장음표시 사용
431쪽
quod luna, etiam quando in eclipsi est, rubea CSt, quia e Xtra umbram non recipit lucem ; sed in umbra habet speciem lucis debilem, quae Uenit a luce tranSeunte e X tra per latera et fines Umbrae, Sicut poStea magi S eX planabitur. Ueruntamen Sciendum, quod species solis, quaO est de natura HuS Specifica,
non potest compleri in luna et stellis, licet in eis fiat luX, quia tunc Oporteret lunam et stellas fieri solem, quod est impoS- sibile. Lux enim est qualitas communis soli et stellis et igni, licet magis sit in sole; et ideo potest species lucis compleri in
luna et stellis et non species Substantiae solis, quia sol et luna et stellae differunt in substantia specifica, sicut e X poSterioribus manifestum erit. Et tu X non est de eorum SubStantia. sed accidens commune eis et igni; licet aliqui solebant dicere lucem esse formam substantialem Solis et stellarum; sed hoc est falSum. Et haec nunc dicta manifestantur per hoc, quod si sint duo effectus omnino similes agenti et omnino diUersi numero . ita quod non sint Sicut unus effectus, qui primo CSt incompletu S. Otpostea ille idem numero Compleatur, tunc Ciam agen S agat in Candem Partem patientis, erunt in eadem parte patientis duae formae ejusdem speciei ponentes in numerum. Sed hoc non
est possibile, quia forma appropriat et numerat sibi materiam propriam in qua est ; et tunc essent duo igneS in eadem parte ligni igniti, quod fieri non potest propter dictam rationem.
Et iterum quia Sequeretur quod alter eSSOt otiosuS; una enim illarum formarum sufficeret perficere materiam in qua CSi ergo reliqua Superfluit : sed natura nihil facit superflue nec otiosum nisi eX errore, ut in monstriS et PCCCatiS naturRC, quod hic non habet locum. Sciendum tamen quod licet species sit similis nomine et Identi tydefinitione generanti eam, ut species ignis in aere et ligno, bii tamen magis proprie et intelligibilius dicitur quod aer vel preserve ilignum assimiletur igni per speciem, quam quod ibi sit indi Vi- έs Iduum igni S, propter hoc quod individuum aeris vel ligni est ibi x0 xi,
actu CXi Stens in sua natura specifica, et ideo non sunt ibi duo individua, ponentia in numerum, Scilicet unum aeri S, et aliud igniS, Sed unum absolute, scilicet aeris, quod habet eSse Com-Pletum, et ideo praevalet in hac parte ut fiat ab eo denominatio
432쪽
individuitatis. Est tamen hoc individuum aeris igni assimi latum in natura igneitatis per speciem ignis praeSentem in eo; unde hoc individuum dicitur aer ignitus. NeC enim eSit Antum aer, nec tantum ignis, nec principaliter ignis, sed Principaliter aer ignitus tantum ; et ideo quod ibi est de igne est individuum ignis incompletum, et in alio Completiori e X-iStens, quod principalius est et quod magis est nominatum. Et ideo multo minus dicemus quod in aere est individuum hominis vel solis vel alterius rei nobilis ; sed dicemus quod aer eStassimilatus homini vel soli per speciem . quae tamen OSt HuSdem naturae specificae in qua est homo Vel sol, et in sorma eadem collocatur licet secundum esse in completissimum ; quod etiam impossibile est compleri, ut docebatur prius. Et propter illud esse in completissimum dicitur individuum aeris assimi latum soli, non indi Viduum solis Cum incliViduo aeris, nam a completo fit denominatio. Si vero contra hanc Veritatem et priorem adhuc dicatur, quod Aristoteles dicit in libro de Sensu et Sensato λ, quod Color
non habet esse nisi in mixto, et similiter odor et Sapor, et hujusmodi, et ideo in aere et simplicibus elementis et corporibu S non potest esse color aliquis : dicendum est quod Color Secundiam CSSe Completum non potest eSSO ibi, nec odor, neCSapor, nec hujusmodi, Sed tantum secundum eSse incompletum. Et iterum concedendum est quod aer et Caetera Simplicia, quantum recipiunt de esse coloris et hujusmodi passionum quae sunt naturaliter in mi Κtis, tantum recipiunt de esse miXtionis. Agens enim quod potest alterare aerem ad colorem, PoteSt alterare ad miXtionem ; scilicet ut in aere
simplici species cujuslibet mi Xti fiat, secundum quod requiritur ad species passionum quae fiunt in aere ab illis passionibus cujusmodi sunt color et odor et hujusmodi. Nam aer est inpotentia ad mi X tum, et potest mi X tum Completum fieri de eo, et ideo multo sortius potest alterari ad eSSe mi Xti quantum species mi Xti requirit.
y The reserence is to the third chapter of the treatiso De Sensu et Sensili, in whicli the nature os colour is cliscussed at considerable longili. It will be seenthat Aristolle was very far frona saying that thoro Could bo no colour in elemental hodies, though his own eXplanation iS, aS may be SuppOSed, obScureand inadequate.
433쪽
Tertio sciendum est quod agens naturaliter tacit eundem Uniformi tyeffectum primum, ut Speciem, in quamcunque agat, ita ti,ius,iquod uniformiter agit a parte Sua ; quia Solum agenS quod agent, agit secundum libertatem Voluntatis et per deliberationem, potest agere difformiter a parte sua. Agens naturale non habet voluntatem nec deliberationem, et ideo uni sormiter agit. Etiam si agens habens voluntatem, Ut homo, agat per modum naturae in generando speciem, adhuc agit uniformiter et uno modo a parte sua, quia et natura et modus naturae se habent uno modo. Et propter hoc quodcunque patiens ei occurrat, semper facit eundem effectum primum : et ideo siUe agat in sensum, sive in contrarium, Si Ue in materiam ei proportionalem quae non sit contraria, oportet quod solam faciat Speciem incompletam vel completam, ita quod non facit alium effectum primum. Quapropter calidum Sive agat in sensum taCtus, sive in frigidum ei contrarium, semper facit speciem quantum ad effectum primum. Et si sol operetur in ista inseriora, quae non sunt ei Contraria, Similiter facit Solam Speciem, quantumcunque sunt di Uersa ad inUicem et contraria. Similiter si res agat in intellectum faciet speciem Suam Solam, Sicut in sensum, et ideo sicut in contrarium. Sed
de hoc, Scilicet quando in universali et in particulari fiat species in diversis patientibus tam spiritualibus quam Corporalibus, patebit inferius. Nunc autem solum hic tango de Patientibus Propter respectum agentis ad illa in saciendo eundem effectum primum in quodcunque fiat actio, et quia si Cest quod agens naturaliter agit a parte sua uno modo, et Omne agens quod est agens naturaliter et per modum ranturae. Ideo Cum calidum diversas operationes facit in frigidum et tactum. hoC erit propter diVersitatem recipientium. Sicut sol per eandem Virtutem dissolvit ceram et Constringit lutum. Et eX hoc evacuatur error eorum qui aestimant quod agen Saliud immittit in sensum, et aliud in Contraritam, Volentes quod fiat specieS in sensum, et non in Contrarium, Sed alia
virtus : dicentes quod calidum corrum Pit frigidum, Sed non
corrUmpit Sensum, dummodo non eXcedat. AriStoteles enim
dicit in secundo de Anima δ quod actio in contrarium est in
434쪽
corruptionem, Sed actio in sensum est in salutem et persectionem, et delectatur sensus in Specie sensibili, Sed in contrarium semper laeditur et corrumpitur in parte vel in toto. Et licet in sensu aliqua passio sit et laesio ex sensibili quantumcunque proportionali, secundum auctoreS ASPectuum, et Praecipue per Alli agen primo de Aspectibus, tamen simul cum hoc est delectatio vincens illam passionem et laesionem, quod non est in contrario. Et ideo posuerunt aliud recipi in sensum et aliud in contrarium, quod impossibile est per praedicta. Et hoc confirmatur per Aristotelem in septimo Physicorum δ, ubi dicit quod quale naturale alterat et alteratur in eo quod sensibile, Sed in eo quod sensibile non facit nisi illud quod natum est Sen Sum immutare, et hoc est species ; ergo in eo quod omne agenS naturale agit naturaliter non facit nisi Speciem.
Deinde considerandum est secundum principale circa influentiam corporalem scilicet, quae res agant et faciant hujusmodi species. Et habet octo veritates β. Et planum eSt de Sensibilibus propriis quod agant species, quia immutant Sen Sum, et Uni UerSaliter sensus recipit species sensibilium, ut Aristoteles dicit, et in hoc omnes auctores et magi Stri concordant ; nisi in Sono. Non enim video quomodo sonus faciat speciem aliquam ; sed aliter tamen fit sum cienter per tremorem Partium rei percussae, quia in prima parte rei Percu SSae
generatur Son US non nisi per tremorem Partium, et egreSSU metiam Continuum a situ naturali. Nam rare fiunt partes ConSequenter et ordinate egrediuntur a situ naturali per violentiam
χει ειτος και ὁμοίου. Aristolle proceeds to Ahow that the action os sensibilia onSen Ae-organs is of the lalter hind. The reference to Athagen that follows is Dom the first chapter of his Optio. libro physicorum, J. The reserence Seems to be to Kal. Auscult. Vii. 2, θ*3-5. In Reg. the reading is, Distinctio secunda; in qua ConSideratur quae TESPOSSint facere Species. habens capitula. Et primum Est quod sonus multiplicat Speciem et similiter odor.' But as Distinctions are not indicated throughout this HS , I have meret y hept tho division into Paris and Chapters, as gi Venin O. octo conclusioneS Sive veritates, o ., octo VeritatCS, Reg.
435쪽
Per USSioni S, CX quo egressu Cata Satur tremor qui facit primum Son Um tanquam effectum aequi Vocum et consimilis tremor fit in Secunda parte rei percu SSae Per primam partem trementem. Nam ad tremorem primae tremit secunda, ad tremorem secundae tremit tertia, et sic ultra ; et ideo de Secundo tremore nascitur SOCundus Sonus, qui est similis primo sono
nomine et definitione ; et ideo ejus similitudo et species debilior est Primo, quia tremor secundus debilior est primo, et quod
fit a virtute violenter movente, et omni S motUS Viol CntUS,
debilitatur et deficit in fine. Quapropter Soni generatio Semper debilitatur, sicut in aliis speciebus et Virtutibus. Quare
cum sonu S omnis CX tremore Causatur immediate, et non eSi res
fi Xa neC permanens, ideo non Videtur mihi quod aliquis sonus eX alio generatur; et ideo alium habent soni modum quam qualitates aliae sensibiles ; sed in omnibus eSt simile, praeterquam in causa generationis soni et modi generandi. Unde SecunduS Sonus est species primi, et tertiuS seCundi, et Siculterius; sed non fit secundus a primo, nec tertiUS a sociando Propter causam dictam LSecundo est magna dubitatio de substantiis, et major a. Sub- ignorantia. Quod vero substantia agat Similiter Speciem mani- i PStum est per hoc, Quod substantia nobilior est accidente SpecieS.
quasi in infinitum : qua Propter Poterit est Ctum Sibi Similem Pro- aecident toducere longe magis quam accidens, et hunc effectum vocamus i ' 'ης Speciem. Item Substantia generatur et igni S, et aliae multae : mattex. sed nullum generans est Vilius generat O quare non LeNCrR-bitur natura substantialis ignis ab accidente ; ergo a SubStantia. Sed quod in fine generationis dicitur ignis, Vocatur Species in principio, et dum habet esse in completum. Ergo substantia generat Suam Speciem in principio sicut accidens. Item accidens non generatur in aliquo nisi prius natura generetur Sta iam Subjectum proprium, propter quod Aristoteles dicit septimo
436쪽
MUL TIPLICA TIO SPECIERUM. Metaphysicae quod prius est aggregatum quam accidens
absolute Consideratum. Ergo cum subjectum proprium calori SeSt pars illius aggregati, et hoc est substantia ignis, fiet ibi
Species substantiae igniS, sicut species caloris. Et AverroeSVult quod omne accidens alicui subjecto per accidens est accidens per se alterius subjecti, aut iretur in infinitum. Ergo calor ignis fit in aqua et in alio; cum Calor sit accidens aquae, erit ACciden S per Se alicujus alteri u S. Per C US generR-tionem in ipsa aqua regenerabitur calor in ea. Ergo substantia ignis ibi fiet, sive species substantiae ejus similis substantiae.
Et illud subjectum proprium cadit in definitionem accidentis, sicut Aristoteles determinat septimo Metaphysicae. Et in tertio dicit quod eadem sint principia essendi et cognoscendi:
qua ProPter acciden S non poteSt esSe sine suo subjecto PrOPrio. Et ideo si caliditas ignis renovatur in aqua per actionem igni Sin eandem, Oportet quod natura substantialis ignis, quae est subjectum proprium caliditatis ignis, ibi renOVetur priUS natura, UUm subjectum est prius natura suo accidente, licet sint simul tempore. Sed illam caliditatem generatam in aqua, Vel alio qUOcunque, UocamuS speciem caliditatis ; ergo similiter illa natura substantialis ibidem generata vocabitur species
siC Species accidentis ad speciem substantiae ; ergo Sicut accidens non potest esse sine substantia, Sic nec Species accidentis sine specie substantiae. Desective EX quibus sequitur necessario quod falsa est pOSitio eorum os Arigioli θ qui diCunt Speciem tantum fieri ab accidentibus. Et si has QRVSed textus Aristotelis perverse translatus et ideo malo CXPoSitus
adducatur in Contrarium, AOlVendum est secundum Virtutem
rationum praedictarum. Si enim allegetur illud septimi Phy- Sicorum, quale alterat et alteratur, in eo quod sensibile, ut fiat vis in hoc planum est quod alteratio est in faciendo Speciem Sensibilem, quare alteratio est penes accidens. Sed ad hoc non arctatur generatio quae fit e forma Substantiali.' CL Mefastos. vi. II, O* 7, 8, whero Aristolle Alio A that a compoSite wholeis Something more than the addition of iis elements.' The MSS. Reg. include d) have, substantia ad accidens ; but the AenSe SOemSto require the transposition gi ven in the text.
437쪽
Et ideo licet accidens, per quod est alteratio, faciat Speciem
Sen Sibilem, non Propter hoc oportet quod forma substantialis faciat speciem sensibilem, sed aliam speciem quam sensibilem, Saltem a Sen Su Communi et particulari ; et ad literam Aristo teles in illo capitulo tractat modum alterationis, ut manifestiam est in textu, quum Uult ostendere quod alterans et alteratum
sint simul, et nihil ipsorum medium ' Potest etiam aliter dici magis realiter, quod etsi illud Species of
UOrbum CXtendatur ad omne agens naturale quod substantia facit Speciem Sensibilem, non tamen a sensibus eXterioribus hended by
bene, qUasi a Cogitatione et aestimatione, quibus oUis Sentit speciem CompleXionis lupi inficientem et laedentem organum aestimati Vae, et ideo fugit lupum Primo aspectu, licet nunquam prius Viderit eum φ. Et haec est species Substantiae nocivae vel inimicae ipsi ovi. Et e contrario specie S Substantiae amicae et convenientis alteriUS OUis Confortat organum aestimati Vae, et ideo non fugit una ovis aliam. Unde bene potest anima Sensitiva Percipere SubStantiam per Speciem suam, ut nun C dictum est, ii Cet Pauci Considerent hoc, cum velit Vulgus naturalium; quod substantialis forma non immutet Sensum, et Sic loquimur Communiter Sed hoc intelligendum est de sensibus eXterioribus et sensu communi, qui retinent
naturam SonSuS et nomen; non enim aestimationem et cogitationem VocamuS SonSIIS, licet Sint partes animae Sensiti Uae. Quinque enim Sen Sus ParticulareS et SonSUS Communis, Si
Volumus adjungere eis imaginationem, quod bene POSSumus facere, ut patuit in praecedentibus, Ot magi S tδngetur POSteri u S, non Comprehendunt nisi accidentia, quamvis per eo S transeant species formarum substantialium. Sed horum plonior certificat M patebit in suo loco δ. Si etiam dicatur illud Aristoteles de Sensu et SenSato, In What quod ignis secundum quod igni S non agit neC Patitur, Sed glande eati Secundum quod contrarium, dicendum est quod hic et hujus-be said to
438쪽
modi auctores intelliguntur ad literam de alteratione et generatione sensibili, et manifesta Sensui particulari et communi. Hanc enim naturalis philosophus ConSiderat, quia principaliter considerat ea quae Sunt ad SenSum, Secundum quod dicit Aristoteles pluries quod considerat materiam λ Sensibilem et ea quae Sensus sunt; et ideo haec potest OSSO Una CAUSA quare inter Virtutes animae sensitivae nihil tangit deaeStimativa et cogitativa, quae naturam Sensibilem UulgaritereX cedunt. Sensibilia enim vulgato nomine dicuntur, quae apprehenduntur a Sensibus particularibus et Communi, et ideo non cogit illa auctoritas nec aliqua consimilis. Et potest etiam Veraciter dici quod substantiae est aliquid Contrari Um, ut in serius eX ponetur ; et est contrarietas inter formas SubstantialeS elementorum et substantias eorum; et tamen non agunt ad invicem transmutando se et mutuo corrum pendo. Sed quoad eorum Substantiales naturae considerantur in SC, non POSSUnt Contrarietatem habere; sed in quantum contrariae Sunt, agunt se Corrumpendo, Secundum Corum
substantiales formas*.J Et hoc est quod Aristoteles dicit, quod ignis et terra non agunt secundum mi Od igni S et terra, sed in quantum contraria'. Non tamen intelligit hic de sola contrarietate inter accidentia elementorum, licet de illa magis eXemplificat, quia SenSibilior est; sed de Contrarietate formarum SubStantialium eorum, propter quae fit fallacia contradicentis in cavillatione. Et licet Aristoteles dicat logice, quod Substantiae nihil est contrarium, tamen patet quod uno modo Ost contrarietas aliquarum formarum circa idem subjectum actualiter constitutum in esse specifico, ut albedinis et nigredinis circa sortem, et calidi et frigidi circa lignum. Et hujusmodi Contrarietas non est in Substantia sed maXime aut solum in qualitate, et de hac loquitur in Praedicamentis suis logice, et ad instructionem grossam, et similiter in quinto Physicorum. Sed aliter dicit, in fine de Generatione, Substantiam OSSCsubStantiae contrariam; et in primo Physicorum', quod con
439쪽
trarietas est duarum formarum circa subjectum ens in potentia, quod est reS alicujus generis, non alicujus Speciei, ut forma graUis et levis Circa idem genus, cujus CSSentia est eadem materia communis gravi et leVi, in qua comm Unicant, et circa URm mutuo Se transmutant et eXpellunt, Cum de terra fit ignis, et e contrario, et quodlibet elementum de alio, et mi X tum de elemento, et e Contrario Uel unum mi X tum de alio, Propter commune genus et materiam CircR quam Variantur et di Versificantur et Contrariantur, ut contrarietas eX igitur in substantia. Et ideo sorma substantialis ignis facit suam speciem substantialem in corpore terrae Uel ligni, Vel alterius, et corrumpit formam substantialem terrae Uel ligni, tanquam sibi Contrariam ea contrarietate quae in substantiis reperitur et requiritur. Tertio considerandum est quod species substantiae non est 3. Thetantum ipsius formae seu materiae, Sed toti US COmPOSiti; eo hubhihil quod Aristoteles vult primo de Anima quod omnes opera- not of formtiones sunt ipsius conjuncti et compositi in . Etiam nititur 's iiii. ostendere, quod intelligere eSty ipSiu S compositi, unde ihomo intelligit, licet per animam ; et magi S Proprie et Ueri US with forin.
sic dicitur quam quod anima intelligat in homine. Quapropter
generatio speciei erit ipsius compoSiti, et ideo species est similitudo totius Compositi. Praeterea ea sorma Proprie CSSenon potest nisi in materia propria ; quapropter Si innovatur in ligno vel in quocunque alio forma ignis, oportet quod ibi innovetur materia ejus. Et hoc patet per praedicta, quoniam si accidens non potest innoUari nisi Cum Subjecto suo proprio, oportet ' poni speciem subjecti generari in materia in qua species accidentis sui proprii, et e SSenti alior est compa ratio formae ad materiam quam accidentis ad substantiam, neceSSe est ubi generatur sorma Vel species sormae, quod ibi
generetur materia Vel Species materiae, et ideo Speci OS COA1
' oppositi, J. compositi, is the reading of O. and of Reg. The referencewould spem to be rather to the first Chapter of the ACcond book, containing Aristolle 's celebrated definition of the Poche. Such EXpreSSionS aS παν σωμα
mind. As a Christian philosopher he attachod infinite importance to the com-POSi te nature os man ; as may be Seen in his morat philosophy. ' intelligere est magis proprie, O. Reg. omit S magi S PTOPrie. y quod non oportet, O. The reading in the teXt is that of Reg.
440쪽
posita generatur. Ad hoc idem est quod Aristoteles in septimo Metaphysicae probat et determinat, quod forma tantum non
generatur, Sed COIDPOSi tum n OVUm OX materia nova et forma
nova Cum ergo effectus generantis uni Vocus Sit unuS et idem qui primo Vocatur Species, et Postea Sortit Ur nom Cngeneranti S, oportet quod species sit Composita, et hoc est omnino nec OSSarium. EX quo Sequitur quod error est eorum qui ponunt speciem esse similitudinem formae, et non materiae nec CompOSiti, nec habent auCtoritatem nec rationem per Se
RPPArentem, Sed Solam consuetudinem falsitatis. Si dicatur quod tunc materia faciat speciem, quod falSum eSt, quia ejuS non eSt Agere, Sed recipere tantum et pati; Sed dico quod compositum per formam facit sibi simile in quantum est
ComPOSitum, et ideo Per unam et eandem actionem compoSiti, per formam oritur in patiente species totius compositi, et ideo non Solum formae, sed materiae, Primo tamen et principaliter compositi. Si dicatur quod nullum agens finitae potentiae potest in totum compoSitum, quia hoc est creatio ;nnm materia Semper Supponitur in actione naturae dicendum est quod materia est subjectum generationis simpliciter, Sed materia specifica renovatur sicut forma, ut prius in Com-
generatione completa, quod materia specifica completa et forma specifica Completa et compositum specificum Completum generantur, Sic est hic in generatione incompleta, quae CSi generatio Speciei, quod materia incompleta et forma incompleta et compositum in completum fiunt sicut esse specierum requirit. Et ideo fit hic species materiae sicut formae, et Propter hoc SpeciOS CompoSita generatur. Quarto potest Uerificari, quod omnis subStantia corporali Spotest facere Speciem, et non est calumnia nisi in uno Casu ut in sensu. Quoniam cum ' accidentia et substantiae viliores quolibet Sensu faciunt speciem, neceSSe CSt quod
* The unpublished work on Philosophia Naturalis' spolien os in the note onP. 4O8, of whicli the present treati Se, or a Shorter Version of it, i S a pari, hegins with an elaborate discussion of Communia Naturalium ' Some account of Bacon's peculiar views on matter and forin will be found in the Introduction. a tantum, J.