장음표시 사용
341쪽
sioribus illis galei pellis, includente qua8dam castaneaS, dactylis paene similes , Sed tamen amplioreS , tecta8 luteo, et crassiusculo callo, melonis Optimi Odore et Sapore , neque ingrato nutrimento, Sed statuoso et crudo , quali et ipsae Constant caStaneae , quae Sapore sunt nostratibus Simili: fructus stipitibus majoribus adhaeret. Video. tres alios fructus squamisero et pineis nucibus Simili cortice tegi, quales sunt Indi Doriones, Guanabant Haitini, quos Μexicen Ses Illa natetapoti vocant, et Haitinae monae, quas iidem Megicani Quauhletasoti nuncupant, Seu congenereS Sint, Seu diversi, sed de eis suis in locis dicetur. Nascitur in campestribus et humidis locis Philippicarum Insularum.
Arbuscula est ramosa, folia ferens forma et magnitu dine foliis Nucis Juglandis similia, sed molliora et odoratiora, ac stipitem cinereum. In Serviunt folia balneis atque lotionibu S venenatorum ictuum et pharmacorum Vim hebe tantibus atque discutientibus. Ventriculum firmant , appetentiam excitant, alvi dolorem placant et veteribus plagis exsiccatione et eXtersione inSigni medentur : tuberculaque , et parvas inflammationes dissipant. Ρrovenit in Insulis Philippicis Chinae juxta mariS StationeS.
342쪽
De A1N AS, Seu Zingibere masc&L. Foliis constat asperioribuS et craSSioribus vulgari pin-gibere, eadem tamen forma, radice quoque majore , atque craSSiore, et Sapore aeriore Cum quadam amaritudine. Utuntur eo indigenae adversus Ventriculi et alvi affectiones ortas e frigore contUSO, et oleo nileiS indicae consperso , atque ita applicatoὸ DeCnon adverSUS plagaS venenatas , ellychnio intincto eodem oleo , atque ita demum adacto. Addunt vim medicamenti majorem participare marem , quam feminam ; quo etiam Vina quaedam ab Indis Philippicarum Insularum parari Solent, quae non erit in commodum modo referre. Excipiunt Siquidem succi Zin-giberis feminae partes quatuor, masculi partem unam, duas vero arundinum Sacchari, et nonnihil radicis Tangiat, de qua suo loco , Ocymique, aut aliarum odoriferarum herbarum , si quae forte suppetant, piperis Vulgaris grana quinquaginta , Cassiae partes duas, Rizi chenicem unum : ex his
que omnibuS efformant maSSam, quam coactam in placentas Siccant ad umbram , quaterno, quinove dierum Spatio : mox soli totidem lucibuS exponunt , POStea Vero recondunt in locum fumoSum ad HSuS quoties eXpediat accommodandas : quo enim antiquiores, aptioreS eXiStimantur.
343쪽
Quo tempore accipiunt medimnum unum Γω, Miliive, aut
per horum caritatem SeminiS Vocatae B0r0nae, coquuntque ex aquae portione Sufficienti, donec omniS humor exhauriatur abeatque in Vaporem. MOX aeri eXponunt et per mittunt refrigeScere, mi8centque placentae uni US partes tres,
quam Vocant indigenae , laevigatas, reconduntque in cadum haud omnino plenum, Sed inanem quatuor plus minus unciarum intervallo, ibique ore patulo manere permittunt , donec vigorem concipiat: mox foliis tegunt Platanorum et Camolli, atque ita triduo sinunt manere; quo tempore partem inanem cinereo implent luto, ac desuper eisdem contegunt foliiS, atque ita Servant, usque in Sesquiannum , etsi Vel octo transactis diebus fiat utile , pos-
sitque non injucunde potari; in quo exhauriendo hic est
modus. EXtergunt impositos cineres , et constipant herba praedensa cadorum ora, implentque caVitatem aqua, atque ita demum siphonibus Sugentes potant liberaliter. Infundi tur autem tantum aquae quantum Vini eXhaustum est, donec vires fiant imbecilliores. Conveniunt ad dolium unum exsiccandum Saepenumero Indi centum, Cunctique solent inde ebrii discedere , quod mirum est, cum magna ex parte SeXies dolium coronetur aqua , quod eadem die qua detegitur , prorSUS absumitur, neque durat diutius. Optimum dicitur esse id potionis genus et salubre, cetera-
344쪽
Platani genus est ABACA Similis ceteris , angustioribus tamen foliis , fructu triangulari, decem uncias longo, candido callo ac nucleis multis et nigriS, Cicere paulo mi noribus , mollioribusque , et orbicularibus. Ex quo Platani genere lintea conficiuntur. Nascitur in Insulis Philippicis Si nes , ubi et aliud genus quoque proVenit fulvo maculatum colore, fructuque parvo et tenui, in tres divisum disse rentias praecipuas , I l0 dat0, GU0t, et D0kng6n Vocatas, praeter aliaS nonnulla S quaS etsi nominibUS minime destitutas , nominatim piget recei Sere , fructu odoro, et oris halitum in multas horas commendante , Saporis grati , ac nostris Apianis maliS , Si exquisite maturuerint, minime cedente , coloreque eXtra Viridi, ac diversa magnitudine, temperata natura, aut paululum frigenti, Sed aliquanto humi diore. Flatum et pituitam generat, Ventrem emollit , et oris commendat halitum. Quin po8t eSum moS est indigenis , ab omni potionis genere , ne ob immodicum humorem putrescant, abSiinere.
345쪽
Herba est palustri Apio magnitudine , foliis et semine similis, Sed differens gustu , qui lices initio Eleoselini sit,
deinde Cumini potius videtur , mitis tamen , ac minime horridus. Radix semenque obStructioneS SpleniS aperiunt, discutiuntque ubilibet in farctos humoreS. Quin idem Sementusum, et ex vino devoratum dolorem Ventriculi alvique a frigore ortum placat, jus decocti Succurrit iliacis nephri licisque. Calore temperato constat, roborat Ventriculum, Ciminini loco ferculis additur , nec injucunde eo condiuntur. Provenit Philippicis Insulis longius a mari, temperatis locis neque admodum humentibus.
De quibusdam aliis plantis , quarum enarrati0 videbatur ad hunc locum pertinere. Cum nihil in his nostris Libris de Plantarum Historia describatur , quod propriiS OCUliS non ViderimuS, eX gUStu-que , Odore , et nostro aliorumque experimento non fuerit comprobatum ; adjectae tamen Sunt huic loco quinque aliae plantae Philippicarum Insularum alumnae eX teStium oculatorum et fide digni SSimorum teStimonio, adjicerentur-
346쪽
que aliae Indicae ex Didac0 Garcia ab Imrt0, Goae agente , quae huic etiam ConVeniunt elemento , niSi Ambari hi storia notior esset his qui utri USque oceani accolae sunt, quam possit eSse Goae habitatoribUS, Aloe cunctis paene proveniret regionibus , neque ignotior esset Europaeis
quam Asiaticis, de Altiit aut Asa foetida, Lasereve , nobis
in Hispania nota , adeo incertam traderet doctrinam , et de quorumdam tantum hominum testimonio , quemadmodum et de Agallocho, de quo nihil firmum Videtur asserere , praeterquam arborem esse Oli Vae forma , nascique apud Arabas , arborem Anacardi minime describeret, sed
tantum referret viridem fructum Fabae Similem eSSe , venire in nutrimenta Salsum , et Olearum Supplere Vicem, neque venenatum eSSe UrentiSVe naturae nisi jam Siccum et
inveteratum, aSthmatique eX Sero esse utile. 8 Quid quod de Amomo nihil paene definit, aut certi quidquam statuit, de Ambare fructu nihil praeterquam condiri eo fercula, acidaque et Suavi conStare natura; Abacarum fruticem es se Myrto et forma et facultate Similem, Sed magis ad- Stringentem , ac dySentericis valde utilem , et de Arbore tristi noctu florere, ac florum Stillatilium liquorem conferre oculis. Nam de , Mexicanis Xiuhquisiti vocata , velut de planta apud eam gentem proveniente , in Superioribus quantum Sat fuit, loquuti Sumus. Quae omnia aut perfun-
347쪽
ctorib ab eo auctore, ut dixi, et oScitanter tradita Sunt; aut nota nOStris, aut CaSSa, et nulliuS prope momenti.
DE AXI OZAHUIZPATLI trima, Seu medicina urinae lutea. Radicem mittit brevem, crassiuSculam , libratam, et inde ramos teretes, lignoSOS, ornatOS soliis inferne luteis, uti de nomen, Scutorum aut hederae forma, multisque distincta interventis. Radix est odora gustu, aeris, Calida et sicca gradu tertio, subtiliumque partium. Urinam evocat, et dolores renum tollit jus decocti foliorum semel quotidie tempore matutino epotatum. NaScitur in collibus frigi darum regionum, campestribusque locis Tanguillani, Miste- cae SuperioriS.
De A PATET , Seu medicina cucurbitae. Arbor est AYOPATLI, quam Mochillanenses a fructus forma Tet 0quapalli vocant, folia ferens terna, Loto urbanae similia, flores candentes et fructum similem Teletapoti; radices VeStitas corticibuS crassis, qui teneri sunt, amari et acres, calidaeque et Siccae Ordine tertio temperiei, ac paene quarto, partiumque subtilium. RadiX devorata Semi unciae, pondere totius corporis medetur doloribuS. I umores prae-
348쪽
ter naturam admota di8Sipat et capitis dolores, si lavetur jure decocti ejus. Nascitur I uallae non procul a Mist eoasuperiori.
Radicem fundit fibratam, unde profert caules : et in eis folia angusta, longa, et obducta lanugine , Cirsii aut vulgaris Pilosellae, et flores modicos, luteos, in VaSculis pii pureis contentos. RadiX eSt dulciS CUm quadam amaritudine , et ad temperiem Pertinens , quamquam exiguam quamdam praeSeserat adStringentiam. Diarrhoeis dysenteriisque pota radiX duarum drachmarum pondere dicitur mederi, unde est illi impoSitum nomen. Nascitur in collibus Acatlani, Mistecae inferioris.
guttianensi secunda. Radici insistit surculoSae, eX qua oriuntur tenues stipites , teretes, nodis distincti: et in eis folia exilia legii minis , flores lutei, parvi, et Siliquae parvae cicerum similes , sed paulo minores. Amara est, calefacitque, et exsiccat ordine tertio, etsi poStremo dulcedinem quamdam si milem Glycyrrhigae videatur ostendere. Jus decocti ejus
349쪽
dicitur pectoris asperitati mederi, ventris dolorem a frigore ortum Sedare, evocare urinam, et emundare illius meatus, unde nomen. NaScitur in frigidis et campestribus Mi-
Radicem fundit magnam et surculosam haec arbUScUIa , unde profert stipites hominis aequantes altitudinem: et in eis saligna folia, sed paulo latiora, serrata, et Hyperiei modo per quaedam velut foramina transmittentia lumen , et coccineos flores. Calida est, gustu Odora , sapitque Omp0aLxochiil. Radix est glutinosa. Medetur diarrhoeis jus decocti ejus: verum decoctionem seri oportet lapillis candentibus simul in aquam conjectis. I ingit colore Cyaneo lanas , quo fit ut ad species Anil referri possit. Nascitur in agris Huaxacensibus , qui temperie mediocri gaudent.
De AH PATLI Tlilancensi. Arbor est magna, Spinosa ferens folia, Querneis similia , sed paulo longiora , florem autem parvum, luteum et orbicularem, ac demum nigrescentem fructum. Stipites pallidi intrinsecus sunt, quorum ramentorum decocti jus icte
350쪽
ricis dicitur magnopere conferre, et his qui bilis redundam iis gratia cordis vexantur assectionibu8. NaScitur in collibus planisque locis Mutecae Superiori S.
AZTALXOCHITL , Seu Iἰ0s ardear, quam alii seu etia&cocoxochili vocant, herba eSt libris adhaerens, Unde caules eduntur: et in eis solia rara, OCymi, Serrataque, magna ex parte terna, et in SummiS caulibuS magni floreS Scariosis va- SibuS contenti, quorum media Pars rubea est , sed luteis variata puncti S, folia Vero Circumambientia , rara , longa ique, et rubeScentia ex candido. Floris tantum eSt usus. Na. scitur Μexici.
De Arram' , Seu Portulaca aquatica. Herba est si bratae radicis, unde proferuntur caules tenueS , teretes, purpurei: et in eiS per intervalla folia seriarata , Ocymi, ac circa Summum floSculi eX albo rubescen tes, circumdatique soliolis luteis, oblongi, parvis spondylissimiles. GuStu eSt odora, calidaque et sicca natura ordine secundo et subtilium partium. Provenit Tatamat sit lani juxtata aquaia