장음표시 사용
211쪽
dum Oculus est in uno loco. Propter aequalitatem angulorum incidentiae et refleXionis. Ad secundum dicendum, quod coloreS ubique apparere PoSsumus imaginari eX duabus causis Uno modo quod color esset fi Xus, si Cut in aliis rebus; et faceret Speciem a se ad OCulum, et tun C ubique OSSet, et SiCUbi CUnque CSSent aspersiones, Videret colorem. Sed sic non eSt hic, quia non est Verus color, sed solum eX Visus tantasia; et ideo Causa apparentiae CSt solius Vi Sus erroneum judicium,
et ideo non apparet nisi in loco a quo ad oculum fit refleXio ; et
CX ha C CRUSa, non Prima, mutatur Secundum mutationem
videnti S. Quinque Uero Sunt Colores principaleS, ut albedo, glaUCitaS, Enumera- rubedo; viriditas, et nigredo. RUbOUS enim Aequi di Stat ab e616h hextremis, et habet unum medium respectu albi, et aliud re- Spectu nigri. Otium enim Aristoteles dicit in Sensu et Sensato SOPtem OSSO Colores. hoC est Verum dividendo glaucum in PlurCS gradu S, ut Caeruleum et puniceum, et similiter dividendo viriditatem in gradus diversos ; Sed quinque Principales
colores sunt per naturam distincti. Nam quinarius est melior numeris omnibus, ut Aristoteles dicit libro Secretorum, et hoc quantum ad numerum certitudinaliter distinguendum :licet quantum ad proprietatem naturalem in quolibet repertam
ternarius est melior. Nam hunc OXtrahimus a natura rerum.
ut Aristoteles dicit primo Coeli et Mundi, quia in omni re
trinitas Consistit, ut ibi docet, tam in Creatore quam in Creatura. Et quia numerus quinarius res certius distinguit et melius, ut dictum est, ideo natura magis intendit quinque colores. Et ideo isti quinque Colores Sunt in tricle, magis
quam alii. OX ordinatione Communi naturae Operantis et intendentis quod melius eSt. Color quidem laZuli, QUOIU UOCant Coelestem, niger CSt Cum y quadam splendoris Suavitate, et ideo sub nigro com P Ut At Ur. Et aestimatur ab eX pertis quod isti Colores CauSantur ab Their con- humoribus et tunicis oculi; isti enim Sunt ColoreS tZntum . ili dulci apparentes, et oculi partes habent aliquid de natura colorum structures. licet debiliter, secundum quorum esSO apparent coloreS in
212쪽
iride. Et quinque sunt corpora in oculo, scilicet tres humoreS, et duae tunicae, scilicet livea et cornea : Consolidativa quidem nihil operatur ad visionem ; et ideo quinque colorOS aps arent SCCundum proprietates eorum. Et quandoque k illa Corpora non habent distinctos colores. Nam in oculis diversorum UariRntUr, et apparent irides diversae aliter et aliter Variari in eadem hora, etiam in diversis temporibus, secundum quod aer inter ipSUmet iridem in dispositione sua secundum lucidum et ObSCurum Variat Ur. Signum autem quod Colores iridis possunt apparere Per oculum, eSt quod lapide heXagono posito ad oculum in loco tenebroso fiunt hujusmodi colores, et ideo similiter in materia apta in loco tenebroso in nube POSSunt Saltem apparere. Et juxta jam dicta patet facilius causa coronae, et Similiter impres Sionis apparentis in figura recta, quam Seneca Vocat Virgam et Aristoteles perpendicularem: istae enim impressioneSSunt coloratae et non aliae. Dicit igitur Seneca', Si VaporemereXCriS, Uirga est; si incurves in portione circuli, iris eSt Si in Com Pletum circulum, corona est quam Aristoteles Vocat cir- Culum Circa Solem et lunam; et Halo et Hala leti. Et aliam differentiam ' assignant, quod iris generatur in OPPOSito Soli S, Uirga a latere, Corona Sub sole. Sed quae de Circulo et corona dicta sunt possunt dici sine calumnia'. De perpendi Culari tamen et Virga aliud est. Nam non est nisi portio pa a Coronae, qUae CX diStantia superflua Videtur esSO linea recta, at quum materia deficit ad ejus complementum. GlobuS autem Vaporis grossi aliquando concurrit in directum Solis sub eo, scilicet qui est densior aere, et tamen non est superfluae denSitatis Sed proportionatae ad hujusmodi impressionem. Dico
Τ quoniam, J. See De Sensu et Sensili, cap. q. The passage iS curious from the attempt
iti. a, θῆ 4, 5. In the lalter passage the bow, both in ner and outer, is describedas three-Coloured, the colours of the outer bow being fainter and solio ing the
y J. has doctrinam for disserentiam. The senten es ends here. J. confuseS the meaning by ear ing it on, as in
213쪽
I99 ergo quod cum Vapor ille sit densior aere, et Sit qua Si Sphaericae figurae, quae aequi di Stat terrae quantum poteStPrOPter naturam gravis, radii omnes e X euntes a puncto syPraeter perpendi Cularem o ae franguntur in superficie vaporis inter incessum rectum et perpendicularem ducendam a loco fraCtionis, et omnes qui cadent in una Circulatione Circa a Xem illum franguntur ad angulos aequales, quia anguli incidentiae Omn CS sunt aequaleS, Sicut a et i et anguli fractionum intra CorPUS Sunt aequaleS, et sic de omnibus angulis radiorum cadentium in circumferentia, quae transit per puncta a gi, et eodem modo radii qui cadunt in circumserentia, quae transit Per b g, OmneS franguntur ad angulos aequales, quia incidunt ad aequales, sicut manifestum est per demonstrationem geometricam. Radii ergo unius circulationis ut o a et o f et omnes qui in circumserentia transeunt per a et f, cadunt et Vadunt post fractionem in Corpore Vapori S aequi distantis. Deinde quum ad con Cavitatem Vaporis occurrit aer, quodeSt Corpus subtilius, franguntur declinando a perpendiculari ducenda a loco fractionis, et concurrunt necessario ad Phan CtUm unum ut in o. Et similiter est de illis qui cadunt in alia circulatione, ut o b et cf, et sunt in eadem Circumferonti a Conterminal OS, et con Currunt per secundam fractionem ad punctum remotius ut in , quia radii cadentes in circulatione majori ConCurrunt in punctum remotius. Et sic de aliis cadentibus in aliis circumferentiis Semper Verum est quod omnes radii Unius Circulationis cadent in unum punctum diUersum a puncto, a quo con Charriant radii aliarum circulationum. Et sicut radii unius circulationis stant in introitu vaporis in figura circulariSUPer eum, Sic quando eXeunt, fiunt a basi circulari, et Concurrunt in unum punctum Pyramidis ; nam lumen hoc totum, quod pertran Sit vaporem Veniens ab uno puncto Solis fractum in radiis infinitis est quasi una columna rotunda, et habet figuram circularem in utraque eX tremitate, dum OSt in VRPOro, Sed postquam eXivit vapores declinantur radii in corpus pyramidale, cujus basis est e tremitas lucis columnaris, et
' No figure is given for this theorem in cither D. or O. which mahes it difficultio sol low the reasoning. With the punctuation used in J., it is impoSSible.
214쪽
conus Cadit in terram. Si igitur oculus J conum recipiat unius pyramidis, videbit basim illius pyramidis, et quia ille vapor densior est tanta densitate ut sit visibili S, praecipue Cum habeat in se lumen potest videri infra bases pyramidis, et ideo in cirCulari. Sed sicut eXperientiae multae requiruntur ad certificationem iridis, et de Colore et de figura, Si C est hic, ubi Considerandum est quod radii possunt dupliciter intelligi, vel scilicet venientes ab Uno puncto et in unum circulum in Vapore qui concurrunt ad conum unius pyramidis ; et alii qui ab eodem puncto et in alium circulum cadunt iaciunt* aliam pyramidem, et Si C de aliis ; sed coni omnium illarum Pyramidum cadunt in a Xem et Perpendicularem Venientes a puncto illo, a quo veniunt radii fracti, et pyramides fiunt curtae', neC transeunt ad puncta Con CurSUS Pro Pter Objectum aspicientis, et ideo nullus videbit per illas pyramides curtas. Ouare Si plureS RSpiciant Coronam, oportet unum eligi ex duobus, Vel quod ab aliis punctis solis veniant radii frangendi in pyramidem, ita quod ad singulos aspicientes radii veniant a singulis punctis Solis, Vel quod a basi pyramidis unius, cujus conus cadit in oculum aspicientis unius, Veniant ad alios aspicienteS Pyramides aliae quae fiunt eκ radiis accidentalibus ; ut ba Si S pyramidis principalis quae Uenit ad oculum unius Videatur ab aliis per pyramidem accidentalem, sicut illi qui sunt in angulo domus vident per radios accidentales lumen incidens per senestram. Sed hoc Secundum non PoteSt stare, quia judicium per radios principales et accidentales non potest esse aequale, Sed aspicientes Simul coronam judicant aequaliter. Item quilibet judicat
Solem CSSO centrum coronae ; ergo quilibet Videt Solem, sed radii accidentales non ducunt Visum in rem, Sed in SPOciom. Ut eXiens in angulo domus non potest Videre Solem, licet videat radium cadentem per foramen. Manifestum CSi ergo quod ad oculum cujuSlibet Venit una pyramis, cujus radii Veniunt a puncto Soli S determinato, ita quod ab uno puncto ad unum oculum Veniant radii, et ad alium oculum ab alio, et ad tertium a tertio.
215쪽
Sed haec omnia docet experientia, sicut de iride. Unde Seienti fieargumenta non certificarit haec, sed grandeS CXPerient icte Per ρὰ 'th,h
inStrtimonia Poria uiruntur, et Der Varia necessaria: Ct ideo rea SOnἰngnullus sermo in his potest certificare ; totum enim de Penset dedide. ab eXPerientia. Et propter hoc non reputo me attigisSe hi CPlenam Veritatem ; quia nondum eXpertus Sum Omnia QUAC SUnt hic neceSSaria; et quia in hoC Opere procedo Via PerSUASioni S, et ostensioni Sy quae oporteat requiri in studio sapientiae, et non Per Viam Componendi scripta de ea. Et ideo non pertinet ad me hac hora dare certificationem impossibilem, Sed Sub forma persuadendi de studio Sapientiae Pertran Sire. DC Circulo Vero circa candelam aestimatur quod Sita Vaporibu S resolutis a cibis et potibus in mensa; Vel quando aer humiduS est potest apparere, aut in Vaporibu S oculi
humidi generatur distans a candela. Sic igitur quilibet sapiens de lacili recipiet quod experientia certificat quaeStioneS
CirCa ha S res, et non argumentum. Sed nunc tranSeo ad SCC undam praerogativam istius scientiae eXperimentalis *.
partly RS a method: as an illustration that is of Rogor Bacon's firAt prorogative, the Confirmation of mathematical reasoning by experiment and observation. It willbe noted that these last words are used in the widest Sense ; being made applicabie, as the firSt Chapter Ahows, to the drawing of a geometrical diagram an eXten Sion os ordinary USe whicli remincls us of the opening SentenceS of Wallis' Arithmetica finitorum, in whicli the inductive method is frankly appliedio the investigation Os Seri OS. Bacon was led by his method to Some Sound resulis. He bogins with a collection os phenomena, colours in crystalS or hal Dpolisti ed SursaceS, in Sprayfrom a mill-wheel, or Dom ora Oar when lit by the sun , and the like, whicli, aS Wheweli says, are almost ali exam pleS of the fame kind as the phenomena Under consideration.' He combines astronomicat theory with astronomicalobSerVation in explaining the connexion belween the altitude of the bow and that of the Sun. In his proof that the centre of the bow, of the eye, and of the Sun are always in one Straight line the union of theory with observation isequat ly marhed. The conclusion that each observer Sees a distinet rainbow is clearly drawD. Not less stri Eng is his discussion of the forna of the rainbow ;which was pushed as far towards the truth as was poSsibio at a time when thelaw of variation in the an gles of refraction was Stili undiScovered. With regard to the colours of the rainbow, and in deed with rogard to colour in generat, he Shared the ignorance, not of his own time only, but of the three
216쪽
Capitulum de secunda praerogativa scientiae OX perimentaliS. HaeC autem est quod in veritates magnificas in terminis Rliarum SCientiarum, in quas per nullam viam possunt illae Scientiae, haec Sola Scientiarum domina speculati Uar Um poteSt dare; unde hae Veritates non sunt de primarum SubStanti H, sed penitus eXtra eas, licet sint in terminis earum, quum n CC sint conclusiones η ibi, nec principia. Et possunt poni e Xempla manifesta de his ; sed in istis omnibus quae Sequunt Ur, ΠΟΠOportet hominem ineXpertum quaerere rationem ut primo intelligat, hanc enim nunquam habebit nisi prius habeat eXPerientiam; unde oportet primo credulitatem fieri, donec Secundo Se UitUr eXperientia, ut tertio ratio Comitetur. Si enim ineXPertus magnetem trahere ferrum, nec audiens Ab aliis, quod trahat, quaerat rationem, ante CXPerientiam n Un-
quam inveniet. Et ideo in principio debet credere his quieX perti sunt, vel qui ab eX pertis fideliter habuerunt, nec debet
reprobare Veritatem propter hoc, quod eam ignorat, et quia ad eam non habet argumentum. Recitabo igitur ea, quae Per OXPerientiam teneo esse probata β. EXEMPLUΜ I. Mathematica bene producere potest astrolabium Sphaericum, in quo deSCribuntur quaecunque de Coelo necessaria sunt homini, secundum longitudines et latitudines certas, tam de circulis quam de stellis juXta artificium Ptolemaei in octavo Almagesti, juxta quod dixi per quandam similitudinem, sed non tamen omnino per artificium illud, oportet enim plus
217쪽
dicit Alpharagius in libro de Motibus Coelestibus; et AUOrrOeSin primo Coeli et Mundi; deinde cometae, maria, et flumina
fluentia, medullae et cerebella et morborum maioriRC. Herbae etiam in partibus suis multum aperiunt se et claudiant Secundum solis motum. Et multa talia inveniuntur quae Secundum motum localem totius Vel partium moUentur motu Coeli. Sapiens igitur eYcitatur per Considerationem hujuS-
modi rerum similem in parte illi quod intendit, ut ad illud
PerVeniat aliquando. Et tunc thesaurum uniuS regis Valeret hoc instrumentum et Cessarent instrumenta a Stronomine, et
horologia, et esset pulcherrimum spectaculum sapientiae. Sed pauci de tanto miraculo et similibus in mathematicae terminis Praeclare et utiliter scirent cogitare δ.
218쪽
OPERIS MAIORIS PARS SEX M. EXEMPLUM II.
Prolonga- Potest Vero aliud eNemplum poni in terminis medicinae, humnii lise et Prolongatione Vitae humanae, ubi ars medicinalis remedium non habet nisi regimen sanitatis. Est autem Ulterior longae Vitae eXtensio possibilis. A principio mundi fuit magna A prolongatio vitae, sed nunc ' abbreviata est ultra modiam . Causam autem hujus prolongationis et abbreviationis aestimaverunt multi esse a parte Coeli. Nam aestimaUerunt quod coeli dispositio fuerit optima a principio, et mundo SeneSconte omnia tabescunt, aestimantes stellas fuiSse Creatas in locis Convenientioribus, in quibus stellae suas habent dignitates, quae vocantur domus, eXaltatio, triplicitas, laci CS et terminus, et in meliori proportione earum ad invicem Secundum di Versitatem aspectuum' vel projectionem radiorum invisibilem, et quod ab illo statu paulatim recesSerunt, OtSOcundum hunc recessum ponunt Uitae decurtationem USque ad aliquem terminum fixum, in quo est Status. Sed hoc habet multas contradictiones et dis cultates, de quibus eStmodo dicendum. Rules of Et Si Ve hoc fuerit Uerum SiUe non, neceSSO OSt Aliam causam hest ei.d Z8Signisi h quae nobis Prompta eSt et plana, Cui contradici non PotCSt, quam S Cimus per eXperientiam. Et ideo circa illam negotiandum est, ut appareat mirabilis et ineffabilis utilitas et magnificentia Scientiae EX perimentalis, et aperiatur Via ad ma Ximum Secretum Secretorum, quod Aristoteles occultavit in libro de Regimine Uitae'. Cum enim regimen SanitatiS debeat esse in cibo et potu, somno et Vigilia, motu et quiete, CVaCuatione et retentione, aeris dispositione, et passionibus animi; ut haec in debito temperamento habeantur ab infantia; de his temperandis nullus homo Vult curare, Oti Am neC medici, quia nos videmus quod de millenario medicorum Vix erit unus qui saltem leviter curabit. Et rarissime accidit quod aliquis Curat Suffcienter, et hoc nunquam accidit in juventute, Sed aliquando inter tria millia unus si cogitat de his, quum senescit
Τ longa, J. y nee, J. y aspicientium, J. ' See note On UOl. i. P. ΙΟ.
219쪽
et tendit ad mortem, tunc enim timet sibi et cogitat ut valet. Sed tunc non potest apponere remedium propter debilitatem Virium et Sensus et propter CX perientiae desectum. Et ideo PatreS corrumpuntur, et generant filios Corruptos, et habentes dispositionem ad mortis festinationem. Et deinde per cles C tum regiminis filii corrumpunt seipsos; et sic filius filii hab idispositionem malam duplicem; et tertio seipsum Corrumpit Propter desectum regiminiso Et sic currit de patre in filios corruptio compleXionis; usquequo sestinatio facta sit ultimata, sicut accidit his temporibUS. Et non solum haec causa accidentalis invenitur, sed alia quae consistit in desectu regiminis morum. Peccata enim debilitant vires animae, ita quod impotens est ad corpori S regimen naturale ; et ideo debilitantur Vires Corporis, et festinat ad mortem ; et haeC Corruptio currit a Patre ad filium, et sicultetius. Et ideo oportuit propter has duaS CRUSAS natural OS, quod longaevitas hominis non serUaret ordinem naturalem a principio ; sed propter has duas causas abbreviata est longaevitas hominis contra naturam. Praeterea certis eXperimenti Sprobatum est, quod ista sestinatio nimia est retardata pluries, et longaeVitaS prolongata per multoS annos Per OXPOrientias secretas ; et multi hoc scribunt auctores. Propter quod oportet
quod sit haec nimia sestinatio accidentalis, habens remedium possibile.
POSt URm Uero OStonsum est, quod Causa hujusmodi sestinationis est accidentalis, et ideo quod remedium sit POSSibile, nunc redeo ad hoc eXemplum quod volui in terminis medicinae declarare, in quo potestaS artis medicinalis non habet unde compleat. Sed ars experimentalis supplet defectum medicinae in hac parte. Non enim Potest ars medicinalis nisi dare regimen sanitatis Sufficiens Secundum OmnOS aetates. QuamviS enim de sussicienti regimine senum insum- cienter locuti sunt auctores noti hoc tamen fuit arti medicinae possibile. Et hoc regimen consistit in temperato usu Cibi et PotUS, motu S et quietis, Somni et Vigiliae, evacuationis et retentionis, aeris et passionum animae. Quod si a nativitate homo haberet sum ciens regimen usque ad finem Vitae, tunc
Veniret ad terminum Vitae ciuem DeuS et natura ConStituoriant
220쪽
Secundum possibilitatem regiminis sum cientis. Sed quia impossibile est quod hoc regimen SerVetur ab aliquo, et Pauci
immo etiam quasi nullus a ju Ventute curat de hoc regimine, et paucissimi senes servant hoc regimen ut poSsibile eSt, ideo oportet quod Veniant accidentia senectutis ante Senoctialem et senium, scilicet in tempore consistendi, quae est ROtRS Pul Chritudinis et fortitudinis humanae, quae his temporibus non durat ultra quadraginta quinque Vel quinquagini R ann OS. Et haec omnia accidentia Senectutis et senii sunt Canities, palliditas, Cutis corrugatio, multitudo mucilaginis, CXcreatu Sputridus, lippitudo oculorum, et universalis laesio organorum sensibilium, diminutio sanguinis et spirituum, debilitas motu Set anhelitus et totius corporis, defectus Virium animae tam animalium quam naturalium, insomnietas, ira, et inquietatio
animi, et obli Vio, de qua dicit Haly in regalis, quod senectus
est domus oblivionis: et Plato, quod est mater lethargiae. Et propter defectum regiminis sanitatis haec accidentia omnia et plura alia veniunt hominibus in aestate Consistendi, scilicet Secundum majUS Ot minus et secundum quod melius et prius Se re Merint homines in sanitate, et secundum quod sunt melioris et sortioris