장음표시 사용
451쪽
generationem J effectus principalis; scili Cet, quomodo ' faciat would agenS eam in profundo patientis, Cum substantia agentis non sit uiui ' infra illud profundum Θ Ouapropter fictio illius virtutis praeter genor ii QR
effectum principalem non eVadet hanc ObJOCilon Cm Ilia qUR sorde ratione agons non potest generare effectum principalem in Profundo patientis sine tertio ab eis. eo quod non sit secundum se in illo prosun do, et hoc tertium est Virtus, Sequitur quod nec generabit virtutem in profundo illo sine aliquo tertio, Cumi PSUm assen S, dum generat Virtutem hanc, non sit in profundo patientis. et sic ibitur in infinitum. Et ideo propter evasionem illius objectionis non debet fingi talis Virtus praeter effectum principalem. Contra igitur sic arguent OS OSt Rr Umentum eortam, Sicut Contra OOS QUOS impugnant et ideo male arguunt. Item species accidentis, ut caloris Vel alterius, est forma acci- 3 Thedentalis ipsius patientis, et Species formae SVbStant irili S ignis ebub Lied fit forma substantialis patientis quando gignitur : quia calor et in x ς
species caloris sunt tu Sciem eSSentia O SPOCifi CRO, Ct UniUCr- patient Saliter Species Cum eo cujuS est, ut prius ostensum e St. Et ideo sicut calor est forma ejus in quo est, sic Species calori S et actingsic de aliis. Sed nulla forma alterat materiam CVjUS CSt RCtUS 'heotidnisi tantum anima; quia anima non solum est actus sed motor and βο
Vel alterius, ergo non potest Species facta in prima parte patientis alterare illam partem ad alium effectum producendum in ea, Sed Partem Secundam. Et ita quae fit in secunda alterabit tertiam, et sic ulteri u S. Praeterea in Confirmationem istius sententiae quaero ab eis hat qui sic dicunt, quo devenit haec VirtUS, POSt Uam esseCtUS 6silibPrinci Dalis generatus est : ut Post Quam ignis generavit ignem imxce
OX alia materia, Vel homo hominem, Vel quodlibet aliud JUXta io beSpeciem suam, quid accidit de hac virtute Θ Si enim non est educta de potentia materiae, tunc non Corrumpetur in ORID ; agenti ergo Si Corrumpatur, corrumpetur in nihil ; quare fuit producta de nihilo; ergo fuit creata, quod est impossibile. Si dicatur quod non corrumpitur sed manet in generato soquitur incon UOnionS quoniam Cum generabitur Oportet quod sit Corruptibilis; omne generabile eSt corruptibile, et probabitur
quo, J. : the Sense has been obSCured by desective punctuation.
452쪽
MULTIPLICATIO SPECIERUM. post quod sit corruptibilis et quod Corrumpitur. Et si nunquam Corrumpatur, Vel Statim Uel tarde, non corrumpetur inpotentiam materiae, sed in nihil, ut dictum est, et tunc fuit facta de nihilo et Creata, quod est impossibile. Nec Cadit creatura in nihil propter hoc quod a Creatore Continente manu tenetur derogaretur enim infinitati bonitatis et sapientiae et potentiae Creatoris. Item res agens per necessitatem et Sine deliberatione agit uniformiter I ergo agens eodem modo agit in faciendo speciem et effectum quemcunque, quant Um CSta Parte Sila. Cum igitur a Parte materiae recipientis non est diversitas quia etiam uniformis est, mani Stum OSt speciem fieri ab agente, Sicut alium effectum, et ita de potentia
materi RO. Aetion is Quapropter Cum haeC omnia in Con Uenientia sequuntur OXCTῆ' q hoc, quod dicitur quod species non de potentia materi AC LCnC- Particie to ratur, oportet J quod sic fiat ejus generatio. Et ad objectionem
Communem reSpondendum est, scilicet quod agens non debet esse in profundo patientis neque SeCundum Substantiam SVRm, neque aliter ut de potentia profundi educatur aliquid. Hoc enim non requirit actio naturalis, neC Aristoteles hoc determinat, Sed solum quod inter agens et patiens nihil sit medium. Tunc enim substantia agentis activa tangens sine medio Substantiam patientis potest eX Virtute et potentia sua activa transmutare primam partem patientis quam tangit, et redundat actio in profundum illius partis, quia illa parS non est superficies, sed corpuS quantumcunque Sit ParUR, neC Sino Profunditate sua potest accipi nec intelligi, et ideo nec tangi nec alterari. Sed illa pars, licet quantitatem habeat, et sit maximum quod poteSt Secundum naturam rOCi Pere actionem agentis. tamen Ualde modicum est et insensibile. Postquam enim agen S tangit patien S, et non Solum Superficiem nudam, sed Substantiam, mediante superficie, et haec substantia sit Coi PUS, Uantum Cunque Sit ParUR et ideo habens profundum, dico quod agens tangit profundum Primae Partis quantiam sufficit, nec oportet quod sit in illo profundo, neque Secundum substantiam, neque aliter. Et Sic fit tota actio naturae et Oneratio effectuum naturalium; nec PlUS requiritur Sed Verum
judicium ; quamvis falsae imaginationi nihil sum ciat.
453쪽
Et Jam patet quod ObJectio vana est, quae dicit speciem non Special
esse formam aeris, quin est motor Ct 1 RCit CRlOrem in eo. as to the
Dicendum OSi enim. quod non est motor ejus cujus est sorma U P R sed alteriuS; unde species in prima parte aeris non inducit lient anil Calorem in ea, Sed in secunda parte facit calorem, et sic ς Jψ ulterius; ut tactum est in objectione veridica facienda in his terminis. Si dicatur quod species sortis et sensibilis sita vitro bene Colorato, quando radius Solis sortis penetrat hujusmodi Vitrum, sed non possit tam VehemenS Color Produci ita cito de potentia materiae, et praecipue aeri S, QUOdeSi corpus SimpleX ; quapropter Videtur quod alius modus sit gignendi speciem, quam de potentia materiae ; dicendum est quod non est aliuS modus, ut probatum est, et ad hanc cavillationem dicendum est quod in duobus peccat. Unum CSt quod supponit colorem sortem esse generatum H Uitro Sicut apparet, non tamen est ita fortis Sicut Videtur. Nam quando radius solis transit per hujusmodi vitrum, non apparet Color talis, et ideo magis est in apparentia quam in eXistentia coloris Veri, et est Sola Species, et ideo potest produci de potentia materiae, Praecipue alicujus mixti. Nam quando iterum supponit haec cavillatio, quod proprie fiat in aere; dicendum eSt, quod species vitri prius fit in aere quam in opaco miXto, Sed debilior longe fit in aere propter simplicitatem corpori S Sed
quando venit ad corpus mi Xtum, quod magis aptum eSt ad Colorem, Potest specieS in aere eXistenS educere de potentia materiae Speciem pleniorem, Sicut Virtus magnetis differtur in aere usque ad serrum, sed fortior est in ferro quam in aere propter aptitudinem ferri majorem. In miXto tamen opaco concedendum est hoc, quod Species sola est licet appareat habere multum de Colore. Hujus autem APParentino Causa duplex est. Una est multitudo lucis penetrantis Vitrum ;nam in debili luce non apparet sic ς luX enim nata eSt detegere colores et facere eoS apparere. Alia CAUSA CSt
debilitas coloris opaci, respectu fortis coloris vitri et speciei ejuS respectu fortis coloris speciei vitri; et ideo non solum color Vitri apparet sensui fortis et bene sensibilis respectu coloris opaci, sed species ColoriS Vitri poteSt SenSui apparere, licet species coloris opaci non appareat. Dico igitur quod
454쪽
Six propositionS. I. The Smallest
hujusmodi apparitio est species, et non est ita Vivus color Sicut apparet, et habet Satis parum de esse, ut bene possit educi de potentia materiae opaci. Item PonamuS quod habeat tantum de esse Sicut apparet, quid prohibet ipsum de
potentia saltem corporis mi Xti educi, quia corpora mi Xta nata sunt colorari Z Nos enim Videmus multos effectus naturae Completos subito quasi fieri, ut una Candela accendatur ab
alia, et combustibilia statim igniuntur, cum igni applicantur; quare similiter potest esse hic. CAPITULUM IV. Sed nunc ad illa plenius intelligenda oportet annecti Capitulum quartum, quod habet seX Conclusiones. Prima eSt quod ad agens in hac influentia non eXigitur quantitaS determinata. SeCunda est, quod totum agenS Secundiam lineam profunditatis suae agit Secundum se totum in patienS, et non aliqua sola pars signanda. Tertia est, quod omne agens attingit aliquam partem patientis quam poteSt alterare, et non pluS. Quarta, quod minus quam illud non potest esse Subjectum sufficiens actionis, ut eSt in suo toto. Quinta est quod medietas agentis non alterat unam medietatem, et altera medietas aliam. SeXta, quod medietas primae partis patientis alterata non PotOSt secundam alterare. Prima igitur est, quod ad agens in hac influentia non eX igitur quantitas determinata, ita quod in minori non possit agere. Nam tunc in rebus inanimatis oporteret ponere Virtutem augmentatiUam, sicut in animatis, ut per aliquod Cor Porale Ueniens convertendum in rem inanimatam h virtus illa augmentativa duceret illam rem ad debitam quantitatem in qua PosSit operari, Sicut accidit de animatis pro aCtione generandi Secundum propagationem. Haec enim CSi nOCOSAita S quare in rebus animatis est augmentatio. Sed istud locum non habet in rebus inanimatis, quare ad actionem earUm non requiritur quantitas determinata. Et haec est actio speciei
455쪽
quae uniUersaliter est communis rebus animatis, quia in actione ista omnia agunt eodem modo.
Item Aristoteles vult tertio Physicorum quod omne agenS SeeondPhySice Patitur et transmutatur insimul dum agit, et quod P ψ' Omne patiens physice agit; et in libro de Generatione primo vult idem. Sed in quacunque quantitate parVR Ponatur aliquid, illud potest alterari et Corrumpi per agen S sorte, Ergo Simul aget ut Corrumpens patiatur et alteretur. Nec contingit dicere quod patitur in hoc quod illud corrumpendum reSistit
Per naturam Contrarietatis, licet non alteret ipsum CorrUm PCI S. Nam Sic coelum pateretur ab ipsis inserioribu S, et Computaretur inter agentia physice, eo quod Suae virtuti resi Stit materia elementari S. Aliter enim non fieret motus nec actio in tempore. Cum enim lia X solaris dicitur generare Calorem in aere frigido, necesse est quod frigiditas aeris reSistet luci, Sicut resistit igni, sed non alterat lucem sicut ignem. Cum ergo coelum non agat physice nec patiatur per AriStotelem, Ut OmneS Volunt; tunc Cum dicitur quod agen S phySice patitur et quod patiens physice agit, hoc non est solum in reSistendo, sed in hoc quod patiens transmutat et alterat iPSum agonS. Item Averroes dicit super secundo Metaphysicae, quod nulla Third SubStantia est otiosa in fundamento naturae; et ideo oportet P ' quod Substantia sub quacunque quantitate possit Suam facere
ubi dicit quod si aliqua virtus alteret aliquid mobile in aliquo
tempore, tunc medietas Virtutis mobile ei proportionale alterabit tantum et in tanto tempore. Si allegetur illud in primo Objections Physicorum de carne minima δ; dicendum est; quod non Rin' LVI JΤς loquitur nisi de minimo secundum sensum, et non SCCUndUm
αδυνατον σaρκα δε οστουν δε αλλο τι ὁπ'λικονουν εἶναι το μέγεθος ἐπὶ το μειον h rὶ το ελαττον. Aristolle is explaining that is there are limits of magnitude Superior and inferior for the animal or plant as a whole, there must be limites
456쪽
naturam et simpliciter ; nam hoc sum cit suae demonstrationi Contra Ana Xagoram, qui POSuit omnia esse in quolibet, ut in
AQUA CSSe ignem, et Carnem, et os, et caetera omnia; Sed denominatur magis a quo Secundiam sensum excedit alia et
abundat. Veritas igitur est, quod distinctio carnis stat SCCundum sensum, ut minor accipi non possit sensibilis, et Sic de quacunque re. DeUeniatur igitur ad carnem minimam Secundum SenSum, et tamen haec erit secundum quantitatem divisibilem et secundum Substantiam, licet Sen Sum non possit immutare aliqua pars ejus. ACCipiatur igitur aliqua pars ut medietas sit, ita haec pars non habet Virtutem Carnissensibilem ; ergo caro non dicetur magis quam aliud, quia parSquaelibet denominatur a superabundanti SecundUm Sen Stim, ut poSuit Ana Xagoras. Quapropter non erit Caro SOCundum rectam denominationem carnis, sed neque aliquid aliud, quia nil aliud sensibiliter in eo potest denominari; nam maXim Ovideretur hoc de carne; quare non erunt Omnia in Co, nec
principium materiale erit in quo sunt omnia, nec aliquid erit, et sic destruitur positio AnaXagorae, qui POSuit Omnia esse in quolibet, quod denominatur a Superabundanti Secundum sensum, et Sic habet intelligi pertractatio rationis Aristotelis in illo loco, et dictum commentatoris ibidem habet sic eX poni. Quod allegatur eX fine libri in de Sensu et Sensato nihil est; nam ibi loquitur de actione in sensum, ut Patet eXContradistinctione libri, quia loquitur de sensibilibus agentibus in SonSum. Et bene concedendum est quod aliquid sensibile PoteSt CSSe tam Parvae quantitatis, quae non immutabit
Sen Sum et tamen alterabit aerem et senSUm, Sed Sen SUS non
percipiet; et Sensus perceptionem dicimus ejus immutationem. The Quod Vero Averroes vult secundo Coeli et Mundi; et alibi, pisti eid os quod terra, Vel aliud, non habet speciem Vel actionem terrae nisi mattex has in quantitate debita, potest hic intelligi ad actionem non impe-
for their organs: and he is using this inserenoe as an argument against Anaxagoras' view that hody consisted of infinitely smali and infinitely numerous elementS. Baeon'S potnt seemA to be that, while organie tissue, like every other form of matter, is infinitely divisibie, yet beyond a certain Stage of division it is indistinguishable Dom in organic matter. y Cf. De Sensu er Sensili, cap. 7 ori δε τυ αἰσθητον παν εστὶ μεγεθος καὶ Ουκ εστιν αδιaίρετον αἰσθqτον, δῆλον, et Seq.
457쪽
ditam, Vel quoad actionem sensibilem in sensibili tempore. thoughNam ad hoc quod lapis debeat medium penetraro, Ut reSiS- of ille tentia media non impediat ipsum, et ut faciat actionem mst J Vm
divisionis et descensus in tempore sensibili Sensibilem, Oportet ceat it quod quantitatem habeat sufficientem, nec in omni quantitate potest hoc facere; et sic de aliis rebus intelligendum est. Nam proculdubio non eXigit graUe quantitatem determinatam. Nam sit a graUe illud, et cum Sit quantum, sint δε et c parteSejus; a igitur est gravius quam b, quia per additionem ipSius c, additur ad graVitatem; ergo b CSt graUe, ergo a totum non fit minimum grave. Et sic in infinitum: ut Aristoteles tertio Physicorum vult quod divisio magnitudinis naturalis vadit in infinitum, quia ibi loquitur de rebus naturalibus; ergo non Solum quantitas, sed quantitaS naturali S. QUAPropter natura Sensibilis, quae est naturalis, est divisibilis in infinitum : et ideo agens sensibile naturale non determinat sibi quantitato m.
Secunda ConcluSio est, quod totum agens secundum lineam a. Foree
profunditatis suae agit secundum Se totum in Patien S, et non is ius 6la' aliqua Sola pars signanda quae tangit patiens. Nam tunc depti, oi
magnum aequalem faceret operationem ; et loquor de magnitudine secundum profundum. Et ideo Si medietas Solis eontactsecundum profundum RIDOVOretur, t UnC Ageret tam nobilem phisbhi
Actionem sicut nunc : et sic de quolibet agente ; quod eStimpossibile. Si dicatur quod una pars secundum profundum tangit patienS, et aliae non et agens et patiens clobent esse similes sine medio, ut Aristoteles dicit ; dicendum est, quod totum Secundum profunditatem acceptum tangit Patiens in Sua superficie sicut aliqua pars illius profundi, et sicut interior pars cujuslibet partis datae distat in superficie patientis per corpus illius partis interjacens, et inde ipsa pars dicitur sui cienter Conjungi patienti respectu actionis, sic similiter erit de toto quod sufficienter conjungitur cum patiente per taCtiam Silae superficiei sine medio, licet extremum totius alterum distet a patiente per corpus interjacens totius. Unde non requiritur alia approximatio, nisi quod agens Conjungatur in Sua Superficie Cum Superficie patientis, quantumcunque alia
458쪽
portion os patient affected in
eXtremitas agentis distet. Si dicatur quod si pars posterior agentis agat Speciem, tunc saCeret eam in Partem priorem, et ideo alterabit seipsum prius quam patienS; dicendum eSt, quod parS hic non agit per se, nec est distinctio partium in aCtione, Ut Una faciat unam partem et alia aliam, sicut objectio procedit, sed totum facit totam actionem. Tertia Conclusio est quod omne agens contingit aliquam partem patientis quam potest alterare ita quod plus non alterol. Nam agens non projicit nec infundit aliquid in PatienS, ut PriuS Probatum est, Sed ipsum per Sui Contactum
transmutat: Sed agens non transmutat Superficiem . quare
oportet quod aliquam partem substantiae patientis alteret, quae ParS CSi corpuS neCessario, licet non actu cliviSum a toto. Sed quia approXimatio requiritur ad actionem tanqUam nOCOS- Saria conditio, ideo oportet quod partis alterandae eX tremitaS remotior ab agente Sit remota ad minus, quam fieri potest δPer naturam, et ideo non erit haec pars Cujuslibet quantitatis sed determinatae, ita quod plus alterare non poterit. Caeterum nos videmus quod sol et luna aeque cito immutant quantitatem eandem medii, et candela et ignis locum obscurum eundem aeque Cito illustrant, licet unum intensius et magis quam aliud ; et sic de omnibus agentibus ; quare oportet quod quantitas determinetur. Si dicatur, quod hoc eSt secundum Sen Sum, Sed aliter erit Secundum naturam actionis ; dicendum eSt, quod tunc sensibilis eXcellentia unius agentis Super aliud ut in centupla vel majori faceret sensibilem differentiam Secundum quantitatem. Et ita Sol longe plus quam centi OS POSSet illustrare tantam quantitatem spatii plus quam luna, quia Sol est centies major quam tota terra et fere septuagies, et luna non est nisi una de 39 partibus terrae', Uel Circiter hoc, sicut Ptolemaeus docet in Almagesti. Sed non accidit soli, quod in eodem tempore Centies plus de spatio illustret quam luna. Si dicatur quod si aliqua virtus movet aliquod mobile
δ quod fieri non potest, Reg. The resading in the texi is that of Ο. What
we should expect is ad minimum quod fieri possit per naturam.' Cf. UOl. i. P. G33. J. 'S error in pulting CCCXC i S the more unaccountable,
that in Reg. , a MS. which he had constantly before him, and whicli hct usuallysollowed, 30 in Arabic figures) is clearly written. It Seems clear that Bacondid his best to familiarige his limited public with the Arabic notation of numberS.
459쪽
per aliquod spatium, tunc duplum illius Virtutis potest movere idem mobile per duplum illius spatii, secundum Aristotelem Septimo Physicorum I Concedendum est hoc in motu localinaturali gravium et levium; non in violento; nam homo debilis projiciet ita longe unum folium sicut sortis. Sed nec in alteratione Con Cedendum est, quia alteratio non respicit quantitatem Per SC, Sed formam quae debet intendi vel remitti in eadem quantitate. Et similiter generatio et corruptio. Unde Concedendum est, quod Si aliqua Virtus posset alterare Vel generare aliam formam, tunc dupla virtus potest facere duplum illius in eodem subjecto, sed non in duplo spatio λ. Deinde quaeratur quarto, an minus quam illud potest esse sufficiens subjectum actionis. Et dicendum est quod non, ut est in toto ; sed si dividatur a toto, tunc potest eSSe Subjectum sum ciens. Ad hoc enim quod aliquid patiatur ab alio, non requiritur in rebus generalibus nisi quod contrarietas sit, et quod approXimentur. Et si coelum CSt agenS, non requiretur nisi materia obediens et approXimatio; Sed haec duo Sunt hic. Si dicatur, quod contraria nata sunt fieri Circa idem, et ideo si determinatur hic quantitas patientis in magnitudine, similiter in parvitate; dicendum eSt quod non ; quia APPrΟXi
matio non salvatur in omni eXtensione' magnitudinis, sed salvatur in omni divisione quantitatis. Et ideo non Sequitur, nec Oportet quod contraria Semper ferantur circa idem, quando unum ineSt determinate propter aliam CausRm, Ut CSt hi C. Deinde quinto, an medietas agit in medietatem, Vel totum agit in medietatem. Et dicendum eSt quod totum; quia Prima Pars non ageret in primam Partem, Sed Secundam, quia Secunda ei Conjungitur, nec in Secundam, quia Secunda ParSagentis magis ei appropinquat. Item si prima parS agentis ageret in partem primam, et Secunda in Secundam, tunc magi S ageret secunda in primam quam in Secundam, quia ei
conjungitur. Si objiciatur de septimo PhySicorum, quod si
VirtuS tota agit totam actionem, ergo medietaS medietatem ;' There is here a glimpse of the truth that a given amotant of energy may manifest itself ei thesr in change of veloci ty or direction, or change of conStitutionof the body on which work is done. extensione, Reg. . continuatione, O. . Lessthan that portion
460쪽
6. The whole of the portiona sected
dicendum est, quod jam patuit prius quod actio totius est indi Uisa, dum partes Sunt etiam in toto, sed si totum divideretur et patiens similiter, conSequeretur haoc regula. Deinde SeXto, an medietas alterata potest reliquam alterare. Dicendum quod non, quia tunc non CSSet quantitas determinata in magnitudine ad actionem, et tunc medietas
medietatis prima alteraretur, et sic in infinitum. Si igitur objiciatur, quod dum medietas illius partis remanet in toto, oportet quod agens illam medietatem primo alteret quam
alteretur AOCunda. et antequam totum alterotUr, per Secundam
Conclusionem Septimi Physicorum, quae est, quod nullum mobile primo moVetur, Sed aliqua ParS HUS, quia Parte quiescente quiescit totum, et ideo parS primo mOUetur; Sed species in illa prima medietate est Completa in actu Silo, ergo non erit otiosa, quare alterabit medietatem Sc Cundam, et praecipue Cum medietas Sufficeret ad hoc; ergo agens principale non alterabit medietatem secundam, et Praecipue Cum medietas prima est magis conjuncta Cum medietate
SeCunda, quam agenS principale; dicendum est, quod tunc eadem est objectio de illa medietate prima, nam habet medietatem, de qua eodem modo potest argui, et sic ulterius in infinitum, quod est impossibile ; et sic sequetur quod non contingit dare aliquam partem determinatam in quam possit agens datum ; quia quaelibet habet medietatem, quam Solam
medietatem primam alterabit agens principale secundum has rationes. Et ideo hae objectiones nullaC Sunt, quae redarguunt ipSum qui eaS proponit. Praeterea solVendum est aliter, Videlicet quod licet agens prius alterat medietatem primam quam Secunda alteretur, tamen illam secundam alterabit agens et non medietas prima, quia agens potest in eam et habet majorem Virtutem quam medietas prima jam alterata, et ideo potentiu S et melius potest medietatem secundam altorare, quam Prima medieta S, et natura facit quod meliuS est et perfectiuS, propter quod concedit principali agenti, ut alteret Secundam medicitatem, et denegat hoc primae medietati ita ut non terminetur actio ipsiuS agentis donec compleat suam actionem per Alterationem
utriusque medietatis. Sed si objiciatur illud Aristotelis in