장음표시 사용
291쪽
,lkali minerale viduum ostendit, quod tum ad saturitatem adgreditur; vel idem acidum phlogisticatum muriam adtingens, sensim dis lipato, quo debilitatur phlogisto, tandem
inuriaticum CX erminat, balin arripiens eidem antea unitam ; Vel deni ille Vitriollam mariis, muriae immixtum igite ille adjUtum, eam decona ponit.
dis. Acidum vitrioli liberum obViam a gre . ditur calcem, quod etiam vitriolum martialea aqua solutum praestat. Si argilla, acido Vi-ttrioli libero saturata, de in . calcem attingit,1 mox secedit acidum novam eligens hasin, quod itidem accidit cum magnesia Vitriolata, i sed, quod notatu dignum est, in eo tantum
casu, quo calci occurrit ustae: calx namque : aerata magnesiam Vitriolatam nullo modo turibat, quod alibi dudum adnotavi d). si Magu sin vitriolata acido vitrioli liberoi directe oriri potest, itemque Ope magnesiae, : alumen vel vitriolum decomponentis. F Ilum v non tantum acido vitrioli li- hero; argillac ea Ob Via corrodente, in terrael sinu sponte procreatur, uti antea e Xpli a UiIV, & arte quo lite ad solitatara nil quotannis adaugetur, sed etiam vitrioli dei compositione, etenim licet ferrum partimi dephlogisticatum argillae eripiat acidum e X
292쪽
cedens e), liaec tamen attractione praevalet, si metalluin inflammabili valde fuerit pauperatum f). Praeterea pyrites saepe argillae quid qua in Continet, quo sub fatiscentia alumen generatur. lMINERAM, qtace ad Tol in in Patrimonio Petri, pro excoquendo alti mine effringitur,lieic luoque conliderare decet, quum non sine magna probabilitatis specie igni aliquando exposita credatur. In pulverem commia nuta & aqua destillata per Coetionem elixata vix aliud priebet, quam acidi vitrio lici vestigia, adeo tamen debilia, Ut Heliotropio aegre investigentur, terra autem ponderosa evadunt magis conspicua. Et sane multum aeidi continere nequit, ponatur enim minera haecce - sui ponderis porrigere του alta minis, quod tamen in ossicina Centumcellensi numquam pra statig , erit integri centenarii pro ritus, a librartim, a quo praeterea generatim subtracla endae sunt jόs, terrestre nimirum superflui im, quod sali inhaeret semel tantum crystallisato. Q ium itaque in alumine crystal. lino , sint acidie, facile in Venitur in centenario minerae, quae hujUs libr. continet, acidum non nisi librae efficere. Irial hali sodae sub fusione subito enervescit minerie mica, in Cochleari ope tubi ferruminatorii e Xplorata, non tamen dividitur globulus rubescit. Cum horace effervescit
293쪽
iis se uti calx & tandem solvitur. Cum sale i micro cosmico etiam effervescit initio, sedit Mein tardius, at Ultimo perfecte evanescit lobulus nimio oneratus semel caeruleo tin-
ctus fuit, Uti antea memoravi f. X, D . Ha- bitus jam descriptus satis indicat, hanc mine
iram constare argilla indurata, siliceo parum contaminata, Cui inhorret pauxillum aluminis, adeo tamen ars e aliis particulis involuti, utili priUS a JUa extrahi nequeat, quam igne pauli illium intumuerit, & aquae adfusione emoria erit.: Notum est, quod alumen ustione abeat in masia hisam spongiosam, & haec tam in borace, quam i sale microcosmico, ita effervescit sub fusione,
iii Ut Calcem fere mentiatur, ejus licet nihil con-t kl tineat. 'l Mi NE .a Tolfensis pulveratae Centenarius
sub fornice furni docimas lici vehementer ustus
sulphur spiravit & a circiter ponderis libras
Lamisit. Residuae 37 continebant 33 argillac ei& au silicet. Q iod volatile, igne dissipatum, sit verum sulphur D. M ONNET detexit. Haeci itaque minera aluminis eo differt a vulgaribus,l quod hele sulphur insit nudum, in illis autem l cum ferro conjunctum, hoc est pyritaceum,
i at in utroque casu igne idoneo decomponen. dum, adeo ut acidum argillam adgrediendo' alumen formet. Hinc etiam elucet, cur Toliensis alumen porrigat sine immixto vitriolo, quod minerie vulgares semper immiscent. Alui minis quidem Romani rubor ferro debetur sed in peculiari statu hele metallicum Oec irrit. Hi Sc L
294쪽
His E perpensis nihil obstare Videtur, quominus ad Tolitam argillacea massa olim fuerit Vulcani opera & imbuta sulphtare, ut terra alba Solsata rar . IV, 19), & indurata subter-xa Deo aestu. Num alia superstat hujus operationis certa indicia, Judicent, qui hceu loca, qua decet attentione, perlustrant. ALkali vegetabile vitriolatum, quod alumen i Romanum inquinat, cineribus sub ultione immixtis adscribendum videretur, sed in i ipsa quoque minera Occurrit : num ab ar horibus in hoc tractu forte olim crescenti- lhus & concrematis, dum ignis heic saevie- bat subterraneus, derivandum sit 3 lG Vitrio&m Mariis raro dire iste generatur menstruo libero, quum Viκ Occurrat appropriatum metallum in forma solutioni apta, sed e pyrite omne nati Uiam oritur.
Scilicet fugatur per ignem sulphureum, sed teste eκ perientia ita, ut fere semper quod lex pellitur phlogisto abundet, odore facile li nosce 'um, Unde etiam, hoc volatili primcipio toto disti pato, neces ario restabit quid quam acidi si oci, aestui pertinaciter resisten tis: hoc, incendio exstincto, avidisti me hu-
in iditatem ambientem attrahit, tandemque leo usque diluitur, Ut ferrum nudatum ad-
gredi queat. Idem effectus alias provocatur nsatiscentia, sed tardissime. Volatilis namque pars sulphuris, atmosphaerae vicis situdinibus Dexpositi, sensim laXatur, praesertim si sub tilissi in is pulvis aere libero calido, & non n
295쪽
ruina quam humido circumdatias reperitur. Hinc flores sulphuris vetusti sensibiliter acidi sunt, eadem lite Via grana pyritacea, in petrariam terrarumque superficie globi nostri frequentia, quamvis sepe visum fugiant sub-ttilitate, resolutantur, & vitriolum praebent, quod, pedetentim magis magisque pati perat thim phlogisto, basim deponit, quae in locis humilibus ope aquae colle ista mineras ferri palustres & lacu stres constituit. Sed hoc in transcursu, nam illa Operatio huc non pertinet. Π Qui N acidum muriaticum subterraneo' igne interdum zona pedibus liberetur, dubi
itari vix potest VIII), ideoque pro diversa eidem obvia bali, varii oriuntur sales, nuria praesertim, Cala M. uesaque 'or, & pauci
forsan alii. Sub hisce operationiblis novae I bases acidum aereum laκant, hujusque aurae copiam aligent. i DL salibus hactenus enumeratis generat litim tenendum est, quod pleros liae Natura, .l etiam aliis modis, sine igne pro 'oeare qUeat, .la adeo Ut, quamvis Vulcanus assiduus sit mi- minister, ejUSdem tamen opera nec semper. .l: liec ubique indigeat. VidemuS tamen, qtlas striam materias salinas aquis impertire pos- l sint Vulcani. Horum ope dein aliae sol lotantur. Ita aqua aerata terram calcaream l. aeque ac magnesiam Ob Uias aeratasque sus- in cipit. Similiter ferrum in statu idoneo vel ite Vitriolo praecipitatum, mediante acido aereo, di BergM. Ofti c. I l. III. S intrat
296쪽
intrat & aqua martialis subtilis oritur. Alu ia linosum quoque ustum, aquae simplici non nisi post diuturniorem aeri expositionem ce dens, astrata facile suscipitur. Accedente ea. ἡ lore Thermae aeratae generantur h), ik iiu i:
g. XIII. Producta viae humidae phlogistica.
IN hac para grapho aquae sunt considerandae, foetae materiis, quae Uberiore gaudent pla logisti quantitate. A PEsroleum aqua non solvitur, interim tamen cum ea quassarum & dein sit iratione fi separatum, fortem eidem impertit odorem bituminosum. Alkalinis Unita olea aquam subeunt, sed tales sapones naturales nondum
Bi TUMINOSI quidquam in oceano, aliisque quibusdam aquis, praesertim in mari mortuo , adesse contendunt nonnulli, & hinc amaritiem derivant, sed, quod sciam, adhuc nemo analysii rite instituta hanc probavit
B) Sulphur in Vulcani ossicinis vulgatissimum est, per se tamen aqua insolubile, sed, quod directe fieri non potest, ope ignis &vel calcis, vel aikalini salis, Vel magnesiae, perficitur: hepar nempe generatur, qUOdaqua facile suscipitur, ast rarae etiam sunt haei solu-
297쪽
lablutiones. Scaturigines quidem variis in lo-
sis erumpunt calidae, hepatico foetentes odo di re, quae etiam interdum verum sibi imant stil- phur, qtiam Vis lateX, modo Consueto eXa-
i inini expositus, ejusdem ne miculam quidem praebeat. Hujus naturae sunt thermae Aquisa granenses, aliaeque bene multae. Gordiunt thuricce Varie solvere tentarunt Chemisi, sed, diversiis explicationibus missis, potiUS CXperrimenta in rei ipsius dilucidationem adferenda exillimo. Hanc etiam alibi tentavi viam, mi fallor, tam analytice, quam synthetice au-rram hepaticam sulphur, materiae Caloris, Ope phlogi iii, adunatum continere proba Vi. Ita
que, quae ibidem fusius allata sunt, liete sup- ponere liceat i). FLUIDUM hocce elasticum, quod hepati cum Vocari potest, aqua absorbetur h), uti acidum aereum, sed parcius, eidemque suum odorem reliquasque impertit facultates, quae mori pendent eκ sola forma. Talis quoque aqua adquiritur, si soli itio hepatis vel sali- lini, vel terrestris in vase retorto leniter de istillatur, donec liquidi tres circiter quartae int recipiens transi Verint.
His CL proclibatis genesis thermarum hel pati earum haud difficulter intelligitur. In Vulcani osticinis adsunt calx, sulphur & in-s terdum alitati minerale, forte etiam non
298쪽
numquam ferrum idoneae indolis. Hinc ope iignis fine dubio pluribus in locis hepaticae pro icreantur compolitiones, quae dein advenien- 4 te vel aqua & calore destillatorio, laticem ierepromunt hepatietam, Vel acido libero, i fluidum hepaticum pro Vocante, quod aquae venas attingens eaSdem penetrat & inquinat. DTales aquae licet sulphur Contineant, non ta- men consuetis modis exhibent, sed sponte in- terdum supra suam superficiem crustas deponunt sulphureas. Ex antea allatis ratio est in promtu . Sollicet thermae simul acidum vitrioli phlogisticatum saepe ferunt, quod licet in ipsa aqua foetorem ne ita eat decomponere, eXtra illam idem praestat; & sine dubio solus quoque aer phartas, atmosphaerico immixtus, phlogislon avidissime attrahens, illud e nexu cum sulphure & materia caloris segregare valet.
PRAETER calcem & alhali, magnesia quo- que cum sulphure hepatis speciem generat, i etiam via humida l). Utriusque nempe mate- rrite portiuncula subtilissime pulverata, si mulci aqua destillata fervida infundatur & per ali- quot horas detineatur in Vase Clauso, eXpOtita calori ebullitioni proximo, quod optime in balneo maris perficitur. Haec aqua, re- lfrigeratione peracta, sitrata debilem spargit odorem hepaticum, instillato lixivio ali alifixi sedimentum acidis solubile decidit; argentum nitratum, hydrargyrum nitratum l
299쪽
frigide paratum, plumbumqUe a Celat Um, nii Crescens deturbant praecipitatum; acida viκ ullaria esiiciunt mutationem; C Uaporatione spontanea ad siccum perducta tandem pelli-aecula obtinetur, mUltis interstincta aciculis crystallinis, qUM in acidis Cham effervescen- Itia solvuntur, relicto ptat Visculo griseo, quii in igne odorem spargit sulphure Um, nullam Nero monstrat flammam, eam sine dubio ob caulam, quod sulphur heic salinis sit involu- tum particulis. Magnesia itaque sub ipsa operatione acidiam aereUm mittere Videtur, mi mediante calore sulphur adgredi queat. Sed forsan suspicio oriri posset, de inquina- tmento alliatino, qUlam magnesiam adquira-imus, basin salis anglici ope aikalini fixi proe-icipitando: tale Vero in illinamentum aegeriri me lotione penitus aufertur, & remanens chim sulphure facile hepatici quidquam genetrat. Ut Veritatem explorarem, magnesiam: adhibui athali volatili deturbatam, e3perii mentique idem fuit eventus, adeo ut mihi mullum supersit dubium de enicacia ipsius iniagnesiae.
. XIV. Product a visu hiimidae metallica.
METALLA per se aquis non suscipiuntur, si vero salini quidquam adest, 'acidae prae sertim indolis, haud dissiculter pleraque sol-VUntUr. Qilum autem hac operatione salinam adquirant naturam, quidquid heic fo-S a ret
300쪽
ret dicendum, antea' diad Um propter nexum attulimus in s. XII, ubi dedita opera de s a. linis agitur productis. Nos quidem insciandum est serrum fruta aqua in sit, tili stamia in resolvi pulverem, nomine AEthiopis martialis Leminerit notum, sed haec operatio hactenus valde est obscura. Dum illa peragittar, eX limatura rarae enatant bullulae, quae idoneo Collectae apparatU, examinataeque, aeri persee te congru- hint inflammabili, ferri in peido vitriolico lsolutione genito. Misceta sulphuris & li maturae martis iners est, donec justa aquae dosis immisceatur, immo acidum vitrioli iconcentratum ferrum adgredi nequit, nisi i aqua quantum satis diluatur. Haec phoeno- lmena magnam aquae in ferrum efficaciam evi. denter monstrant, sed ratio & n odus etiam Dum latent. Ferrum solo igne in x a se clauso tortiam aerem eκhil et inflammabilem. Ut dilucidetur aethiopis martialis genesis ferrum, quod frigidum sub malleo frangitur, tentari deberet, num in pulverem sub aqua similiter resolvatur. Si ita, occultum vitrioli acidum,
quod calido tantum fragili inhaerere vulgo creditur, suspicione liberatur. f. XV. iCorollaria.