De variolarum morborumque contagiosorum origine, causa, atque facili extinctione Ferdinando quarto utruiusque Siciliæ, et Hierusalem regi ... Nunc primum proposita simul atque demonstrata a presbytero phil. et med. doct. Francisco Maria Scuderi ... P

발행: 1789년

분량: 393페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

aporis dissidio dissocientur a sique cohaereant , num ea sint,

quibus epidemicarum Februm Ardentiam atque Phreniticaram gen sis se vetusta origo aptari queat s nostrum non es decernere. Hypothclibus Uacui, o veritatis inquirendae sudio praepollentes rei medicae Peritissimi huic magni ponderis muneri satisfacturi erunt . Nosram id unum certe fuit δε- monstrasse, in hac nimium ab irus Epidemicorum Patholo. giae parte aliquid integre novi in medium protuisse. Io. Persentisimus non defuturum, qua a nobis rescire velit , quidnam tandem utilitatis Bumano generi sit allatura haec profundius perquisita evolutaque Epiclemicarum Ardentium Febrium AEthiologia Τ Nis nos omnia fallunt, Bonum asserimus omniam maximum. ejusdem nimirum humani geni risinaestimabilem salutem . obstripet, ut sibi libet, qui nostri was ais ena, non propria doctrina nimium onustum, is penea capite ad calcem alioram verbis con faιum . vellicare sta-det . In re Modica ratas aliorum observationes, compertasque

veritates , plurimi faciendas semper aurumavimus ἔ nosras , nisi firmis aliorum jarietis niterentur, perpetua suspectas ha-ιuιmuae . Vult Inanem glorIam minime captantes, Sapiralium vero literatorumque , . quι furIa Deillime detegunt , gravem calculum pertimesentes, aliena bona, nihil laudis eorum δε- minis tribuenis . decerpere, nouraque subdole facere, uti passim factitari videmas , turpe flagitiosumque jugiter puIav

mus . Caeteram non deertinet aeqvi Viri , qui res non verba.

probe perquirentes . quicqvid novi in hoc opere reperitur,nosram amnis piacisis, niI tale opinantibus, firmatum , fa-rera dignabantur .. Promissam itaque ab hactenus recondita E pidemicorum Morborum Pathologia humano g neri salutem, ex quodam veluti coroliario , quod suae hypothesi laudatum mus Eques Rosa adjecit , eruere exi imavimus : Porro , inquit sa) , equidem , si morbos liceat a magni, temporum constitutionibus futuros praenoscere . ut Hippocrates Passim& luculenter ostendit, nurnquid non eosdem liceat, ordinaris vivendi legibus. , α caritιca disciplina , maximam Par

292쪽

tem pervertere 3 Reclamat ratio , & magistra rerum experientia . Quinimmo , aut nullam esse inericinam , aut illum hae ipsa, quam Proph laxim nominant, valere plurimum fateamur . Nec dubitandum, quin ipsi quoque legam Latores bene mereri de vita hominum , ut olim apud Iudaeos, Indos . Agyptios, sic nostris etiam temporibus, possint, si in haec diligentius animadverterint '' . L Febres itaque Epid micae Ardentes is Phreniticae, quae hodienum sub Fcbris nervosae, Thyphi Carcerum, Nosocomiorum, Classium. Castro.

rum ccte. nomine totam circumeunt ac depopulantur Europam ,

a varaolosis, morbillosisque Miasmatibus ortum suum repetant a g. 2s a. ad 2 8. ει nu/πquid extine Iis Variotis atque Moris illis , easium extincIum iri in dubium vocari poterit ρ Sint vero a peculiaribus Miamatibus, a Varaolis Morbilli e mi-nιme procedentibus ι quum B.ec omnia Europae esse exoticaa . c, 41. probatum sit . quamcumque in Ciυιtarem , pagumve nou s me invecIa fuerint, nouue feelus primo alterooe ab iis arrepto aegroto, ipsarum contagium, uti reliquorum Epidcmicorum, sive contagiosorum, certo certius

periturum erit 3 Luid intersit inter nostram ct sperias propositam Prophylaxin , disertus nemo non videt. Equidem, pa-ee celeberrimi Imri dixerimus: Si firma stent ipsius principia, nee pro suis Epidemicis , minus pro suis Contagiosis ulla

profutura erit Prophylaxis . quum temporum tempesatumque viri itidines e Deio ordine dehiscentes smper evenient, nec populor m multitudo diaeteticis legibus ab irs unquam vindia eari poterit , o Contagia, utut evanida , ex principiis ρθ-siologicis, uni tuendae corporis sanitati desiuatis , moleculas ad organitatem , imo ad vitalitatem non quirim perennem , sed tamen propagationi aptam evehentibus , in humanis cor Foribus consata, semet u erumque extincta . semel iterumque ad Mandi usque excidium, vigentibus iis a caussis, pullul tura erunt. Uuo decet interim obsequio id untiis a disertismmo Viro expostulamus : undenam ut vetustis temporibus , o ante tria, quatuor, quinque ab hoc saecula, Epidemicorum, o Contagiorum aliqua , multa, forsan plurima , vel plane non , vel summopere raro , apud Europam extiterint, ut in

293쪽

altera hujus operis parte planum erit 3 An rerum parens Natura , veterascenre jam terrarum Orbe . nunc temporis a suo in producendis embvr immutabili statutoque ordine defciserit 2 Num physica hominum corporum cometes , a parentibus nee haereditario Chronico Morbo coinquinatis pret uita . a veteri diversa , mutata , fusique deque perturbata ,

nuperis Deatis in deterius prolapsa es y Cordatorum P0μ- logorum , praesertim recentium, judicia id suspicari non sinunt. AEterna quidem in suis eglectabas Naturae lex . ab AEterno

Sapientissimoque rerum omnium Creatore coordinata . II. Nimis lubricam operosamque rem esse a gravi morum

virorum judiciis dissentire, probe novimus,sed in re nondum adsue de ita , neque firmirer explanata , quinimo summo Reipublicae detrimento in varias disci a partes , vel pusillic vitio verti non poterit, suum adjicere calculum , magnisque geniis librandum si ero. Celeberrimum itaque Equitem Ro- fa . virum omni frientiarum sudio exornatum , aequissimum .vεritaιιs Ueraorem, Hippocratis eximiam cultorem , Hippocraticaeque Doctrinae addicitissimum, pro decernendis sequentibus Hippocratis eritis ad rem propositam Iudicem deligimus, atque enixe obtesamur. Neque dubitamus quin ipse, his bene pe pensis, solertissimus quum sit, vel ipsum Hippocratem errasse, vel Medicorum Scholas a veritatis Hippocraticae tramite discessisse , decernat necesse es. Porro jam g. I 8. genericam

Morboram omnium part/tionem. ab Hippocrate quadrifariam disributam, paucis innuimus. Nune res urget ut eam paulis fassius in scenam revocemus. Et primo accurate notandum venit, Hippocratem, quae nos vocamus contagiosa seminia, graeco nomine Miasmata appetias a quod Latini dein modo morbidas sordes; nune morbosam exhalationem ι modo morbidum inquinamentum a nunc morbosam excretionem verte runt . Me lib. de Flatibus n. v r. p. 4o3. Uander-Lind. Τom. L,

cumularior, aut morbidis sordibus inquinatior se ingerat . Nec Mia mala ipso Senex Pestilentium Morborum efficientem M m caa

294쪽

eausam existere diserte eognovit , atque deelaravit. Sic eo. dem libro n. v II. p. 423. subdit: ,, E τι δε λοπά ει Da πυρε- των , ως ταύτη διελθεῖν ' o μγ, κοινος απατι. καλεο-νας λοιμους ' ὁ δε δια πονη γ λαιταν ἰδίην τα τι πονηρος λαῖο νοισι γενο- μνος ι h. e. is Sunt autem Febrium genera duo . ut hoc

quoque nunc attingam, quorum alterum commune omnIbus

Festis appellatur a alterum propter malam diaetam privatim his contingit , qui ea utuntur P. 1 ρrσIinusque ibid. n. v m. p. o . adjicit: Oκουν se ουν ὁ d ρ τοιουτέοισι πλησθῆ μια μασιν. αν τῆ ἀνθρωπάνη- φύσει πολεμιά ἐςιν, ad Toι τοτε νου- σεσιν. s. e. , , Quando igitur Aer hujusmodi inquinamentis plenus est , quibus humana natura ostenditur , homines aegrotant : Unde disret mas Hippocratis Sectator Jo: Colle auector est, Contagium 'ab Hippocrate morbidam excretionem, Auli ab Alexandro Aphrodisiaro effluvium pestilens fulgevocatum, uti notarimus β.Is. Idipsum Hippocrates, de Pestilentium Morborum e ciente ea a pertrabans, confrmavit libro de Natura Humana p. 27 φ. ibid. hisce verbis : - Καὶ δῆλον, o τι τουτῶ νοσερο ν τινα αποκρατιν Ἀον αν εῖο ι scilicet: is palamque est insuper eum ipsum spiritum , sive Aerem morbosam aliquam exhalationem habere . Ex quibus verbis clare eruistir , Hippocratem ita in comperiis habuisso Pestile rues Morbos a Miasmatibus ortum ducere , ut id in dubium haud vocari sol asserueru verbo palam cst . Hic vero operae pretium es inquirere . quo nomine Hippocrates Pestilentes Morbos donaverit. Accurate per 'ectis Ius monumentis , perspicuum e s. eos perpetuo Epidemicos nominamo, sicuti tuos, qui ex Dιaetae vitio originem ducunt, Sporadicos. Hullus veritatis luculentum hab mus tesimonium Libro de Vict. Acutor. vander-Lind. Tom. II. n. III. p. 27 . ita exaratum : ,, στοιν γαρ μὴ λα ὀγος νάσου προπος - κοινος ἐπι μή , dira roraἀξες Dcτιν al -οι. ' un προπι ἡτισι, sero τουτεων των πη-- α , -σι μαλλον, 8 υaro των --λαν των Z υπων, nimirum: is Quum enim non Pestilentis morbi modus quis communis grassatus fuerit, sed sparsi fuerint motbi , & non similes , ab his morbis plures moriun

295쪽

Hippocratem , Sporadicis Morbis populariter grassari minime denegasse , quod o Irmatur iis , quae seripsit Libro de

Natur. Human. TOm. I. num. Xum. e. 27 . sic : .. σκότοδε α νῆσοι γιγνονται πατοδαπαὶ κατὰ τον αμον πονον, δῆλον, οτι τα διαι ramala ἐτιν αιτια Eκaza Emςοισι, h. e. Quum VC-ro omnis generis Morbi fiunt eodem tempore . palam est victus singulos singulis causas esse V . Habemus is hoc eod. Lib. . ubi n. XIX. p. 27 . haec leguntur'. σκοταν δε νουσήγλος ένος επιδημάη κατατῆ, Γων, ora E τα διαιτήματα αθια ε Πν, h. e. , , At vero quum uni u. Morbi popularis grassatio consistit, manifestum eli Diaetam non esse culpabilem M. Habemuso alia in Libris de Morbis Popularibus, in quibus rese Galeno Hippocrates δε Pestilentibus egit Morbis. Sie Lib. I. Popular. Sest. II. Vander-Lind. Tom. I. P. 663. legitur . ., Kαι γ ἁλες τo in ηκα επιZημων ῆν, ταλλα λετευον ἀνοσοι ι nimIrum: Nam hic Morbus satis popularis erat: caetera incolumes deingebant M. Et ibid. p. 66 . habentur haec . ,, Ευεαμ1σαν Γ έδυσε γριαι κατὰ Θερος πολλά; h. e. Popolariter grassabantur etiam Dysenteriae per aestatem . Et ibid. Sect. III. p. 696. scribitur et is Του Θερεος κα σοι Dεδήμησαν Ir es; scilicet :,, state Febres ardentes populariter grassatae sunt multa. . Ex Sect. III. Libri III. ibid. pag. 712. Iam exscrimimus haec: se Ta Wτ λιδη ασαντα νωήματα ταυτα , i. e. . . Alve hi quidem erant populares Morbi V . Et inferius p. 726. ibid. subdit: , Πολλά ia η ἄλλα πυρε ων ἐπεδήμ 1σαν εἰ δεα τριταιων,

τεταρταίων , ακτερινων, ξυνεπων, μακρων, πεπλ χροὶ ν, α - δεων, ακατα των , B. e. is Multa praeterea alia Febrium genera populariter grassata sunt , tertianarum . quartanarum ,

nocturnarum . continuarum , erronearum . anxiarum , incon

296쪽

276τος ἐπελοι Rυς ι e. se Chariti hyeme ex tussicula populariter grassante Febris adventans acuta corripuit Latanos Hippocratis Interpretes verbum Epidemon , populare verrisse . Graecae linguae periri us Scaligerus non probavit , quum vulgare , Vulgivagum denotet . ut g. I 3. innuimus . ιicquid st. ex allatis Hippocratis textibus planum est , Magnum Senem , I. Contagium satis perspectum habuisse , II. Illud Pestilentium Morborum e sentem is peculiaremeausam constituisse , III. demum. Pcstilentes Morbos vocasse Epidemicos: qui quum uni contagione donentur, nos g. 3. haud inconsutio hane propositionem tueri rati sumus: Epidemicum idem sonat ac Contagiosum . Bina igitur hucusque habemus ex Hippocrate Morborum genera , suis eharacter bas distincra , Sporadicum nimirum O Epidemicum e inquirendum resat, an circa alia duo genera , Endemicorum fellicet . o omnibus communium ex magna temporum mutatione , Senis Doctrina satis firma sibi perset . Endemicos quod spectar, qui is indigenae , patrii , vernaculi , o qui-ι vis Regionibus proprii ac peculiares latinis vocibus adhuc vocati siunt, nusimata epicoria in Lib. de Aerib. A qu. & Loc. ubique locorum Hippocrates nominavit ι scuti is qui ex ma-. gna temporum mutatione proficiscuntar. quos Constitutionales breuuasis gratia superius nos appellavimus , Pan coinos ab dem vocavit . En i us textus Lib. I. de Aerib. A qu. MLoc. Vander-Lind. Tom. I. n. I. p. 328. Εἰ γαρ ταυτa εἰδείη τρ inuis ' μαλιτα μεν Iratina ' a bi, τα γε πλμα ' ἡκαν αδτον λαβανα ἐς πολιν αφικνεομενον, O αν οπωρος ὁ, ἔτενουαιώπα επιγ ια , ουτε των κοινων 4 φύσις οκο- τίς ἐτιν .ως ε μή οBrομεσθα L τῆ Θεραπεχ των νάσων, μῶ δ Ἀ- νειν; nimirum: si Nam qui haec omnia probe, quantum fieri potest , cognoverit , aut horum plurima , eum non latere possunt, quum in urbem etiam ignotam sibi pervenerit. n que Morbi regioni peculiares , & patrii , neque communis regionis natura , quaecunque tandem ea fuerit, ut non ponsit in cognoscendis Morbis dubius haerere aut errare, sicubi ad morborum medicationem adhibeatur Num. m. 8c IV. iuid. P. 33 o. illorum morbos recenset . qui aquis palustribus

297쪽

ae lacu stribus utuntur . subditque : ,, Nουσήu τε ταδε ε - χωρια εῖνα ι i. e. ,. Morbi vero hi ipsis vernaculi sunt . Inferius vero ibid. n. Iv. adstic I : ,, Ο' πιμιαι τε εγγίνονται ones, ου πιλεπω α, ολιγοπόνιοι, ὴν μήτι κα ασχη νου - μα παγκοινον εκ μετατολῆς ι scilicet : se Lippitudines vero oboriuntur humidae , non graves nec diuturnae , si non ex mutatione temporum Morbus aliquis omnibus communis occupet , is iterum I. c. p. 33 I. is Ταυτa μετα τα νεια τα αλεασιν επιχωρια - χ k y,ην τι παγκοινον κώσχη νουσημα εκ μεθα MD των οὐρεων, η τλῆ ου μετεχρον s nimirum: is Atque hi quidem Morbi ipsis vernaculi sunt . praeterquam si Morbus aliquis omnibus communis ex temporum muratione oboriatur; nam & hujus participes fiunt Et ibid. n. VI. P 332. scribim. is Tosσι μιν ανωσι τα νουσήματα λιαωρια Κιμ ηις , ην τι παγκοι- κατασχη εκ μετας Ila των ωψέων. i. e. ., Ac viris quidem hi Morbi Vernaculi sunt , praeterquam si quis omnibus communis ex temporum mutatione ingruat . Eodem Libro a p. 3 2. ad 3 s. n. XXV. ad XXX. fusus quam in III. Aphorismorum Sectione de riversis anni semporum tempestatumque insuetis vici uudinibus. Morborum maxIme acutorum iliades aferentibus, pertractavit nullum tamen Epidemicum Morbum , uti nec in citata Aphorismorum Sectione, ab iis expectandum fore nos docuit. Ibid. n. xxxv II. & xxxv ID. p. 349. de Morbis Incolarum circa Phasim omnium fluviorum stagnatissimum, regionem, quam Palu dem S giam aliquis dixerιt . egit, nee Epidemicorum Morborum memmis. Libro de Humor. ΤOm. I. n. v M. P. 323. En demicos Morbos adhue nus mala epicoria dixit his quidem verbis: ,. Αἰ δε ει χωριοι τῆσιν ωρησι νῆσοι δηλῶσι τους τρόπους. o, τι δ' ἁν εξαλλαξη ωρη , Ομοια η ἀνόμοια ε ι is incre-μalassia ἐκ τ' ωρη τατη μεται , nimirum : Vernaculi autem remporum morbi indicant mutationes; ia prout evariaverit tempus similes aut dissimiles erunt morbi . qui in hoc tempore Oriuntur Eandem verborum syntaxin adhibuit pro veruis regionalibus , pneumata epicoria eos Socan do . Me eitato Lib. de Aerib., A qu. & Loc. n. I. p. 327. ait : is Ε πειτα ia τα πνευματα, τὰ Θεομα τε L, na . . ρι ι-

298쪽

ventos frigidos , inter occasum solis aestivum , & orientem aestivum t etiam ipsis hi venti vernaculi ac indigenae sunt, ab aultro vero & calidis ventis protectae sunt : Et de his urbibus sic se res habet Tandem C. i. n. xxxv III. P 3s . sic es loquutus : τε πιξυμτυ ποῖ.λὰ νοτα , πλήν αυρειροῖς ἐπιπιεης , nimirum : Uenti autem eis sunt plurimi austrini omnes, praeter unum ejus regionis proprium & indigenam. Auid Z quod e lutis, ua potuimus diligentιa , de Diaeta, de Natura humana. de triumoribus, de Aeribus, Aquis & Locis, de Locis in Homine, de Flatibus, de Morbis. de At ctionibus, de internis Affectionibu , de Morbis Popular. , ac de Victu Acutorum, Hippocratis Libris, apud

quos Furium ac Morborum omnium tam acuIorum quam Lu-rurnorum mira simplicitate describuntur historiae, nobis minime datum fuit Deum inuenire, ubi Hippocrates morbis Endemicis,

aut omnibus communibus ex magna temporum mutatione,

minus Sporadicis verba in Epide mon tribuerit 3 nisi quis in m dium os rre vellet clare spurium, σ addititiuis textum, ut Iegitur eitaro sepius libro de Acribus, Aquis, & Locis sub initio numeri VI. p. 33I hisce verbis . . , No us uaza Aouυτεοατιν επι αεῖ, M Vr An ς τε , α τε οξεῖμ νομ- μεναι νῆσοι nimirum: , , Morbi autem popularcs ipfs civitatibus nimiram ad ventos frigidos sitis , saluberrimaque AImo puer a perpetuo gaudentibus , O quam longe a gignendis Mamaribus fidem eis istantibus J hi sunt , pleursetides , & quos acutos esse receptum est a quem quidem non esse Hippocratis clare demonstrat corruptio verbi nusii-

ω mala;

299쪽

279mata a scriptum est enim nosseumata, aliter quam in superius

exscriptis textibus reperitur; maxime quod circa finem hujus num. v I. adjicitur is nusimata epicoria, uti superius adnotatum es. Paulus AEgineta, cujus Codex nuper nobis accessi, Morbos tam ex causis sporadicis , quam ex loci natura , vel ex magnis temporum mutationibus populariter sevienIes, haud

Epidemicos , sed publice grassantes appellavit ab . , , Perpendat itaque Literatismus Eques Itosa; perpendant is r Iiqui Meiacinae Asclepiades , an recte Latini Medici . ct

praecipue recentiores , Epide cum in magnis sive repentinis temporum mutationibus inque praegressis ipsorum constitutionibus, in noxiis Paludum ess uviis , atque in Diaetae vitiis& erroribus, inquisiverint. Perpendant qualem fecimus Medicinae Iacturam, ex quo Graecae Linguae sudium, rei Medi-

eae bas , dimisimus. Perpendant, quanto Reipublicae damno perorum Nonnulli, plebeculae ignavoquo vulgo Salutis moniIa praetexentes , Artem prope divinam vernaculo sermone novatisque Morborum nominibus corruperunt, Nebulonibusque,

Irris, atque Circulatoribas prosiluerunt. Res eo pervenisse videtur, ut valde timendum sit, ne, prorsus deserto Latino sermone , quid Pestis nomen significes novissimi Tyrotyes non intelligent. yam enim id Flagelli genus , nescimus quo Influentiae vocabulo legitur insignitum. Ad rem : Epidemici verbum ab Hippocrate unis Pestilentibus, Me, quod idem est,

Contagiosis Morbis attributum fuιt ι Cr hac de re, quos novimus , Graeci Medicinae Scriptores firmiter consentiunt runde malumus in ea cum Hippocrate , optimo Naturae ct Morborum Interprete, errare potius, quam sine Duee veluti

alanIes Milites , ut alibi innuimus , hae illae discurrere. At ad Hippocratix inserpellatum textam Variata Lib. II. Cap. XXXV. p. 86. 87. Ex versione Io: Guinterii Edit. V

300쪽

ago Varia ExanIhemata Saerorum Ignium Consectaria, ab Hippocrate rVIIm signata , hic pro variis Pestilentiae

Erant insuper etiam aliae Febres . de quibus scribetar.

Ora multis ulcere ferviso adiecta, ulcerosa. Fuxiones circa pudenda multae, tilcerationes: Tabercula foris , intus . eirea inguina. Lippitudines Bum e. longe , dititurnae cum dolo ruus : Eruptiones palpebrarum foras, intus, multorum oculos corrumpentes, quas ficus vocant. Erumpebant etiam in atiis

ulceribus multa , ct in pudendis . Carbunculi per. aestatem multi, o aliae, quae seps vocantur, pusulae magnae. He

Analogia trigesimassexta. I. 26 o. Ora multis ulcere fer ido assecta, ωlcerosa ise. IDdenhamus mss. I. g. a s s. de sua variolosa Febre adhuc scripsit haec et se Aphthae insuper exeuiae Morbo oris interna faucesque sepenumero ob sident sicuti Huxhamius His. II. gass. de sita lenta neruosa sequentia adnotavit: Pestifera smper es, ubi Aphthae nigrae, pete chiae fuscae , lividae, atrae. aut vibices quasi apparent . . . Ubi pusulis , papulis , aut maculis eutim deturpantibus phymatibus, atque ecthymatibus. Hippocratis, uti in hoc graeco textu Febris lenta stipatur .

Contagiosa est Et plurimum et quum vero Exanthemata mali Dut moris. ωulgo audit maligna U. In Hist. IIl. vero haec loquutuS este Coxis isterea natibusve accro si finis Sextum inter diem ut plurimum is nonum erumpunt stet chiae. saepe lividae , saepe etiam alerrimae. qae tuterdum re se te eυanesunt μ . Enim vero, ut extra omnis lubitati nis fleam sistatur . Uariolas . non minus quam neros Hippocratis Ignes, descriptos in hoc textu assestuet post se trahere . unam allegasse sussiciet Clarisi. Beherensii observatio, nem, quam sub dehiscente Variolarum grassatione histe ver-

SEARCH

MENU NAVIGATION