장음표시 사용
61쪽
Lumbricos pellit semunciae pondere devorata. Nascitur in collibus temperatiS.CAPUT L. De OCV1LPATLI Huaxacensi.
Radicibus insistit helleborinis , unde prodeunt caules, et in eis folia ocymi, ac flos nullus. Radices tuSae , et unius drachmae pondere matutino devoratae Solvunt alvum, ac lumbricos pellunt. NaScitur in planis, temperatisque ma-xacensis agri locis juXta montium fauces.
De OLOPATTI, seu medicina rotunda.
ΟLOPATLi , quam alii OAxibuit I vocant, Arbuscula est vix superans hominis altitudinem, Calyci similis, sed rotundis flosculis , luteis, et compositis in Comas, pilosis , et in pappos abeuntibus. Calidis, et frigidis Titanei locis prove. nit , juxta fluvios , et aquoSa loca. Radix est humens,
salivosaque non Sine quodam calore, et amaritudine: expertum tamen est adverSuS urinae aerimoniam magnopere conferre quatu6r drachmarum mensura ex aqua epotatam bis quotidie.
62쪽
De OCVIIPATII Totot epecensi. Radicibus adhaerescit fibratis , unde edit caules Spitha maeos, tenueS, et teretes, et in eis folia Ocymi, Sed angustiora, et flosculos in stipitum procursu juxta soliorum eXOriuS candentes, aut nonnihil luteos. Radix videtur in quemdam calorem inclinare , et amaritudinis quidpiam praese- ferre ; atque ita ferunt ex aqua resolutam , et SeX ObolOrum pondere devoratam lumbricoS et occidere , et pellere. Provenit in calidis , et planis locis.
De omTZAP L , seu Tetapoti osseu Tot 0tesecensi. Arbor est foliis Cochiatetapoti, floribus candidis, et modicis , fructu vero Simili fructui Cacaoaquabuiti, sed minori. Amara est, et Virus effunden8 grave, calidaque, et sicca ordine tertio natura. Dolores ventris infantium a frigore , aut flatu ortoS Sedat Semen tuSum, ac bibitum ex aqua, quod inter omnes partes praedictum Saporem , et Odorem Ostendit. In calidis collibus, et montium cacuminibus exsultat.
63쪽
De OCVILPATEI Tot 0tepecensi altera. Radicibus tenuibus adhaerescit, unde fundit caules geniculatos , caeruleosque , et ab eis pediculoS longos, quibus appendent solia, Statim , cum emarcuere, pallescentia, ferreisque hastarum Similia mucronibus, mediocris magnitudinis, ac florem, ut ferunt, nullum. Acris eSt, et calens ordine quarto. Jus decocti Vomitu pituitam purgat, bilimque ; atque ita mederi aiunt interpellatis febribus , ventristineas pellere, ac dolorem ejusdem Sedare. Gaudet nasci intemperato solo SaxOSiS , asperisque locis, et montium fau
De o Xo Ira 2 guaiapensti Herba est parva, foliis salignis, Sed minoribus, et angustioribus, et floribus fulvis. odoribus inservit ipsa, ejus que stillatilius liquor; Lotum enim urbanam olet haud aliter, ac altera Ocoxochiil , de qua in Superioribus dictum est; quamobrem depingendam curavi, etsi nihil adhuc accepe-
64쪽
rini de ea , quod humanae Saluti sit ex usu. Nascitur calidis , humectisque locis.
65쪽
PHILIPPI II. HISPAN. ET INDIAR. REGIS,
ET TOTIUS NOVI ORBIS MEDICO PRIMARIO, AUCTORE.
De PALTI , Seu madida medicina.
Radicibus firmatur PALTic surculosis, e quibuS profert caules striatos, et candentes, folia magna, et interventis recta procurrentibus insignia. Frigida eSt, ac febres devorata sedat.
De sisI AHOAC, seu Herba exilium radicum. Herba est radicibus innixa fibrarum, Helleborive instar , unde SumSit nomen , e quibus profert caules fulvos, stipatos foliis longiusculis, et angustis, salignis proximis, sed
66쪽
longe minoribus, flores in Supremis caulibus luteos, et in parvas umbellas compositOS, BaVOS, et orbiculares, nodorumque , aut Spondylorum Obrotundorum forma. Radix est acris, et lubrica , calidaque , et Sicca Ordine quarto , et guttur urens. Bilina, pituitamque Vomitione, aut alvo excitata detrahit Semunciae devorata pondere , tussique , et vetustis medetur plagis. Nascitur in calidis siuauhquechullae. Sunt, qui Herbam Nunnii de Chaves ab inventore vocent.
Radices agit tenues, et longas, unde nomen, et ex eis caules purpureOS, teretesque, ae lineiS Secundum longitudinem procurrentibus distinctos, flores coccineos, quos edit circa finem Decembris, folia Raphanum SylveStrem quadan- tenus aemulantia, aspera, multa, Serrata, ac frequentibus nerveis diScursibus insignia, unde quidam Pisitetahoacxiubatlahoac vocant. RadiceS Sunt urenteS, amari Saporis, Subtilium partium , et quarto excalfacientes ordine cum Siccitate. Tu mores colli, gutturisve , et quoscumque alios praeter naturam discutiunt folia terna tuSa, atque ina posita : Verum Solet eodem tempore radix scriptuli unius menSura reSoluta ex aqua propinari additis decem granis GoaoatL Nascitur in collibus Amaqueinecae , regione nempe
67쪽
srigida , non plurimum ab Aetna Μexicana distante.
De MOPATLI, Seu lepras medicina. Frutex est radicibus inSistenS lignosis , surculosis, et multis , candentibus interne , extra Vero fui veScentibus, ex quibus prodeunt caules geniculati, multi, laeVeS, atque virentes, teretes, digitali craSsitudine, ac quaternos prolixi cubitos; in eis vero Μori folia, longe tamen ampliora , a- Spera , et Serrata. I usa solia, illitaque lepram , et lichenas curant , atque abSumunt, praecipue si aegrotus ducatur in balneum post hujusmodi adhibitam curationem , quod Indi . vocant Temazodlli. Nascitur Imeit talpae humidis locis, montiumque faucibus juxta aquas. Frigida vero , Siccaque temperie conStat, glutinosa , ac nonnihil adstringenti.
De PAPACONI, Seu Herba grata. Herba est Verbasco nostrati persimilis, in cujus species videtur posse commode referri, foliis magnis, mollibus, subalbidis, et hirsutis, floribus in summis caulibus, qui quadrati , striati, albi, et arenosi Sunt, Candentibu S , comantibus, hispidisque; et intrinsecus vergentibus in luteum , et pediculis subalbidis, ac velut resertis arena , qua tractata
68쪽
insciuntur manus. Odore gravi conStat , Siccaque , et ad Stringenti non sine quodam calore natura ; medeturque VetuStiS , ac recentibus plagis. Nascitur Chiauhilae , ubi eam offendimus , atque descripSimuS.
DE PILI ZINTEUHXOCHIra , seu Flore filii Principis, aut Dei prima. Herba est quatuor dodrantes longa, foliis minime Ser ratiS , Salignis, caule geniculato , purpureo , minimi digiti crassitudine, ac laevi , radicibus capillorum instar, floribus in Summo, eXtra CoccineiS, intra vero pallescentibus, siliquis Chilli haud dissimilibus, candenti resertis Semine, Vergente in fulvum, compresSo, atque Oblongo. Amara eSt, et gravis odoris, quem Spirat guStata, et calentis temperiei. Cortex autem caulis aliquantulum dulcis est, nec adeo foetidus. Jus decocti infusum, illitumve flatus discutit, ac dolores lenit, frigus pellit, et emundat intestina; sed quia nihil insigne de ea Indi narraverunt, non curavi delineandam.
Frutex est folia proferens Ulmi, Sed minora , coccineos flores , in corymborum formam compositos, caules
69쪽
quadratos, lignoSos, SquallidOS , ae lentae medullae, spiniferos , et virentes , Sed SubsulVOS juxta cacumen, acinosque Solani more viridi colore tinctoS. Folia gravem Odorem spirant , Gua favae , aut Xa scoli minime di8Similem ; calida . que , et eXSiccante vi ordine tertio Sunt praedita. Suffitiis eorum confert febrium rigoribus ablegandis, et leniendis capitis dolcribus. Fulvis medetur p8Orae , leprae, et impetigini illitus affecto loco , aut duarum drachmarum pondere epotatus, uteriniS vero affectibuS ipse vapor. Nascitur montosis , et calidis locis Acalli acensibus , et Teucaligincensibus, ubi minime spinifera provenire Solet.
Frutex est solia proserenS lata, aspera, et hirsuta, stipites quadratos, Squallentes, et SarmentoSOS, florem orbicularem , candentem , CompOSitum in corymbos , similem Oloxochit L Folia olent adipem , cui Nardus Italica permista sit, qualis luxatis ossibus solet adhiberi , aut bellaria e sarina triticea , caseo, et Mentha conSueta Para ri. Vis est Italicae Nardi.
70쪽
Herba est e radicibus capillis similibus caules proferens quaternos dodranteS longOS, VirideS, laeveS , tereteS, te nitesque , folia Mali Medicae, et multis distincta interventis , ac florem luteum , et exilem : ex soliorum pediculis discissis, fractisve lac effluit ulceribus putridis curandis mirabile , et conglutinandis plagis recentibus. Frigida constat natura, nonnihil glutinosa, et odore, Saporeque insigni nullo. Nascitur in calidis regionibus Papaloti aci, sive editis, sive humilibus locis, udis tamen, atque humore manantibu S.
Arbor est ramosa, mediocris magnitudinis , foliis Mali Medicae, sed amplioribus, caule geniculato, laevi, ac molli medulla, velut Ficus, referto, ac floribus candidis. Cortex stipitum sapit Carduorum fructus , calefacitque Secundo gradu, aut ampliuS: acriS enim est, et gustu odorus. Foliatusa , illitaque placare dicuntur febres ; sed quia calida etiam Sunt, credendum est id praestare evocatis humoribus, aut rigoribus depulsis, ni malis intenSiorem calorem placare, et causam facientem morbum incidere, atque concoquere.