장음표시 사용
51쪽
Ion stimὸ distet ab illa.Et statim: Christus filius Dei ignoscit sponsam suam quam dii sit.& post citatum locum Pa Ii ad Ephe.s.Christus diligit Ecclesiam suam. ubique, inquit,
scriptura eonesonatur Ecclesiam esse Deo acceptam sanactam,& sermosam non se intelligendam Asoticam. Quare te rogo BrentiZrespondet ille paulo ante,cum incipit conse re Eeclesiam,quam nos describimus suae, quod ego dicam, non pendere ex internis,fide, & charitate , ut quis ad Ecclesiam pertineat quae nostra verba superius attulimus ab eo inius vocata:& paulo pbst illa plenissime confirmabimus, nite interim sat sit Brentio respondere,quod exdictis ostenditur, non meam esse hanc,'uae se peccatricem agnoscit: non a me confictam: sed a Chrino ipso eius capite, ala Apostolis suis, a sanctissimis Episcopis,ut se peccatricem agnoscat ei iussum esse,& verbis,in operibus praedicarum. quco itaque Christus exhibiturus est suam Ecclesiam sine niacula δε ruga, non ad hoc temptispertinet,non ad hanc vitam, ita Aug.dicente ut hic probatissimus antistes tertius nobis testis sit, qui caeter rum ommum testimoni s lubscribit frequentissime, ct inter caetera exponens illud Christi,qiti lotus est non indiget nisi ut pedes lauet,ita inquit: Homo in sancto Daptismate totus I g. 'abluitur,non praeter pedes, sed totus ollisino : veri tamenissiqς meum in rebus humanis vivitur, utique terra culcatur.h igitur humani affectus, sine quibus in hac mortalit te non vivitur quasi pedes sunt: ubi ex humanis rebus afficimur sic afficimur,ut si dixerimus, uia peccatum non habemus, nosti Mdecipiamus,& veritas in nobis non est. Et post haec qui undam ali)s confirmata ita infert Proinde Ecclesiam,quam mudat Christus lauacro aquae, α solum in illis est sine macula, vi di ruga,qui pin lauacrum regenerationis ex huiusvitae coimtagione tollunturi.vexum in Eu,quibus Dominus Eanc misi rieordiam praebens ceti illos de seculo isto latis pedibus emigrare.ta iis autem,qui bic morantur,etum si munda sitiquo Op-ro. niam iuste vivunt,opus tamen habent pedes lauare,quoniarn pe sine peccato non sunt. Sed sorte ais haec de lenioribus peccata Sauctous dicta esse,quae noncontrari x sunt Ecclas ae lanctitati: non rμm, es ini D vero nisu pecca
52쪽
ra, t vero de quibus Paulus didit,qubd qui talia agunt, regnum
s t panitς Dei non possidebunt.verum eu illa sunt, sine quibus sancti tu remitte non uiuiit,paulo immoderatior usus rerum concessarum, aut profusior risius, vel miniis necessarium aliquod verbum: verum e parua hare peccata sunt, sed quotidie flenda, canem da,atque timenda ne in grauiora, de maiora nos trahant. Minaar i, i Rura inquit August. plura peccata si negligantur,occidui Mi. - ' Α' nutae sunt guttae,quae flumina implent ', minuta sunt grana renae,sed si multa imponatur premit,atque opprimul.QIare, inquit, euigilate eu clies est.Christus est dies paratus est ignoscere, sed agnoscetibus punire autem defendentes se de iustos
iactantes,& putantes se aliquid esse, cum nihil sintssit subiungit,in dilectione autem eius, de misericordia, qui ambulat, etiam liberatus ab illis lethalibus,&grandibus peccatis,propter illa, quae mi inta videntur facit veritatem confessionis. Cettὸ minora sunt haec peccata,sed talia propter quae merito α peccatores omnes se debent agnoscere dc non se existima
re aliquid clim reuerὶ nihil sint. Quomodo igitur, qui haee
cogitat,non vult cognoscere Ecclesiam, nisi immaculatam,&ab omni peccato puramῖ aut quomodo sine praesumptione maxima ad hac Ecclesiam quis se existimat pertinereὶ Verum p. ai. De ad maiora iam peccata accedamus. Rogo te qualia sunt ea, occultis pec quae Paulus magnum certὸ verae Ecclesiae membrum,non tancatis etiam tum timet,tanqtiam quae euenire possint, elim inquit, casti- Sanctora. go corpus meum,& in seruitutem redigome cum alijs praedicauero,ipse reprobus e Besare sed etiam de quibus tanquam praesentious,dubius est. Se inquit nec meipsum iudico: nillil enim mihi conscius sum: sed non in hoc iustificatus stim. qui autem iudicat me Dominus est. nonne de fide,aut infidelit te ministroruin hic agebatur re grauissima, & αἱ salutem n cessaria. Hic nq ut,iam quaeritur inter dispensatores,vifid
Iis quis inueniatur. In qua re Paulus sibi ipsi timet, nec audet
rie iustum credere.& mox admonet omnes dicens: Itaque no
lite ante tempus iudicare,quoadusque veniat Dominus, qui illuminabit abscondita tenebrarum: de manifestabit consilia cordium Rogo te vultPaulus,ut de omnibus dubitemus, an
53쪽
iid Eeelesiam pertineant,an eius membra sint,' ministre ut videlicet nee praelatum, nec subditum certum aliquem agnoseamus)Meritis igitur dicenti Brentio, quid si Lucianico eo de quid si Epicureo,& atheo animo sint, praelato respondebitur.Noli ante tempus itidicare, sed potius insidera te ipsum:& propter hoc humani cordis incertii, de occultu die poticis
cum Psalmista.Delicta quis intelligiti Ab occultis meis mcidame.de agnoscamus omnes,quod olim Donatistae ipsi eonfessi sunt,occulta peccata non alienu facere ab Ecclesia. Sed quodiavltimu est,nee manifesta quide,&grauia ab Ecclesia exclu- Aug.dere aut Ecclesia ipsam sanctam maculare costantissima olim cotru Don. fuit omnium catholicorum pontificum aduersus Donatistas cap. 22. Ecfententia quam August.noui,& veteris Testamenti manifestiseles rei missimis testimoniis confirmat in quam plurimis libris contra nifestos etiaillos: ex quibus nunc pauca quaedam, quibus hoc explicetur, peccatores de manifestum fiat sunt affere . & Prmao,ex prophetis qua- Cr grauestae in illis,quam durae reprehensiones peccantiu, de peecato- habere o Erum sunt: usqueadeo ut nonnunquam nec ullus superesse via ditur prodeatur bonus: sed sicut in Psalmo scriptum est, non est, qui phetaim te- faciat bonum,non est vique ad unum. Arguunt populum gra-siimon s.
uissimorum peccatorum,arguunt sacerdotes iudices, reges: nunquid tamen propterea separant se ab eorum communione: aut non participant eodem templo, eisdem iacrifici)s, de orationibus eum eis ipsis,quos durissime reprehendunt. Nu-
quid negant esse veram Ecclesiam ubi illi sunt: Esaias quanta loquitur aduersus peccata: Vae genti peccatrici, populo graui iniquitate,Dereliquerunt Dominum, blas hemaverunt fanctum Israel,&c. Et postea,ὶ planta pedis usq; ad verticem noest in eo sanitas.Vnde, tandem ait, Audite verbum Domini
principes Sodomorum, auribus percipite legem Dei vestri, populus Gomorrhae: quid rogo durius dici potest, de acer-haer.
bilis quam hoc,& caetera,quae ibi sequunt .vbi etiam lacria ficia eorum Deo ostenduntur ingrata, de tamen eisdem e dem loco Diuinam misericordiam promittit : Si fuerint, i quit,peccata vestra ut coccinum, quasi nix dealbabuntur. de bonitatem Dei circa eos ostendit,inquiens,Nisi Dominus t
baoth reliquisset nobis semen,quasi Sodoma essemus. Et alia
54쪽
3ereussisti nos, ita, ut nulla sit sanitas. ne des nos in oppro
Drium propter nomen tuum: solii gloriae tuae reeordare, ne irritum facias foedus tuum nobiscum: &nec sie animo suo satisfaesens.Quis,inquit,miserebitur tui Hierusalem,aut quis contristabitur pro te, aut quis ibit ad rogandum pro pace tua non est opus persequi quam eonstanter,& salubriter populum ingratum de se persentientem ab imminente calamita- te, de incendio ciuitatis miseraque seruitute, de transmigra- . tione in Babylonem eruere conatus, ut regnorum historia ostendit quam amarissime fleuit hane desolationem, quod Threni eius ostendunt. Denique quam fideliter astitit reli ctis in ciuitate,quam diligenter admonuit, quam constanter societatem,& unitatem illorum de praesentium, & absentiuetiam cum illius Dei nomine admonitiones contemnerent,
tenuerit:quousque ab eis etiam mortem pateretur , quod prophetia,& historia eius manifestant.Erechiel acerbissimus an reprehendendis peccatis, quam manifestissimὸ malos non esse deserendos a bonis, nec alienos iudicandos ab Ecelesia Dei sua illa visione de edoctus est,& nos docet. Post ostensa sibi a Deo peccata,& abominationes, inquit, magnas, quas domus Israel facit,illa etiam, quae seniores domus Iliael in Eze S. tenebris faciebant tandei audit,ergo de ego faciam in sur rore: non parcet oculus meus:& tame post haec omnia, Deus volens punire tanta mala ubet viro, ut propheta inqui citu indutus erat lineis, transi per mediam ciuitatem in medio Hierusalem:& signa Thau super frontes virorum gementium, dedolentium super eunctis abominationibus, quae fiunt in m dio eius:de deinde super quem videritis Thau, ne occidatis. non itaque eo ore separantur boni a malis,non templo,aut religione sed aflectu,quo detestantur,& gemunt pro aliorum peccatis Isti inter malos seruantur a Deo, de in eodem popula fidei: sacramentis, de templo participant cum eis. Quae ex prophetis ideo adduximus, ut attente incipiamus iam agno-icere spiritum prophetarum in arMedis vitios Ecclesiae.Cum
enim eundem spiritum illi habuerint,vi Paulus inquit, quem postea Apostolude eorum succe res. spiritum scilicet, qui
55쪽
cap. 23. Noui testamenii ductoritalibus idem probatur.
Ecclesiam illam nostrae conivnsit,imb eandem facit nostram de illam: ex similitudine huius spiritus poterimus agnoscere, de Ecclesiam nostram de veros eius doctores, quibus Paulus in Timotheo illo suo praecipit, ut arguant, oblecrent, increpent in omni patientia,& doctrina: Et ruruuia peccantes c ram omnibus argue. Sunt ergo in Ecclesia peccatores. Sed hoc iam noui lcstamenti apertissimis testimoni)s est demonstrandum:& primo Christi, Deinde Apostolorum sunt nobis & verba,& exempla consideranda. Iudam Christus inter Apostolos constituit: mittitque ad praedicandum cum caeteris,De quo Ioannes,quod etiam ante proditionem satis ost dit:ipsumque iam proditorem Saluator cum caeteris ad mysteria ultimae coenae suae admittit: pedes illi abluit: de proprio corpore,& sansuine reficit. quae rogo, verior Eccleua quam Apostolorum,sub oculis,& praesentia Christi congregata de tamen ab illa non est alienus Iudas,de quo inquit,unus ex vobis diabolus est.In reliqua sua doctrina tot parabolis, de m nisestissimis documentis hoc ipsum ostendit, ut nec referri omnia possint:simile inquit est regnum caelorum sagenae mis. sae in mare, & ex omni genere piscium congreganti, quam, cum impleta esset,educentes ,& secus littus sedentes elegerunt bonos: malos autem foras miserunt. Vbi vides usque ad finem seculi malos intus. de ne de occultis tantum, de qui imter retia non videbantur,diistum audientes putemus , occultos tantum peccatores esse in Ecclesia, audi a Ioanne aream vocari Ecclesiam, in qua manifesta est palea, quae igne ine tinguibili cosumitur, cum permudata fuerit area. Dominus vero in Evangelio rursum ait:Simile est regnum caelorum homini seminanti bonum semen in agro suo,cum autem dormirent homines,inimicus superseminavit zizaniam. & rursum, Simile est decem virginibus, quarum quinque erant fatuae, quinque prudentes. Et iterum:bimile est nomini regi, qui fecit nuptias filio suo:Et egressi serui eius in vias congregau runt omnes,quos inuenerunt bonos & malos. Nonne his omnibus parabolis praedicatio Euangelica, de Ecclesiae congregatio ugnificatur bonos,& malos contineri,& in ea usque ad. finem
56쪽
finem seculi nunquam defuturos utrosque t Sagena , reteque Euangelicum ex omni genere piscium congregat: omnes c pit,quousque educatur ad littus.Secus littus inquit sedentes elegerunt bonos in vasa sua, Ios autem doras miserunt. de vi,quod littus significetur,intelligamus,inquit, statim sic erit in consummatione seculi:exibunt Angeli, & separabunt m los de medio iustorum. De medio inquit iustorum, de medio certε templo,& altari communi utrisque,de medio doctrinae,& fidei,& sacramentorum, quibus participant: Denique de medio cordium, & affectu verae charitatis, quo iusti proseis quuntur malos,fouent, & continent, quam diu superest ulla emendationis spes: continent inquam homines ipsos, & naturam,quanctuam a viiijs, de peccatis quam longissime affectu distent.& seminis illam parabolam explicans Dominus, ager est,inquit, mundus: bonum semen situ regni: zizania fili) nequam,mundus certe in quo utrunque semen est, non uniue nim hoc seculum,in quo Gentes, & idololatrae, omninoque alieni a Christo inhabitant: sed Ecclesiam suam intelligenda mox ostendens, & in ea usque ad finem seculi futuros malos ait: sic erit in consummatione seculi mittet filius hominis Angelos suos,& colligent de regno eius omnia scandala, & eos, rui faciunt iniquitatem.Vides de regno suo Christum loqui, e mundo scilicet illo suo de quo Paulus dixit: Deus erat in a cor Christo mundum reconcilias tibi: de mundo inquam reconciliato,ut Augin catholici Episcopi contra Donatistas intelle- collisio Xerunt.& ut omittamus interim in hoc loco,quid sit illud iuxta germaniorem sensum,sinite utraque crescere usque ad messem:quid, inquam, aut praecipiatur, aut insumetur gubernatoribus,aut iis,qui gladium portant in Ecclesia: merito ilia lud ad eos reserimus, ut intempestiuὶ, atque immoderatius . sui etiam ipsorum obliti clamant Ecclesiam sanctam,& immaeulatam nullo modo peccatores agnoscere, aut in se habere. Dicamus itaque illis, sinite utraq; crescere usquead messem: ne forte eradicantes zizania simul eradicetis & triticum: ne in desperationem multos trahatis,qui cum infirmitatis,& peccatorum suorum consci; sunt,& quotidianos lapsus suos asn
57쪽
scunt,si ideo se ad Ecclesiam pertinere non eredent, quia precatores non habet: neque eius gremio seueri, eius orationi bus, de charitate adiuuari d esperabunt: α ut Paulus inquit. desperantes semetipsos tradent in olerationem omnis im-niundiciae. nune non discerni potest ad homine qui triticum sint qui zizania. nolite itaque ante tempus iudicare. Denique de inuitatis ad nuptias bonis,de malis,atque in conuiuio nuptiarum recumbetibus , hoe est in fide incarnationis Christi, ct communione sacramentorum, aperte dicitur: Multi sunt vocati, pauci vero electi.& virgines illae cum lampadibus egressae sunt obuiam sponso,& sponsae cum fide scilicet,&certa expectatione iudich: de tamen audiunt multae ex eis fatuet, scilicet nescio vos .Et tandem in illa non tam parabola,quam
historia ultimi iudicii,& discretionis malorum ὶ bonis: sep natib Σ . raturum aperte se dicit Christus malos a bonis. sicut pastor, ait, segregat oues ab hordis. separandos itaq,,cu est,in iudicio ultimo, satis ostendit usq; ad illud simul futuros no separatos in Ecclesiet societate,fide,& sacramentis. Sed apertiora nunc audiamus,non sub tropis, sed manifesta documenta Christi.
Si peccauerit,est,in te frater tuus,corripe eum inter te, de s sum solum . itaque non, quia peccat,ideo tanquam alienus tiabi habendus est sed tune magis agnoscenda fraternitas. Nam si te audierit lucratus eris fratrem tuum: quod si non audie rit inquit adhibe tecum vnum,uel duos, ut iam non in te tantum, sed in illos etiam , si noluerit resipiscere, peccet: &ab
eis contra illum ferri testimonium pol sit. nec tamen perseuerans etiam,& coram pluribus peceans non est negandus, sed
agnoscendus frater:sed dic Ecclesiae ut videlicet, si fieri potest,ab ea emundatus fratrem tuum lucreris.Iam si nec Ecclesia audierit, sit tibi sicut Ethnicus&Publicanus.iudicio,i
quam, Ecclesiae separatus,atque excommunicatus ut alienus habeatur ab ea,nec tamen de tune omnino alienum ab Eccle
.cor s. hune habendum Paulus docet, cum incestuosum Corii
thium,quem prilis excommunicauerat, dc Sathanae tradide rat in interitum carnis,lubet a caeteris in omni charitate s
p cor, scipit ne forte abundantiori tristitia absorbeatur. quapro Pater,est,e conu rio magis donetis, dc consolemini, de confici metis
58쪽
metisin illuni charitatem.non itaque exeommunieas ipsi ita praecisi ab Ecclesia sunt, vi mox ad eam vel tunc etiam noli pertineant saltem ut praecisa, sed quae curatione rursus inseri possunt, membra tenentur etiam de tunc Ecclesiae legibus: α ipsa eos disciplinam sitstinentes non aliter respicit quam pater filios,quos dura correptione emendare eupit.Ob hoc enim medicinales poenas illis imponit: de si lutem illorum quaerit ut spiritus eius,inquit Paulus, saluus fiat. Vnde ape Thes.stius Thessalonicesibus loquitur: Quodsi quis non obedit verbo nostro Per epistolam,hunc notate: Ac ne comiseremini custo,ut confundatur. quid hoc aliud est, quam excommunia care)sed statim subdit:Nolite quasi inimicum existimare: sed cQ- corripite ut fiatre Quae certe si attente consideremus,agno Quod inicemus Ecclesiam Christi in hoc seculo non aliud esse, quam medicinas quasdam, medicaminum videlicet apothecas, de chri ti pecmedicorum,atque,infirmorum domus,do habitacula, in qui- casores to-bus non aliud agitur, quam aegrotantium, Se infirmorum cu φ ή
ra:& sub uno illo medico Christo adhibetur solicitudo , ut 'Medi sint.
nullius morbo, ritudini,vel vulneri desint oportuna rem dia,nullius imbecillitati fomenta,& auxilia necessaria subtrahantur.Nam quid est aliud quam quod Christus dicit: non
est opus valentibus medico,sed mali habentibus,quam ut in- relligamus nullum morbum, nullum peccatum, quam diu in Ecclesia,qui eo laborat,sustinetur, vel medicinali poena teum seruet, satagit xeura, de medicina Christi alienum reddere hominem,atque ita nee omnino ab Ecclesia eius,in qu ec ipsi, qui medendi curam habent agnoscunt ab allis etiam id sibi praestari oportere unde Ac Palesus saluberrime admo- c .net: tres inquiens si praeoccupatus fuerit homo in aliquo delicto,vos qui spirituales estis nutusmodi instruite in spiritu lenitatis,consicierans te ipsum,ne de tu temeris. alter alte- .Xius Onera portate,Ac sic adimplebitis legem Christi. quibus verbis quanta ut ita dicam,lenitiva adhibuit sementa peccatium vu)neribus.don inquit abi)cite illum, tanqtiam alienum . . ab Ecclesia sed instruite inquit non cum obiurgatione,& -- i.
steritate.sed eum blanda instructione in spiritu inquit lenu
59쪽
tatis accedite ad illum cogitantes quod Ac vos simili, aut
uiori morbo laborare post modicum fortὸ continget: considerans inquit teipsum ne& tu tenteris.Vnde&prilis cum peccantis meminisset,mirum est quibus verbis extenuaverit m litiam,& grauitatem culpae, idque ex consideratione naturae
peccantis: si praeoccupatus inquiens fuerit homo in aliquo peccato:ac si diceret,cogita quod homo est fragilis , de infir-
. mus,non Angelus,ut propterea mirandum sit quod peccauerit: nec etiam Daemon ut deploratus haberi debeat,sed homo qui ignorantia,obliuione, aut insultu hostis facile praeueniri imparatus potest: atque ita magis praeoccupari de ante plena considerationem lapsum suisse quam malitia, aut plena deli- beratione peccasse credi potest. Denique vult ut in illo seip- , sum quisque cogitet, alter inquit alterius onera portate:& tadem claudit omnia seuerissima sententia. Nana qui se inquies
existimat aliquid esse, cum nihil sit, ipse se seducit. quid est
aliud: nam qui se existimat,&c. quam aperia ostendere on nem, qui peccatores abominatur, qui contemnit, ideo id facere,quia se existimat aliquid esse, cum tamen reuera nihil sit, nihil inquam sit omnis homo quantumuis sanctus, quantumuis humilis a quorum animis longe est, ut se aliquid esse putent. quato magis qui aliquid putat se esse quod no est aliud.
quam se seducereZQuibus omnibus manifestissimu fit, qu . . tum errent,qui peccatores ab Ecclesia alienos faciunt: questi dura in se sententiam proferant: imb quam sutipsoriun obli- . ti sunt, qui cum veram Ecclesiam talem arbitrentur,ad quam non nisi sancti,electi, de praedestinati a Deo pertinet: tamen, seipsos,& suos, quibus blandiuntur iactant ad eam pertine re.Nobis vero haec satis esse debent,ut de leuia, atque minora peccata,& grauiora etiam, sed occulta, imo de eadem ipsa manifesta,atque publica ab Ecclesia alienum non esticere: e qui no publico iudicio ab ea separatus est,nec tuc quide perpetuo,& omnino: sed quanto tempore, de quatenus ipsi Ec-
cap.M.filis clesia id iudicauerit oportere, agnoscamus. Nam postea de D ab aduera his latius agemus,eum Mentio respondebimus. Est verd iam soriis conii, hoc loco attentius considerandum qualiter haec duo cohae
60쪽
c A Y u o t. e o N p R I. reant tanta sanctitas,munditia,& persectio,& tot peceata tot Gum eve v sordes, & infirmitates:utrunque enim necesse est in Ecclesia esse quia utrunque sacra scriptura testatur.Ecclesia imme clesias duas
lata est:Ecclesia malos habet di bonos: nigra ait sum,sed sora disthusaut mosa. ubi prim5 occurrit nobis sutagium, quod aduersari j, Ecclesia duo
quo elaberentur,inueniunt.Duplicem enim Ecclesiam distin- puriter si suunt:&in scriptura sacra aiunt nomen Ecclesiae dupliciter mi. sumi: pro proaestinatorum societate quandoque: nonnum i cantico. quam Vero pro congregatione eorum, qui per baptismum sanctificantur,& eoeunt in unius fidei Christianae cosessione, inlu. curis . Video Brentiu huic inniti a suis inuetae distinctioni. Sic enim . . . .
mihi dicit: Audes tu Ecclesia illam,aduersus qu-m RQR py Lbeo deteri ualebunt portae inferi hoc est veram, & firmam ita infamaret cte illam,inquit,quasi alia sit,contra quam portae inseri praeualent:& rur sum noc est veram,& firmam,ae si alia sit, aut falci,aut verisimilis,& infirma.tantu hoc igitur nouit duaru E clesiaru discrime a suis excogitatu Bretius novit: quasi ad vera Ecclesia pertineat sanctitas,ad altera porro falsam, & infimma, peccata.& ideo hic semper distinguit vera Ecclesia,& eui promisso stabilitatis secta est,ab alia nescio qua. sed quam to
ge hoc a vero sit,quam reces adinventu,&ab omni scripturci& patrum sensu alienum non est dissicile ostedere. regnu cae lorum putatne Brentius falsam esse Ecclesiam quis hoc rogo audire potest,&tamen Christus dicit simile regnum caelorusagenae missae in mare, dc ex omni genere piscium congreganti, malos scilicet, & bonos .sie haec, quae omnes congregat,si non habet praedestinatos, & electos, quomodo rogo habet bonos)si non habet reprobos,quomodo malos)non ergo c gregat ex omni genere Piscium.Rursum si haec non est vera,&hrma Ecclesia, quae malos habet, quomodo verum regnum Christi est dicente Christo: mittit Angelos suos ,& colligent de regno eius omnia scandala.Abi igitur Brenti,& dic verum regnum Christi non esse veram,& firmam eius Ecclesia, Sie enim ille loquitur aut quod Christus vocat regnum suum,tu
dicito non esse verum regnum,sed falsum, aut verisimile tam tum,& apparens.& reuoca nunc ab inferis omnia Manichaeo- - -