Benedicti de Spinoza Opera quotquot reperta sunt

발행: 1895년

분량: 499페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

Satis erunt apta, ad novum quoddam genus fluidi componendum b). g. 10. Idque dum eas minus quam antea reddit Miles, etc. Sin ulla partium mutatione, sod ex eo tantum o), quod parteSin Recipiens propulsae a reliquis separabantur, in aliud corpu oleo Solidius coagulari potuerant Corpora enim Vol leviora Vel ponderο- Siora sunt pro ratione d fluidorum, quibus immerguntur e). Sic particulae butyri, dum lacti D innatant, partem liquorius com-Ponunt; sed postquam laesh novum motum proptor agitatio in i)acquirit, cui omne partos ac M componentes non aequo ' se

accommodare possunt, hoc solum facit m), ut quaedam pondero-riore evadant, quae parte leviores s Sum pellunt. Sed, quia hae leviore aer pondorosiore sunt, ut cum ipso liquorem Componant, ab ipso deorsum polluntur, o quia ad motum ineptae sunt, ideo etiam solae liquorem componere non OSSunt, sod, sibi invicom incumbunt et adhaeron n). Vapore etiam, cum ab agre separantur, in aquam mutantur, quae reSpectu asiris consistens potos dici o). g. 13. Atque Memplum peto a Vesica ei aquam distenta, quam a Mica aere plena, etc. Cum aquae particulae Semper quaquaVerSum indesinenter moveantur p), perspicuum est, si q)a corporibus circumjacentibus non cohibentur H eam quaqua- vorsum s dilatatum iri t); porro quid vosicae aqua plenae dissenti juvet τ), ad sontantiam do spatiolis confirmandam, fateor me nondum posse percipere in ratio enim, cur particulae aquae latoribus vesicae digit pressis non cedant, quod alias, si liberae ement. facerent, est quia non datur aequilibrium, sive circu-αὶ satis asta forte erunt. ad comF. aliam novam vectem id nobi tonoeam ei tantum eae eo di idem enim corpus me lavius vel ponderosim estpro constitutione et natura eximmerbifur. f sero. o lactis. addit sive remor. i L mittit proster vitationem. addit inte tim. 0 L addit melle aes rimo suo motui. -m partes butyri leviores evadi ne tit eum ero liquorem eo onere po88int, atque etiam ponderο8ioreδgunt ut cum ere fluidum componant. Et quia fissuram habent irressularem, ut a paret eae eo quod motui particulartim seri se accommodare non potuerant, ideo neque soloe fluidum constituere possunt, ideoque.n atque intri antiar. o L addit Et si alia multa. F, quandoquidem regum articulo indes versus omnes partes moventur. et si aqua. r cohibeatur. 8 quaquaver8u8. t L add. sive, quod idem est, vim habere elasticam. v quid hocea e lum vesico faciat. X aggequi.

252쪽

latio ψ, uti datur, cum corpus aliquod, ut digitus noster, a fluido ius aqua cingitur b). Sed quantumvis aqua a e Vesica prematur Hus tamen particulinlapidi, vesicae stiam, incluso codent eodem

modo, ac extra Vesicam facere solent.

g. eadem Daturne aliqua materio sortior Assirmativa e statuenda, nisi malumu progreS- sum in infinitum quaeroro, aut quo nil absurdius, concedere ' dari Vacuum. g. 19. liquoris particuli ingre-m in poro illos reperiant, ibique detineantur qua ratione, etc. . Hoc non St Sο- luto assimandum, de omnibus liquoribus ingressum in poro aliorum invenientibus. Ρarticulae enim Spiritus Nitri, si oro albae iliaris hin ingrodiantur, mam rigidam ac Diabilom roddunt quod experiri licebit, si capsulae fore e candenti, ut A guttulae, aliquot infundantur, et fumus per involucrum chartaceum, ut AE propellatur i, Ροre ipse Spiritus Nitri corium madefacit, non ero humectat; sed contra ipsum, Si- inuti etiam ignis, contrahit M. g. eadem Quas cum natura et volatui, et natatu l), etc. causam a fino petit min. g. 23. Quamvis eorundem motus raro a nobis concipiatur, eas igitur, etc. Sine hoc experimento, si sine ullo dispendio, re Satis apparet ex eo, quod halitu oris n), qui tempore hye- mali o satis conspicitur Ovori tempore tamen aestatis, aut in hypocaustis M, conspici a nobis non poteat. orro, si temporΘaestatis aura subito frigescat, Vapores ex aqua adscendenteS, cum propter novam densitato aeris non possint, uti

antequam frigesceret, per ipsum ado facile dispergi,

denuo r super aquae superficiem tanta copia congregantur, ι

quaque accivitur moretur. O in. di velico cum aqua. e hujus aspirm. nisi prostr. . . . coneedere velimus. 9 λοσnon abs. f. egi h eharto alba . t ut aseenda curetur. k eorium ab eodem, ut etiam ab One, contrahitur. I L addit destinaverit earumplumas adeosrovide. miserit causam a sinen L mittit oris. o hyemase s asu hypocausta. 9 antequam aer. r demisse.

253쪽

EPISTOLA VI 215

a nobis satis conspici queant a). orro motus saepe tardior est, ut a nobis conspiciatur, ut ex gnomon et umbra Solis b) obligere possumuS, et saepissime celerior est, quam ut a nobis

conspiciatur o), ut ridere est in fomento ignito, dum aliqua coloritato circulariter i movesur; ibi nempe ei imaginamur, partem ignitam in omnibus locis f peripheriae, quam motu Suo describit, quiescere quorum causa g hic rodderem, nisi id Supervacaneum judicarem. Denique, ut hoc obiterin dicam, susscit, ad naturam fluidi in onore intelligendum, scire, quod

POSSumus manum nostram i motu fluido proportionato versus omne partes sine ulla resistentia movere k ut satis manifestum est iis, qui ad Notiones illas, quae Naturam, ut in Se est, non ero ut ad sensum humanum relatam, explicant, Satis

attendunt. Noquo k ido hanc historiam tanquam inutilem de- Apicio; sed contra, si de unoquoque liquore quam accuratissimΘ, o summa cum fido I fieret, ipsam mi utilissimam judicarem ad eorum n peculiaros differontias , intelligendum; quae res ut

Summe necesSaria, Omnibus hilosophis maxime dosideranda p).

DE FIRMITATE.

g. 7. Catholicis Naturo legibus. Est domonstratio artessi; nec ideo l. Virum aliquam genuinam demonstrationem ab experimentis vel Observationibus desumptam in mediums adferro. Multa hic et in sequontibu notaveram; sed postea vidi Cl. Virum se ipsum corrigerer). 16. H. Et semel quadringentas et triginta duas. Si cum pondere argenti rivi tubo inclusi conferatur, proxime ad Verum pondus t accedit. Verum s haec examinaro ), ut, simul habeatur, quoad fieri potest, ratio intor impulsionem aeris ad latera, sive secundum dinoam morigonti parallelam, et inter illam H,

α elare con. tantur. His umbra solis, is snomone. e celerior eat, ut videre est di quando cire. V et e tum. Duunctis. y cujus rei ausam. M obiter etiam ii L addit: in fluido. k-k me una, inquam, observatio naturam fluidi prorsus indicat. Verum eque I liquore summa cum ura. m erem. n liquorum o profrietates inteuissendurn et ei imperandum. et L. mittit in medium. r suam sententiam correxisse. 8 15. ei ad id rum seroe pretium dueeram me tali modo eaeam. ν-y ut rati qum 8 inter imp. aeris ad . et intre eam.

254쪽

quae it socundum linoam morigonti porpendicularem, Operae pretium ducerem, et a puto hoc modo posae fori Sit in Fig. 1. Cm Speculum planum probiAsime levigatum A B duo marmora Eo immediate tangentia b); marmoris alligatum o sit donii , Vero chordae N alligatum ; os trochlea, G ponduS, quod ostendet vim, quae requiritur ad divollendum marmor B a marmor ΑSecundum insam ori-gonti parallelam e).

In Fig. 2. F sit filum

Soricum satis robustum f), quo marmor B pavimento alligatur, D trochleas), sponduS, quod ostendet Vim, quae requiritur ad divollondum marmoris a marmore B secundum lineam horigonti perpondicularem hin. Ed. r. : Reliqua desiderantur. In Lond. autem haec equuntur:Jς semend. quoad eri potes haberetur, quod.b mi duo marmora A. B. imponuntur e lissatum. uero avens A immediate lissatum sis Io serie et satis robusto με pondus, quod marmor marmore A divellere debet. f L mittit serieum satis robustum. 9 est etiam trochlea. Misondus, quod B, uanoen A immediate, ab ipso A diuelli sic debet secundum lineam horizonti se mendicularem.

255쪽

EPISTOLA VI. 217

nec opus est haec maius explicare His abos, amicissimo, quae huc usque notanda reperi in Apocimina Domini Boyli. Quod ad prima tua quaestiones attinet, cum meas ad ipsas responsionos percurro, nihil video me oml- Simo. Et si forte ut solo proptor orborum penuriam aliquid ObScure posui, quaeso ut id mihi indicare digneris dabo operam ut ipsa clariuS Xponam. Quod autem ad novam tuam quaestionem attinet, quomodo Scit re coeperint esse, et quo nexu a prima cauSa dependeant: do hac re si otiam do mondations Intellectu integrum opusculum composui in cujus descriptione et emendatione occupatus Eum Sod aliquando ab opere desisto, quia nondum ullum certum habeo consilium circa ejus oditionom. Timeo nimirum ne theologi noStri temporis 1landantur, et quo solent odio immo, qui rixas prorsu horreo, invehentur. uum circa hanc rem consilium Spectabo, et, ut scias quid in meo hoc opere contineatur, quod concionatoribus offendiculo osso possit, dico, quod multa attributa, quae ab iis ot ab omnibus, mihi saltem notis, o tribuuntur, ego tanquam creatura concidero; et contra alia, propior praejudicia ab iis tanquam croatura considerata DioJ, ego attributa si osso ot ab ipsis malo intollocta fuisse contendo; et etiam, quod Deum a Natura non ita separem ut OmnΘS, quorum apud me est notitia, lacerunt. Tuum itaquo consilium Specto te nempe ut fidolissimum amicum aspicio, do cujus fido nefas esset dubitaro. Vale intorim oti coepisti me amare perge,

qui Sum

B. D. S.

Ante optimanas sat multas, Vir Clarissi,ne gratissimam tuam

Supra He n litora ductus quidam apparent, jusdem o saeculi et atramenti, quos interpretari haud valomus.

256쪽

opistolam in Boylii librum docto animadvertentem, accepi. 4SΘΑuctor una mecum maximas tibi pro meditationibus communicatis gratias agit idque citius significasset, niSi eum SPQR tenuiSSet, Se negotiorum, quibus neratur, mole tam brevi temporis spati potessas levari, et una cum gratii etiam reSpontionem suam eadem pora potuimet remittere. Verum enimvero

spe sua Se hactenus frustratum sentit, negotiis tum publicis tum privatis sum ita distrahentibus, ut hac vico non nisi gratum suum animum tibi tostari queat suam vero do Notis tuis en-tontiam in aliud tempus difforro cogatur. Accodit, quod duo Advorsarii scriptis excuAis eum sunt adorti, quibus, ut primo quoque tempore respondeat, obAtrictum se arbitratur. a Vero Scripta non in Commontations domitro, sed in libellum jugalium, Experimenta neumatica erisque laterem probantia continentem vibrantur. Quamprimum laboribus hisce o expedivorit, do tuis otiam Excoptionibus montem suam tibi aperiet; at intorsa temporis rogat, ne morrem hanc sinistre interpreteris.

Collogium illud hilosophantium do quo coram apud te mentionem injeceram, jam Regis nostri gratia in Socistatem Rogiam conVer8um est, publicoque Diplomate munitum, quo ipsi insignia Privilegia conceduntur, spesque egregia suppoditatur reditibus nodomariis id ipsum locupletandi. Omnino consulorem tibi, ut, quae pro ingenii tui sagacitato docto, tum in hilosophicis tum hoοlogicis concinnasti, Doctis. non invideas, sed in publicum prodire sinas, quicquid heolο- gastri ggannire poterint Liberrima est Respublica VeStra liborrimo in a philosophandum tua interim ipsius prudentia

tibi suggeret, ut conceptus tuos tuamque ententiam, quam poteris modestissimo, prodas, de reliquo oventum Fat committas Age igitur, Vir optimo motum omnem xpectora OStri temporis homuncionos irritandi satis diu ignorantis ot nugis litatum Vela pandamus verse scientiae, et Naturae adyta penitius, quam hactenus factum, scrutemur. Innorio, putem, meditationes tuae apud vos excudi poterunt, nec ullum earum inter Sapiontegoffendiculum verendum Hos igitur si atronos et Fautores in-Voneris ut omnino te inventurum spondeo), quid omum ignorantem reformides. Non to missum faciam, Amice honorande, quin te exoraVero, nec unquam, quantum quidem in me St, concedam, ut cogitata tua, quae tanti Aunt pondoris, aeterno silenti premantur. agnopere rogo ut, qui Super hac re consilii capios mihi significare, quam primum commode poteS, non graveris Occurrent hic fori talia, quae cognitione tua non in-

257쪽

EPISTOLA VII. 219

digna runt. Haedicta quippe Socista institutum suum uno acrius urgobit, et forsan, dummodo a in hisco Oris perennet, Rempublicam Litorariam non vulgariter ornabit. Vale, Vir Θximie, meque crede Tu Studiosissimum et Amicissimum

B. D. S.

Ex autographo, quod est apud Ecclesiam Toloiobaptistarum

Amis Integerrime, Jamdudum xoptavi tibi somely adosse, sed tempus magnaque hyems non satis mihi propitia morunt. Aliquando do Eorte mea queror, quod nobis intercedit spatium, quod nos ab invios tam longo dividit. Folix imo felicissimus tuus socius casuarius sub Odom tecto remorans, qui inter prandendum, coenandum, ambulandumque tecum optimis de rebus sermoneAhabere potest. Quamvis autem corpora ab invicem tam longo divisa sint, animo tamen sepissimo praesen adfuisti meo, praesertim tuis in scriptis cum vorsor, manibusque ea tracto. Sed cum nobis collegis ' non omnia satis clara appareant f ideo- quo torum collogii initium scimus)J, nequo me tui immemorem esse putes, animum ad hasco litteras scribondas appuli. Collegium quod aut i, o instituitur modo Unus sed suae cuique Vices perlegit, pro suo conceptu explicat porroque omniis

Quae in Ed. r. omissa sunt, hujusmodi uncinia inclusimus. Et alia elegantius Oxprimero conati sunt Veterea oditores, quae ubi ipsa literas ad Spinogam missas habemus, recensero nihil roferebat. ' d. r. mihi. In a collogii mentio omittitur, et de unius Vriosii studiis sermo est.

258쪽

EPISTOLA VIII.

demonStrat, Secundum tuarum propoSitionum Aeriem ac ordinem; tum si accidat, ut altor altori satisfacere non possit, perae protium esse duximus, illud annotare, ainuo ad te scribere, ut, si possibilo, nobis clarius reddatur, o duce te contra superstitioso religiosos Christianosque veritatoni defenderi, tum totius impotum mundi Ataro possimus. Quare, cum prius perlegentibuSexplicantibusquora nitions non omnes nobis clarae Videbantur,

non idom do natura ofinitionis judicium tulimus. Interim toabsente authorem quendam, mathematicum scit , qui Borellua Vocatur, consuluimus illo dum dosnitionis naturae axiomatis, o postulati montionem facit, atque lorium de ea re sententias adfort. Ipsius ver Aontentia sic sonat. Desinitiones adhitentur in demonstratione ut pr inmissin. Quare necesse est ut sint evidenter cognitin, alia cognitio scienti a se evidentissima eae eis acquiri non potest. Alio loco: Non temere, sed muaeima cautione eligi debet ratio structurin, aut essentialis passio prima et notissima alicujus subjecti. Nam si constructio et Maio nominata sit

impossibilis, tunc non scietur desinitio solentima, ut si quis

diceret: Duo recto lineo spatium comprehendentes vocentur Durales essent desinitiones non entium, et impossibiles et propterea potius ignoromia quam scientia eae iis deduceretur. Deinde si constructio aut passio nominata sit quidem possibilis et vera, ae nobis ignota aut dubia, tunc bona desinitio non erue Nam conclusio s ab ignoto et dubio orice incerto quoque et Miseerunt, et ideo uspicionem aut opinionem, non autem cientiam certum aDrent A cujus opinions dissontiro videtur Τacquet '', qui autumat ex falso pronuntiato directo ad veram conclusionem procediposse, ut tibi notum Clarius vero, cujus etiam sententiam introducit, sic sonti '.' Desinitiones sunt artis vocabula, nequeo u3ωι, ut ratio Dratur, cur res aliqua hoc aut illo desiniatur modo, M satis est, ut nunquam res desinita asseratur alicui convenire, nisi prius desinitionem traditam eidem convenire demo stretur.

Ita ut Borellus velit, quod ofinitio alicujus subjecti obeat

conStare e pastione Sive structura prima essentiali, nobis notissima, o vera; lavius non ita: ivo prima, SiVe notimima,sivs Vora nec ne nihil refert, modo ne definitionem, quam tra' Go Alph. orollus, cujus ost Euclides Bostitutus, Paria. 1658. Post Andros Tacquot Elementa Goomotriae planae ac solidae, AntVerptio 1654, Appondix logitur, qua demonstratur Ox falso posse directo deduci Verum. In Euclidis Bomm anno 1589. oditi t. I, p. 27. haec tantum habot: Donnitionibus vocabula artis Oxplicantur, no in tractatione ipsa nominum ambiguitato aut obscuritato circumventi in paralogismos incidamus.

259쪽

EPISTOLA VIII. 221didimus, alicui convenis asseratur, nisi prius definitionem traditam eidem convonire demonstretur. Nos potius pedibus in Aontentiam orolli romus utri Dominus, an sutri horum concinnet, non bene scimus. Igitur, cum talos do definitionis natura, quae inter principia domonstrationi numeratur discoptationes variae moventur, si si animus non vindicatus est ab Hus dissicultatibus, otiam non do iis, quae de ea deducuntur; magnum nobis esset desiderium, ut dominatio vestra ad nos. multum nimis ogotium tibi si non facessamus, perque otium tuum liceat, scriberet, quid ipsa de ea re Sentiat, etiam quae os distincti intor axiomata et definitiones Borellia vero nullam veram admittit, nisi quoad nomen, Sed te aliam ponere

credo.

Porro Ofinitio tin nobis non satis constat in exemplum attuli quod Dominus mihi dixit agaecomitis, scit quod os duobus modis potest considerari vel prout in se est, Vel prout respoctum habet ad aliud, uti Intollectus vel enim potest considerari sub cogitatione, vel ut constans deis. Sed, quaenam hic osso distinctio, non eno videmus; nam existimamuS, quod nos, si cogitationem recte concipiamus, oporteat comprehendere sub deis, quia romotis ab sa omnibus deis cogitationem de-Strueremus. Qua de re, cum exemplum nobi satis clarum non eSt, manet adhuc res ipsa aliquo modo obscura, et ulterserooxplicatione indigemuS. Novissimo, in scholi 3u prop. 8. ' abstur ab initio, sic scit. Eae his apparet, quod quamvis duo attributa realiter distincta concisiantur hoc est unum sine alterius Uri, neque ideo ipsa duo entia sive duas diversas substantias constituunt ratio est qui de natura substantio est, ut omnia ejus attributa, unumquodque, inquam, per e concipiatur, quandoquidem simul in ipsa fuerunt. Sic Dominus videtur supponere, SubStantiae naturam ita me constitutam, ut plura possit habere attributa; quod nondum demonstravit, nisi quintam definitionem substantis absoluto infinitae, sive Dei, respiceret alias, Si dicam, unamquamque substantiam tantum habere unum attributum, et mihi osso ido duorum attributorum, recte concludere OSSem,

quod ubi du divorsa attributa ibi duae divorsae sint substantiae;

in quod stiam clariorOm explicationem te rogamuS.

' d. r. in Sehol. Prop. 10. lib. 1. Ethicae scilicet, cujus prima verba ut nunc leguntur illa repetit, nisi quod ex calami erroribus sine alterius ope si in loci nno simu in issa fuerunt offert.

260쪽

222 EPISTOLA VIII.

Ρorro gratias ago maximas pro tui scriptis, mihi ai Ballin communicatis, quae magno me gaudio affocorunt. Sed potissimum scholium prop. 19. Si hic st tibi in aliquo, quod in mea potestato ait, servire possim, ibi tibi sum tantum opus ut mo scientem facias. Ego collegium annotomiae Dio iniri,

modium fore absolvi absoluto, incipiam chimicum, sicque -- Soro se porcurram totam medicinam. Desino, et expecto responsionem; et a me sis salutatus, qui sum,

B. D. S. Responsio ad princedentem. Spinogae autographo, quod si apud Ecclesiam Toloiobaptistarum

Amice colende, Tuas mihi dudum dosidoratas literas accepi, pro quibuStuoque erga me affectu maxima habeo gratias non minus mihi quam tibi diuturna tua absontia molosta fuit, interim amori gaudeo quod mos lucubratiunculae tibi nostrisque amicis usui sint. Sic iam dum abostis absens vobis loquor. Nec est quod caseari invideas, nullus nempe mihi magis odiosus, no a quo magi cavere curari, quam ab ipso quam rem te omnesquΘnotos monitos Vellem no ipsi fas opiniones communicetis nisi ubi ad maturiorem aetato pervonerit. Nimis adhuc est puer parum et sibi constans o magis novitatis quam voritatis studiosus vorum uorilia haec vitia ipsum paucis OA annis emendaturum spero. imo, quantum ex ipsius ingeni judicaro

SEARCH

MENU NAVIGATION