Galeni librorum septima classis : curativum methodum tum diffuse tum breviter descriptam, victus rationem in morbis acutis, singulorum morborum facile paranda remedia, privatam quorundam morborum curationem, chirurgie constitutionem, fracturarum ac l

발행: 1576년

분량: 669페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

A nequau tamen auxiliorum materiam, nisii tira exempli gratia, sicut in superioribus secimus. Haut longe vero a phlegmone abest Sc alius morbus, quem Grsci Erysipelas vocant. Is,uti monstratum est, ex bilioso succo nascitur . Sed prsstiterit fortass.s eum pluribus verbis a phtesmone distingue

re.Ergo communia amborum sunt,ium tumor, qui praeternaturam sit, tum vero calor . Dissident Φinter se primum 8c maxime colore: quando,si is ruber sit, phlegmonen vitium appellant: sin palliadus flauus ue, vel ex pallido flauo que colore mistus, cryti pelas . Praeterea pulsatio magnae phleg- mones proprium est symptoma, quippe quae alte magis in corpus demittitur: erysipelas ierdin cute potius consistit,* alte descendit. Tenuis nanque substantiae eit pallidae bilis humor itaque facile ad ipsam cutim transfluit, carnosis raris qtie corporibus transmisss. Cutis vero densitas non aeque est huic hili pervia, nisi sit admodum tenuis aquosia quesistitatis naque maxime eli etiam, quae quotidie cum sudore exit . Licet que multorum, qui in balneis sudorem sibi strigilibus detergunt hunc eius videre coloris, cuius lotium est, iis, qui diutius cibo abstinuerunt . N eque enim ignoras eorum,qui inediam diu tolerat,pallidius ex aquoso lotium reddi,mox vero etiam flauum, nili quis prius hume fiante nutrimento potione 43 squaliorem corporiS irroret. Ac corpore quidem prona turae modo gubernato, amarae bilis succus inuisibiliter exhalat: praeter naturam vero se habente, tum aliis de quibus post agetur vitiis redundat: tum vero eo, de quo nunc agitur, quod erytipe

las vocant. Cum enim vel longe copiosior, vel crassior, cy pro naturae modo, redditus, uni ucisus ad cutim compulsus fuerit, eam tum perurit,tum in tumorem attollit . opacro In ammatio, Errsipeis oriantur, ac de ipsorum Generibus. CA P. a.

SEd satius eii, veluti semper non dicimus modo, sed etiam facimus,lta nunc quoque a rebuS noa nominibus initium faciamus: alterum q3 principium, priore scilicet commodius, eiusmodi sermoni demus. Cum sanguis copiosus in aliquam particulam procubuit sic,ut ab eius particulaevasis nequeat contineri, exilit q3 aliquid instar roris ex ipsis vasis in ea musculorum spatia , quae ii

milaribus corporibus, ex quibus componuntur,interueniunt,Utique tumor ex picnitudine oritur:

cui succedit cutis tensio, ' & in alta carne cum pulsu dolor, F Sc tangenti renixus quidam, oc ru- 1' ἔ hor,δί calor,ipsa nimirum cute ea,quae subiecta sibi caro patitur,sentiente. Similis iam dicto Sc in visceribus ane 'tus oritur.Est enim his quoque sua quaedam caro,quam aliqui Parenchyma graece vocant, in quam videlicet sanguis ex resertis vasis halitus specie exudans, iam dicta symptomata efficit . Atque hic unus affectus est sanguineae fl sinis soboles in carnosia corpora maxime inci

dens. Secundus alter biliosae fluxionis germen est, ac circa cutim maxime consiliens, tum hanc C externam,quae Omnium partium commune est tegumentum: tum membranosam Sc tenuem, quae

singulis internarum est circundata . Ergo, sicuti prior affectus etiam cutis aliquid apprehendit, ita hic quoque aliquid subieetae sibi carnis occupati Qtidditi crassior humor acriorq; iis, summam cu iticulam Graeci Epidermida vocant) excoriat: spatio q3 temporis ad profundum aliqn cutis exul ceratio peruenit. Atque hic quidem assectus erysipelas nuncupetur, duplicem ut iam dietum est habens disterentiam, Q vel absque exulceratione, vel una cum hac, incidat. Prior autem astectus unius rationis est,Vocetur 43 phlegmone. Cum ergo nec plane biliosa, nec sanguinea fluxio est, sed ex ambabus mista, Utique ab eo,quod in mistura exuperat,nomen ipsi indatur: ac dicatur de eo id,quod exuperatur,sic,Vt vel phlegmonem eryli pelatos ana id vocemus, vel erysipelas phlegmo nosum. Vbi autem neutrum vincit,ibi vitium phlcgmones erysipelatos cl3 medium nominetur. Ratio Curandis plex cum reliquis Uectibus iunctum E Gelas. C A P. s. CV rationis Uero methodus, sicuti in aliis compositis, ita oc nunc tradatur, initio a simplicibuet sumpto . Ergo omnibus, qui sic praeter naturam consistunt, tumoribus communis indic tio vacuatio est. Adieci vero illud sic admonens te multitudinis humorum, qui eos excitent. am, siquis eos vacuet, naturalem habitum membrum recipiet . Iam vacuatio pari modo in omnibus , duplex est, Vna repellentium ad alias partes: altera foras digerentium per eum, qui sensum D fugiat, halitum. At, quoniam eryli pelas non quantitate modo affligit, sed etiam qualitate ipsa ex vehementi scilicet inflammatione cruciat, ampliorem refrigerationem, J phlegmone, requirit. N ec tamen non periculosa toti corpori est eiusmodi curatio propterea, ψ bilis in terim ad aliquod Princeps membrum serruta quippe cum,si vel sanguis ipse abundet, haud tutum sist ex minoris iamiae membris fluxionem eius repellere. Tanquam igitur in illa post totius corporis Uacuationem Apocrusticis id est repellentibus,vocatis auxit is usi sumus,ita nunc quoque faciemus, sed pro sanguinis missione, medicamento,quod bilem trahar, purgantes: ipsam vero afflictam particulam re frigerantes.Esto autem refrigerationis terminus,ipsa coloris mutatio. Etenim, quod purum ery

sipelas est, statim cum hoc quiescit: quod non purum est,sed iam quodammodo phlegmonodes, si Plusculum refrigeres, liuidam cutim praefert.Sinne sic quidem quis delistat, nigricat, potissimum an senili corpore, sic, ut qusdam ita refrigeratorum ne digerentibus quide medicamentis ad persectionem sanentur, sed scirrhosus quidam tumor in particula relinquatur.Ergo satius est, ubi labosaniis particuis alteratum colorem videris,a refri8erantibus adstringentibusq; ad contraria transire prius, qua vel liuida vel nigra prorsus fiat. Porro refrigerantiu materia in opere de medicamen

ii. est tradita:solanu,& semper uiuum, Oc portulaca,ta umbilicus veneris,dc psyllium, oc altercum, dolactu

182쪽

METHODI MEDENDI

cod. ita legunt, α ρνειν τε τα

μ i r. i. persun-dedus o; eli locus plurimum quide ex aqua calida,& marina aqua,& mu

ducet ipsi catapla' ati ei usi modi aqua vel

cetu, velox al- mea miscere.

non habent. D 'In antiquis letit πάθους , i affectionis.

A. l. a. s. . t. 2.

actuca, in lybum,hlenticula Palustris, cerata eX aqua admodum frigida, d c alia id genus. EVbi vcro inflammatio aegrotantis membri iam de iij t, cataplasma illi prius,lliueat, ex hordei lata A. ibidem. brina se δε λυσιν graece Voco) est imponendum. Quod si iam liuor occuparit, incisa cute cataplas. ma super ponendum cst, ' ' perfundendus que locus plurimum quidem ex aqua calida: sed marina aqua, dc muria interim conducet. Quin etiam ipsi cataplasmati eiusmodi aqua, vel acetum,velox alme misceatur. γ Hoc tempore etiam coriandrum cum pol cnta quidam esse salubre crysipela..tum modicamentum scripserunt. Alij rursus eodem inter initia vii, magnae noxae occasio laboran tibus fuere. S ed rosaccum ceratum, cui immitium lit calcis aliquid, eodem modo sunt, qui pro diderunt eryti pelati prodesse, alia que similis generis non nulla ex iis,qus valeter excalfaciat. Quo rum nullum cst erysipelatis med cla ante , in videlicet mutatum desinat else id, quod ab initio suerat,atque alterum iam, illi q3 contrarium euaserit. Quomodo enim, quaeso, non sit contrarius calido aflcctui frigidus: aut ei, qui flavo aut pallido colore est, is qui liuidus aut niger cli: Sicuti autem

subinde phlcgmonae admiscetur cryli pelas, ita etiam aliquando Cedemati ac Vocetur, quod cxam bobus tum cli conflatum,crysipelas Cedemato sum non secus, Ubi eX rcfrigerando durum s grecis resolubilc redditur,vocabitur cryli pela Sscirrhoi Um. lam curatio quoque, veluti in omnibus com positis, ita in his administrabitur: ac potissimum quidem contra eXuperans pugnabitur, non prae- F .lcrmilla tamcn nec ea, quae cx admisto praestatur, facicndorum indicatione. De curandu Oerimatis, se Scirrho. C A P. M .

SI cui aut cm ex biliosa fluxione eryis pelas, ita ex pituitosa constat cede ma ipsum, rarus quidam

atquc indolens tumor. Equidem scio aliter quoque cede mata prouenire, si cu i in pedibus, in intercutis aquae affecitibus,ta phthois, alijs que, Si qui Vehementes sint.b- malis corporis habitibus. Atq; in illis quidem codem a 'multitudinis eius, quae hominem premit, est symptoma, nullam seorsum propriam curationcm requircias. Nam suis erit, si modo curatione egebit, ipsa tum crura perfricare alias Oxyrhod in o. alias oleo cum sale, aut etiam Oxyrho dinosal habente. At,' si ex pitui tosb humore in particulam influente Cedem a constitit, abunde ali in satisfacit spongia, qu* ex aqua, in qua sit aceti aliquid, maduerit. Porro haec ita at lcmperabitur, Ut vel bibi possit, vel ut non multum supra hoc, aceti habeat. Deligare vero spongiam debebis, ab inferiore parte incipiens , ac supra finicias. Esto autem spongia, lina οὐ ducturalit, Omnino noua: huius sit copia non

est, cuius erit, hanc detergebis expurgabis qcoo, di aphronitro, di aqua lixina. Liod si sub his

orde ma non subsidat, ubi ruisus deligabis , P sum aliquid a luminis coniicies, ac nouam spongiam admouebis: si nouae copia non lit, melius est eo, quod VulguS Vocat Elychnion, utare. M Gucro ante omnia molle esto, quod genus Tarsic Um est: cuiuS ii iacultas est, audacter vitior, uti lius enim cxperiere, quam spongiam. At ad M Vero ex D Usca, Quae ali Quid habeat aluminis tum ut praescrη tam est deligetur ab inferiore sursum Sit autem arcstatio mediocris muti dia omisfra iura ac primat quid cm lasses ad inlcctiones, quae 'scilicet inferne incipiunt, magis, arctandae: qu e A. ibidem .e deinceps surit, sensim remit senescae, caeter tim nona de Q, Ut laxa iit aliqua deligationis pars. Porro idoneum mcdicamentum ad h. ec Glaucium est, tum ipsum per se liquatum ex pusca, tum vel magis medicamcntum nostrum, quod ex cocompositum est. Cuius compositionem habes in eo opere quod de medicamentis est inscriptum. Sane haetenus a me scripta fuerant opera tria, unum de limplicibus: alterum post hoc de compositione medicamentorum: tertium de facile parabi libus. Quartum autem adscribere constitus, quandoquidem multi amicorum ita suadent. in eo de com munibus di propriis cuiusque pariis S Viti j medicamentis agetur. V erum mcdicam cn illud, . quod laucium habet, non cede mata modo, Verum multo etia magis tum ery sipelata, tum phleg monas incipian .eS sanat, ac poli in imum calida S. Maniscitu in autem, quod erysipelatos asphlegis monas, ery ip clataphlegmonosa, idem medicamentum sanet: At non eas phlegmonas, quae inscirrhum iam transierunt: aut cryli pelina, quae iam refrixerunt aut denique ullum scirrho sum af

fcctum sanaueriti de quibus Vtique in quinio de simplicium medicamelorum facultatibus oqiligi

est proditum. dicetur vero di nunc . Siquidem humor, Vnde eiusmodi vitium nasi' 'is, ut glutinosus est, aut crassus, aut Vtriusque rationiS particeps. Curandi Vero eius Sommuniatandi casioni, ut, quod prael erga miram in particula est, totum Vacuetu Iodus tamen Vacuationis eius pro prius est: nam dc tergere, id Vbi contumaciter inhaeret, Oportebit. auod liquis ijs, quae vehemen ter trahunt, digerunt que, medicamenti S Vacuare tentet: nec iis, quae humectent ec excalfaciant,

molliat ac liquet: huic paucis primis diebus egregie processiit e curatio Videbitur, caeterum, quod deafic 'ureliabit, id insanabile crit: siquidem toto, quod in eo tenuium partium erat, digesto, quo die liquum cst incluti lapidosa concretio, linquetur . Quippe etiam, qui in articulari moraho visuntur pori, ex humore crasso glutinoso que proueniunt: quando is non paulatim est di- gellus, sed violentis medicameniis totus timul liccatus. Ad . eundem modum calculi generantur in rcnibus, alio scilicet in his crasso glutinosoq; succo. Hac igitur de causa ad scirrhosios affectus nullum Vchementer ex calfaciens siccan e medicamentum e 1 t aptum, sed ea tantum, quae cum molli cndo digerere pollunt: cuiusmodi sunt tum ceruina medulla, tum Uitulina: tum sevum

hircinum, Oc taurinum, &leoninum: ad haec ammoniacum thymiama, ec bdellium utrunq3,ma

183쪽

A gis * S cythicum, quanto videlicet est: humentius . Pari modo Sc styrax, qui humentior est , sicco

utilior est. His igitur indicstionibus attentus, etiam complicatos affectus sanare poteris, pro sub inde iam dicta in omnibus compositis vitiis methodo. Indicationes Remediorum, quae in Scirrhis Oedemate ab assectis partibus praebentur. CAP. 1. MΙhi vero iam tempestiuum fuerit de assectarum paritum disterentia metionem facere: quam

semper in omnibus tum morbis, tum symptomatis, in memoria habendam censui. Diximus autem non pauca de indicatione, quae ab iis sumitur, in libro, qui hunc praecedit . S iquidem . omnium, qui praeter naturam sunt, tumorum, in quibus Utique adhuc non sunt geniti pori, prima curationis indica tio vacuatio est . Earum Uero Partium, quae iam scirrhum contraxerunt, Vacua tio per iam dicta medicamenta perficitur: Vocare que ea malactica, id est mollientia, medici solenta

Quoniam autem membrorum alia rariora naturaliter sunt, alia dentiora, etiam vacuationem eo

rum diuersa specie remedia postulare est necessum . Hac igitur de causa tum in tendonibus, tum in ligamentis, cum scirrhosa fuerint,J- visum mihi satius est ei curationi, quam per mollientia medicamenta molimur, aliquid incidentium admiscere. Ex quorum numero vel in primis acetum est. Interim vero Oc in aliis partibus, quas scirrhus assecit, eo utimur: ut paulo post dicam. Verum B in tendonibus ligamentis in hunc modum: In aceto acerrimo candentem igni lapidem extinguo, ac, si quidem haberi potest, qui certe in magnis urbibUS rarus non est, pyriten: si1n eius copia non datur, molarem, raeci M yliten vocant, scilicet ex quo molas, quibus molimus, faciunt. De inde ascendente post infusum lapidi acetum vapore calido, in hoc dimoueri scirrhosum ligamenium Vel tendonem cogo : atque exinde rursus medicamen, quod molliat, impono. Olco tamen Principio curationis,non aqua, quotidie omnino laborantem particulam perfundo . Esto autem id oleum haudquaqtiam adstringes, sed plane tenuium partiu, cuiusmodi Sabinum est. Incoquimus autem oleo interdum althaeae radicem, ac sylvestris cucumeris,ec siqua est eius generis alia. Atque 3. t. L. hoc Vtor ut diaet) quotidie. Caeterum ' curatio,quae per acetum administratur, utilis est vitio iam f AS' ς adulto, & cum praeparata iam sub mollientibus pars fuerit . Excogitaui autem ic composita quae dam ex aceto medicamenta,quae inter mollientium vim ad unum diem impono. Siquidem acetivis, modo ca quis modice debito tempore utatur, salutaris eiusmodi affectibus est, ceu crassos viscidos que humorcs diisecans ac dissoluens: filia vel immoderatius vel in tempore non idoneo,tenuiorcs partes violenter absumens, id, quod reliquRm est, lapidescere sinit. Sed 8c siquis eo diu tius utatur, substantiam ipsam neruorum delibauctit. Ob id igitur nec saepe, nec inter initia, neci Clongo tempore, medicamentis, quae ex aceto componuntur, ad ligamenta tendones est uten- .ibidem. dum. At 'in liene Sc carnosiis musculi partibus scirrho affectis tutus eius est usus: quippe rarae sunt naturaliter hae partes,nec est quod metuas,nequis neruus eius vi laedatur. Ac ammoniaco quidem thymiamate cum aceto etiam alii non pauci lieni imponetes utuntur, ad Iuti s crassitudinem, quod ex utrisque mistum est,redacio idi solum ei curando saepe satis fuit.Ad musculos verὀ,alium sane non vidi ego vero et saepe sum usus,utique mollientium usui interponens. Atq; sub illis nulla cernitur euidens utilitas sed postea, a mollitus per ea scirrhosus tumor est, maximum certe Usum ammoratacum aceto liquatum confert. S ussicit aute eo uno altero ue die usos,rursus ad mollientia reuerti:

ac rursus his pluribus diebus usos, denuo ad medicamen, quod ex aceto fit, redire, siue id ammo niacuim,sive quid aliud habeat eorum mollierium,qus paulo supra sunt comprehesa.N eq3.n. aliud quicu est admouendum,cuiusmodi spleraq; sunt eoru medicameloru,q sicca vocat: siquide inter initia medicamentum probabis, sed id insanabiles affectionis reliquias relinquet.Egd naq; eius rei causa in medio tae cataplasmate ex althaea sum usus: vocat aut hac vulgus Anadendromalachen. Huius igit radix seuo soluta salutare ad talia medicamentum est. Esto aute seuu,si fieri potest, anse-x Ru sin id non sit,gallinaceum: si1n nec huius facultas sit, suillo utenda. S ed di sylvestris maluae,qus D passim nascit,folia cum supradictoru aliquo tu a proficiet: meliora in crudis sunt, quae modice ante sunt decocta. Ac eiusmodi quide auxilia,& curationis variatio,qualis ia comprehesa est Oium particularum,q scirrholis vitiis sunt assec 'ae,coia sunt. Ad eunde modum C dematu curatio,qua Paulo ante memorauimus, comprehensis iam disserentus p particulas variat.Iis.n.q in praecordiis sunt, indematis nemo frigida ex pusca spongia applicuerit veluti nec aliis, qui in his sunt,tumoribus.Iaquis absinthium oleo incoquens, genu una perfudit c quis oculum , aut aliquid eoru , quae intra ossunt, qualitercunq; affecium c at iecinori aegrotanti & lieni subinde cum maxima utilitate adhibe tur. Docet id ipsum Sc experientia,quae vim eorum euidenter indicat, non secus, ου ratio. Nos in nunc hoc opere solam eam remediorum inuentionem, quae methodo paritur, qualis nam siti,disserimus. In operibus de medicamentis ambas miscuimus,omnia medico cognoscenda esse rati, tum quae sola inuenta sunt usu tum quae sola ratione: ad haec tertio loco, quae conferentibus ad inuentionem utrisq;.Omnibus autem his ille solus commode utetur, qui in hac methodo est exercitatus.

Tumorum Induratorum disserentia, cir quiproprie Scirrhi appellentur. C A P. o. AC de phlegmone quidem,scirrho indemate satis sunto, quae hactenus sunt comprehen sa, illo non omisso Luudd scirrhum nominamus tumorem durum, qui sine dolore est, non

amen omnino sine sensu: talis enim sanabills non est: reliqui omnes Isicut assidus sensilenti sani

partem

antiquis codi.

legit οξυρῶν

i. quae acetum recipiunt.

184쪽

Quod siquis

METHODI MEDENDI

partem affeciam reddunt, ita Omnino insensibilem non faciunt, utique si sensilii natura siti ligata Emcnta nanque scimus insensilia esse. 'Quod ii quis eos duntaXat tumores, qui ec praeternaturam sunt, di omnino insensiles,γ scirrhos appellandos censeat, reliquos non scirrhos, sed tumores scio rhosos di se de nominibus litigare sciat, dc nos, Voties cum eo disputabimus,lta quoque assedium nominabimus si quidem is mos noster est, quibus quisque nominibus delectatur,usdem in dispu

Ialione cum illo Uti.

De Instationabus curandis, ac praesertim de Priapseno. C P. 7.NVnc tempestiuum est, ut de inflationibus disseramus: quibus diuersia ab cedematis curatio est. illa nanque,ceu diximus, ex pituitoso sicco ortum habent: proinde, prementibus nobis cedunt,digiisque admodum alte in ipsa descedunt inflationes eio ex flatuoso spiritu collecto nais A li. .s 3. t. i. scuntur,alias sub cute, alias sub membranis, quae ossibus circundant, aut musculos viscerum ue aliis V k i i AE S 7 ς quod includunt . Porro colligitur aliquando no parum etiam in Ventriculo & intestinis, item que in medio spatio horum 8c peritonet. Disterunt quoque haec ab Oedematis, ct pressa digitis non re tinciat vestigium Sc sonitum, veluti tympanum, reddunt:item que , in cauitate sensibili subinde

continentur, atq; hac no nunquam maXima. Indica lio autem curationis omnium communis est,

Ut, quod praeter naturam est,Vacuetur, in quocunque id contineatur: propria vero post hanc com- Fmunem est,ut tenuissimis Θc calidis potestate medicamentis. Atque in ventriculo quidem dc visceribus oleum, quod tenuium elio partium, quod rutam habet inco fiam, aut aliquod calidorum se minum, cuiusmodi sunt cumini, apth, dc petroselini, id praestabit . Aliquando vero & cucurbita magna bis ter ue sine incisione medio Uentri astixa : Tanta Uero ac taliter applicata etiam totum umbilicum comprehendet . At in artubus 8c musculis, qUi sub cute, aut etiam membranis, quae ossa vestiunt,inflatio orta, si citra dolorem sit,liquor aliquis tenuissimarum partium, cuiusmodi cli lixivium noua spongia exceptum, satisfecerit. ilia dolor quoque Vrget,Vngenda pars esst oleo, quod relaxandi remittendi q3 vim habeat. Incidunt porro ex perchisssionibus eiusmodi aflectus, ubi scili cet vel musculus, vel membrana, quae os circuit,est contusa. Ac si per membranam quidem,qusos ambit, antedictam ponenda est spongia. Ad musculos vero nanque hi aliquando dolent) me dicamentum,quod magis mitiget,est adhibendum. Quo sit,Vt ad hos solo lixivio non utamur, sed immissaei tum sapa,tum pauculo oleo. Salius autem fuerit in principio non addidisse lixivium, sed sapa cum vino ec exiguo aceto uti, ac, quod mediocre sit, olei adi, cere: ubi mista sunt, modice excalfacere, ac lanam non lotam, quam cesyperon id est succidam Vocant, ipsis imbutam impone re. Quod si eiusmodi lanae facultas non sit, ipsius oesypus iniiciendus miscellae supradictae est: Gquod autem Atticus oesypus caeteris omnibus praestet, iam etsi a me non dicatur, ipse scis. Quinetiam ceratum, quod ex oesypo componitur, medicamentum est Omnibus notum: utuntur plurimi eo ad phlegmonas, quae in praecordijs sunt . Ergo huius quoque aliquid, ubi oesypus praesto non est, retie inieceris. Debent enim coeatu si musculi leniri medicamento, cui mista facultas sit, quae si mul concoquat, digerat, di modice adstringat: quando, si nihil habet adstrifilonis,auget ali quando phlegmonas, ac maxime in ij. corporibus, quae phlethorica sunt . Ergo trium iam com prehcnsarum indica tionum in inflatis eX plaga quadam musculis memor, ubi dolor maior urget, mitigatiua magis ratione Uteris: Ubi abest, ' maiori vi instabis.γ Maiorem vim intelligo,cum bre ui via properatur ad finem . Porro breuis via fit per ea medicamenta, quae valentes habent vires: hae maxime in lixivio S aceto habentur, post haec in Vino. Quoties igitur de mitigando non la horas, horum plus in misturam coniicies. Rursus, Vbi repellere studes, vini plus, quam horum, immittes. Porro id optimum in hunc Usum fuerit,si nigrum austerum que sit. At,si digerere ma les, lixiu' plus indes. Acetum Uero si his miscebis,ad ambo erit Utile propterea, quod mistas ut monstratum est habet facultates. Vbi vero musculus sine dolore est, licet sane in lixiv a penuria pro eo aphronitrum immittere: esto autem id minime lapidosum, sed magis spumosum . Est ue. Hrd, quod lapidosum est,durum Sc spissum,ac aegre liquabile, cum dictis liquoribus miscetur: spii

mosum νcro molle est laxum, item que candidius, quam lapidosum hoc itaque ium celerrime ab humore soluitur, tum iuuat maxime, Vtpote tenuium partium. Qilae vero huius generis inflationes neglectae inueterarunt, primo quidem loco his ea, quae eX lixivio componuntur ut prae distum eli adhibeas secundo loco emplasticum aliquod. Dicam autem δέ horu exemplum. Strimmenta 'gymnasiorum feruefacta percola primum lic, Ut pura sint: deinde rursum in cacabum im Α.li,4 s. 3 . missis, calcem vitiam in farinae speciem tunsam insperge ad luti usque crassitudinem . Salutare his ' βψ' εες 4 est Zc medicamen, quod ex sycomoro componitur,alia q3 id genus. N uc enim ut dictum est exern pia tantam eorum medicamentorum scribo, quorum generalis facultas per medendi methodum inuenitur. Tanquam vero medicamentorum hoc loco ponuntur exempla, tum Ut tota haec methodus clarius intelli atur: tum Ut magis nobis ad inueniendam materiam facultas suppetat: siectiam affectarum corporis particularum proponuntur. Statim enim affectus quidam est, queiuniores Priapi sinum nuncuparunt propterea, quod iis, qui sic sunt affecti, etiam inuitis pudendum arrigitur: quod ubi viderit quispiam, qui in his commentar is est exercitatus, protinus intelliget ex inflationum esse genere. Qui.n. memoria tenuerit tum ola, quae in dissectione eius mem

185쪽

c. I l. 7. h

A bri apparent. tum quae de funditone eius Scusu in naturalibus libris sunt prodita,is nullo negocio

intelliget, , cauernosus neruus,qui propriam colis substantiam constituit,halituoso spiritu impletatus asseetum hunc excitat. Porro halituosum spiritum in animalis corpore ex succis, qui lente sen sim ue excalfiant,nasci didicimus. Quippe, Vbi tum insitus calor validus est, tum partis humiditas ad summum conco sta, utiq; in tenuem halitUm soluta in sentibili transpiratu in ambientem emuit: Contra, ubi uel ingenitus calor imbecillior est, vel naturalis humor tum semicoctus, tum crassus. tum glutinosus,ibi crassior excitatur halitus,* ut traspirare possit, ac potissimum sicubi particula ipsa densior est reddita. Non nunquam Uero humor, qui in membro continetur, stibfrigidus est, praeterea crassus 8c glutinosus auctior vero calor in halitus eum crassos resoluit. Quae res prose 'dmagnopere tibi ad curationem aestimanda discernendaq3 est. Siquidem principium ambobus aflectibus commune est,nempe'istum priusVorpus vacuare,' 'modo id capax vacuationis sit. γ Di ctum vero a nobis saepe est de vacuantium auxiliorum facultate. Ea sunt missio sanguinis: Κ pur gatio tum perca medicamenta, quae subter expellunt,tum per ea,quae si pra, siue ea vomitoria di cere mauis praeterea multa fric tio, ec omnis dimotio: itemq3 balneum, potis imum quod ex aquis sit digerent1bus.Sed N acria medicamenta illita per halitum digerunt,omniaq3 Uno verbo, quae calB faciunt Sc siccant. Ex accidenti etiam vacuare indicauimus cibi abstinentiam, potissimum ubi ambiens calet. Ergo,quicquid horum sustinere cubans aptissime potest, eo est vacuandus, impo nendumq; ipsi laboranti particulae medicamentum,si ea calidior sit essecta, quod ad portionem caloris abundantis refrigeret. Sin aliter,inter initia quidem Omnino, quod modice refrigeret postea vero id necessum non est.Pari modo, S quae circa lumbos sunt particulae omnes,eiusdem facultatis medicamento sunt comprehendendae.Etiam reliquus vidius exhibendus, qui flatui aduersetur,oc siccet. Incidit vero vitium hoc non sane multis, sed iuuenibus magis,Φ alijs aetatibus: quo magis his sanguinis missio praecipue est salutaris, ceu nec aetate eorum eam recusante. Scio enim ipsequendam a me curatum tribus diebus, naturalem habitum recepisse, sanguine primum misso, dein medicamento hoc adhibito. Ceratum ex simplici rosiaceo factum ita liquidum,sicut ad fracturas uti solemus,aqua frigida imbuens,ac simul cum ea subigens nam aestatis initium erat pudendo ac lumbis imposui: atq; ita quidem hunc percuraui: Simili modo ct alium, qui post missum sanguine humido medicamelo, quod ex chamaemelo conficitur, est usus. Porro istis etiam nymphsae aliquid potandum exltibeo, saltem in principio: mox atmerinae semen ac,si traxerit adhuc Vitium, rutae se men copiose comedendum . Est enim illud commune praeceptum Omnium ferme, quos vitiosus C succus creat,morborum, Q in fine calfacientibus Jc siccantibus sit utendum: quippe haec, quod reliquum humoris est,prorsus absumunt. Prae tumida lingua laborans a Galeno curat sit. C A P. y.

Ane linguam ita tumefactam cuidam Vidimus, ut ore hominis contineri non posset. Huic nec vena viast incisa fuerat, sexagenarius iam erat: horaq; diei sere decima erat, cum ad eum primum accessii S vidi. Ac visus mihi est Vsitatis mihi pilui1s, quae eX aloe, scammonea, Si colocyn thide constant,vespere datis purgandus: ipsi tamen particulae amictae suasi refrigerantium aliquid imponere, saltem in initio post enim,inquam,applicabimus, prout suadebit euentus. Verum id uni medicorum non placebat:ac proptcrea pitulas quidem sumpsit, de locali tamen remedio deli heratio in diem posterum est dilata: quo tempore etiam emcacius aliquid praestiturum quicquid probatum fuisset,sperabatur,ec purgato scilicet iam toto corpore, Zc humoribus ad inferna reuul sis. Caeterum ea nocte euidentissimum per quietem in omnium nostrum homini consilium ap probaui ac materiam ipsam medicamenti definiuit,lactucae succo collui iubens quo ille solo usus, prorsus est fanatus, nullius alterius egens. Quod autem n priapismo UOmitoriis medicamentis potius,* subducentibus,sit Utendum,in linguae vitio contra,id ex partium titti indicari manifestu est. Nam auersionis in contrarium quae ab Hippocrate' antispalis dicitur) non a substantia, sed a curandi membri positu,inuentio praestatur. De Cancri ortu, se curatione. C A P. y. I Am vero tempus monet,Vt ad aliud tumorum genus transeamus,atq; a re potius, Φ nomine,initium faciamus ea nanq; est haud dubie vereq3 scientifica doctrina. Quod igitur omnibus eius modi tumoribus succus aliquis influit, id in libro, quem de tumoribus praeter naturam scripsimus, indicatum est. Quod aut non idem inoibus si t,ipse sciasus euidenter docet, differentibus nimirum ipsis tumoribus no colore modo, Verum etiam Iis, quae ex calore,frigore, mollitie, duritieq; spectantur,dimerentiis. Ac ruber quidem tumor euideter subesse sanguinis indicat humorem sicuti flatius 8c pallidus persimilem ipsis bilem: subalbidus vero di laxus pituitam. Sut aut praeter hos tumores quidam, qui colore sint inter rubrum 8c nigrum medio cuiusmodi color fuscus est. Hunc,cu in corporis partibus saepe incidat, plurimi medicorum liuidum, graece Pelidnon Vocat. Renixus aut his quoque tumoribus Valens eii ac, si Uenas euidentiores membrum haberet,exaltatas eas a crastodi nigriore quodam modo sanguine, cuiusmodi p aluum aliqn non pauciS hepaticorum excernit, Videre licebit. Suntq, medici, qui mihi eu non absurde vident f sci,h quae super Uini doliis haeret, assimilare.Ergo hic humor ubi amplius incaluerit aut propter putredinem,aut febrem S phlegmo Septima Classiis. mmmmmmm nocem,

it edigatur de corpore, sicuti

cera

Humoribus a principio.

mationem, A

phlegmone differat, tum hoc olum. Ob II cap I. tum alibi, uideripse.

186쪽

METHODI MEDENDI

tne ipse qui- nodem,nigram cssicit bilem,quam nullum animal, 'ne ipsi quidem mures gustaverint: terrea quo Edem musicae,et quc raditur ab ea ac par tes,quae raduntur,omnes in altum attolluntur vocaturq; is effectus ut in ι ae et M to quodam loco inquit tum feruor,tum fermentatio.Est nanque is humor talis, quale esse acetum ' σξ ςε docuim his ex quo ipso quoque,si in terram effuderis, idem essedius vilitur . Quo minus alienum est,si veteres eiusmodi humorem acidum nominarunt aeque,ut pallidae bilis amatrum. Sane non raro etiam in vomitionibus talis apparet. V erum,sicuti paulo ante dixi unum quoddam vitium csse proprium Ucrum que scirrhum, qui praeter alia etiam insentilis sit reliquos tumores, qui videlicet non dum sunt omnino insensiles,dupliciter esse a medicis Vocatos, nempe Uel scirrhos, propterea, Q generis scirrhorum sunt, uel scirrhosos tumores sic ec in humoribus,qus quidem haud dubie nigra est bilis, ea talis est, qualem modo pinximus, certe acida, terram fermenti ritu eleuans, tum omni animanti iniucunda. Qtiae vcro fieri talis est idonea,haec bifariam nuncupatur, uel melancholicus humor,vel nigra bilis, scilicet,qui sic eam nominant,amrmaturis aliam cisc nigram, quae duanimal naturalitcr se habet, quotidie gignitur: aliam quae ex ustione ac Vclut assatione conflatur . Quod autem semper praecipio, Ut nominibus contemptis ipsam naturae rerum scietiam cXercea id nunc cli faciendum,ac nominandum quidem, prout succurret caeterum oratione fic interpretandum, quod quidam praeter naturam tumores ex eiusnodi naturae succo proueniunt,cuiusmodi est Ff xx in vino, S amurca in olco. Sc quod hi spatio temporis putrescente humore propterea, Q in Ua sis lit impactus, cxulcerantur. Ergo,ii cuia reliqua omnia vitia plurimam habent particularem in

maioris minoris que ratione differentiam,sic etiam hoc vitium habet. Quippe phlegmones alia quid c m admodum rubra est alia paulo imagis, quam pro naturali habitu,rubra. At species,sive genus,lluc quomodolibet appelles,ambobus est idem nact rubriores,quam pro naturae modo sunt: dc dolor omnino cum iptis est, qui ipse quoque magnam habet in excessu defectu cla differentiam:

ad eundem modum nec renixus nec cutis icialio omnibus est aequalis . Commune tamen eorum est, tum ψ, parS magiS renititur, quam ante,cum naturaliter se haberet: tum Q in tumorem quedam

altollitur, extenta scilicet attentaq3 eatenus cute, quatenus tumor assurrexit. Simili ratione Sc vi tium, quod modo describimus,alias confusa cxiguaq3, dc quae uulgum fortasse latere possint,affert sympto mala alias ita Vehementia dc magna, cunctis euidentia, Vt ne puerum quid cm clam sint. Verum commune illud in omnibus particularibus, qUod intelligentiam ad se trahit, unus id morbus esse ostenditur, Zcvnam sibi appellationem imponi cogit. At,ubi magna quidem omnia sunt, nemo de appellatione ambigili sed nominant uno assensu omnes eiusmodi affectum Cancrum. Cua uicin adhuc incipit,nihil uniri est, si Vulgus lateat, non secus profecto, in stirpes, quae e terra iam GC, ror exeunt quando hae quoque peritis tantum agricolis agnoscuntur. Ergo,quae nam in cancro tum communis, tum propria curationis indicatio lit,opportune nunc dicetur. Communis igitur eli,ut humorem,Vnde uitium est natum,ilico uacues simili Uacuationis genere et,quae in aliis rumoribus

supra est comprehensa mox prohibere, potissimum si fieri potcst, ncc de caetero eiusmodi succus in venis colligatur: sin id fieri nequit, saltem eum omnino ex interuallis vacuare, dc limul particulam firmare,nequid humorum redundantiae ad eam confluat. V eluti ergo amarae bilis humorem medicamento, quod eum humorem trahere sit aptum, educimus,lic Z melancholicum educemus vel simplicium aliquo, cuiusmodi est epithymum, pondo drachmarum quatuor in sero lactis mulsa ue exhibitum Uci compositorum aliquo, cuiusmodi nostrum est, quod ex duobus Jc triginta simplicibus medicamentis est compolitum. Sed horum materiam anaths traditam habes. Hic autem,quae ad propositam methodum proprie pertinen dicamus. Post nanque purgationem illud de omnibus eiusmodi affectibus prius est praeceptum, quod vel retro regerere humorem,qui in membro procubuit, Oportet, Vel ipsum digerere: praeterea quod in principio quidem tam in ipso purgationis tempore,quam ante id,repellere:Vbi iam totum corpus exquisite purgaueris, dio gerere. Vbi tamen mediocris tantum purgatio praecessit, mistum esse,quod applicabitur pharma. Hcum,ex repellente digerentesti facultarc conueniet. Sane ad crassum humorem inutiles sunt tum imbecilhae,eo,ci, nullum operae prctium emciant tum Valentes,q, vehementer tenuioreS,quae in Uenis sun sanguinis partes uel digerant, uel retrudant: crassas vero & melancholicas, quas faeci assi milauimus,nec euocent,ncc repellant. Ergo,ii his inter initia utare, utique minutus aperie tumor erit,caeterum, quod reliquum eius est,contumax ad soluendum reddetur. Quare 'mediocrium virium medicamentis est opus quae nec propter imbecillitatem vincentur, nec propter enectus Ue hementiam Ualenter sanguinem crassabunt: Ad haec item,quae omnino haud mordeant: quando

quidem uit in malignitas ab iis,quae mordent,iritatur,ac, ut dici solet, efferatur. Propter haec igitur,qUae uiribus quidem sunt mediocria, qualitate vero minime mordentia, eiusmodi affectibus sunt idonea. ZIateriae vero copia, sicuti in libris de medicamentis est traditum, ex ustis eloti, que metallicis habebitur. Quippe, quae medicamenta ex his componuntur, Una cum PurgationibuS, ad sanandos incipientes cancros magnam Uim habent maioresverd, sat fuerit, ii his prohibeantura Ugcri. Prospicere Verd,Vt,qui iam sunt sanati,amplius non regenerentur,id artis de tuenda sani 1 --L Opus: cuius sane portio cit ea,quae de cibis praecipit. Caeterum siquando cancrum per chi rurgiam curare audebis, coepisse quidem ab Vacuando per purgationem melancholico humore oportebit,

187쪽

Aoportebit.Vbi vero totum,quod vitiatum est, prorsus excideris lic, ut nulla supersit radix, sines effluere sanguinem,nec propere eum inhibebis: immo premendo potiuS, quae circum sunt, VenaS, exprimes ex iis crassiorem sanguinem: mox aliis ulceribus similiter curabis. De Carbuncidis se Reliquis assectibus curandis,qui Vicere cru oso constant. C A P. Io.

Si i men-aliud vitium, quod ex humore crasso ferventeq; nascitur. Incipit 3oc plerunque

a pustula aliqli uerὀ Ac sine hac. Caeterum inter initia,quibus hoc instat, scabunt particula om. nino:mox oritur pustula quaedam qua rupta,Vlcus cum crusta gignitur. Saepe vero non Una oritur scabentibus pustula, sed multae exiles,velut imit in semina, ' crebrae in particula reiidentes: γ quibus Perruptis,similiter crusiosum ulcus prouenit. In carbunculis Vcro, qui per Asiam populatim sunt crassati,etia citra pustulas no nullis excoriata statim cutis est. Omnibus tamen, uti dixi,crusto sum ulcus fit, modo crusta ipsa cineris colorem praeferente,modo nigrorem.Omnibus praeterea his circumposita caro in summam peruenit inflammationem no tamen colore aspicitur erysipelatis,immo qui adhuc phlegmones colore sit nigrior,veluti si plusculo rubro minus misceas nigri. Quod autem necessario febricitent, qui ita sunt astedit,idq; non minus,immo magis,st illi, ' quibus crysipelatos a cit phlegmone,id utiq; latere neminem potest. S ed incipiendam ab incisa vcna curatio B nem esse,id quoq; neminem latere arbitror, qui praesertim meminerit, quae in curatione febrium de sanguinis misi ionc diximus. Nec illud obscurum, sanguinis vacuationem, quae ad animi defectum usq; sit adhibita, magis his etiam collaturam: nisi tamen aliud quippiam obstet ex ris quae venam incidi vetent. Imponi vero tibi laborans particula,quod ad humorum inflammatione spe fiat, refrigerantia desiderat. Caeterii propter humoris crassitudinem atq; et malignitatem, nec fluxione auertere UnΦ poteris: Λ ii quando id feceris,aliud quippiam, qd'in alto sit corpore,offendes. Atqui

nec affluere is permittendus esi quin potius inquirenda remedia sunt, quaecum modice reprimendo etiam digerere possint. Tale profeeio est tum cataplasma,quod explanta gine consi citur: tum quod ex codia lente, s. miscentibus his nobis micam panis teneram, qui clibano iit codius . Eito autem paniS nec omnino a furfu re purus,nec nimium eius habens. Siquidem,qui omnino purus est, eius iubilantia in cutis meatibus h. erere eit apta,Emplasticcis teron Graeci vocant furfuraceus autecrassiorum est partium.S uper ipsum uel o ulcus,valens aliquod imponendum est medicamentur cuius modicii Andronis Pationis,vel Polyids: liquariq; id cum vino aliquo dulci ad sordium crassitudine dcbebit Porro commodi Tima ad hunc usum vina sunt tu theraeum, tum scybelites in quo A.ibide eio. d rum ita Opia sapa Utendum, quae apud nOS Hepsema dicitur. Iaelautem pharmaca reliquis ad hi C heri ulceribus solent, nempe quae concoquant Sc pus moueant, ea nUnc adhibenda non sunt: quando ita putredinem particulae auxeris. Quin etiam scarificare eiusmodi tumores post sanguinis missionem alienum non sit sunto autem incisiones mediocribus altiores propter infestantis humoris crassitudinem . Cessante Uero iam inflammatione ulcus ad cicatricem is militer reliquis vicetibus perduces. Atq; hactenus de carbunculis dixisse sat arbitror. De Strumis, quas Chaeradas dicunt. C A P. I

ροςI. desentes particisiam.

In antiquis

quibusda legi

ιιι est uel his

DEinceps de reliquis agam tumoribus,oisus a strum is, Choeradas Graeci vocant. Existunt hae

glandulis in scirrho sum affectum mutatis. Esiq; curatio earum, quod ad ipsum attinet vitiu, iis sciri his, qui in aliis partibus nascuntur, communis. Caeterun quod ad ipsius partis naturam spe fiat,in quibusdam glandulis alias geminas curationis indicationes adiiciunt . Praestiterit sorianis hoc loco de nominibus aliquid clarioris doc trinae gratia dii tinxisse. Quippe glandulae, quae,quod in medio vasorum in diuersas partes diductorum habetur, implent, eiusq; didustionis pro firma mcnto sunt,earum haud magnus usus animantibus est: sed eX abundantiore prouidentia,sicut alia Uaedam, sic has quoque glandulas natura fabricauit. Earum Uerd, quae Uel saliuam, Uel lac,Velge nitale semen ad haec qinae pituitosum quendam humorem in me senterio, Vel faucibus, Vel larynge, D generant earum maior est usus. A tq3 aliqui has non glandulas, sed glandulos a UOcant corpora, Ut quae non paulo, let reliquae glandulae, rariore sint Sc magis spongiosa substantia: quin etiam in haS tum arteriae, t Una Venae iciali biles perueniunt. Atq; hae quidem, cum in sciri hos sunt affectu, non aliter,* caeterae omneS parteS,' sunt sanandae . At,quae in medio vasorum spatio consistunt, in ijs alia curationis indicatio praestatu qua simul cum vitio etiam pars ipsa tollitur. Est vero duplex ea qUOque,nempe Uel totum, quod uitiatum est, scalpello excidentibus nobis, veluti in cancro: vel Putrcscere id medicamento cogentibus. Porrd, quae ciusmodi medicamentorum materia sit,id in opere de medicameniis est proditum. De cogibus, quae i postemata dicuntur. C A P. II. MI hi verὀtem p cstiuum est deal stumoribus docere. Quorum se primum abscessus offert, Apoliema id graece dicitur. Huius duplex item genus est, Unum,cum phlegmone in pus Versa pus ipsum tanquam in sinu aliquo est collectum: alterum, clim nulla praecedente phlegmo ne humor aliquis statim ab initio,is 43 alias specie alius,caeterum omnino acris in parte aliqua colligitur. Porro excoriat hic circum posita corpora, spatium Midelicet tibi moliens, vel inter duas tuni L S, Vel sub certis membranis. Excoriat autem omnino ipsa copia dilicia dens: interim Vero acri moniam quandam putredinosam tempore contrahens. Sane inueniuntur in huiusmodi ab sicciti

Septima Classis. mmmmmmm 4 bus

188쪽

METHODI MEDENDI

V. . in m.

hus eum scalpello sunt diuissis, proprietates quaedam non paucae,nec humorum modo, sed etiam se Elidcr im quoru dana corporum. Si quidem Unguium,Pilorum,ossiium,tesiarum, lapidum, Spori fragmentorum similia inuenta in his corpora qdam sunt. Ac humoru ipsorum alius,ueluti lutum, vel coenum,Uel olei quidam: limus,Mel Uini faeX alius adeo grauiter olens,Ut oes auersentur. Verula ac rarius incidunt. Frequentissima Vero huius morbi sunt tria gcneia quorum singula propria appcllationem graecc sunt sortita. Ea sunt, Ather Mnaa,Steatesima, ct Meliceris,a similitudine con tentarum in tumoribus sub stilliarum dicta: cst. n.aliud eorum veluti sevum,aliud veluti mei,aliud pulticulae,quam Allieran Uocant, simile. CurationiSVcrὀ eorum indicationes sunt coes,nempe id, quod continetur, 'ci digerere, 'ci totum putre reddere,vel excidere. Aliqui igitur eiusmodi tumo rum tripli cm curationis rationem admittunt, quotquot, ex icnuiore humore constant,ut melice ris aliqui duplicem latum, Veluti atheroma, quippe quod tum excidere tum putrefacere licetistea toma Vero sola manuum opera curatur,cu nec putrefieri possit,nec digeri. In iis vero abscessibus, qui in alto corporis consistunt,ac potissimum in Visceribus, medicamenta, quae ex aromatis com ponuntur,maxime sunt v lilia, Ut pote quorum Uis collectum humorem tum in halitum resoluat, tu digerat. Sunt profecto dc alia eius gcneris no pauca, quorum laudatissima sunt tum antidotus,quae eXUiperis componitur Theriacen vocant tum, quae Athanalia vocatur, tum Ambrolia: atq; haec Fquidem sumptuosa viliorum sane optimum est nostrum,quod ex cretica calamintha est compositum . Omnia Vero id genus in opere de medicamentis colligemus: quod,uti paulo ante diximus, satius arbitror thstribus, litie supra inc moraui, quo nihil desit, subiicere. De Tumorabus, qui toto genere Praetcr natura unt, ac de optima Curandi via. C A P. IR. VOniam Uero eorum, quae per chirurgiam fiunt, curationis indicationes aliquid commune habet,aliquid proprium, satius nobis visum est ea non distrahere, sed uniuersa in calce huius operis apponere. Nunc porro tantulum etiam de tumoribus, qui praeter naturam coni nunt,est adiiciendum, quicunque ex his toto genere prae ter naturam sunt,13 sui ablationcm indi cent, communiori. findicationi, quae per omnia,quae totis substantiis a naturae habitu recesserunt, extendit, subiecit: Ueluti in steatomatis Sc atheromatis habet. H uius certe generis est,& quae Myrmecia graece Vocatur,& quae Acrocordia,n, praeterea in Ucfisca calculus,& hypochyma: S in mulie ribus molae in utero gestatio, ita Uero appellant informem carnem: Omnia nanq3 talia summouere in totum properamus. Quorum Uero etiam locus ipse asse 'tus Una quaepiam naturalium partium

. . , ζ' est,prima indicatio, Ut affectus sanctur. S ecunda ab haci, si insanabilis is sit, ut una cum vitio pars quoque ipsa excidatur: sicut in cancro 8c omnibus ulceribus, quae curationem respuunt.EcOtrario G vero in sustulione, quod Hypochyma vocant,' victi in prima indicatione, P ad aliis eam locum,uminoris sit momenti transferimus. Non desunt,qui haec quoque vacuare sint aggressi: sicut in iis, quae chirurgia traetantur,dicam . Nunc illud dixi ise sufficiet, Q humor, qui in hydrocelis visitur,

alienus a cor poris substantia tota natura sit, ficut etiam, quae in ascitis hydropibus continetur aqua. Quarum certe Uacuationem Vel medicamentis, quae digerant molimur,vel chirurgia,in hydroce te quidem immisso siphone: in hydropibus vero adhibita punc tione, quam paracentesin Vocant. Porro exciditur Una cum a flectu ipso,Ueluti in ijs, quae ante comprehcnsa sunt, etiam pars affecta: ita 5c in herniosis aliquid peritonaei. Pari modo & columella ali in una cum vitio ipsio exciditur. Itidemq; in cruribus 8c testiculis, Vna cum varicibus ipsae venat. Ad haec,tunica in naso chi polypo, foratus des cum foramine. Verum ex his nullum est,quod ad naturalem habitum possit reduci. In columella vero id oino est conandum, nec pi crandum ad eam cxcidenda: sed, qta gracilis est, dc ad tori tenuitatem rcda fia,tum est auferenda. Porro talem eam reddet longius ips: at,qualem Hippocrates in praesagiis descripsit, paucorum dierum numerus:aeque uero& caetera,quae in magnis tudine naturalem habitum excesserunt in quibus annumeranda sun rota, quibus supercreuit caro,' No est in M' & encanthides, qui in sede thymi dicuntur. Sunt ex istiusia iodi ulceribus, & quae ambigua sint, specie,Ucluti cicatrices, quae supra circumpositam cutim multum extant item, quae in oculis sunt sterigia. Curationis tamcn eorum indicatio manifesta est. Siquidem talia omnia amouere oporte

hit atq; id semper agere,Vt ronibus,quibus id fiat, pensitatis optimam semper earum deligas. Sane

optimae roncs tripliciter iudicantur, tum ex ipis curandi breuitate tum ex curando citra dolorem: tum ex maxime tuto curando. Rursus,ut tu id cures,iria propria sunt,quibus intentus sis,oportet, unum primumq3,Ut Oino absolutionem operis consequaris alterum, ut licubi hunc non consequa riS, saltem cubantem non laedas tertium, ut uitium non facile reuertas. His cosiderationibus si opti. mam curationis viam iudicaueris,inuciatetur in OlbuS,quae nunc*posuimus, qn potius chirurgiae,&qn potius medicamentorum ope, sit curandum. At chirurgis quidem studium in iis praesertim, quae nunc sint proposita,ad interemptionem eoru festinat: ut quae, quod in animalis corpore toto genere praeter naturam habetur,id prorsus tollendum sibi proponat quod si perficere nequeat ximum illud consilium habet,ut uitium transferat, ueluti in hypochymatis. Quod uero ex medio camentis petitur, Primum huc tendit,ut,quod praeter naturam est, tum vacuesitum digerat: quod si per membri naturam,aut etiam vitii rebellionem fieri non licet,ut id tum in pus vertat,tum putre

is riat hoc uero secundo loco destinat . Quippe ita in columellae uitio facimus primum scilicet ad

naturalem

189쪽

A naturalem habitum eam reuocare tentantes id si consequi non est, prorsus amputantes, id que vel chirurgiae opera,vel per caustica medicamenta. Verum medicamenta,melius est,in tractationem de iis differamus quandoquidem tribus iam proditis, aliam quoque quartam adqcicndam statui inu ac chirurgiam in calce huius operis apponamus.

secundum naturam, quae Praeter naturam proprie in nobis dicantur. C A P. IM.

Non est igitur,*in his amplius immoremurised transeundum ad ea, qus similem iis,quae coinprehensa sunt,curationem desiderant.Ea sunt, tum quae in numero magnitudine conue nientem modum excedunt tum quae in ambobus his deficiunt . Dixi hoc loco conuenientem: , si conferentem,vel conducentem,Vel secundum naturam,vel Utilem alibi usurpavero,eadem sermo nis viserit. Ac didium quidem de his est alibi latius caeterum redigere in memoriam summatim omnia,etiam hoc loco alienum non fuerit. Omnium ergo,qUae in corpore habentUr, primum, cuius maxime indigemus,est ipsa particularum minime impedita functio. Hanc vero, quia possidemus natura,idcirco publice dicimus expetere nos secundum naturam agere. Et, quia hoc ipsum cum eo, quod secundum naturam se habet,est coniunctum,merito profecto nihil interesse arbitra mur,secundum naturam habere,an secundum naturam agere dicamus. Quin Sc sine additione in- B terim graece dicimus expetere nos τοῦ φυσιν,utique subaudito in diei lone,vcl habere,vel age re, vel ambobus: Latinitas propter articuli fortassis inopiam, ea figura destituitur. . Atque haec quidem causa est, cur medicis recte usurpata vox haec, S ecundum naturam,sit de omnibus,quae in corpore ex sententia nostra esse cupimus . Scire autem licet in iis, quibus natura deficit, nec primum,nec propter seipsum, secundum naturam a nobis expeti sed ' propter actionem,)S ex acci

dente.Siquidem sextus digitus non nullis ab ipso statim ortu est congenitus,& quintus defecit: alia quaedam similia,aliqua in numero aliqua in legitima quantitate, vitiosa . Ac, si quidem haec

plurimum ,redia Uero rara serent,contra, quam nunc,de naturae Operibus statueremus, utique non tuentes ut nunc,sed auferentes ea.Haec ratio memoria tua nunquam excidat,cum sit ad nominum

usum utilis,quae tum fallere inconsideratos possunt, tum discordiae phantasiam excitare, sicubi alter dicat totum, quod praeter naturam est, esse tollendum: alter, quod nocet, aut inutile est aut in

commodat actioni.

De ys, quae in UMagnitudine, se Numero excedunt vel de sciunt: ac primum de Curandis iis,

qui obesitate se corpulentia onerantur. C A P. I F.

Rgo denuo repetentes,de rebus loquamur, quando de nominibus est nobis definitum, hincor: LConiuncta comprehensis iam morbis sunt ea, quae uel magnitudine, vel numero, adebi IO naturae modo sunt aliena: in quibus amputare quidem conueniet,quod magnitudine uel numero redundat, reficere autem & fingere, quod desit,ubi uidclicet fieri id licet. Quintum nanque di-oltu rei aut tale aliud membrum, medico certe gignere non licet, sed Unius naturae opus sunt omnia talia. Verum in tortim tollere, quod numero redundat, aut praecidere aliquid eius, quod magnitu dine movum excessit, haec nobis quoque licent. Siquidem ex medici ossic is unum est,nec id te Uissimum, Ub1 in corpulentia eὀ deuenit corpus, ut nec ingredi sine molestia,nec sedem propter ventris molem contingerc,sed nec respirare libere possit, hanc liquare ac tollere, ' aeque nimirum Ut,cum corpus ali desinit, Atrophian reci uocant quod genus, quos vomica male habet, patiuntur,)huic quoque reficiendo prospicere. Saepe aulcm euenit, Ut non totum corpus, sed una quae-Piam pars ex atrophia tabescat quam scilicet vel neruorum resolutio, vel ipsius partis intempera mentum,praecessit. Opportuneq3 iam de curatione horum considerabimus,orsi ab ijs, qui corpulantia nimium onerantur . Ostensum vero in libris es qui de temperamentis sunt inscripti Q ca Iidior sicciorq; temperies exile corpus reddit. Ergo id agendum,ut nimium obesi corporis temperamentum tale esse iaciamus, si modo ad debitum modum redibit. Sane docuimus tum in illo ope D re,tum nihilo secius in opere de tuenda sanitate, quod acuta exercitatio,Sc tenuans victus, Scid g nus medicamenta, animi cogitatio, temperamentum totum non solum calidius, sed etiam lic-cius,ac propterea corpUS exilius reddunt.Igitur in exercitationibus celerrimus cursus est idoneus. Tenuatis uerὀ ui ctus materia seorsum singulari libro est prodita. Quod si medicamenta tenuan tia quoque requirant,etiam haec in operibus, quae de medicamentis conscripsimus,sunt edita: quaquam referentur eorum nunc quoque, quae sunt e cacissima quibus, tibi demere nimiam obesi ratem studes,Vtaris, suadeo.Ergo, quae ad articularia vitia quidem exhibere solent, quae scilicet valentem incidendi facultatem habent,us tu quoque,cum nimiam obesitatem curabis,utitor . Sunt Porro talia, rutae semen, praesertim que sylvestris,una cum ipsis corymbis, di aristolochia rotunda,ec minus centaurium,& gentiana,& polium: praeterea ex urinam cientibus, ea,quae pollentes habet uires, ueluti petroselinum. Vnumquodq; enim talium,tum ipsum per se,tum uerdaliis mista, uniuersa oc extenuare potenter succos, dc vacuare sunt habilia,partim quidem sensibiliter per uri nas,partim per insensibilem transpiratum: sed Sc sal, quod ex combustis fit viperis,potenter ext riuat. Multi l3, cum vel graciliores,uel mediocris habitudinis essent,ex eiusmodi medicamento rum potione perierunt sanguine ipsorum excocto. Ruerant autem ad ea propterea, qudd libera-wS aliquos articulariis vitiis viderant, minimc.caestimantes, 1 temperies eorum, qui sanati fuerat,

Septima Classis. mmmmmmm iij humidior

Τ ύχυτερως . i. secundario.

aeque nimiru, Vt cu corpuS Iea reddat atrophia, quale lI,

qui phthoe de

tinetur,patiuntur.

190쪽

METHODI MEDENDI

i graciliorist. i

alicuibus aute, t Lin acer ver

que in superio Il ecione sibi

humidior pi tu uosiorq; erat; qualis nimiru obesorum est: in quibus huiusmodi medicamentorum E

iecurus eli usus. Ipse nanque iuuenem quendam quadraginta circiter annos natum oppidoq; obesum percuratii,UIus tum antidoto, quae aduersus articularia vitia esi composita , tum sale theriaco, ipsaq: theriace, ac reliquo extenuali Uiet V, ct pro exercitatione cursu veloci. Porro praeparavi lio, minoia i ad curtum, perfri Cando prim Una linteiSasperis,quoad cutis ruberct: dein statim cum oleo, quod in se digercns aliquod medicam cratum habcbal: quo etiam post cursum rursus utebar. Taliamcdicamenta sunt, tum sylvestris cucurbitae radix, tum althaea, tum gentiana, tum aristolochia, tu panacis radix, luna poli Um,l Um centaurium. Per hyemem Ucro etiam a balneo iam dirio oleo ho ininciam re unxi lic pro fucrit. V crum cibum exhibere non statim a balneo, sed interposito somno, convcnici. QMdd ii velit etiam rursus ante cibum lauari, permittes. ΛΙagis etiam ad rcm pertine-hit, si aquae ipsi digerendi iacultas infit. Ac, si quidem talem aliquam sponte natam habemus,ipsa utemur cuiusmodi in Lesbo visitur, a AIitylene tiad 3s quadraginta : i in minus, ipsi similem aliquam moliemur. Est porro ea, quae in AIitylene conspicitur, Si viribus Sc colore talis, qualis utiq; fiat, liquis florem salis a linc marinae misceat. Haec ipsa aqua cliam hydropicis, reliquis tu mela eiis idonea cit,utpote valenter dcliccans, ita prosccto,ut praepinguibus,ac praecipue si quis ipfbscopat in ea celerrime natare, ncc post largam lauationem protinus esse bibere ue, sed somno interpo, Fisito,aut omnino saltem quiete. Sane illud est sciendum,atque ab eo, qui obesitatem curat praedia ccndum, aliquando ex multo limul obito motu, ec flabri hominem tentari est credibile: & quod febris ad rem propoli tam non alicia a erit Utiq3,li medicus recte omnia faciat. Etenim perspicuum

est,ubi cx latitudine febricitarint, qui ita curantur,q, sopita eorum febre, rursus ad eandem cura tionis formulam redibimus. Sane iugere in ins curandis conueniet 8c vina, quae multum nutriunt,

cuius gen cris cralla sunt uti vero Uel aquosis, id est colore albis, di consistentia tenuibus, vel quibus

mare cit ad milium. D e Resciendis corporibus extenuatis,ac R esit uendis particidis, quae de ciunt. C A P. AT, ubi eos, qui extenuati sunt,reficere in animo eit, iis vinum exhibebimus crassum: cibum v crd, qui succum ciliciat crassum: exercitationes paucas, frictionem mediocrem: ac,ut summa complectar,omnia iam comprehensis contra i ta moliemur. His ve1 6 'etiam picari commodum est,' idq; tertio aut quarto quoque die: γ quippe id ad carnem instaurandam, egregium medicamentum cIt adeo, ut si quod11n yulare nacmbrum hoc Uitio laborat, id licet praesidio resti tuatur. Ac

nobis quidem in omnibus ferme hoc unum satisfecerit, si quidem hume flat. calefacit, sanguinis

multitudine accita . Ergo nec assidue id aegrotanti corpori admouere conueniet, nec, cum conue- Gniet, saepe illinae,uerum in hyemebis,inlata te semel id sectile eli satis. Quibus vero a natali die gracilia sunt membra quaedam, iis etiam mangones puerorum hoc ipso praeis dio succurrunt, una cum certa percussIone, quam graece Epicrui in vocant. Eit porro & illius mediocritas quaedam, ut scilicet nec plus iusto, nec minus fiat. Ea talis est. Ferulas paruas ac leues modice illitas gracili hus partibus incutiunt, donec modice attollantur: quippe in hoc summa rei. si veluti Hippocrates de perfusione ita quae calidae dixit, Primum quidem pars intumesci post gracilescit. Ergo,qui buscunque particulis bonam habitudinem reddere studemus, has di fricare, di perfundere,ct per cutere,& picare oportcbit tantisper, dum intumescat: hoc Vbi factum cst, protinus desistere prius, iudigeri coeperint. Etenim, quae calciaciunt omnia ,sicuti attrahere, ita etiam digere restant apta. Si ergo pcrsites, dum, quod attractum est, digesi Una sit,operam luseris. Ad hunc modum mango quia da in proxime nates pueri' fame consumptas,J- breui auxit, percussu mediocri quotidie usus, aut

saltem alternis diebus item moderata picalione. Caeterum, quibus totum corpus est eX tenuatum,

ijs lauari quoque post cibum est idoneum. Veturi autem metus erat,ne tenuantibus auxiliis febris succederet,corpore scilicet immodice per haec calefaelo, sic iis, qui a cibo lauantur, timedum est,ne sibi iecur obstruatur, potissimum propter ciborum speciem: quippe cum aliter quoque obstruere Hsoleant, quae succum crassum gignunc, si quis his liberalius utatur. Vbi igitur alias id emcere solet, multo prosci'id promptius idem post balneum facient. Incidit tamen ex tali vi 'iu diutius exhibito, etiam calculi in rcnibus generatio: quod Uitium cur omnibus non contingat, satis patet. Quippe incredibile non esit quibusdam Vel densos admodum esse renes,Vel perangusta venarum in iccino re ora: quibusdam contra esse habita. Horum q3 dignotio nulla plane certa est sed percontandum assidue ab eo, qui iam di fio modo est cibatus,num quis illi grauitatis sensus in dextris praecordiis Scircayrenes sit. Quod si quid talcatiqn senserit, protinus cappari ex oxymel ite in principio cubationis, donec conlitterit grauitas,dabitur. Ad membra Ucrd, quae aegre reficiebantur, ac pluscu luna iam refrigerata erant, usus aliquando Sc thapsia sum, alias ea ex melle membrum illiniens: alias etiam ex cerato: si quidem attrahit ea quoque partibus, quibus superposita fuerit, sanguinis copiam. Quibus autem exiguum aliquid pudendi praeputio de naturali deeii quantitate, iis non raro citra thapsiam sola tensione debitum modum reddidi,t membranulam mollem firmamq3,cu ti gummi illitae circumuoluens. Satis aute constat,q, etiam membranulae finem λ' parti subiectae Fagglutinari gummi oportebit: siquidem Sc siccatur cito, k sine dolore adstringit . Porro cuti prae

pviij cx interna parte rotundum aliquid ac mediocre supponi prius oportebit, quod videlicet postea,

SEARCH

MENU NAVIGATION