장음표시 사용
311쪽
time idoneas, porrigere solent. Heic igitur hysicus naturae miraeuia, qtlantUm fieri po- est, dilucidare ccipiens, in angustias redigi- Ur, non tamen tantaS, Ut peCul jarem ignem, vulgari diversum, fingere opus sit. Mag- am Onim Vitrioli martis, aluminis & gypsi opiam in vulcanis generari demonstravimus,
VIII, XI), hi autem singuli sales vehe.
nenti igne torti inter alia aeris Vitalis multum ruc' ant. Acidum Vitrioli semper praesens VIII, materias exhaustas iterum adapit, Ut noVa aerei flumina promere queant. n fontes, qui ignem, etiam in loco clauso istentare possunt, & Continuata eXperimenta lures forsan & uberiores investigabunt, ob-rrx attonibus solis ratamquam detegendos. Utotum enodetur mysterilam, adcuratior re- uiritur cognitio de interna telluris construatione di qualitate, quam jam sperare licet. ec minias est ne Cessaria exacta phaenomeno in i determinatio, quae fatiscentiam pyrit eomitantur in diversis casibus, & multiplicia tigit e X perimenta nondum instituta.
312쪽
I. Producta Vulcania vere chemica, PV. i S 4. f. II. Vulcaniae operationes partim sicca, partim humida peraguntur Via, V. 188. f. III. Ejecta parum vel nihil mutata, pag.
f. IV. Terrestria calcinata& exusta, I92. V. Terrestria plus minus fusa, pag. acio. VI. Producta terrestria ambiguae originis
VII. Producta Vulcano immerito tributa
VIII. Producta Vulcania viae siccae salina, pag. aa9- . . lf. IX. Producta viae siccae phlogistica, pagi
q. X. Producta viae siccae metallica, V. 2469. XI. Terrestria vulcania via humida for mala, Vog. 2 O. g. XII. Producta viae humidae salina, pag. 26 9. XIlI. Producta viae humidae phlogistica pag. a74. f. XIV. Producta viae humidae metallica, po aTT. lf. XV. Corollaria, pag. a78. b. XVI. De ortu & progressu ignis subterranei Pag. 284.
313쪽
mue vides igitur , magni primordia rerum Referre, in quali sint ordine quorque locata, Et co uinisa quibus dent motus, ac stantque. Lil CRs11 Uu
nter quaslibet in tota reruni iratura inateα rias, libi relictas & in justis collocatas di
tantiis, ad contactum tendentia Uigere Com ierim his, quae jam diu attractionis nomineuit insignita. Causam laorum phaenomeno Γ a rum Haec Dis litistio in N. Actorii in Upi vol. Ill
primum impressa fuit anno i 77s, postea tam iugermanicain, qui in g. lli eam linguam versa. Tabii lar binae anilexae, attractiones simplices d. dupliccs eae hibentes, Londini i Si denuo aeri incis .emeruiit, cura nomini sAUNDERS, in gratiam audi torum, praelectiones Chernieas frequentantium, quas una eum Domino KEER habebat. Eodem anno l). MORE, Secretarius societatis, quae artium inia crementa praemiis promovet, tabulam attractionum simplicium anglice, dc quidem verbis chara steribu9 substitutis, in plagula niaximae formae edidit.
314쪽
a et De Attractionibus Electivis.
rum heic non quaero, quas vero in suis operationibus sequitur leges, e re est cognoscere, adeo ut instar Vis deteriri natae considerari queat, licet qua mechanis nium hactenus incognita. MAXIMA INUndana Corpora in ratione massarum directa & quadratorum distantiarum inversa, hanc natatuo exercere luculenter demonstravit illustris NE TONUS. Ille vero ad unionem nitias, qui inter quaevis in telluris superficie vicina observatur,& attractio propinqua vocari potest, quum exiguas tantum sollicitet moleculas, idque
viκ extra contactum, dum longinqua in immenso spatio ingentes cogit moles , aliis omnino regulis adstri ita videtur: Videtur, inquam, nam res forte circumstantes omnem eisciunt disserentiam.Scilicet, respeetu immanis distantiae diametri evanescunt, adeo Ut Corpora Coelestia plerumque . instar punctorum gravium considerari possint. Eorum Vero, qUae propinqua sunt, longe alia est ratio, etcnim non tantum totius, sed partium quoque figura & situs, attra stionum esse flus magnopere Variant. Hinc quantitates, quae prolonginquis negligi post iant, legem attractioniam propinquartam notabiliter immutant, eamque proterea globi nostri ingens vis ubi que cogit & turbat. Fieri itaque potest,
ut eadem Vis pro re nata mirum in modum variet esse stias. CVm vero particularum eruere figuras & positiones, in quovis obvio
315쪽
assi, minime nobis sit datum, idoneis tanatim & multiplicibus experimentis Corporum d alia, res pedita attracstionis, determinaniae supersunt relationeS. QUUM attractiones propinqua: Vix e Xtraontactum agant, per se patet illas in eodem orpore generatim esse eo intensiores, quo ic augetur magis. Hinc in sequentibus plu-A Occurrunt exempla, qUce Corpori liquefatio majorem, quam solido, in ecte attrahendi uri Utem, e 'incunt, & in vapores resoluto dhuc longe majorem. Conferantur in priciis , quae de adido muriatico dicuntur respe
IN sequentibus attractionum quidem se-iem qua intensitatem relativam determinareonabimur, sed cujuslibet adcuratior mensu-G, n ameris exprimenda, adhuc desidera-ur, quae tamen huic doctrinae magnam ad- underet lucem a .
Attractionum propinquarum plures di- lingui possunt species, quartim praeeipUMT s bre-
a) Doni. de MOR 'LAU primus, quod sciam, hy
drargyri cum quibusdam metallis cohaesionem determinavit re per numeros expressit. Postea Dom ACHARD amplam exhibuit tabulam, in qua plu
rium corporum cohaerendi vires tam calculo, quam experiendo, eruuntur. Nuperrime Dona. KIR-wA N attractiones sapaciter dςmetiri ccceit e coarctato per unionem volumine, nam ς Ontractioni, rati nem oc quantitatem ab intensitate attraditonia derivandum existimat
316쪽
a94 De Attractionibus octivis.
breviter heic sunt memorandae. Symateriar lhomogeneae ad Unionem tendunt, hic esse- : stus non nisi majorem procreat mactam, ejusdem Vero ac utraque antea indolis, & in hoo casu ostractio aggregatiovis avidit, laeto rogenea Vero commixta, sibique in Connubiis formandis relicta, qualitatis potius, quam quantita, tis reguntur diversitate, sub nomine attractio. nis compostionis, quae, dUni inter duo pilara- ve siri pliciter eXei Cetur laniendo, Vocatur
otii assio sesutionis Vel fusionis, prout via humida vel sicca peragitur; inter tres relative iCum unius eXclusione, ostro aio simili x eis inter duo, composita, quortam qUOd- libet duobus tantum Constat principiis pro'
Aimis, sub mixtione permutandis, attractia lduplex. Ultimae binae in sequentibus pnieci Pue eXaminabuntur
Attractiones electivae simplices.
Siae A materies, quam aliae heterogeneae s , b, c, &c appetUrair ponatur ulterius Ac unitum ad saturationem, quod per Apin soquentibus indicamus , addito b, ejus
dem ambire unionem cum eXclusione Γ,
A dicitur fortius attrahere se, quam c, Vel etiam b gaudere attractione electiva fortio ri, quam ci tandem Ab, addito a , priora vincula laκet, b respuat, & ejus loco a elirigat, hinc intelligitur a τω b vi attractiva
praepollere, N: ratione efficacior seriςm quam
317쪽
Jdam constituere a, b & e. Quas heic Voca-,vinatis attractiones, alii adfinitatum nomine insigniunt: utramque denominationem in se quentibus promiscue adhibemus, licet polle-rrior, Utpote magis metaphorica, in physicis
SLkiEM attractionum eleeti Varum, peri signa chemica certo ordine disposita, int tabula simultaneo conspectui primus exhi-ibuit Dus Ggo FFROI 37i8, ast egregium hoc ce inventum laudatur ab his, culpatur ab illis, etenim nonnulli adfinitates certis inniti regu ilis contendunt, alii easdem vagas esset rebus circuinstantibus unice adscribendas,
CUM Vero Chemicae osae rationes facilei omnes Vel analysin, vel synthesin respiciant, , te harum utraque attraetion Um ope perfiiciatur, hasce componere lites maκimi sine dubio erit momenti. Non igitur leviter &ob unam alteramve anomaliam, male fortassis intellectam, totam rejiciamus hancCς doctrinam: examinemus sedulo & adcurate, tandemque, si vel maxime reperitantur attractiones a rebus unice pendere circumstantibus, num ideo inutilis foret cognitio sim-gularum conditionUm, qUihUs Vel provocanthar, Vel in)lediuntur, Vel tUrbantur 3 Minime gentium, sed nihilo minus latissimus
earumdem erit Usus. In tota rerum natUra nullum exstat phaenomenon, quod non certis alligatum est conditionibus, quibus
318쪽
96 De Attractionibus octitiis.
absentibus hoc vel onmino desideratur, vel pro re nata Variatum prodit. Interest solentatice, Ut mutationes & Causarum DCXUS in qua-Vis Operatione, quo Usque pertingere licet, ad Charate cognoscantur, & quanti sit emolumenti attractionum rigorosiam e Xamen plura in sequentibus exempla luculenter, Ut spero, inani estabunt. PONAMUS Uero jam contrarium, Certum nempe earumdem ordinem re vera loeum habere, an non hic CX perientia semul erutus instar plavis erit, quo interiora naturae sacraria
reserare licebit, diib illimaque per totam pr-tem problemata, & analytica, & synthetica, feliciter solvere ' Operae igitur non tantum pretium esse hanc eκ colere doctrinam, sed totam fere Chemiam huic instar fundamenti solidi inniti contendo, saltim si rationalem Volumus, quae operationum singula momenta perspicue, & vero nexui Con Venienter, OX- tricat. Quit dubitat, praejudicatis liberatus opinionibus, sequentia consideret, pensitet,e3periatUr
f. III. Num constans attramonum ordo I HUIC quaestioni non nisi ex sequentibus quidquam certi responderi potest, jam vero
ab initio obiter consideremtis, num Constans, qualis in s. praea. proponit Ur, ordo, si exspectandus λ forte pro re nata reci
proce u expellit Sc b vicissim a Z Forte
319쪽
etiam e eXpellit a, quamvis τοῦ b constanter cedat J Consulanitis Nattariu Oia Cul Um, CX pC-rrieritiam, qUa decet Clara & patientia, tradetlsime dubio nobis sidum Ariadnes silum, quo
ex hoc labyrintho exitus in VenietUr. ILLAS quidem non approbo regulas ge- nerales, quae aikalinis salibus & terras, Minae talla, terris Vero metalla semper praeci-lpitari dictitant, quippe quae haud raro fal-llunt. Habemus vero particularium obser Nation Um n Umerosam Cater Uam, quae, omni.
bUS rite ordinatis, numquam decipjt. Scili cet, novimus allisti fixo & Calce pura eX-lielli volatile: llydrargyrum D argentum erieacidis nitri vel vitrioli decidere addito CV Iro, quod iterum ferro disjungitur. Me rialia veteribus in specie alba dicta, argentium, hydrargyrum plumbum, e X aCido nitroto separantur vitriolico, & marino.
Anno si haec , aliaque satis diu nota, interi materias memoratas constantem Valere ordi-mem testentur λ, Plura occurrunt bene in illa luculenta documenta in explicati II Q HO Nae tabulae attractionum , suis reserUanda lo--
di licuitates propius e Xaminata: CVanc: CUnt, quantum mihi quidem conitiat, haese-inus nulla fuit proposita seriei Continuae Ire vera Contraria. Sint Vero hejC, Uti alibi in Philosophia naturali, phaenomena nCnia illa, qUae a consueto declinare vi dentur ordine, haec instar Cometarum ha-
320쪽
heri debent, nondum satis observatoriam, ut
eorumdem determinentur orbitae: iteratae observationes & idonea experimenta aliquando tenebras dispellent. UT sit multaneo intuitu mox appareat essectus trium materierum Commixtarum, symbolicam excogitavi exprimendi rationem, quam heic exemplo illustrare juvat. IMspICIATUR lah. I. schema Io, quod hepatis calcis mediante acido vitriolico decoria. positionem exhibet. A latere sinistro signis principiorum pro X imorum ianitis indicatum Comparet hepar calcis, intra virgulam Uero verticalem principia haec e divulsa, unum supra alterum. A dextro iterum e regione calcis positum cit signum acidi vitriolicii medium occupat signum aquae, in eadem tres, qim illud Cjrcumdant, materias, attractiones libere peragere innuens. Cum jam acidum vitrioli sulphure fortius calcem attrahat, hepatis compositionem dissolvit, sulphur extrusum per se insolubile fundum petit, quod, apice Virgulae horis ora talis inserioris deorsum verso, significatur, & cum nova compositio sive calx Vitriolata gyp
sum) etiam sublidat, nisi magna submersa
Equae Copia, apex virgulae superioris simit ter deorsum vertitur. Virgula horigontalis completa novam indicat combinationem, dimidia vero eum soli im in finem adhibetur, ut apice significet tir, num in liquido maneat suis terieS, e qua exit, an Vero fundiam petar. Nul.