Benedicti de Spinoza Opera quotquot reperta sunt

발행: 1895년

분량: 499페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

aliquid negare, quam quod Ratio reclamat Et profecto non satis mirari possum, quod Rationem, donum maximum et lucem divinam, mortuis literis, et quae humavi malitia spravari potvorunt, submittere velint et quod nullum existimetur Acolus, contra ontem, Verum Dei verbi syngraphum, indigno loqui,

eamquΘ corruptam, oecam, et perditam statuero, at maximum

haboatur colus, talia de litora et orbi si idolo cogitaro. Ρium osse putant, Rationi et proprio judici nihil dors, at impium, o fido eorum dubitare, qui nobis Libros Sacros tradidorunt; quod quidem mera Stultitia est, non pietas. Sed, quaeso, quid eos sollicitat quid timoni an stigio si Fidos dolandi non possunt, nisi homines data per omnia ignorento Rationi prorsus valedicant profecto, Si hoc credunt, Scripturae magis timent quam fidunt. Sed longo absit, quod ligiosi pietas Rationem, aut quod Ratio stigionom sibi ancillari

volit, o quod utraque suum regnum Summa cum concordia

obtiners noqueat qua de re statim, nam hic anto Omnia istius Rabini Rogulam examinare libet. Is uti diximus, vult nos id omno, quod Scriptura affrmat aut negat, tanquam vorum amplecti, Vel tanquam falsum ejicere tonori doinde Scripturam nunquam aliquid expressis orbis affrmare vel nogaro, contrarium si, quod in alio loco assirmavit vo nogavit. Quae duo quam temore dicta sint, nemo ignoraro potest. Nam ut jam omittam quod non animadverterit Scripturam divorsis libris constare, divorsis tomporibus, diversi hominibus, si doniquo a diversis authoribus scriptam esse tum hoc alterum. quod haec x propria authoritate, o Rations s Scriptura nihil talo dicontibus, statuat dobuisset enim ostendere, Omnia loca, quae non nisi per consequentiam aliis repugnant, OSS ex natura linguae t ratione loci commodo motaphorico explicari; deindo Scripturam ad nostra manus incorruptam venisse. Sed rem ordino xaminemus; et quidem circa primum rogo, quid, si Rati roclamos an nihilominus tenemur id quod Scriptura ammat vel negat, tanquam Verum amplecti, Vel tanquam falsum Hicors At foris addet, nihil in Scriptura oporiri, quod Rationi repugnet Verum ego insto ipSam expreAE amr- mare et docere, Deum esse elotypum nempe in ipso Decalogo et Exod 34. s. 14. et sui. 4. s. 24. st pluribus aliis locis); atqui hoc Rationi repugnat. Ergo nihilominus tanquam Verum ponendum imo, si quaedam in Scriptura reperiantur, quae

Supponant, Deum non SS Zelotypum, ea necesSario metaphorice

esson explicanda, ut nihil tale supponero Videantur. Sic etiam

142쪽

116 TRACTATUS Scriptura expromo dicit, sum in montem Sinai d condisso ride Exod cap. 19. S. 20. etc.), ipsique alios motu localintribuit, no vilibi docet expremo, Deum non OVeri ad quis hoc etiam omnibus tanquam Verum admittendum; et quod Salomon dicit, sum nullo loco comprehondi video Reg. cap. 8. s. 7.), quandoquidem non exproas statuit, με tantum inde soquitur, Deum non moveri, id no Asario ita Oxplicandum,no idoatur so motum localem detrahors. Sic etiam coeli pro Des habitaculo si soli sumendi emoni, quia Scriptum id Oxpresso ammat. Et ad hunc modum plurima secundum opinion impliotarum si vulgi dicta, et quae sola Rati of hilosophia, non autom Scriptura, docet falsa esse; quae tamen omnia ex opinionis istius authoris, quia nulla in his Rationi conuultatio est, tanquam Vota Asent supponenda. sinde falso adimat, unum locum alteri per consequontiam tantum repugnare, non autem directe; nam Mos directe amrmat, Deum esse ignem vide eui. 4.-rs. 4.), et directo negat, sum ullam habor similitudinomeum robus visibilibus vide out 4 vers. 12.). Et, si regerat, hoc non dirocte, o tantum per consequentiam negare, Deum esse ignom adeoquo illi accommodandum no id negaro videatur age concedamus, Deum me ignem, Vel potius, ne cum ipso insaniamus, haec missa faciamus, si aliud exomplum in modium proferamus. Nempe Samuest ' directe negat Deum sententisspoenitor vido 1 Samues cap. 15. Verg. 29), et Jeremiaa contra ammat, sum poenitere boni o mali, quod screverat vido Jorem. cap. 18. Vers. 8, 10.): quid an no haec quidsm sibi invicom directo opponuntur quem igitur ex isti duobus metaphorio Oxplicare Vult Utraque sententia univorsalis sat et utrique contraria; quod una dirocto amrmat, id altera diroeso negat. Adeoque ipse, ex ip8ius regula, hoc ipsum tanquam vorum amplocti et simul tanquam falsum rejicors tenotur. Deindoquid Mori, quod locus aliquis non directe, sed tantum per consequentiam alteri repugnet, si consequentia clara sit, ot loci circumstantia si natura metaphoricas explicationes non patiantur; quorum plurima in Bibliis operiuntur, de quibus id cap. Socundum ubi grandimus, Prophetas divorsas et contrarias habuisse piniones, et praecipue omnes illas contradictioneA, quaΗ in istoriis osse ostendimus nempe capitibus 9 et 10.). Nec Opus abso hic Omnia reconSere nam dicta suffciunt ad absurda, quae mi hac sententia et regula sequuntur, ejusquo finitatem

Ct. Annot. XXIX.

143쪽

Qt authoris praecipitantiam ostendendum. Quar tam hanc, quam illam Maimonidis sontentiam explodimus, et pro inconcusso Atatuimus quod nec hoologia Rationi, o Ratio hoologiae ancillari tonsatur, sed unaquaeque suum regnum obtineat. - , uti diximus, Ratio rognum Voritatis et sapiontiae, heologia auto pistatis et obedientiae. Nam Rationis potentia, ut jam

ostendimus, non eo Aque se extendit, ut determinare possit,

quod homino sola obedientia absque rorum intolligentia possint vim beati Thoologia vero nihil praetor hoc dictat, nihilquo praeter Obodisntiam imporat, et contra Rationem nihil vult, nsque potost Fides nim dogmata ut in praecedent Capito stondimus eatenus tantum doterminat, quatenus obedientiae sumest; quomodo autem praeciso ratione Voritatis intelligenda sint Rationi determinandum relinquit, quae reVera Mentis lux est, sine qua nihil vido praetor insomnia si figmonia Atque hic per h-- logiam praecis intelligo revelationem quainnus indicat scopum, quom diximus Scripturam intondero nempe ratiOnom et modumo diendi, sive verae pistatis et fidei dogmata, hoc est id, quod proprio vocatur Dei Verbum quod in certo numero librorum non consistit qua do re id cap. 12.3. hoologiam enim sic

acceptam, si ejus praecepta iv documenta Vitae SpΘctes, cum Ratione conventro, et si jus intonium et finem, nulla in re eidem repugnare comperies; t propterea omnibus universaliη est. Quod a totam Scripturam in onoro attinet, jam etiam Cap. 7. Ostendimus ejus sensum ex sola ejus historia, et non ex univorsali historia aturae quae solius hilosophiae funda-mΘntum est, determinandum esso nec nobis moram injicero lebet, Si, postquam ejus Verum sensum sic invsatigavimus, ipsam

hic illic Rationi spugnaro comportamus. Nam quicquid hujus generis in Bibliis operitur, vel quod homines salva charitate

ignorare pomunt, id certo Acimus rasologiam ius Verbum Dei Non tangere, et consequenter unumquemquo de iis, quicquid velit, sentire posse absque sceleris Absolute igitur concludimus. quod nec Scriptura Rationi, o Ratio Scripturae accommindanda it. Verum enim vero, quandoquidem Theologiae fundamentum, quod scilico hominos o sola obodiontia salvantur RationΘIion pomumus demonstrare. Verum it an falsum, potest ergo

nobis etiam Objici, cur igitur id credimus Si sine ratione,ianquam coeci, id ipsum amplectimur, ergo nos etiam stulto et sino judicio agimus. Quod si contra statuero olimus, hoc fun- d. entum Ratione demonstrari posso orit ergo hoologialhi-

144쪽

118 TRACTATUS losophiae pars, nec ab adom Mast asparanda. Sed ad morespondeo me absolute statuere hoe hsologiae fundamontalo dogma non posse Lumine Naturali invostigari. Vel Atillem neminem fuime qui ipsum demonstraverit et ideo Revelationem maxilno nec Eariam viam; at nihilominu nos judicio uti pomo, ut id jam revolatum morali saltem certitudin amplectamur. Dico morali cortitudino; nam non est quod spectem , OS Θ eo certiores Aa pomo quam ipsos Prophetas, quibu primo Velatum est, et quorum amo cortitudo non nisi moraliAfuit, ut jam Stendimus cap. 2. Iiujus ractatus.' igitur tota errant via, qui Scripturae authoritatem mathematicis demonstrationibus ostendore conantur. Nam Biblioriun authorita ab authoritate Ρrophetarum dopondot adsoque ipsa nullis sortioribus argumentis demonstrari potest, quam iis, quibus rophetae olim suam popul persuadere solebant imo nullo alio fundamonio nostra do eadem certitudo fundari potest, quam eo, quo Prophetae suam certitudinem et authoritatem fundabant. Nam totam Ophetarum certitudinem his tribus consistero ostendimuS, nsmpe Ι. distincta et vivida imaginatione II signo, ΙΙΙ. deniquo et praecipuo animo ad aequum et bonum inclinato nec ullis aliis rationibus fundabantur adeoque neque etiam populo cui olim ViVa Voco, nec nobis, quibus script loquuntur ullis aliis rationibus suam auctoritatem demonstraro poterunt. Α primum, quod scilicet ros vivido imaginabantur. Ρrophetis tantum conStaro poterat; quare ista nostra do rovolatione cortitudo in stiquis duobus tantum, ompo Signo et octrina, fundari potest et debet. Quod quidem Moses etiam expresso docet. Nam Deuter.

cap. 18 jubet populum Obedire rophetae qui nomino Dei Verum signum odit; sed si falso aliquid etsi nomine Dei,

praedixerit, mortis tamen undem damnare, ut et etiam eum, qui populum a Vera oligions seducere voluerit tametsi suam authoritatου signis et portontis confirmaverit qua do re ido Deus cap 13. . Unde equitur, verum rophotam a falso dignosci ex doctrina et miraculo simul talom enim Ose Verum esse declarat, eique absquo ullo fraudis timor crodere jubet; atque eo falsos Aso ait o reos mortis qui falso, etsi nomino Dsi aliquid praedixerint vel qui salsos eos, elai vera miracula fecissent, docuerunt. Quare nos otiam hac tantum de causa Scripturae hoc est ipsis rophetis, credere tenemur, nimirum propter doctrinain signis confirmatam. Nam quoniam idem , Ρrophota Charitatem si ustitiam supra omnia commendaro, o nihil aliud intondere hinc concludimus, eos non dolo malo,

145쪽

SQ ox Vero animo docuisso, homines bodientia o fido boatos fiori et quia hoc insuper signis confirmaverunt, hinc nobis Ρ Suademu8, eos non temere id dixisse, nequo doliravius dum prophetabant in quo etiam magia confirmamur, dum attendimus, quod nihil morato docuorunt, quod cum Ratione planissime non conVeniat; nam non temere est, quod orbum si introphotis cum ipso orbo si in nobis loquent omnino conveniat. Atquo haec, inquam, nos seque certi ex Bibliis ac lim Judaei x viva voce rophetarum haec eadem concludebant. Nam supra in fino Cap. 12. Ostendimus, Scripturam ratione doctrinae et praecipuarum historiarum incorruptam ad nostras manu perVeniSEe. Quaris hoc totius lisologiae si Scripturae fundamentum, quamvis mathematica demonstratione ostendi nequoat, sano tamen judicio amploctimur. Nam inscitia quidem est, id, quod tot Ρrophetarum hostimonii confirmatum est, et ex quo magnum Solamen iis, qui Ratione non ita pollent, oritur, et Reipublicae non mediocris utilitas squitur, o quod absolute in periculo aut damno credere possumus, nolle tamen amplecti, idque ea Sola de causa. quia mathematice domonstrari noquit quasi vero ad vitam sapientor instituendam nihil tanquam Verum admittamus, quod ulla dubitandi ration in dubium revocari queat, aut quod

pleraeque nostrae actiones non admodum incertae sint, et aleae

plenae Equidem fateor, qui putant hilosophiam stΤhoologiam

sibi invicem contradicore, et propterea alterutram e Suo regno deturbandam Oxistimant, et huic aut illi Valedicondum eos non absquo ratione studere, hoologiae firma fundamenta jacero, eamque mathematico demonurare conari. Quis enim, nisi desperatus et insanus, Rationi temere alodicere vellet, vel artes et scientias contemnore, et Bationis cortitudinem negare At interim οὐκ RbSolui excusare non possumus, quandoquido Rations in auxilium vocaro Volunt ad eandem repellendam, et certa rations eandem incertam roddere conantur. Ιm dum Student, mathematicis domonstrationibus hoologiae oritato si authoritatem ostendore, o Rationi o Lumini Nuturali authoritatem adimore nihil aliud faciunt, quam ipsam Τhoologiam sub Rationis imperium

trahere, et plane identur supponere, Theologis authoritatomnullum habore splendorom, nisi lumino naturali Rationis illustro-tur. Et, si contra jactant, o interno Spiritu Sancti tostimonio omnino acquiescere, et nulla alia do causa Rations in auxilium Vocare, quam propter infideles, ad eosdem scilicet convincondos: nil tamon fido oorum dictis habondum, nam jam facile ostenderop08Sum , Θον vel χα affectibus, vel lana gloria id dicere

146쪽

120 TRACTATUS

Ex prae donis AEnim Capito evitantissimo soquitur, Spiritum Sanctum non nisi χω bonis oporibus t timonium dare quasotiam aulus ido in Epist ad Galat cap. 5. Vera. 22. fructuRSpiritus Sancti iocat si ipso asvrea nihil aliud sat praetor

animi acquiescentiam, quae ex bonis actionibus in mento oritur. De veritato autem et cortitudine rerum, quae Soliua sunt apΘ-culationis, mullius Spiritus aestimonium dat, praetor Rationem, quam sola, ut jam istondimus veritatis regnum albi vindicavit. Si quem orgo praetor hunc Spiritum contendunt habero, qui ipsos las soritato tortos roddit, id falso jactant, et non nisi ix affectuum praejudicio loquuntur Vel irae magno timoris, me thilosophis vincantur mi iublico risui Θ υ-nantur. ad sacra confugiunt. Mi frustra, iam quam 'ram

sibi parare potest, qui Rationis majestatem laedit Verum Mamissos facio, quandoquidsm me meae causae SatiSlacias puto, quod Ostenderim, qua ration Ρhilosophia a heologia separanda sit, et in quo utraquo potissimum consistat et quod noutransutri ancilletur si quod unaquaequo suum regnum minΘulla alterius repugnantia ibtinsat et quod deniquo, ubi data fuit is miο otiam standorim absurda, incommoda et damna, quae secuta sunt ex eo, quod hominos has duas facultato miris modis inter se confudorint, nec accurate in HipSaa.destinguΘre, unamquε ab alia separare solvorint. Iam antequam ad alia Pergam, hic exprome monore volo ' famotai jam dictum sit circa utilitaram et necossitato Sacra Scripturae, sive Revelationis, quod ipsam permagnam statuo. Nam quandoquidsm non poSSumus

Lumine Naturali percipere, quod simplox obodiontia via ad salutona sit '' sed Asa volatio do at, id ex singulari Dei gratia quam Ration assoqui non possumus, Ἐorii hinc mequitur.

Scripturam Magnum admodum solamem mortalibus attulisse. Quippe omnes absoluto obodiro possunt, et non nisi paucissimi Sunt, cum dotes humano genero comparentur, qui virtutis habitum Ῥς soles Rationis ductu acquirunt adeoque nisi hoc Scripturae tostimonium haberomus, de omnium sors salute dubi

147쪽

De Reipublico Fundamentia de Iure uniuscujusque Naturali et initi deque Summarum Potestatum ure. Huc usquo hilosophiam a Thoologia separare curaVimus, et Iibortalom philosophandi Ostendero, quam haec unicuique concedit. Quars tompus est ut inquiramus quo usque haec libertas sentiendi, et quae unusquisque sentit dicendi in Optima Republica soextendat. Hoc ut ordino oxaminomus, de fundamentis Reipublicaedi frondum, et prius do ure Murali uniuscujusque ad Rempublicam strastigionem nondum attendenteS.

Ρs Jus tonstitutum aturae nihil aliud intelligo, quam

regula naturae uniuscujusque individui, secundum qua unumquodque naturaliter determinatum concipimus ad certo modo exissendum et perandum. X. r. piscos a Natura determinati sunt ad natandum, magni ad minores comedendum adeoquΘpisce Summo naturali jure aqua potiuntur. o magni minoreseomedunt. Nam certum est, aturam absoluto consideratam jus Eummum habΘm ad omnia quae potest, hoc est, Jus aturae θοumu Se extendere, quo usque ejus potentiam extondit Naturae

enim orantia ipsa si potontia sest, qui summum jus ad omnia habet; sed, quia universalis potontia totius Naturae nihil ostpraeter potentiam Omnium individuorum simul hinc sequitur, unumquodquo individuum jus summum habero ad omnia, quae

potest, sive jus uniuscujuSque eo usque Se extendere quo usquΘojus dotorminata potentia o extondit. Et quia lex summa a-turae si ut unaquaeque res in Suo Statu quantum in se est, eo tu perSeverare idque nulla alterius, o tantum sui habita

ratione hinc sequitur, unumquodque individuum jus summum ad hoc abore, hoc ost uti dixi ad xistendum si operandum prout naturalitor storminatum M. Nec hic ullam agnoscimus difforontiam intor homines et reliqua aturae individua neque intor homines Rations praeditos et inter alios, qui veram Rationem ignorant; neque inter fatuos delirantes, et sanos Quicquid enim unaquaeque re ex legibus suae naturae agit, id summo jure agit, nimirum quia agit prout ex Natura determinata eat, nec aliud potest. Quaro intor hominos, quamdiu sub imperio solius Naturae vivere considerantur, tam ille, qui Rationem nondum novit, vel qui virtutis habitum nondum abot ox solis legibus

148쪽

122 TRACTAT

Appetitus summo jure vivit, quam illo, qui x legibus Rationis vitam suam dirigit. Hoc est, sicuti sapiens jus summum ha ι ad omnia, quae Ratio dictat sivo ex legibus Rationis vivendi Hic etiam ignarus et animi impoton summum jus habes ad omnia, quae Appetitus suadet, sive ex legibus Appotitus vivendi. Ainus o idem est, quod avius docet, qui anto legem, hoo

est, quamdiu homines exinaturae imporio vivΘro considorantur, nullum peccatum ago est Jus itaque aturato uniuscujunque hominia non inna Ratione. sod cupiditato si potentia doterminatur. Non nim omne naturalito dotorminati sunt ad Oporandum secundum regula es leges Rationis; sed contra omnos ignari omnium rerum BRScuntur, Θt, antequam Veram Vivendi rationem noscere possunt et Virtutis habitum acquire magna aetatis pars, etsi bene ducati fuerint, transit; si nihilominus interim vivere tonentur, Sisque quantum in B est, confiervare, nempe ex sol Appetitus impulsu quandoquidsm Natura iis nihil aliud odit, si actualom potentiam ex

sana ration vivendi denegarit; et pmpterea non magis ex legibu sanae mentis Vivere tenentur, quam soli ex legibus naturae leoninae. Quicquid itaquo unusquisque, qui sub solo Natura imperi consideratur, ibi utile vel ductu sanae Rationi volix Ametuum impotu judicat id summo Naturae ure appetere, eι quacunque ratione, SiVe vi, Sis dolo, sty precibuS, SiVe quocunquo demum modo facilius poterit, ipsi capere licet et consequonter pro hoste habere eum, qui impedire vult, quominus

animum expleat Suum.

Ex quibus sequitur, Jus es Institutum Murae, sub quo omneAnmcuntur, et maxima ex parte vivunt, nihil, nisi quod nemo cupit et quod nemo potest, prohibere non contentioneS, non odia, non iram, non dolos, nec absolut aliquid quod Appotitus suadet avorsari. Nec mirum, nam atura non logibus humanae Rationis, quae non nisi hominum Vorum utile et conservationem intendunt, intorcluditur, sed infinitis aliis, quae totius Naturae, cujus homo particula est, aeternum ordinem respiciunt; ex cujus sola nocessitato omnia individua corio modo doterminantur ad existendum et oporandum. Quicquid ergo nobis in Natura ridiculum, ubsurdum, aut malum videtur id indo Venit, quod res

tantum ex parte novimus, totiusque Naturae ordinem et cohaerontiam maxima e parte ignoramu8. et quod omnia ex usu

nostrae Rationis dirigi volumus cum tamon id quod Ratio malum

e so dictat, non malum sit respoctu ordinis et legum universae Naturae, sed tantum solius nostrae naturae legum revectu.

149쪽

Verum enim Vero, quanto sit hominibus utilius, secundum logos si corta nostrae Rationis dictamina vivere, quae uti diximus, non nisi vorum hominum utile intendunt, nemo potest dubitare Praeterea nullu est, qui non cupiat secure extra metum, quoad fieri potest, Vivere; quod tamen minime potest contingere, quamdiu unicuique ad lubitum omnia sacer licet, noc plus juria Rationi, quam di et irae conceditur; nam nullus est, qui inter

inimicitias, odia, iram, et dolos non anxie vivat, quaeque adeo. quantum in se est, non conetur vitare. Quod si etiam considoremus, homine abSque mutu auxili miserrimo et absquo Rationis cultu necaSSario vivere, ut in Cap. 5. Ostendimus, clarissimo videbimus, homine ad secure et optimo vivendum necessario in unum conspirare debuime, ac proinde effecisse, ut jus, quod

unusquisque ex Natura ad omnia habebat, collective haberont neque amplius ex V et app0titu uniuscujusque, sed ex omnium simul potontia et voluntate determinarotur. Quod tamen frustra tentassent, Si, nisi quod appetitua suadet sequi vollent ox lo-gibus enim appetitus unusquisque diverse trahituri adeoquo firmiAsimo statuere et pacisci doliuorunt, ex solo Rationis dictamino cui nemo aperte repugnare audet, ne mente carere videatur omnia dirigere, et appetitum, quatenus in damnum alterius aliquid uadot, fraenare, neminique facere, quod sibi fieri non Vult usque deniquo altorius tanquam suum defendero. Qua autem ratione paetum hoc iniri deboat, ut ratum fixumquo sit, hic jam ridendum. Nam lse humanae naturae uniVersali est, ut nem aliquid, quod bonum osso judicat, negligat, nisi spe majoris boni vel ex metu majoris damni nec aliquod malum perserat, nisi ad majus ΘVitandum, vel spo majoris boni. Hoc est, unusquisque de duobus bonis, quod ipso majus esse judicat, et de duobus malis, quod minus sibi idotur, eliget. Dico Oxpresso, quod sibi eligenti majus aut minus Videtur non, quod res necessario ita se habebat, ut ipso judicat. tquo haec lex de semiter naturae humanae

inscripta est, ut inter aeternas veritate sit ponenda, qua nemo ignorare potest. At ex ea necessario equitur, neminem absque dot ' promissurum, se jure quod in omnia habet, cesSurum, et Soluto neminem promissi staturum, nisi Ox motu majoris mali vel

spe majoris boni. Quod ut melius intelligatur, ponatur, Latronemine cogere, ut ei promittam, me mea bona, ubi velit, ipsi daturum. Jam, quandoquidem, ut jam ostendi, meum jus naturale Sola mea potentia determinatur, cortum est quod, si possum dolo me ab

150쪽

122 TRACTATUS

Αppetitus summo jure vivit, quam ille, qui x lagibus Rationis vitam suam dirigit. Ηο ost, sicuti sapiens jus summum habeι ad omnia, quae Ratio dictat, sivo ex legibus Rationis vivendi; sic etiam ignarus et animi impoton summum jus habo ad Omnia, quae Appetitus suadet, sive ex legibus Appetitus vivendi. Ainus hoc idem est, quod aulus docet, qui ant legem, o

est, quamdiu homines ex Murae impori vivere considerantur, nullum occatum agnoscit. Jus itaqus Natural uniuscujusque hominis non sana Ratione. sod cupiditato et potentia determinatur. Non enim omne naturaliis detorminati sunt ad operandum Ascundum regulas es legΘB Rationis Aod contra omnes ignari omnium rerum nascuntur, et, antequam Veram ViVendi rationem Oscor possunt si virtutis habitum acquire, magna aetatis pars, etsi bene ducati fuerint transit; si nihilominus interim Vivere tenentur, isque, quantum in se est, OnServare, nempis ex Sol Appetitus impulsu quandoquidom Mura iis nihil aliud odit, si actualem potentiam ex

sana ratione vivendi denegarit; et pmpterea non magis ex legibus sanae montis ViVere tenentur, quam elis ex legibus naturae leoninae. Quicquid itaque unusquisque, qui sub solo Naturae imperio consideratur, sibi utilo vel ductu sanae Rationis via ex ΑMotuum impotu judicat id summo Naturae ure appetere, θι

cunquo domum modo facilius poterit, ipsi capere licet et consequenter pro hoste habere eum, qui impedire Vult quominus

animum eXpleat suum.

Ex quibus squitur, Jus es Institutum Naturae, sub quo omnes, nascuntur, et maxima ex parte vivunt, nihil, nisi quod nemo cupit et quod nemo potest, prohibere non contentionΘS, non odia, non iram, non dolos, nec absolut aliquid quod Appotitus suadet aversari. Nec mirum, nam Natura non logibus humanae Rationis, quae non nisi hominum Verum utilo et conservationem intondunt, intorcluditur, sed infinitis aliis, quae totius Naturae, cujus homo particula est, aeternum ordinem respiciunt ex cujus sola necessitato omnia individua Hrto modo detorminantur ad existendum et porandum. Quicquid orgo nobis in Natura ridiculum, ubsurdum, aut malum Videtur, id inde Venit, quod res

tantum ex parte novimus, totiusque Naturae ordino et cohaerentiam maxima e parte ignoramu8. et quod omnia ex usu

nostrae Rationis dirigi volumus cum tamon id, quod Ratio malum

ess dictat, non malum sit respectu ordinis et legum universae Naturae, sed tantum solius nostrae naturae legum ΘSpectu.

SEARCH

MENU NAVIGATION