장음표시 사용
441쪽
sensus faciat. Et hoc patet considerando particulariter in singulis. De Visu enim patet hoc, quia homo videt oculum alterius sine speculo et per Specillum, et oculum Proprium per speculum, Sed nihil videtur sine specie, et hoc nullus negare Potest absolute. Sed multi negaverunt aliquid fieri ab oculo propter actum Videndi Complendum, Ponentes quod
visio Compleatur solum intuS recipiendo, et non OX tramittendo,
nec quod aliquid fiat ab oculo quod operetur et faciat ad actionem Videndi. Quod autem hoc Sit salsum patet per Aristotelem nono MetaphySi Cae e X presse, et per Tideum de Aspectibus manifeste, et per Ptolemaeum in libro Aspectuum multipliciter. Et haec Verificari debent in SequentibuS, et
Sol Ventur omnia, quae Athagen et Avicenna et Averroes videantur in Contrarium fabulari; et ostendetur quod non est contra eOS haec VeritaS, et hoc fiet quando erit sermo in particulari de agentibus et patientibus. Similiter instrumentata CtUS, LUStUS, OlfRCtUS, auditUS, Cum sint Corpora sensibilia naturalia, POSSunt per Suos coloreS et Odores et Sapore S et quatuor qualitates tangibiles facere species sicut reS aliae, et Sensum immutare quantum est de se, et multo magi S erunt activa Specierum in quantum Sunt animata, quia sic Sunt nobiliora, et ideo magi S activa. Quapropter faciunt species ;et hoc negari non potest absolute, sed an hae Species ab eis factae cooperentur ad actus Sentiendi, dubium esset aliquibus, non tamen illis qui bene eXaminant Veritatem ; quia Procul dubio faciunt species a se, ut compleantur et Certificentur Silae operationes per illas Species Circa Sensibilia, ut eXPresSe PoteSt
probari per Aristotelem et Avicennam in libris de Animalibus et multis modis. Sed haec inferius habent certificari ; nunc
in tantum sussiciat quod sensus universaliter faciat Speciem. Sicut alia agentia corporalia ' Deinde considerandum est de aliis a praedictis, an faciant
SpecieS ; non enim est ita notum de Caeteri S rebus CorporalibuS, et quae Sunt PasSioneS Corporum, an faCiant Vol non.
Quia vero Aristoteles dicit quarto Metaphysicae quod
materia est in sola potentia paSsiva, et in libro de Generatione quod materiae debetur pati, et formae agere, et Onan CS abhor-
λ Cf. the discussion of this poliat in Pervecuνa, PP. 9 53. 5. Matter
442쪽
rent dicere materiam aliquo modo agere, poteSt dici quod materia nullo modo facit speciem, sed per actionem compoSiti et formae generatur Species materiae Specificae Sicut et formae et compoSiti, ut tactum est priUS. Alia autem Corporalia, quae maXime accedunt ad ista accidentia, Sunt sensibilia communia, quia per Se sunt sensibilia, ut Aristoteles dicit, quae sunt magnitudo, figura, numeruS, motus et hujusmodi usque ad viginti, Cum ei S quae reducuntur ad illa, sicut habitum est prius. De his vero dicit Ptolemaeus λin secundo libro de Aspectibus, quod non faciunt passionem in Visum similem eis nomine et definitione, sed solum luX et color hanc faciunt, quae passio nominatur ab eo Coloratio et illuminatio. Alia autem sensibilia Comprehenduntur Per aliam viam, ut determinat. Et hoc idem vult Alli agen secundo ASP ectuum, et e X presse determinat hoc quarto ASpectuum, dicens quod nihil venit a corporibus nisi species lucis et coloris. Et uterque determinat hanc viam aliam, Propter quam Uisus solum non sussicit ad judicandum Veritatem horum; nec ei attribuitur judicium de aliis, sed aliis virtutibus animae, mediante visu vel tactu vel alio. Unde Allia geri dicit, quod virtus distinctiva et ratiocinativa haec judicant, mediante sensu particulari. Et Tideus de Aspectibus his concordat, volenS quod Situm et figuram et magnitudinem et hujusmodi non potOSt Visus cognoscere nisi species Visus fieret ad remi PSam, quoniam SpeCies istorum senSibilium Contrariae non fiunt a rebus, secundum eum. Et istud patet y per hoc quodnOS percipimus Visum pati e sorti luce et colore, ita quod quando aspeXimus fortem lucem vel Colorem, et CODUOrtamus nos postea ad alia visibilia debilioris lucis et coloris, non statim percipimus illa alia visibilia, propter impresSionem adhuc remanentem a forti colore Vel luce, Sed cum paulatim OUanoscit, augmentatur Visio et apprehensio rerum illarum. Sed hoc non accidit nobis in videndo sorte densum Vel rarum, Vel asperum Vel lene, Vel magnitudinem Uel corporeitatem, Vel figuram, Vel hujusmodi, quando postea aspicimus alia visibilia ;et Per hoc Scimus quod sensus non patitur ab his sicut a sensibilibus propriis. Item Si non esset densum, a Parte Post
443쪽
nec densum, nisi quia inter nos et ipsum est perspicuum ; nec corpus et figuram et Caetera percipimus, ni Si quando Percipimus densum. Sed tamen perspicuum sine denso et densum
Sine perspicuo habent OSSe naturale et Uere eSSe ; quare Si CX natura sua activa facerent speciem in Vi Sum, tunc Videremus aerem et Sphaeram ignis, et Sphaeras CoelesteS eYtra loca
Planetarum, Cum in omnibus his sint quantitas et figura, magnitudo, et Corporalitas, perspicuitaS et hujusmodi, et tunc sine hujusmodi perspicuis videremus densum, et densum de Se natum CSSet facere speciem. Sed visus non judicat de denso nisi mediante perspicuo ad quod terminatur λ.
Caeterum quantitas debetur materiae quia eSt PASSi O matO- 6. Noriae et ideo non dicitur esse activa, Sicut nec materia quae eSt SubStantia, et ejus subjectum proprium, quare nec PASSion OS Quantity- quantitatis, quaO Sunt rectum, CurVum, figura, Superficies et forma Corporis, nec hujusmodi. Et iterum Suscepti Uum sonieSt absonum, et coloris similiter, et aliorum immutantium medium et Sensum. Sed sensus et medium habent quantitates et figuras et hujusmodi. Item multa horum reperiuntur in Subjecto generationis, et ideo praecedunt generationem et SC Uuntur Corruptionem, et sunt in rebus ingenerabilibus et incorruptibilibus et in omnibus corporibus omnia Aut Plura. PrOPter quod oportet quod horum saltem multorum non sit generatio nec corruptio. Augmentatio enim vel diminutio potest in his esse, Sed quae de noUo generent Ur, et Corum pariter totaliter non accidit in omnibus ; sed immutatio speciei eSt per generationem et ejus anni hi latio per Corruptionem totaliter. Quapropter non Sunt generativa Speciei haec quae
Sic reperiuntur Circa Subjectum naturae et maioriam natural Cm.
Sed eadem ratio est sensibilis, in Omnibus i Sti S, QUAC UOCAn- 7. Nortiar Sensibilia Communia, eadem ratio, dico, generali S PrOPter quod Si aliqua non sunt nata facere speciem, neC alia. Et communia, tamen Contra hoc Videtur esse, quod ista Sunt sensibilia per os inscii ''Se Si Cut propria, Propter quod videretur quod speciem agerent dζPend et immutarent plures Sensus, sicut Son Sibile Pro Prium immutat organ os
judgement. in C f. pp. 62 66 for discussion os opaci ty of objeci and trans paren cy of mediumas conditions os vi Sion.
444쪽
vigil,le, and theres ore generateS
Unum SenSum. Dicendum est, quod non ob hoc dicuntur sensibilia per Se, nec propria neC communia, Sed quia Virtu Sdistinctiva quae est Cogitativa, cujus esse est in media cellula Τcerebri, judicat de his sensibilibus tam propriis quam CommunibuS, mediante Sensu communi et particulari, qui solum de partibuS animae sensitiUaO Vocantur a Vulgo nomine SonSUS et quia de Sensibilibus per accidens eadem cogitativa potentia judicat, mediante aestimatione et memoria, et non mediante Sera SV communi et particulari; propter quod sensibilia com-m Unia et Propria Vocantur per Se sensibilia, quia mediante
Sen Su, Ot non ROStimatione, comprehenduntur. Horum autem
intellectus planior patet non solum eX PraeCedentibu S, Sed dependet eX Subsequentibus; et ideo quod hic minus planum CSt, requiratur a locis aliis propriis. Quod autem posset dici quod nihil videtur nisi densum, etd CnSUm. etiam Sino Colore et luce innata, potest videri ut in terra et aqua, et forte in Coelo OctaUo Uel nono, secundiam diversitatem opinionum de illis, ut inferius patebit, Propter quod densum Videtur esse maxime sensibile et visibile ; et ideo quod speciem faceret in sensum. Dicendum est quod hoc non Ualet, non enim eSt maXime Vi Sibile propter hoc quod nihil sine eo videtur, quia occasio Inngi S OSi quam CAUSA, Ct quia per aliud comprehenditur, sicut perspicuum interjacenS. Et ideo non est eX sua natura absoluta ut Uideatur, Sed dependet a Perspicuo propter quod non debet facere speciem ut de se immutet, nec requiritur Hu S perceptio ad hoc ut percipiantur color et lia X, sed sufficit visui quod color et lia X fiant in denso aliquali. SCilicet, ut terminetur Vi SuS ; non enim terminatur nisi per densum. Ad esse ergo coloris et lucis requiritur den Sitas, ut Visus terminetur ad Colorem Ot lucem. Sed tunc eX natura sua propria faciente speciem Videntur prius quam PerCipiatur densum, quoniam den Sum non Comprehenditur solo sensu, Sed per Cogitationem, nec Per SC, SCd per Collationem ad perspicuum, et mediante eo, Sicut patet ex libris Aspecillum.
Quod Vero dicit Athagen secundo de Aspectibus η, quod in
Τ Cf. p. 9, aS to the cerebrat organ of Virtus cogitativa. y Concavum nervi communis i S, aS ΘXplained in Per ectiva, P. I 4, the retina.
445쪽
Conca Uo nerUi Communis duorum oculorum, et in parte membri Objection
Sentientis, id est, anterioris gla Ciali S UAC OSt AntCrior ParS itide is Du Dillae, figuratur circumferentia rei visae; sed circumferentia flixe xly
reducitur ad sensibilia communia, ut patet ex eodem libro, hended by qua Propter Videretur quod quantitas et figura; et hujusmodi hq ς ς faciant impressionem et speciem in organo, et ideo priuS in aere : ad hoc dicendum est quod illud intelligendum est, sicut loquitur de magnitudine rei Visae. quando dicit quod Ordi- Reply. that natur et describitur in superficie membri sentienti S. HOC 1isthi denim non eSt Quia masinitudo fa Ciat suam speciem; sed quia Colo lj a tota rei magnitudine venit species coloris et luciS, Ct a totR appre-Su Persi Cie. Et tunc species Coloris Venientes a singulis parti- hqDdς'l bus rei Visae non confunduntur in una parte pupillae, Sed distinguuntur et ordinantur in superficie pupillae, in quantitate sensibili secundum numerum partium in re Visa, ut Vi SUS distincte comprehendat totum colorem Vel lucem rei ViSae.
Sic igitur describitur in pupilla magnitudo rei Visae, id eSt Color totius magnitudinis vel iii K. ita quod solum sit ibi species coloris vel lucis ordinata in pupilla et non ipsius magnitudinis. Propter quod similis intellectus est de figuratione
circumserentiae rei, et descriptione ejus in membro sentiente et nerUo communi, Scilicet. quod color Uel tu X ipsius Circumferentiae totius faciat speciem suam, quae figuratur et ordinatur in organo et medio, sed non ipsa CirCum ferentia ; hic enim est auctoris intellectus de omnibus talibus. Quod autem dictum est quod SpeCies materiae renOUAt Ur Further sicut formae, tunc proprietatum materiae SPeCi CS debent .hd bbi, similiter renovari cum suo Subjecto, Sed quantit AS CSt Propoliat os light and colour in the oboeet is represented on the retina and is there apprehended by the ultimum Sentiens. H ct come S extremely near to the conception, firAt, I belleve, realiZed by Kepler, and Subsequently set sortii in the Dioptrique of Descarios, of a Clear retinat image as a condition os distinet vision. What hindered his preci se apprehension of the truth was the notion that thesentient function though carried on more acti Vely by the nerUouS Structure, Wasyet vaguely distributed through the other Structu res of the eye virtus sensitivaeSt per totum istius corporis . Eut his vlew of the funetion of the retina maybe gathered fro in these words : Si res visa habuerit unum Colorem, erit illa ParS i. e. Concavum nerUi corporis Sentientis uniuS coloris ; et Si partes rei Visae fuerint diversi coloris, erunt partes illius corporis partis SentientiS diversicoloris ; et ultimum sentiens Sentit colorem rei visae ex coloratione quam invenit in illa parte. '
446쪽
prietas materiae ; dicendum est quod Species materiae primae non renovatur Sed specificae, et illius proprietates renovantur; sed hae non sunt Corporeitas, et figura, et hujusmodi com-m Unia, quum Sint proprietates materiae primae. Si igitur ista Sensibilia communia non faciant species, multo sortita Snec aliae res praedicamentales et corporales, Ut ratio, relatio, Si tu S. quando et hujusmodi. Sensibilia autem per accidens δdicuntur respectu sensuum particularium et CommuniS, qui
Autonomatici vocantur sensus, Sed tamen multa eorum Sunt
sensibilia per se ab aestimativa, ut prius dictum est de substantiis. Sed sensibilia per accidens, alia a substantii S, Sicut filius et pater, et caeterae res praedicamentales a SubStantiis et sensibilibus propriis et communibus non sunt acti UR SPecierUm,pOStquam sensibilia per se multa non POSSunt facere Species, cum tamen Sint magis acti Ua quam talia Sensibilia per
Post haec autem octavo δ expedit considerari quod sicut
rerum quaedam Sunt uniVersaleS, quaedam SingulareS, Sic
species fiunt ab his et illis. Et ideo sicut Species Singularum
Sunt Singillares, sic universalium universales. Et cum uniUersale
non Sit nisi in singularibus, sicut ostensum est in Metaphysicis 'propter Contentiones multorum, nec PoteSt Singulare carere
Suo Uni Uersali, erit proportio speciei uniUersalis ad Speciem singularem, sicut rei universalis ad rem singularem, quarum Sunt hae species. Et ideo cum singularia hominis faciunt suas Species in medio et in sensu et intellectu, Sic homo Uni Uersalis simul facit suam speciem in speciebus singularibus ;ita quod sicut homo universalis est una natura specifica in quolibet singulari tota et totaliter, sic species universalis QStuna natura Specifica suo modo et tota et totaliter, et in qualibet Specie singulari, neC e contrario. Et propter hoc iteratur in medio, et sensu, et intellectu SpecieS universali S, quando Venit Cum Specie cujuslibet singularis, et sic figitur in anima et fortius quam species alicujus Singularis. Et hoc determinat Athagen evidenter in libro secundo.
447쪽
E X his igitur sequitur corollarium, quod sive in medio sive Species of in sensu, sive in intellectu Sint SPeCieS UniVOrSRlOS, OPortet quod nature agibidem Sint species singulares eis respondentes. Et ideo non λιβ RLζnti intelligo quod in intellectu aliquo creato sint tantum Species universales fi Xae sine singularibus speciebuS, ut per applicationem multarum talium specierum UniverSalium, quarum i CSuniVersales sint in aliquo individuo alicujus speciei, fiat cognitio de tali re singulari. Quanquam et ipsa applicatio non est mihi intelligibilis. Sed de his tractabitur alias suis lociS. EX dictis in hoc capitulo patet, quod cum quaeritur Uni UCr-
saliter de omni specie in medio an sit substantia Vel accidenS, nulla est quaestio, et similiter an species Sit quod iam compoSitum Vel simpleX, et an universale Vel singulare. Nam Species Substantiae est substantia, et species a Ccidentis est accidens, et Species compositi est compositum, et specieS simplicis est simpleX, ut materiae species CSi materi R, et formae forma, et species rei universalis eSt uni Uersalis, et rei singularis est singularis. Quia breviter dicendum, quod Sicut se habet accidens ad substantiam, et forma ad materiam, et uni Uersale ad singulare, scilicet, quod nullum istorum eSi sine SUO COInpari, sic se habet Species accidentis ad speciem SubStantiae, et Species materiae ad speciem formae, et SpecieS
rei universalis ad speciem rei singularis, ita quod nulla est
Habito de agente, Consequenter considerandum de modo How are
agendi, quod est tertium hic principale, et habet trCS COn- h, Clu SioneS. Quartam prima est, quod non potest species eXire g tedi
This Chapter deserves speciat attention. as justibing what has been said in the note On p. 4o8 that though the word species recalis the crude philosophy of emanationS, best known to us through the poem of Lucretius, in Bacon's minuit had almost entiret y lost that con notation, and is used as the word ray, Current, or undulation might be used by a modern scienti St, to express action Os Onebody on another : the multiplication os species expressing the continui ty of Auchaetion, in other wordS, the propagation or radiation of force. With regard tothe part taken by the medium in the transmission of force, it will be Aeen that Bacon S vlew is far more nearly akin to the viewS of DESCarteS, YOung, or Faraday than to the emission theory of Newton. Aetion at a distance was aSin conpetvable to him as io Aristolle, and to most modern phySici StS.
448쪽
I. Not by nec emitti ab ipso agente, quia accidens non permutat Sub
J CCttilia, nec ParS Substantiali S sine corruptione Substantiae
totius. Sed maXime actiUa, ut substantiae spirituales et Coelestia, non Sunt corruptibilia; quare species nullo modo e X ibit ab agente, cum omne quod est in eo sit substantia vel acciden S, nec Contingit ponere medium, ut prius de Claratum est. Quapropter male loquitur Vulgus et improprie, quando dicit quod agens emittit a se speciem, eXemplificans in odorabili. quod aliquid emittit. ut in m Osco sine accensione, Vel in thure accenso. Sed dicendum est quod odorabile, in quantum acti Uum est speciei, non emittit aliquid, sed in quantum patitur per calidum intra resolvens aut eXtra ; et ideo agens naturale, in qUantum agens, non emittit aliquid, Sed in quantum patitur et destruitur. Caeterum actio non est in deperditionem et Corruptionem agentis, sed in persectionem ; quia tunc unumquodque perfectum est, cum Sibi simile facere potest, Secundum Aristotelem secundo de Anima Deinde manifestum est quod agens non CreRt Speciem CX nihilo, neque accipit eam alicubi e Xtra se Vel eXtra patiens, ut Nor a) by eam reponδt in Patiente ; hoc enim ridiculum esset. Qua-
by '' Propter improprie et male dicitur, quod agens immittit aliquid
troduction in patiens et quod influit ; nam tunc ab eXtra ingrederetur isto s.' 'ς aliquid in ipSum PatienS, quod non potest esse, quia tunc vel alter exiret ab agente, Vel agens inveniret id eXtra se Vel patiens, vel crearet illud de nihilo, quorum quodlibet est salsum. Nor ., by Et ideo oportet unam duarum viarum eligi, Scilicet quod perii Pyς β Qi viam impressionis ' fiat species, aut Quod per naturalem immu-
patient as lationem et eduCtionem de potentia materia patientis. Sed Via ΗΦ b μ ν δ impressionis non est possibilis, quoniam impressio non fit nisi in superficie, ut sigilli in cera, per elevationem quarundem partium superficiei et depressionem aliarum. Sed actionaturalis est in profundo patientis. Item Per specieS rerum Sentimus res ipSas ; sed per impressiones quae fiunt in cera
et hujusmodi non SentimuS res imprimentos, ergo non OSt Con-
449쪽
similis actio hinc et inde. EX quo Sequitur quod improprie dicitur quod speciei generatio est per Viam impressionis Secundum quod utimur hoc nomine prout est impressio in sigillo et hujusmodi. Sic enim ad literam intelligit vulgus species imprimi ab agentibus, sed non est ita. Si tamen
largius accipiatur impreSSi O, prout communiter Signat omnem tranSmutationem patientis per actionem agentis, sicut aliquando inveniuntur auctoritates accipi apud ipsos auctores
Vel apud interpretes, tunc posSet dici quod per impreSsionem
fieret species. Et sic conUenit quodammodo cum impreS-sione primo modo dicta; licet non omnino, quia continet eam Sicut universale suum particulare, haec enim impressio est communiter, Si Ue fiat actio in superficie sive in profundo. Et si C usus est Aristoteles cum dicit Secundo de Anima, quod Sensus suscipit species Sensibilium, Sicut cera speciem annuli; quodammodo enim est similitudo, Sed non plena : et sic multae auctoritates inVeniuntur, quod modo habent similitudinem. Cum igitur nullo praedictorum modorum fiat generatio Speciei, manifestum est quod quinto modo oportet fieri, scilicet per veram immutationem et eductionem de potentia activa materiae patientis. Non enim aliquis est alius modus eX cogitabilis praeter praedictoS, et haec est Conclusio tertia. Et non est solum per hunc locum ; patet hoc a divisione ' Sed necessarium est hoC, quoniam effectus naturaliter facti dicuntur generari secundum Aristotelem de potentia materiae activa, ut omnes fatentur Sine Contradictione. Sed species est effectus agentis naturalis, et naturaliter ProductUS OSt, qUR respecies ipsa debet de potentia materiae generari. Item potentiae recepti Vae respondet dator formae, et hic est Creator; quare si in materia esset potentia Soliam recepti UaSPCCier Um, tun C poneremus in rebus naturalibus datorem formarum, contra Aristotelis doctrinam ; ergo non fiet species in potentia recepti Ua, sed de potentia acti Ua materiae naturalis Seu patientis. Et iterum patet eX dicti S quod haec Virtus est eadem cum effectu completo. Illa enim fit ipse effectus Completus quando agens in Valescit, et ideo idem erit modus producendi effectum istum incompletum et Com Pletum.
y additione, Reg. , a divi Sione, O.
450쪽
43 MUL TIPLICA TIO SPECIER UM.
referenceto the argumenton P. ΑΙ et Seq.
Quare si Completus effectus educitur de potentia materiae, oportet quod prius educatur effectus incompletus de eadem potentia. Sed contra hoc quae iam objectio decipit multos. Arguitur enim, quod a CnS et patiens Simul Sunt, et nihil est ipsorum medium, Se Cundum quod AriStoteles probat septimo Physicorum, et doterminat nono Metaphysicorum, et libro de Generatione. Praecipua enim conditio agendi eSt quod conjungatur agen S cum patiento sine medio, Ct aliter non tranS- mutabit ipsum. Sed conjunctio duplex intelligitur, scilicet Uel secundum substantiam Uel secundum Virtutem, ut di Cunt; sed agens non poteSt eSse simul cum Profundo patientis, Secundum Suam Substantiam ; quare oportet quod Sit simul secundum virtut Cm ut generet effectum Suum Per eductionem ejus de profundo patientis. Et ideo dicit multitudo quod Virtutis est datio et infusio in profundum patientis, ut de potentia ejus eduCatur effectus, et quod non debeat Virtutis generatio fieri de potentia illa; et ideo ponitur quod Virtus seu Species non educitur do potentia materiae, sed quod datur et infunditur, et quod est aliud ab effectu intento finaliter et solum fit ab agente, ut tranS- mutetur profundum patientis, et ut per illam educatur effectus de potentia materiae, Uerum instrumentum est agentis ad effectum producendum principale. Et aliter, ut dicunt, non poSset agenS Producere effectum quem intendit, ut ignis ignem, Seu formam ignis, nec homo hominem, nec aliquod agens produceret esseCtum ei Similem nomine et definitione. Et sic cogimur redire ad praedictam pluralitatem y effectuum uni vocorum. Sed cum illa Suo loco non poterunt Contradici,
uniUOCUS, complenduS Per operationem completam, ut tunc recipiat nomen et definitionem agentis, sicut PriUS OS tensum est, nec PoteSt CSSO nisi unus talis effectus, fideo manifestum
est has cavillation CS UADAS OSSO.
Et iterum contingit argui contra generationem Virtutis, quam ipsi fingunt aliam ab effectu principali, sicut contra
praedicta circa pluralitatem. J. Cf PP. 4Ι , ψIS.* consequetur, J., Sequitur, O. δ The words in bracheis are omitted in Reg.