장음표시 사용
151쪽
PERSPECTIVAE PARS TERTIA: DIST. I. I Ilibri de visu sub elevatioribus radiis Visa eleUati Ora RPParore, sub humilioribus humiliora λ.' Sed tamen considerandum quod male figuratur demonstratio in libro de Speculis, quia
catheti debent cadere in centrum sphaerae, quod ibi non serVatur, et ideo hic pono rectam figurationem. In Speculis columnaribus intra politis accidunt similia ut in speculis concavis tam in quantitate rei visae, quam innumero imaginum quoniam eversione Visibilium fit etiam diversimode refleXio in his, ut in columnaribus eXterioribus,
a longitudine, latitudine, a situ medio; et juxta hoc diversificantur imagines et Variantur nihilominus loca imaginum, secundum di Uersitatem situs respectu Columnae, Sicut in Con-caVis sphaericis. In pyramidalibus concavis accidunt similia ut in Columnaribus et sphaericis concavis; Variatur etiam in
his reflexio, ut in pyramidalibus eXtra politis, a longitudine, latitudine et medio modo ; et juXta hoc diversificantur imagines in figura et quantitate. CAPITULUM V g. Et juxta jam dictas refleXiones possumus adhuc aliqUR Ali R Depeti
proponere e Xempla speciosa in rebus naturalibus. Nam cum saepe dictum sit quod eX di Versitate casus lucis et reflexionis the angle oa ColoribUS et rebus ad oculum apparet diversus color et ' in ''S'
diversa lucis relucentia in rebus lucidis, intelligendum est quod hoC est propter casum et refleXionem ad angulos diversos. Nam quando incidit et refleCtitur ad angulos rectos sortior est actio lucis, et quando ad angulos minuS rectoS debilior, et quando ad angulos multum acutos tunc multo debilior, et sic tu X cadens diversimode potest Vel manis Stare, Vel occultare, Vel mitigare intensionem Coloris, Vel augmentare in diversis modis, ut patet in collo columbae et canda PAVOni S, et multis rebus. Non tamen dico, quin y veri colores sint in
I follo O. in mari ing this as a distinct chapter. The Subjeci changes altogether. The distinction is not, however, indicated in Reg. δ quoniam, J.
152쪽
cauda paUonis et collo columbae, licet aliqui negant, maXime de collo Columbae ; figura enim determinata Coloribus in cauda paUOnis mani Sto continet Colorem certum, Sed propter plumarum tenuitatem in Collo columbae, quia non habent spissitudinem, et propterea magnam Vicinitatem, non Porci Pimus si C Colores Veros qui Sunt in eis. Non tamen nego, quin Per diversum Casum lucis ad diverSOS anguloS nunc manifestentur magis ColoreS illi, nunc magis Occultent Ur, nun CClarificentur et vivificentur, nunc obscurentur et debilitentur.
Et sic est in parte de coloribus iridis : nam in rei veritate non Sunt nisi secundum apparentiam quantum facit casus lucis ad angulos determinatos. Et generatio ejus est per refleXionem non Per fractionem ; quoniam Variatur Secundum RSPectUm videntis, ut Scientia Experimentalis docebit. Ebrii Vero et infirmi secundum Aristotelem tertio Meteorologicorum λ, et Secundum Senecam libro de Iride Vident se, et videtur eis quod vident se ipsos ambulare ante Se. Cujus causam Seneca assignat', dicens quod speCieS ab eis Venientes, id est, visus eorum sunt debiles, et ideo aer licet parum spissu S potest reSistere Speciei et reflectere in Visum, et ideo coram se ipsis fit species in aere et redit ad oculos, et ad totum corpus. Unde Vident Se Sicut viderent in speculo. Et hic solum fit Visio per Speciem oculi, et non per Speciem rei Visae, nisi quia oculuS cum toto homine Videtur, et species oculi reflectitur ad omnes partes anteriores Corporis, et Uidetur homo ante se, quia lOCus imaginis est ante hominem inconcursu radii Visualis cum Catheto. Quod autem solum fiat haec Visio per speciem oculi manifestum eSt, quia SpecieSaliarum partium corpori S et Pannorum Sunt forteS, Ut Penetrent aerem qui speciem oculi debilem reflectit. Et per hoc manifestum est quod Visus facit speciem suam a se. Et haeC visio debilis est quia per Solam Speciem oculi fit ; et species Visus magis et citius debilitatur quam alterius partis oculi, quia oculus tenuiorem et imbecilliorem habet substantiam.
x Lib. iii. Cap. q. y Seneca, Nasi rates Quaestiones, i. 3, quoting Dona Aristolle: Quidam hoc genere valitudinis laborant, ut ipsi sibi videantur occurrere, ut ubique imaginem Suam cernant. Quare ' quia infirma vi S Oculorum non poteSt Perrumpere ne sibi quidem proximum aera, Sed reSi Stit.'
153쪽
PERSPECTIVAE PARS TERTIA: DIST. l. 143
Si dicatur tunc quod radii visuales, cum deficiunt versus The air coelum in profunditate aeris Vel perSpicui coeleSti S, ut dictum dig6,ged est prius, possent reflecti, et similiter in aqua profunda, et tunc P βψμ' . homo videret se quando aspicit a longe illam aquam profundam, densi fied a quod non est Verum ; dicendum, quod non RCcidit hoc, ni Si ἡ .disii
aer Sit prope eoS densus aliquantulum, quod in ebriis pote Si poWer.eSse propter humiditates Vaporum vini resolutorum, et in infirmis similiter propter VaporeS Sem Per PrOPO OOS rCSolutOSex morbo. Unde mali et foetidi Vapores sunt Semper Prope eos in aere, quibuS aer inficitur Prope eoS et den Satiar, Ut POSSit OSSO Vice SpeCuli in parte sua prope illos, quod non fieret in alia parte aeris remotiori. Et Similiter aer prope terram den Satur Vaporibus resolutis a terra et aqua; et ideo eX utraque CAUSA densitatis potest aer propinquuS habere Vicem
Speculi. Et ideo propter hanc difformitatem in partibus aeris accidit quod una pars habet vicem Speculi et alia non, reSPectu oculorum ebriosorum et infirmorum. Sed oculus fortis aspicien S in aqua invenit eam uniformis densitatis. Et similitera longe in Sphaera Coeli ; et non invenit ibi partem magis donSam quae Vicem Speculi poSSit habere, immo semper magi SrRram, et ideo multiplicatur species usque deficiat sine refleXione. Quod si dicatur quod oculus fortis inUenit Vapores in aere et partes nubium, ut fiat refleXio ; dicendum est quod
VaporOS Pertransit propter sortitudinem, et nubes leves et tenueS; Sed SpiSSas non pertransit. Nec tamen Se Videt propter elongationem speculi, et propter defectum plenae politurae: non enim habent superficies politas omnino et regulares. Distantia tamen impedit ma Xime, sicut si ad unam lola Cum poneretur Speculum magnum, Vel ad duas Vel trCS, quantumcunqUO magnum CSSet, non propter hoc homo Se Videret; et ideo nec per nubes, quoniam distant a nobis circiter quinquaginta milliaria, sicut docetur in libro de Crepusculi S. Potest Vero Visio infirmorum et ebriorum aliter aestimari, An other scilicet per Visum rectum. Nam Speci CS COTUID SUnt in aere tibi, Tiheante eos, et quia Virtus Visiva est debilis ideo statim terminatur ἰlluSinon.
et fit species in aere ei pro objecto, sicut prius dictum est de debili oculo quod videt aliquando speciem cum re ut AP Pareat
154쪽
unum duo, quae non accidunt in forti oculo propter causam ibi dat Rm. Quando vero oculus aspicit candelam et demittit palpebras, videt candelam projicere radios in modum pyramidis radiosae CujuS Conus est in Candela, et dispersio radiorum Ualde sensibilis fit versus oculum. Cujus Causa est, quod radii candelae cadunt super cilia, et pili illi sunt politi habentes rationem speculi, propter quod fit refleXio ab eis in oculum, quando sic inclinantur ut oculus possit recipere radios refleXOs ad aequalitatem angulorum incidentiae. Et ideo non in quocunque situ Ciliorum hoc accidit, sed in determinato. Quando vero homo aspicit aliquid splendidum et politum, ut crucem de electro Super Campanile vel turrim altam; videbit hujusmodi corpus Valde scintillare, quando radii solis vel lunae cadunt super illud et reflectuntur in Visum. Cujus causa ostsensibilis variatio anguli propter motum stellae. Nam licet propter distantiam stellae a nobiS, non percipimus motum HUS, tamen propter mediocritatem distantiae corporis talis scintillantis possumus judicare de casu lucis secundum angulos Variatos ad motum Stellae, et ideo Videtur projicere radios secundum diversa loca et scintillare. Si enim
imaginaremur rotam, CUJUS Centrum esset centrum mundi, et Circumferentia esset coelum motum, tunc licet radii extensi a Centro USque ad Circumserentiam, id est, rami seu baculi infixi in centro et deducti ad circumferentiam, non apparerent moveri prope Circumserentiam propter distantiam Uisias, Videntur tamen sensibiliter moveri Circa centrum ab oculo
posito prope illud. Et ideo similiter radii solis cadentes Super rem hic in serius facient sensibilem Uariationem anguli, licet in sole non appareret nobis motus. Et hi C est nOUus modus scintillationis quod promisi in praecedentibus me fore dicturum CAPITULUM VI. Est autem Vulgatum apud perspecti VOS, quod speculo POSito in Vase habente aquam, Cum dupleX appareat ibi imago, una
λ See the concluding sentence of the chapter on Scintillation, p. 126.
155쪽
PERSPECTIVAE PARS TENTIA o DIST. I.
I 45 erit solis, alia erit alicujus stellae eXistentis prope Solem. Sed stella fixa esse non potest quia sol occultat ORS, nec CStaliquis de planetis. quoniam planetae distant aliquando minus aliquando plus. Sed imagines habent semper uniformem distantiam. Praeterea ad lumen lunae sicut solis accidit; item ad lumen candelae; quod negligunt eX periri. Quapropter non eSt Stella quae apparet, sed est dupleX imago solis Vel lunae Vel candelae de duplici speculo refleXA. Nam SVPOrficies aquae est specularis, et ab illa fit una imago et alia a Speculo. Et aestimatur quod illa quae ab aqua fit major est et Sensibilior; quoniam radius qui facit aliam imaginem multum debilitatur propter hoc, quod primo frangitur insuperficie aquae, deinde reflectitur a speculo, tertio frangitur ad Superficiem aeris. Sed refleXio et fractio multum debilitant Speciem. Ut non poSSit sufficienter repraesentare rem : et ideo est imago illa debilior et minor et minus sensibilis. Sed intentioni meae dominatur quod imago major fit per refleXionem a speculo ; quia speculum densum eSt et habet plumbum eX altera sui parte quod impedit transitum speciei; et ideo speculum habet unde recipiat imaginem et reddat. Nam aqua propter sui raritatem habet minus de natura speculi, et ideo debilem reddit imaginem. Quod autem Objectum est de fractionibus; dicendum est quod debilitatio quae accidit per eas non facit minorem imaginem quam ab aqua, sed minorem quam fieret ' si speculum esset in sicco
AOStimatur Vero a vulgo quod omnino Verum sit quod in Speculo fracto apparent tot imagines quot Sunt parteS fractae. Sed non est ita nisi quando partes fractae non recipiunt eundem situm sed diversum. Si enim retineant eundem Si tum quem habuerunt in Speculo integro, non apparebit ni Si una imago, quia species Veniens fit una et remanet tinnsive fuerit integrum speculum sive fractum, dummodo part CS retineant situm Suum eundem ; quia punctu S refleXionis eStunus, et Unus locus eSt in quem cadit. Quando Vero partes speculi fracti recipiunt diversum situm, tunc SpecieS noceSSario
VOL. II. fieret, Reg. J. has faceret.
156쪽
mutatur, quia locus ejus in quem recipiuntur diverSUS est, et puncta refleXionum sunt diversa et in diversis locis, et ideo diversae apparent imagineS.
Tertiae partis, quae est de Visu fracto, habet quatuor capitula. Primum est in universali de visione per fractionem LCAPITULUM I. Manifestato quomodo Visio fiat per lineas rectas et refleXas, nunc tertio manifestandum est, quomodo fiat per fractas. Et licet istud sit difficilius praedictis, tamen jam habemuS magnam dispositionem ad sciendum per praedicta, eo quod in multis convenit hoc cum illis, ut in parte illa quae est de Visu recto
dictum eSt. Ouomodo necesse est radios frangi in humore Vitreo OmnOS praeter RXem pyramidis radiosae, quae transit per centra tuni Carum et humorum, et quod non frangitur aliquis radiuS pyramidis visuali S super Corneam, nec humorem albugineum, nec Super anteri US glaCialis, quoniam tota Pyramis cadit perpendiculariter super ista tria corpora. Et irent radii in centrum eorum, niSi occurrerent humor Uitreu S ante punctum illud, et ideo abscinditur necessario conuS PyramidiS, et fit curta pyramis et detruncata. Possunt autem multa Videri Praeter ea a quibus Venit haec pyramiS Sed non per radios refleXOS super oculum, quia tunc recederent ab eo ; et ideo per fractos. Nam sit ac anterius glaciale et bd Cornea,
et i e o Pyramis radialis, tunc p n radius Venit a re visibili
λ Refraction, always spolien of by Bacon as fractio, is discussed in the fifth discourse of Ptolemy's Optica, and in the Seventh book of Athagen. There is no mention of it in Euclid or in any of the works whicli pass under his name, though as has been atready said, the word refringere and iis derivatives areused in the mediaevat translation os Campirica to describe reflected rays : the Greeli original being ανακλαν, ανακλασις, &c. By Ptolemy the words fractio orseris are used of both reflexion and refraction : the first being distingui Shed asreverberatis radii, the second as penetratio radii.
157쪽
eXtra pyramidem Visualem, qui non Cadit super Corneam Perpendiculariter, nec ingreditur foramen uUeae, aut Si ingrederetur non iret ad glacialem, Sed tranSiret ultra usque ad latus oculi, sicut ad I punctum. Ergo, cum Virtus visiva non sit nisi
in glaciali, non Videbitur st per radium pl; sed quia cornea OStdenSior aere, et ' u radius non cadit perpendiculariter Super CorneRm, licet cadat infra pyramidem antO Uam Uenit ad Corneam, OPOrtet quod frangatur in ingreSSu ejUS. Similiter si a puncto CXtra Pyramidem radialem cadat radius super cornORm, et eXtra Pyramidem
Visualem, ut st d, non ibit in S, Sed frangetur in d puncto in Superficie corneae, inter inceSSum reCtum d S, et inter perpendicularem do, usque ad 2 punctum in glaciali. Et sic Videbitur ' inter incessum rectum qui est 1i l et perpendicularem ducendam a loco fractionis qui est v o, et ibit fractio usque
ad is punctum in glaciali, et sic videbitur ' per radium fractum scilicet ' h. Et ideo minus
bene Videtur quam reS QUAC sunt in basi pyramidis, quoniam illae videntur per radi OS rectos et perpendiculares. Et eodem
modo est de V visibili, ut patet
Per radios rectos et refleXos, Videtur necessario simul perfractos, et sic certius Videtur, quia duplici modo; et in hoc Completur bonitas et certitudo Visionis. Nam p punctus Videtur per radium Perpendicularem sq, quae Vadit in centrumo, et nihilominus Videtur per ' P. Nam ' a non vadit in Sed frangitur in a puncto Corneae, inter inceSSum rectum a d,
158쪽
14 8 OPERIS MAJORIS PARS OUIN A.
et perpendicularem a o usque in e punctum in superficie glacialiS. Et non solum Uidetur' per unum radium fractum, Sed per infinitos. Nam ab ipso p possint infiniti declinantes protrahi ad Superficiem corneae, et quaelibet illarum frangetur et cadet in foramen. ut veniat ad aliquem Punctum glaciali S, Sicut patet in radio p θ ; nam non Vadit in c, sed frangitur in b puncto corneae inter incessum rectum qui est δε c, et perpendicularem quae est θ o, ut Vadat in i punctum glacialis, et Sic est de infinitis. Et ideo multum melioratur et completur Vi Sio Per hujusmodi radios fractos infinitos in quibus omnis res Visa Videtur, praeter hoc quod Videatur per radium perpendicularem. Praeterea Sciendum eSt quod aliquod quod objicitur foramini potest Videri fracte et non Uidebitur recte, quando scilicet aliquod obstaculum parVae latitudinis interponitur ; ut festuca ParUR Stans Contra oculum inter ipsum et aliquod visibile impediet transitum Speciei alicujus partis ejus directum. Et tunc radii declinantes cadent super Corneam ab illa re ; quia praeter unam PCrpendicularem quae caderet nisi esset obstaculum, cadunt infinitae declinantes, ut nunc UiSum eSt. Et ideo videbitur solum per radios fractOS et non per rCCtΟS, ut patet per eXperientiam, Si qui S teneat inter OCulum Suum et aliquam rem sestucam Vel acum ; et praecipue ad candelam potest hoc eXperiri.
CAPITULUM II. De diversitate apparitionis loci imaginis per fractionem in
planiS. Sciendum Vero quod Visio per fractionem est in concursu radii visualis cum catheto, Sicut dictum est de refleXione. Sed hoc potest esse modis variis et mirabilibus. Quatenus autem omnem di Versitatem hujusmodi apparitionis Comprehendamus, oportet ConSiderare quando in planis corporibus et concavis et conveXis accidit hujusmodi diUersitas. Et secundum hoc quod oculus est in medio subtiliori Vel densiori, et res Visa e contra. Si Uero Oculus Sit in perspicuo subtiliori
159쪽
et inter oculum et rem Visam sit medium densius, Ut aqua Planae Superficiei Vel crystallus, Vel vitrum, et hujusmodi alia PerSPicua, tun C res apparet longe major quam sit: nam Uidetur sub majori angulo, et Satis propinqui USquam si medium eSset Uni forme.
Cujus demonstratio patet in figura ista. Nam i visibile Videbitur in d, ubi radius visualis a d concurrit cum catheto fh; et similiter apparebit
in c, ubi a c radius Visualis Concurrit cum C m catheto J, et ideo tota res
e i apparebit in loco c d propin-
Uius oculo, et Videbitur sub majori angillo, quam Si CorpuS Unum OSSCt. Nam sub angulo o a s videbitur per haec duo corpora, sed sub angulo L a J Videretur per unum medium Sine fractione. Si vero oculus sit in densiori medio, et res Vi Sa in subtiliori, tunc est econtra. Nam res videbitur minor, tum quia sub minori angulo Videbitur, tum quia remotius apparebit.
Nam o videbitur in is, et i in k ultrarem ViSam, ita quod o f apparebit
m l h: nam radius visualis a b Concurrit in ricum catheto h c, et radius visualis a d concurrit in k cum catheto ps k; et sub minori angulo Videtur, quam Si per unum medium Videretur. Nam nunc Uidetur reStota sub d a b angulo propter fractionem ; et sine fractione videtur sub f a o angulo majori.
160쪽
ISO CAPITULUM III. De diversitate loci imaginis in Sphaericis. Si vero non Sint corpora plana per quae visus videt Sed Sphaerica, tunc eSt magna diversitas. Nam Vel concavitas CorporiS CSt Uersus oculum vel conveXitas. Si concavitas tunc eSi quatuor modis. Nam duobus modis est, si oculus sit in subtiliori medio, et duobus modis si in densiori. Si ergo oculus sit in medio subtiliori, et concavitas medii sit Versus
oculum, poteSt OculuS esse inter Centrum medii et rem visam aut centrum inter oculum et rem visam. Et non fiat hic vis de centro medii densioris vel subtilioris, quia idem est centrum utriusque, et concaVitas utriusque est Versus oculum, quia idem est Centrum sphaerici continentis et contenti. Ponam ergo Primo omnes istos modos, deinde exemplificabo in figuris; nam sic oportet fieri propter Canonum singulorum parUitatem