D. Caecilii Cypriani Carthaginiensis episcopi; ... Opera. Iam denuò quàm accuratissimè recognita, collatione facta editionum Pauli Manutij & Guilielmi Morelij ... in tres tomos nunc primùm distincta. Adnotationes Iacobi Pamelii ... toti operi sparsim

발행: 1643년

분량: 714페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

651쪽

Apostolorum. F39

retur 9 Inuia i praeceptum eis a Domino datum, ob praedicandum Dei verbum, ad singulas quemque proficisci rationcs. Diseessuri itaque ab inuicem normam

' prius futurae praedicationis in commune constituunt: ne forte alius ab alio abduct diuersum aliquid his, qui ad fidem

Christi inuitabantur, cxponerent. Om.

nes ergo in uno positi, de spiritu sancto te pleti, breue istud futurae sibi, ut diximus , praedicationis indicium, conferendo in unum quod sentiebat unusquisque, Componu nt, atque hanc credentibus daniadam esse regulam statuunt. Symbolum autem hoc multis de iustissimis ex caussappellare voluerunt. Symbolum enim

Graecὰ, indicium dici potest Ze collatio. hoc est, quod plures in unum conscrunt. Id enim fecerunt Apostoli in his sermoni-hus , in unum conferendo quod unusquisque sensit. Indicium autem vel signum iccirco dicitur: quia illo tempore, sicut de Paulus Apostolus dieit & in Achis Apostolorum refertur, multi ex circumcisis Isidaeis sinu labant se esse Apostolos Chri-1fi, de lucti alicuius vel ventris gratia ad praedicandum proficiscebantur ἔ nomi nantes quidem Christum,sed non integri trad itionum lineis nunciantes. Iccirco ergo istud indicium posuere, per quod agnosceretur is qui Christum vere secundum Apostolieas regulas praedicaret. Denique de in belli, ciuilibus hoc obseruari ferunt rquoniam de armorum habitus par,& Ω-tius vocis idem, Ze mos unus est, atque eadem instituta bellandi, ne qua doli subreptio fiat , symbola discreta unusquisque dux suis militibus tradit; quae Latine vel signa, vel in diei a nominantur: ut si sot. te occurrerit quis de quo dubitetur, inter rogatus symbolum, prodat si sit hostis , an socius. Iccirco denique haec non scribi chartulis atque membranis , sed retineticordibus tradiderunt, ut certum esset, neminem haec ex lectione , quae interdum peruenire etiam ad infideles solet sede et Apostolorum traditione didicisse suisee ter. Discessuri ergo, ut diximus, ad praedicandum , istud unanimitatis de fidei suae

indietum Apostoli posuete . non sicut filii

Noe diseessuri ab alterutrum ; turrem ex latere eo ho Ae bitumine construentes, cu ius cacumen pertingeret usque ad coelum;

sed munimenta fidei quae starent aduer. sum iaciem inimici ex lapidibus uiuis , de margaritis Dominicis aedificantes . quae neque venti impellerent, neque su rasu huerterent, neque tempe uatum ac procellarum turbines permoverent. Merito

ergo illi ab inuicem separandi turtem superbiae aedificantes, linguarum confuscine

damnati sunt, uti ne unusquisque posset aduertcre proximi sui loquelam. Isti vero, qui tu item fidei construebant, omnium linguarum scientia de agnitione donati sunt; ut illud peccati, hoc fidei probaretur indicium. Sed iam nobis etiam de ipsis aliquid contrectandum est margaritis in quibus primo in loco is sons de origo omnium honorum ponitur , eunti dicituri 16 C Eno res Det v M PATREM OMNIPOTENTEM. Verum priusquam

incipiam de ipsis sermonum virtutibus disputare, illud non importune i 7 com monendum puto . quod in diu et sis Eecleusis aliqua in his verbis inneniuntur adicis Eta. In Ecclesia tamen urbis Romae hoc non deprehenditur iactum , quod ego propterea esse arbitres, quod neque haeresis vlla illic sumpsit exordium: he mos ibi seruatur antiquus, eos qui gratiam baptis mi suscepturi sunt, publice . id est, fide lium populo audiente symbolum reddere Se utique adiectioitem unius saltem sermonis, eorum qui praecesserunt in fide non

admittit auditus. In caeteris autem loci quantum intelligi datur, propter nonnullos haereticos addita quaedam videntura per quae nouellae doctriara sensus i8 e rei deretur excIudi. Nos tamen illum ordinem sequimur , quem 19 in Aquileiensi

Ecclesia per lauacti gratiam suscipimus. 2O CREDO, ergo primum omnium ponitur, sicut & Paulus Apostolus ad Hebraeos scribens dicit: Credere enim et a primo omnium accedentem oportet ad Domitium,ar quia est, ac credentibas in se remunera. tor fit. Sed 51 Propheta dicit a Nili crcdi. . . deritis , non intelligetis: Vt ergo intelligentiae tibi aditus patescat, recte primo omnium te credere profiteris : quia nec nauem quis ingreditur, & liquido ac pro fundo 13 vitam committit elemento, ni si se prius credat possc saluari. Nee agricola semina sulcis obruit, de pro frugibus sparit in tetram, nisi crediderit venturos imia res , affuturum quoque solis teporem , qu ibus terra consola , I segetem, multiplicata fruge , ac ventis spirantibus nutriar. Nihil denique est quod in vita geli

possit, si non credulitas ante praecesserit. Quid ergo mirum s accedentes ad Deum crederi nos primo omnium profit cmur,

cum sino hoc nec γι exigi possit vita

652쪽

740 Expositio in

communis Hoc autem iccirco in principiis praemisimus quia pagani nobis obii. cere solent, quod rcligio noli ra, quia quasi rationibus deficit, in sola crod cndi perlua sone consiliat. Et ideo ostendimus nec agi nec state aliquid posse, nisi praecesserit

V vis credendi. Denique ideo dc matrimo, ni a Contrahuntur , quia creditur successura posteritas: de pueri dilecndis artibus traduntur, quia inas iitrorum indiscipulos transfundenda creditur disciplina: imperii quoque insignia unus suscipit, dum credit sibi urbes Ec populos, armatum etiam exercitum parituros. Quod si haec singula nisi prius cicdiderit futura, nullus aggre.

ditur, quo modo non multo magis ad agnitionem Dei credendo veniatur Sed

videamus quid iam U breuiatus hic Symboli sermo proponatur. CREDO inquit

IN DEvM PATREM OMNIPOTENTEM. C tientis Ecclc siae omnes, ita tradunt 1 Credo in unum Deum Patrem omnipotentem. Et rursum in sequenti

sermone, ubi nos dicimus t Et in letum Cluilium unicum fili uin eius Dominum nolitum, illi tradunt: Et in unum Domi num nostrum Iesum Christum unicum filium eius. Vetum scilicet Deum de unum Dominum secundum auctoritat cm Pauli A postol l profitentis. Sed de hoc in com .petentibus locis repetemus. N unc interim quod ait: In Deum Patrem omnipoten. tem videamus. ' Deus secundum quod opinari potest humana mens, naturae ipsius vel substantiae, quae est super omnia, et happellatio. Pater vero arcani de ineffabilis sacramenti vocabulum est. Deum cum

audis , substantiam intellige siste initio, sine fine, simplicem sine ulla admixtione, inuisibilem , incorpoream , ineffabilem, inaestimabilem; in qua nihil adiunctum, nihil creatu sit. Sine auctore est enim ille, ut auctor est omnium. Patrem Cum auisis, ' fili j intellige patrem, qui filius supra dictae stimago substantiae. Sicut enim ne iamo dicitur Dominus, nisi habeat vel possessionem, vel seruum cui dominetur, de sicut nemo magister dicitur, nisi discipuclum habeat: ita de pater nullo pacto quis dici potest nisi filium habens. Hoc ergo ipso nomine quo Deus pater appellatur: Cum patre pariter subsistere etiam filius

demonstratur. Quo modo autem Deus pater genuerit filium, nolo discutias, nec te curiosius ingeras in profundi huius at- Canum: ne forte dum inaccessae lusis fui

Sorem pertinacius hocsrutaris, .uSuum

Symbolum

ipsum, qui mortalibus diuino munere cunis cellus eii, perdas at pectunt. Aut si putas in hoc omni indignationis gen cre nitendum, prius tibi propone quae nostra sunt i quae ii consequenter valueris expedire. tunc iter restribus ad coelestia, dea visibili. bus ad inui libilia properato. Expedi primo si potes, ec explana, quo modo mens quae intra te cst, genei et verbum, Ec quis sit in ea memoriae spiritus: quomodo haec cum diuersa sint rc bus 5c actibus, unum tamen sint substantia vel natura: de cum emente pro ccdant, nunquam tamen ab ipsa sep rentur. Sed haec quamvis in nobis Ec in animae nostrae substantia habeantur, tammen tanto nobis occulta videntur, quanto di aspectui corporeo inuisibilia. De apertioribus requiramus. Fons quo modo ex se generat fluuium quo autem spiritu rapidum fertur fluentum quod quidem cum unum de inseparabile sit. de fluuius Ec fons, tamen nec fons fluuius, nec stu uius sons intelligi aut appellari potest, Miamen qui viderit fluuium, videt de sono tem. Exerce te prius in horum explanaiationet, de discute si potes quae habentur in manibus. Ec tunc ' ad horum sublimiora Veniemus. Nec putes, quia te statim de terra suadeam ascendere super coelos , sed prius te, si placet ad illud firmamentum quod oculis patet, educam, de ibi si potes naturam huius visibilis luminis discute. Quo modo ignis iste coelestis generat ex semetipso splendorem lucis quo modo etiam prod cit vaporem de cimi sint tri in rebus, unum tamen sunt in substantia. Quod, de si haec singula inuestigare potueris; scito adhuc diuinae generationis mysterium tanto est e differentius Ec eminen tius, quanto creator creaturis potentior, quanto artifex opere suo praestantior,

quanto ille qui semper est, eo qui ex nihilo coepit essc nobilior. Credendus cst crgo Deus, pater esIe unici fili j sui Domini nostri, non discutiendus: neque enim fas est seruo de natalibus domini disputare C On- M.Li siestatus cst pater de coelis, dicens: Hic est filius meus dilectus,in quo mihi bene complacui, ipsum audite. Pater ipsium dicit esse filium suum , de ipsum adiri iubet. Filius diciti Qui me videt, videt δc pa- ιες . Id

dum. Quis est qui inter has patris dc fili,

voces medium se discus lorem interserat,

de deitatem diuidat, affectum separet, dc substantiam rurn pat, spiritum secet, neget

653쪽

esse .erum quod veritas dicit. ergo

Deus pater verus veritatis pater, non ex

trinsecus creans, scd ex eo quod ipse est filium generans ;36 id est quia sapiens se pientiam, quia iustus iustitiam, quia sempiternus sempiternum, quia immortalis immortalem, quia inuisibilis inuis bilem,

quia Ilix splenitorem, quia mens verbum. Quod autem diximus: orientis Eceles astra de se unum Deum patrem omnipotent citi & unum Dominum hoc modo intelligendum est unum non numero di

ci , sed uniuersitate. Verbi gratia si quis

dieit unum hominem, aut Unum equum;

hic unum pro numero posuit. Potest enim& alios homo esse & tertius , vel equus. Vbi autem secundus vel tertius non po- teli iunxi. unus si dicatur x non numeri, sed uniuersitatis est nomen. Vt si exempli causa dicamus unum solem, hie unus ita dieitur, ut alius vel tertius addi non possit; unus est enim Gl. Multo magis ergo Deus cum unus dicitur, unus non numeri, sed uniuersitatis vocabulo nuncupatus : id c si, qui propterea unus dicatur quod alius non Di. Similitet & de Domino accipiendum est, quod unus si Dominus Iesus Christus, per quc in Deus pater dominatum omnium tenet unde &sequens sermo omnipotentem pronunciat Dominum. Omni potens autem ab eo dicitur, quod om

nium teneat potentatum. Tenet autem

omnia pater per filium, sicut Ad Apostolus dieit: Quia per ipsum creata sunt omnia, vis bilia& inuisibilia, siue Throni, siue D . minationes, siue principatus, sue potesta tes. Et ite tum ad Hebraeos seribens diciti

Quia per ipsum saecula instituit,& ipsum

constituit uniuersorum haeredem. Coti

si ituit autem quod ait 1 genuit, intelligi tur. Quod si pcr ipsum saecula instituit patet , de pct ipsum creata sunt omnia, & ipse est haeres omnium pcr ipsum; ergo de po.

tentatum omnium tenet. Quia sicut tu κde luce, de veritas de veritater ita & de omnipotente omnipotens natus est. Vt in

Apocalypsi Ioanni, de Seraphin scriptum

est: Et rc quiem non habebant die ac nocte , dicentcs: S.inctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus sabaoth , qui erat, de qui est, εe venturus est omnipotcns. om nipotens ergo dicitur qui venturus est. Et

quis est alius qui venturus est, nisi Iesus Christus filius Dei His addit ut '' inuisibilem de impassibilem. Sciendum quod duo isti sermones in Ecclesiae Romanaehmbolo non habentur : conflat autem apud nos additos, haereseos causa fabellii, illius protecto quae a nostris Patii passiana appellatur, id est quae patrem ipsum vel ex virgine natum dicit, A vis bilem factum, vel passum assit mat in carne. Ut ergo cxcluderetur talis impietas de patre, viden. tur. hse addidisse maiores, & inuis bilem patrcni atque impassibilem dixisse: Constat enim nitu m non patrem in carne de eat carne natum, Ee ex natiuitate carnis filium

visibilem de passibilem factum. Quantum autem spectat ad illam deitatis immortalem substantiam , qui una et eademque eui patre est , ibi neque pater, ncque filius, ncque Spiritus sanctus visibilis aut passibilis creditur. Secundum v c Odignationem carnis assumptς filius te vi sus& passus in carne est. Quod Et Propheta pie saxerat, ubi ait: Hic Deus noster,

Et non reputabitur alter ad eum. Inuenit

omnem viam disciplint, & dedit eam Ia cob pueto suo de Israel dilecto suo. Post huc in tertis visus est, Ee cum hominibus conuersatus cst.' ' Sequitur posth et E T

s TR v M. Iesus Hebrei vocabuli nomen est . quod apud nos saluator dicitur. Cliti stus achiis mate, id est, ab unctione appellatur. Lcgimus enim in lihri, Moγs. quod N m Auses Naue filius cum electus esset dux populi, commutato Domine Ause, Iesus cognominatus sit. Quo scilicet ostenderetur hoc tue nomen quod principibus &ducibus conueniret, iis duntaxat qui salutem ' sequentibus se populis darent. Ita. oue Ae ille Iesus appellatus est, qui edu- .ctum de te ira AEgypti populum, & de erroribus eremi liberatum in terram repromissionis induxit. Et hic Iesus dicitur, qui populum de ignorantis tenebris eductum,

de de mundi crioribus euocatum introdu xit ad regna caesorum. Christus quoque vel pontificale, vel regium nomen est. Nam prius Ee pontifices unguento chris malis consecrabantur Ae reges a sed illi ve lut mortales 3e corruptibiles unguento materis corruptilis ungebantur: hic vero sancto Spiri hu pciunctus, Christus esci tui, sicut scriptura de co dicit: Quem vn--io

xit patet Spiritu sancto mi uo de coelis. Et Esaias pret signauerat, dicens ex persona Ua ,sa. filii i Spiritus Domini super me propterq od unxit me euangelizare pauperibus misit me. Qinia ergo oliendimus quid

sit Iesus,oui populum saluet, de quid fit Christus 'tui pontifex factus sit in et tetis

654쪽

142 Expositio in Symbolum

num inunc ex consequentibus de quod i- simile esse fermento, ut de substantia illa cantur ista , videamus. '' Et in unicum palpabilis sit ac fragilis, ut acida fieti possie filium eius inquit Dominum nostrum. Be corrupta 3 Sed ad hoc solum exemplum Pet hoc docet nos, qυia Iesus iste, de quo istud videtur assumptum, ut ostendet etur, diximus, & Christus de quo exposuimus, ex parua praedicatione verbi Dei, huma- unicus filius sit Dei de noster Dominus. nas mentes fidei fermento posse coalesce- Ne sorte putes quod humana ista vocabu- te. Similitet de cum dicituri Simile estia terrenum te aliquid doceant: ideo sub- regnum coelorum teli misso in mare, quod iungit unicum hunc Eine filium Dei Do- ex omni genere piscium attrahit: de inminum nostrum. Vnus enim de uno na. hoc nunquid putandum est, quod natu scitur: quia de splendor unus est lucis, de raelini quo rete aptatur, ac nobis quibus

unum est verbum cordis. Nec innume- nraculae nectuntur . regni coelorum subiarum pluralem defluit incorporea genera. stantia per omnia conlaratur sed adtio, nec in diuisionem cadi. vhi qui nasci- hoc solum videtur assumpta comparatio, tur , nequaquam a generante separatur. ut ostenderet, quia sicut rete de profun-Vnicus est, ut menti sensus, ut sapientia do maris pisces adducit ad littus , ita de sapienti ut cordi verbum, ut forti virtus. profundo huius saeculi errore, humanae Nam scut solus sapiens patet ab Apostolo animae regni cretorum praedicatione libe dieitur, ita& solus filius sapientia nomi- rantur. Ex quibus constat, exempla non natur. Unicus ergo filius est e de cum si in omnibus his quorum exempla sunt, gloria, sempiternitate, virtute, regno, po- esse similia. Alioquin si eadem essent om- testate, hoc quod pater est omnia tamen nia, iam non exempla dicerentur, sed ipsae haec non sine auctore scut pater , sod ex potius res, de quibus agitur, viderentur. patre tanquam filius, sine initio ,δε aequa- Deinde etiam illud dicendum est, quod sis habet; Ze cum ipse sit omnium eaput, nulla ereatura talis esse potest qualis cre ' ipsius tamen caput est pater. Sic enim tor eius. Et ideo sicut sine exemplo est scriptum est i Quia caput Christi Deus diuina substantia, '' ita εe sine exemplo ipsius tamen auctor est pater generando est diuina maiestas. Tune etiam illud adiatine initio. Quia nec pater praecedit fi- dimus, quia omnis creatura ex nihilo est. lium, nee filius tequitur patrem in facien- ' Si ergo in substant tua scintilla, qui ignis do quasi adoptiuum, sicut nos. Filium est, ex se creaturam, quae ex nihilo ficta sane cum audis, nolo cogitationem caria est, gignit, Se conditionem in hoc seruatnalis natiuitatis assumas , sed memento originis suae t cur illius a tetnae locis sub-hare de incorporeae dici substantiae natura stantia, qui semper fuit, quia insubstan- simplici. Si enim, ut supra iam diximus, tiuum in se nihil habuit, insubstantivum vel in eo quod cor generat verbum , vel ex se splendorem proferre non potuit. Et mens sensum, vel lux ex se parit splendo- ideo recte unicus dicitur filius. Vnietis rem: nihil horum requiritur, nec ulla in enim eo solus est, quia natus sit. Nec com tali generatione fragilitas cogitatur: quan- parationem aliquam potest habere quod to purius & sacratius de horum omnium unicum est. Nec similitudinem substaniacteatore censendum est λ Sed fortasse di- tie' eum facturis suis habere potest ille, cas, ista quam memoras, insubstantiva est qui factor est omnium. Hic ergo Iesus generatio. Neque enim lux substanti Christus filius unius Dei , qui est & Do-uum profert splendorem, aut cor subsan minus noster unicus , de ad nsium referritiuum generat verbum. Filius autem Dei & ad Dominum potest. Unus est filius, substantialiter asseritur seneratus. Ad vere filius, de unus vere Dominus Iesus

hoc primo omnium illud dicimus , quod Christus. C teri quippe , licet dicantur

etiam in caeteris rebus, cum proferuntur filii, adoptionis tantum gratia dicuntur, exempla, non per omnia similitudinem non veritate naturq. Et si dicuntur alis seruare possunt rei illius, cui praebere pu- Domini, concessi non ingenita potest 1 tantur exemplum, sed unius alicuius par- te dicuntur: hie vero solus est unicus fi-tis, pro qua videntur assumpta, similitu- lius , de solus unicus Dominus , sicut redinem tenent. Verbi gratia , ut cum in Apostolus dicit: Vnus pater Deus, di unus hias REuangelio dicitur: Simile est regnum coe- Dominus Iesus Christus, per quem om lorum fermento, quod abscondit mulier nia. Igitur posteaquam propositus ordo in sarinae mensuris tribus. Nunquid pu fidei inessabile sacramentum fili j de pa-tabimus regnum. coelorum sic per omnia tre natiuitatis exposuit a nunc ad humanet salutis

655쪽

Apostolorum.

salutis dignationem dispensationemque descendit. Et hunc quem supra dixit uni

cum filium Dei, de Dominum nostrum nunc dicit. in r N AT V s EsT DE SPIRITU SANCTO ET MARi A VIRGIN L. H c iam inter homines dispensationis natiuitas est, illa diuinae substantiae; haec dignationis est, illa naturae. De Spiritu san- o ex virgine nascitur. Et iam hoc loco mundior auditus requiritur, dc purior sensus. ' Huic enim quem dudum de patre

natum ineffabiliter didici sit, uiuac a sancto Spiritu templum fabricatum intra secreta uteri virginalis intellige. Et sicut in sancti Spiritus sanctificatione nulla sentienda eli fragllita, : ita 5: in partu virginis nulla est intelligenda corruptio. Nouus enim huic siculo datus est hic partus, nec immerito: qui enim in canis unicus filius

est , consequenter oc in terra unicus est, quia Et unice nascitur. Nota sunt omnibus de in Evangeliis decantata de hoc scripta Prophetarum qui dicunt, quod virgo concipiet de pariet filium. Sed Be partus ipsius mirabilem modum EZechiel Pro

phepta antefotniauerat; Matiam figurali ter portam Domini nomi nans, per quam, scilicet, Dominus ingressias est mundum. Dicit ergo hoc modo : Porta autem quae respicit ad Orientem CIausa erit, 3c non

aperictur, de nemo transibit per eam,

quoniam Dominus Deus Israel transibit peream, Bc clausa erit. Quid tam euidens dici de conseruatione virginis potuit Clausa filii in ea virginitatis porta, per ip. satu introivit Dominus Deus Israel, & per ipsam in hunc mundum de utero virginis proccssit: de in aeternum porta virginis clausa, seruata virginitate , permansit. Igitur Spiritus sanctus referret Dominicae carnis Ec templi eius creator. Incipe hinc iam intelligere etiam sancti Spiritus maiestatem. Comestatur enim de Euangelicus sermo de ipso , quod cum Io.quenti Angclo ad Virginem Ee dicenti:

quia paties filium, εc vocabis nomen eius Iesum , hic enim saluum faciet populum suum a peccatis suis r illa respondet rQuo modo fici istud , quoniam virum non cognosco Dixerit ei Angelus Dei: Spiritus sanctus veniet super te, dc virtus altissunt obumbrabit tibi. Et ideo quod nascetur ex te sanctum voeabitur filiusDei i Uide ergo cooperantem sibi inuicem

brare ei. Quae est autem virtus altissimi nisi ipse Christus qiii est Dei virtus de De

sapientia 3 Cuius autem haec Virius est Altissimi, inquit. Adest ergo altissimus, adest virtus altissimi, adest Spirius sanctus. Haec est trinitas ubique latens, ubique apparens, vocabulis personisque dita creta. inseparabilis vero iubstantia deitatis. Quamuis solus filius nascatur ex virgine, adest εc altissimus, adest de Spiritus lanctus, ut dc conceptus virginis sinctificetur de partus. Verum haec quia ex lactis pluris propheticis asseruntur, possunt f te Iudaeos quamuis sint infideles Ec increduli confutare. Sed pagani solent ridere nos climaudiunt praeuicari a nobis virginis partum : propter quod paucis de e rum obtrectetionibus respondendum est. Omnis partus , ut opinor, ex tribus constat. Si adultae aetatis sit emina, si virum adeat, si non sit illius vulva vitic sterilitatis obclusa. Ex his tribus in hoe partu quem praedicamus , unum defuit

vir ; de hanc partem quia qui nascebatur , non erat terrenus homo , sed caue

si is , per caelestem spiritum dicimus , salu

virginis incorruptione , Completam. Et tamen quid mirum videtur si virgo conis ceperit, clina Orientis autem, quam pho innicem vocant, in tantam sine coniuge nasci vel renasci constet , ut semper Ecuna sit, de iam per sibi ipsa nascendo vel renascendo succedat Apes certe nescire coniugia, nec fortus nixibus edere, omnibus palam est. Sed de alia nonnulla deprehenduntur uti huiuscemodi sorte nascendi. Hoc ergo incredibile videbitur diuina virtute ad totius mundi redintegrationem factum ς cuius exempla etiam in animalium natiuitate cernuntur' Ee tamen mirandum cur hoc gentilibus im possibile videatur , qui credunt Minor-uam suam de cerebro Iouis natam e quid

ad credendum dissicilius aut quid magis

contra naturam HIc femina est, hic naturae ordo seruatur, hic conccptus Ec partus temporibus suis editur. Ibi nusquam femineus sexus, sed vir solus Et partus. Qui illa credit, cur ista miret ut Sed MLiberum de femore eius asserunt natum, Ecce aliud portenti genus, dc tamen cr .ditur. Venerem quoque, quam Aphroditem vocant, de spuma maris, sicut etiam nominis ipsius compositio ostendit, Credunt esso progenitam . de Ouo natos Ca- Trinitate. Spiritus lanctus venire dicitur storem Polluchmque confirmant: ex se super virginem de virtus altissimi obum- mica Myrmidones : S: alia mille synti

656쪽

Apostolorum.

est ut in aerem subli matus, & aereas sub iugans potestates, victoriam de his suoernis&eortistibus traderet ι expansa autem manu, tota die scut sanctus Prophe ta diei t)tenderet ad populum incredibilem, qui est in terra, ut incrcdulos conte

staretur de inuitaret credentes i ea vero

parte quae sub terram demergitur, inserna sibi regna subiiceret. Etenim ut breuiter aliqua etiam de secretioribus perstrin. gamus. ab initio Deus cum se cillet mun dum , praefecit ei 5e praeposuit quasdam virtutum caelcstium potestates, quibus reis seretur, de dispensiretur mortalium genus. Quod ita factum Moyses indicat in Deuteronomii cantico, ubi dicit: Cum diuideret excelsus gentes, statuit terminos gentium secundum numerum Ange

lorum Dei 1 sed horum nonnulli ι sicut de ipse qui princeps appellatus est naudi, da tam sibi a Deo potestatem non his quibus

acceperant, legibus temperarunt, nec humanum genus diuinis obedire praeceptis, sed suis parere praeuaricationibus docue. tunt. Et hinc aduersum nos peccatorum

chirographa scripta sui, quia, ut Prophe ta dicit, peccatis nostris venundati sumus. Pretium namque animi sus unusquisque consequitur cum concupiscentiae satis se cerit : Istud ergo unusquisque chirogra phum ab illis rectoribus pessimis teneba tur, quod Christus detraxit adueniens, de hac eos potestate nudavit, idque sub in genti mysterio Paulus indicat, cum dieit de eo di Delens quod aduersum nos erat chirographum, M afligens illud Muci suae, traduxit principatus & potestates, trium iaphans eos in semetipso. Rectore ergo illo. quos humano generi praefecerat Deus, in tyrannidis contumasiam versi impugnare commissos sibi homines aggressi sunt, R peccati praeliis debellare. Sicut Eze chiel Prophcta mysticis des gnat eloquiis cum dieit, In illa die procedent Angeli

festinantes exterminare AEthiopiam, eri que inter eos perturbatio in die AEgypti, ' quonia ecce venit. Rocte ergo eos omnipotentia nudatos Christus dieit ut triu-phasse, ablatamque ab eis potestatem hominibus tradidisse. Sicut ad discipulos suos dicit ipse in Evangelio: Ecce dedi vo-

his potestatem calcandi super serpentes Ee scorpiones: dc super omnem virtutem

inimici. Illos itaque qui accepta potestate male abusi sunt, subiectis quonda suis subiicit crux Christi. Nos velo, hoc est, humanum genus edocet primo omnium D. Cyprian. usque ad mortem res stere aduersum pec catum, & libent cr interitum pro pietate suscipere. Tum deinde & obedientiar no bis in hae eadem cruce proponit exema plum, sicut illis qui aliquando rectores

nostri fuerant, posuit '' contumaciae poe- ιnas. Audi ergo quomodo Apostolus ivult per crucem Christi obedientiam nos do-

cere: Hoc, inquit, sentite in vobis quod de in Iesu Christo, qui cum informa Dei

esset non rapinam arbitratus se esse aquaialem Deo, sed se in et ipsum exinanivit, formam serui accipiens, in similitudinem ho. minum factus,& habitu repertus ut homo, iactus est obediens usque ad mortem,

mortem autem erucis. Quia ergo ille m

gnus magi ster est qui fecerit & docuerit,' ideo obedietiam quae piis morte etiam suscepta seruanda est, docuit ipse prius pro hac mori edo seruati. Sed fortasse ter Ieatur aliquis in huiusmodi doctrina, quod quem paulo ante cum Deo patre diximus sempiternum, ac de eius substantia esse progenitum, quemq; regno iteris

nitate& maiestate unum eum patre es a docuimus , nunc de eius morte tracte mus. Sed nolo terrearis fidelis auditor, paulo post istum quem audis .mortuum, rursum videbis immortalem, mors enim ab eo mortem spoliatura suscipitur. Nam sacramentum illud susceptae carnis, quod supra exposuimus, hanc hab ct causam, '

t diuina filii Dei virtus, velut hamus qui dam habitu humant carnis obtectus , det sicut ante Apostolus dixit habitu repertus ut homo, principem mundi inuitate possit ad agonem: cui ipse earnem suam 1 velut eseam tradidit; ut hamo eum diui nitatis intrinsccus teneret insertum, Ac enfusione immaculati sanguinis, qui peccati maculam nescit, omnium peccata deleret, eorum duntaxat qui cruore eius

postes fidei suae signassent. Sicuti ergo hamum esca conleptum si piscis rapiat.

non solum escam cum hamia non remo

uet, sed de ipse de profundo esca aliis suaturus educituti ita & is qui habebat mortis imperium, rapuit quidem in mortem corpus Iesu, non sentiens in eo hamum diuinitatis inclusum; sed ubi deuorauit, haest ipse eontinuo, de disruptis inferni claustris, velut de profundo extractius traditur, ut esca earietis fiat. Quod ita futurum sub hae eadem figura &Ezechiel dudum signauerat dicens 3 de extraham te in harris meo. Ed extendam te super terram, ita rapi implebuntur de te, & conis

657쪽

1 48 De duplici Martyrio

situ a super te omnes volucres coeli, & saturabo ex te omnes bestias terrae. Sed &Propheta Dauid dicit . Tu conflegisti ca. pita draconis magni, dedisti eum inescam populi .Ethiopu . Et Iob de eodem mysterio similiter protestatur, ait enim ex per sona Dei loquentis ad se : ' Aut adduces draconem in hamo , & pones capistrum

rea nares eius λ Non ergo damno aliquo

aut iniuria diuinitatis Christus in carne passus est ι sed ut per infirmitatem carnis

Operaretur salutem in medio terrae iuuina natura in mortem per carnem descendit, non vi lege mortalium detineretur a morte, sed ut ' per se resurrecturus ianuas mortis aperiret . velut si quis rex pergat ad gen tem, in qua proprios habeat captiuitatis vinculo alligitos, deuictaque carcerem inistret, in quo vincii detinebant ut ι &ingressus aperiat ianuas , resoluat catenas, vincula seras, &claustra comminuat, Ecvinctos in temissionem educat, Ee eos qui sedent in tenebris & in umbra mortis, lu- ei ac vitae restituat. Ergo dicitur rex fulta

se quidem in carcere, non tamen ea conditione qua caeteri qui tenebantur inclu-s sed illi quidem ut poenas soluerent, hic

vero ut ab olucret poenas. Cautissime autem qui Symbolum tradiderunt etiam tempus quo haec sub Potitio Pilato gesta

sunt, designauerunt, ne ex aliqua parte velut vaga incerta gestorum traditio Va

cillaret. Sciendum sane est quod in Ecclesiae Romanae Symbolo non habetur ad .ditum 1 Descendit ad inferna , sed neque in Orientis Eeclesiis habetur hie sermo:

vis tamen verbi eadem videtur esse in eo

quod sepultus dicitur. Sed quoniam ti-hi erga scripturas diuinas amor&studium subiacet, sine dubio dicis mihi oportere haec magis euidentibus scripturi diuing testimoniis applobari. Qiant enim, maiora sunt quae credenda sunt ; tanto idoneis magis & indubitatis testibus indigere , vera est de consequens propositio. Sed nos tanquam scientibus legem liquentes , testimoniorum sylvam breuitatis causa reliquimus, pauca tamen ex multis, si etiam hoc requiritui ; adhibemus; ientes studios s quibusque in scripturis

diuinis latissimum testimoniorum pela. gus patere. Primo ergo omnium sciendum est . quod ipsa ratio crucis non Omnibus, una eademque est , sed aliud gentibus aliud Iudiis, aliud credentibus sapit, sicut & Apostolus dicit i Nos aut in predicamus Christum crucifixum,Iimaeis qui

idem scandalum , gentibus autem stultitiam, ipsis vero vocatis Iudaeis de Graecis Chtillum Dei virtutem &Dei sapientiam. Et alibi: Verbum enim crucis percuntiabus quidem stultitia est, his vero qui sit ui fiunt virtus Dci est. ludaei ergo quibus

ex lege traditum suerat, Christum in aeternum mansurum , scandalum patiebantur de cruce eius; quia resurrectionem eius recipere noluerunt. Gentibus autem stultitia videbatur, Deum mortem suscepissc , quia ignorabant mysterium carnis assumpti. Isideles vero qui de natum &pal

sum in carne receperant, & a mortuis r

surrexisse, merito virtutem Dei credebant esse, quq vicerat mortem. Primo ergo hoc

ipsum, quod Iudaei quibus Prophetae haec

predixerant, non essent credituri, sed illi qui nunquam h qc a Prophetis audiet antraudi quo modo ' prophetico sermone signatur. Quibus non est, inquit, an nuncia tum de eo videbunt: qui non audierunt,

intelligent. Quod autem his qui meditabantur legem Dei a pueritia usque ad senectutem non eredentibus , ad gentes esset omne mysterium transferendum, Esaias hoc modo praedicit. Et faciet inquit, Dominus Deus Sabaoth omnibus gentibus in monte isto inueniri letitiam, bibent Vinum , ungentur unguento. Trade haec omnia gentibus. Hoc enim consilium Dei omnipotentis super omnes gentes. Sed

dicent fortasse nobis illi qui se iactant inscientia legis i Blasphematis , qui sic dicitis Dominum corruptioni mortis subie ctum de passioni crucis fuisse. Legite er. go quod scriptum habetis in lamentationibus Hieremiae, ubi dicit: Spiritus vultus nostri Christus Dominus , comprehcnsus est incorruptionibus nostris r in quo diximus, sub umbra eius Vi ucinus in gcntibus. Audis quo modo Propheta dicit Christum Dominum comprehensum es se , de pro nobis, id est, pro peccatis nostris corruptioni traditum. In cuius Umbra

quoniam populus ille qui pcrmansit incredulus, abiectus cst, dicit , quia vivemus non in Israel, sed ingentibus. Quod si operosum non videtur , quam possumus breuiter singula , quae in Evangeliis reseruntur , qualiter in Proplietis praedicta sunt designemus, ut hi qui prima fidei elementa suscipiunt: testimonia haec habeam i in corde descripta , ut nullaeis unquam de his quae credunt ambiguitas inimica surripiat. Edocemus per edise Euangelium quod Iudas unus de amicis mur. 3

658쪽

de comiti iis Christi, tradiderit eum: audi quomodo hoc praenuncietur in Psalmis:

- . Qui manducat, inquit, panes m cos, a minis , i pliabit aduersum inc supplantationem. Et alibi: Amici mei, de proximi mei aduct-

sum me appropinquauerunt de steterunt.

Et iterum: Molliti sunt scrmones eius su- erant. per oleum , de ipsi . sunt iacula. Vis vioMM. Ic. clare quomodo molliti sunt Venit, inquit , Iudas ad Iesum, de dixit et i Aue Rabbi , Ec osculatus est cum . Per molle ergo osculi blandimentum, execrabile ia-L-- culum proditionis infixit. Vnde de Dominus ad eum dixit: Iuda osculo filium ho minis tradis Triginta argenteis audis cum appretiatum ei te cupiditate proditoris. diab. 11. Audi de de hoc propheticam vocem. Et dixit, inquit, ad eos: Si bonum egi inconia

spectu vesstro, date mercedem meam aut

abnui te de post haec: Et accepit, inquit, tringinta argenteos, de misi eos in domum μ' I Domini in conflatorium. Nonne hoc est quod in Evangeliis scribitur, quia Iudas poenitentia ductus reportauit pecuniam, de proiecit cam in templo, de discessit λ Bene autem mercedem suam dicit, ' velut imputantis de cxprobratis affectu. Etenim tam multa opera bona apud eos egerat: Caecos eorum illuminauerat; claudis pedes, paralyticis gressum, mortuis quoqu reddiderat vitam. Pro iis ergo omnibus

bonis mercedem restituunt ei, mort cmisi. M. triginta argcnicorum aestimatione pensa

tam . Refertur item in Evangeliis quod vinistus sit. Praedixit hoc sermo propheticus per Esaiam dicens: Vt animς ipsorum quia cogitauerunt cogitationem pessimam aduersum seipsos , dicentes: Alligemus iustum, quia inutilis est nobis. Sed dicet aliquis: Nunquid lisc de Domino intelligenda sunt 3 nunquid Dominus ab homi- idem. nibus teneri poterat, do in iudicium protrahi/ Et de hoc te id cm Propheta conuincet, dicit enim his verbis: Ipse Dominus in iudicium veni ci cum senioribus

Ec principibus populi. Iudicatur ergo ipse

Dominus secundum Prophetae testimo . nium, de non solum iudicatur, sed de flagellis caeditur de , palmis in faciem verberatur de conspuitur, 3c omnem pro nobis perfert indignitatis iniuriam. Et quia haec stupenda erant omnibus cum praedicarentur ab Apostolis, iccirco etiam ex persona ipsorum Propheta exclamat de diciti Po-mine quis credidit auditui nostro Incre-

ιλ. 13. dibile enim est ut Deus Dei filius ista pertulisse dicatur de pret dicetur. Et ideo. D. Cyprian.

praedicuntur per Prophetas, ne qua cre- dituris dubitatio nasceretur. Ipse erga ex sua persona Christus Dominus dicit: Dota sum meum dedi flagellis, de maxillas meas ad palmas, de faciem meum non auerti a confusione sputorum. Scribitur etiam ii lud inter caetcras passiones eius, quod alligantes eum duxerunt ad Pilatum : praesignauit etiam hoc propheta ubi dicit: Uec alligates adduxerunt eum xenium Regi

Iatim: nisi si ob ijciat aliquis de dieat, sed hi latus non erat Rex. Audi ergo quid insequentibus Euangelium refert : Audiens, inquit, si latus eum esse de Galilaea, misit cum ad Herodem, qui erat tunc Re in Israel Et bene addidit nomen Iarim,uod est sylvester. Non enim erat Hero.

es de domo Israel, nec de illa vinea Itaraclitica, quam eduxerat Dominus de AEgypto, de plantaverat in cornu in loco uberi . sed erat sylvester, id est, ex silua alienigenarum. Et ideo siluester appellatur, quasi qui de Israelitice vitis nequa

quam palmitibus pullulasset. Sed de quod

ait Propheta , xenium , re conuenient et k aptauit. Tunc enim Herodes de pilatus ut Euangelium testatur ex inimicis in concordiam reuocati sunt. Et velut re conciliationis sue xenium, V vin tum sibi inuicem mittebant Iesum. inid interest , dommodo Iesus ubique ut saluator diffidentes reconciliet, pacem reparet, concordiam reddat Unde etiam de hoc scriptum est in Iobi Dominus reconciliat corda principii terr . Refertur item quod cum pilatus vellet eum dimittae, ' omnis populus clamauerit; Crucifige, crucifige eum. prenunciat hoc Hieremias Prophe - Ηι lxita dicens ex persona Domini ipsius: Factae Ist, inquit, haereditas mea mihi sicut leo in silua. Dedit super me vocem suam, pro pterea exosus sum eam. Et propter noc, inquit, dereliqui domum meam. Et ite rum alibi dicit: Super quem aperuistis os . 'r Vestrum, de aduersus quem relaxastis It gas vestras. Cum tuaicaretur , scribitur tacuisse. Multe de hoc scripturg tellantur tin psalmis dicitur 1 Factus sum sicut homo non audiens , dc non habens in ore suo increpationes. Et iterum: Ego autem sicut surdus non audiebam, & sicut mutus non aperiens os suum: de iterum alius pro- φὶ pheta: S icut agnus coram tondente se, sic non aperuit os suum. In humilitate iudicium ieius sublatum est. Imposita ei

scribit, corona spinea. Audi de hoc in Canticis Canticorum , super iniquitat

659쪽

s 8 Expositio in Symbolum

Bierusalem mirantis de iniuria fili spatiis

ean I. Vocem, & dicentis: Exite fle Videte filiae Hierusalem coronam qua coronauit cum

mater sua. sed de spinis ita alius Propheta

Commemorat. Et expectaui ut facereti' uuam fecit autem spinas, S non iustitiam, sed clamorem. Vcruntamen ut mysterii secreta cognoscas: M oportebat eum, ii quam, qui peccata mundi venit auferre, etiam terrae maledicta purgarer quae protoplasto peccante, sententiam prsuaricationis acceperat, dicente Domino r Ma-ε ledicta terra in operibus tuis, spinas & tribulos pro due et tibi. propterea ergo spinis coronatur Iesus ut prima illa condemnationis sententia solueretur. Ad crucem ducitur,& in ligno totius mundi vita fusi penditur. Vis & de hoc propheticis testimoniis confit mali λ audi Hieremiam di- , centem : Venite, di iniiciamus lignum in panem eius, Ad conteramus eum de te D' ra viventium. Et iterum r Moyses velut dessens eos dicit: Et erit vita tua sui pensa ante oculos tuos, ge timebis per diem henoctem,& non credes vitae tuae. Sed trans- eurrendum nobis est, iam enim propositaehreuitatis excedimus modum fit breuiatu

sermonem longa dissertione distendimus pauca tamen addemus , ne penitus quod coepimus . praeteriss e videamur. Scribitur Iesus in latere percussus, aquam simul clanguinem profudisse. Hoc quidem nar st icti est, ipse enim dixerat, Quia fiumina Iran. . ventre eius procedent aquae vivae . sed produxit Ee sanguinem , quem petierant Iudaei venire superse& filios suos. produxit ergo aquam, ' quae credentes diluat: produxit & sanguinem , qui condemnet incredulos. Potest tamen etiam intelligi

quod duplicem gratiam baptismi figurauerit, unam quae datur per aquae baptitamum: aliam quae per martyrium profuso ne sanguinis quaeritur, utrumq; enim baptismum nominatur. Quod si de hoe quaeris cur non ex alio membro, sed ex latere potius produxisse dicatur aquam Ae san guinem. Videtur mihi in latere per costam mulier indicati, quia sons peccati de mor tis de muliere prima V quae fuit primi Adaeosta processit ; fons redemptionis ac vitae de secundi Adam costa producitur. Scrip tum est quod in passione eius ab hora sexta usque ad horam nonam tenebrae factae sunt. V Accipe 5e de hoe propheta testi- . . monium dicentis: Oecidet sol meridie. Ethias...' iterum Zacharias Propheta: In se la in quit , die non erit lux, sed frigus se pruina

erit in uno die kdies ille notus Deo, Mneq; di cs neque nox, & ad Vespcram erit lux . in id tam cui densa Propheta dici potuit Vt iam tum haec non tam futura prs dici quam narrati praeterita videantur, etiam pruinam it frigus praedixit. Propterea enim p cirus calefaciebat se ad ignem,

quia frigus erat, 3c frigus patiebatur, non solum temporis , sed εe fidei. Addidit etiam . Et dies illa nota Domino, neque

dies, ncque nox. Quid est, neque dies ne que nox nonne aperte de insertis diei tenebris, & reuocata rursum luce disserti iti Non fuit illa dies: neque enim coepit ab ortu Solis: neque integra nox fuit ; non

enim peracto diei cursu, ' spatia sibi debita vel ab initio suscepit, vel ad viti nium terminata perduxit, sed fugata per impiorum facinus lux reparatur ad Vesperam. Post horam enim Nonam depulsis tenc. 'bris Sol redditur mundo. Et iterum alius id e hoe ipso testimonium dieiti Obscurabit ut super terram in die lux . Docet Euan gelij praedicatio quod etiam milites diuiserunt sibi vestimenta Iesu, de supra tuni,cam eius miserunt sortem. Hoc etiam curae fuit Spiritui sancto Prophetarum vocibus obtestari, cum diciti Diviserunts bivestimenta mea , & super vestem meam chmiserunt sortem. Sed nee de illa quidem veste quam dicuntur milites illudentes induisse hum. id est, de veste coccinea prophetae siluerunt. Audi enim quid di

eit Esaias, Qui est isse qui venit de Edom,

rubor ventinentorum eius υ ex Bosor Quare rubicunda sunt vestimenta tua, dc

indumentum tuum tanquam a torcu

lari calcato ν Vnde Ae ipse respondit, a ' Toreulat calcaui solus, s liae Sion. Solus est enim qui peccatum non fecit, & abstulit peccata mundi. Si enim, potuit per unum hominem mors introire: quanto magis per unum hominem qui & Deus erat, potuit vita restitui: Refertur etiam quod aceto potatus si, vel vino myr-rnato, quod est amarius felle. Audi quid , charde hoc Propheta praedixerit. Et dederunt inquit. in esca mea sel.& in sitim eapo

tauerunt me aceto. Atque rcspondensium itine Moyses dicebat de populo illo: D M. i. Ex vineis Sodomorum vitis cotum, 1 palmes eorum de Gomoirha . Vua eorum uua fellis, botrus amaritudinis ipsis Et iterum exprobrans eos dicit: populus stultus de non sapiens, haec Domino retribuisti i i Sed & in Canticis Canti eo

rum eadem praenunciantur , ubi etiam hortus

32. Itim. I.

660쪽

Apostolorurn. J 49

hortus in quo erucifixus est, deuetiatur, dicit ergo, Intraui in hortum m cum, soror mea sponsa , ' ' de vindemiavi in3rrham meam. Vbi cui denter vitium myrrhatum quo potatus cli dcclaratiar. Spiri

tum post hie scribitur te id disse. Ptae. u. ,es. nunciatu in fuerat de hoc per pi phetam dicentem ex persona fili j ad patrum : In

manus tuas comm cndo spiritum nauum.

Sepultus quoque petii: bc ut, de lapis magnus positus ad ostium monum cuti. Ac.

cipe ctiam de hoc quid prophcticus per' 3' Hieremiain sermo praedixinit: Moitificauerunt, inquit, in lacu vitam incam, heposuerunt lapiώem supcr me. Euidentis. sima hae e sepulturae eius indicia propheticis vocibus desigilata sunt ;ocipe tamenis. 33, & alia . A conspectu inquit, ut quitatis ablatus est iustus, & ciit in pace locus eius. Et alibi: i' ' Et dabo malignos in sepultura eius. '' Item alius 1 Recubans dormiauit ut leo de ut catulus leonis: quis susci. tabit eum Sed 5e quod in infernum descendit, euidenter praenunciatur in Psal--b is mis ubi dicit: Et in puluerem mortis de

me. it Oum : Quae , tilitas in sanguine meo ι' dum d cistendero in Corruptionem 3 Et iterum Descendissi M.Lir. in limum profundi ,& non est substantia. Sed de Ioannes dicit: Tu es qui ventu ius a Pu 3 cs. an alitim ex pectamus a Vnde de Petrus dies it Quia Cntistus mortificatus Carne,

vivificatus autem spiritu. ζ' Ini so ait eis qui in carcere inclusi erant, descendit spiritibus praedicare, qui increduli fuere in diebus Noe, in quo etiam quid Operis psal. s. egerit in inferno declaratur. Sed de ipse Dominus per Prophetam dicit, tanquam

de futuro. Quia non derelinques animam meam in inscrtio, nec dabis sanctum tuum videre corruptionem : quod rursus pro .phetice nihilominus ostendit impletum cum dicite Domine cduxisti ab inferno animam meam, salvasti me a descen dentibus in lacum. Sequitur post hale r

N ORTvis : Resurrectionis quippe gloriaia in Clitillo, omne quod infirmum de fra gile videbatur, ita absoluit. Si tibi paulo ante non videbatur cile possibile usque ad mortem venisse immortalem ; aspice nunc quia quidcuicta morte resurrexisse dicitur, non potest esse mortalis: sed bo nitatem in hoc intellige creatoris , quiari' eousque ille miserando descendit, via quequo tu peccando deiectus es. Nec creatorem omnium Deum impossibilitaris accuses, ut ibi putes opus eius caduco lapsu potuisse concludi, quo ille ii' id re

Paraturus peruenire noti posset inferna S superna nobis dicuntur, qui certa cor potis circumscriptione conclusi , intra praei cliptae nobis legis i crini nos continemur. Deo autem qui ubique est, he nuta

quam deest , quod infernum est , aut

quod supernum , patet. Vcruntamen in assumptione cor iis etiam ista compleniatur. Resuscitatur caro quae deposita erat

in sepulchro, ut adimpleretur quod diactum est per Prophetam i Quia non da

bis sanetum tuum videre corruptionem.

Rediit ergo victor a mortuis , inserniseeum spoliae trahensi eduxit enim eos qui tenebantur a morte , sicut de ipse praedi. xerat, ubi ait: Cum exaltatus fuero a ter-ι. . ia ra, omnia ad me traham. Attestatur autem Euangelium de hoe cimi dicit: Quia Mat. 1

monumenta aperta sunt, Ac multa corpora sanctoruna dormientium resurrexerunt,

de apparuerunt multis , Ee ingressi sunt . si nictam ciuitatem illam, de qua Aposto- lus dicit : Quae autem sursu ni est Hierusalem libera est quae est mater Omnium nostrum , Sicut de ad Hebrios dicit ri t.

Decebat enim propter quem omnia, de per quem omnia, multos filios in gloriam adducentem , auetorem salutis corum , μ' per passiones consummari. Igitur conis summatam passionibus carnem humanam, quae in mortem cecidciat per protoplasti lapsunt . resurrectionis virtute

reparatam, in dextera sedis Dci altissimi sestis Lecillo cauit. 1 ' Vnde de Apostolus dicit: Qui simul consuscitauit nos, simulque se a 4T Ris. de re fecit in coelestibus. Hic enim erat figulus, qui vitii eremias docet Prophe ta j vas de manu sua collapsum de constactum , rursum eleuauit manibus suis, de reformauit, sicut placuit in conspectu eius. 'a Placuit autem ita, ut corpus quod mortale de eorruptibile susceperat, de sepulchri petra leuatum , de immortale atque incorruptibile effectum , iam non inte renis , sed in coelestibus de in patris dextera collocaret . a ' Plenae sunt de his sacra mentis seripturae veteris testamenti. Nullus super his Ptopheta, nullus Legissator aut Psalmographus siluit, sed omnis penefacta de his loquitur pagina : de ideo iu-

perfluum videtur immolari nos ad congreganda testimoniat pauca tamen & ad modum pauca ponemus, ad ipsos fontes diuinoLm voluminum remittentes eos, qui ' pctate abundantius cupiunt. Dicit

ia Aa a iiij

SEARCH

MENU NAVIGATION