장음표시 사용
81쪽
direptisque aliis, dicitur Scriba a Fabio contendisse, quidnam de Diis feri
iuberet, Imaginibus oe Statuis videlicet , ita nuncupatis. Fabius respondisse o Relinquamus Tarentinis in Osos Deos . In Vita Luculli vero , haec de Urbibus Asiae narrat: T O ν τελωνων ν δανεις ων πορθουμένην κει ανδραποδιζομενην πιπράσκειν ἰδία μεν υιους ευπρεπῶς, Θυγατέρας παρθενους. δημοσια δ' αναθημιατα, γραφας , ιερους ἀνδριαν--ς, αναγκαηομένων Has faeneratores publicani a se conculcatas U-que adeo dilacerabant , ut primatim ingenui liberi, filiaeque Virgines, ps-blice vero donaria, Deorumque Udcturae Statuae venderentur. Similia, inquam, sexcenta praeterire placet , quorum de sensu agemus Capite sequente. Haud omittere placet tamen nonnulla ita ab Ethnicis Scriptoribus relata, ut eam qua acti erant erga Picturas Religionem quoda- modo indicare videantur. Vitruvius, Libro de Architectura III. Opi mss , inquiebat, diligenter a nostris Pistoribus consederari, ut intelligant,
quanto major diligentia in seria in Picturis sacris ponenda st quam in profanis . Libro autem Deipnosophistarum XII. cap. XI. de Ρarrhasio scribit Athenaeus : Vesiti prodigium quoddam referebat Parrha F , quum in Lindo Herculem ipse pingeret, talem se Deum repraesentasse, σpi iturae accomodasse, qualis per somnium ipse apparuerat . Tεραπευομενος δὲ ἔλεγεν ὁτε πον is Διν&ω Η ακλεα εγραφεν, ως ονηρ ἀυτω ἐπιφαινόμε
Themistius, Oratione XIV. scribit : De Parrhasio ferunt , quum pingevdum Mercurium suscepisset , suam in tabula Imaginem expressesse . . hodieque specitatores scripturae inscriptione falluntur I exsimant enim a Parrbaso Deum ipsum honoris caussa hoc munere assectum Use , a pictw
imo Sancti Ρatres Ethnicorum insaniam irridebant , quod sub Dearum speciebus imagines potius Meretricum adorarent , ita EthnicOS intelligimus Scriptores studio geloque superstitionis actos, de Ρictoribus illo artem sacrilegio , ut loquebantur , polluentibus , fuisse quem
stos. Plinius revera , Libro Historiae Naturalis XXXV. Cap. IO. Fuit, inquiebat , Crellius Romae celebris paulo ante D um . Gusum , nis
gitio insegni corrupisset artem o semper alicujus foeminae amore flagran , . ob id Deas pingens , sed Dilatitarum imagine . Simili laborasse malo , Ob Helpi necae amorem , Polygnotum , Heroum certamina in
82쪽
Num vero flagitii fuissent postulati ejusmodi Artifices si pictae Dea.
rum Tabulae non fuissent adoratae λ
Ethnicorum testimoniis Scriptorum in examen revocatis, illustratis , atque propagatis , uberius confrmatur , pictas Deorum Tabulas ab Ethnicis fuisse adoratas. ANTEQUAM procedat Disputatio operae pretium est , nonnullis Objectis occurramus , quae adversus hucusque relata efformari possent. Ρrimum illud quidem erui potest ex voce Imago, quam cum apud Patres, tum etiam apud Ethnicos Scriptores ita nos accepimus ac si pictam Tabulam, sive Imaginem pictam denotaret; qua tamen de re aliqui dubitandum ducerent, quum vox illa veteres apud Scriptores non semper Imaginem significet coloribus expressam , sed Sta tuam etiam aliquando denotet , sive Signum atque Simulacrum . Licet enim , ut recte etiam animadvertit noster Henricus Scalesius , in Prooemio ad Savram L Persi, Imago proprie dicta, hoc a Statua Vere disserat, quod haec sive e ligno, sive ex aere, vel marmore, aut alio solido corpore comparata, trinam habet dimensionem : illa Vero tantum binam : nam dumtaxat superficie tenus rem repraesentat pictis coloribus, & quantum ad extremam corporis formam, latitudinem videlicet & longitudinem absque profunditate ; ast Imaginis tamen nomen ad Statuam proprie dictam significandam translatum saepenumero invenitur, quod Imago ad Statuam se tamquam genus ad spe ciem habere videatur . Hujus autem rei exempla sunt apud ScriptoreS Veteres innumera. Nec defuere etiam, qui animadverterent, pro cera quidem Simulacra, & altitudini hominis respondentia, Statuas ς breviora Simulacra tamen , appellata fuisse Imagines Sc Signa . Ρetro' ius in Satyrico, ubi de Larium brevibus signis super Trimalchionis mensa positis scribit, adjicit quoque: Nos etiam allatam Imaginem Usus Trimalchionis, cum jam omnes basiarent, erubuimus praeterire . Sane , proprie si loquimur , Statuae Imagines erant ex marmore ς Signa, Imagines ex aere. Utriusque generis imagines tamen confusaSreperimus apud Scriptores, & utrasque Statuarum , Simulacrorum , &Signorum nominibus donatas; & quamvis, ut Quintilianus etiam animadVertit, Libro III. Cap. Iz. opera auro, argento, aere, ferroque effecta ad Ccelaturam spectent; Sculptura vero lignum, ebur, marmor, eaque, in quibus figurae exstant ectypae, complectatur; uti de his quae ad signandum cavantur Sculptura dicitur ; ast tamen communi S Lltilium nomine denotare veteres etiam Scriptores consuevere Simula
83쪽
cra sive ex ligno, ebore , & marmore , sive etiam eX auro, argento , aere, ferroque conflata. Idem atque de Voce Imago, de voce E
κων statuendum , qua proculdubio statuis etiam denotandis usi sunt Graeci, probati quoque , Scriptores. Docendum igitur esset , quanam de caussa voces Imago , & E κών, apud Patres, prophanosque Scriptores, de pictis Deorum tabulis, in locis interpretemur allegatis , neque sinamus eas de Statuis, brevibusque de Signis accipi. Cui Objecto tamen occurrere dissicile non esst , si serium in examen revocetur. Tametsi quippe Pitisci doctrina heic uti in rem nostram non placeat, qui Romanarum in Lexico Antiquitatum scribit:
suamquam non raro imagines dicantur, quae ex metallo marmore sunt o
tamen proprie Imago est , quae υel cera exprimitur , vel coloribus oe piritura repraesentatur differt a Statua, qui e proprie lapidea est , sive senea ' Imago vero, vel cerea, vel picta I tametsi, inquam, hac doctrina uti non placeat in praesens, ajo tamen in allegatis cum Sanctorum Patrum, tum etiam Scriptorum Ethnicorum testimoniis, voceS Imago , dc ἐιαων pictas denotare Tabulas , videlicet quum vox Imago additur Voci Statua , vel aliqua Deorum de Statuis Imaginibus una adfirmantur aut negantur . Illa siquidem in phrasi , vox Statua quum ad Simulacrum reseratur, Imago ad picturam referri debet. Beroaldus re-Vera ad verba Suetonii de Tiberio, Cap. XXVI. Templa , Flamines , Sacerdotes decerni sebi prohibuit' etiam Statuas atque Imagines , nis permittente se, poni; Beroaldus, inquam , egregius Suetonii illustrator , recitata Verba Statuas atque Imagines, ita explicat : Haec duo disparavit, tamquam diversa, scut Vsorici faciunt. Statuae enim sunt aeneae mi pidine , Imagines , cerei pictae. Eadem ratione, ubi Suetonius de Nerone scribit : abjicique in latrinas omnium Statuas Imagines imperaUit ubi, inquam haec in Neronis vita Suetonius, vocem Magines interpretatur pictas tabulas Sabellicus. Plinius Secundus , Libro Epistolarum IV. ad Lepidum scribens , inquit : Placuit Regulo lugerestium a luget ut nemo. Placuit Statuas ejus Imagines quamplurim facere I hoc omnibus officiis agit. Illum coloribus, illum cera, illum Gre, illum argento, illum auro, ebore , marmore Gingit. Ad quae sic modum dicendi illum Statuas Imagines, illustrat suo in Plinium Commentario doctissimus Catianteus . Hic Imagines refert ad Picturam , ce' ram ' Statuas ad ea, quae sunt ex marmore , aere , argento , milia Quin & eam fuisse Ethnicorum agendi rationem, qua suam erga Vi 'ta functos pietatem ostenderent , non tam Statuis scilicet , quam pi diis eos Imaginibus repraesentarent, erui e Statio potest, Libro SylVarum I. Carmine Ι. Abascantii amici sui Uxorem Priscillam fato functam laudaturo
Si manus aut smiles docilis mihi fingere ceras, Ι et inut
84쪽
ut ebur, impress aurumque cnimare figuris , Hine Priscilla tuo solatia grata marito
Conciperemo namque egregia pietate meretur, Ut Ῥel inpellaeo vultus Agnata colore, Phidiaca vel nata manu, reddare dolenti. ne auferre rogis umbram conatur, ingens Certamen cum morte gerit, curasqur fatigat ri cum, omni quaerit amare metallo.
Suetonius in Vita Caligulae Cap. 3 . haec refert : posehac vi Oentium cujusquam Statuam Imaginem, nisi consulto se , auctore , poni. Quid illa sibi velint Statuam Imaginem, ex Dione eruere est , Libro LX. ubi de Claudio agit his verbis : suoniam υero Urbs Imaginitas replebatur licebat enim omnibus, qui vellent, pictis , , lapideque essigiem suam publicare ) interdixit ne quis in pol serum privatussi,
injussu Senatus hoc ageret. E H δη τε η πολις λκον ν ἐπληρουντο sγαρ ἀνέδην τοῖς βουλομάνοις ἐν γραφῆ iis D χγαλλιῶ τε δηριο ἐυε-
Statuas igitur & Imagines ponere , idem erat atque emgiem alicujus Sculptura & Ρictura publicare, quod hisce ipsis mei verbis ait Cicero de Oratore : Tabulas Signa propalam collocare . Porro modus ille dicendi receptissimus erat apud veteres Scriptores, sexcentisque id eorumdem testimoniis prostat. Suetonius de Tiberio in ejus Vita Cap. 13. Contemptior in dies inmisior e adeo ut Imagines ejus Statuas Nemausenses subverterint. Idem in Vita Othonis: Certo Imagines Si tuasque ejus reponi passus est. Idem de Tito Flavio Vespasiano, Cap. 3. Tribunus Militam ct in Germania, ct in Britannia meruit , summa in seriae nes minore mole siae fama e ficus apparet Statuarum Imag num multitudine , ac titulis per utramque Provinciam . Justinus quoque Historicus , Libro XXXVIII. Tunc Populus Alexandrinus, Statuas σMagines ejus detrahit . Quae in quem sensum pronunciata & dicta fuerint , discere fas est ex verbis Auctoris Libri de Mortibus Persequutorum, Cap. XLII. scribentis : Eodemque tempore Senis Maximiani Herculei Statuae Conseantini jussu revellebantur Imagines ejus , quocumque piti us esset, detrahebantur . Et quia senes ambo Diocletiamus, & Hercu Iius in simul plerumque piatis erant, Imagines simul δε- ponebantur amborram. Viden ut Statuas Imagines, apud illorum Scr Ptores temporum, Simulacra significet, & Essigies pictas ΤUt igitur breviore aptoque significandi modo Sculpturas, Picturasque alicujus, sive quacumque ex materia emctas, coloribusque eXpressas alicujus Imagines, Scriptores olim denotarent, eas, omnes ejuSdem
dixere Statuas O imas ines , quum revera modus dicendi nullus se se
85쪽
expeditior offerat utriusque generis Imaginibus significandis . Quare
veterum callentissimus phrasium Iacobus Augustus Thuanus , excidio Statuarum non modo , sed pictarum etiam Tabularum , quae nostris colebantur in Templis , exprimendo , pro Veterum dicendi more , utitur perpetuo illis verbis. Libro Historiarum III. de mutatione Religionis in Anglia pertractans , scribit : Nec multo pos Henrici proximi
Regis de Religione Decreta publico Edicto antiquantur, of Statuae atque Imagines passim e Templis removentur. Libro Historiarum IV. de Leone Isaurico: Is Theodoto Monacho suadente Simulacra Imagines omnes e Templis si tulerat . Libro XXX. Protestantes Caesarodunum Turonum per vim capiunt, nec furori lascivientium temperari potuit , quin Statuae
. Imagines passim in Templis pro ligarentur . Epitome Libri XXXIV. Protestantium lascisia , per Templa passim dejectis istaribus , Statuis ,
oe Imaginibus discussantium . Epitome Libri XL. Dum cum Faederatis Munt , undique Statuis Imaginibus per Templa dejectis confractiis fertur. Et in Libro illo. Sed ecce dum in eo est, undique affertur de Templis, Sacellis, Statuis, Imaginibus passim a furente plebe expilatis , dejectis, confractis .... Statuas atque Imagines deturbant .... Imagines ac Simulacra di turbata aut asportata . Libro LIII. Item decernitur tit Datuae Imagines Colinii ubique concerpantur oe aboleantur . Ut innumera similia loca omittamus. .uod igitur vox Imago per se Statuam & Simulacrum denotare possit ; quodque VOX Imago usurpata aliquando probatis a Scriptoribus etiam fuerit Signis Deorum exprimendis, & suapte natura, ambigua ipsa esse videatur: quum tamen Vocem illam ita veteres efferunt Scriptores , ut cum Statuis illam Conserant, Statuasque Imagines alicujus cultas fuisse adserunt , pictas ad Tabulas posteriorem vocem esse referendam evincunt quae hucusque retulimus testimonia & exempla . Quare quum Latini Patresse Statuas Imagines adorare nolle testabantur ' aut testabantur ,
Daemonas sub Statuis Imaginibus delituisse Ethnicos in Statuis Imaginibus Majores coluisse suos quicquid stultissime homines admirati fuerant Simulacris Imaginibus consecrasse; nemini fas esse Christiano Statuas Imagines Imperatorum adorare ' quumque Ethnici Scriptores frequentissime ajunt cultas hujus vel illius Numinis, aut Deorum Imagines Statuas fuisse, uti hoc ad Simulacra, ita verbum illud ad Picturas referunt quare summo jure inferimus, pictarum cultum Tabularum evincere allegata a nobis testimonia. Argumentum alterum adversus cultum Tabularum apud Ethnicos pictarum , eX Consecrationis ritu peti posset . Ut enim nos ipsi in Opusculo de Romana Tutelarium Deorum in oppugnationibus Urbium Evoc tione , Cap. II. ostendimus , inconspicuam imaginabantur Ethnici in
bimulacris suorum Numinum praesentiam , quam in Tabulis prosect.
86쪽
7o pictis haud facile potuissent praeconcipere. Revera de Statuis , deque Signis modo & Simulacris id adserunt sive Ethnici Scriptores, sive eo
rum hostes, Christiani Ρatres . Arnobius , Libro adversus Gentes IV. ita ipsos loquentes inducit : Neque nos aera , neque auri argentique materias, neque alias, quibus Signa confunt , eas esse per se Deos, religiosa decernimus Numina I sed eos in his colimus, eosque veneνamur , quos Dedicatio infert sacra , oe fabrilibus efficit inhabitare Simulacris . Eadem loquitur ratione Minucius Felix in Octavio . stiis ergo dubitat , inquiebat , horum Imagines consecratas Vulgus orare publice cole-νe , dum opinio mens imperitorum artis concinnitate decipitur , auri fulgore perfringitur, argenti nitore candore eboris hebetatur Z suod sanimum quis inducat tormentis quibus , quibus machinis Simulacrum omne formetur , erubescet timere se materiam , ab Artifice, ut Deum faceret , illusam. Deus enim ligneus , rogi fortasse , Oel infelicis stipitis portio , suspenditur, caeditur, dolatur , ruminatur I Deus aereus , vel argenteus de immundo vasculo, ut saepius fabium , Moptio Regi constatur , tunditur malleis incudibus figuratur lapidibus caeditur, scalpitur , ab impurato homine Iet laturo nec sentis suae natisitatis injuriam, ita ut nec pinea de vesra veneratione culturam I nis forte nondum Deus saxum est , vel lignum , vel argentum. suando igitur his s Deus) nascitur ZEcce funditur , fabricatur, scalpitur, nondum Deus esZ . Ecce plumbatur ,
conseruitur, erigitur I nec adhuc Deus eis. Etae ornatur, consecratur , oratur I po tremo Deus elis, homo voluit , γ' dedicavit . Scilicet , ut in Declamatione sua ajebat etiam Quintilianus : Haec , p usquam Dedicationis accipiant summam Religionem , opem sunt tantum I Dedicatis est illa, quae Deum inducit , quae sede desinata locat . Opinionem Vero illam fovere Ρhilosophi etiam nonnulli videbantur, ut ex Apule jo patet, in Dialogo, cui titulum fecit Asclepius. Ex quibus sane sola S1mulacra divinis honoribus fuisse culta videretur consequi, quum, Consecrationis ejusmodi caussa, sola Signa, Simulacra, & Statuae praesentiam Numinum praeberent, animoque aut VirtuteS Deorum intra se continere sola potuisse Ethnici praeconciperent. Jam vero, ut ut superstitiosores Ethnici fuissent, haud facile tamen adeo significare rudiori populo Sacrorum Reges Valuissent, Daemonum spiritus in pictis contineri Tabulis, easque Consecrationis alicujus ope ingredi illos solitos fuisse; quare ceu Numine vacuas , a PopuliS inde religiose cultas fuisse par est ut dubitemus . Accedebat similitudo illa Statuarum humanae , sive Divinae , ut Ethnici perperam imaginabantur , formae , quae Vitam veluti , aut vivere pene in Statuis Deos in. nuebant idcirco Sallustius Philosophus , Libro de Deo, oe Mundo ,
p. XV. Statuas vitam Deorum exprimere dicebat ' haecque etiam caussarum una est, cur tanto recentiores flagrent Graeci adversus Sta
87쪽
7Ιluas Latinorum odio, rationem videlicet Idoli sitam esse statuentes in similitudine illa , quam Divorum Signa & Simulacra veluti cum figura habent & forma Viri & Mulieris, ceu, Ethnicorum instar , vivere ita Divos imaginari sibi nostri quoque pergerent, aut quid in iblis Divinum praeconcipere Vulgus, indulgentius quam par est, Ρraesim les permitterent' aut ipse demum Populus illa ex similitudine in er
Huic Objecto respondere teque facile arbitramur . Quod enim ad Consecrationem adtinet Simulacrorum, tanaetsi ejus vi nonnulli Numina in Statuas ingredi existimarent , haud perinde inferri debet tamen , aut pictas Imagines non potuisse consecrari, aut, pro Ethnicorum opinione , nullam in eas Deorum virtutem potuisse ingredi , aut denique cultas non fuisse, quod Numina repraesentarent tantum, non Vero Continerent. Primum enim animadvertendum reor, Ethnicorum quidem aliquos, aliquo tempore, & loco, praesentiam Numinum in Sta tuis credidisse ' 4ecus autem alios ., qui Simulacra adorantes , ob id modo quod Deos Statuae repraesentarent, aut quod Statuis Numina praesidere crederentur, nil de praesentia allegata cogitabant. Revera scribebat Augustinus , Enarratione in Psalmum XCVI. Sed exsit nescio quis Disputator, qui do ius sebi videbatur , ait. Non ego illum lapidem colo, nec illud Simulacrum , quod es sne sensur non enim Propheta vester potuit nolle, quia oculos habent, non vident , ego nescio quia illud Simulacrum nec animam habet, nec iidet oculis, nec audis au ribus . Non ego illud colo I sed adoro quod non mirio . suis es ipse Z men quoddam , inquit , inυssibile , quod praes et illi Simulacro . Et Enarratione in Ρsalmum CXIII. idem Sanctus Pater : Videntur autem mihi purgatioris esse Religionis, qui dicunt Nec Simulacrum , nec D monium colo I sed e tem corporalem ejus rei 'num intueor, quam colere debeo . Erat haec vero plurimorum sententia Ethnicorum . Num igitur pictis Deorum Tabulis Numina in conspicuo praesidere modo praeconcipi ab Ethnicis non poterant λ Nuga pictae Tabulae signum Videri non poterant rei quam colere volebant ΤSallustius sane Philosophus , non dicit, loco allegato , Deos in Simulacris vivere, sed Templa quidem Coelum, aras Terram imitari , Si tuas vitam in ipsis Diis ) exprimere , ideoque mi ventibus smiles repro sentari, characiteres denotare cael es Potestates c. διο οἱ μεν ναοὶ τονονρανον, οἱ δε βωμοὶ μυιμ ουν ι , ν γην , τὰ δε ἀγάλματα ' et si δια τουτοδε οις απείκοι m. duae omnia mysticam exprimunt significationem . duin & frequens loquendi modus Ethnicorum , eos praesentiam Deorum illam in Simulacris non semper credidisse ostendit. Justinus, Libro Historiarum XXIV. dum Brennus suis cum copiis Delphicum occupare & exspoliare Templum contenderet, In hoc partii m
88쪽
certamine, scribit, pepente tin versorum Templorum ntistites , ipsi mites, sparsis crinibus, insignibus atque infulis , pavidi vecoridesque, in primam pugnantium aciem procurrunt e advenisse Deum clamant , eumque se vidisse desilientem in Templum per culminis aperta Dissigia. Dum omnes opem Dei suppliciter implorant juvenem supra humanum modum in ignis pulchritudinis, comitesque duas armatas Virgines, ex propinquis Dianae Minervaeque AEdibus occurrisse I nec oculis tantum haec se perspexisse, audisse etiam stridorem arcus, Brepitum armorum. Proinde ne cundi arentur, Diis antesignanis, hostem caedere , viditoriae Deorum socios se adjungere summis obsecrationibus monebant. Si Deos porro in Sta.
tuis delitescere arbitrati Populi illi essent , non dixissent Antistites , vidisse se Deum per aperta culminis fastigia desilientem in Templum. Accedit non unum fuisse Idololatriae genus, in eoque solum Ethnicos
convenisse, ut Numen summum & unicum non colerent: ceterum di. versas fuisse diversorum Sacrorum ceremonias , diversos ritus, proin
deque etiam & opiniones de Diis, & eorum Imagines diversas. Apulejus de Deo Socratis, Nonnulli, sunt , inquiebat, ex hoc Divorum numero , qui nocturnis, Ῥel diurnis, promptis, vel occultis, laetioribus, vel tristioribus , hostiis , vel ceremoniis , υel ritibus gaudent I uti AE ptia Minerva fere plangoribus, Graeca plerumque choreis, Barbara autem stre pitu CFmbalistarum, lampanistarum, Choraularum. Itidem pro re. gionibus, in Sacris disserunt longe virietate pomparum agmina , minifro rem silentia , Sacerdotum incia , Sacrificiorum obsequia . Item Deorum gies , eximiae Templorum Religiones , hosiarum cruores , O colores , να omnia pro cujusque more solemnia rata sunt. Erraret igitur plurimum, qui unum modo apud Ethnicos fuisse praeconciperet Consecrationis genus. C. Plinius Secundus, Libro Epistolarum X. ad Tra-janum scribens , monebat , alium hic s in Bithynia ) alium apud nos s Romanos ) esse morem Dedicationis . Et Vandalarus, in Dissertatione de Consecrationibus Ethnicis, Videri potes, scribebat, non ubique, seu
in omnibus Consecrationibus , unas easdemque ceremonias fuisse observatas. Namque in unius ejusdemque Dei, alterius vero cognominis , Consecratio
ne, alii longe consecrandi ritus obfemabantur. Iamblichus imo, de Mysteriis agens aegyptiorum , & totus in praesentia Deorum illa in Si-snis & Simulacris oppugnanda, ostensurus quanam ratione eadem comsecrarentur, quoddam edocet Consecrationis genus , quod Ρicturis aeque ac Simulacris aptari posset. Nempe, scribit, irradiant Dii e r-hecui omnia. Nec procul mendices exempla . Irradiant Dii , sicut Sol ex rinsecus Universum radiis illustrat . siuemadmodum namque lux ipsa ambit ea cundita , quibus assulget , non aliter disina vis continet exterius
quicquid ejus particeps sit . Et veluti ades aeri lux , nec tamen eidems miscetur ,' arguit hoc , quod nihil in eo relinquitur luminis , quum primAm
89쪽
pH-m pressus lux ipse fecesserit , nihilominus remanente ea re, poss-
quam abierit Calefaciens e ita propemodum Divinus fulgor il minat puritate serυata, absque miscella oec. Consecrationis autem ejusmodi genus quod, aliquorum Gentilium opinione, in irradiatione situm erat, cur non poterat pictis quoque Deorum Tabulis convenire λ Videntur immo Ethnici suorum non modo Sigm Deum , sed & pictas etiam consecrasse revera Tabulas . Historiam siquidem legenti Iconsciasticam, aut polemica Orthodoxorum veterum de Imaginibus Sacris Scripta, infinitis legere datum erit locis, Icono clastas eo etiam nomine, eaque de caussa, Orthodoxos Idololatriae postulasse , quod, Ethnicorum instar, Imagines sacras Dei carent , consecratione scilicet aliqua eas objectum cultus religiosi efficerent . Id autem Nostros perpetuo negasse constat. . bsit a nobis, inquiebat Adrianus Ρontifex in Epistola ad Constantinum & Irenem , quae Actione prostat II. Synodi Nucaenae, inbsit a nobis, ut ipsas Imagines, sicut quidam garriunt, θεοποι μσωμεν defcemus . Ita & Nicaeni Ρatres , ita Iohannes Damascenus , ita ceteri pietatis Orthodoxae Vindices . Erat autem frequentissima vox λοποὶ apud Ethnicos Scriptores , aptaque rebus illis rite denotandis , quae prophanae antea quum essent, fiebant sacrae , & publice colendae , quod sexcentis ostendere exemplis esset pervium . Jam vero de solis pictis tabulis sola esse videbatur , aut praecipua saltem, Icono clastas inter & nostros Quaestio , quum solae erectae fuissent in
Ecclesiis apud Orientales Tabulae, non Statuae. Etsi vero mentirentur
Adversarii, dum pictas Tabulas fabularentur a Catholicis defcatas ,
nil simile tamen umquam obtendissent , nisi nossent, pro Ethnicorum ritibus easdem etiam consecrari solitas fuisse . Ceterum , apud Ethnicos, generaliter ut ita dixerim, loquendo ,
consecrabantur Deorum Imagines, dum erigebantur, dum orabantur ,
ut inquit allegato loco Minucius Felix; dum, ut inquit Quintilianus, sede destinata locabantur; Itaque & Martialis Lib. VIII. Ep. 28.
Qui fuit sacros auro vel marmore vultus
Non facit ille Deos; qui rogat, ille facit. Quo cum facit Statius, Libro Thebaidos IX.
Nota per . rcadias felici robore bivassuercus erat, Triviae, quam desecraverat ipse
Electam turba nemorum, Num que colendo
Quod si statuimus Ethnicos Signa Deorum modo & Simulacra coluisse , quod Consecrationis ope in Statuis Deos adesse praeconcipe- Tent , numquam Vero in pictis Tabulis , hac una de caussa egregius renueque vindicata censeri debent sacra Latinorum Signa, & Simul a ra adVersus Graeco recentiores; qui quum haud ignorare sane possς sint,
90쪽
snt, Latinos neque suorum consecrare Statuas Sanctorum, neque Diis vorum praesentiam aut Virtutem ullam in Statuis habere praeconceptam , consequens inde esse debet , eorum esse cultum ab Ethnico cultu diversissimum ' quum idem modo apud nos Statuae essiciant, eodemque Divos repraesentent modo, quo eas repraesentant pictae Tabulae, sive apud Graecos, sive apud nos etiam cultae.
Objectum tertium ex iis desumi posset, quae Vitruvius habet, Libro de Architectura IV. Cap. V. ubi de AEdibus Deorum constituendis agit hoc pacto: AEdes autem sacrae Deorum immortalium , ad regiones, quas spectare debent, sic erunt consituendae , uti δε nulla ratio impedierit , liberaque fuerit potesas AEdis, 'num quod erit in cella collocatum spectet ad vespertinam caeli regionem , uti qui adierint ad aram immolantes, aut sacriscia facientes, spectent ad partem caeli Orientis,
Simulacrum quod erit in ZEde . Et ita vota suscipientes contueantur ZE-dem , m Orienterm caeli , ipsaque Simulacra videantur exorientia contueri supplicantes sacri antes o quod aras omnes Deorum necese esse videa.
tur ad Orientem spectare , Capite autem ejusdem Libri VIII. de aris Deorum ordinandis agens idem Vitruvius , scribit : Arae spectent ad Orientem, o semper inferiores Int collocatae quam Simulacra , quae fuerint in AEde, uti suscipientes D initatem qui supplicant m sacrificant ,
disparibus altitudinibus ad sui cujusque Dei decorem componantur . En , inquient, utrobique de Signis & Simulacris Deorum verba facere VitruVium , non de pictis eorum tabulis , quae vim etiam ex iis sumere Videntur , quae Iohannes Ρotterus habet , Libro . rebaeologiae Graecae II. p. II. hunc in modum scribens: Locus Simulacris desinatus erat iumedio Templi, ubi flobatae supra aram se se extollentes stabant, cancellisque circumdabantur, quare ipse locus appellabatar σηκος. ImagineS autem fuisse ita collocatas testatur Virgilius quando canit: Tum foribus Dimae media testudine Templi rUbi per fores Divae intelligi debet introitus is σμου . Poetarum alter de Templo aedificando verba faciens ait:
Vocabulum G1κός in sua maxime propria significatione Rccipitur proca la; quia autem Deorum imagines, juxta vetustissimum morem, in medio Templo statuebantur, & undique cancellis obsepiebantur , ille locus ob caulae similitudinem , quam praeseserebat, appellabatur ora κος, qui procedente tempore denotavit Templum ipsum , parte pro toto accepta. Quibus ex omnibus Eruditulus quis inferre festive pergeret, praecipui saltem Dei imaginem quocumque in Templo, Statuam fuisse& Simulacrum , illudque solum divinis honoribus consecratum & cultum. Hic etiam tamen nodus solvitur facillime . Num enim arbitreris,
omnia apud Ethnicos ad Vitruvii Leges suisse perpetrata λ Artificum de