장음표시 사용
361쪽
divisum , ac totidem grana continentem ; extra nigra, intra vero candentia. Tela intincta foliorum succo lethale inserunt vulnus; quo fit, ut toXicum a pleri Sque Vocetur. Germina etiam contuSa corrodunt, atque putrefaciunt membra , quibuS admoventur. Nascitur in calidis Mecatlanensi bus , editis, atque humilibus locis.
De XIV ATLACTEIN, seu Herba lata. Radices multas mittit glandibus Similes , candentes, translucidas , et ex his porracea folia , pinguia , Gladiolive, nervis Secundum longitudinem procedentibus. Frigida Herba est, humidaque, et febres Sedat reSoluta eX aqua, atque devorata. Nascitur in frigidis quibusque Texcallae locis.
De XIM TONIVI, Seu Herba calida Totot esecensi. Radicem fundit surculosam, Helleboro Similem, lanugineque obductam , unde prodeunt cauleS teretes, et in eis folia serrata , aspera , et Limonis fere forma, sed majora , inferne subalbida , et hispida , et flores purpurei. Radix est amara , Calidaque , et Sicca ordine circiter tertio , et Subtilium partium. Jus decocti ejus lumbricis propinatur interimendis, et propellendis a corpore , flatum di
362쪽
scutit, menstrua pellit, Urinam evocat, hydropem curat, humores craSSOS , ac lentOS attenuat, Sudorem elicit , et dolores e gallica etiam lue Ortos Sedat , Stomachum firmat, ac pectori est valde salubris. Zazanacae Similis eSt, adeoque ejus SpecieS, nam Viribu S eSt aemula , ac tantum differt forma foliorum, quae etsi aspera Sint , Oblongaque , et Serrata , tamen circa eXOrtum non prorsus cum illis Zaganacae videntur convenire. EXSultat in planis, calidisque locis.
De asasCHVITATLI , Seu Spina acida Tot 0tesecensi. Volubilis Planta est, Arbores ScandenS, e trunco proveniens quovis , terram attingente in montibUS regionum calidarum , Mali Punici fundens folia, bina per intervalla caulis , sed obrotundiora, ac flores purpure OS. Frigida , et Sicca est, ac nonnihil ad Stringens. Liquor e germinibus fractis stillans diSSipat argemata, et Carnem OCUlorum Super Vacaneam eXedit, caloremque ex Stinguit. Provenit in calidis , et monto Sis lociS.
De a AP ATLI I tot ecensi. Arbor est magna , folia serenS Crambis , Xenopodisve, Sed Saniosa , et flores ex albo purpuraScentes. Frigida, ad-
363쪽
stringentique natura constat, et ideo liquor , qui ex soliis incisis Stillat , medetur putridis ulceribuS oris, Si ea colluantur. Nascitur in calidis collibus.
De As s HGra , seu Arb0re prunorum Totot ecensi Arbor est folia ferens Limonis, paulo majora , Sed mul iis , exilibusque distincta interventis, flores albos , Mali Medicae figura, odorosque, et fructum pruniS Similem, refertum Semine, ac praedulci sapore. Frigida, adstringentique natura conStat, et ideo cortex radicis, stipitumve dysentericis confert, si jus decocti ejus insundatur bis, terve singulis quibusque diebus. Nascitur in calidis collibus.
De M HIPArar secunda Tepexicensi. Herba est radicem landens digitum crassam, similem surculo , fibratamque , unde prodeunt caules multi, et in eis folia figura cordis , inferne subalbescentia , et flores , ut memorant , nulli. Radix est dulcis , pectori amica , et secundo ordine calens. Praebetur eadem duarum drachmarum ponde re devoranda ex aqua leniendi pectoris gratia, et caloris Contemperandi. Nascitur in temperatis Tepexisti
364쪽
De MCHIALAAVA , seu lubrico Flore. Arbor est magna, collium , et littoris Maris australis incola , foliis Urticae proximis , Serratisque , ac floribuS aggregatis in comas, coccineis , oblongis vasculis contentis. Cortex radicis Salivosus est, et paulisper calidus , atque ideo ab indigenis usurpatur ad curandas ustiones. Nascitur intemperatis Tetexicensibus.
De XIVMO LTZIN Tepexicti Herba est nascens in planis Tepexicensibus, floribus ornata purpureis, et ad Species Coanen illi pertinens. Insipida est radix , frigida, siccaque, et nonnihil adstringenti natura. Mederi dicitur punctis unius unciae pondere ex aqua degustata , aut illita.
Herba est apud fluvios erumpens , fundensque radicem longam , et minimum craSSam digitum, et ex ea ramoS Ornatos Ocymi soliis, et luteis floribus. Radix drachmae unius menSura ex aqua devorata medetur tussi , asthmatique. Est enim dulcis, et calida ordine sere tertio, ac paulisper aeris.
365쪽
Nascitur apud flumina temperatarum, aut in calorem inclinantium regionum.
De X XO CAPATLI Albacens . Herba est fundens radicem transverSam, et fibratam, unde prodeunt cauleS tenueS , tereteSque, ornati Acaciae foliis, parvulis , Serie quadam alterutra parte Cauliculorum dispo sitis , ac floribus modicis, ac purpureis. RadiX videtur ad temperiem attinere. Ictericis , ac ventriS medetur dolori, ea lorique , flatui , et pectoris morbis. Idem praestant folia unciae unius pondere e liquore congruenti devorata. Nascitur in temperatis, ac planis locis.
De XoXOV UIPATLI At offacensi. Herba est fibratae insistens radici, unde prodeunt caules, et in eis folia Amygdali. Radix est amara, et paulisper acriS, calidaque , et Sicca tertio circiter ordine. Folia tusa , et de -VOrata unciae unius mensura matutino dicuntur appetentiam Semimortuam excitare. Nascitur in calidis collibus, et campestribus lociS.
. Herbula est capillis quibusdam firmata , unde mittit cau-
366쪽
liculos parvos , brevesque , et in eis Graminis solia , et so-sculos e luteo purpuraScentes. Frigida, et humida natura constat , Saporeque , et Odore nullo. SuccuS US medetur oculis male habentibus puerorum. Nascitur in saxis, saucibusque
montium regionum temperatarum. CAPUT LIX. De MasHUI PATLI Tanguitianensi.
Radice firmatur longa , et tenui, unde profert caules geniculatos , et in eis folia saligna , sed longiora , flores in postremis caulibus luteos , Chrysantemo Similes. Sapor est dulcis , et temperata natura. Folia ex aqua resoluta, bibitaque semunciae pondere iliacis medentur affectibus, et urinam evocant. NaScitur in frigidis locis Mistecae superioris juxta fluminum humenteS ripas.
De M V AcPATLI, seu Herba rubiginem olente. Ηerba est caules proferens duas Spithamas longos, et in eis folia Ocymi, Serrata, anguStioraque, et magiS acuminata , ac flores , ut reserunt, nullos. Saporis mihi visa este pers, caloriSque modici. Aiunt hemicraniae mederi , et pectoris dolori radices , foliaque duarum drachmarum pondere epotata. Nascitur apud Mistecam superiorem in frigidis colli
367쪽
Herba est radicibus insistens longis, et tenuibuS, unde profert lignosos caules, et in eis solia longiuscula , et tenuia, Ericis foliis similia , ac flores in postremis ramuliS luteos, pilososque , et in pappos abeunte8. Frigida , Siccaque natura conStat, et dysentericis medentur sella tu Sa , et Semunciae pondere ex liquore quopiam ad Stringenti devorata. Nascitur in cacuminibus montium gelidis Tanguit lani Misi eoae
De MaoCPATLI Tepuet ulullae. Uerba est radices agens fibris similes, fulvasque , et ab eiS fulvos cauleS, caVOS, tenues , et rotundOS , in Summo vero flores Chamaemeli, juxta medium eX luteo rubescentes , nigris punctis distinctos , et circumcirca cyaneos, solia Vero longa , et angusta, Serrataque , et longis pediculis appensa. RadiX Pastinacam sapit , calidaque , et Sicca constat temperie. Jus decocti radicum singulis quibusque diebus matutino epotatum medetur dysentericis. Nascitur in frigidis, ac siccis collibus Tepuetculullae Mistecae Superioris.
368쪽
De XIV V-rura riualatensi Arbor est stipites mittens leves, ac rarae materiei, et in eis solia Limonis, quamquam magis acuminata , et cyaneum, ut serunt, florem. Cortex radicis commanSus Pinum olet, calidaque , et adstringenti constat natura. Jus decocti ejus medetur veteribus plagiS , Si eo abluantur , ac mox inSpergatur pulvis foliorum. Nascitur in calidis Totot eoi collibus, planisque locis.
De a ZEGO , seu Herba diminuta. Herbula est fibratis radicibus innixa , unde edit caules duos dodrantes longos, tresve , refertOS foliolis multis , pamvisque , et Polygono similibus, cujus est species, aut loci tantum natura disserens; quamobrem non curavi depingendam. Succus foliorum medetur oculis inflammatione laborantibus , dolentibusve , necnon gutturis , aut cujusvis alterius particulae tumori. Nascitur in frigidis, montosisque locis MechoacanensibuS.
369쪽
1 ET TOTIUS NOVI ORBIS MEDICO PRIMARIO, AUCTORE. '
De ALAVVA PINAPATLI, seu lubrica medicina.
ll adici insistit crassae , longae , laevique , Unde Proseruntur caules multi, lenti, ternos prolixi cubitos , ornati soliis obrotundis, et exsaturato colore Virentibus ; flore vero, ut ferunt, nullo. Vis est frigida , et Salivosa caulesque tu- Si, atque devorati ex aqua dicuntur mitigare dolores, enixus difficiles juvare, et dolores sedare a gallica lue Ortos. Nascitur in calidis Provinciae Panucensis.
370쪽
De AXOCHIATL , quam alii Cuazialaschiil , seu Florem capitis candentis, alii Tex0x0lin , et Panucenses Cuecalpatii v0cant. Radici insistit fibratae , bulbosaeque, et NaScisSO , CUJUS videtur Species , simili, unde profert solia porraeea , caulem Omix0chiti, ac flores albos, magnosque , et turbarum hiatui
persimiles. Sapor est nonnihil amarus, impenSe lubricus, ac nullus odor. Radicem tu Sam, atque impositam unt lichenibus , nomis, tumoribus praeter naturam , ae praecipue Pedum , Statim discussiS , aut maturatis Opem ferre , laterum Purgare, ae procurare conceptionem: eamdemque laeviga tam , et semunciae pondere ex aqua bibitam dySenterias coercere. Jus decocti ejus ad tertias cum Salis modica portione bibitum nimium menstruorum fluXum SiStere: Succum vero instillatum aurium dolores Sedare , et fluxum Sanguinis narium retinere : tuSae radiceS , et applicatae medentur arthriticis. Nascitur Mexicanis, Panucensibus, et Mechoacanen sibus agris, ubi Parasteni eamdem Plantam vocant.
Radicem profert Raphani , libratam, flores luteos, ac Per ambitum pilosos, solia Malvae , pariter pilosa , cujus