장음표시 사용
441쪽
De COAT ELOLOTLΙ , sesu oculo serpentis. Volubilis est genus arbores juXta asSurgenteS ScandenS, foliis vero amplis et obrotundis , sed desinentibus in acumen. Jus decocti ejuS epotatum Viperarum Ceterorumque venenatorum animalium adverSatur morSibus. NaScitur Mo, catlani.
DE COAMI TZXOCHII L, seu J 0re spinae colubri. Frutex est Spinosus COAΗΟΙΤZXΟCHITL , SeX longuS Cubitos, foliis Verbascinis, sed minoribus ac Priarii forma iii Stinctisque Singulis angulis , binis , tribus, aut pluribus, floribus in corymborum formam compositis, circumcirca purpureis , sed luteis juxta medium in summis caulibus, qui prolixi sunt, teretes, spiniferi, hil Suti, Cineret, Contortique, et qua parte carent aculeiS, laeVeS ae radice magna et Surculosa. Haec frigida eSt, atque hi meetans, laevigataque et Semunciae pondere ex aqua epota morbis medetur, quos Puncta Sequuntur, neCnon Ceteri S febribUS, CUJUS etiam auxilii gratia flores quoque propinantur et folia. Nascitur in frigidis Tentinoichalcensis in planis atque humectiS locis.
442쪽
De COAXI AI ZINCHIETLAE, Seu planta micturiente.
Nomen Sumsit parva haec arbos a gummi, quod fundit, resinae aut abietino oleo persimili , solia autem fert obrotunda , foliis Mali Maciant Similia, fructum acinΟSum, pur-PUrascentem , nucum Ponticarum fere magnitudine. Gummi ejus, alit ipse corteX plagis recentibus ac Veteribus felicissimo eventu applicatur. Calida enirn Sunt et nimis adstringentia.
De COCO ImUII L frima , Seu acri herba. Etsi Indi plantam hanc herbam Vocent, in arborumtamen Saepenumero magnitudinem elevatur, duarum ac interdum trium ulnarum aequanS altitudinem , atque ideo utriusque imaginem exhibuimus apud Regis Tetzcoquensis hortos, ubi rei herbariae aliquot VacavimuS dies. Ergo a Sapore acri, quo pollet, nomen accepit: folia sunt Polypodio non omnino dissimilia, Sinu08a , et magna , distincta venis rubescentibus e pallido : floreS in poStremi8 ramorum flagellis spicati, et ex albo pallescentes, e quibUS fructus prodit parvus , racemosuS , et utrinque desinenS in acumen, amaro et acri Sapore conStanS, multoque affluenS Succo: stipites hirsuti ac teretes, inferne lutei, luteoque Succo ma-
443쪽
nantes, radix magna et SurculoSa, qualem exigunt arbores, folia altera parte viridia , altera vero subalbida. Calida est et sicca inter ordinem quartum, non Sine quadam adStri ctione. Surculi cortice nudati albugines atque argemata illi tu discutiunt. Succus absumit flatum; curat lichenas, quod et fructus facit, et dolores a frigida causa ortos lenit: 1 lia medentur veteribus plagis; tuSa, atque applicata Ver ruca8 corrodunt, et praecipue Praeputii , ae sudendorum, quod certissimo saepe patuit experimento. Sunt qui vocent hanc arborem siuauhchilli a sapore acri et urenti, Si liqua stroque Chilli Vocato a Mexicanis quamSimillimo. Prove nil temperatis, calentibUSque regionibus, Convallibus, et montibus , nec non in Cultis et hortensibus. Sunt etiam qui Totolin 'xochio , seu fas eris forem Vocent , nec desunt quid lacoxihuit
DE COCOCXI HGIra quernea. Frutex est crassae et fbratae radicis longaeque unde fundit multos ramos , lignosos, et flores purpureo8, parvos, juxta singulos foliorum exortus, quae Sunt querneis valde similia, unde fecimuS ei cognomen , tinctaque eXSaturato vi rore. OdoruS eSt, et Calens Siectisque ordine tertio, et subtilium partium. Jus decocti soliorum epotum magnopere
444쪽
confert tussi aliaque praestat praesidia, ex hujusmodi temperie proficisci Solita.
Radicem fundit CocoCX1ΗU1ΤL secunda Napo parvo magnitudine et forma persimilem, unde prodeunt cauleS multi, duos longi cubitos, digitalis crassitudinis fulvique , referti utrinque foliis dispositis per intervalla, longiS , angu Stis, Serratis et Tauhilinis non omnino dissimilibus : floresque juxta extremos caules pallente8 et ScarioSis contenti calyculis. Radix in laevorem redacta tuSSi confest ac duarum drachmarum pondere infusa diScutit flatum et intestina ventriculumque ipsum emundat; quin permista siliquaStro, et Tataubati dolores ex flatu aut frigore ortoS Sedat, colicos iliacosque Sanat, et Stercori ob eam cauSam detento viam patefacit. CalefacienS enim eSt et ex SiccantiS ordine tertio facultatiS. TemperatiS provenit regionibuS, qualiS eSt Tetz-c0quensis, aSperi S et montosis locis.
445쪽
bra , oblonga , subalbida, et Serrata, fructumque in Summis caulibus capitulorum forma e viridi pallescentem. Calida est et Sicca Ordine quarto, gustataque linguam adurit. Odorem spirat Cumini: frigori adversatur, et ab eo ortos flatus dissipat, tormina Sedat, appetentiaria excitat, Seu herba ipsa devoretur , seu Succus jusve decocti abSorbeatur, menstrua et urinam eVocat, reSerat obStructa, paralySi medetur, coctioni fert opem, craSSos humores incidit, per frigerata membra inStaurat, aliaque his Similia praestat juvamenta. Provenit jUXta cacumina montium regionum cali
Radicibus innititur Hellebori, unde illi distinctionis gratia indidimus cognomen , e quibuS fundit caules tenues, teretes, multOS aC rectos: et in eiS folia hirsuta, oblonga, Serrata, Sena per intervalla, Salviae, ni minora essent et Origani forma similia, et floreS in Summo comanteS ac rubescentes eX luteo. Odor est gravis , etsi malis redoleat Apianis, Sapor amarus, Calidaque et Sicca ordine Secundo natura , glutinOSaque : atque ita adverSus diarrhoeas cum pari pondere Chichi alii Leoci0acanensis propinari adversus ea8 Solet. Imponitusque capiti, vesticiS , ut ferunt, levandi gratia. Provenit editis, humilibusve Teocloacani lo-
446쪽
De CocscoHU17 L X0Chil ecensi. Radicem mittit magnam multis auctam SurculiS, et eX ea folia Prasii, Sed magis acuminata, ac florem Coccineum; cauleS quatuor aequant SpithamaS. RadiX amara eSt, Calidaque et Sicca ordine Secundo. Jus decocti radicis ejus infusum ventris dolorem levat, ac fatum diScutit.
Radicem fundit fibratam, folia cordis figura hirSuta, tenuiaque, inferne squallida, Superne viridia, et in pOStremis caulibus, qui rotundi et hirsuti Sunt, terna grana, nigra, Ci
ceris forma et magnitudine, VaSculis contenta prodeuntibus ab ipsis foliorum exortibu S, flore8 Vero parVOS et luteoS. Gustu est et odore Thymi, calidaeque ordine quarto temperiei. HumoreS OmneS Supra infraque eXPUrgat, Sed prae cipue crassos et pituitosos drachmae uniuS pondere devorata; exhiberique potest etiam pueriS modica portione pro ratione aetatis et vigoriS. Provenit locis temperatis, ac prae-cjpue uuauhiepECEHSibuS.
447쪽
De com myrrL Tacapichilensi. Volubilis genus est, caulibus Sarmentosis, tenuibus et prodeuntibus e radice surculosa: soliis Ocymi minime serratis , majoribus ac ternis. Calidae est atque urentis non minus ipso pipere naturae. Ophiasi medetur, lepras et lichena8 eXSiceat, PSOram Curat, pediculOS necat aliaque hujusmodi sordida animalia, et dentium sedat dolorem: satum discutit , membra perfrigerata calefacit, et hujusmodi alia non pauca praestat juVamenta, quae singulatim referre non putavimuS eSSe neceSSarium , clam ex ipsa temperie quivis possit ea divinare. Nascitur in collibus SaXOSi8.
De cOCO INUITE frutice. Radices fundit surculosas fulvasque, unde prodeunt fu vi, terete8, ac leVes Stipites: G in ei S filia rara, Serrata, parva Chamaedryos ac flores coccinei et stellati. Odor est gravis, et acris sapor. Folia tusa atque devorata sistere dicuntur diarrhoeas.
448쪽
Herba est radices funden8 mediocriter CraSSas, candidas, longas et capillis referta S : cauleS tereteS, digitum latum crassos, ac duos longoS cubitos: et in eis solia Ocymi, unde inditum cognomen , minora tamen , floremque candentem et modicum. Calida eSt et Sicca ordine quarto , acriS et urenti8 naturae. RadiX ae folia lusa infusaque aut eX aqua minori deVOrata pondere Colicae medentur, flatum diScutiunt, ventriculi et alvi dolores levant, frigid0sque cunctOS eXterminant affectus.
De CX1HUITL Ocollucensi. Volubilis est CococXIΗUITL Ocoitu ensis, quam alii Tocaxibuiti seu aranei herbam Vocant, folia serenS Velut scissa per medium, nee Sine quibuSdam parvis Sinubus, ac capreolis sese hinc et inde convolventibus, et florem fructumque ex albo in luteum colorem vergentem. Frigida et Sicca natura conStat, glutinoSaque , non Sine quadam adstrictione. Medetur ulceribus, et oculiS inflammatione tentatis. Nascitur in faucibus montium regionum frigidarum , sese per Saxa praecipitani.
449쪽
De COC0 ATTI geniculata. Radicem profert crasSam, Stipites craSSOS et cavos, Plenos internodiis , quorum primum duas aequat Spithamas, 1 eliqua Vero UnciaS Octonas ' folia Sunt Apii palli Stris, majora tamen. Uncia unica radicum devorata acceSSionibu S na ratur prodeSSC.
De COCO ATLI Atlasulcensi. Herbula est radicis longae et tenuis, unde emittuntur caules toti purpurei, folia oblonga, et purpurei flores. Radix est dulcis ac glutinosa moderatarumque virium. Tu mores praeter naturam concoquit. Nascitur in frigidis regioniabus , ac locis arentibuS.
De COC0CPATTI Chilianensi. Uerba est tres cubitos longa, radici fibratae innixa, ex qua profert caules tenues ae tereteS: et in eiS folia obrotunda et pinguia , inferne Subalbida, et nonnunquam Coccinea. Frigida est atque adstringens. Jus decocti ejus confert satietati. Nascitur Chillani , unde distinctionis gratia factum est illi cognomen.
450쪽
De C0COOPATLI Oapanensi Radidi innititur Raphani forma CoCOCPATLI Oapanensis, intus pallescenti, fibrataeque, unde profert caules volubiles et exiles, in eisque folia Scammonii parva, et florem nigricantem. Radix iuga dolori dentium medetur, si eis ipsis, aut Saltim maXillae admoveatur. NaScitur montOSiS SaXOSi Sque locis Oapani. Odora est calidaque et Sicca Ordine fere tertio natura. CAPUT CXLIII. De C0COCPATLI diuretica.
Radicem fundit longam Raphano Similem, eXtra nigram, intus candentem : folia Cynoglossi vulgaris, florem luteum totum, Chrysanthemi, aut Buphthalmi forma, sed longiorum foliorum ambientium, cauleS PurpureOS, tenueS teretesque. Urinam haec evocat, et Semen retentum aSSU Liata educit.
De COCO UILITL, Seu de olere acri. Herba est Cococ UiLITI craSSae et fibratae radiciS, geniculataeque, et paulisper rubeSeentiS atque purpura Scentis, unde prodeunt caules tre8 Spithamas longi et digitum minimum crassi , ae prope exortum Purpurei, in eisque so-