Opus majus

발행: 1897년

분량: 593페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

461쪽

PARS PNIMA: CAP. V.

septimo Physicorum in fine, quod si aliqua Virtus alteret aliquod

mobile in aliquo tempore, tunc medietas Virtutis alterabit medium mobilis secundum aequalem alterationem in toto eo tempore ; dicendum est, quod haec intelligenda sunt si mobile dividatur actualiter; sed dum totum est integrum, non determinabitur actio, antequam totum alteretur. Si dicatur, quod idem manens idem natum est facere idem, ergo idem manen Sidem natum eSt pati idem, et eodem modo, quare Sive sit in toto medietas siUe separata, poterit esse subjectum Pa SSionis in quo terminetur a Ctio agentis ; dicendum est quod non Sequitur, quia in toto est pars in potentia, non in actu. Et similiter cum hoc dicendum est, quod totum pote Si in totum, et ideo natura non abscindit suam actionem, US UOQUO COIU-pleatur in tota parte patientis, in qua natum e St ALCnS Suam actionem Complere. Et etiam dicendum est, quod agen Sprincipale potest melius et persectius alterare SeCundam medietatem, quam eandem alteret prima medietaS, ut

dictum CSt.

CAPITULUΜ U. Nun C con Siderandum est quintum principale Circa influen- On whattiam agentis in patiens, et consistit in hi S quae CXiguntur a Loi oh bE'

Parte PatientiS. Et sunt Conclusiones tres. Prima est de exerci sed linseri Oribus respectu Coelestium. Et quod a SVPerioribUS os celestialbodies Ony poSt, the reading of Reg., has been adopted by J. ; but O. has prima, whicli terrestriat. is more intelligibie. The foregoing chapter may be regarded as an attempt to conciliate thctinfinite divisibili ty, in other worcis the continui ty of matter, with itS molocularor particulate conStitution. That the smallest conceivable portion of matter had gravi ty Bacon Clearly grasped. His langu age on that poliat is emphatie andremari able. But in the transmission os radiant force, as he concei Ved ii, a Certain definite portion or region of matter was a ted on aS a whole; thiS, when iis latent activities had been evoli ecl. beeam e itSelf the force acting on the Sueceed ing region ; and So Onward. This region miast be regarded, he SayS, practi catly aS a whole : iis paris cannot be rogarded AS acting Separalely. JUStSo the modern physici At, while maintaining the eXiStence of an abSOlutoly COntinuous ether, is dri ven to suppos e that portiones of it assume a definite Shape :RS UOrteX- atomS or otherwise. Similarly in the undulatory theory the wave, Whether of water, air, or et her, has to bo considered as a definite whole. Howsar these theories are to bo regarded as more than usos ut, or indeed in dispensabie, working hypotheses, Cannot be discussed here. The poliat os interest is to tracetheir operation in the thirteenth centu .

462쪽

possint pati inferiora patet, quia Communicant in materia, et quod illa quae Communicant in genere communicant in

materia, ut dicitur quinto Metaphysicorum Et ideo licet

non communicent in tantum ut sit mutua generatio et Corruptio Completa inter inferiora et Coelestia, hoc enim negatur libro de Generatione et alibi, tamen postquam in genCrC COmmunicant, oportet quod in materia communi Cent, Secundum

quod Aristoteles dicit. Et ideo manifestantur haec in Priori-bUS, QUOd CSSentia generis proXimi est materiale principium in

naturalibus respectu duarum Specierum, et individuum generi S respectu duorum individuorum illarum specierum. Congruentia Rutem est ad hOC ; quoniam quanto magis partes univerSi RSSimilentur, tanto major est salus earum et utilitas. Et ideo cum inferiora non possunt aSSimilari per naturaS Completas, Natura O coelorum Congruit ut Saltem per SpecieS rQCOPtaS. Necessitas autem concludit hoc idem per generationem rerum

Ct Corruptionem, cujus causa principalis est duplex allatio solis sub obliquo circulo ; sed sol non est per substantiam in inferioribus, et ideo per Virtutem. Et sic de aliis Corporibus Coelestibus. Et per experientiam patet illud de luce diffusa a Coelestibus per omnia inseriora. Et ideo cum objiciatur quod natura Coelestis non est generabilis et corruptibilis, propter quod non generabitur in materia elementari ; dicendum est quod hoc est Verum sub esse completo, Sed sub esse speciei

non est inconUeniens, immo ne CSSaritam.

a) Aetion Sed secundo sciendum est, quod Coelestia POSSUnt reCiperes odi. 6hJ SPCCt CS ab alii S Coelestibus, ut luna et stellae recipiunt Vir-each Other. tutem et speciem solis, ita quod tu X Solis UOnienS ad Superficiem lunae vel stellae cujuslibet educit ibi per naturalem

Commentator sil per secundum Coeli et Mundi, et arguit ad hoc Por aequalitatem angulorum incidentiae et refleXionis, ut patebit inferius. Et Aristoteles ipse dicit octavo Metaphysicorum quod non omne alterabile eSi generabile, propter coeleStia ; et hoc est quia alteratio lucis est in coelestibus. Et ideo dicit Aristoteles secundo Meteorologicorum δ, quod sol illuminat

463쪽

PARS PRIMA: CAP. V.

omnes stellas. Si igitur objiciatur, quod Aristoteles vult in primo Coeli et Mundi, quod natura coeli Sit incorruptibilis, nec sit alterabilis, nec passibili S ; dicendum CSt. quod alteratio OSt

dupleX secundum Aristotelem secundo de Anima λ Uno modo, ut ejus utar eloquio, in habitus naturam et persectionem; et haeCeSt alteratio quae est per species et Virtutes, Seu fiat in Sen Sum seu in aliud. Et Cum hoc non fiat Sine quadam generation C, Concedenda est haec generatio speciei, quae est in persectionem appetitUS CoeleStis naturae, non in Corruptionem, nisi i PSiUS defectu S, et cujusdam impersectionis quam habent luna et

Stellae respectu Solis praecipue. Alia est alto ratio Seu tranS- mutatio quae eSt Cum completa generatione nOVae sormae in Patiente, et Cum Completa ablatione et corruptione natu 1 ROSpecificae patientis. Et hujusmodi transmutatio vel alteratio non CSt in CoeleStibus, et haec non est in speciebus. Et Sidicatur quod potentia in Coelestibus est completa Per actum, et appetitus materiae est terminatus, dicendum eSt quod

rCSpectu noVae formae quae tolleret formam Praesentem in Corpore coeli per Veram et Completam corruptionem nRtUrRCSPOCificae Coelesti S, est appetitus terminatus ; et non res PCCtUspeciei et Virtutis lucis et hujusmodi, quae simul Stant chamnatura specifica lunae et stellarum. Unde appetitus quidem est in luna et stellis incompletus de se, et perficitur Per SpeCiem et Uirtutem solis. Et similiter per species alteriuscujusque Stellae ; quaelibet enim facit suam speciem in aliam. Tertio J Sciendum est, quod non solum contingit fieri 3 Actionspeciem in coelestibus ab aliquo coelesti, sed ab inferioribUS ses, Est enim ad hoc possibilitas et congruentia; sicut dictum est de bodies Ou

di celestial

actione coelestium in inseriora; sed absoluta necessitas non eSt Propter Coelestia in se, sed in quantum sunt partes uniUerSi assimilandae aliis per receptionem speCierum, et in Uantum Sunt medium in sensu. Si enim OCulus esset in orbe lunne, POSSet Videre multa in sphaeris elementorum POS ita, Sed non Videt ni Si per Species, et cum species Visus nostri eX igitur ad actionem Videndi, ut prius tactum est, et tenendum SCCUndUm

The word in bracheis is not in thes MSS , hut is evidently required.

464쪽

MULTIPLICATIO SPECIERUM.

auctores, et probatur post tunc in videndo stellas, oportet quod Uisus nostri Species generetur in Coelo, sicut in sphaeris elementorum. Et ideo quicquid hic objiceretur de intransmutabilitate Coeli. et quod non est generabile nec Corruptibile, dicendum, quod hoc solum intelligendum est de transmutatione et generatione et Corruptione quae tollunt naturam Specificam patientis, et renovant aliam formam specificam inesse completo. Sed bene est hic alteratio, quae est Pergenerationem Speciei, qua Coelestis natura assimiletur inferiori Propter majorem conformitatem Uni Uersi et salutem, et Propter necOSsitatem Sen SUS et maXime Vi SuS, CUJUS SPeCiOSVenit ad Stellas, et ad quam species stellarum Veniunt ad

In certain Si vero objiciatur, quod omne agens est nobiliuS Patiente, tes egi licit Ui AriStoteleS dicit tertio de Anima, dicendum quod hoc est thingβ m y verum in Quantum hujusmodi; Quoniam in Quantum Coelum

celestisti. habet aptitudinem et potentiam et appetitum quendam respectu Virtutum rerum inferiorum, quibus Caret ut assimiletur ei S propter majorem Proportionem univerSi, in hoc est minus nobile quam res inferior quantumcunque Vilis, quae talem Speciem habet in actu et completam. Nec derogatur in hoc nobilitati coelestis substantiae, quia non est hoc ad ejuS ignobilitatem, Sed ad decorem, ut completa Sit concordia partium universi et saluS et perfectio, quatenus conveniant ad inUiCOm, quantum possibile est. Si objiceretur e X decimo Metaphysi Corum quod corruptibile et incorruptibile non Communi Cantin genere, et hoc non POSSet CX poni de genere praedicabili, ut Patet, Cum Sint in eodem Praedicamento, neCOSSO CSt eX poni eodem genere Subjecto, quia genus dicitur aequi Voce ad

Subjectum et ad idem, quod de pluribus differentibus specie praedicatur in eo quod quid, quare Videtur quod in eodem subjecto coelesti non erit natura Corruptibilis Cum incorruptibili, praecipue cum Corpus coeleste Sit Simple X. Aliud enim est de homine qui est CompoSitae naturae multipliciter, in quo est aliud corruptibile et aliud incorruptibile. Sed dicendum

465쪽

PARS PRIMA P. VI.

CSt, quod corruptibile et incorruptibile completa in esse natUrae non possunt esse in eodem Simplici, POSSunt tamen esse dummodo unum sit in esse specifico naturali Completum, et aliud sit assimilatio ejus ad aliquod alterum ; hoc enim est possibile et valde conveniens, et quodammodo neCCSSarium. Si dicatur illud Aristotelis primo Meteorologicorum Τ quod coelum non recipit peregrinas imprOSSiones, et has Vocat alterationes formarum elementarium; dicendum est, quod non sunt Peregrinae Propter esse speciei renoVandae, de qua hic loquimur, Sed Solum propter completum esse hujUS formarum et transmutationum, quae accidunt per corruptionem patientis in parte vel in toto, et per laesionem Suae subStantiae Specificae ; et hujusmodi transmutationes non fiunt in coelestibus. Si objiciatur quod cum coelum agat in haec inferiora, et possit ab eis pati per generationem speciei tun C erit agens Physice,Cujus Contrarium vult tertio Physicorum, et libro de Generatione, et alibi pluries ; dicendum est, quod passio quae est in generatione speciei non inducit actionem physicam, Sed ista quae CSt per corruptionem esSentiae Patientis, quae non est in Coelestibus. Quod autem dicit Avicenna tertio de Anima, quod absurdum est dicere quod Coeli patiantur a nostro visu, dicendum est quod ipse priuS immediate tetigit quo modo intelligit hanc passionem ; loquenS Contra eOS qui POSuer Intaerem et Coelum in tantum pati a Visu et alterari, ut aeret coelum essent instrumentum sentiendi visibile et deserendi seu reddendi Visui ejus speCiem, et quod a visu fieret aliquid Corporale protensum in medio usque ad rem Vi Sam. Et non loquimur Contra hoc, quod Coelum sit Sicut medium in Visu recipiens speciem VisuS et Vi Sibilis hoc enim neceSsarium est η. CAPITULUM VI. Nunc considerandum est se Xtum principale circa influentiam agentis in patiens, et in hoc Consistit ut sciatur quae agentia

466쪽

MUL TIPLICA PIO SPECIER UV

action os Corporalia poSSunt complere Suas Species in patientibu S eX- ear Ed 6ut trinSCCiS URC Ab eiS tAnguntur, ut tollant naturam specificam hi ἡ b. Patientis, et faCiant esseCtUS Completos similes eis nomine et definitione. Et scimus quod de complemento universi Sunt generabilia et corruptibilia. Si enim omnia essent in generabilia et incorruptibilia, non essent nisi Sphaerae elementorum et Coelestia et subStantia spiritualis, et ita omnia alia deessent mundo, quod in OnUeniens eSSet. Sed cum mundus sit Sphaericae figurae Propter rationeS Pro PriaS, QUAC POStea inducendae sunt Suo loco, nunc Una est necOSSaria ad praeSen S, videlicet quod sphaericae figurae esse debet, ut undique e partibus Sphaerae confluant Virtutes coelorum in centrum hujus sphaerae quod est locus generationis. Et haec eSt terra, quae est locus mixtioniS et generationis et corruptionis. The motors Et ideo superiora, ut Coelestia, sunt ingenerabilia et incor-hε,..hles 1 UPtibilia SCCundum ordinem uniVersi, et quia continuant SPhereS not generationem et corruptionem in his inferioribus. Ouando

ut Aristoteles dicit in fine de Generatione, et eXemplificat in

obliquo circulo solis, in quo moUOtUr Per ACCOSSUm Ot rOCOSSum respectu climatum et regionum, ideo oportet dari motores continuos motuum Coelestium. Sed cum hic motus non sit naturalis, eo quod non est a Contrario in Contrarium, Propter uniformitatem orientis et Occidentis et caeterarum partium

coeli in quibus non est Contrarietas, oportet quod hi motus sint voluntarii, et ideo a substantiis habentibus Voluntatem Vel rationem, cujusmodi sunt intelligentiae. Propter quod oportet quod intelligentiae moUeant Orbes et stellas ; et quia omne mOUOnS nobili US est moto, oportet quod hujusmodi motores sint incorruptibiles et in generabiles, quamvis et rationes aliae sint ad idem et caetera nunc tacta. Sed transeo ad ea quae sunt propria ad id quod intendo, scilicet ad videndum quae agentia possunt Complere esseCtu Sand CSPeci- et quae non. Et Patet quod quatuor elementa POSsunt hoc ig e,frie P facere. Aristoteles enim dicit libro Meteorologicorum, quodnς0mPἰς aqua multoties convertit aerem in se, et e contrari Ο et quodlibet potest fieri eX quolibet, ut Vult libro de Generatione.

elements

467쪽

PARS PRIMA P. VI. SI

Et mavi me ignis hoc facit; quia magis est nobile, et ideo magis

activum, et omnia corporalia non Coelestia in se conVerteret;

et ageret in infinitum, si ei materia combustibilis apponeretur, Secundum quod vult Aristoteles secundo de Anima; licet hoc

Verbum habeat suam eXpositionem, Ut tangetur POSt. Verum non Solum effectum suum Complet in elementis, sed in miXtis omnibus. Alia Vero elementa non tantum possunt facere ;sunt enim longe debilioris operationis, et multas operationeS debiles et insensibiles faciunt. Et hae solae substantiae Cor-POrales Possunt suas species complere in effectus suos sactas, scilicet in patientibus eXtra eas. Unde nec mi XtR inAnimatR, nec animata generata CX Putrefactione, nOC PrOPagata, negcoelestia faciunt nisi species suas in rebus mundi eis propinquis eXtra se. Hoc dico propter plantas et matres in animalibus, quae in semine deCiso perficiunt species in effectus Completos Cum adjutorio Virtutis coeli et motorum in coelestibus. Sed tamen nec plantae nec matres saCientes SUAS Species in Corporibus eXtra se Complent eaS, Velut igni S Complet speciem factam in ligno ei appropinquato eXtra Se in effectum plenum similem ei nomine et definitione. Sed gravissimum dubium est in hac parte, eo quod nobiliora sunt omnia miXta, inanimata et animata et CoeleStia, quam elementa, et ideo habent plus de Virtute activa, et ideo in materia mundi magis Videntur posse Complere SUAS SPOCiOS. NeC est impedimentum per hoc quod dici solet, quod non est aptitudo a parte materiae mundi ad tam nobiles formas Complendas ut Corporum Coelestium et hominum, et hujusmodi propagatorum. Quoniam Si quaeratur, CUm elementum agit in miXtum vel in aliud elementum, quae CSt aptitudo R Pario maioriae naturalis, non potest dici, nisi quia illa

materia apta nata est, et habet aptitudinem naturalem ad Species diversas et communes eis. Et haec Secundum Veritatem eSt essentia alicujus generis proXimi, quae est in Potentia ad species Contrarias et apta nata ad utramque, Ut substantia Corporea non coelestis est in potentia ad Clementum et mi Xtum, et res significata per hanc Circumlocutionem eSi subjectum et materia in transmutatione mixti in elementum, et e Contrario. Et quando elementum CSt

nobier than elementary,

468쪽

MUL TIPLICA PIO SPECIER UM.

fortius mi Xto corrumpit naturam specificam miXti usque ad radicem Communem ei et miXto ; id est ad essentiam illius generis de Cujus potentia producitur natura Specifica elementi. Et e contrario, Cham mi Xtum, Vel aliud agenS sum ciens ad generationem miXti, Sicut coelum, PoteSt inValescere Super elementum, tollit naturam specificam elementi, et de radice communi et OX ejus potentia producit naturam specificamini Xtii.

Constat igitur ratio generationi S effectus Completi in duobus, scilicet quod agens habeat potentiam majorem quam patien Sut Vincat, et quod materia* sit Communis agenti et patienti quae materia est CSSentia alicujus generis proXimi quod Commune eSt duabuS SPeciebus, scilicet, agenti et Patienti. Et in genere in ii Uiduorum est individuum generis respectu duorum indi Viduorum di Uersarum specierum s Sicut enim Sehabet genus ad Species, Sic individuum generis ad individua Specierum), loco principii naturalis apti ad utrumque. Haec hiberius patuerunt in praecedentibus. Sed nunc sufficit ad hoc quod Volo ut Concedatur sine contradictione quod Victoria alterius speciei agenti S, POS ita Sub genere et potentia generis proXimi, sum ciunt ad generationem et corruptionem effectuum completorum. Cum igitur Coelum majoris sit potentiae ad agendum quam igni S et quam aliquod corpus inferius, et

Communicat in genore ProXimo Cum corpore non coelesti

Communicant enim in primo genere subalterno) et Coelum est nobilius et magis activum, invenitur hic tota ratio effectus complendi. Et Sic ulterius de homine et omnibus mi Xtis, quae sunt nobiliora elementis, et ideo magi S generati Ua spe

Cierum suarum complendarum in effectus, cum inUeniatur

On the views expressed in this and the folio ing paragraph, as to the SucceSSive integrations or disintegrations of matter, Some liot is thrown by an eXtraci fro in Bacon's Communia Naturalium ' gi ven in the Introduction.* See Arist. De G Heratione, i. 7, θ ο οσα μὲν ουν μh εν υλ9 εχει τηV

Aristolle distinguishes in this Chapter bet oen primata and SeCondata agentS. We may say that the physici an heal S, or that his wine and food heals. In the first case thero is no reaction froin the body acted on ; in the second case thereis. The Secondary agent being of the Same penus as the patient is assected by

469쪽

materia seu eSSentia generis proXimi communis duabus SpeciebuS quibuscunque datis. Quapropter Sequitur quod in illis et in omnibus agentibus est aptitudo ut compleant Suo Se Ctus, quantum est a parto agentium et Patientium, et

materiae communiS et S.

Sed tamen licet sit aptitudo dicta, non tamen est potesta Snec possibilitas ad hos effectus Complendos propter multaS rationeS. Non enim Omne quod habet aptitudinem, habet possibilitatem ; ut caecus aptus natus est ad Uidendum, non tamen potest Videre, nec potentiam Videndi habet per naturam. In proPOSito Vero est sola aptitudo, et tamen ante priVationem ;unde non est ablata potentia per inductionem privationis, Ut in caeco, Sed eXCluditur potentia, et similiter actus propter videndi necessitatem. Cum enim non sit quasi proportio

Virtutis activae in Corpore respectu substantiae spiritualiS, et similiter in Corpore non Coelesti respectu substantiae COOlOSti S, Si Complerentur species SubStantiarum spiritualium, Omnia fierent spiritualia, et si complerentur species substantiarum coeleStium tollerentur omnes naturae CorporaleS inferioreS, Ct fierent solum substantiae coelestes et ideo destrueretur ordo universi et mundi. Propter quod licet eX lege naturae Particularis aptitudo sit a parte Substantiae spiritualis acti Vae, et a Parte Substantiae coelestis acti Vae, et a Parte mntoriae Communis substantiae spirituali et corporali, et similiter communis substantiae coelesti et non Coelesti, ut fierent sub Stantiarum spiritualium et Coelestium effectus Completi . tamon eX ordinatione divina, et e X lege naturae universalis, de qua facit Avicenna mentionem SeXto MetaphySi Cae, abscinditur potentia. et eXcluditur actus; ita quod non possunt Substantiae Spirituales nec substantiae coelestes facere nisi suaS SpecieS et nullo modo Complere effectus eis similes nomine et definitione; quia tunc fierent omnia Spiritualia et coelestia, et destruerenturreS multae quae Sunt de Complemento uni Versi. Non Solum SOCUndum Statum praesentis curSus, Sed Simpliciter hoC dico,

quia finaliter multa auferentur omnino a numero reriam qURO tamen nunc Sunt necessaria in mundo Propter hominem, Propter quem saCta Sunt caetera. Et tamen nihilominus eX

natura particulari ipsius Substantiae Spiritualis et coeli est

Such a

470쪽

MUL TIPLICA TIO SPECIER UM.

quod sit aptitudo a parte sua ut produceret effectum completum, et aptitudo est a parte materiae mundi, quae QSt communis Spirituali et Corporali atque coelesti et non Coelesti. Nec obstat quod tunc aliqua Spiritualia et coelestia essent generata et alia Creata, quoniam Si Creator crearet modo unum hominem, et alius generaretur Per pro Pagationem, modus hic diversus eXeundi in esse non diversificaret speciem; prima enim individua animalium et plantarum non ierunt generata, Sed Vel creata Vel plasmata. Et Substantiae spiritualeS et coelesteS generatae non essent corruptibiles, sed incorruptibiles Sicut aliae, quia nulla Virtus activa creata

haberet POSSC Super earum corruptionem, nec unquam do-ficerent in se. Propter quod Sermo ille, quod omne generabile est corruptibile, arctandus est ad ea quae actualiter nunc inmundo SubSunt generationi, non ad omnia quae apta nata Stant generari, quae quia solum aptitudinem habent et non potentiam neC aCtum, ideo non Computantur inter generabilia de quibus loquimur in hoc mundo. Eodem modo est per omnia de aliis nobilibus agentibus comparatis ad ignobiliora, ut de hominibu S respectu aliarum rerum generabilium et Corruptibilium. Si enim species hominum complerentur in patientibuS OXtrinSecis, tunC Caeterae rOS destruerentur et delerentur de mundo, quod fieri non debet ex lege naturae univorSalis; licet CX natura particulari humana sit aptitudo ad hujusmodi esseCtus Complendos propter nobilitatem ejus reSPectu aliarum rerum generabilium. Et quia aptitudo materiae communis inUenitur sed utilitas totius mundi praefertur, et etiam homini S propria, quia sine aliis rebus Uivere et OSSe non POSSCt, Propter quod Jnon respondet huic aptitudini potentia nec actus; et ideo arctata est generatio hominis ad modum propagandi ; non Solum propter alias res, Sed Propter i PSOS homineS, ne multiplicarentur plUS quam oporteret. Insuper i PSa mors Singulorum Secundum Statum PraeSenti S Vitae, neCOSSAria CSt CX

lege naturae universalis, ut dicit Avicenna secundo Physi- Corum, licet natura particularis illius vel istius non intendit

corruptionem, Sed Vitam et Salutem.

SEARCH

MENU NAVIGATION