D. Caecilii Cypriani Carthaginiensis episcopi; ... Opera. Iam denuò quàm accuratissimè recognita, collatione facta editionum Pauli Manutij & Guilielmi Morelij ... in tres tomos nunc primùm distincta. Adnotationes Iacobi Pamelii ... toti operi sparsim

발행: 1643년

분량: 714페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

571쪽

De Ieiunio S tentationibus. 4sq

pernoctantes in orationibus, ciliciis car- ri Christum filium Dei, sed dubie dis ni haerentibus lupplices bencficia postula- renseque consulens tendiculas blandistunt. Nec defuit prouentus . ubi ad peia inncctit sermonibus ; ut obaudientem sides Dei sacrificium contriti cordis offe- bi reddat obnoxium, M se de compassio-rens se prostrauit humilitas, sed prope nis specie reddat acceptum, Caro&lassi fuit inuocantibus se Deus, & porrcxit ma- tudo, & caetera huiusmodi hominem te-r,h. . num naufragis , M subuenit a filictis. Si stabantur, virtutis integritas, di vita cares Moylan, & Aaron , & Samuelem hodie omni peccato perfectius ei priuilegium M . s. haberet Ecclesia, clim inuocarent, exau- adscribebant i & diuinitas potentissima ditentur: & orantibus Iob, & Noe, de Da- ex ipsis effectibus negari non poterata, nicte , populo parceretur. Rarus hodie Fuerant & ante Christum viri insignes in ' Phinees, qui perfodiat impudicos: rarus Prophetae & Sacerdotes , sed in peccatis ' Moyses, qui occidat sacrilegos: rarus Sa- concepti & nati, nec originali nec peris. muel, qui inobedientes lugeat: rarus Iob, nati caruere delicto : & inucnta est inoma Io. i. qui pro filiorum negligentia sacrificium nibus vel ignorantia, vel insuffcientia, in

omerat; rarus Aaron, qui coram Pharao- quibus erronei peccauerunt, & eguerunt ne comminationes diuinas cdicat: rarus misericordia Del, per quam edocii & re.

ria. s. Noe , qui his , quibus sibinersio immi- stituti gratias egerunt Deo , & ad pleni

net , arcam bitumine litam piovideat. tudinem iustitiae multum sibi deesse con- U. 6. Flens cum Apostolo dico, inimicos cru- fessi sunt, & sperantes in Deo nullam sibi eis qui terrena sapiunt magiitratus , quo- soliditatem attribuere praesumpserunt. rum Deus venter est ; qui in his quae dice Non ita Christus in quo verbi carnisque y re nefas est, impudentes laetantur & glo- sic conuenit natura, ut nulla alteri ex al-riantur. Venerunt periculosa tempora quae tero iniuria deueniret: quia in carne locia, essis, pr dixit Apostolus ; in quibus volupta- nullam diuinitus maculam reperit, ne

tum amatorcs magis quam Dei, speciem secuta est , nec praecessit. Haec naturarum pietatis habcntes, virtutem vero abneia coniunctio diabolum excaecabat et quia .... gantcs. Inueniuntur praepositi Innumera- impossibile ei videbat ut , vel quod esuri-- 'i' biles , qui ieiunia α Orationes nec digito te posset diuinitas,uel quod tantae toleran mouent, in quorum manibus iniquitates tiae posset eme , tantaeque potestatis cor sunt, di muneribus eorum dextra onera- poralis humilitas. Duplieem itaque intur i frustra ab his quaerantur miracula, quisitionem sinuosa calliditate orditur , frustra auxilia implorentur, non sunt idcia vi de Christo virum naturalis filius Deinei intercessores, Domini contemptorcs, sit, ipso respondente cerutudinem ha nec conuenienter ad placandum eum ac- beativi clim Deus confessus se fuerit, ab cedunt, nec conciliant quem offendunt. surdum videatur quod Deum esuriat, MEficax est oratio praecedente ieiunio , & in quamcumque partcm se responsio veris sacris studiis antecedentibus non patitur terit, necessitas conclusionis occurrat: Si

postulatio deuota repulsam. Eligitur soliis filius Dei es, tibi non competit esurire: tudo, ut soli Deo vacans animam cum in quod si esuris, magni festum est filium Dei

se per continentiam mactauerit volupta. non esse , quem violentia necessitatistes , purgatis affectibus ad caelestia euo- communibus indigentiis intercludit. Iet; videns Deum oret M adoret, & dul. Succurre, inquit, necessitati si potes, cedinis supernae suauitatem praegustet. alioqui deficiest re pretsentes lapides in Forma igitur ieiuniorum proposita fixo - panis muta substantiam: sic enim fiet utque exemplo , postquam quadraginta die. evadas periculum, & si hoc potueris,

rum abstinentiam Dominus consumma- probes te Deum. Non erat digna retauit, Satan cum esurientem videret, ac- ponsione quaestio malignantis : neque cessit. Retroactum tempus obtinuerat enim technas Diaboli Dominus igno-

quies , & secum silentii sera opus illud rabat , sed diuino cauillatori satisfecit

Mat. ἰ eximium saluator exegerat; modo oblata eloquio, subtillissimo dogmate edocens famis occasione tumultuator de latebris corpotis & animae vitae piopriis alimo- prodiens foras egreditur, re subdola pro- niis deberi subsidia, de ei humani me , id ressione quasi compatiens et , subuenire est , verbum Dei eduliis corporalibus periclitanti naturae hortatur: Si filius Dei preponendum de citius attentiusqtie menes , dic ve lapides isti panes fiant. Nec ii prouidendum quam ventri. Nec opus -- , Iuli fateri, nec piaesumit diabolus dissile- erat ut hoc facto insidiatori innotesceret ria D. Cyprian. Re

572쪽

so De Ieiunio dc tentationibus.

quia nullo signo eius poterat inuidia commutari, Cuius incorrigibilem iniquitatem desperatio sugillauit. Superfluum igitur erat ad suggestionem eius ibi nulla profutura miracula operari ; clam satis esset diligenter consideranti, quod esurientem cibi non superabat appetitus, re desideria motus defectio non es Iet; sed virtus. In nullo Christum aliqua coegit aut domi innata est ei necessitas; qui propriae modera mine voluntatis disposuit , de persoluit quod exegit humanitas. Sicut in ipsius vo luntate fuit consecrate ieiunium, ita & in potestate fuit tempore opportuno sumere cibum: quod utique nec ministerio nec eonsilio diaboli suerat ordinandum; quialc abstinentiae & refectionis panes ipsum erat Marbitrium Sc facultas. Itaque nihil certitudinis seductor extorsit, sed dubius incertusque dimissius est, nee obtinuit ut se proderet Christus miraculo, vel intem eranter ad cibum properans obediret se-uctoris consilio, quasi tunc primum quid fieri oporteret data doctrina, acceptaque sententia. Repulsus igitur auctoritate scripturae, de propositi firmitate, defecit scrutinio nec tamen alia aggredi via destitit. de falsatis argumentis prioribus alia subiiciens, quibus ab eo consentaneas sibi resisponsiones aliquas extorqueret, adiecit. NU. 4. Eo igitur supra templi pinnaculum con stituto, quem gula non potuit, vana gloria subuertere nititur. A multis ambigitur vitum fuerit hic translatio corporalis, Ec si, de loco ad locum se Christus transferri permiserit, eo modo quo Abacuc de Iudaea in Chaldeam delatus est , de Philip

singulati, pus de Azoto in occursum eunuchi, qui opinio, reuertens de Hierusalem non intelligensnsaiam, codicem reuoluebat. Sed quod corporaliter eum diabolus tulerit, videtur inconueniens: quod humeris eius ses uator insederit, Ee pro vehiculo vlus sit quem praecipitatorem sciebat; MI ei se rendum se commiserit , cuius insidias agnoscebati Suo itaque spiritu eum credendum est ductum dein desertum, Ec M. per templum, ut utrobique eum diaboIus assumeret ad tentandum. Et localiter

quidem in deserto prima fuit tentulo; sed

Caeteras eo modo circumduxit tentationis

astutias , vel circumduci passa est ratientia Zaluatoris, quo modo EZechiel cum super, fluuium Chobar sederet, Hierosolymam

- raptus in spiritu, ciuitatem aedificatic metitur , de muros & templum instaurat. Hoc

modo super culmen templi Christus erat in spiritu; sciens quid Antispiritus asse ctaret,*hosti sede vana gloria pulsaturo

opportunitatem parabat. Hac igitur occasione loci hortatur & consulit, & invrbe sancta de frequentia populorum quasi nouus funambulus in excciso pendulus, se deorsum ad suectaculum vulgi iactet intrepidus; addens ex testimonio scripturae Angelorum affutura suffragia , quae

ruentem exciperciat ec conseruarent illar.

sum. O execrabilis diaboli malitia, 6 stulta nequitia , o insensata versutia, o

pratsumptio excaecata l Putabat mali gnus quem gula non vicerat, ' vana gloria superari. Experientia quippe rerum didiceret, de in multis probauerat: vitiorum victores saepe nugis laudationum codiruptos, re cognatum propinquumque esse virtutibus malum aciutationem: nec facile quemquam possc euadere, quin libenter assentatorum canticis porrigat aures,

de Iaudatorum modulationibus delectetur. Et sicut rarus est, aut nullus , qui de se mala diei aequanimiter ferati ita rarus est, qui non bene de se velit sentiri: de se si recte vivit stantem in vitae rectitudine non diligat aestimari. Quod si opera virtutum

foras exierint, rarus cst qui hominum iudicia conspuat, & Iaudes humanas contemnat. Hoc generale maluin in humano genenere Satan putabat ex praece dentis occasione victoriae suggerere saluatori : ut popularibus laudibus vellet attolli , & facere sibi nomen iu&ta nomen magnorum qui sunt in terra r s geminato

miraculo ieiuniorum constantia innotesceret populo , N victoribus Angelis sine offendiculo fulicntatus , se filium Dei

tam potenti abstineintia, quam Angelorum obedientia , comprobaret . Huiusmodi consiliis filios hominum Satan corrumpere consueuerat , & robustis vitilibusque animis etiam huliis inocti cogitatus immittit di & si ab ingressu menta arceatur, renitente consensu, aliquid tamen de spurciti, sua ibi evomens , ah

ominationem liorror Q nauseare compellit. Sic, ut aliquid poeticum inseram, temulentus Cyclops illiciti coniugii appetitor, licet a Pallade repellatur , in

gremio tamen eius Erichthonium fundit: & incorrupta Minerua, superestia.

men deforme monstrum, nec Omnino at. sectata scelera in memoria moriunturis

Non tentabis, inquit, Dominum Deum tuum. Hoc in Deuteronomio scriptum

est : Ecce lex legi obiicitur , di Satan au ctoritate

573쪽

De ieiunio & tentationibus, q61

auctoritate scripture abutens malus legis interprcs prscipitium quasi ex ratione mandati hortatur 1 sed intellectus salia κα falsus veritate sincera confunditur , 5c generali edicto interdictum ostenditur, Dedum patet in quibuslibet angustiis quilibet exitus, Deus vlla prssumptione tentetur. Alia explorator malignus argumenta conatur adducere ; de ad summam cumulumque nequitis suae , continentemti humilem oblata aggreditur potestate; Et ostensa mundi huius sublimitate fle gloria ι quas indignum si tantae auctoritatis doetorem, S: insignium operum patratorem , ignobili, de contemptibili schema te obumbrari in o dominatione uniuersorum usuque animum dignum honore sollicitat; & daturum se omnia pollicetur, si ei pro tanto munere gratias agat, de pro- ei dens adoret tanti culminis largitorem. Solcnt vitis virtutum huiusmodi prsitigia se offerre, ii 5e testimonium religionis conscientia perhibente , cum ab aliis digni honoribus iudicentur, facile acquieta cunt : S: tam proprὶo quam alieno fascia

nati iudicio a rectitudine corruunt, cu er taque eathedra metitis, humo fractis cc uicibus colliduntur, repente que te subito quod inultis erat partum sudoribus, ambitione irruente oblit cratum est; fleturbinis huius impetu avulsum est, quid quid antique religionis labor merii crat.

Malum hoe Adam in paradiso pulsiuit deprauit , cum subiectionem quam Deo debebat falsidiens, appetiit dominatum ; Zecum vellet essessicut Deus, sine Deo se vidit & nouiti de conspectam carnis Euae abhorruit foeditatem, quam licet Opcri Iet, manens tamen perpes ibi contumelia stetit de adhaesit. Ad suasionem diaboli animam vanitati subiectam deiecit ambitio ; 33 poteratque exterminio eius posteritas didicisse . quam misera mutatio tuit de delitiis ad spinas 5e tribulos emigrasse,&rastris ligoni biisque auaritiam condem natam: Hoc malo restitit , & resistere nos saluator edocuit, ut soli Deo subiectus sit homo quantumcunque profecerit, ut in i pio, immo ipse sit substantia no stra ι de pateat nobis, quod sicut se peremptotia est altitudo quesita, ita de periculo. issima est oblata i non quod potestasque ex Deo est si damnabilis , aut Ordinati diuina peccatorum sit obstetrix, sed quod

excellentiam, cuius Spiritus sanctus auctor est, ita debet complecti humilitas,' ut qui vocatus cst superius nesciat se sublimem,

P. Cyprian.

de per omnia agnoscat conditio condito rcm, Ae gratia largitorem. Gloriabantur aliquando di&ipuli, he complacebant sibi in miraculis, gratulabundi quod eis etiam daemonia obedirent: sed repressa est, increpante Domino , simplicitatis eorum praesumptio: Videbam, inquit, Satanam i. tanquam fulgur dcsccndentem de coelo. His verbis eorum animis intimans, quia ante hoc temporale initium ipse in principio, immo i ple principium existens apud Deum,ante hominis conditionem super- hienti, diaboli ruinam vidit, & aspectate dominationis ambitione deiectionis eius suisse causam: nec in hoc gaudendum enis, si quis praerogatitia celsitudinis donaretur, sed hanc esse certam stabithmque veri gaudi j metam , si vocatio nostra iustificatione muniretur : & tunc demum ratum costare beatiscationis prouentum, si huius ordinis scriptura in conspectu Dei indelebilis seruaretur. Hoc igitur atten- i. co 3 dantes, quod non in nobis quasi ex nobis sufficientes sumus , sed ex domino sussicientia nostra est, Ae contentos solo Deci necesse est ei esse omnes acclives, cui totum debemus quod vivimus, quod movemur, quod sumus. Qui de plenitudine sua nobis intcrim prout cuique opus est, donationes partitur , donec ad cumulum

pervcniat copia consummata ; usque adeo conferta coagitataque mensura, ut nihil vel acccedat amplius, vel recedat ; sed in cognitione Dei certum finem stabilemque metam omnes de anims de cor- - 4poris obtineant appetitus. Frustra itaque 'r' regna huius mundi trans toria & mutabilia immutabili Ee aeterno regi ostendit vel promittit diaholus, cum ipse dicat regnu IMn.

tuum de hoc mundo non esse : non quod creationem suam remoucias , dg monum

subiecerit potestati, sed quia in his qui

amorem mundi Dei amori preponunt, non dignetur diuinitas sibi facere man-i c., csionem: de iiii possibile sit eos a Deo regi, qui se diabolo tradiderei quia Christi de Belial nulla est participatio , ncc aliqua iustitie cum iniquitate potest cile communio , 3s Rcgnum hoc non est nature, sed maliti periectatio est , non defen-bio, re tota huius potestatis virtus in mortem damnationemque eorum qui sub hoc principe militant, claborat. R egnum hoc munitur vitiis , ambitur flagitiis,

turres eius sunt crimina , arma quarum

cunque turpitudinum molimina. Huius Regis teloniati j sunt pauperum opprcs-

574쪽

46r De Ieiunio Sc tentationibus.

sores , tribuni seductores, prae dii iudiciorum peruersores. Cubicularii eius sunt quaestuum aduncator , mercimonij traiectores , aerari j sacerdotes , nummularis doctores,eonductitis defensores, linguae subdesae ves consi h locatores , venales auxiliarii, bilingues causidici Goncinna gores mendacij; fabricatores peccati, ve- siti mollibus, amicti discoloribus. In domo huius regis sunt: qui psudamentis ta- Iaribus pauimenta verrentes, capillis muliebribus se in foeminas transfigurant, ecdignitatem virilem non sine naturae iniuria dehonestant. In hoc regno sunt qui-

κ-s. a. cunq; Veritatem Dei commutant in men

dacium; qui tamque, quasi in taberna vitiorum praecones, Venales animas impurissimis daemonibus corrum pendas po nunt. Hic auaras manus cupidi muneri

bus complicant; hic genu flexo concupiscentiae suae quisque Idolum colit, propriae libidinis adorat simulachrum. Non haec te Domine Ictu gloria mouet;

non huius mundit ut cum impcrium, IIon horum eupidine tu cadis, aut prosterneris; non adoras malitiam, non peccato subiiceris; qui ieruis tuis daemonia subdis, de omnem huius mundi gloriationem destruis εe contandis. Insanissime Satan, qua fronte, qua linqua ausus es dicere sal . Matori; ut ante te, qui stat inflexibilis, de immobilis, caderet ut te damnatum, ipse qui te damnauerat, adoraret Quis ausus,

quam impudens haec fuit praelumptio Quid desperate sparasti An filium Dei

Putabas posse tecum apostatam fieri λ Si de mundo visibili, id est, coelo de terra, de de his quae inco aguntur, te iactas habere

dominium: nec coeli, nec terrae tu conditor, nec solcm moues, nec cursum das si-dcribus, nec perte voluitur firmamentum;

nec vides aut intelligis Deum, nec ullum tibi est cum coelesti militia consortium, vel aliquam habes ad superioris mundi claritatem accessum. Huius inferioris mundi tua cst scabies, languentis sunt vlcera, haec scalpis, haec impurus ablingis. Si quid viiij est, si quid corruptelae . tu C daueribus assides, tu contrectas putredines , tu distemperas taces, tu versas foetores : tu spiritus nequam, tu in pristino inculi huius fermentator immundus, tu sanctitatis corruptor, de simplicium perturbator, tu incendiator libidinum, de omnium turpitudinum adinventor: in his re-dnδs quos inquinas, Ec in his quos polluis,

Ominaris. Fornicatores Et adulteri te habent suggestorem, te habebunt' tortorem tu quoquc cum illis vltricia incendia concremabunt. Stultis vanisque promissionibus nullus a corde Christiano dari debet accessus, scd primis titillationibus obuia re debet abigens manu: nec foueri debet coluber , donec in draconem formetur Mendax est diabolus, de his qui sibi obtem. peram, multa se daturum promittit. Malum hoc in uniuersa Ecclesia vagatur, de communis pestilentia innumerabiles o

cupat, ut pro gloria huius mundi quiliberi erant, se vendant in seruos, & per vitia 'ad seruitia deputentur, di obligari pacto chirographum subiectionis conscribant

diabolo. Per omne nefas voluptat CS emuntur , de per omne scelus copiosae libidines exquiruntur. Iudax ille proditor venditu rus magistrum, praetaxatum pretium a principibus exegit sacerdotum: Quid mi- Mς μ.hi , inquit, vultis dare, ec ego eum vobis tradam Vsque ad mortem Domini amor Iucri sc ingerit, nec vitae saluatoris quaestus desiderium parcit. Etiam in sinu sacerdotum ambitio dormit, ibi sub umbra recubat, in secreto thsami se fraudulenter occultat Simon Apostolorum temporibus venalem putans Spiritum sanctum, - - . Petrum donis aggreditur, de tentatem ea δ'

re potestatem , Per quam plura lucretur. Haec sacrilegii forma per omnia officia gradusque discurrit, bc nihil intentatum ambitio praetermittit. Nec dubitet quis quam diaboli haec esse negotia in nundinatores cius quicunque hic exercent coemia

mercia, nec quidquam huiusmodi ab eo, nisi praemissa apostasia, donari. In uerecunde tentator ambitiosos aggreditur, δέ de conditione perniciosa praemissa praemia talia pollicctur , ultra quae extendi nota possit cupiditas, regno tu scilicet omnium monarchiam dc uniuersitatis dominatum, ut in omnibus mundanis unus homo quasi Deus habeat potestatem, & vnt omnia subiecta sint, de generale vcstigal exces-Ientiae principali cuncta porsoluant. Quid ultra cupide quaeris quid amplius auare desideras 1 nunquid & sic potest impletiam bitio tua, aut satiari potest fames tua, ossa huius mundi iniecta dentibus tuis, Ee

faucibus tuis uniuersa rerum massa intrusa / Mundum habes , Deum non habes: mundus transibit, tu cum eo qui non stat, Cades , transibis de rues. Peremptoria sunt haec consilia, quae tibi alia pollicentur, in quibus te necessse est aut vomitu, aut ruptis interire visceribus. Sed depreti si quod petitur.

575쪽

De Coena Domini.

petitur ut diabolum adores prostratust &evm tibi Deum constituas , quem non dubitas seductorem, si consenseris ut concedas , casus tui te non porcs excusare impro uidum, cum ipse tibi calum & ruinam pre nominet, & Praecipitium exigat, qui tantiis se facit nundinatorem culminis, & tantae' '' tibi promittit fastigia potestatis. Regnum Christi non est de hoc mundo e regnum coelorum tibi Deus promittit, ipsum solum adora, ipsi soli memento ut seruias, qui repulso tentatore, te quoque gloria Aehonore post victoriam coronabit, si in iu- sitiat lcctitudine steteris, nec falsis promissionibus obtemperans, ad veri cratio nem diaboli damnationis eius factus parti . ccps incurueris.

ADNOTATIONES.

e lasimia Christus& Antichristus, spiritus ac Antis, titus. s. vana glotia superari J Malim I geri superare. o. etsi ab ingressia mentis areentur renitente con sensu Mananis in M,ν. retinente, s. ma

sola. II poteritque exterminio eius posteritas didieisse

tra extermino eius. Malis niam leti quam mi tam utatio suerit, 'uam suit. I . peremptoria est altitudc ) μ ymi-ηApri ne hane vatem aut ι, si ur otium insta sub in/m. I s. regnum hoe est non natutae sed malitiae 3 cum

Is & conditione praemissa praemia talia pollieraun

D. Cyprian.

DE COENA DOMINI

& ptima institutione consummantis omniat sacramenta.

eonflammantu omnia sacra emia Sacra menti Lacharistae, iam iam a MANUM A

aia nos ingeramus; sed si nosipsos indicemus, o

a cisis remmanistis sistrumentia dijudicemus, non δεννου sorori defecistis animis camis eius eda lum o sautiims potum. Negae vero etiam in aniculo monis potentiam aspera iam , -- tu noles. Nouatus haereticus, exemplo Latraris

increbruerat rumor , & tam so lemne miraculum ad veneratio neni Christi excitauerat populum i unde& ei ciuitatem ingredienti, cum ramia palmarum obuiam processerunt; sedem thmque super asinum resonantibus laudi iabus gratu Iahundi introduxerunt in urbem, regem Israel confitentes , & acclamantes filium David in nomine Domini aduenisse, cuius aeternum imperium Prophetatum vaticinia antiquitus Conclamarant. Nec latebat Dominum, qui sciebat om- p . te,nia, quod in viae illius confinio de torren te possionis et at hibiturus, & ex ea vene ratione quae impendebatut ei a plebe, iniassam mandam amplius inuidiam magistra tuum, & animos exacerbatos vehementiori insania perturbandos , & conspira intionis malignae non vltra posse occultari consilia, nee differri amplius quar de eius interitu eogitarant sta volebat pius magister elim iam damnationis suae dictareiatur 1ententia, de prope esse ut figeretur in cruce, suae dare indicia potestatis, i ut qui animam Lazari reuocauerit ab inferis, &quatriduano mortuo reddiderat vitam di nosceretur virtute diuinano humana tan tum opus patrasser &impossibile es e suam . animam ab inferno teneri, qui alienam pod testative extraxetat: nec se necessitate sed

576쪽

obedientia vigeti ad mortem ; de vitamquam ali is reddebat, ad se quoque ubi iuberet, illico redditura. Finem igitur legalibus caeremoniis impositurus, parati sibi

voluit Palcha , 5e ex consuetudine legis ea quaeri quae solemnitas exigctat, agnum assum, panes aZymos, A lactucas agrestes. Non oportet esse fermentarios Noui te. stamenti ministros i puras sincerasque mentes sanctum quaerit conuiuium : in veru crucis boni odoris assatio omnem exeo quat carnalium sensuum cruditatem,& induret solidetque mentis affcctus: nec

in Ecelesiae sanctae sacrificio ulla sit maci ia, sed puta simplicitas te innocentia vitae, in una Eeelesae catholicae domo a fi delibus de AEgypto egredientibus, transito mari rubro, lotis Chtisti sanguinea iafectibus offeratur. Coena itaque disposta

inter sacramentales epulas obuiarunt sibi instituta antiqua Ze noua , fle consumpto agno , quem antiqua traditio propon c-hat, inconsumptibilem cibum magister apponit discipulis; nec iam ad elabocata impensis Marte conuiuia populi inuitantur: sed immortalitatis alimonia datur, a communibus cibis differens , corporalis substantiae retinens speciem, sed virtutis diuinae inuisibili essicientia probans adesse praesentiam. Significata olim a tempote Melchisedech prodeunt sacramenta, de filii a Abrahae facientibus opera eius χmmus Sacerdos panem profert Ee vinum x Hoc est , inquit, corpus meum. Mandueauerant Ad biberant de eodem pane secutidum formam visibilem , sed

ante verba illa cibus ille communis, tantum nutriendo corpori commodus erat,

Ad vitae eorporali subsidiu in ministrabat. Sed ex quo a Domino dictum est: Hoc facite in in eam comm c morationem, s la a Cest eato mea, de hic est sangui s meus: quotienscunque his verbis 8e hac fide actum est', panis iste supersubstantialis de calix benedictione solemni sacratus, ad totius hominis vitam salutemque proficit, simul medicamentum &holocaustum ad sanandas infirmitates Ae purgandas iniquitates exi siens. Manifestata est etiam spiritalas Ee corporalis cibi distantia , aliud fuisse quod prius est appositum de consumptum,

diud quod a magistro datum est distributum. Quandiu cibi illi qui ad diem festum erant parati a conuescentibus Apostolis sumebantur, veteris paschar agebatur memoria, necdum Iudas ad veterem yitam pertinens , diabolo inuadente re o c. cupante animum eius egredi cogebatur; sed ubi saertim cibum mus perfida tetigit, de scelerat si os panis sancti scatus intrauit, . parricidialis animus vim tanti sacramen ii non sustinens, quasi palea de area ex sufflatus est , de praeceps cui urrit ad prodi iationem de pretium, ad desperationem de laqueum. Orta fuerat aliquando , sicut in Evangelio Ioannis legitur , de nouitate verbi huius quaestio: &ad doctrinam my. stet ij huius obstupuerant auditores, Cum diceret Dominus t Nisi manducaueritis IM. c. carnem filia hominas, & bibetitis eius san guine in , non habebitis vitam in vobis.

Quod quidum quia hon credebant ; nec

poterant intelligcre, abierunt tetror quia horrendum eis S: nefarium videbatur vesci carne humιna 1 existimantes hoc eo modo dici, ut carnem eius vel elixam, vel assam , sectamque membratim edere do cerentur, cum allius pcrgone caro sin frusta partiretur , non omni humano generi

posset stificere , qua semel consumpta videretur interiisse religio , cui nequaquam ulterius victima superes Ier. Sed in cogitatiocibus huiusmodi caro& sanguis non pro dcst quidquam di quia sicut ipse magister exposuit, verba haec spiritus de

vita sunt: nee carnolis sensus ad intellectum tantae profunditatis penetrat, nisi fides accedat. Panis est esca, sanguis vita. caro substantia, corpus Ecclesia r corpus propter membrorum in unum conuenientiam: panis propter nutrimenti congruentiam sanguis propter vivificationis esti. cientiam ; cato propter assumptae huma. nitatis proprietatem. Hoc lacramentum aliquando eorpus suum , aliquando carnem de sangui nem , aliquando panem Christus appellat , portionem viis aeter nae ιν cuius secundum haec visibilia corporali communicauit naturae Panis iste communis in carnem de sanguinem mutatus, procurat vitam de incrementum corporibus i ide6que eae consueto retum affectu

fidei nostiae adiuta infirmitas, sensibili argumento edocta est visibilibus sacra mentis inesse vitae arteseae affectum , non tam corporali, quam spirituali tran-stione Christo nos uniri. ipse enim flepanis, de caro, de sanguis , idem cibus &substantia , S uita factus est Ecclesiae sua quam corpus suum appellat, dans ei participationem spiritus. Et nos quidem

cum caro essemus de sanguis, corrupta 8d infirma corporis animaeque natura, reformari non poteramus , neque ad similitudinem

577쪽

De Coena Domini.

gtudinem Dei reuerti, nisi mo ibo inue- priuinitur beneficio gratiae contempto recte rato imponeretur malagma conueniens, nec in indignis tantae gratiae puritas si hi Ee in curatione desperatae infirmitatis fac at mansortem. Nova est huius sacra- contraria remouerentur contrariis , 5e menti domina , de se holae Euangeliea

smilia similibus conuenirent. Panis isse hoc primum magisterium protulerunt,&quem Dominus discipulis porrigebat, non doctore Christo primum tiro mundo ineffigie , s ed natura mutatus, omnipotentia notu it disciplina, ut biberent sanguinem Verbi factus est caro: de scut in persona Christiani, cuius esuin legis antiquae au- Christi humanitas videbatur , de lρtebat ctoritas districtissime interdicit. Lex quip, A. . e diuinitas: ita sacramento visi hili ineffabi pe esu in sanguinis prohibet. Evangelium

liter diuina se infundit essentia, ut esset re- nraecipit ut bibatur: in quibus mandatis ligioni circa sacramenta deuotio, &ad ve- hoe maxime discernere debet Christianaratatem cuius corpus&sanguis sacramem religio, quod sanguis animalium a sanguita sunt, sincerior pateret accessus, usque ne Christi per omnia disterens, tempora- ad participationem spiritus: non quod us- lis tantum habeat vivificationis effectum, que ad consubstantialitatem Christi, sed Ee vita eorum finem habeat, de sine ulla usque ad societatem germanissimam eius reuocatione terminum constitutum. Ide6haee unitas peruenisset. Solus quippe filius que ad obtinendam aeternitatem non patri consubstantialis est, nec diuisibilis potest proficere, quod semel obtutum non est, nec partiabilis substantia Trinitatist surgit ulterius, nee aliqua ei superest vi nostra vero&ipsius eoniunctio, nee miseet tus, quod sine ulla spe praecis s radicibus personas, nec unit substantias, sed assectus mors penitus exsiccauit. Vita vero homi- consociat, Ee confoederat voluntates. Ita nis licet aliquam habeat affinitatem cum Ecclesia corpuς Christi effecta obsequitur sanguine, non tamen solo sanguine regi capiti suo: &superius lumen, in inferiora tur: sed anima sanguini dat caloris de nu- diffusum claritatis suae plenitudine i fine trimenti effectum, sicut de caeteris quae in usque ad finem attingens, totum apud se corpore sunt propria distribuit officia, de manens,, totum se omni hus commodat, diiudit motus, de quasi talenta partitur de caloris in iis identias ita eorpori assidet, Nec oportuit ut sanguini humano sangulavi a capite non recedat. Panis itaque stic pccudum miscercturr quia vita rationalis a Zymus, cibus verus, & si nee tus, per spe- hominis vitae bestiali eonloclari non ha elem de sacramentum nos tactu sanistificat, bet: sed omnino a fidelium animis quasi fide illuminat, veritate Clitillo confor- sanguis impurus deterganda est hic eat Amat. Et sicut panis communis quc ira quo. . nas S opinio, ne putetur vita hominis cotidie edimus, vita est corporis: ita panis modo transitoria, quo vita pecudum ina-

iste super substantialis vita est animae, de nescit, vel quod sanguis consubstantialis

sanitas mentis. Panem Angelorum sub sit anime, de necesse sit utrunque super-G. . II. Sacramento manducamus in terris, eun- ueniente suffocatione dissolui. Carne qui

dem sine sacramento manifestius edemus dem animalibus similes sumus. sed vita in coelis; non ministerio corporali, iis saepe dissimiles: ideoque quod commune cum repetitis actionibus ad eundem reuerten- eis habemus, nobis incorporare licentertes , scd consummato sacerdotio nostro, possumus: quod vero dignitati nostri nouerit Ee pcrmanebit perpetua de stabilis, conuenit,& ab sternitate alienum vide. implens fle tefieti cns nos suscientia, qua tur, a nobis subtilissimo legis indicio sepa- proferet se palam absque ullis integumen. ranuri. Bibimus autem de sanguine Chr tis, omnibus conspicabilis summi praesen . si ipso iubente, viis sterne cum ipso detia sacerdotis. Sacramenta quid cin, quan- per ipsum participes , animalis vite peccatum in se est, sine propria ene virtute non ta, quasi sanguinem impurum horrentes, possunt; nec ullo modo diuina se absen- de fatentes nos per peccati gustum a beatat maiestas mysteriis: sed quamvis ab titudine priuatos de damnatos , nisi nos indignis se sumi vel contingi sacramen- Christi clementia ad societatem viis sterta permittant , non possitnt tamen spiri- nar suo sanguine reduxisset. Nobis itaque

tus esse participes , quorum infidelitas pro qui biis sanguis Christi oblatus est in

vel indignitas tanta sanctitudini contradi cruce, de quos reconciliauit Deo, omnes

. :s cat. Ideoque aliis sunt haec munera odor excedens victi mas hoc sacrificium sngua vitae in vitam, aliis odor mortis in mor- lare, ipse Christus pincerna porrexit hoctem t quis omnino iustum est, ut tanto poculum de docuit, ut non tantum exte-

578쪽

De Coena Domini.

rius hoc sanguine liniremur, sed 'c interius xaspersione omnipotenti anima muniremur, & penetrans omnia tanti media

camenti virtus, quidquid esset intus ibi

durum effugaret,&renouaret sanaretque

quidquid morbi eat ni vel spiritui veteris. Vitae adlinierat corrupicta. Dixerat sane' ' huius traditionis magistet , quod Α nisi

manducaremus eius carnem,de biberemus eius sanguinem, non haberemus vitam in

nobisi spiritali nos instruens documento, α aperiens ad rem adeo abditam intellectum, ut sciremus quod mansio nostra in ipso sit manducatio, de potus quasi quaedam incorporatio, subicctis obsequiis, voluntatibus iunctis affectibus unitis. Eius igitur carnis huius quaedam aui cs ins est, quoddam desiderium manendi in ipso per quod sic imprimimus de eliquamus in nobis dulcedinem charitatis, ut haereat palato nostro de visceribus sapor dilectionis

infusus, penctrans & imbuens omnes animae Corporisque recessus. Potus & csus ad eandem pertinent rationcm r quibus sicut Corporea nutritur substantia te vivit, de

incolumis perseuerat, ita vita spiritus hoc proprio alimento nutritur : Si quod est esca carni, hoc animae est fidtis quod cibus corpori, hoc verbum spirituit excellentiori virtute per agens aeternaliter, quod

agunt alimenta carnalia temporaliter flefinaliter. Celebrantes sacramenta comis monemur , quasi ungulam finges Ee ruminans pecus reuocare ad fauces,& minutatim commolere dominicae institutio

nis exemplum. ut semper passo sit in memoria nec terreant crucifixi haeredes mortis: suppIicia, sed pascant & reficiant maturatae resurrectionis laetabunda solemnia r. ori . Quam praeclarus est calix iste, quam telia .rip. giosa est huius potus ebrietas , pc quamcxcedimus Deo,& quae retro sunt obliti ad anteriora extendimur, non habentes sensum huius mundi, sed diuitis purpurati delicias contemnentes cruci haeremus, sanguinem fugimus, re intra ipsa re demptoris nostri vulneta figimus linguam quo interius exteriusque rubricati, a sapientibus huius saeculi iud acamur amentes a qui religionis huius abhorrenter manis datum . usque hodie retro abeunt,&asecretis diuinis omnium intra se mystelio rum continentibus summam diffugiunt, de reced tint. Qui manducat ex hoc pane, ultra non esutit: qui bibit, ultra non suit:

quoniam mysterii huius sic suffcit gratia,

sic tefieit intelligentia ut cuicunque tantae rei innotuerit plenitudo omnis consummationi, fine inuento Christi baiulus ip sum ferat in pectore, i ps um gerat in meniate, & omni tempore habitatori suo dicta de facta iubilatione consopa laudes resonent , de gratiarum actiones decantent, Haec ebrietas non accendit, sed extinguit peccatum: in hoc vino non est luxuria, nec

mouetur ad ludum post hunc potum lasciis uia. Cum sopivit obliuio cuncta carnis ludibria 1 mira sunt quae sentit, magna quae videt, inaudita quae loquitur; quemagnus iste Paschatis inhabitat, cuius animam meri huius fortitudo hilaritate inexplieabili laetificat Se delectat. Inter Dominicae mens s conuiuas animalis homo non admittitur . quidquid caro re sanguis dictat , ab hoc estu excludituri nihil sapit,

nihil prodest quidquid humani sensus in

litur subtilitas i omne quidquid a suis rationibus deuium videtur, sapientes huius

saeculi ad dementia referunt, At a veritate reputant alienum. Sed veritas ab erroneis hominibus comprehendi non ptauit: de elim insole vellet figere occulos vim luminis non ferens, cecata est, non illuminata

humana pri sumptio,& aspectui eius lip pitudo inlis sit. Vident hse sacramenta

pauperes spiritu , de hoc uno contenti se culo, omnes mundi huius delicias aspernantur; de possidentes Christum, aliquam huius mundi possidere suppellectilem dedignantur. Esurientes& sitientes iustitia cum saturati fuerint, vide quid agant, intcllige qus loquantur, quam sancti odoris sit quidquid illa eructat plenitudo e verbum honum , mores compositos , affectus pudicos, sensus pacificos, illa interior sinceritas ubique diffundit: ita ut post

Odoramenta ista gratis huius coin participes discurrant, he mutuis ad inuicem assciactibus complectamur , & quibus unus est panis unum est corpus de omnium unum cor, & anima una. uni Christo adhaerens, a, caerera omnia quasi sermentata respuens, in unius a Zymi sinceritate laetatur. Perpes est hoc sacrifieium de semper permanens holomustum: nulla panem hunc multitudo eonsumit nulla antiquitate veterascit. Vna est domus Ecclesae, in qua agnus editur, nullus ei communicet, quem Israelitiei nominis generositas non Commendat. Huius panis figura fuit ma ii quod

in deserto pluit, sic ubi ad verum panem in terra promissionis ventum est, cibus ille ' defeeit. Per singula sabbata panes propositionis iam frigidi & duri mutari consue '

Di i

579쪽

De Coena Domini. 66

uerant , de calidi panes eiusdem numeri inmensa proponi: Iam nulla fit panis mutatio, unus est panis coloris continui , status integri, qui semel ablatus Deo in sapore dulcissimo, & candore purissimo perseu Tat. Nec solos sacerdotes ad panes huius dignitatis Leviticae praerogatiua admittit : uniuersa Ecclesia ad has epulas inuitatur, aequa omnibus portio datur, in te Ser erogatur, distributus non de membratur : incorporatur non iniuriatur, recipitur non includitur, cum infirmis habitans non infirmatur, nec pauperum mini sterio indignature fides pura, mens sine era hunc habitatorem delectat, nequc immensi de omnipotentis Dei magnitudinem pau- Perculae domus nostrae angustia offendit

L . . Vel artat. Panis iste Angelorum omne delectamentum habens virtute mirifica,omnibus qui digne Ee deuote sumunt, se eun dum suum desiderium sapit; de ampliusquam manna illud eremi implet de satiat

edentium appetitus, Ec Omnia cainalium saporum irritamenta, Ec Omnium exuperat dulcedinum voluptates. Vide quo modo his qui Christi commemorant passionem 'intra sacra ossicia, quasi per quosdam canales de interioribus fontibus xo

egrediantur torrentes, Ec super omnes delicias lacrymis nectareis anima delectctur; quantam suauitatem animae inquirenti ubi sit Deus suus, suspiria contemplatio nis eliciant. Non illos imbres procellosae tempestatis deponunt, ros matutinus

est de coeIestibus stillans, Sc quasi unctio

spiritus mentem deliniens. Gemitus illos pietas excitat, Ec inter diem dc noctem retro &ante se affectio intuens, inter datae donando se diuidens, gratias agit tam

uberis benescii largitoii; de se sanatam ecsanctificatam agnoscens,fletibus se abluit, de Iacrymis se baptizat. Verum hi quive ibo tenus corde sicci dc mente aridi sagris intersunt, vel etiam participant donis, lambunt quidem petram, sed inde nec mel sugunt, nec oleum: qui nee aliqua charitatis dulcedine, nec Spiritus sanctico, .ii . pinguedine Ve Setantur, nec se iudicant, nec sacramenta diiudicanti sed sicut cibis

communibus irreuerentes sacris utuntur,ini; is muneribus, dc Dominicae mensae in veste Iis,. i3. lutulenta scingerunt impudenter, quibus melius erat mola asinaria eollo alligata mergi in pclagus, quam illota conscientia demanu Domini buccellam accipere: qui usque hodie hoc veracissimum de sanctissimum corpus suum creat, ec sanctificat, ac

benedicit,o: pie sumentibus diuidit. In

huius praesentia non superuacuae mendi eant lacrymae veniam , nec unquam patitur contriti cordis holocaussum tepuIsam. Quotiens te in conspectu Domini video suspirantem, Spiritum sanctum non

dubito aspirantem cum intueor flentem,

sentio ignoscentem. Tu si templum Spiritus sancti violas, si intrate sacrarium Deidcturbas Ee foedas, si cum calice Christi de

calice dae inoniorum communicas, contumelia est , non religio; iniuria, non deuotio. Idolorum seruitus Sc horrenda abominatio, velle simul Baal famulari de Claristo. Abi retro cum sacellis tuis qui lucris inhias, de mcrcedes sectaris: qui opulentus

in Sion quotidie crapularis, qui in lectis

eburneis recubas, de in stratis segmentatis lasciuis, qui vellitis mollibus, de in terra

suauiter viventium conuersaris, Cuius ma

nus plenae sunt sanguine, cuius lumbi discincti sunt,3c sine baltei discurris ligamiane. Non est tibi pars in sermone isto: quia quod Dei est, aufers Deo, de imaginem Dei consecras idolo. Pauperes quidem spiritu ad hoc mysterium xs eligit Ze diligi. Spiritus sanctus, Ee eorum qui pompatice dc gloriose sacris se altaribus ingerunt, obsequia detestatur. Ozias liczt Rex Ob , j., in praesumptionem lepra percussus ; 1 sanctuatij ingressu repellitur, de eius oblatio

quasi sordida refutatur. Incensi odor de immundorum manibus reputatus est pro foetore , de iram non gratiam praesumptio meruit: quia contra fas rem usurpans illicitam,temerarie in sancta conscendit. Sed i. dc propter malignantium insolentiam a1-tare suum Deus repellit, de sanctificationibus maledicit, odit sabbata, abominatur solemnia, odoramenta foetent displiacent holocausta. In his omnibus laborare se dicit Deus, nec esse voluntatem suam Maia cin ministris impuris, indignationedistricta testatuta S ed hierarcha pius quem Spiritus sanctus costa pungit exeitat, inhabitat , Et sanctificat, eleuatione manuum crucis mysterium reprςsentans, confidenter orat pro sua dc populi ignorantia; recolens pudibundi de contriti animi confessione, quod aliquando praeualente aduerissum se peccato ruerit derelictus, iuxta illud quod Dauid plorans ait: Auertisti fa- V. is,

ciem tuam a me, de factus sum conturba

tus. Et Dominus per Esaiam: Ad tempus G.ia

in modico derelinquam te. Verecundatur psal. 34 fateri, Ac tamen fatetur iuuentutis delicta. Sed accusatrici conscientiae necesse

580쪽

468 De Coena Domini.

est, coia iudice respondere ; nee potest ibi csse ullum diffugium,ubi ipsa testis est qui

accusat, At nihil ei potest esse occultum qui iudicat. Sed ubi cuiudice agit qui iudicatur, & ipse in partem accusatoris transiens, etiam in sua proscriptione sentcntiam approbat condemnantis expcritur clemen-pl2l. 1 f. tiam saluatoris ,& letabundus canit: Domine in voluntate tua praestitisti decori meo virtute. Et iterum per Esaiam audit: In miserationibus magnis congregabo te, sed & in eodem articulo temporis cum iam anima festinet ad exitum A: egrediens ad labia expiratis emciserit, poenitentiam clementisti mi Dei benignitas non aspernatur, nec serum est quod verum, nec irremissibile quod voluntarium e & qua cunque necessitas cogat ad poenitudinem, nec quantitas criminis, nec brcuitas i cmporia,

nec hors extremitas, nec vitare normitas

si vera contritio, si pura fuerit voluptatum mutatio) excludit a venia: sed in amplitu. dine sinus sui mater charitas prodigos suscipit reuertentes, eg vclit nolit Nouatus Mur. a . hereticus, omni ici ore Dei gratia recipit poenitentes. Ipse Dominus noster derelictorum personam gerens in cruce, se que titur derelictum: de ne dc sperarent etiam in ultimis constituti , festinans in adiutorium illi eo adest, & re in arto posita non dissert bene seium, sed repente indulgentiae celeris documentum eiusdem statuit de exemplum , latroni inquiens , Hodiem. 13. mecu eris in paradiso. Latrocinium dam nationem meruerat dil supplicium, sed cotcontritum poenam mutauit in matyrium de sanguinem in baptismum. In momento impietas religion5, crudelitas induit pietatem; & statim cosummatus ciuis sancto. rum de domosticus Dei is praemissus est in regnum: reconciliationis humanae priui Iegium secum feres ad superos: quod Deo patri tantae legationis fungens honore, in seipso scripturae huius experimetum con- - tinens, lis ero A securo aditu pen trans,

a . praesentauit. Quid tu Domine amplius Stephano contusisti quid amplius ille obtinuit dilectus tuus, qui supra pectus tuum in coena recubuit 3 quid amplius Patili me ruere sudores quid labores sanctorum λquid tot annorum tormenta 3 quid Martyrum plagae Vna hora huic collatum est, praemium, ad quod illi per tot dii timina

Ami' peruenerunt. Sic tu Domine, armentarios

, , ζ' Mati iuncis Prophetas, piliones reges, te- ω . loniatios Apostolos, piscatores doctores. Neque ab his quos sanas lente languor abscedit, sed illico quem restitula ex intes ro, conualc cit : quia consummatum est

quod facis perfectum quod largiris. Hanc Dei gratiam tecolens, qui de sacro calice bibit, amplius sitit, dc ad Deum viuum eriges desiderium, ita singulat i fame

illo uno appetitu icnetur, ut deinceps felica peccatorum horreat pocula, & omnis sapor dclectamentorum carnalium si ei quas rancidum radensque Palatum acutae mordacitatis acetum. Ad Daec inter sacra mysteria ad gratiarum actiones conuertitur,& inclinato capite, munditia cordis adepta, se intelligens consummatum, restitutus peccator sanctificata Deo animam quas depositu in culto ditum fideliter reddit. 8e dc inccps cum Paulo gloriatur &laetatur dicens: Vivo iam non ego, vivit vero Od. x. in me Christus. Haec in Christi commemoratione retractantur a fidelibus, i7 de defaecatis animis carnis eius edulium non

est horrori, sed honori, Potuque sancti de sanctificati, sanguinis spiritus delectatur. Hic quotiens agimus, non dentes ad moriadendum acuimus, sed fide sne era panem sinctum fragimus& partimur; dum quod diuinum, d quod humanum est, distinguimus &seperamus, itemque simul separata iungentes, unum Deum & hominem sat mur. Sed & nos ipsi corpus eius effecti. sa cramento S re sacramenti capiti nostro connectimur& vnimur singuli alter alte rius membra, ministerium dilectionis pro inuicem exhibentes, communicamus cha. ritate, participamus sollicitudine, eudem cibum, manducantes, de eundem potum

hibentes qui de petra spiritali prosuit de emanat, qui cibus & potus est Dominus noster Iesus Christus.

a. Suscitari Laetati Hierosolymis increbruerae tumor ae titis in a sim tia Maresas cr Gris us,

uam e .um: increbuerat.

3. ut Q ianimam Laetati in prasia si leta, tra: dee. 4. ad te quoque ubi iubetet illico redituram Etiam hιe,na: redditurum.

Coos le

SEARCH

MENU NAVIGATION