Galeni librorum septima classis : curativum methodum tum diffuse tum breviter descriptam, victus rationem in morbis acutis, singulorum morborum facile paranda remedia, privatam quorundam morborum curationem, chirurgie constitutionem, fracturarum ac l

발행: 1576년

분량: 669페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

62쪽

METHODI MEDENDI

ibidem.

phlegmones, quae in circa possitis consistit,verbascum coctiina, ct solia trifolij cruda,8 epipetri Eliaco tam pol nim quippeoia haec siccandi vim habet, Veluti in commentariis de simplicibus medicam entis docti imus. Et compcdiaria obsessarum Phlegmone partium curatio per id genus praesidia obitur, quae sanc vela flectum prorsus submouent: Vel, liquid eXiguum, quod suppuret,reliis querint,alterum medicamentum acre,quod educere pus quear, requiritur: Uel i tenuis circii posita cutis lit, velis 3 cel criti S eXplicatum aegrum, sectio Petenda est. Caeterum curatio phlegmones per hordei farinam dolorem lenire studentis est,non medentis oc contra malum pugnatis. Verum de talium disterentia in sequentibus plenius docet illa porro mihi demonstrata manifeste puto, Hippocratem tum ulcera quaeq; liccanda esse iussiisse,ium hunc esse curationis finem sanxisse ipsis scilicet a flectu indicationem praebente,non ipe. Quod si quis hoc magis etiam sibi persuasum cupit, librum citis dcx lceribus totum diligentius euoluat.Intelliget enim illud ipsum perspicue, tum unae isse Ulcerum Ortim generalem curationem,nempe quam nOS Proximo libro docuimus: tum vero non minus illud nullam et se a iste nec in Ulceribus,nec in phlegmone, nec deniq; in alio quopiam aflcetu indicationem. iam vero in hunc sermonis locum peruenimus,aequum est Ostendere non modo horum, quae iam rc tulimus, fuisse in Uentorem Hippocratem i, sed etiam reliquorum olum, quaecunque hunc scit e, qui commode Ulcus sit sanaturus,eit opus. Videtur.n.is non solum ulcerti, Fquae citra alium a nec tum consiliunt, sanandorum rationem inuenisse,ut q in siccando consistat,sed et priuatim per spccies affec tuum cuiusq;. Naaut Uitiosus succUS ad partem,cui ulcus insedit,am plius non fluit,aut et fluit. Ac si non amplius flui ipsi ina,quod laborat, succurrendum est, siquide vel liuidum,vel nigrum,Uel rubrum conspicitur,scarificando, ac sanguinem emittendo: mox ut aptius verbis utar spongiam statim ficciorem magis, humidiorem, superimponedo,ne 3 enim, arbitror,ignorabit quispiam particulam illam,*,negationis hoc loco vim habere, tanΦ ita diceret sicciorem, non humidiorem post haec vero et siccantia remedia applicando: ab his, fi rcs postulet, rursus sanguinem auferendo: ac mox iterum talia peragedo,donec parta omnino sanitas sit: liquθd si labra vlacris dura callos aq3 appareant, etiam ea excidendo.Etenim de his quoque ita ait: Circu laria ulcerum, si subcava lint,circulo praecidere, q uae abscesserunt, Oportet, Vel oia, vel ex dimidio circuli fim hominis longitudinem. Scripsit vero Sc de tumoribus, qui coniuncti cum ulcere sunt, ivni uertis, luc madmodum curandi singuli sint silmili modo ec de varicibus, quando horum quoq; occalione contumax ad fanandum Vlcus redditur,qm aliqua ex his litimiditas ad exulceratas par ies defluat. Ad eunde modum, cum cX toto corpore humor confluit,totiam purgare iubet,nusu videlicet in his indicationem a tempore sumens. N am di ridiculum plane si t adeo na ultas ac varias Gsepc etiam contrarias indicationes ab Una communitate fieri. Nam,is etiam demus indicatione ali quam a tempore sumi, quae tandem ea lit,dicere par ei ac summa quapiam Vna ea complecti veluti in reliquis Oibus ipse quoque Thessalus facit,nedum nos. uippe unu illi perpetuo indicat altricti corporis astedius,nempe Ut remittatur ac relaxetur UnUm rursus soluti, Utique ut adliringatur. Quin etiam in ipsis ulceribus, quod sordidum es abstergeri postulat quod cauum es , impleri qd aquabile est, cicatrice induci cui caro supercreuit, hanc sibi detrahi,ctiam eo ipso aut hore. Ergo, sicut in horum lingulis, ita in diuturnis quoque alterum aliquid ad portionem ostendat, qst unum sit verum non potest nam dc excidenda ea praecipit. At quae nam, quaeso, iit ili arationabilis a tempore indicatiorium remedio ex sinapi uti, de quo uanum illud nomen meta syncris eos usurpat: ab hoc ex radicula uomitu Sc postremo,cum nihil ultra inueniat, ueratro. Verum haec quidem que admodum dixi)etiam in sequentibus plenius dicentur, ubi nihil usquam ullo in morbo a tempore indicari,sed lignum id nonnunquam astectus essedoccbimus. De Indicationibm Venae sectionis, Humorumpurgationis, pia ab Vlceratarum partium temperamento, o sub anti Simotur. C A P. F.

VErum rursus ad Hippocratem reuertor: Que sane diligetiae note admiror cum in aliis Oibus, H

- . tumuerὀq scopum, qui medico ad indicationem no in Uno altero ue, sed prorsus ot morbo, . ΘΟ, sit speetandus,no omiserit.Est porrdis,qui ab assectus magnitudine sumit Lir, quem no modo Methodici praetermiserunt, non enim est id mirum sed et rationalium plurimi, atque etia Empirici . r. τὶ τοῦ quan* alio modo oes. Nam, Ubil in redundantis sanguinis ut illi loquuntur concursu, - uacua se obseruatam dicunt, mani se ite fatentur Ob nullius alterius eorum, quae in aegro uisu iacha. respecitum,se ad uacuationem accedere. Neque hoc dico propterea,* purgatio uacuatio sit, quam redundantis sanguinis concursus non indicet, sed Qet,lamelli redundantis sanguinis cocursus no adiit,ad ipsam in sanguinis missionem interdum sit confugiendum: qis,si ualens morbus sit cu ui

. , -- Tium robore nemo eit, qui sanguine no mittat, qui Utiq3 in artis operibus iit exercitatus. Qilippe' ipsos Empiricos videmus, cum lapsus ab alto quis sit, aut alias plaga aliqua contusas uehementer corpori partes habuerit,ad sanguinis missionem confugere, quani idem homo paulo ante sanus fuerat, prorsus 43 redundantiae sanguinis expers. Ex quo patet non hoc est e,qaemittendum sangui nem indicet,sed magnitudinem morbi,ac uirium robur, exceptis tamen a sermone pueris. Na di alia ratione,siquis etiamnum sanus,nec adhuc quicquam laesus,in sanguinis redundatis concursu

sit positus no statim huic mitti sanguinem est necesse: immo alijs satisfacit inedia alij cibi parcitas, alij

63쪽

LIBER QS ARTUS . rs

A alii Oluta aluus,ves purgatio,vel kequentius balneum:alij sola exercitatio, vel multa Di qio abun defuit.Missio vero sanguinis ne ab ipsis quidem Empiricis,iis,qui ita se habent, necessario adhi-

hetur. Ad eundem modum nec purgatio in sola vitiosi succi abundantia conuenienter suscipitur. S ed,sicut missio sanguinis vel propter ipsius abundantiam, vel propter morbi magnitudinem,ita purgatio 8c propter abundantiam alterius cuiusquam succi, propter vim morbi adhibetur. Ac de sanguinis missione tum in alio libro egimus,lum vero in sequentibus agemus. De purgatione in hoc libro disseram desiderant enim aegri hanc, non modo Vt quod noxium superuacuum, quo urgentur,educat, sed etiam Ut quod tum ad diuersum trahat,tum vacuet. Atque ob eam re Hippocrates tum in reliquis omnibus operibus, tum in eo, quod de ulceribus prodidit,ctiam morbi ma-gnitudinem ad purgationis indicationem considerat, i Purgatio, inquiens, per aluum plurimis ul- Ibidςm. μ

cerum prodest praeterea Vulneribus, quae in capite sunt accepta item,quae in uentre & articulis: ad haec us,in quibus ossa caries impendet.Praeterea,quae suuntur,ct qus exeduntur,ct herpetibus, ct reliquis quae ulcera diuturna reddunt,etiam quaecunq3 deliganda sunt, per aluum purganda sunt. His verbis clare docuit ulceribus omnibus, δί uulneribus,quoties praeualida sunt,purgationem ecutilem.Cum .n.trifariam non haec modo Uitia,Verum etiam reliqua omnia grauia magnaq3 redda B tur,nempe uel propter afflidiae partis praestantiam,vel propter asseeius magnitudinem,uel propterea v sunt cacoethe, cuiusque horum seorsum uidetur Hippocrates,mentionem fecisse, utique in capitis uentrisq; uulneribus praestantiam laesae indicans partis. Ventrem autem hocloco no solum inferiorem intelligendum esse, sed et superiorem,patere cuiuis arbitror. Diuisse nanq3,quod inter collum δέ crura est trunco in duas capacitates maximas, prior sub thorace, secuda sub membrana, quae abdomini subtenditur Peritonaeon Graeci uocant)continetur. Et sane uulnus, quod intra thoracem intra Ue etiam peritonaeon penetrauit,non paruum periculum affert,potimimum siquid interiorum una sit uulneratum. Quin etiam cacoethestatim fieri. quscunque in articulis accepta uulnera sunt,id quoque omnes fere sciunt,Empirici quidem ex sola ipsa experientia,cui soli attendui:

qui Uero corporis naturae scientiam comparare studuerunt,ex ipsa Vulneratarum partium natura.

Vbi enim tendones,& nerui & carne vacua,atque ossea loca sunt, hic doloris,uigiliarum, conuul sionis,& delirij periculum instat.Tum haec igitur vulnera, tum quae suuntur, id est quae adeo sunt magna,Ut suturis indigeant,aut si non his,certe deligatura,alui purgationem desiderant. At uerdiam dictum in proximo libro est,quae magna ulcera sunt,ea uel suturis uel deligaturis esse coniura genda. Quin et, quibus corrumpendi Ossis periculum impendet, ea utiq; cum magnitudine phlegC moneS sunt.Iam, quaecunque exedUntur,ea tum cacoethe sint,tum malorum succorum soboles.

Herpetes quoq3 a bilioso excremento ortu habent: reliquaq3, quae inueterantur ola, ex huiusmodi qua piam causa proueniunt. Quare in Oibus his non sine ratione purgare per aluum iubet. In pro gressu vero haec insuperadi jcit: In omni Vlcere,cui erysipelas superuenit, purgari corpus oportet, qua parte ulceri maxime conducit,sive id per superna,siue per inferna sit. Cuius et ipsius rei discrimen in libro de succis nos edocuit,auer tere inos iubens ad contraria, derivare vero aci latera: quin etiam,cum maxime influit,tum ad diuersa reuellere. Didium uero di de hoc in eo libro est. Quare nunc quoque,sii etiamnum fluxio ualenter irruat,reuellere ad contraria studebimus, utiq3,si in superioribus ulcus consistat, per inferna purgantes: sin autem in inferioribus sit, superiorem uentre Vacuantes. At, si1 1am fluxio restitit, atque in membro inlisiit, derivare per uicina magis expedit:cuin propinquiora translatio sit, di purganti medicamento promptior tum accessus,tum attractisse uicino detur. Hanc vero rationem ad aliam quoq3 artis partem spectare,nempe qus de succorum medicatione praecipit,neminem latere arbitror. Proindeq; in sequentibus etiam repetere eam erit necesse,ac totam absoluere. unc illud docere uolo, tum ipsam morbi si1ue vim, siue magnitudine appellare uelis, pro indicatrice quadam sanguinis detrahendi,vel purgationis adhibendae statuen D dam esse tum uero Hippocratem hanc omnium, quos nouimus,primum indicatione adinuenisse.

Ac de aliis quidem morbis in sequentibus libris id ostendam,de ulceribus uero in hoc, qui in manibus est. Ac de purgationibus quidem mihi explicatum iam est. N am,cum triplici genere mor hus quisque sit grauis,aut propter praecellentiam partis, aut propter affectus magnitudinem, aut propter ipsius cacoeth Man,omnium horum meminit Hippocrates ubi de purgatione egit. Quid igitur dicet aliquis nunquid etiam sanguinem detrahi interdum suadet propter has ipsas causas Mihi uerd id quoque iubere uidetur, uerum breuiter nec sine demonstratione: Ueluti tum ipsi, tu reliquis mos fuit.Id ita esse intelliges, primum quidem,si haec eius verba relegeris: Omnihecens fa, cio uulneri, nisi in uentre sit, expcdit ex ipso statim sanguinem plus minusue effluere: quippe, Phlegmone minus tentabitur tum ulcus ipsum,tum quae circumposita loca sunt. Post haec autem, si uerba,quae in libro deviceribus ab coli sunt scripta,tum quae in aliis omnibus libris saepe propo Non longe

fuit, recorderis,debere scilicet imitatorem esse medicum non latum naturae,sed etiam eorUm, quae, pΠ0ςΦpi

cum sua sponte ueniunt, conferunt,clare ia senis mentem intelliges de sanguine, cum magna sunt uulnera,detrahendo. Si nanq3 expedit in talibus sanguinem effluere, non aut effluxit, quod deest, ipse ad icias,oportet: dcclarant id ea, quae subiugit,quippe haec statim cum ia diffiis verbis copulat: Et ab iis,quae inueterata sunt ulcera, ut sanguis crebro fluat emcere prodest, utcunque opportunu

Lib. de Hum. a principio.

et q

64쪽

videbitur,tum ab 1psis ulceribus,tum a circumpositis Vlceri partibus. Nam,qim praedixerat omni Eviceri recens facto sanguinem emitti debere,cernenS,nili etiam de inueteraiis mentionem faceret, fore ut ab aliquo putaret de recentibus tantum ita pronunciasse,idcirco illud recte adiecit,' ab inia Meteratis ulceribus sanguinem mittendum esse . Ac,si perpetuum est,quod ab eo didicimus,inci pientem fluxionem ad contraria trahendam esse:sXam vero iam in laborante particula vacuandas esse vel ab ipsa particula, quae affligitur, vel a maxime vicina: in promptu nobis 8c de sanguinis detractione colligere nunc est, Q in principio haec e longinquo, postea ab ipsis exulceratis partibus, sit emolienda. Quin etiam,si iis,quae iam dixi,illud quoque adiicias,nempe v ipsum, qui redudat, succum vacuandum esse Hippocrates suadet,alias sanguinis detractionem adhibebis,cum videli cet is vincinalias pharmacum,quod ad bilem flavam,vel atram,vel pituitam educendam vim ha het,dabis, Illius interim in Oibus his non immemor,non esse ulceris, qua ulcus es ,ullam id genus curatione,sed vel vitiosis, qui coniunctus est,succi,vel redundantiae,uel phlegmones, uel herpetis, vel eius generis alterius Sed nec illius oblitus, , aliquid interim ex iis,quae ulceribus accidunt,indicationem propriam suggerat,veluti Sc magnitudo.Dictum aut oc de ipsis ulceribus est in libro, qui hunc praecedit ubi ulcerum disseretias oes,& quot, quae sint,oc quae sit Uniuscuiusq; indicatio, exposuimus.Praeberi tamen uacuandi indicationem ab ipsa aegritudinis vi,in eo libro non dixi FPropterea, , 8c longiorem demonstrationem requirebat, di totius corporis curam cum ulceribus in eo non coniunxi laic Vero exequutus sum,quantum ad rem propositam erat utile. De rei quis Indicationibus Vlcerum curandorum, maxime vero dedis, quae a Postu, se Figurapartium oriuntur. C A P. 7.

Am absolutus sermo de hoc genere indicationis,quam a magnitudine morbi sumi diximus, ,et in sequentibus habendus restat: pari modo de indicatione, luae ab aetate sumitur: praeterea de ea,quae ab humoribus sanandis accipitur. Ad eundem modii ira, dc quae ab aiflictis partibus in dicatio exhibetur,consummatius in sequentibus libris tradetur. N unc enim, quod ab earum natu ra,id est tem peramento,Zc substantia sumi ad curationem potuit, tio diximus: quae vero tum a pose situ,tum a forma,item 43 usu, praeterea sensus acumine hebetudine Ue,indicatio suggeritur, hac norattigimus.Dicatur itaq; 8c de his, quantum sit ad Ulcerum curationem utile.Igitur, quae acuti senis .sus pars est, eam Φ maxime citra dolorem curare tentandum: tradita vero eiusm6di remediorum materia est in ηs libris,qui sunt de simplicibus medicamentis inscripti. Quae parum acri sensu est haec,si assedius ita suadet, lentiora remedia recipit. Et principis quidem membri robur seruari oportct: veluti latius,ubi de phlegmone agemus docebitur: Quod tale non est, licet,huic eam mea Gdendi rationem tuto adhibeas, quae relaxando remittendoqῖ mitiget, Chalasticen Graeci vocant. Atque haec quidem insequentibus fusius tractabimus. in hoc libro indicationem,quae di a poli tu, a figura partium sumitur, trademus,atque ita quarto huic libro finem imponemus. Hinc igitur excogitatum est ei,cui exulceratus ventriculus sit,medicamenta esse bibenda. Cui gula,non semel, nec tota simul assumenda, sed paulatim ex asSidue:quando ex transitu , contactu vulneribus, quae hic sunt,utilitas accedit non ex continendo,& diutius adhaerendo, sicut iis,quae in ventriculo sunt.

Quinimmo dc Q crassiora haec Sc magis lenta sint adhibenda,id quoque a poli tu figuraq; est indi

catum. Nam,quoniam gula transitus quidam comestorum bibitorumq3 est,idcirco remediorum eget,quae adhaerere,ec Undiq3 quasi concrescere, ec agglutinari possint: non autem quae elui ac de fluere sunt prompta. Ac circa partes eius Veluti concrescunt,quae crassa sunt agglutinantur, quae lenta sunt. ae Uero Ulcera in crassis sunt intestinis, Js,quae per sedem iniiciutur, remediis magis. egent, quippe cui magis sunt propinqua: Qtiae in tenuibus habentur qm di longinquiora sunt,ec - medio situ polita ambo requirunt,ci quae superne sumuntur, dc quae per sedem infunduntur. Sa omnium internarum partium indicatio est, ut ea eligantur, quae animalis naturae maxime' sint familiaria,sive ea cibi sint,sive medicamenta fugiantur respuanturq3 huic contraria. quant in Hiis,quae foris sunt,ulceribus innoxius et talium medicamentorum est Usus,aeruginis,arrisq3 Usti, ct aeris squamae,ec cadmiae,5 pompholygis,lithargyri,& cerussae. Haec igitur Θc similia interioribus exhiberi non debebunt.Porrὀ proditum de natura horum est tum in tertio de temperamentis volumine,tum in libris de simplicibus medicamentis.Eligenda uerὀ alimenta sunt,siquidem ad cicatricem perducere,aut glutinare ulcus studemuS,tum austera, tum glutinosa,tum quae minime mordeant: S in emundare,quae modice abstergeant: quod munus mel non codiu praeter caetera praeliar. Austerae uero potiones,& eiusdem ronis alimenta cuiq3 sunt nota. Voco austeru id, qae S typhon quoq; graece,id est adstringens,di: Acerbum verὀ, quod intensum austerum eli,grece S tryphnon. Quae uerd medicamenta citra internarum partium molestiam sumatur,ea tradita sunt in a S libris, qui de medicamentis sunt scripti dicet tamen Sc nuc eorum formula.Ergo internis ulceribuSOpi αγηρ tulantur hypocystis,& balaustium,S cytini punicorum, S galla,ec malicorium,Sc teri famia, θίIemnium sigillum,ct rhois rosarumq3 succus, i, acacia,aliaq3 id genus,quae UlceribUS interniS praesidium asserunt,nec ullam visceribus noxam inferunt. Danda vero haec sunt ex aliquo adstringentium decocto,vel mali cotonei,vel lentisci,vel summorum rubi vitis ue,Vel myrtorti, Uel deniq3 ex

yino aliquo austero.Non latet aut oc de uini usu quod cauendum id est, ubi phlegmones suspicio adest.

65쪽

A adest 1 aIias dati nihil vetat. Nec illud obscurum est, eiusmodi medicamina praeparanda,ac iam dictis humidis excipienda esse: tum vero tragacanthen&gummi illis admiscenda, potissimum si quis ea iis,quae in gula sunt, exhibebit. Sed oc gargarizare quoque iubendum est ei, qui ad fauces re paristhmia his utetur. At ad ulcus, quod in aspera sit arteria, ut supinus quam diutissime in ore

teneat,ac omnes,qui illic sunt,musculos relaxet remittat q3,praecipiendum: influit enim sic sensim paulatim de medicamento aliquid sensibiliter ec manifeste in ipsam arteriam: nam,d cum naturaliter se habet,scire licet potionis non nihil huc percolari. Sed,veluti in secunda valetudine, ita nimirum in aduersa cauendum est,ne largius influat,Utpote quod ius lim excitabit.Nam,quoad humor undiq; iuxta tunicas arteriae,ceu iuxta muru aqua,descendi tussim utique non cit: siquid per mediam spiritus viam incidit,tusses statim excitat . Tum haec igitur a situ forma partium omnia sunt desumpta: tum vero non minus illud, , omnibus medicamentis, quae thoracis 8c pulmonum ulceribus sunt destinata,mel' sit admiscendum quando, si austera iis duntaxat medicamenta exhi-hebis,eam in ventriculo morabuntur.Ergo digestionis eorum in corpus, instrumentum mel erit, ac celeris transitus veluti vehiculum: cum eo, ψ nec ulceri nocebit. Ad eundem modum, quoties in vesica 8c renibus vitium consistit,non solum mel ipsum, sed etiam eorum, quae Urinas mouent, B quippiam,vi erum medicamentis misceri oportebit. Illud quoque patere, Vel me tacente, cuiuis arbitror:exulceratas partes tum ex earum substantia, tum funditone, tum utilitate, tum positu, tum figura discerni. Monstratum autem id abunde est in libro de notis assediorum locorum. Verum non est de illis nunc locus. R ursus igitur ad medendi methodum reuertor. Aio igitur no haec modo,sed etiam alia non pauca ex figura partium positura que indicari: quippe quando nec deligare commode aegram particulam pollis,nili prius vel ex figura, vel positura, vel utrisque, indicatione sumpseris sed nec immittere in sedem clysteris fistulam commode queas absque eius generis indicatione. Iam per penem iniicere medicamenta in Vesicam saepe necessum est. 1llud de cathetere apponere opus non est,quod eo probe uti omnino nequeas, nisi Sc potitum 8c figuram totius vesicae plane perspectam habeas . In talibus ergo omnibus clare patet non parum ad totam curationem asefectum ipsum locum indicare. In ruptis autem, quae Rhegmata Graeci vocant, plures indicationes in idem concurrunt:liquidem,& quae a politura capitur, recte ad examen venit . Nam pro pterea,* oc in profundo corporis sunt, di latent,idcirco diuersam curationem ab iis,quae apparent, postulabunt. Quoniam vero cum ecchymosi quidem omnino, aliquando vero oc cum contusione circum ipsam praeruptam carnem consistunt,idcirco plures curationes indicabunt: semper enim C pro affectuum numero,etiam medendi indicationes respondent. Ac docebitur quidem, ubi de phlegmone disseremus, locupletius,quod Valentiora medicamenta requirant, quaecunque in pro fundis partibus laborant, quam quae in sum mo corpore sunt affecta . N unc id saltem arbitror patere,q, solui necessum est praesidiorum, quae foris applicantur,vim,vhi, quod ab his iuuandum est, in profundo latet: quare intendere hanc eatenus oportebit, quatenus per transitum ad profundum est remittenda. Sane ecchymosis omnis , Vacuationem pro remedio curationis indicat .: quare calfacientibus huic Sc modice siccantibus medicamentis est opus . Quippe, quae Uehementer siccant, digerunt illa quidem in principio euidentius, quam quae sunt imbecilla, caeterum non nihil

εpsius vitii scirrhosum dissicite qa curatu relinquunt. Ac dicemus de his in sequentibus diligetius: sed di nunc,quantum ad rem pertinet,abunde est disium. Qus enim humectant calfaciunt q3 pharmaca praeterea haec, quae Omnes iam graece uocare Chalastica,id est relaxantia, solent: atque ex his quaecunque ad siccius paulo vergunt, nec tamen adhuc clare manifeste q3 contrahentia sunt, quae Syntatica vocant:haec omnium sunt ecchymomatum remedia. Curandum vero est, ut una cum ru 'ptis, quae in profundo haerent corpore, haec tum vires magis habeant intentas : tum ipsa magis acria magis que dissipantia sint: tum in semel dicam) tanto enicaciora, quanto magis acute ad .p- D funda ecchymosis excessit. In talibus ' sane nec cucurbitae vis sit inutilis: id etiam est instrumentum ad violentum attractum a medicis excogitatum. Caeterum,cum totum ecchymoma digestum per halitum est, siccare iam vehementius ruprum ipsum permittitur, ac deligatura coniungere, omnia que in summa facere, quae, Ut vicus coalescat, essiciant . Ergo, si euocatum celeriter ecch

moma sit,facile coalescet rupta ipsa caro: sin longiore spatio, serdes multa subnascens mediu inter ulceris labra spatium occupat ita, ut iam coire ruptio non possit. Atque inde adeo fit, ut qualibet leui de causa nos haec sui admoneant: nam, siue quis obriguit, siue parum concoxit, siue febri la-horauit, siue se vehementius fatigauit, elusinodi particulis ilico dolet: non enim in idem coiere ruinptionis labra, sed tantum prope sunt admota: quo fit, ut lene momentum ea facile separet, Oc me dium locum superuacuo humore repleat.Et quid, quaese,aliud, quam assidue nouum ecchy moma his gignitur: primo illi, cum videlicet primum caro est rupta , simile: nili quod nunc ex tenui magis sanie constat, cum in principio e sanguine ecchymonia esset: ideo que facilius etiam nunc, quam intra initia, digeritur. Haec itaque, quae hactenus diximus, disputationi de vicoribus satisfacient . Finem que iam quarto huic volumini impono.

66쪽

GA LENI METHODI Μ EDENDI

ID EST DE MORBIS CURANDIS

ARGUMENTUM LIBRI

Sanguinis Profluuia, quaecunque venis vel arteri)s laesis contingunt, sanantur, ac Vlcera in pene vel in sede. Epilogus uniuersae Vlcerum curationis superioribm libris explicatae.

CAP. I.

Vemadmodum quis ulcerum curationem Optime moliatur, cum duobus ante hunc libris docuerimus,lillud obiter ostedimus,reliquos omnes medicos, qui simplicium in nobis particularu elementis minime inquisitis arte ad eui, non polle quicu certarone sanare, minimeq3 omnium, qui Thessali dogma Fprofitetur. Reliqui nanq3 ea salte ulcera, quae in diuersis sint partibus, diueriis ronibus sananda censent,ipsa nimirum experietia docti. Qui verὀThes salum authore sequuntur, propter exccliente scilicet sapietiam, omne ulcus, quacunq; in parte animalis sederit, similis egere curationis putant. Quippe, si cauum sit,impleri si aequale,cicatrice induci: li caro supercrescat, hanc detrahi: si cruciatu,recesq3s1 t, agglutinationem postulare aiunt:ceu Uero, qui haec norit, eu recte mederi si t necesse: nec sit haec ratio et cuilibet e plebe communis, cum nemo fit, qui horum quidl ignoret. Caeterv nec,quemadmodum carne implendus sinus iit: nec, quemadmodum ad cicatricem perduci, quod impletu est debeat aut co primi, quod si peraudium aut coalescere,quod purum citra q3 sinum est, intelligunt: sunt enim ciusmodi opera tantum edicoru,quae Uel ratione Vci experientia,vel utriusque ope sunt inuenta. Rumus igitur repetetes, summatim ea percurramus, quo dicedorii caput cum dictorum et Η /Zaἶ - 1 copuletur calce. Monstratu est Omne' Ulcus siccantia medicamenta requirere Carteru, quod sinum habet, Ut minus sane,Φ reliqua, sic ea, quae, praeterib modice siccent, etiam abstergendi facultate obtincant,desiderare: Quod verὀconiungi sibi labra postulat cuiusmodi scilicet sunt, quae medicis latine Cruciata, graece Enaema dicuntur huic tum, quae magis etiam siccent, tum vero, quae ci-Gtra ab itcrsione leuiter adstringant,opus esie:Iam, quae Ulcera perduci ad cicatrice postulant,haec nos tu magis adhuc siccantibus, sed etia strenue adstringentibus remediis egere: Quod si caro eorum Praeter naturae modum intumuit, acria di demolientia quae eadem calida sicca q3 necessario sunt desiderare. S i quod vero aliud symptoma Vlceri adiunctum erat,ab eius natura curationis indicatio

o 2 sumebatur atq; cx hac rursus rcmedi Orti faculias petebatur Sinaiaq3 sordes innasceretur, quς hanc

tollerent,opus csse ea q3 omnia abstergendi vim habere multo sane maiorem, Q ea, quae carne im 'plerent: Si vero copiosior in his humiditas cerneretur, etiam quod magis siccaret, medicamento opus esse, ceterum quod propriam speciem no egrederetur Ac, si agglutinaturu medicamentumciset, siccans aditi ingens qs id esse debere. si carne ina pleturu, siccans Oc abstergens: atq; in singulis reliquorti,uti dictum est: Si verὀintemperata subiccta caro esset, primum eius intemperantiae sic currendum esscivilin, quae siccior iusto esset, hanc humectantibus quae humidior, siccantibus: tum quae calidior esset, refrigerantibus: Vae frigidior, hanc calefacientibus: ec, si gemina qualitate esset intemperata, pharmacum quoque eligentibus, quod gemina esset qualitate cotrarium: Quippe idolum,quae praeternaturam sint, coe esse,ilon posse ad naturam sua redire quicu sine iis, quae ipsi facultatem haberent contrariam: Considerandas praeterea dc intemperantiae causas hoc tempore Helle, liue hae totius corporis essent comunes,si UeqUarundam partium propriae, quae Videlicet per societalcm qua Symphattis an vocant exulceratu membrum infestarent: Mededum verὀprimis esse causae, quae intemperantiam adhuc foueret. post hanc Verdipsi, quae iam facta esset,ihtemperantiae quippe hanc coena indicationem esse omniu,quae ex causa quapia oriantur . Ostendimus autetum ab ulccrum disterentiis diuersas praeberi indicationes: tum eas, quae a laborantis corporis tepe rameto sumunt,diuersam ab his habere ratione. Siquidem illae, cum ex IjS,quae praeter natura sunt, sumant,oes contraria esse adhibenda dictant: hae, cum ab ipsa natura capiantur,fimilia. Nam, si qua siccior pars est,ea magis siccari postulat. quae minus talis eit, ea minus est siccanda. Ad eundem cer lm te modum dc de calcfaciendo refrigerando q3 est praeceptum . N ec illud omisimus,ex praecellentia membri,aut contrario statu,item q3-sensu acri hebete ue diuersum medicandi consilium peti.

De Unitatusolutione In Vena, vel Arteria. C A P. I.

FRgo, quod reliquum est huius morborum generis curandi, id nunc apponam US . NOS genus id,lucidioris do 'trinae causis,unitatis solutionem appellauimus nec refert, si continuitatis solu- tionem voces. Incidit liscno in limitaribus modo, ec simplicibus partibus, sed et inc6poistis, ec in strum cinalibus. At verd remedioru indicationes aliae a similaribus sumunt, aliae ab instrumentali

67쪽

ia bius. Qtrarum ambas norunt,qui methodum Hippocratas consectantur, propterea, q, utrarunque partium naturam intelligunt:alteram aute duntaxat nempe quae ab instrumentalibus praebetur qui Erasistratum,oc Herophilum sequuntur. Quare in ijs,qui sequentur, sermonibus, quaecunma calido, frigido,humido,& sicco,corpore morbo ue indicationes sumuntur,nullius certe methodahi habebunt: quae vero a forma,posi tu, praecellentia,acri sensu,aut his contrariis praebentur,lias noignorabuntilllustrius erit,quod dicimus,li partes ipsas proposuerimus. Quoniam igitur de iis maxime ulceribus,quae in carnosis accidunt partibus,hac ianus abunde trae auimus,nunc tempestiuii videtur de ijs agere, quae in arteria,Uena, re neruo contingunt:nec de iis absolute, sed ut in quovis sunt viscere,vel deniq; instrumentali animalis parte . Ergo,sicut arteria vena ue magna vulnera

ta est, ct copiosum sanguinis profluuium continuo superuenit, ec glutinari id vulnus dissicile qui dem etiam in vena est: in arteria vero non solum dissicile,sed etiam quod fieri sicut non nullis me dicorum est visum omnino sortasse non possit. Dicendum ergo vicissim de utrisque est, ac prius de sanguinis profluuio secundo loco de agglutinatione. Quoniam autem, Sc per anastomosim, &per diapedetin,ut mox docebimus,profluuia huiusmodi fiunt,non alicnum sit propterea, Q curationem communem habcnt,etiam hoc loco de iis meminisse, tametsi ex alio esse morborum gene

A. li. .s . . Bre videantur. Saner profluit ex Uena, Uel arteria sanguis, aut reserato earum ore, aut tunica earu

δε 'si' ' diuisa aut ut sic dicam trans colatus,siue sudoris modo transmissus. Porro diuiditur ipsa tunica tu

ex vulneratione,tum contusione,tum ruptione,tum erosione. Anastomosis accidit propter tum vasis imbecilli late tum sanguinis, qui ad os eius impetu ruat,copiam:ad haec,acrem quampia, qtis illi extrinsecus incidat, qualitate. Diapedessis vero ex tunica quide ipsa rarefac ia, sanguine vero tenuato oritur: accidere praeterea interim potest & ex gracilium vasorum ore adaperto. Dicedum igitur est de horum affectuum unoquoq; seorsum:ac primum de diuisione, quam vel ex crossione,vel vulnere,vel contusione, vel rup tione diximus accidere. Quae itaq; vulnerant,ea sunt acuta, atq; ad se candum habilia quae contundendo soluunt,ea grauia dura sunt: quae rumpunt, omnia id tensio nis interuentu faciunt idem Sc intensior actionis vehementia facit,tum succi abundantia, no utiq3 virium respectu, sed cum a vase suo non continetur: etiam casus ab alto,iu graue quippiam dura q3 incidens. Quippe eiusmodi aliquid cum vel Ualis vacuis,vel pusillam omnino rem continentibus, in ea inciderit,ii durum ex opposito obiectum habet,contusa reddit: At, si plenum vas sit, prius id rumpit,l contundat:cu sit,quod tum accidit, persimile, ac si utrem vesicam ue impleas,atq; in hac lapidem iactes: vel contra lapidi utrem violenter illidas. S ane huic persimile est, quod accidit in ca C sibus ab alto quam nanque rationem uter habet ad lapidem,hanc homo habet ad solum. Quisquis vero ex maximo acutissimo clamore,in pulmonibus Vas perfregit, is violentiae actionis acceptumalum referet. Similiter huic, qui ex eo, quod praegraue onus aut humeris imponere est conatus, aut alias manibus attollere,vas si egit. Atq3 hoc etiam magis,cui ex concitatissimo cursu,aut valentissimo saltu,aut aliter particula ulla violenter extensia id accidinest enim id quoq; persimile,ac si funiculum: aut lorum quam maxime distendas.Porrὀ perrumpit quoque non pauca propterea, sanguinem, quem in se habent, non continent, potissimum cum flatulentus is sit, indicio sunt tum dolia, quae sis p e multo rumpuntur: tum alia multa Ualentissimorum corporum. cimbus remedidis Venarum se Arteriarum Vlcera aggliuiora, ct Fluxus sanguinuderiuarI, ac reuelli queat. C A P.

AC,si ex vulnere,vel clamore,vel casu,vel contusione perruptum vas est, utiq; in his causa ipsa

des1jt: Si Uerdex abundantia,fieri potest,ut vas et amplius rumpatur, effectrices altem adhuc manete causa. A tq; in hoc quidem affectu vacuanda qua primu abundantia est: abhinc sanguis supPrimendus: mox ulcus ipsum curandum. Ubi vero effectrix causa iam desiit, primum sitiere sanA. l . . f. . t. i. guinem eXpediet, post UlcUS sanare. Q IOmodo igitur si itemus sanguinem γ Obturato quidem, D quod perruptum est: auerso aut atq; aliorsum trastato,quod per id ferebatur: qia, si id eo, quo inter initia,impetu confluat,osculia q3 Maiis pari modo pateat,citius plane moriatur animans,quae profluuio laborat,st sanguis cesset effluere. Porrd ulcus ipsum claudetur vel labris eius, quae dissident, in idem addui iis ivel osculo eius obstructo. Adducentur in idem labra eius tum nostrarum manuum opera, ubi sic ad manum ulcus se exhibet: tum per deligaturam: tum vero per ea remedia, quae re frigerent, ct adstringant. Neq; enim fuere fas eit arteriae venaeie vulnus: veluti dixerint, qui nulla a vulneratae partis substantia natura q3 sumi indicationem aiunt. Obstruetur vasis osculum oc san guine ipso concreto qui Thrombos graece dicitur:) Sc ij s,quae foris illi imponuntur. Possunt au te superimponi tum carnosae ipse, quae circa ulcus sunt, partes: tum in non nullis Uulneribus ipsa cuintis:ad haec quzecunq; ipii comminiscimur.Ea sunt Sc linamenta, quos Motus graece vocant i5 me dicamenta ea quae idcirco, quod ex lenta crassa m substantia consistant,meatus obstruunt, Graeci Emplastica uocant: praeterea quae crustam,quam Graeci Escharan UOcant, emciunt: quippe hanc quoq3 ceu septu quoddam huiuscemodi ulceribus ueteres excogitarunt. Efficiunt hanc tum ignis ipse,tum quaeda medicamina quibus ignea uis inest. Atq; his quidem rebus obstruit uali Uscula.. Auertitur aut sanguis atq; ad alia membra couertit, tum ad proxima - derivatus: tu ad cotrariab

reuulsus:Illud Parocheteusin: hoc Antispalingrsci uocat.Na hsc quoqa l Hippocratis inuenta sunt,

pretII. Lib. de Humoribus . .

68쪽

METHODI MEDEN DI

omnis scilicet immodice UacuationiS communia remedia .Deriuatio ad vicina loca si, cu id, quod E

se ut

per palatum vacuatur, per nareS derivatur. reuullio autem ad contraria;cum ad inferna reuellitur. Rursiis, quod per sedem profluit, id per vulvam derivamus: sursum Vero reuellimus. Ita nanque Sc natura ipsa iacere solet. ii Iulieri enim,inquit Hippocrates, sanguinem vomenti menses super uenientes i cmedio sunt. H ac igitur dc causa, ii ii Vel menses consertim eruperint, vel sanguis ab uteio quoquo modo profluxerit,sursum reuelles,cucurbitam maximam sub mammis defigens nam Sc hoc Hippocratis inuentum est Eanden laob causam, cum e naribus sanguis erumpit, id retinent maximae in praecordi s defixae cacurbitae . Infigiendae auicna sunt, ii ex dcxtra nare profluit, su perfui iecinore in ex linistra, sitIper lieneni ab Utraque nare, super Vtroque sunt imponedae viscere. QDiod

A. lib. I. s. q. c. 2 . f

i, e Tex. si res itis Us adli Uc aeger non sit, euam vena ex eo cubito incidenda est, qui profusioni edi rediore χ spondct Ubi paulum detraXeriS,mOX Unam horam intermittens,rursus detrahes post iterum atque oo iterum, Pro laborantis Viribus . Ad hunc modum Sc reliquas omnes fluxiones quippe commu- , fio nis ratio eis) tum ad contraria reuocabiS,tum per Vicina derivabis, Utique,quae per aluum fluunt,ea Vcl pcr Urinas,Vci Ulcrum transmittenS quae Ucro per Urinas, ea vel per uterum, vel per sedem tras fercns: pari modo, qtiax pcr uterum erumpunt, Vel per urinas, Vel per aluum : quae Uero in Oculis, aure, vel palato fluxioncs accidunt, corum ad Vicina derivatio per nares est. Reuulfio vero in is, Fquc supra sunt,Omnibus,deoisum semper agitur sursum, insis, quae sunt intra . Praeterea a dextri, ad lini lira, sicut ab his rursus ad 1lla : ii militer ex iis, quae intus habentur, ad ea,quae foris sunt: con tra que ab his ad illa. rgo frictio contrapositae pari potissimum per ea medicamenta, quae calefaciant: praetcrea Uincula Ualentius adducta: η S, quae ad contrarium reuocant, remediis sunt annu meranda. Non sccus proflac ὀ Sc naturalium meatuum, qui positi ex aduersb sunt,reclusio. Quae Veio id praeitare medicari lenia possint, tradita corum materia a nobis est in libris, quos de medi camentis prodidimus sed de omni fluxione in sequentibus etiam libris tra stare necessum erit. Nunc ad languinis profluuium est red cundum. Quippe de genere 'obturantium quodammodo est vinculum ipsis profluentibus vatis inieetum ipsi que nostri digiti dum ea committunt,siri gunt q;.Eit Sc alia huc pertinens ligatio, quam Graeci Upidesin vocant : quanquam ipsum URS circulo non comple stitur, licuti vinculum: Uerum cum ex parte complcXu suo committat quodammodo vulnerati membri dissidentia labra, Sc quae superimposita sunt, contineat, merito inter claudentia remedia numeratur. Praetcr Omnia iam dicita,inter haemorrhagiae remedia censeatur ec apponius Vulncratae partis litus. Porrὀappositus fucrit,si ad geminum hunc finem sit directius, nen pe ut di dolore pars carchi, θ sui uin spefiet: si Uero vel prona spectet, vel doleat, non solum pro- G1luuium non sitietur, sicci ctiam, si non it l, prouocabitur,Ergo, qui haec norit, ii quando astiterit ei, cui cx vulnere sanguis profluit, de his enim primum agam ilico digitum super os vulneris vasis - , idi, i in ponai , blande innitens, ac sine dolore comprimens: quippe simul tum sanguinem sistet, tum concrescere in vulnere faciet. Quinimmo si vas , unde profluit, alte sit demisi una, certius ipίIs tum positum inici ligat, tum ctiam magnitudinem: praeterea Vena ne sit, an arteria: poli haec inlccto unco attollat, ac modice intorqueat. Quod si ne tunc quidem sistitur sanguis, si vena fue i it, tentet citra vinculum sanguinem supprimere aliquo ex iis medicamentis, quae sanguinis supprimcndi facultatem habeant. Sane optima horum sunt emplastica ea quae ex frixa resina,θύ farins AE triticeae tenuissimo pollinc, yy Pso, alijs q3 id genus sunt conflaeta. Sin arteria sit, duorum alteru,

A. ibidem.

aut vinculo an piceiens, aut totum Vas praecidens, profluuium fistes. Sane vinculum magnis quo que venis inij ccre interdum cogimur atquectiam interdum totas praecidcre viiqile trasuersias. In cidet autem huius necessitas in i)s, quae cx profundisistino loco rectae assurgunt, praesertim que per angustas,Uci principes particulas. Quippe ita retrahitur ex Vtraque parte parS Utraque, celatur q3 ac integitur a supcriacciatibus corporibus Uulnus. Tutius tamen est utrunque facere, δέ vinculum vasis radici iniicere, ec quod deinceps habetur praecidere. Radicem vasis Voco priorem eius parte, Hquae Veliecinori propior esst,vel etiam cordi haec in collo ab inferiore est parte in brachijsS cruri husa supcriore in singulisque reliquarum partium, prout ex disseetione intelligere licet: qua nec ipsam amethodiisti Thessalij admittunt. ιopacio Implenda carne sint Vlcera, cum Sanguino impetum stiterimm :ac de taMedicamentis, quae Crusum inducunt. C A P. . Is peractis implenda carne vulnus M primu est prius,* uinculti a vase decidat.Nisi enim es diacia caro prius locu, qui circa preciSa arteria est, impleuerit, sed locus aliquis vacuus superfue ris, UtiqJ, JUOd Graeci Ancharisma dictin sequit. Qua ob re eo potius gne sanguine sistentium ute s Uadco,quod sua letitia meatus obstruat, emplasticon uocat a quod crusta ciucit,ppea, Q ec citius ec minore cupericulo poli ipsum implet uulnus. Quippe periculum in altero est,ne, si defluat crussa rurSusanguinis*fulio extra se excitet. Optimu igit olum,qnoui, medicamentoru, quo et ad cerebri membranarulismorrhagias tutissime utemur,est, qd nunc subijcia:Thuris pars una, aloes partis unius semissi misces mox cu utedi te pus insta ina huius cum oui candido subigitur, quantumeliis reddat crassitudinem: hoc dehinc' leporis mollissimis pilis excipitur: deinde tum uasi ipsi,

tu ulceri toti liberaliter imponit. Alligandu aut id forinsecus fascia est ex tenui linteo : cuius faciae primi

69쪽

A primi quatuor quinque ire amplexus ipsi profluenti vasi iniicientur: abhinc vasis radicem versus

ducentur , in quibus videlicet partibus radicem versus: ducere licci: Iicec autem fere in omnibus praeterΦ cerebri membranis. His factis,Vbi tertio die solueris,si tuto adhuc medicamen viceri ad haeret,aliud rursus superimponeS:ac Uel utilinamentu id, quod ex pilis factum inhaesit, madefacies deligabis ita ut initio deligasti. Sin prius sua sponte linamentum decidat,radiccm vasis digito blande coprimens,quatenus videlicet nihil confluat, hoc quidem suspensa manu adimes, atq; alterum impones. Ad hunc modum, quoad carne munietur,curare Vas debel, , utique a principio ad fineusque particulam supinam seruans, custodito tamen in hac sistus figura,modo. V itandum enim, ne dolor incidat, ac rursus profluuium excitet:cum nihil ii t,quod piofluuiu magis, quam dolor, proritet,& phlegmonas augeat.Hoc medicamento multifariam Utor, alias Ut dictum eli) duplum thuris aloe admiscens: alias pari modo ambobus Utens : alias paulo superante aloen thure, aut etiam plusculo,sed non dum duplo etiam mannam pro thure aliquando inqciens. Est autem manna me dicamentum,quod magis,l thus,adstringit: thus veris,st; manna magis emplasticum. Porro costat in duris corporibus plus aloes esse immiscendum, in mollibus plus thuris . Erisque alterum corum agis adstringcns alterum lentitia ct crasstitudine sua tenuibus spiramentis magis inhaerens quod B emplasticoteron vocant.Itaq; etiam,magis tenax,ac Ut sic dicam) retinositus deligas ilius, oportet, ubi imagis este em plasticum medicamentum studebis: id sane tum mollius est, tum albidius, tum quod mansum ritu aloes Sc mannae non comminuitur, sed partes suas sibi cohaerentes defendit, uoluti Chia mastiche. Verum haec eius tractationis sunt propria,quae de componedis pharmacis prς-cipsi qua m in hoc opere non alicubi attigisse omnino non licuit. Siquidem aut nusquam nobis particularis exempli facienda mentio fuit, sed ipsis tantum uniuersalibus colentos esse methodis oportuit aut, ii particularia poneremus,etiam praeparatio eorum fuit attingenda. Verum ut ante est dictum) cius generis remediorum, quae methodo sint inuenta,Uno altero ue exemplo hic posito contentos esse conueniet. Id vero semper mihi teneri memoria velim. Sed reuertamur rursus ad id, quod dicendo, parum absoluimus. Mentionem enim iam dicti medicamenti idcirco pluribus feci, i, caetcris id omnibus praestare mihi persuasi: miror q3,sicui melius inuenire continget. Ideoq;

tum in cercbri membranis semper: tum in colli Vulneribus eo utor: etiam ipsarum venarum iugularium, quas Sphagitidas vocant, Ut pote cum harum quoque profluuium citra uinculum sistat. Non est au teria in his committendum,Vt in opere properes,veluti quidam stolidi chirurgi faciunt: scd altera manu inferiorem vasis partem comprimes, aut compleXus tenebis: altera medicamen C tum vulneri impones, ac blande ei apprimes, donec concretum adhaeserit: mox deligabis superne deorsum, non ut in artubus) inferne sursuia usiquidem radicem Ucrsus uasorum duccre deligationem oportet, ac,quod confluit, reprimere. Sunt porro Sc alia non pauca pharmaca, quae citra omnem dolorem emplasticam uim obtinent: ucrum nullum ita carne implet. Expedit autem quam maxime in eiusmodi casu,ut priore medicamine cadente, caro circum uas ipsum sit producta. At, quς crustas generant, Vbi crusta decidit,magis nudam partem, quam pro ipsius naturali habitu, de .

relinquunt. Est nanque ipsius crustae gencratio ex subiectis circum politis q3 corporibus ut sic dicam)semiustis, sic, ut cuiusmodi in hyemem extinctos hos carbones rem parant, ciusmodi ipsae crustae carnis exuliae sint reliquiae. Quare,quantum particulae adustum ad crustam est,tantum pro secto ipsi de naturali carne deperditur. Id itaq; omne particulae decedit, cum crusta cadit: atque ob eam rem nuda line qa carne uisitur. Multis q3 postea,u crusta decidit, profuito sanguinis,quae aegre supprimi potuit, superuenit. Quare in his quoque quisquis methodo administrare omnia uolet,

istum modos omnes, quibus sanguis supprimatur,longe aut conliderabit tum enim eliget, qui mi nussit cum periculo,utens non minus 5 reliquis omnibus, quoties necessiitas urgebit. Maximam autem necessitatem , uel crustificis medicamentis uel ignitis ferramentis utendi animaduerti, ubi D ex crossione putrescentis alicuius, profluuium sanguinis concitatur. Q ain etiam, ubi in tali affecta totum, quod computruit est sublatum, tutius est uel ipsius ueluti radicem adurere, hici ccrte crustificis medicamentis uti. Haec uero ratione tum in pudendis, tum sede, ad talem neccmitatem saepe de vcnimus, Quidelicet hae partes tum propter naturalem humiditatem, tum Q excrementorum sunt canales, ex leui causa putrescant: id uerd, quo pro incrustantium pharmacorum delectu consilium diriges. erit non utiq; solus calor, sed cum quo 'adstringendi facultas sit coniuneta, qualis in chalcitide, cc mysi, o atramento sutorio, siue ustis his siue inustis utare, uititur. Quae uero excalisce non extincta conficiuntur,ea.utique ualentiora his sunt caeterum calx adstringendi uim non hahet. Excidit igitur citius, quae ab his fiunt crustae: haerent autem corporibus diutius, quae ab adstringentibus. quod utique longe est utilius, quando ita prius nascitur in imo earum caro, emci tur q3 profluenti uasii uelut operculum quoddam . Vnde nec nosmet praecipites esse ueluti nonnulli sunt ad crustas, ubi haemorrhagias periculum imminet, detrahendas oportet, niti in illis tantum affectibus, in quibus propter putredinem candens ferrum corpori hominis admouere coasii fuimus. Appellant,nescio quomodo, eum affectum oes nunc medici Graeci νοαῆν a uerbo , quod Pascere significat, propterea, , pergere pascendo id uitium ab aegris particulis ad eas, quae integrae

sint,soleat,atq3 harum semper aliquid aegris adij cere ita ut non a subsiatia indicatae rci, sed ab acces sorio

70쪽

METHODI MEDENDI

serio appellationem 1 id crant. Copia materiae medicamentorum omnium,quae hac praedita fa- Ecultate sunt , an proprijs commentarijs dicta est. Proprios intelligo, di qui de simplicibus medicata mentis,ex qui de compotitione corum sunt scripti Capita Iethodi Sanguinis Promulum i landi, ac de eo Prossinio, quod de profundo corpora, erumpit. CAP s. F lego recentitis huius methodi, qua sanguinis profluuia,quae ad manum sunt,cures, capitibus, mox ad eorum, que in alto sun I corpore, traetationem accingemur. Qui igitur e vasis profluit ' sanguis aut propterea, amplius non confluet,sistetur:aut quod Occlusa diuitio erit aut etiam pro pter utrunq; simul,id quod reor tutissimum. Porro confluere prohibetur Sc 'propter animi deli quium, Sc cum ad contraria reuellitur, di cum ad Vicina deriuatur, Sc per refrigerationem tum cor Poris totius,tum Uero praecipue ipsius partis afflictae . Hac Gaim ratione cita frigida pota saepe hae morrhagias supprcstit. Idcm facit ec frigida foris in sotu aflusia, sed posca.ec vinu acerbu, aliaq3, quaecunq; Ues altringcndi,vel limpliciter refrigerandi vim habent. Clauditur ipsa diuisio, si vclcO-

trahatur, connet ucatq; id, quod diuisum cli ,Vel obstruatur. Sane contrahitur tum adstrictione, tum rcfrigcratione, tum d cligatura, tu Uinculo eXceptum. Obstruitur Uel intrinsecus , vel extrinsecus:: Et intrinsecus quid cm,a sanguine concreto, raeci Thrombon vocant Extrinsecus itum hoc ipso, FIum vero linam cialis, S spongiis, di crusiris ec medicamentis iis,qus lentitia crassitie m suam catus obserant, Graeci Emplaitica vocant,) ad haec corporibus ijs, quae circumiacent, propius admotiS., Qxἰorum lingula quemadmodum perficiantur, dictum iam est. At, quae de profundo sanguinis profluuia crupunt, ea nec vinculo,ncc deligatura sanes: veluti nec ignitis scrramentis nec ut semel, , A se γα ιγ dicam iis, quae diuisum ipsum corpuSpartem Uc contingere machinamve immo per reuultione, ac deriuasionem ad vicina praetcrea cibum potionem q3, qui Sc emplasticam vim habeant 8c refrixerens, medicamenta, quae adstringant Habes vero Uberem talium materiem in propriis Operi UUS. Quae Vero a partibus indicatio sumitur, ea comunibus, quae iam dictae sunt,curandi indicatis bus,veluti auctarium in lingulis asterii bus accedit iliquide instrumetis aliquando utimur pro par Iis ipsius proprietate,alu Sad' Uterum, alijs ad vessicam, alijs ad omnia intestina crassa . Quippe in baec, per clystertain uteru, per ea, quae Meti cnchytas raeci vocant,idoneorum aliquod medicamerum immittimus sic in veti cau)er in directu soratas fistulas . Sane rariora ex his profluuia san-

quinis fiuia sed tamen aliquando fiunt di , o quam non profusione ipsa, periculosa,at certe ob diu ' μ turnitate non stac pcriculo. Siquide quaternis diebus Vidimusi Vulua profluere sanguine, nec po 'arLoglQ si tuisse ullo i emcdio sisti, quoad quarto dic plantaginis succo uteribus nobis prorsus constiterit. Esi G porro id medicamen Sc ad ca, quae ex crosione excitant, sanguinis profluuia Utilissimu cui ctia Valeiiugaliquod hoc casu medicamentu, alias aliud ei miscere soleo,utiq3 ad totu respiciens affectum id quod sempcr cli facicndu,ac pro maximo documeto in omnibus i ab cladu. Nam in his ipsis,qus ex vulva, Vclica,&intcstinis, profluuia citantur, aestimari debebit ipsius profusIonis quantitas, ut Uidelicet hanc iam vel ut primam,Uel Ut secunda ira,indicationcm curationis habeamus,nec tamen Vbi ter totius adceius non habentes rationem. Nam, si perruplum UaS aliquod magnum est, aut vehe I mcnter reclusum hia utique adstringentibus med: cinis est opus, veluti bala uitio, Sc hypocystide, Ec rhoe, dc omphacia,& acacia, di galli S immaturis, malicorio. Sin Vel exiguu Vas est, quod per ' ruptum est vel modice reclusum, sic, Ut non mulius iit, qui in eo profluit sanguis, etia aloe, Sc manna, pini cortex, dc lemnium sigillum, Sc spinae aegyptiae fructus, ec crocum, ec lapis haematites, alia q; id genus ex Vino nigro austero Vtilia medicamenta sunt. i Od ii nec genus id vini pra sto' arnoglosi si . sit ncc plantago,nec solanum, quippe haec quoque sunt idonea) coquemus in aqua 'd rubi germinia,θc cynosbati id est canini rubi. x myrii, di lentisci, ec hederae, in lumna a omnium, quibus adliridioria vis inest, si hac radix sit, litie fructus, siue cortex, siue germen ideo q3 etiam adstringentium malorum, maxime que coroncor Umbilcm que myrtorum, ec me spilorum decoctum, idoneum ad Id 'P repoli ta praesidium elit. De Pro uuio Sanguinis ex Ero Ione, vel Diapedes.. C A P. o.

AT, si exerosione profluuium quoddam incidit, non elt id magna eX parte profuistis, sed cxi gulam Sc paulatim cs flues: co que Palionis,uci Andronis,vel Polysidae pastillis vcendum cst: 7Impte si ς' et lana ut dictum cli) nostro ', qui gcnere eandem vim obtinet,caeterum magis polente. Sistus aene enim haec cros sonem, si tamen etiam toti corpori sit consulturn, ut prius est dictum. Sin profusior

haemorrhagia sit, ijs, quae vclic menti sibi me adstringant, utendum medicamentis cst, quoad vehemenSci USImpetus hangatur: mox deinde admiscendi illis pastilli sunt: postea ad ipsos solos vc Micndum, cum aliquo ex ante dictis succis aut decoctis. At Uero, quaecXtrinsecus profluenti pa ticulae admouentur, tum adstringentia, tum citra adstrictionem trigida, haec ipse veluti pleriq3 me dicordi non Vbiq; probo scd mini contra omnino, seri res postulat, ipsum sanguine intro copcLlcre,ac UcnῖS quae in alto sunt,implere videtur. Vidimus enim quosdam coru, qui cx pulmonibus

SEARCH

MENU NAVIGATION