장음표시 사용
81쪽
A recentibus statim applicantur vulneribus immo molle & blandum, εἰ quod dolorem mitiget: si quidem, ubi magna diuitio est, ibi studium impendi debebit, ut magis siccantibus remediis labra
ulceris uniantur,atque coalescant Ubi autem acu stilo ue faeta diuisio est, id duntaxat curandu est,
. N lce n/ ε - ne phlegmone particula tentetur. Atque ex hoc manifestum est cruentorum ulcerum indicatio nem, quae a Thessalo est prodita,nihil nos maius adhuc docere,Φ si cuilibet e plebe notum. Non. n. 1 cire, quid fieri oporteat,id magna res est,Ut quod omnibus hominibus natura insit sed, quibus rationibus illud essicias, id vero scire artificum est. Nam, si nauem quispiam sit aedificaturus, scimus proflaeto omnes, etiam qui nauium fabri nonsumus, quo loco poni gubernacula debeant,quo loco puppis,quo prora,ac reliquorum quiduis: caeterum nihil nobis haec ad rem conferunt, utpote ne scientibus, quemadmodum ipsa struantur.Rque, Δ qui sdes molitur, utiq; non ignorat, nec Φ ia cienda primum parietum fundamenta sint, neque ιν super his eredit minime qa inclinantes erigedi sint parietes,nec Φ super his strui tectum oporteat,nec Q ostia ct fenestrae singulae q3 reliquaru domus partium propriis collocandae sunt locis: Verum haec ad domum aedificandam quid conferant, quoad ipse fabrilis artis ignarus ea fabricare nesciat: Uni igitur Thessalo omnium hominum se pientissimo, noste, quid fieri oporteat, ad artificiosam notitiam fatis esse videtur . Sed nos per su-B perius comprehensa monstrauimus id esse operum, quae ex artibus expectentur, veluti principia quoddam, nodum aliquam eorum propriam partem, sed quae etiam sit cuiuis e plebe communis: quippe primae in omni arte indicationes omnibus hominibus natura sunt praesto. Quare,si hae satis sunt ad opifices faciendos,nihil vetat, quin dc naues ipsi aedificemus,wmateriam fabricemus: promptum q3 sit omnibus tum calceos facere,ium vestes,tum domos, sed & architectos esse, ec cithara personare,& rhetoricari. V erum non ita se res habet nec, qui vulneratae parti naturalem Uni tionem esse molicndam nouit, is medicus est, sed qui, quibus id rebus perficiat intelliginquanΦ ne hoc quidem ipsum per se satis est,sii quis etiam, quo pacto his sit viedum,nesciat: sed,qui Uiam ominnem curationis eousque percalluit, ut ipsum cosequi destinatum finem queat,is demum est,qui mederi nouit. Ergo istis amethodis Thessali aemulis illud accidit,ut cum maiora viribus audeat, nec ad ea, quae consequi alioqui possent,accedant. Quippe, cum dudum stilo quidam vulneratus in manu esset ita, t tota diuisa cute aliquid neruoi iam, qui suberant, pungeretur, sapiens scilicet Thessa lius in principio emplastru quod da imposuit, quo Lepe in maximis vulneribus usus prospere fuerat. Putabat. n. arbitror) omne Vulnus eande curatione requirere. Phlegmone vero oborta, ad cain
taplasma, quod ex farina tritici coponitur sic conferens,atq; interim hominem putrefaciens,intra se C ptimum die iugulauit. Nec sane comprehcdere numero est, quot, ubi in Paeonias istoi u manus inocide re, conuullsone perierint: quo, ii d is placet, sanctio illa Thessalia seruetur, Omne cruentum ulcus similiter eise curandum, id q3 partibus iis, quae laborent,nullam indicationem conferentibus. Caeterum vera ipsa methodus non perinde,atque haec Thessali,est amethodos,immo pol vel nunc btiam post tot tantos q3 medicos non solum meliora medicamenta,l prius fuere,sed etiam Uniuersum curationis modum inuenire.Nemo enim statim ab initio iis Usus,quae nos inuenimus,exner ut vulnere in conuulsilone incidit. Aduerti nanque,Vbi punctus neruus esset,ci ex sentiendi, quod obtinet,acumine necesse esse tum dolorem incidere, quam reliquis partibus, maiorem,tum eX ne cessitate phlegmonem consequi nisi quis medelam dolori inueniret,dc phlegmones generatio nem prohiberet.Rationabile igitur mihi est visum cutis quidem vulnus apertum inglutinatum custodire, quo per id ex neruo vulnerato sanies efflueret: totum Uero corpus superuacuis humo ribus liberare ac,nequis dolor vulneratam partem Urgeret, in primis solicitudinem habere.Ιraque etiam medicamenta excogitaui non pauca, quae vulneri impoli ta ad Utrunque mire sunt compara ia, tum ut dolorem mitigent, tum Ut exitum saniel patefaciant. Tutius vero fuerit etiam,siquis cuintem latius incidat,ac totum corpus sanguinis missione inaniat,utique si fortis su virtus. Si vero vi- , D tiosis succis repletum corpus sit, protinus purget. A qua vero calida, quanquam reliquas phleg- 'V 'monas valde mitigat, Vulneratis tamen neruis est inimicissima: cum praesertim eorum substantia Vex refrigerata concreta que humidiore materia sit condita : omnis enim eiusmodi constitutio per ea, quae limul calefaciun rct humestant,resoluitur ac putrescit. Itaq3 ab aqua calidaeOS,qui ii Vulne ' , t h rati fuerant, omnino prohibui, Utilius iudicans oleo calente fouere propterea, Φ demonstratum a1ne est, hoc quoque,si frigidum applicetur,tenues meatus obstruere: sin calidum, digerere. Porro , ' a
fugi ex huius quoque generibus Jc crudum, quod Omotribes graece dicit, quod deniq3 adstrin. gendi vim haberet. Delegi aut icnuissimum,cuius generis Sabinum est, quod etiam Utilius fuerit, libimum trimum uelit,quippe id, Φ recens, magis per halitum digerit:quo q; magis est antiqua,
hoc semper magis digerere est potens, verum dolorem minus sedat. In pharmacis aut huc Omne consilium direxi, ut esset eorum facultas tu tenuis, tum modice excalfaciens, Oc qus siccare citra do lorem posse Ccum sola lisc trahere ex profundo saniem neq; contracta neq3 demorsa particula Pos sit. Vsus sum aut primum terebinthina resina,tu per se,tum et paulum cuphorbη admiscens: Et Pse quidem 'in pueris,ec mulieribus, ct generaliter ηs, qui molli essent carne: cum euphorbio vero in Iis,qui dura. N on lacus aut Zc propoli,non per se modo,Verum etiam cu euphorbio ipsam molliens : Q si durior esset, cum tenui quopiam oleo. Quin dc sagapeno in duris corporibus sum usus, utique
82쪽
utiqtie cum oleo dc t crebinthina id miscens sed &opopanace ad cundem modum, quo & sagape. E
no. M itu crὀ lachry ma cyi enaica non inutilis fore Videtur, ii quis emplastrii ex ea faciat, cuius . modi et r. quod nos e X cupiaOrbio coposuimus Uer Um non dum id eX perietia, quemadmodum reliqua omnia, comprobati inui S. Qtiippe Praecedere Oportet cana, quae a vera methodo proficiscitur, remediorum intrentioncm, huic UerocX pericliam ad certiorem et fidem subscribere. Si quidem exit ali metirodo et sulfur,quod ignem expertum non lit, quod q; lapidosum non lit, sed oino tenuium
Partium, ci, cui nci UUS Vulnera sUS clici, conduci Urum sperauimus, tantum eius tenui oleo miscen
te s. dum, quod ex x silique millum erat, sordium haberet crassitudinem. in Valentioribus vero du rioribusqa corporibus, cili ad mellis spiissitudinem redigas, lic quoq; iuueris: nam id quoq; copro baium expcrientia cit. Qilines iam totam calcem simili croleo ad miliam his applicandam exco uitaui init S qt cella, limari latici Ur, magis proficiet.Latiatur optime per aestatem in aestu caniculae. at: od si bis ici Ue cam laueris, Vtilius medica incia eiu cics. Quo paeto autem talia praeparada suat, cxcommenlarijs, quos de medicamentorti copolitione cdidimus, intelliges. Nunc mihi tira dixisse sum cit me tum haec, tum alia multa medicamenta aduersis neruorum Uulnera in Uen iste, cum nec sub aliquo magiltro ca Usurpata Viderim, nec in Veterum alicuius aut mededi libris,aut quos de Facultatibus ex propria sapi cita inscribui, prodita sed ex ipsa rerum natura indicationes sumpserim. FId quod propitum cile medici methodo Utcntis cXillimo. Alii incus autem Thessalus, cum ne unuquidem mcdicamentum in Ucncris, iam pridem materiam eorum notam csse assirmat. Atqui munior Um mcdicamen Oi um, UaenoscX cogitauimus non modo Thessalo, Sc qui ante cu mcdici fue
runt, materia nota non eli, scd nec ijs, qui post cum in hunc usq; diem fuerunt. Siquidem ipse, cum accersitus aliquando ellem ad lucindam, qui a Testaliis illis amethodis medicis putris suerat iaci US ac cernerem c Um cataplasma, quod ex triticca farina fit, impoliturum: ubi nullum ad presens naihi medicamelum erat, poposci ex figulo quoda, quem videra, aegri Vicino aqua liXinam 'tum coquens in ea farinam hordaceam,non autem lictit illi in oleo ec aqua triticeam imposui.Posica vcrofarinam erui limit 1 modo coctam, iam phlegmone inflammato 5 putri ex bella horum cura tonen crito imponens, vindicaui ab ca putrefactione hominem. Verum de iis, quae cum phlegmone Putrescunt. alia disceptatio sequetur, ea que diffusa in Opportuno operis loco. De neruis Vci OV utinc ratis fati Siaciant, quae dieta iam sint. Et sane ex iis, quaeipis inuenimus, plurimi uno illo emplastro utuntur, quodetae Uphorbio, di cera,&friclitarc lina est compotitum. Cui, nescio quomodo, aliqui linopidis aliquid post ca miscuerunt,aliqui ochre,quὀ Uidelicet fucatum, Unde componatur, latcrct, ' aegre serentes, fi m cum id esse viderctur. γ Vcru non est a principio sic a me copo situ. Mi Gicuerint fori assis ci non nulli ec e salis flore aliquid, aut aliud quippiam tale, quod colorem cius inamV et . ncc Uim civ Smintlat. Potest quis pcr ignorantiam etiam tale aliquid immiscere, quod facta LIIlcm clusinam Utet. Vcrum nOS illud cx ccra,rclina ter c binthina, pice, di cuphorbio composui. Da VS, inam licentcScX ccra partem Unani cx terebinthina, dc pice,Utriusque partis unius dimidium: sic, Ut quod cx Virisque conflaret Ur, cerae par cilci. Licci autem interim, ec plus sit, quod ex ambo-hus contit q: cera licci rursUSec alterum corum tantum, cerae admiscere. Quin etiam in pcnuria terebinthinaei tam humidam pincam, tum etiam fricetam, commode admisceas: non minus etiam his ec abicis nam immittas. Strobilina Vero duris tantum corporibus idonea est: ad mollia vel ὀ immis scol da nota est. Si itaq; h Umidam res Inana immisccbis, tunsum cribratum q3cuphorbium reliquis I m ria II lcI', libi a HS C l. O Ucro pondus citis, ccrae pars duo dcc ima: ctiam plus aliquando, ubi scilicet lcnt: usi, liccri cit in animo Sin liccana,iscuti quae si icta ei Letique olei pusillum desiderabit eu Pinub Ium . uale ego tum id cum Olco coni Undens, ac ad sordium splisitudinem redigens, mox Hliquis pilli licita alionem rei rigerari S lcrens misceo. Saepe cliam tantulum aquae immiscui medi camento Omlaciendo, qUantum in nraltis ipsi S liquandis tum absumi tum evanescere prorsiis potuit. Vcrum Omnia huius gen cris ad tractatione de medicamentorum copositione magis attinet. H unc Iuli ccctat, licuit anica icci mus, indicato, quale esse debeat medicamenti gcnus, pauca parti cilla tim caeci is catlla apponere. Vbcrem nanq; Omnisi mat cria in opere de simplicibus medicame IIS IN Ucntcs Pra parare aut dcbcbis, ut in Opcre de corti compositione est traditum . Nuc igitur satiscit hoc tantum dixi illa, atque ad alia transire. V uulnerati nerui curatio medicamenta pollulat, qus Iepidi; calorem excitcnt, & Valenter lIcccnt tum quae ex substatiae sua natura oc trahendi vim halicani, α lcnus ulliat partium. Sane non ad medicamentorti modo victus q3 inuentione ipsa meden di methodus preficii, sed et ad ipsum inuentorum usum. Nam v cluti in luperioribus ostendimus, Uliqui Scitra methodu, qua Ulceri apta medicam cia sunt, molitur, eum neminimoqUide eorum Pri, 'be Uti posse, lia ex nunc oltcnder clicct.bi quidem intellexisse, quantopere a fleetum Vel siccarit, Uci . cilci eccidi, Vcl mitigarat, Vcli accis rit medicamenti applicatio, is demum potis cli, qui metho do quadam curat . idem Ucro ipse solus et intcndere ea, quibus inter initia est Usus, Vel remittere no Uri. Cum nanque,quod δι ἐυφορζιου propterea creuphorbium acciph, Vocant, quidam Vulneraton crUO ilaum imposuillet id que subindc prius prospere fuerat expertus: tertio die indicauit mihi Vt incratam partem luna dolentem, tum phlegmone tentatam, miratus medicamen nihil contu
lita c. l ercontatus igitur laborantcna suminum primo die, cum impolitum medicamcntum esset, calorem
83쪽
A Ioreis quempiam veluti ex Sole suavem sensisset: is se quicquam eiusmodi sensisse negauit. Rur
sus itaque percontabar 8c medicum, quanto iam tempore praeparatum apud se medicamentum habuisset,ac quos eo sanasset.Ille plus anno apud se habuisse:sanatos vero a se aiebat pueros duos,8 7 adolescentem Unu.Cum aut Zc de corporis habitu adolescentis rogassem,album eum, molli q3 cor pore fuisse amrmabat.His ergo auditis cu intelligere, ut ad propositi adolescentis temperiem, eu Phorbiu deesse, postulans tum ipsunt emplasticu medicamentu,tum et euphorbium: sumcns 43 eπlais,quantu ad ea inter misceda satis putauinussis manibus medicamentum subigere, ac euphorbus diligenter contundere.Postea,quam haec faeta sunt,miscere ea simul ius st: ipse vero oleum Sabinuviiq; subantiquum modice calefaciens,foui vulneratam partem.Resedio q3 leuiter punc'urs,quod conniuebat,soramine,imposui medicamem.iniunxi que homini inediam. AI edico vero praecepi, ut vesperi rursus cum solueret,ac simili modo,quo me viderat,oleo uteretur. Atque his peractis apparuit postridie pars aegra oc sine dolore, sine phlegmone: intellexerunt que, qui huic operi aderant,omnes verissimum esse quod nos saepe usurpamus non esse adeo magnum, quod medicamen praestare possit,ialii nasim sit, qui eo dextre Utatur. Eii autem dexter usus, qui tali plane me ilaodo, qualem ipsi iam stirpe in commentarijs, qui ante hunc sunt, ostendimus, procedit, omnium
B medicamentorum usu ad calidum,frigidum, humidum, S siccum,ueluti ad normas,relato. Quam nimirum methodum non solum amethodi Thessaliseisiatores probe tractare non valent, sed nec Erasistratus nec alius medicorum quisquam, qui corporum clementa aut prorsus non inuestigarunt,aut alia, quam quae comprehensa a nobis sunt, posuerunt. Sed de his hactenus. De Curandis Nerviis per longitudinem vel transuersum vulneratis, ac contusis. C A P. R. SI autem non pundius, sed plane caesim Vulneratus neruus fit, considerandum est , quo paelo facta vulneratio sit,utrum ne per transuersum neruum,an per longitudinem eiuS: tum vero qua Α. ibidein .s tum interuenientis diuisum iit cutis. Proponatur ' igitur primum, multum esse cutis adapertum adeo,ut nertius nUdus appareat,aeque per directum non per transuersum diuisus.Huic neruo nullum iam memoratorum medicamentorum, quae ex euphorbio ac similiter acribus emplastri spe- cic fiunt, applicabis: nudatus nanque non feret eorum Vim ita,ut, cum interposita cutis erat, tulit .
O ptime igitur eo casu calce elota in multo oleo soluta utere. Salutare vero est, & quod ex pom pholyge medicamentum fit,ii in largo rosaceo sit liquatum quod utique melius fuerit,si tum rosa-ceum ipsum, tum oleum,salis sit expers siquidem nudato nervo, Omms curationis consilium huc tibi dirigendum est, ut minima cum mordicatione sicces: possunt vero id praestare plane paucissi C rna medicamenta. Esto igitur hoc casu calx salubri aqua testatis tempore stipe elota.Esto praeterea Vt dictum est) Sc pompholyx elotus,ita uidelicet,ut elotus habetur in eo composito medicam cto, quo publice utimur, quod que alia elota in se non pauca continet. ippe, quae ex metallis consi1tunt, ea elota esse omnia oportet, si modo citra morsum ullum sint siccatura. Salubre vero medicamentum est,ct quod ex melle sub emplastri specie componitur,utique cum ex optimo fit melle. Solui vero Sc id rosaceo oportet,quod tum reliquis conditionibus sit optimum, tu fatis omnino expers. Quin etiam ceram,quae eiusmodi medicamentis sit miscenda,elotam esse conuenit. AEque,ct siquid terebinthinae resinae iniicies,lisc quoque elota sit,oportet: atq; hac magis,si alterius cuiusquaretinae quid immittes. Quippe medicamentis omnibus, quae laueris, acris mordens que sanies eluitur,atque abstergitur.S i vero robustus sit, qui vulnus accepit, cui corpus sit a superuacuis humoribus mundum, in hoc fas est etiam valentioribus remediis non nullis uti: eluti ipse aliquando,
cum id genus Vulneris in carpo accepisset iuuenis quidam philosophiae studiosus, alioqui corpo re bene habito,-tum in aestiuo Sole perusto, ex Polyidae pastillis sapa solutis, posica supcr calida aqua tepefactis, linamenta imbuta imposui.Nam id quoque vel in primis semper habenda curae est, nequid ex ijs, quae Uulnus contingent, frigidum sit: quandoquidem ipsa laborans pars sera D silis maxime est, Sc principium partium primati continua, dc temperamento suo frigida: quorum omnium occalione δc ex facili a frigido offenditur,& suam offensam impertit cerebro. Q idd ii ex
iis fuerit,quae in musculos perueniant, etiam conuulsionem facile accersit: siquidem monstratum est musculos voluntarii motus instrumenta esse. Idem fore di in tendonibus expectabis, iisdem de causis. Caeterum cum memoratum remedium tum vulneri ipsi iuuenis imposuissem: tum vero partium, quae supra erant, non parum eodem complexus fuissem: quae circa axillas,collum, caput que eius erant,omnia calente oleo assidue madefeci. Detraxi vero illi primo statim die sanguinem scarificata vena. In quarto igitur hic quoque iuuenis recte habuit adeo, ii t & rugosum, ScParuum, ct contractum ulcus iam cerneretur. Veruntamen consultius:Uisum est usque ad septiamum nihil nouare:post quem diem plane redditus est sanus. S ane oleo perfundere tale ulcus non oportet, praesertim cu,Ut nunc coprehensum est, curatur: nam olcum pastilli huius viribus est ad Uersum, ac sordidum Ulcus reddit. N eque enim parum interest, nudo ne neruo oleum, an per in terposi tam cutem admoueas. Abluenda igitur a vulnere sanies est molli lana specillo circumuo tuta. Madefacere vero lanam si placet, ne scilicet sicco ulcus attingas, sireum,id est sapa, suffecerit, quam di hepsema vulgo apud nos in Asia vocant. In hac igitur lanam intingens, mox exprimens,
Ulcus detergebis. Esto vero haec quoque ipsa tepida primis maxime diebus. bd si omnia ex sententia
84쪽
sentcn ita successerint, etiam Vmod trici madcfacere citra periculum liccbit: verum dulce id ormii Emordente qualitate carcat, cuiusmodi tum theraeum est, tum scybclites,atq; ab his,quod caryinum vocant: quaecunque vero ec dulcia pariter fulua sunt, 'eluti falernum,mutilia sunt, quippe acria sunt omnia talia, ac supra modum calida. Vicere Uero iam ad cicatricem veniciate, quae alba plane sunt di tentlia,ncc milliam aquam tolerant,nec odora sint: ca dulcibus praestant. Aquar vero usum ad n cruum vulneratum sena per fugies, sicuti etiam relaxans cataplasma . Ad iam dicti vero pastilli usum prope etiam accedit di medicamenti Usis, quod Dia chalcitcos vocamus, quo publice uti nurr. Liquari vcro etiam hoc dcbcbit aesta sero acco, hyeme sabino oleo. Descriptum autem citnacdicamentum hoc a nobis in primo de medicamentorum compositione. Polyidae vero pastitilus, Vciti Octriscus,Uci quomodocunque appcllasse libet, omnibus sermcnotus eli. Cuius si copia non cli, Andronis,vel Pasionis, pro co cit sumendus: Vel noster, qui ctiam omnibus illis est valcia tior . Sane iam dictum cIt robustis corporibus Valentiora medicamenta, imbecillis mitiora esse adhibcnda. lita vera methodus inuenit, eXperientia confirmat . Thessalus vero cum suis una sophiltis in alto throno relidcs, ' ἐν κριομυξοic αι δρασιν,i.apud pecuinos Sc brutos homines ut Cercidas aio in pretio crit, dum suis rationibus confirmat omnis viceris recentis eandem esse curatio iacm,nequc laanc Ullam eX partium natura indicationem sum cre. Unus tamen magni in eius sapie F
tos praecidit, ne admonito quidem, qui Vulneratus fuerat: quanquam in hoc quoque a secti suade scivit. Siquidem par cras Uci di musculos vulneratos, ct arterias, Venas, aliud quiduis totum p rccid cret 'ci nec lacritu. Alioqui lic,quod fugiunt, id facere deprchedunt, Ut diuersam pro discri- ira inc partium indicationem accipiant. Vcru hos ta mittamus,ac de transuerse nerui vulnere agamus,in quo maior connullionis metus impendet, phlcgmone s. a desectis fibris ad non sicctas comunicata,ccteria connullione ab ipsis non siccitis excitata. Ac, q ad viceris curatione attinent, his qtioq; sunt cadcin ca torti detrahere largius sanguine,ac tenui magis, s in illis, uti Victu, tu in quiete oino ac lectulo molli homine continere oportet: tu Olco calenti Vbertim in axillis,collo, tendonibus liga mentis,ec capite uti. Qtidd si vulneratus neruus ex iis sit,qui in crure trabent, sicuti, cu in manu crat, alae,i ta in his bubones largo oleo imbuendi tu per tota spina ad collu,8c caput asced cndu . Co lusi Vci oncrui,Ubi cu his Vna cutis quoq; contusa exulcerata sis est,medicamenta postulant,q in liccando quidem coc nerui ulcera sanantiu consillius eruent,caeterum quae partes, quae percontusione 'a sedis id cant. contrahere consti ingere q3 sint apta. Qui vero absque cutis similia flectu sunt con-rtili, hos oleo calete,cui euocadi facultas insit, sepissimc perfundere oportet,ac totius corporis limi Gle curam trabere.Scmel hoc incidere vidi,sanaui q3 id mature, ipsis ex oleo perfusione. Verum una cum cute ncruos contusos sis pentina ero Vidi: dc propter cius symptomatis frequentiam athleta: ipsb usu edocti habent cataplasma, quod ex oxymel ite sabacca farina consscitur quod plane saluta i e mcdicamentum esit. At, it dolor una cum conlusione vexat,etiam picem liquida immiscere, achenc coquere, tum calens medicamentu imponere oportet: Vbi Vcro magis siccans emcere voles erui farinam in ij cics. Quod ii,ut amplius quoq3 siccet, leti derabis, irimit lyricam immittes. Totius au te corpori3 cura his quoq; cois est. Atli totus praecisus neruus sit, metus praeterea nullus instat: debilis tamen particula manebit. Curatio Uero ei HS communis elicum ea, quae aliorum est Vlceru, quamq; unam Thcssali imitatores norunt. Ergo de neruis haec abunde sint dicta. Phlegmonae verb, quae his supcruciaiciat, quemadmodum curandae sint, Ubi de phlegmonis agemus, docebitur. De Vi A cribus Ligamentorum, Inteestinorum, Peritonata, CT Omenti, quo acto Suturae eri debeant, cum partes abdominas Internae vulnerat unt. C A P. M. Ilgamenta vero, qu egraeci Syndcsmus Vocant, curia simillimum habeant tendonibus spe clem, alcntissimorum rc mediorum Uina tolerant, quod iacc ad ccrebrum pertingant, ec scia su S lint cY pertia: nam nerui omnes, alij cx ipso statim cerebro ortum habent, alii spinali interue Hntcnte mcdulla.d cndones quoque, quoniam compositam eorum est substantiam cX neruo liga-mcnto que ostendimus,quatenus nerui participeS sint, eatenu SeX cerebro oriuntur, caeterum mi nus saltem, quam ipsi nerui,conuullionem accersunt Ligamenta,Uerd,cumcx osse ortum habeant, citi ecunqtie rotunda sunt,ca nerilis assimilia sunt,duritie tamen plurimum dissident. Verum in eo, ciuod alba sunt, ec exanguia, & cauitate carentia, & in fibras diuiduntur ,4 1 militudo illis cum ner UIS,S tcndonibus constat. Ergo, Vbi teretia ligamenta tendones que visuntur, qui disicctionu sunti nari, neruos eos imaginantur, poti se imum, qui multo duriora ea neruis esse non intelligunt: at, bilata sunt, ibi caanc ruis diuersa cssc intelligunt, quanquamne id quidem omnia: caeterum ipsa ales dis cci ncre non Valent. Vcrum tu, qui praescrtim cuiusque trium partium naturam perspectalia bes, tum vero ec sormam,dc quam in toto corpore posituram obtinent,in quocunq3 mebro Vulnus heri contigerit, statim intclliges,neruus ne sit, quod in eo vulneratum est, an ligamentum, ten do Ue. Et de nerui quidem ac icia donis curatione iam distum nobis est. Ligamentum Uero Uulne
ratum si id est,quod ab olle ad os permeat,ec maxime sine periculo est, & quod orno siccas quibus libct medicam cris, nihil homine offendes. Sin id,quod in musculum se inserit, quanto est neruo ei tend2ne minus periculo Opportunum, tanto Utiq8, niti rite curetur, rcliquis ligamentis magis ter
85쪽
A rere debet Horum nihil peragi methodo ab iis medicis pol,qui indicationem, quae a particulis sumitur,utile esse ad Ulceru curatione negant nec ab iis, qui id quide confitentur, sed in cuius 3 par ticulae naturam ignorant:quae nimiru iicut ostendimus ex ipso elementorum constat temperamem. Verum nihil aliud,s alte, quae ex instrumetaria partiu costitutione indicantur, intelligunt: Thessalus vero,ec qui sequaces eius sunt,etia haec ignorant: V eluti statim,si diuisum abdome tam
alte sit,ut intestinum ex eo procidat,nec quemadmodu id reponere conueniat nec,si omentum ex ciderit,abscindendum ne id sit,an non:nec an vinculo id excipiedum, an secus: nec ad suendu vulnus fit,nec ne nec, si suendum iit,qua rone suendum,quicquam intelligunt: ut qus ne nos quidem intelligeremus,nili ex dissectionis rone,omni u,quae istic cotinent, partium naturam didicissemus: quam etiam exponere necessum est,non claritatis modo gratia eorum, quae dicenda sunt, sed etiam probationis. Cutis extrinsecus omnibus antestat haec vero in membranam finitur. A cute, medio circiter loco,iaeruea tenuitas musculoru quam Aponcuros in Greci vocant gemina tenditur membranarum ritu.Eas pleriq3 anatomicoru duas esse minime norunt,cu Oc Una cohaereant coalescat msic, ut labor sit eas separasse,& summa praeterea sint tenuitate.Post has deinceps habentur duo musculi recti, S carnosi, qui a pectore ad ipsa pubis ossa perueniunt. Atq; hsc quide memorata omnia B ec sibi cohaerent coalescunt qa, quod coliatum ex ipsis est,Greci,' qui,quemadmodum diuisum ventrem sui conueniat, prodiderunt, Epigastrion, id est abdomen, nominarunt. Quod vero hoc deinceps excipit,ab illis quidem vocatur Peritoneon, putantibus videlicet unum 8c simplex id esse corpus, minime q3 compositum, sed falso: cum id compositum ex duobus corporibus sit, quorum
utrunque exangue di neruosum sit. Verum alterum eorum neruosa tenuitas eorum musculoruest, qui per transuersum se agunt: alterum membrana praetenuis,Velut aranea, quae utique vere est
peritonaeum. Ac tale quidem in medio sui est abdomen. Partes vero eius, quae utrinque ad latus ad quatuor quali digitos recedunt,liae statim a cute obliquos musculos habent, priores quidem, qui a pectore demittuntur: sectindos,qui ab ilibus ascendunt:deinde post hos transuersum musculu, sub quo eit peritoneon. Ergo Sc minus periculi in hoc loco, quam in medio est,cum tenuem eiusmodi membranam, qualem aponeVrosin vocant, nullam habeat: Sc sutura in medio dissiculter admini stratur, quippe cum & procidant hac parte maxime intestina, Sc aegre inibi contineri queant: qui enim constrinxerant contraxerant que ea,recti illi carnqii q3 musculi erant, quos ex pectore ad pu- his ossa demistos diximus. Ergo: quoties horum aliquis est Uulneratus, duplici de causa procide re intestinum est necessum, a partibus q uidem, quae sunt ad latus, propterea, Φ musculis, qui istic C sunt, constringitur: a mediis vero, ψ nec musculum eum, qui contineret, habet etiamnum Uali dum, , Q locus opportune ad procidentiam est comparatus. Jod si maius etiam vulnus fuerit, tum plura necesse est intestina excidere, tum dissicilius denuo immitti . Porro alia ratione par ua vulnera tractatu sunt dissicilia. Nam, nisi, quod procidit, ilico in locum suum reponas, inflatur, surgit que in tumorem quo euenit,Ut per angultum foramen immitti nequeat. Minus igitur graue in eiusmodi vulnerationibus mediocre foramen est. Atque haec quidem praescisse oportet. Proximum est, Ut, quemadmodum quis hoc genus Uulnerum commodissime contrectet, conli deremus . Nam Thessali praeceptum,quo censet siremis ea praesidiis glutinanda esse, parum satisfacere manifestius puto, quam Vt quenquam latere, qui compos sit mentis, possit. Quoniam igitur' principio id agendum est, Ut intestina, quae exciderunt, in suum locum recondantur: secvnclo loco, Ut Ulcus suatUr: tertio,Vt medicamen imponas: quarto, Vt, nequa praestantior pars simul assiciatur, prospicias:age iam de primo horum agamus. Cum igitur triplex ut dictum est) discrimen horum vulnerum in magnitudine sit, propriam a quoque indicationem sumere tetemus . Esto autem principio Vulnus adeo paruum, Ut inflatum iam, quod excidit intestinum, remittere amplius non lit. Nunquid igitur hoc loco alterum e duobus est necessum, aut flatum educere, aut Uul-Dnus ampliaret Praestiterit autem ut arbitror prius, si modo id consequi liceat. At non alia potius ratione id consequare, quam si causam, unde excitata inflatio est submoueris. Ea igitur quae demum est Certe ambientis aeris refrigeratio. Itaque etiam sanatio ex calefaciendo petetur.Ergo spongia ' molli,dc ex calente aqua madenti, ac mox expressa, calfacere intestinum conueniet. Prs Paretur Uero interea vinum austerum calidum: quippe id magis calfacit quam aqua,ac robur inteitino acquirit. Quod si huic etiam praesidio intestini inflatio non cesserit, incidendum peritonae tantulum est, quantum ei, quod excidit,reponendo sit satis. Apposita porro ad eiusmodi incisionem sunt ea, quae Graeci S yringotoma vocant, i. quae ad fistulas incidendas sunt comparata. S calpelli Vero, quibus acies utrinque habetur, aut quibus cuspis acuta est,omnino fugiendi sunt. Situs vero laboranti apposi tus fuerit,cum in inferiore parte factum vulnus est, si sursum Uergat cum V ro in superioribus, si deorsum. Unum autem utrobique cauetur,ne,quod exciderit,ab aliis qVicinquam intestinis degravetur. Itaque ex hac ratione conueniet, Ut, si in dextris vulnus sit, corpus in contrariam partem inclinetur: sin in sinistris sit, tin dextram sic, ut quae vulnerata pars est, semper altiorem locum occupet. Atq3 hoc tum in magnis,tum etiam in mediocribus vulneribus conducibile fuerit: quippe id omnibus comune consilium est. Caeterum repositio intestinoru in suum to
86쪽
htis siliς totum vulnus cximnscctIS apprchenderit, intro reprimere, tum constringere, ac eXiguum Esena per luenti prae nudare quin etiam id ipstim, quod ait usu cli, modice coprimere, quoad totu per sub ur. l. na Uero Ad commoda ratio stlcnd abdominis in talibus Vulneribus sit, deinceps doceamus a coire coalescere qῖ cum peri OnA OOPortet abdomen, incipiendum quidem a cuic est, uti ab externo miror Ius acus inlicienda. v bi Uero sum cUtcm, tum rceium musculum totum tianti erit, praeterno, quod ci sub cli, pcrisona O, pcr reliquis periton in eam ab interno extrorsiis ini cies, at que inde pcr reliquum abdonacia ab interno extra transmittes. V bi hoc pcnitus transmisit, rursus
ab externo inti Orium id c abdomen cit perforandum. Mox,ubi pcritoneum, quod illi quoq; subligret . praeterieris,atq: ad contrarium Ucneris, hoc quoqῖ ab interno eXtrorsus Perpungendum, Una q3 cum eo totum ii ii vicinum abdo mcn. Dcinde ab hoc rursus incipiendum,atque id cuin contrario P critona o conluciad Um ac rursus Vicina quoq; cuic trasmill a , it crum ab ea parte acus introrsus citimi cienda, consciendum q3 abdonacia id cum contrario P critonaeo, et ibi inibi vicina cute transmisi a. Atq; hcc iterum iterum qῖ lacienda, quoad totum Vulnus similiter consuerimus. interuallum Vero quod lusuris interuenis, quod ad compclcenda pertinet ea, que subsunt, brcuissimum csse postulat. uod Verdad firmitudine mi plius cutis, quae in interualli S futuraru est,nec ubi rumpatur, breuitas Parum lula eli. 1lare Utriusque Uitato cXccllu,cligenda mediocritas inter utrunque est. lam hoc F
quoq; Oium ulcerum coe quodammodo est sicuti et i pinis, quo luuntur,fili colistentia. a, quod illo durius cli. culem rumpas, ncccliecit quod mollius, ipsum prius rupitur. AEquevcrd, si MX inaesum raras oras acum iratasse cris, quod reliquis cli cutis, im minimum cli,du violcnter adducitur, conitur peta umpi si plurimu ab iis reccisteris, multu cutis inglutinatum relinques. Hsc, tametii olum sint vlccrum c6ia, maxime in iugi cnda in abdomine suendo sunt. I psa vero abdominis sutura aut iam dic to modo ad minit trabit,viiq; siquis huc itudium dirigat, Ut periton sum abdomini coalescere iaciat, Ui X. n. cu eo coalc scis, Us pote ncruosum: aut licui non nulli iaciunt, qui, quae cognatae naturae sunt, ca committun Utiqῖ periton ea peritona una, abdomini ado me. id siet ad hunc modum . Oportet a vicino nobis abdomine incipere, atque ab externo introrsum per id tantii acum irasmit tere post praetcritis utrisque periton et labris, ex aduersa parte ab externo introrsus per Utrunq3 eius labruacum retio care: dcinde rursus hanc reuocare, atque ab interno extrorsum per aduersum
d Omcntra cerc. Hic modus a Publico G exprompto, quo Vidclicet uno ad aetii per quatuor labra acum transmittunt, hoc discrimini S habet, quod totum peritonaeon intra abdomen prorsus abscOdit. Dc inceps Ucro dc mcdicam ciatis praecipiamus. Sane haec quoque eiusdem csse materiae debebunt,cul,ls sunt ea, quae Enaema dicuntur: quae q3 aliarum quoque partium Vnire vulnera in stipe. Grioribus commentarijSOstendimus. Deligatio Uero extrinsecus,vel praecipue in his neces laria est. Qitaria vero curationis in his pars non paulo aballis diffiidet: siquidem, quod inter bubones, i, axillas esit , id totum molli lana ex olco mediocriter calido imbuta circundare oportet. Satius itc mi uerit, di ii pcrctylic rem intellinis aliud simile infundas. Quod liquid ipsorum intellinorum
sit utilia cratum, quae extrinsecus hei i dcbent, omnia similiter, ut diximus, sunt peragcnda. Caere ruin, clUOd inhcnur, Uinum nigrum, a Uitcrum, di tepens crit, eoq; magis si totum perforatum us clue ad internum meatum ill . Ac cralia quidem inlcstina facilia sanatu sunt: econtrario dissicilia, quae tenuia sunt. lci Unum autem Omnino in curabile cli, tum propter magnitudinem multitudinem q; vastarum: tum qHUnica eius praetcnuis neruosa que est .adde, i, tum bilem synceram hoc inici linum recipit Uni Uerlam, tum cI, Omnium iccinori maxime est uicinum. Ventriculi vero que carnos.c partcs infernae sint, curarc cum fiducia tcntabis. Nam neri potest etiam, ut bcne cedat, non Ioltim quod hae crassiores sunt, sed etiam q, sanantia medicamenta facile hoc loco iplius subl1s tant: al, quae in ore citi Sac gula Ulcerum sunt, dii in taxat contactu medicamentorum in transita fruuntur: quae Uero in Ore cuissimi, iis sensus quoque acumen fanationi obstat. Verum, Alia nam ratione uentriculi uulnerati, aliorum q3 cxitialsum uti inertim, Hippocrates sanationem moliatur, H ab in Io peti cit satus s. Ego nanctile non coconi illo,ut nemo Hippocratis libros legat, ad hoc opus scria cndum acccssi Ucrum clUOmam is mihi primus idonea usus esse uia uidetur, nec tarn cn cam totam compleuit e, cum quaedam minime limitata, quaedam impcriceia obscuraq; ab eo prodita iii Uenire liceat idcirco ipse sum Omnia ea lucide cxplicare, tum, quae parum discreta sunt, distingue re t l. na. tuae deiiciunt, sipplere ii Udui. Vbi igitur aliquis se in his nostris primitus eXercuerit, tunc Ic id li: O, Hippocrati S lcgendos conterat: actum eius de ulceribus librum relegat, tum quae de . t . bUS c molis scriptis. Porro limul maxilmina adiumentum ex tris nostris libris habcbit: i1
Di V l cem O lin i liis et neminc ira methodicae sicctae, quae nomine specioso se uenditat, re ati Pei .imc in OUOuli na, commode ulcus sanare peste: scd nec teliquorum lcationali
c. . accidunt, Util acribu , ali Olis tu; n conferemus . Vulnerato p critonaeo excidit subinde talia ritu Pilmarid iaci ais IH an no primaria, vel ex quibus condatur, Uci quam habeat a
iit. 4 cUpcrtu non habcl. itaq3 si iam liuet aut nigricat portio ea, quae excidit ibi quid faciant, audire
87쪽
audire est operaepretium: virum ne praecident, an intra peritonaeon remittente Omnino enim veΙ ab ipsa experientia,quid agendum sit,intelligent vel ab ipsa particulae naturae indicationem sumeta Atqui refugiunt haec utraque,eam quidem,quam experientia suppeditat,cognitionem,dum Uenerandum. s. hoc sectae suae nomen methodum extollunt: eam Uero, quae ex particulae natura sugge ritur, Q nec substantiam eius norunt,nec adtionem, nec usum, dum a dis ectione ceu inutili abhorrent Itaque nesciunt,sit ne ex iis, quae necessariae ad vitam sint, an quae necessariae quidem no sint, non tamen omnino infimae notae: sed nec an cum eius affectu simul assicienda pars aliqua primaria sit, an secus adde,w nec an vasorum, quae in eo continentur, aliquod pom t per sanguinis profuse 1ionem hominem interimere: nec siquis post nigrum eius abscisum, quod integrum est, Vinculo comple flatur,quὀsanguinis profluuium declinet,an id ipsum periculo ulli sit futurum: nam leui saltem intuitu ometum neruosum uidetur: proinde, nisi quiS exacte naturam eius habeat comper lam,nun Q audebit vinculo uti, conuulsionis. metu . Horum cum nihil mirifici liti Methodic1 in telligant, ubi nigrum redditum omentum est, sane dicere, quid agendum sit, non possunt . At nos arbitror) possumus, qui,cum usum eius non adeo esse animali magnum,substatiam q3 eius ex me
hrana tenui ac arteriis venis q3 compositam: iamus,liorum tamen initia ex maXimis Orta tum arte
B rijs tum venis intelligamus, sanguinis quidem profusionem cauebimus,coassiciendos verὀneruos non timebimus: proinde id, quod supra nigricans positum est,uinculo excipiemus: quod post vinculum est, amputabimus atque, Ut in imo fine iam comprehcns e gastroraphiae vinculi fines pen-
deant, curabimus, qud nimirum facile eas,cum ex vulnere suppurante euomentur, recipiamus. De ratione Fracturarum Ositum curandarum. C A P. F.
AC de reliquis quidem corporis partibus dictum abunde sit: nunc de ossibus agendum superest: quando his quoque, de quo nunc agitur, morbus accidit, quem unitionis siue conti nuitatis sblutionem appellamus . Huic, cum in hanc inciderit parrem, proprium nomen inditum graece est Calagma, omnibus fere hominibus, qui graece loqui norunt, tritum. Apagma nanque, medicorum appellatio propria est, plebi inusitatum: olent autem ita nominare, quoties ossis finis, qua parte maxime cum alio committitur,abruptus est. S ed Sc e fracturis ipsis, quaecunque fracti ossis partesiam prorsus separarunt, eas Cataledon factas graece dicunt. Patet vero eiusmodi diuisione Per transuersum esse factam. veluti alteram per longitudinem magis esse, in qua fane non omnino
separantur a se partes sic affecti ossis, sed veluti per rectitudinem finduntur: quod genus S chidace don seri dicere solent. Non desunt ex medicis iunioribus, qui adeo ambitiose omnes fracturarum C disterentias propriis interpretentur nominibus, ut etiam aliquam ' Raphanedon, id est ad raphani --
speciem,seri dicant,non contenti oratione os, quod varie sit fractum,cxplicasse. At non Hippocrates huius fuit sententiae, sed, quoad fieri licuit, vittatissimis utens nominibus, oratione interpretari non est grauatus non has modo fracturarum disterentias,verum etiam earum, ii quae in capitiS Om- vhthbhus eueniunt. Ac si ad eum modum de omni vitio egisset, profectd breuis mihi proposita tractatio cap non longe fuisset nunc,cum plurimorum viam,qua sit insistendum,indicarit,sed, quae particulatim sunt agen RΡΠ0Qpk0 da, inchoata indefinita q3 reliquerit,necessum est,in illis immoremur: nec tamen in ipsis plus tuito, sed, quae tradita illi perfecte sunt,ea summatim commemoremus: quibusdam etiam demonstratio nem adiiciamus,Utiq; ijs,quae ab eo ratione parum sunt munita: eorum praeterea, quae parum sunt
definita, quaedam deffiniamus:&,quae inordinata sunt,ea in ordinem disponamus: postremo ex iis, quae ilic parum lucida reliquit, quibusdam lucem addamus. erit, si in singulis verba eius adscripsero,expositorij commentarij longitudinem liber noster habebit.Nec deerit fortassis aliquis, qui immodicam longitudinem nostram hic merito accusabit, qui de hac in tertio Sc quarto volumine parum merito est questus.Iniis. n.necesse fuit mihi multa Hippocratis ex eo libro, qui de vulnAi- ulceribus. hus inscribitur,loca apponere quibus reliquis medicis ostederem, cuiusmodi res sit methodo qua- Ddam Ulcerum curationem coscribere. In libro aut,quo de fracturis praecipit, quis adeo est stupidus, ut doctrinam eius oem,ceu lucidam plane q3absblutissima,no suspiciat: Quod si quis etiam Vnus videlicet alte ue dicat parum se id opus mirari his opportunissime respondeatur illud poetae: Hos
. Vnum atque alterum permitte tabescere. Quaenam igitur sit fracturae curandae Uera methodus,
quam q3 ipsa rei natura praescribat,iam tempestiuum dicere videtur,atq; hinc sumpto initio. Quo niam fracti ossis soluta partiti continuitas est,utiq; finis,qu0 tendet is, qui eas curabit, salte primus, unitio est: quὀd sitis per affectarum partium siccitatem perfici posse no videatur,restat alter,qui est, ut alterius cuiusdam interuentu glutinentur: qui si nec ipse comparabilis aduertitur, insanabile esse viti uni dixeris. Quod igitur coalescere nequeat tam durum os, quam id, quod in iuuenibus 8c adolescetibus, & in viris,multo 43 magis in senibus cernitur,id prosecto vel cuiuis patere potest. Potest certe illud tantum Unitionem recipere, quod abunde molle est: cuiusmodi conspicitur in puerulis. aθd autem alia quapiam interueniente substantia ceu glutino quodam agglutinari cotiligari cla secum separatae fracti ossis particulae queant,hinc maxime speret quispiam. Alonstratum est omnem animalis particulam proprium ac limite tibi trahere alimentu.ld si veru est, ossium certe idoneum nutrimentum, ec cra Ilius, di magis terreum,u aliud q uodvis nutrimentum in toto animali, fuerit. Non est igitur nec a ratione alienum nec quod fieri omnino non postit, Vt, quod eX
88쪽
hoc ipso proprio alimento redundat, x in labris fracturre cocrescit, suo ipsius interuenitu illa quoq; Econsalutinet. Quin etia ita usu euenire conspicitur subscribit qa spei, quam ratio suppeditat, et experactia ipsa. itaqaco siderandis deinceps est qtia na potissimum ratione corpus hoc, quod fracturis innascitur, quantu quale qῖ sit, prouenire possit. Na, nec qua nisi libet,nec qualecunq3, sed quod me diocritatem in Utroq; lcruet, requirimus, id plane est euidens. Porio huius by mmcetriae tum qualita ic, tum quan illa scin Ucta,deinceps est,Ut, qua maXime quis Utrunq3 assequatur, ronem ipsam sus rat. Sed nec t cmpus, quo haec emci conueniat,minus neccisariis quae itu est, utrum ne statim a fra Oura facta, 'cluit ita tim in vulneribus moliebamur Unitionc an id comodum tempus non est, sed aptius aliud requirendum. Sanc inuenias hoc quoq3, sicutiWreliqua omnia ex ipsa rei natura edo ctus. Q3ia na igitur cli ipsius rei natura. N cpe Os fractum sub aliqua paulo ante comprehensarum
di fierentiarum. Age igitur videamus, nunquid a singulis disterentiis aliquid desumi ad eius cura tione pol sit, ab ea qua Catiledon, id est per transuersum, scri diximus, orsi. Dissident sic a se in hac fracti ossis partes, Ut c directo non iaceant. Q Iare patet primum id csse agendum, ut in directum
agantur .lum coris, quae deinceps sunt, aliquid geratur. Sane cum situm habuerint,siquis ea, quae siccis 5d cnt intcgrae Pariis exemplo Vlus, in contrarium adducat a qua nimirum certissima indicatio trans Pollii ni Scorucri l. Fieri .n poteti, Ut Una prorsum, tu retrorsum, tum in hanc partem, tum in Filiam, membri iacta translatio lit. Quaecunq3 igitur retrorsum magis sunt acta, ea prorsum impellic. n Uenici nec minus in altera quoque fraciti Ostiis partem modice ad corrarium retrudi Cotra, qtis Proilum sunt emota, h. rc rursus ipsa quid cretrorsum, reliquam Vero partem sentim duci prorsu. L. dena ct modo, dc coi u,qua' ad dextram sunt detorta,mcdicatio est, si ad sinistram ducantur: conseri .iq; coris, quae' ad sinit iram, ii mutcnt ad dextra,ssemper .s altera parte modice in contrarium acta. C. clcrum in adducendis contrario motu partibus, ne quae fragantur earum extantiae, non leue periculum climeq, cnim vcluti in serra defcctis visitur la uiscit utriusq; partis finis. Nam,si ills franxantur, non I Otcrunt adam ultim secum coaptari fracti ossis si nes, duplici de causa. Nam, siue ipsa
iragmcnta inter pari cS coniungcndas interciderint, non linciat ea, quae adaptantur, se contingere: ii ire quid Drt comum cxtra ceciderit, lac lic quidem corum, quae effinxeris, exacta coniunctio erit sic, Vl prillinam Vnioncm imitcntur, quippe quae solum tum demia erit, cu ossis extantiae in suas ca- tritates fuerint rcconditae. Q i Id si semel comminutae perierint necessum est, inter applicata simul Olla vacans intervcniat spatium, in quod fames collecta, atq3 in tempore putrescens, totum pariter membrum s cum corrumpct. Riquc ob haec quidem, quae dissidetolsa, edi recto admota est coporret quod commode ccrte heri ncquit, nisi retrorsum prius lint tracta: Anti talin vocant . Oportet Gi itur aut manibUS ipsis,uriq3 si paruu fit mcmbrunt aut vinculis circu politis: aut una cum ris et instrum cratis, cuiusmodi nos ii Hippocrates docuit, antitas in ossium facere. Post cauer6,labundere tracta lucrint,nccvllus superlit nactus, ne scin adducendo tangant, tum in directum opponere, vincula qῖ remiti cre,ac musculi siplis diductorum in idem comissionem permittere: interim veroic ipsum quoq; manibus subscruir c,ac, licubi aliquid paulis subsultet, corrigere,atq; formarc. Ab
his secundu quo diriges, fuerit,ut immotu prursus membris coli stat,nequid eorum, quae emiaxeris, moueatur: in ita iacccssc cst ca rursum dissidere. Ac, si ipli quidem aegrotanti, Ut quietudini mena A. li. i. s. ea. hri prospiciat, permiscris, Vigilans fortassis probe id chirauerit, at dormiens omnino membrum 28. sol. 8a hmouebit. V i igitur non dormientis modo hominis, sed et ad delidendum, item que,cum cubile re 1lcrnit Ur,surg cntis, eorum, clua formata sunt, positura seruetur, tuta deligatura complecti fractura Cp yrici. quaeque tracti ossis partes siccum coarctare ad amussim possit. At verὀ, cum laxior deligatura olsibu ,m Ucri pcrmittat arctior Ucro constringendo, dolorem excitet danda opera est, Vt Vitaic analbarum incommodo, Utriusque fruamur commodo. id si et, ii, quod ni mihi est,dcclinabimus. Eigo nec ad coarctare deligaturam debebimus, Ut iam comprimat: nec adeo remittere, Vt laxa sit. Ac si quidem cqualis clici crassitudinis membrum quodq3, Utique latissima fascia esset comOdim H L. lib. s x. G. mT is Oicq Uae totum a qualiter conlinenter qῖ cX Omni parte fractum os complectere e sed, qm id ς S. sel. --nc,ilt pcdiori quidem latissima licet circumponas,artubus certe di iugulo non potes sed in talibus ruri r cit angulia, 'ti Olcq Ucncc rtagas Contra lici, Sc totius membri, cui circundata est,cutem con Ilia et Ucrum, si pauci S compleXibus si acturam continet, parum tuta est. Quantum igitur securi t. iii exanguicia dcficit, im ci cX iniectioni S numero, Sc Versus integrum dcductione, cst ad ij ciendum.1cd, tria idcis galionum, luccula luc citra dolorem carnem constipant coarctant 43, id virium l . a. ni. Ut e X I S partibUS, quibus Primum inljci Untur, succos exprimantineay, in quas ipsae sunt fi lii e I pcnani atque si gant, non alienua ratione arbitror deligaturae principium super ipsam fra c tur ina inlici, abhinc vero ad reliquis mcmbrum dispensari: etenim, qui contra deligat, is ab in te xki, ad c gram partem sanguinem compelli t. A tqui,si ab egro loco incipiat,in integrum finiat, non l. tum innoxia ciusmodi cc ligatura in iis, quae diximus, erit, sed et Utile quiddam contulerit: quip-I c Lum nulla circu tractura sinet cxcitari phlegm Oncia: cuius rei curam habere in primis oportet .l imcndum. n. cit, ne tu ex illa in diuersum Uullione, qua membru in suam forma eiungentes ad Itilia illi a UlmUS. luna Uci magis ex eo, cpcausis,qus fracturam faciut, pleruque circundata ossibus carni ni ita nilii .ando contundendo qi priu Sisdut magias subsequantur phlegmons. Nec sane mirer,
89쪽
A si phlegmones quiddam simile etiam ipsis stadiis ossibus ad portionem accidat: quando etiam,qtre
parum probe sunt curata,magis humida, Φ pro natura sua,manifeste cernantur, ubi videlicet una cum vulnere os perfractum sub aspectus notitiam venit. Quin immo nec ossis caries, quem spha- ἡ celon vocant,ex alia occasione oboritu quae ipsa totius ossitum subitantiae corruptela quaeda est. Non igitur negligendum, quin totum superuacuum humidum ex oibus,quae circa fracturam hahentur,partibus exprimas. Incipies itaq3 ab aegra parte,ac,cum bis ter te circundederis, inde sanu versus*gredieris:siquidem, qui ita deligat,& ab integris ad laboratem partem sanguinis confluxu farcet e quod iam colledium in ea est,cXprimit. Cum Uero duae partes sint, quae & recipere aliquid a laborante particula, dc transmittere ad eam possint,Vtiq3, quae superiacent, tum propter multitudinem,tum magnitudinem,ad ambo magis sunt habiles:Extremae Uerd, propter contrarias condi tiones,exiguum quidem aliquid Vel recipere,vel transmittere possunt, multum vero nec aegris partibus subministrare,nec ab ipsiis recipere. Quo circa,cum duas primas fecerit Hippocrates deligaturas,priore quidem tum quod in laborante particula continetur, ad superposita expcllit: tum qd ex his confluit,repellit:reliqua vero primis quidem complexibus,quos sup ipsam fracturam facit, itemq3 fasciae ad inferna progressu,eo quaedam extrudit, dam,ne quid illinc cofluat, prohibet Reliq uis deinceps omnibus, quibus uidelicet ab infimis partibus sursum recurrere deligatura censet, ut eodem vidclicet loco cum priore finiatur,tum ad superiora repellit,ium confluxu in ab iis prohibet.Muniunt igitur ac si abiliunt fracturam,nec phlegmonen oriri sinunt,prima duo lintea non in ea,quae dicta sunt,ad ambos hos usus satisfaciunt, praesertim,sola. Vnde ad eorum quidem tu telam Hippocrates praefidium excogitauit,Vt splenia Una cum exterioribus fasciis adhiberentur, quae haec quoq; ipsis itabiliant. N e autem phlegmone oriatur,medicamento quopiam ex iis, quae phlegmonen prohibent,uti iubet: quale nimirum est ceratum humidum. Haec igitur olarone, ut com prehensum est ,di stante,sunt inuenta: dc praeter haec ipsa repositionis figura: Quae ipsa quoq; gemmae indicationi sublucitur, priori, quae ex solis communibus notionibus pendet: alteri, quae eX
curandorum organorum naturali constitutione praeliatur. Prior' igitur eam,quae maxime a dolorcabeii, eligendam liguram suadet, qud nec phlegmone particula cotrahat, dc aeger persistere in una ea diutissime immotus possit. Secunda, quae ex curandorum sumitur natUra,arteriaS,UenaS,neruos,&musculos,irceii mos poni praecipit. Sed di consentiunt inter se hae indicationes, qn ocrectissima cuiusque partis figura maxime est a dolore aliena:& quaecunque magis, b alia, est ad j l aik- ό lore libera, ea maxime naturalis membro est,brachio quidem angulosa, quae Engonios graece dici C tur cruri Uero, quae paulo minus porrecta eli. Porro ad dolorem Uitandum non modo naturalis ha Laris via. bitus cuiuis instrumento est utiliS,Ucrum etiam consuetudo quoq; conducere non nihil videtur. Atq; haec quidem figurae,in qua custodire membrum conueniat,inueniendae ratio est: eadem porro inueniendae ligurae ratio eit Scin retractione partium a se, quam Antitatin Vocant: dc cum in na 'Al. Diarasin. turalem situm aptatur fracti ossis partes. Etenim expedit, ut in rectissma atq; a dolore alienissima sorma membrum tum 'retrorsum retrahas, F tum in naturalem habitum coaptes multoq; et magis ut sub eadem figura tum deliges,tum ad quietem reponas. S iquidem sub alia deligare,in aliam vero mutare,non dolorem modo incitare potest,Ueru etiam Ossa intorquere: nam,nils eorum,qVae praecepta sunt in commetariis, quos de musculorum motibus scripsis mus,obliuio obreptit, necesse et Ubi sigura mutatur,alios musculorum tendi ac uelut contractos rotundari,alios solui ac remitti. Ergo ubi tenduntur, tum premi eos a deligatura est necesse, tum ex compreisone ipsa dolere: ubi uerbicnssio remittitur, ea in parte deligaturam esse laxam,fracturamq3 fulcimento destitui. Horuigitur olum causa tum cxtendere, tum eiungere, tum deligare, tum reponere Una ea figura, qUAE doloris minimum habeat, prscipue est studendum.Atq3 ad primum quidem opus,quod in fracturis molimur,nullum iam relictum est praeceptum. Soluere autem ex Hippocratis sententia tertio D die debebis, qud in membro praeter solitum cooperto nec dolor nec pruritus creetur: nec ciUS, qae iam infixum fracturae est, perspiratio prohibeatur,cuius Occasione non modo noxius pruritUs quihusdam accidit, sed etiam cutem ex acrimonia saniel erosam exulcerari. Infundendum igitur rara tum temperatae aquae est,quantum ad euocandam eiusmodi saniem cst satis. Quod si rursus quoq; Limili modo facies,utiq; septimo id a primo die facere debebis. Apparuerint uero iam ola, modo nihil impediat, phlegmone libera,ac,qua pro naturali habitu, magis aliquando gracilia. Tum igitlicebit Jc ferulas circu ponere, θύ soluere ex maiore interuallo nam antea, cum Pntcgmones scOPUS Uinceret, tu tum non erat ferulis premere nunc cum ea deiij t,ac stabilire fracturam est opus, fane noincommode his utare. Sed & soluere ex maiore interuallo licet, videlicci non deiiderantibus prae terea partibus sanie excernere. Quin etiam callus,quem P citron Graeci dicunt, foeticius ita proue nerit: quando ad hunc gignendum is cui dictum esit cogi concrescereq; aliquid propim ostium alimenti oportet. Non est igitur hoc a labris fracturae eluendum,aut foras euocandum. l uod certe assesidua solutio faciet. At vero nec tanto interuallo intermittendum, Ut nescias, quemadmodum fra ctura proccdat. Vidimus enim non semet,cum valenter siccarentur Ossa,aegre prouenilia callum. Expedit igitur, istis tertio vel quarto die modice aquam calidam infundamus, hanc metam finien dae perfuisonis habentes cum carnes in rubrum tumorem attolluntur. Atq; in his quidem prius, u
90쪽
t As. Fx antiqstu ipsius perlusionis quantilas, tu cibo tu qua l. ras ac j- latas. hiit enim
gunt α' τοπρίσεως, Ut etiam I in acer Vertit
subsidere incipiant,desistendum est. Contra,vbi digeri quid Volumus,non prius est desistendum, Ecb, quod ex perfusione intumuit, subsidas. In quibUS Vero, quo minus callus in fractura proueniat, lium iduas abundantior obstat, ibi hanc siccare sicut prius eiidietum conueniciati deligatura, ct a latione aquae, quae Uci minima omnino sit Vel Pt Urima,conabimur. Quippe minima,cu prius desii stat. si aliquid cofluat, S qui ad manum humores sunt, per spiritum digcrit: qui in alto sunt, modice liquat cxpedit aut ita solui liquari 43 ea, quae per deligaturam sunt expcllcnda. Plurima vero digcrit plus, Fattrahit Sarae constat in ea quidem deligatura, quae eXprimet, minus esse aretandosiai arum fines in ea vel θ, quae ad rcnutriendum est co parata,nec minus hos aretandos, ct uniuer sos circundu litus laxiores faciendos. Quoniam aut non solum, quo tempore subueniendi im callo gignota dolit, scd etiam quo pacto, est in Uentum, reliquum faerit de Vniuersa victus ratione praeci, Pere. Ac, quod in principio quidem si tenuissime cibandum,id,Vbi de propria phlegmonarum curatione agem us,dicet ur. Porro mons trabitUr,ec Ucnam incidere interdum oportet, ec per ven A. li. . sircm superuacua expcllcre . At, JUO tempore callus Q ignitur, nutricia dum corpus est cibis boni succi, oc qui multum nutriant, cN qtribus Prouenire siccus soleat non solum bonus, scd etiam tenax ex quali sieri callum ma Ximc expedis, quippe cum ex se rosa humiditate ac tenui gigni prorsus nequcat ex cratia Uci O, scd qtIae fragili Sili, ac pinguetudinis expers, igni quidem poterit non Fscgniter, caetcrum tempore liccesccns, triabilior atque ita tractioni obnoXius reddetur. Magni iti do calli ca sit, quae ossibus tuto Vinculo sit, nec musculos tam cla comprimat. Nam, qui minor tu sto cit, hi colla parum rccidet tuta: qui maior cit, dolorem musculis inuehet. Attendendum vero diligenter cit,ut vel pronao ucatur, ii minor iusto proueniat:Vel inhibeatur, si immodice increscat. Sunt v crd, quibus haec cici cs, 'ipsius perfusioni S tum quantitas tum V cro qualitas: praetcrea is ciborum c. uantitas, Fac mcdicata linum, quae illi extrinsecus imponuntur, facultates. Ac de pci sun dendo quidem dc victus ratione supra est dictum. EX medicamenti S Vcro, quaecunque emplasticam subitantiam habent,ac modice calfaciunt, ea callOS sum promouent, tum Uero augent quae Ue ro digerendi vim obtinciat, ea magnos iam callos diminuunt. Si Ucro nec augere callum,nec minuere liud es, sed eo, licui ultro prouenit, eS contentUS, medicamenso aliquo eorum, quae crucialis adhibciatur Uulneribus, Utere quae, cUm modice siccent, etiam coagillari ac concrescere mediocri ter callum faciunt. Ac de transuersis quidem fracturis haec satisfaciant. De longis vero reliqua omnia ad cundem se habent cm modum caeterum comprimendae hae magis in ipso fracturae loco sunt: tum, quod reccit, retrudendum introrsus cst. Quae Uero confraeia multifariam sunt, potissimum cum ulcere, luc madmodum scri plurimum solet, iis splenia circundanda asciae ritu incurua Hi p. Gpocrates praecepit, eaqῖ vino imbuta r Um ausi ero, tum nigro, aestate potissimum. Quippe putre scunt, siue oleo quis utatur, i Iuccc raro: cum postillent ampli Us, w reliqua ,siccari, utpote vitio ipso reliquis maiore. Qilin etiam medicamenta quoq3 Omnia ex sicca itium sint numero, sicuti ille praecepit, simul modum ipsum siccationisdchnienS: etcnim exentanais eiusmodi cise pharmaca uult. trθd si protinus ab initio quis ipsis utatur,talces Ic debere cnaem On suadet, quod imbui lit aptum. Ac reliqua quid c m omnia ex illius praeceptis sunt peragenda, non in iis, dicta sunt, modo, verum et siue nudatum os 'desecari serraγpostulet,llue fragmenta que piam Uci te ipsum eximere, uel ex , pellenti naturae subseruire oporteat. De iis Vero, JUae cruribus suppon Ut Ur,organis, quos Solenas graeci uocant, quaecunq; Hippocrates addubitauit,Vtendam ess iar, ncc lac, dc omnes norunt, ec laii, dandas ct Ie rationes censeo. Quod autem neotericis inuentum cst glolio comon, quo maxime tem pore gignendi calli utimur, laudandum id quidem, qUatum aliam quamuis ciusmodi machinaru, ducimus. Verum non videtur id H ippocrates nouit Ie, quanqua alias in organis, quae usui forent, excogitandis non indiligens. At Uero, quod cruribus sub ij citur instrumenium,- rei te illis excogitatum csi Fquod per Unicum axem, itii in finem machinae ad infernam eius partem est collocatus, contrarium nixum toti m cmbro gemina tentione efficit. Nominatur earum altera, quae utiq; mem ribrum tendit in directum, grae cc Euthyporos,id est in rectum procedens: quae vero prius sursum, moX deorsum, ca Metaleptice graece dicitur, quasi tran Statiuam dixeris. Obcuntur ambae perla-qucorum circumpl cxu. Porro aptissimus in huc Vsum laqueus es V ' qui duas habeat appe dices. Hic igitur, cum in partibus membri quae infra fra diuraria sunt, iniectus es priorem siue cut hypo rota cicit tentionem, ralatiij s. l. ipsius axi circum politis. Cum vel θ in partibus, quae suprafra iuram sunt, idcm laqueus imponitur, metalepticen tentionem c Ricit, abactis videlicet ipsius bra chiis prius sursum, mox deorsum quippe haec quoq3 circundanda axi sunt. Porio circumadi Uria acvcluti flexum brachiorum laque qui a superioribus partibus ad inferiores agitur, per trochilia seri oportet, quae in lateribus glotio comi sint pol sta. Licebit, dc Solena uoces eiusmodi machinam, de cum adiectione sic, Solena mechanicis, aut Glotio comion mechanicum. 'Vcrum dein lirumentis uberiti, praecipiemus, quando' de luxatis, agem US: Ubi etiam de varietate dcligaturarum, quae superimponuntur, non minus dicetur. Nunc Verd, postl de mechanico Solene mentionem feci, qui plurimum cruri commodat,tum alias,cum reponitur tum Vel magis, cum aeger cubile mutar, aut citam e Ucratre aliquid excernit: non ab re fuerit,quo nihil tracitatione de eo desideretur, multo magis ill ud gloilocomion laudare, cuius alterum laterum itensque tabellulam, in qua pedem collocant,