittit militibus; de qui victores sunt sui, caelo vim inserunt,

quoniam sicut scriptum est: Regnum caelOru vim patitur,& violenti rapiunt illud. In 3t, paruuli huius nomine cum hoste antiquo congredimur , de fortis armatus supelueo aniente fortiore de atrio antiquitus possesso potenter expcllitur, de praesumptae infestationis audaciae silentium impcretur,

Defectui carnis nostrae qus a primitivis λ-

cibus originalis mali intecta languerat, ex Christi carne redditur fortitudo: de sacra

mentorum communicatio, per quam illius corporis sinceritati unimur, nos in tantum

corroborat; ut de mundo de de diabolo, de de nobis ipfs vi ctoria potiamur &sacra mentali gustu vivificis mysteriis inhaeren

tes, una caro,& unus spiritus simus, dicente Apostolo Qui adhaeret Domino, VnuS Spi- I. cap. c.

litus est i S i hi ad quos sermo fit, dicuntur Dii, de filii excelsi, nominis, haeredita

tis, de aeternitatis participes, fortitudine societatis Christi subigentes tentamina & elim homines sint ex indiguiori materia, in captiuiatem redigunt, & conspuunt ligantque demonia. Et quidem in hoc tempore in stadio vite huius se exercet

militia Christiana , Ee praeeunte Citristi vexillo, O mi e

SEARCH

MENU NAVIGATION