장음표시 사용
301쪽
ct Deitiosissimam Patriae nostrae Variolarum luem . vix cumiseria aestale defervescentem . quin adhuc sporadice grassan.
tem . . . Febres varii generis erant . . . Malignitas vero major , qAst magis ad aequinoctium autumnale accedebant . ti busdam in locis adeo acutae se contagiosae. ut aegros alistero die oblisse superveniente pustula magna & nigra in Hippocratis graeco textu . . as 2. Anthraces) in femoram altero fama referret . Atio in loco junioribus bubonum in inguinibus rumor phymata peri bubonas ibid. superveni
bat . . . S fluxiones magno numero circa id temporis occurrebant ad oculos Hippocratis in citato textu ophthalmiae . aures, maxιllas, uvulam, cum ejusdem is faucium erossione, interdum ad petius, scapulas, is quorsum non ' interdum fu-bito , ut ita loquar, recedebant, calore aliquo febrici, IasAtudine per oririduum subsequεnte: in quibusam vero meinbroram contracIura , aliisque latentis Scorbuti symptomatibus cibid.elcodca reumata . In primis quoque frequens. umorum ferosorum ad sinistrum scrotum decubitus , praecedente quadam quasi horripilatione, sinistri hypochondrii dolore , ct in inguine tensione . . . Non quidem me fugit , Scorbutum esse a stlims ignorantiae Medicae , plurimosque a ecfus , quorum nomine eam incusamas , vel morborum sentiuis , nullumque adhuc certum typum adeptorum, essecta esse: vel etiam infelices reliquias existere morbi alicujus nondum penitus destructi , a quibus sanguis is caetera humores contaminentur, ceu utrumque animadvertit Syden hamus ... Et certe, non apud adul- ros solum , sed O qui Iunioris adbuc aetatis erant , is in infantia eo titutι , frequentιa Gus generis symptomata notabantur. Morbillorum enim radices haud incommode quis in diathesi scorbutica quaesiverit . . . In adutiis non modo morbis supra enumeratis comitem se adjungebat Scorbutus . sed ra insup r alias o Iomat bus mole pus erat . . . Atii Tuberculis infesiabantur. maculisque ibid. phymata ; qui-N n dam
302쪽
282dam vero tantum quando in lecto incalescerent. Gingivae plurimis sanguinolentae ibid. stomata apluod ea . Cc in iis, qui alias per totam vitam nec quicquam de Scorbulo perceperant , quique diaetae malum hoc causanti non alluetierant. Aliis phlogosus erysipelatosae in facie partibusque externis . ibid. Erpetcs megali) ι quibus cessant mus pdinetiones in Araecoriis eum Fibre erratιca superveniebant , Phthi ita minitantes , nisi praeetentum fuisset . Innocens implexque Medicina, quae unis observationibus firmatur, nos urget, ut
hic quae, vigentibus infestis Variolis. Cl. Gabrtio ciso adnotavit , curtim indicemus, Aphthas nimirum, Tussis pertinacusimas. Febres continuas , Apostemata & ulcera cauosa,varaeos . sinuosa . cum opum carie convuncta . I. 16 I. Tubercula foras, intus . cιrca iuguina . . . Car-btineuli per aestaι em muli ι . Cr aliae , quae seps vocantur , Pusuia magnae . J Tubercula circa iuguina. in graeco te. tu g. 2s2. ρ maia peri bubonas : Carbunculi , graeec ibid. Anthraces Α, P. ulae magnae , graece ibid. ι em maIa m gala . His addenda, quae sub Sacrorum Ignium descriptionis initios. I 83. leguntur et is in pudendis tMoercula . gr.rce phymata 1 Carbunculι . graece AnIsraces . quae , quosque sυb variolis certo evenire g. Σ 3. & ros. Probavimus , uti de g. 26O. superiorum cum Variolis analogiam dedimus . Unde nemo credat, suroum, qui Athenientcs perdidit . btibonicam fui ste Pestim . Haec enim, aliaque ab Hinocrate recensita Exau-rhemara . vel symprot natice Sacris Ignibus, horumque co sectariis Febribus Arrint ιbus ac Phren Iicis . tum Tubibus, Hidropibus , Ophthalmiis, atque Dysentemis, supervenerunt ἔvel solivaga , uti illorum sobole, , grassata sunt. Pestim porro primariam constituerunt . Morbus a Thucyide narratus, cujus individuae Se peculiares comites fuerunt ρM .e Padulae , a Thucydide I. 89. Phlymeu.e distae , quique sub ipsius
in Athenas ingressu , auctoque vigore , imo per integrum biennium, nec citas attulit mortes, nec Buboms vel Authraces excit it, ut A. Dis de Iaci. demonstravi. nus; Se Sacri nes
303쪽
233 Ignes, ab Hippocrate g. I 83. Erysipelata polia vocati , qui
quidem vulgaria o valde parva ulcuscula in toto corpore , vel magnas in summationes perpetuo eructarunt ; de quibus I. III. LI 8. 2I9. M 22 O. actum est. Nec magni Hippocratis solertiam bubonica Pestis fallere potuisset , quin praeientem propriis coloribus diligentissimas Morborum Scrutator appinxisset. An vero stomata aphtoria , phymara . epiphyses, anthraces polli , ecthymata megala , erpetes megali oc. , quae ab Hippocrate g. 2s v. in graeco textu vulgata fuisse recensentur, solivaga serpentia illas Morborum Exanthematicorum species constituerint , quae a Recentioribus Anginae aphtose , Petechiae, utiaria , Febris Scarlatina . Vesrtilaris, Urticaria vocantur 3 an potius f tomatice Sacris Igni- . bus . reliquisque horum consectariis morbis, supervenerunt, Sermonis Graeci Eruditis . Opportunorumque commentario. rum divitibus, decernendum linquimus. g. 26 I. Linitussiues humidae , longae . diuturnae cte. JPro hujus textus analogia confer. g. 2o . cum illic citatis Paragraphis.
Didimica Dysenteria uti a neris Hippocratis Ignibas,
se a Variolis ortum ducere videtur. g. 26χ. Superius, Hippocrates, uti g. 2o6. adnotavimuς, haec retulit : ,. Aisi turbatae . . . Atque hi quissim erant populares Morbi, nunc in textu, g. 2sχ. exscripto. adjicit: At vero circa Alvum mutiis multa is nociυa acciderunt:
Primum quidem tenesmi multis dolorose : plurimis autem Imris , Cr omnibus qui erant ante pubertatem , O plurimi Lorvis perιbaut e Lienterici multi , DUenteraei , neque hi Calde dolor e . Secessas autem bitiosi , ct pingues , CT tenuesct aquosi: Et mulsis quidem ipse Morbus ad Boe δε-cobuit, ct sine Febribus. is in Febribus: Cum doloribtis tormina ct Golvuli maligni : multorum, quae in corpore erant, is fgpressa erant, exιIus: cr exeuntia progressa dolores non solvcntiae is his que os erebantur di culter cedaentia: Nam surgationes plurimos amplius laedebant. Ex hir autem , qui
304쪽
ingrotabant, Cr qui ex acutis, maxιme ex his, qu .e per aμvum secedebant, mortui sunt: omnes enim Alvus fistulit Verba illa Cr sine Febribus , ct in Febribus clare demonstrant, Dulcnteriam & id genus relatos assectus, tam Febres Ardentes Phrcniticasque, supcrius egpositas, comitatos, quamicor lim & suo jure, uti Sacrorum ignium consectarios. tui Dse grassatos . Dysenteriam, Febrium Ardentium symptoma, quod spectat , ex Syrinhamo citata Hist. I. I. as . haec habemus : se Febris o. re , quae per anuum perseveraret omnem ,
, initio Puliι 167s. longe lateque dipopulara est; sed autumno
jam appropinquante in viscera coepit converti, nunc Dysentcriae o tomatibus , nunc Diarrhoeae se prodens, B et quan- .doque neque hanc haberet comit m. neque illam , sed caput magis tcntabat , stupidiores reddens aegros . . . Visum proclivior est Febris haec materiam morbi ficam in vilcera deponere , quae Dysenter iam quandoque , saepius autem Diar- rhoeam excitabat, ex Bae oecassione ventris tormina eam edidisse stragem vulgo putabantur, quae Febri faic revera fas-rat imputanda . . . Nunc cum rigore horroreque aggred:IKr hie Morbus, quos sequitur ictius corporis calor , saepe Vero nulla antcccdit Fcbris praesentio . . . senteriarum p r id tempus grassantium torminibus mora ventris tormina omnius respondbant, atrocissi ina nempe haec erant, is per interet u la crticiabant Α, nullae vero sequebantur dejectiones vol itercorosae, VCI mucolae . . . Semper adest ingens cruciatus Scintestinorum depressio cum dolore, qaoties exonfratur aliaπs,
cum crebris itidem dejectionibus , ct mohstissima viserum
omnium quasi doscensu . . . Hic Morbus licet adultis maxime grandaevis haud raro exitialis, infantibus uisilominus perbenagnus reperitur. qui ad menses aliquot ab eodem quo o-que inciuntur . sine quovis incommodo , modo res naturae permittatur . Sub alia vcro temporis constitutione, Epidemicos Morbos diversimode assiciente, ex Cl. Loem a Diar-
305쪽
rhoeae atque Dylenteriae Uariolam n consectariae, mensibus Julio & Augusto, juxta Hippocratis textum, pueris ad ultiori-hus simul & infantibus magis fuerunt exitiosae. γ . . . D jectiones mucose sunt omnes , non sercorosae , nisi quod nonnunquam sereorosa interponitur; idque sine dolore insigni .... Nou dolores tantum summos atque aegritudinem aduert hoc malum, sed nisi perite tractetur , ingens etiam in vitae dis.
erimen aegrum perducit. Suum enim jam imminatae calorigviIatis ac Dirituum copiae a er bris hisce dejection bus ante exhauriantur, quam peccans materia possit e sanguine exturbari , manuum ac pedum frigore superveniente a morte stericlitabitur , etiam intra Morborum acutorum periodos oppetenda . Vuod si intentatas Parcarum manus hae vice eluserit, plura tamen divorti generis symptomata miserum expectant... gr. nonnunqliam progresso Morbo loco sumentorum sanguineorum , quae eodem incipiente dueetion bus permixta consp/cι solebant , singi is snceras . ne muco quidem intermixto is largiori quantitate singulis conatibus egeritur quod, quu- corrosonis majorum aliquot vasorum , quae intestina perreptant , argumentum si , aegro interitum minatur . Nonnunquam etiam Intesina a magno illo incendio, quod excitavit materiae calidae vique acris ad partes laesas affulsus copiosior, gangraena in lanabili assiciuntur. Aphthae in supcr exeun-ic Morbo, oris interna, faucesque saepenumero oblident. . .
Atque hae quidem morIem imminentem ut plurimum denuneiant . Uuod si praedicta smplomata superauerit aeger , ct
Morbus in longum trahatur ... in tene sinum desinat . . .
O ervandum es autem, quod quum primo quae ingrediebantur anno indotis magis subtilis ac spirituose essent , quam quae squentibus annis infestabant hic diversae temporis constitutionis, Epidcmicos Morbos in bonam vel malam indo' lem Vertentis g. 36. Cr 38o. , haud debemus oblivisci idcirco non ita prompte catharchicis parebant medicamentis P. Hactenus ingenuus Odenhamus. Contractiora, sed ad institutum nostrum non minus facientia sunt accurati .imi IIurhamii verba , His. II. g. 2ss. jam adnotata , ubi inquit ἰ, , Sub Morbi suem Diarrhoea, aut cruenta nonnunquam. Dy
306쪽
286 sentcria urgebat maxime , imo quibusdam erat exitio . . . Testifera simper es , ubi Aphil ae nigrae , pelechrae fuscae .
δε ι ι .e atrae, aut vibices quasi apstur it 3 praesertim si a G.At aliaus cIIa , plumbea . nigra colliquans Et Isi'. III. g. 2s6. ,. Pro us fueuie Iurire , vel Diarrhoea. quibus aegri fossi me laborant . . . DIde v/res deprImuutur m xime , quod idem ae Fluxu Alvi vicendum o , quι multo septus accιdit. Citius equirim. Iarius e . semper fore, δε- raule Febre , per alvum molita Ct mi ara Crisin ; at frequenter 1DmIs Morbus tanIum morti cessit 1 Laud raro autem success Cictrix Natura . Si dricctiones nigrae . perliquidae. aut saniolla sunt, Sc maxime metidae ut que noliIoero, iraec/hue si ab rue Colatitate descendunt Haec quidem pro D vienteria Febribus Ardentibus Sacrorum Iguium consectariis supervenientc. Nunc de ea. quae eorundem fuit soboles, de vci stivaga gras lata est. vel cum aliis affectibus in Hippocratis textu enumeratis, aliqua sunt innuenda. Ad haereamus laudatissimo Huxhamio seqnentes observationeqstrenue nobis exhibenti a) : in Pulio . . . Variolae jam γι-
demice . - . em mensis Dysenteria frequens . . . Augu-so Variolae Di emicae. Dusentcria cruenta ae Cholera frequens . - . Septimbri . . - Dysenteria plures cruciat s . Pet. 73. sqq. - A usto ... Variolia adhuc maxime epidi micae ...
,, Aprιώ. . . Viario e adhuc . . . Dyse meria cruenta multos.
inter postellu in praecipue perimit . . . Duravit Dysenteria ab initio Aprilis ad Mui fluem - IIa e plerumque acce Febris , re ctius fortissse dicerem haec fuit ipsius Febris symptoma; nam ab ipso cepe principis, atque ante ulla tormina haud levis urgebat fbriculosus ardor cum pulsa incitatiore,
ae lingua scabra . Vuid y quod se opissime cum mavis so
satis horrore ingruibat Morbus , or non raro utique more hemitritaeae cursem tenebat. Haud certe ριο, an fuerit Febris Epidemica mox describenda ad intestina translata. Hoc sane mihi ci pertum es, Dysenteriam Epidemicam non esse
307쪽
a 8 frequentem veris sobolem Si Epidemicum idem sonat ae Contagiosum I. 3. , ex ipsius Hux hamii inconcussis Obseris vationibus g. 9 i. , & Dy sentcria . & quivis alius Epidemicus Morbus , quovis aQui tempore granatur. θ . . . A dio . . Variolae ct 3Morbilis pia sim . . . Dysenteriae cruenta atit mu-'cosa saevit maxime apud Plimion Cr Cicimtatem . Pag. IVI. sqq. , , Novimbri . . . VarIolae passim ... D cembri . . . Iuin Ier captivos saevit admodum fibrιs quedam Cararrhalis maligna , Iugu&I que ρ Vtur mos 'PU. I 29 . in Panuario . . . fibris Catarrhalis maligna jam gra=iatur maxime, is perZm- rimos captivorum mit ιιι ad in ueros a etiam nuclo haud rarano rates, qui cum his. multum versantur . . - Acce ut 6-pe perechiae, saepe Discnteria crvcnta . . . M o. . .. Multae F ores catarrhales adhuc , quaedam prauae admodum di aeudurantes. Variolae, se bres miliares ct pustulo , pes ... Iumo . . . Crebri adluc valde Iura Miarlatis . . .. Febris putrida maligna jam grassas αν multum saepe cum pusuilis rubi Ios . . . Pluribus accrdit Diarrhoea mucosa. aut Cibnigra cum strigmentis interdum sanguinolentis . . . Iutio .. Feoris putrida maligna . quae dudum laeviit , dominatur usque . . .. yiam insuper mag/s urget et omiIus , quam aruehac , quem Diarrhoea gravi, nux excipIt . . . . Augusto . . . Morbrii frequentes : Variolae sparsae , ae mitiores , Ophthalmiae plurimae , Dysenteria pallim: Sae υit adhuc Furas maligna Inter
nautas aIque captι vos . . . Septembri . ... VarIolae frequru tcs . . . 'Plures adhuc Febre prurida maligna laborant cum elec uis . .. . Haud raro Dysenteria cruentae accedit: saepius v ro enormIs mucosa Diarrhoeae nonnumquam accidunt diri Dsima oris ulcera ,. atque inde maxIllarum caries . Haec
Huxhamius . qui citato secundo tomo , praecipuu anno II 36. simillima. brevitati& gratiae praetereunda, passim resert, itaue ab unoquoque concedendum sit . Plymuthum hos Epidem icos Morbos sibi comparare vel a frequentissimo ini situm celebrem Portum alienigenarum adventu , vel hac de causa ex fere perpetuis Variolarum Morbillortimque grassationi bus, vel fingendum , Pestilitatuiti centrum, sive domicilium nu-Peris temPOribus evasisse. At vero ad rem: cl. Gahrllip nar-
308쪽
quas Fcbrcs continuae Ardes iis, malignitaze atque retcchiis stipatae, inque cc Dcam, tusses contremis est as, colicas pass-nes, Garri aras . atque dysentorias P ruulosus identidem convcriae, identidem sunt comitatae. Iil. Lotata haec loquitur so):,, Amise Muo C' Iunio continnarunt adhuc MorbiIti , IAbres cout uuae , Tertian e InIcrmittentes , I ariolae , Da- radice L ne inde vaeatae sent, sed fuerunt sive malignitate . . . Mensibus aestivis . Iulio nempe o At gusto . existente caumaxime Ouoso, Diarrhoeae. εc Di sentcriae satis fuerunt De. quentes, S magis pueros, adulti Orcs, istuc, miniis, insantcs
sporadice asstix rhnt claudat hanc particulam Cl. Richa. qui, quod probaro assumpsimus, probe subolfecit: , , Viario. Drum , inquit eo , cissi merito adnumerabantur , sutridae Febres Cariolinae iussammaioriae , ut subninuimus , o hujusmodi abae , quae ae sivis mensibus suboriri carperant , ac tua forte euribantur, seqvcnti postmodum antumno ac Θcme era. Iturae . L ce Ffe adridere comites pleurisides spuriae, Ophthalmiae, Anginae, Dysenteriae, Stranguriae . atque hisce asinium morborum prolixa cohors, quorum una simul atque ea in omnium origo est, unum idemque incrementum . Sic R cha . Probe hic adnotanda sunt illa Hippocratis verba
non stircorosae, nisi quod nonuuuquam stercorosa interponitur, idque sue dolore insigni P: pariter & animadvertendum in alis latis ab mxhamis . Gahrti , Loe ta , atque Richa Dysenteriis, Variolas consequutis, dolorum atque cruciatuum, qui Sporadicas Dylenterias comitari solent , nullam mentionem fieri. An id phoenomenon unis Dysentcriis Gidemicis proprium y An ab eo maximum aegrotis instet vitae discrimen, ob inductam Intestinis vcluti necrosin
309쪽
- . α89 Parallelum quinquagesimumtertiam. Epidemica itaque Dysenteria Sacrorum Hippocratis Ignium pariter ac Variolarum & Morbillorum est progenies.
Conclusio decimanona . Quum igitur apud Europam ubique Iocorum perpetua stet . inexhaustaque maneat Dysenteriae Epidemicae aperta turpisque Matrix , immerito ex innocuis causis sporadicis, sive constitutionalibus eam repetere contendimus.
I. Magni Aretaei Cappadocis, atque Pauli AEginetae, qui
Medicam Graecorum DoeIrinam compendiarie nobIs traridit . Monumenta nuper a nobis comparata. Dysenteriam contagiosam minime eo lectuntur . Aretaeus equιdem , qui de 'D
senteria Sporadica peroptime ae fuse pertractavit ca) , ejus causas hvice perstrinxit : Dysenteriae causae plurimae sunt:
principes autem cruditates . refrigerationes assiduae , acrium ciborum assumptio , obsonii, quod Graeci MFItoton vocant, Latini Moretum dicerent cepae ipsius , allii . carnium Vetuis starum , acrium eius : a quibus postea cruditas supervenit.
Super haec humidulli aliquod inusitatum , ut mixtura illa, quae Oeeon graece dicitur , aut potio Ryleon appellata : aut qualia in singulis regionibus loco vini fiunt contra sitim remedia : plaga praeterea , refrigeratio , & frigidae potus in t stina exulcerant M . Et infra b subjicit: se Hujuste qualitatis sunt intestinorum ulcera . Praecipue nascuntur aestatistcmpore , secundo autumni , minus vere , minime hyeme . Pueris quidem 3c adolescentibus ventris profluvia contingunt: Dysenteria viris, de juvenibus &c. ' Paulus aegineta e --O o ' fu-
310쪽
a sosnteria eausam . Juxta Galenum, utraeque bili. exulcerationi, Iesioque jecinori a judicat . Gisiam credat hos sagaei mos
Morborum Scr/ptores, Dysenteriam, Populariter, quovi S rem. pore, in cujusvis aetatis ac sexus homines lethaliter grassam
rem , si semel in*ex ent . praetermisisse 2
2. Apud Cullentu in haec notanda leguntur a) : . . Nonnisi speciem unicam novi . cujus nomina apud nubagesiam
Lauiter. me, F brium Intermittentium vulgo pernicιosarum, est accedens o toma . . . Alba ... Willi S. . . Syden ham ... Morgagn... Pringle ... Monro ... Roederer... vliarrs Gruberi ... Febris exanthematico-dysenterica Tiguri epid mica I 747. . In primis Medicinatis Praxeos Lineis de ea non eg t.
3. Macbradius b) ,, Dysenteria, ait . frequens Morbullest, qui Hiberniae enimicus olim creditus fuit: sed per hoc, quod vivimus, saeculum regnum istud non frequentius, quam Angliam, infestavit: Dysenteria facile in regionibus paludosis post calidam siccamque aestatem oritur . . . Facile quo. que Dysenteria his annis epidemrea fit, quibus fructus, quos tellus tulit , corrupti , aut non satis ad maturitatem perducti fuerunt . Hane vero propositionem ex observationibus, quas refert e , III: T otii in viam revocat, docetque Fruinctas horaeos, nedum D senteriae earativum praesidium, sed Oprophylacticum praebere θ : populusque panem ex frumento Vitiato , vel farina prava , coquere , aut carnibus , vel Piscibus semiputridis . vesci coactus fuit . Nec raro sicut sobres malignae , quas supra descripsimus, in locis clausis immundis , ubi magnus hominum numerus constipatus est, nascitur.
a Synops. Nomi. Method. Cl. I. Ord. V. Gen. XLI. p. I 29. seqq. . Tom. H. Introd. Mella. ia Theor. de Pin. Medic. Lib. III. cap. III.