장음표시 사용
381쪽
MORALIS PHILOSOPHIA PARS PERTIA. 365
qui Cquam et in arduo positum contingere quamdiu apud Se CSt. DesCiscat oportet a solito, e t efferatur, et mordeat fronOS, et rectorem rapiat suum, eoque serat quo per Se timui SSet
Hic finis Verborum Senecae λ; volentis quod per rocreation CS aliquando excellentes intendat animi vigorem, et majora conetur quam Si se spiritualibus et mentalibus Occupationibu S continuis se daret. Heliseus quidem propheta jussit pSalterium adduci ut harmoniae corporalis delectatione e XCitatus animUS facilius ad divina ra Poret Ur.' The foregoing extracis Dom Seneca contain many variationS DOm the teXtnΟw USualty adopte i. Some os these are evidently clue to Bacon himself, occurring natural ly aS the result os condensation. Some may be due to the impersection of the texi used by him. This may havo been a copy of the Milan MS., considered by experis to be of the ninth centu . and containing the Dialogues for which, Bacon telis iis, he had for a long time made search in Vain. Such a copy may have been Sent to him by Campano of Novara J Other errora are dolabiless due to the incompetetice of Bacon 'A transcribet S. Someos the more obvious mista kes have been corrected. But no attempt has been made to elevate this Series of extractes to the standard of a critical edition.
382쪽
CAPITULUM I. The Chiig ProtraXi hanc partem tertiam Philosophiae Moralis gratis L si ζ' PrOPter Pulcritudinem et Utilitatem sententiarum moralium
os ali sub- et propter hoc quod libri raro inveniuntur a quibus erui 'I: has morum radiCeS floreS, Ot fructuS. NunC autem Volo aCCephilo- dere ad partem quartam hujus scientiae, quae licet non sit
bilior et dignior non solum ea parte Sed omnibuS: quoniam consistit k in persuasione sectae fidelis credendae et amandae et operibus Comprobandae, quam debet humanum gonus recipere. Nec est aliquid de philosophia magis necessarium homini. nec tantae utilitatis nec tantae dignitatis. Nam maXime propter hanc partem Verum est quod Morali Philosophiae subjiciuntur omnes Scientiae. Tota enim sapientia ordinatur ad salutem humani generis Cognoscendam . et haec salus ConsiStit in perceptione eorum quae ducunt hominem in felicitatem alterius vitae. De qua dicit Avicenna quod ipSaCSi quam oculus non Vidit nec auris audivit, ut prius tactum CSt. Et Cum haec parS quarta philosophiae intendit hanc salutem inVestigare, et ad eam allicere homines, ideo omnes scientiae artes et ossicia, et quicquid cadit in consideratione hominis, obligatur huic parti nobilissimae civilis scientiae; et hic est finis humanae considerationiS. Influence Propter quod utilissimum est considerare intentionem hujus khhd lai Parti S et cuilibet Chri Stiano competit propter suae profes-OD xbe Wel sionis confirmationem, et quatenus habeat unde corrigat states. ObCTrantCS. Nunquam Uero DeUS potest denegare humano
383쪽
MORALIS PHILOSOPHIA PARS OUAR A.
generi cognitionem Viae saluti S, cum omnes homines Velit salvos fieri secundum Apostolum. Et sua bonitas infinita eSt, propter quod reliquit Semper hominibus modos per quOS illuminentur ad Cognoscendum Vias Veritatis. Aristoteles quidem in sua Politica descendit ad species sectarum, et dicit quod ipse Vult Considerare de Sectis et legibus civitatum quatuor Vel quinque Simplicium, et Uidere quae leges corrumpant ci Vitates et regna, et quae non. Dicitque quatuor Vel quinque Simplices OsSO SectaS corruptas, intendenS quod secta vel leX dicitur Simple X propter legem Simplicem, et composita propter finem compositum, quia omnis Secta Variat Ur Secundum conditionem finis, ut docet Alpha rabius in libro De Scientiis, exponens Sententiam Aristotelis Circa Sectas λ. Istique fines Simplices secundum Alpharabium, eVidentiu Stamen Secundum Boetium, tertio de Consolatione Philosophiae, sunt; VoluptaS, Divitiae, Honor, Potentia, Fama Seu Gloria nominiSη. Et nunc recitabo principales nationes apud quas Variantur Sectae Per mundum quo modo currunt ut Sunt, SaracCni, Tartari, Pagani, Idololatrae, Judaei Christiani. Non enim Sunt PlureS Sectae Principales, nec posSunt e SSO US UC ad
omnibus i Stis, Vel quatuor quibusque, Vel tribus, Vel duobUS, secundum di Uersas Combination CS. Sed praeter hos fines est alius, scilicet felicitas alterius Uitae, quam diversi diversimode quaerunt et intendunt. Quia quidam ponunt hanc in deliciis corporis, quidam in deliciis animae, quidam in deliciis utriusque. Adhuc Sunt sectae
y The referende is to the fifth chapter of Alpharabius ' Short work De Scientiis See noto, UOl. i. p. IOI) : Universalis scientia inquirit de speciebus accidentium et consuetudinum voluntarium, et de habilibus et motibus et gestibus a quibuS procedunt illae actiones et consuetudines, et de finibuS propter quaSSint . . et ex finibus propter quas fiunt di Stinguit actioneS quae Sunt in uSU, et declarantur quae ex eis vere sunt beatitudo, cit putantur, Cum non Sint, beRtitUdo. . . . Quae autem putantur beatitudo et non Sunt, Sunt Sicut Victoria, et gloria, et dilectioneS.' Cf. Consol. Philosophiae, lib. iii. Prosa a. HabeS ante oculoS propositam fere formam felicitatis humanao : opeS, honoreS, potentiam, gloriam, VoluptatOS.'' Both MSS. have Christianam. Eut I thin k it So certain that Bacon wrote Antichristi, that I have ventured to insert it in the text. The rem
384쪽
compositae eX hac felicitate, et aliis finibus omnibus vel pluribus, et hoc diversis modis. Nam licet suturam felicitatem intendant, tamen multi dant se voluptatibus; et alii ad divitias anhelant. et quidam ad honores aSpirant, et quidam ad potentiam dominandi, et quidam ad gloriam famae.
Tangam autem Primo tres divisiones sectarum ut pateat ad quid tendatur. Deinde negotiabor circa electionem SOCicte fidelium; quae sola debet mundo communicari. Quidam autem Volunt istos fines vitae praesentis habere, non aestimantes se deficere a sutura felicitate qualitercunque abutantur bonis temporalibus, et immergant se illecebris Voluptatum, ut Saraceni qui u Mores multiplicant quantum
Quidam vero ardent libidine dominandi. ut Tartari Secun-
eSSe in terra Sicut unus Deus in coelo, et ille dominus debeti PSC CSSe et Constitui, ut patet in epistola quam misit Domino LudoVico regi Franciae, in qua petit ab eo tributum, Sicut in libro ' fratris Gulielmi de moribus Tartarorum continetUr, quem librum scripsit praedicto Regi Franciae. Et patet CX OperibUS eorum quomodo jam regna Orientis posSederunt, de nullis deliciis curantes; sed magis inhumani in hac parte laCte equino abutentes pro potu, et cibos immund OS et immunde soliti sunt percipere, ut eX libro praedicto, et fratri S
Johannis de Vita Tartarorum; et eX Cosmographia Ethici philoSophi manifestum est. Nam iste philosophus et illi
k dominum, O .: deum, D. The letter of Mangu whicli Rubru quis took bachwith him to Lovis IX, began thus : Praeceptum eterni Dei est, in Caelo non
eSi niSi unus DeuS aeternus. Super Terram non est nisi unus dominus Chingi SChan. ' The letter concludes in thes sanie defiant stratii : Si vultis nobis obedire mittatiS nuncios vestros ad nos: et sic cortificabimur utrum volueritis habere
nobiACum pacem vel bellum. ' The predecessor of Mangu, Κuyuk, had repliedio Pope Innocent IV's mission, directed by Carpini, in a similiar way. Si
pacem desiderati S habere nobiscum. tu papa, imperatores, regeS omnlS Cuncti qUO Potentes Civitatum et terrarum rectores ad me pro pace diffiniendo nullo modo venire differatis, et noStram audietis reSponsionem pariter et Voluntatem. . . . VOS habitatoreS occidentiS Deum adoratis et solos vos Christianos eSSecreditis, et alios contemnitis ; sed quomodo scitis cui gratiam suam conferre dignetur ' Nos Deum adoramus, et in fortitudine ipsius ab oriente usque ad occidentem delebimus omnem terram.'* Already osten referred to. See UOl. i. P. 356.
385쪽
MORALIS PHILOSOPHIA PARS OUARTA. 360
libri de moribus Tartarorum describunt hanc gentem peSSimam et immundissimam, ut patuit in parte Mathematicae lde gentibus et locis hujus mundi. Pagani Vero puri qui consuetudine Ui Vendi pro ratione Pagans legum utentes, ut Praceni η et nationes confines eis; deliciis divitiis et honore istius Vitae detinentur, cum intentione alterius, ut qualis fuerit hic et quantus, talis et tantus Restimatur ire in vita sutura. Unde in morte faciunt se comburi publice cum lapidibus pretiosis et auro et argento et deXtrariis et familia et amicis et omnibus divitiis et bonis, speranteSquod post mortem omnibus his gaudebunt.
Similiter Idololatrae cum bonis istius mundi Credunt POS- Idolateres. Sidere futura, e XCepto quod Sacerdotes eorum Castitatem VOUent, et a delectatione tu Xuriae gaudent abstinere, Sicut
patet e V regionibus Orientis in parte Aquilonari, ut prius tactum est in Locis Mundi. Et omnes isti eXpectant bona Corporalia alterius vitae, nihil de spiritualibus sapientes ; et
non est Contra leges eorum ut, qualitercum UC POSSint, qURC-rant bona mundi hujus, nec se rei utant, Ualitercumque contingat, frustrari a Vita sutura. Sed Judaei bona temporalia et aeterna sperabant : di Uer- Je VS simode tamen, quia Spiritualiter Sapientes Virtute legis aspirabant ad bona non solum corporis sed animae. Literaliter Vero Considerantes legem. Credebant bona alterius Vitae tantum corporalia. Similiter nec per saS et notaS, secundum legCm Corum, quaerunt temporalia, Sed auctoritate Dei et Secundum jura. Licet enim Spoliaverint multas nationes et
y D. has Metaphysicae. But the reserenoe is to the geographical Sectionof the solarili part of the Optis Majus. Cf. vol. i. p. 3II, for a notice of JOhn Carpini 's repori on Tartata. The foui th chapter of Carpini s work treats of the good and the had side of the Tartar character. Anser cloing justice totheir admirabie military discipline, and to the Chasti ty of their women, hedeScribes their intemperance, their mul feed in g, their treachery, and the Systematic Staughter of their captives. c. de Gebg. Rectioil δε Memo, res,VOl. iv. 1839 , pp. 594 and 633-64 I. y This word is so spelt in D. and Ο. But it should have been writ ten Prusenior PTUSCeni, as in Vol. i. p. 36o. Where the PruSCeni and other surro undingtribes are spolien os as Pagans. Cf. p. 377, where their ill-treat merat by the Teutonic knighis is spolieri os as a bar to their converSion.' See Vol. i. p. 373. By Rubruquis, aS by Marco Polo, the Buddhisis areat ways spoken os as Idololatrae.
386쪽
ChristianS. Relative Value of thesereligionS.
subjugaVerint, hoc seCerunt SeCundum justitiam. Nam eis debebatur de jure haereditario Terra Promissionis, eo quod fuerunt de stirpe filii Noe; et filii Cham invaserunt illas
regiones injuste, cum non fuerunt datae in Sortem eorum a
principio. Nam Egyptus, et Africa et Aethiopia fuerunt datae filiis Cham; ut patet eX Scriptura, et Per San Ctos, et
per historias ; et prius tactum est de hoc λ. Christiani vero spiritualibus spiritualia ComparanteS SOCUndum legem suam, POSSunt temporalia habere propter humanam fragilitatem ut eXerCeant spiritualia in hac Vita, quatenu Standem perVeniant ad aeternam, tam corporaliter quam Spiritualiter. Et tamen in illa vivent sine rebus extrinsecis quibuS in hac Vita praesenti utuntur homines. Nam corpus animalefiet spirituale, et totus homo glorificabitur, et vivet cum Deo et angeli S. Principales igitur sectae sunt hae. Paganorum Prima CSt,
minus de Deo scientium ; nec habent sacerdotium. sed quilibet pro voluntate sua fingit sibi Deum et colit quod vult, et sacrificat ut sibi placet. Deinde sunt Idololatrae, qui SaCerdotes
habent et synagoga S et Campanas magnas, sicut Christiani, quibus Vocantur ad Suum officium, et OrationeS certas et sacrificia determinata, et ponunt plures DeoS; nulliam autem Omnipotentem. In tertio gradu sunt Tartari, qui unum Deum adorant omnipotentem et Colunt. Sed nihilo minus ignem Venerantur et limen domus. Nam omnia transducunt per ignem ; unde reS mortuorum et e Xennia et nuntios ducunt
inter ignes et alia, ut purificentur. Nam leX eorum dicit omnia eXpiari per ignem. Quicunque etiam Calcat Super limen domus damnatur ad mortem. Et in his duobus et quibusdam aliis sunt brutales multum. In quarto gradu Sunt Judaei, qui plus Secundum suam legem deberent sentire de Deo, et Vernciter aspirare ad Messiam, qui est Christus. Et
sic secerunt illi qui spiritualiter legem sciebant, ut Sancti Patriarchae et Prophetae. Quinto loco sunt Christiani, qui legem Judaeorum spiritualiter peragunt, et addunt ad ejuSComplementum fidem Christi. Postremo veniet leX Antichristi, qui subvertet alias leges ad tempus, nisi quod electi
387쪽
MORALIS PHILOSOPHIA PARS OUARTA. 371
in fide Christiana stabunt, licet cum difficultate propter furorem
Persecutionis. Se X igitur sunt leges secundum hanc distinctionem et SeX Secundum priorem Penes Voluptatem, di Viti RS, honorem, Potentiam, famam, aC selicitatem alterius Vitae neglectis his bonis temporalibu S. Atqui superius λ, in comparatione Mathematicae ad Eccle- Connexionsiam. revolutae sunt Sectae SeCUndUm Via S AStronomiae, et ieiisti otigin Uentae Sunt SeX, ut leX Saturni, leκ Martis, leX Solis, Wiib
le X Ueneris, lex Mercurii, leX Lunae. QualiterCUm Ue igitur influeneeg. SectaS distinguamus, inveniemuS Semper Se X. Nam Primnet principalis distinctio haec est penes planetas; ad illam
Sequuntur aliae, quoniam Coelestis virtus inclinat hominem ad legum susceptionem, aut Omnino, aut ut m Ult Um, aut ut saCilius suscipiantur. Nam licet anima rationalis non cogitur ad aliud, tamen, ut superiuS Ost Ueri fi Catum, multum alteratur Complexio hominis ad scientias, ad mores et lege S, quibus alterationibus anima CXCitatur in quantum est actus
corporis, et indu Citur ad actus publicos et pri Uatos per CoeleStem constellationem, Salva in omnibus arbitrii libertate'. Et inde accidit quod, Secundum Conjunctiones Jovis cum aliis PlanetiS, sex oriuntur in cordibus hominum innovationes legum
et Consuetudinum, Sicut Superius est notatum. Et plureSSCCtRe non poSsunt eSse nisi seκ ; et aliquando homines unius sectae inclinant se ad sectam alterius, propter sortitudinem Constellationis, et aliquando mutant sCCtam propriam omnino, vel principaliter, vel miscent conditioneS alterius SeCicte, SeCundum quod diversae constellationes Occurrunt. Et sic
accidit quod fiunt sectae compositae eX partibuS plurium Sectarum. Nam Saraceni licet principaliter utuntur lege Venerea, tamen miscent multum de lege Judaeorum et lege Christiana, quoniam Variis baptismatibus, sicut Judaei, Utuntur, et sacrificiis consimilibus in parte. Christum autem dicunt Filium Uirginis, et maximum Prophetarum et multa Evangelica dicta retinent in sua lege; et omnes desiderant mori morte Christianorum ; sicut in disputatione quam habuerunt cum Christianis et Idololatris coram magno imperatore Tartarorum professi sunt, ut in libro de moribus Tartarorum
388쪽
docetur λ. Tartari vero legem Martis principaliter confitentur. Nam et ignem Venerantur, et bello student et philosophiaem AgnalibUS Vacant. more antiquorum Chaldaeorum quibus leX Martis ascribitur. Et tamen inclinant se ad legem Mercurialem. Nam filios eorum permittunt instrui in EVangelio et vitis Patrum. Et quando infirmantur, petunt Sacerdotes Christianos et Crucem, et aquam benedictam, Sicut in libro fratris Gulielmi docetur, et experientia hominum fide dignorum nos Certificat in hac parte. LeX vero Judaeorum est Saturni ; et leX Christianorum Mercurialis ab astronomis
dicitur. Propter certRS Causas ut Sta portus annotatum OSt. Sectae Vero Paganorum et Idololatrarum reducuntur ad Sectam Martis et Aegyptiacam quae est SeCta Colon S Sol Cm,
qui est dii X militiae coelestis. Nam istae duae sectae et illae Colunt Creaturam pro Creatore, eo quod Idololatrae imagines manu factas et Coelestes Venerantur. Et ideo, in quantum Coolestes naturas colunt, cum Aegyptiacis conCordant. In quantum haec in seriora. Cum Martis lege conUeniunt. Pagani Uero simul Colunt inferiora et coelestia. Quicquid enim eis Occurrit utile, sive Sol sive Luna sive animal sive lucus Sive aqua sive ignis, si Ue aliud aliquid, Colunt per amorem. Quicquid vero eis terribile est colunt per timorem. Propositis vero his Sectis principalibus tam secundum USum gentium quam Secundum ViaS Astronomiae, et Secundum diversitates finium sequitur consideratio qualiter Oporteat PerSuadere de sectae Veritate. Dictum est quidem prius in Mathematicis circa infidelium conversionem quod dupliciter 'contingit fieri persuasionem de sectae veritate quae Sola OSt
y It is interesting to compare what sol lows with the third and fourth chaptersos the first book of Thomas Aquinas' treati se Contra Gentiles, e . g. Est in his
quae de Deo confitemur, duplex Veritati S moduS. Quaedam namque vera Sunt de Deo quae omnem facultatem rationiS OXcedunt. ut Deum eSSe trinUm et unum. Quaedam Vero Sunt ad quae etiam ratio naturali S pertingere potest, Sicut eSt
Deum OSSE, Deum eSSe unum, et alia hujuS modi, quae etiam philosophi demonstrative de Deo probaverunt, ducti naturalis lumine rationis.' What particular passage in the fourth part of the Optis Majus is referred to by Bacon is not qui te clear. But it is fuit os passages that would be apposite. Cf. Vol. i. pp. G53-4. The whole of the second part is directed to the fame
389쪽
MORALIS PHILOSOPHIA: VANS ONAN A. 373
Christiana. Quoniam aut per miracula, quae Stant SVPrR DOS et supra infideles, de qua Via nullus poteSt PraeSumere : a Ut per Uiam Communem ei S et nobi S, quae eSt in poteState nOStra et quam non POSSunt negare, quia Vadit per Vias humanae rationis et per ViaS philo Sophiae; quae etiam propria eStinfidelibus ; quoniam ab eis totam habemus philoSOphiam, et non Sine CAUSA IDRXima, quRlOnu S nOS pro nobis habeamus confirmationem fidei nostrae, et ut pro salute infidelium possimus et Caciter perorare. Nec oportet objici illud Gregorii quod fides non habet locum, ubi humana ratio praebet e XPerimentum Nam hoc est intelligendum ubi homo Christianus solum inniteretur humanae rationi aut principaliter. Sed hoc non debet fieri : immo credendum est Ecclesiae et Scripturae et Sanctis et doctoribus Catholicis et hoc principaliter. Sed in solatium humanae fragilitati S, quatenuS Vitet tentationes erroneas, utile est Christiano habere rationes emcaces eorum quae Credit, et debet habere rationem suae fidei pro Causa omni requirenti eam. Sicut docet beatus Petrus in Epistola prima, dicenS, Dominum autem Christum sanctificate in cordibus Vestris, parati semper ad satisfactionem omni poscenti Vos reddere rationem de ea quae est in Vobis fide et spe. Sed non posSumuS hic arguere Por legem nOStram, nCC PCrauctoritates Sanctorum, quia infideles negant Christum Dominum et legem suam et SanctOS. Quapropter Oportet Uaerero rRtiones Per Alteram Viam, et haec est communis nobis et infidelibus, scilicet philosophia. Sed potestas philosophiae in haC parte maXime convenit Cum Sapientia Dei immo est Vestigium sapientiae di Vinae datum a Deo homini, ut per hoc vestigium excitetur ad divinas Ueritates. Nec ista Sunt propria philosophiae sed communia theologiae et philosophiae, fidelibus et infidelibus, a Deo data et revelata a philosophi S, quatenuS genu S humanum praeparetur ad divinas Veritates speciales. Et rationes de qui US loquor, non Sunt alienae a fide, nec eXtra principia fidei, Sed eX radicibus ejus eruuntur, Si Cut manis Stum est eX dicendis. POSSem Uero ponere Vias Simplices et rudes Vulgo infidelium
390쪽
Proportionales. Sed hoc non eX pedit. Nam Vulgus est nimis imperfectum, et ideo persuasio fidei quae vulgo debetur est rudis et indigesta et indigna sapientibus. Volo igitur altius ProCedere, Ot dare persuaSionem de qua sapientes habent judicare. In omni enim natione sunt aliqui industrii et apti ad Sapientiam quibus rationabiliter persuaderi potest ; ut, ipsis informatis, fiat Vulgo per eos perSuasio sacilior.
Suppono Vero in principio tres eSSO CognitioneS una CSt per Studium inVentioni S propriae per Viam eXperientiae. Alia est per doctrinam. Tertia est ante istas, et Via in eas, quae Vocatur Cognitio naturalis ; et hoc ideo quia est communis omnibus. Illud enim naturale est quod omnibus ejusdem speciei eSt Commune. ut Comburere est naturale igni, sicut
Aristoteles exemplificat quinto Ethicorum : et Tullius hoc idem dicit in principio de Quaestionibus Tusculanis, et
videmus per e X empla infinita. Nam dicimus Voces brutorum significare naturaliter, quia sunt communes indi Viduis suae Speciei; et hujusmodi naturaliter a nobis Cognita sunt in quibuS omnOS Concordamus, ut quod Omne totum majus eSt Sua parte, et hujusmodi, tam incompleXa quRm CompleXa. Scimus etiam quod anima rationalis nata est Veritatem CognOSCOre et amare eam, CUJUS amoris probatio est operi SeXhibitio; secundum Gregorium et Omnes SanctOS et philosopho S. Quidam autem aestimant quod duae partes sunt in anima di Uersae, seu duae potentiae, ut una Sit qua Verum CognOSCat, alia qua Velit audire Veritatem cognitam. Quidam Uero Credunt quod una est subStantia animae quae utraque facit. quia isti actus sunt ordinati ad invicem, eo quod Veritatis cognitio est propter ejus amorem una enim et eadem Potentia. SeCundum eos primo apprehendit Veritatem, et POStea eam
Cognitam diligit et complet in opus. Unde Aristoteles vult tertio in de Anima quod intellectus speculativus Veritatis pereXtensionem ad ejus amorem fit practicus. Nec unquam facit differentiam specificam inter intellectum speculativum et practicum, sicut facit inter intellectum et Sensum et animam
' De Anima, iii. cap. I. The whole chapter is to the potnt, and especialty θ 6 :