장음표시 사용
21쪽
rum tuorum obedientia subtrahitur. Iiixta prim- igitur superiores tui debent omni seueritate persequi te, tuamque ficem: Iuxta seeundum verbaubditi tenentur tibi non obedi re in causa fidei .cum iudicauerint no esse Obediendum.Quis rogo potest tibi maius detrimentum adferre, quam qui te metdium constituit,inter superiores tuos de subditos, & virosq; aduersus te armauit atque quod de te dicimus , cogita in coteris principibus: Ac vide sualis erit respublica,In qua, ne ueprincipes, supprioribus suis, neque subditi eorum ipsis obediant.Et interim Brentius clamat contra me, quod seditiosus sim, spnsu communi caream,& agar piritu vertiginis,cum
haec omnia doctrin rentii aperes contineat. Quae rogo est alia seditio verior .quam ista, in qua inseriores omnes aduersus maiores permittuntur rebellare: & quis maior desectus comunis sensus, quam auct state dare praecipiendi, imo Se ad hoc agendum astringere superiorem,& inferiores non o ligare ad obediendumKymnis lex docet,ei, qui Mictoritatem habet praecipiendi, obediendum et eum vero . cui nullus obedire tenetur,neque potestatem habere praecipiundi Qui oo intelligat lege & decreta omne superioris vanu esso, ridiaculum,& puerilem ludum,si vina,vi dicunt, compulsiva non
habeacthic verε est vertiginis spiritus. quem si sequantur lio mines,& principes in subditos, ct subditi in principes in sum gant,& sine ullo ordine tumultuentur necesse est &qui pluribus opus est/Haec tam aperte sibi ipsis contradicunt,ut Breia trus ipse qui tum de auctoritata principum prim' loco assemat & potestatem tribuit definiendi dubia, imo hoc illis ima ponit:post haec omnia demum fecundosoco do seriptura, sic mihi reipondeat. Rogas ergo quem tandem ii: Iin & quod iudicium agno lcamus Z Breulistinis , α perip cun res pol deo,erim iudicem agnoscimus, que in symbolo fio iam
de ab incunabulis didicimus vivorum,de. mortuorum. inta G1 temporis,dumille patefacit sententiam suam,vel partici Iariter,uel uniuerialiter: Vos magni sapientes,& potetes usurpabit s iudiciu contrae nos,& persequimini nos certe hqc fuit
sera Ecclesiae D Omino inde quantam contio aut cν -
22쪽
t, v v I σλ τ r A. v ioba,in se ipsis calliditatem & qualiter ad pertisacia moueanr, α' siam fals5 dicantur. Illud tantiim ex his considerari voluisitius ouod sol im Christi iudicium vult agnosci. Frustra si tur est onane principum iudicium,innum, d puerile, M vea
conuincitur spiritu erioris & omni humana ratione cari re,qui haec tam contraria sibi ipsis affirmat. atque uam cae acus in eos irruit,' eos primos offendit quibus prodesse vulta quae quaeso tenebrae maiores unquam fingi potuerunt,quam ii Zquare non est, qu5d ulterius respondere debeam Brem ito,de omnibus quibus me calumniatur. Hoc sit satis,ut ab omni eum repellam testimonio, & indignum fide ostendam: quod sibi ipsi tam apertὸ contradicat,&quae affirmat,neque in se stare possunt,sed se ipsa destruunt:auctoritas scilicet principum,& subditorum libertas Te igitur princeps optime, apyello,& obsecro quam humillimὶ, ut attente cogites,qu Ie sit illud Euangelici,& quae doctrina,quae defendi no potest, nisi tantis falsitatibus,& tam manifesta contradictione.De demi simul expedas an falsis epo dixerim, in praecedeti coses sione iactae sie semina totius schismatis,& diuisioni Hi enim sunt illius consessionis frit is, quos nunc Brentius profert, Qui nullam agnoscit Ecclesiam,& nullum concilium, qua ratione unitate Ecclesiae seruare poterit qui nullius iudicium sequi debet sine suo proprio,cui parebit) quod si haec sitir vera, quis nexus in Ecclesia quomodo teneri poterit in eodem sen 'HI,& in eadem scientia,circa fidem,' cultum Dei, ut Paulus iubat,cum aths,qui solum propriu sξns una iudice habet,& solius Christi iudicissi agnoscit Et vide an no proprio suo gladio velut alter Goliath,Brentius prostratus, & interfectus iaceat. in praecipua caula, re primo loco de auctoritate principum, quod cum in alijs omnibus locis facile fieri possit, interim ne pluribus te grauem,& modum excedat haec epistola,superi dendum duxi: finemque impono humili hac obsecratione: Per salutem tuam aeternam,per iudicium, quod omnes expectant,te optime princeps Obsecro,& obtestor, attente cogula Brenth doctrinam,& quam inconstans, quamque sibi contraria sit.ciun aduerteris, ct expende quid tibi agendum sit,
23쪽
' quid respondendum Christo. in iudicio illo ultimo: qubd
sequutus tueris doctores, ac doctrinam tam apertὶ sibi ipsi contrariam,& hoc ipsum ut agas, Christum humillimὰ rogo: de tu sit iliter roga cum Paulo, ut Deus domini nostri Iesu Christi. Pater gloriae det tibi ipiritum sapient , . . reuelati vis, an agnitionem eius , & illuminet oculos cordis tui.
24쪽
Eeelesia Christi necessario agnoscenda. um omnes Ecclesiam Christi de praedicemus ca i. ad
unicam eius sponsam, de ad illamnos pertine- oibus elinere gloriemur: omne inquain, qui tam diuersia cessarium de contraria de hs, quae ad verum Dei cultu, Ecclesiam de salutem nostram pertinent, sentimus: aper- agnoscero tum fit , consentientibus etiam omnibus, aut nos,aut illos extra eam esse,quae nullo modo contraria in doctrina religionis,& salutis nostrae patitur. Merito igitur, pri mo omnium vera est agnoscenda Ecclesia, de syncero corde amplectenda ab his qui salutem suam charam habent .Quod elim semier necessarium fuerit, nuc certe eo magis,quo n0gis abundant sectit,haereses,nouitates doctrinae, quas merit, dixerim diluuium aquarum multarum: aquarum inquam ει- fideliti, quo miserrimὸ suffocantur,quicunque ad veram Ecelesiam, tanquam ad alteram Noe iaeam non confugiunt. Quae omnia climagnoscamus, ct nos, de Uvirtenberg. cum cap.2. Ad
quibus Megimus,& nunc agimus: illi nihilominus Ecclesiam Ecclesia a, describunt,quae sen er incerta sit,ili occulta, de a nullo nim gnoscendanifeste cognosci possit, etiam per fidem, non tantam nuc, primo esse elim religio tanta sententiarum diuersitate scinditur, sed nec o Tedenda, tunc etiam,cum nulla est de fide controuersia. quod ex eo- quod sitrum confessione,qua impugnauimus,manifestum est.Capite certa,et nuenim de Ecclesia, post enumerata maxima quidem eius pri- nifesta. uilegia sed,ubi inquiunt haec Ecclesia sit,quaerenda,& an iura eius sint cerin terminis circunscripta, ath aliter sentiunt: dc ut omittamus auste quae ibi respondet,certe capite de conciliis, ita inquiunt non quivis hominum coetus pro vera Ec-
. Hena haberi potest:&vt marinis multi aliquoties in nomino Christi conuenire vidcantur, tamen pauci iunt electa, & non est omnium fides. Quare nos in Catholi assertione,non debuimus hoc omittere,unde vel maximξ de fatus hominum, de controuersiarum finis pendet. Igitur Ecclesiam non solum
certam, dc mnisestam,ita visibilem etiam Sc iensibus perspe- . , B s ct in
25쪽
' ctam docuimus. quod cum nunc potissimum impugnetur a Brentio,in sitis prologomenas: hinc putauimus merito fore nobis incipiendum. ut primum omnium necessarium esse ad salutem, certam manifestamque habere Ecclesiam, scripti rae,re fidei rationibus, atque patrum auctoritate confirmemus : qub deinde, quae illa ut, de ubi, facilius possit agno- cap. . De sci Principio igitur illud Dei consilium Me congreganda E eonsilio Dei cletia ex hominibus,est nobis attentissime eogitandum. mox in constrina enim, Ut ab hominibus sibi religionis cultum exhiberi, Deo da Eeciem facuit , non id priuatim, & quasi solitariὸ, atque a quo uis ex homini, Ieorsim,d: separatim abali s. sed potius in aliorum coetu, de
Ciatim fieri voluit: non quo interiora illa cordis sacrificia, is confessionis, gratiarumque actionis, de quibus Psal.
Sacrificium Deo spiritus contribulatus: &. Sacrificium laudis honorificabit me: respueret: sed quo iudicaret,se hominis crcatorem,qui mox uni creato, ct consorti ex eo forma tae procreationis, Decunditatisq; beneficium contulit atque ita in societatem unai sub uno summo Deo, omnes ab ulo. Vno principio propagatos, atque in unius Dei religionem dc Ecelesiam coadiuuari debere, modo creationis integritas sera Uaretur, constituit . unde & homini indidit quanda ibcietatis c olendae, quaerendaeque propensionem, de reuera indigentia, atque necessitatem, cum aut nullus, aut certὸ vix quisquam inueniri possit,qui in omnibus vel huius transeuntis vitae necessari s rebus sibi ipsi prospicere, sufficereque possit. Sed ut
interim haec omittamus,quod ad Deum colendum, agnose dumque attinet: potuit quidem ille,si ita vellet cuique homini apud se priuatim aut per domos manifestare seipsum: &, qua ratione coli ab eis vellet,ostendere Qua in re minus certe videbatur necessaria societas aliorii. Deo enim facile est, singulis inspirare,quod sit satis cuiqi, eosque ita in si iii continere obseruantiam. quod cum noluerit,manifeste ostendit, quantum amet in suo cultu concordiam, consevsumque hominum,quantum singularitas illa ab alijs se elongantium, de quasi despicientium , quos Deus aequales creauit, illi odiosa,
ct periculosa sit nobis. In humani generis principio, offerunt. Chain,
26쪽
Clisti.& Abes sacrificia, non singulariter, ct seorsm sed si
mul & in coetu eorum,qui tunc erant hominum. unde & publica sacrificis, publico etiam iudicio caelesti aut placuisse, aut dispilauisse Deo ostensum fuit. Moxque, quia ita humana iniquitas postulauit cum paulatim a culti pietateque Dei non minima pars hominum defecisset: filii Deo curae sua semitare Ecclesiam inlaesim,& segregatam a malignorum,quam etiam iniquus ille imitator operum Dei, D aemulator gloriae congregauit societate,& Ecclesia. Hinc legimus in illa priorirtate filios Dei, & filios hominum, piorum scilicet, & -- piorum iamilias gregesque colentium Deum,& contemnentium.fuit itaque & tunc, non apud aliquem solitarium Dei cultus,& professio,sed in Ecclesia,non dubium quin ministerio illorii confregata, quos Deus iam tunc dabat pastores, di doctores,Adae videlicet,Seth Enoch dc reliquorum piae iutius familiae patrum,usque ad diluuium,& deinde secunda mrate, rursum crescente naalicia, eligitur quidem Abraham α separatur ab impiorum, & idololatrarum habitatione,sed nec solus,& sne Ecclesia, verum cum uxore etiam sua,atque domo: statimque illi futurae Ecclesiae Dei certissima facta est Gene. Ir promissio.Faciam te in gentem magnam,atque in te benedia
centur uniuersae cognationes terrae, Ic constat aperia,Eccl
sam illam dam etiam visibilibus signis circucisionis designatam fuisse, seruatamque a Deo mira prouidentiae suae rati ne atque vicissim in ea ipsum sesse agnitum, ut verum Deu, cultibusque sibi gratis adoratum:quousque ad insigne regnia, potentiamque perduceretur: & demum ad tempus manis Bationis gratiae perueniret.vi, de qui prius sub promissis via xerant, & reliquae Gentes,ad eam agnoscendam,& suscipiendam vocarentur: fieretque ex omnibus una Ecclesia, dicente Christo, Alias oves habeo,quae non sint ex hoc oviliin illas oportet me adducere:& fiet unum ouile, re unus pastor: Et Paulus apert clamat de Christo: Ipse est pax nostra,qui fecit utraq, Vnum .Et Veniens euangelirauit pacem vobis, qui lono fuistis, & pace his qui prope: ouonia per ipsum habenatis accessum ambo, in uno spiritu ad Patrem.Ecce unitas illa spue
27쪽
ritus, suam postea iubet nos solicitos obseruare, in vineulo
pacis. Haec itaque aperte nos docent, quam diligenter Eccle iam quaerere debeamus qu in ardenter amplecti .nonne clamant haec omnia, ut prius nobiscum inuicem conueniamus bomines,prius concordemus prius cognoscamus consortes:
ut deinde non priuata cuiusq; ,sed comunia placeat Deo creatori omnium obsequiaZcui consonat,quod in Evangelio nos admonet Christus:Vade prilis,reconciliari fratri tuo, de tunc Veniens offeres munus tuum non ei placet nisi unitatis sacrificium, pacificae illius, fraternaeque charitatis , qua quisque prout se,proximum amat, in Deumque curat reducere, aut per eum ipsum reduci. huic loquitur: Si duo ex vobis cono senserint stiper terram, de omni re, quamcunque petierint, fiet illis a patre meo .cum prius de Ecclesia dixisset, dic Ecclesia. Et quaecunque ligaueritis &e . de postea ubi duo,vel tres sunt congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum. Itaque contextus nos docet, quod dicitur duo ex vobis, ad eos,qui Ecclesiam agnoscunt,& in eius unione Deum c lunt, referendum.Ex vobis ait quibus dixerat, dic Ecclesiae, ct si Ecclesiam non audierit, sit tibi sicut Ethnicus, dec. de quaecunque alligaueritis siper terram, erunt ligata ct in cae- De simpli. iis,quomodo enim ut verbis Cypriani,haec exponentis dica)Prael. potest ei cum aliquo conuenire cui cum corpore ipsius Ecclesiς,α cu ipsa fraternitate non conuenitὶ Hoc ipsum S: per Mariati a. lachiam Deus ostendit,cum inter ea,quae erga cultum suum, in sacerdotibus,& reliquo populo inordinase, praepostereq; fiebat,hoc etiam dicit: nunquid non pater unus omnium V cap. meo strum)nu quid no Deus unus creauit vos quare ergo despicienihil esse unusquisque vestrum fratrem suum,violans factum patrum grat ,Pod vestrorum Haec itaque Dei voluntas nobis est merito summi F ς facienda,quam maiori sapientiae prouid entia a Deo non d sit piserti r bitamus constitutam,quam vi a nobis satis, iisneque intelligi possit. Certe extra Ecclefiam suam, extra societatem eo rum,quos sibi elegit in populum,nihil ei placet nihil est gratum. tot enim vinculis,tot nexibus vult nos in mutuo amore
deuinctos esse,int offici)s hinc inde de exhibitis, de susceptis nostramuhe. .
28쪽
hostram charitatem coalescere, & augeri clarat ut nulli qu rumuis in remotissimo secessit 1 se seruato, nulli inquam vel Paulo vel Antonio liceat, vel momento quidem temporis, non se gerere ut Ecclesiae membrum,non agnoscere societ tem aliorum,non pro albs elle ilicitum. H P ulus de ior i L. membris corporis inquit Deus ita temperauit corpus t pro inuicem selicita sint membra di s quid patitur Vnum,compatiantur di alia. cuius rei quae summe necessaria est, illud exemplum nos maximὸ admonet quod in Paulo a Deo ipis exhibitum est. Prosternitur de caela,vocaturque a Christo, & conuertitur mo ut quibusdam videtur, nec omnino improbabiliter,&. rapitur usque ad tertium caelum, di posthaec omnia mittitur ad eum Ananias,qui illum baptizet.ut videas inquit Actuum. s. ille & implearis Spiritu sancto, mittitur ad eum minister E clesiae. ob quam ala .putas causam, nisi ut fratres agnoscat, Vt societatem colat, ut non nis in Ecclesa Christi sibi salute speret,utdenique sacramenta percipiat,visibiba scilicet sisna, in per ea copuletur Ecclesiae uod postea amplius etiam securasse ostendit,conserens cum alijs Apostolis Euangeliu,quod a Deo sciebat se accepisseZSed & Cornelius ille, licet dignus cui appareret Angelus, suasque orationes exauditas significaret Petro tamen traditur imbuendus, per quem non tantum sacramenta perciperet,sed etiam quid credendum, id sp randum,quid denique diligendii esset, audiret. Poterat quiadem haec omnia per Angelum fieri,sedAt Eustinui inqui , i fol. ,
nimium esset abiecta humana conditio,si per homines homi- rubus verbum suum non ministraret Deus. Charitas ctia ap-sa,quae homines nodo quodam unitatis constringit, langu ret,si in hisquae ad Deum sunt,homo homine socio non egeret. Denique hac ratione Ecclesia vere Dei templum esse oste L es cor
ditur, dicente Paulo, templum Dei fanctum est, quod estis
vos, ostenditur inquam, chm Deus ex Ecclesia sita oracula, sua verba nobis edat, nostrasque orationes,cultusque,quos ei exhibemus & sacrificia non aliunde suscipit , qu m ex Eccle-sa.de qua illud psalmi merito accipi debet: Benigne fac Domine in bona voluntate tua Don , ut aediscentur muri Hiem Psamo s
29쪽
s demipes sae mlicet quasi unici templi Dei. unde de sequiatur Time acceptabis sacrificium iustiti Roblationes,i': holo- .causti tunc imponent super altare tuum vitulos, laudum scialicet,& orationum,caeterorumque Deo placentium operum.. - . . In hac itaque dispensationis diuinae ratione de constituenda
ἡ st Ecclesia de neccuaria omnibus unione ad eam, ideo putauialia cc-6 1it niti s primo lectorem tenend uin quoniam ex ea iam satis osteditur, Ecclesiam hanc Dei oportere cognitam esse sensibis, ct perspecta Si enim ad hoc a Deo aedificata est, ut homines contineat de viaiat,ut ad eam congregentur,& confluant,quibus curae est, Deo gratos,yrobatos' esse: si Ecclesia est hominum atque ideo humana societas,licet altiori virtute fide sciIicet,esiaritate,a Deo infusis, constans : si denique coire de bent homines in hanc societatem, ut grata sint Deo eorum obsequia quomodo id fieri potest,nisi s e agnoscant)aut quomodo se agnoscent nisi sibi inuicem suos animos manifestet Hoc vero qua ratione fieri valet, nisi visibilibus, externisque signis) Non est Ecesesia haec Angelorum, non spirituum di taxat, sed hominum corporalium sese adiungelium,inuicemque conuenientium in fidem,cultumque Dei secundum gradus , functionesque diuerias,t 'ua in diuersa membra: ut Iu suscipiant,alh tradant diuina,alh regant, regantur alij,quae omnia obsecro quomodo fieri possunt nisi se mutuo videre
de alloqui possint Nunquid Eccles a illa prior antiqui popur. li inuimillis erat Nunquid non perspecta,& cognita eis ipsis, es sari Des id ς in pςrunςb ni Abrahae familia, Iacob tith,i nepota .hfZch HIn xς 'Πςsque propag ti Xζis,in Aegypto,&in delerio peredamus ad Euangelium ipsum,& primordia Ecclcsiae Discipuli illi,qui congregati erant ioribus clausis,cum ipsa die resti xecimius ad eos venit Iesus,cum quibus quia non erat Tho-Ioan. zo. ma ,non Vidit ipsum, putas non erant vera Christi Ecclesiarputas non visibi A manifestum erat, eos esse Christi discipulos Illi sere centum viginti, qui post ascensionem Christi
30쪽
reuers sunt,' ascenderiint in coenaculum, erantque perseuerantes in oratione, tuorum omnium primi Apostoli aescripti sunt,in quos venit Spiritus sanctus, an non sese videbant, Se corpore etiam conueniebant secum ioniae corda fetebantur sibi abscondita esse,cum dicerent: Tu Deres, qui nosti corda omnium,ostende quem elegeris ex his.& tamen eos esse E
clesiam illam quam Christus reliquerat, sensibus ipsis manifestum erat.Quid de illis tribus milibus, qui die Pethecostes baptiruti sunt,de quibus dictum est,quod erant pariter,dc habebant omnia communia,qtiorum numerum Deus quotidie
augebat, dicemus Z De omnibus denique, qui primo Hierosolymis sub Apostolis credideruntὶ de quibus dicitur, quodncta est persecutio magna in Ecclesia, quae erat Hierosolymis,& omnes disperii sunt per regiones Samariae, dc Iude praeter Apostolos,quid sentiendum ξ nonne omnes hi,qui Ec δε ς μ - .clesia dicuntur, erant visibiles,& visibiliter se uniebant,& ipsis Rique cςteris omnibus constabat, quod priori illi congrega ''ationi accesseratξ Illa etiam, de qua dicitur: Ecclesia quidem per totam Iud am,& Samariam habebat pacem,& aedificabatur,ambulans in timore Domini, nonne visibilis erat Et ne Plura dicamus,Ecclesiae omnes, quibus Apostolus scribit sic eas compellans,Ecclesiae, vae est Corinthi Ecclesiae Thessalonicensium,de quibus ait.Volo in Ecclcsia quinque verba lota Rr I qui, atque ita constat, eas veras scisse Christi Ecclesias, nonne fuisse visibiles,certum est, ad quas scribere, de loqui Apostoli poterant ipsaeque sibi inuicem communicare tot . . . a
Ecclesias, de visibiles, imo unam semper visibilem, a Patria chis & Apostolis agnitam,ipses cognoscentem,cuius consitae i. ad cotti tudinem Paulus contentiolis obiicit, quando rogo facta estinuisibilis quando sic mutata fuit, multo certὸ insensibilius,& inuisibilius,quam cana inuisibilem didunt sectari 3 Aut G.7. insolquomodo iam fideles conueniemus quomodo constituemus non suffieida Ecclesiam, uomodo illi nos adiungemus , qtae est omnino Eccle1is ii abscondita a sensibus)nisi sortὸ quis dicat,incertis quidem & cognitae no- incognitis nobis,Deo vero manifestis nos debere coniungi, bis, sed Deo id intendentes,ut verae,quam Deus cognoicit, Ecclesiae par- cognita coah ticipes lungi.