장음표시 사용
371쪽
tantum doctarabo sensum. Dico ergo, quantum ad sextam attinet, si ponamus aliquid, quod in suo genere solummodo indeterminatum et persectum est, sua sussicientia existere, quod etiam xistantia sntis absoluto indeterminati ac perfocti concedenda erit; quod En ego Deum nuncupabo. Si ex gr. Statuero Volumus, extensionem aut cogitationem quae quaelibotin suo genere, hoc est, in certo genere entis, persectae esse
quount sua suffcisntia existere etiam existentia Dei, qui absoluto perfectus est, hoc est ontis absoluto indotorminati, ori concedonda. Hic loci, quod modo dixi, notari Vellem, quantum Vocabulum imperfectionis spectat nimirum illud significaro res alicui quicquam deesse, quod tamen ad suam naturam Θrtinos. X. gr. Extensi solummodo respectu durationis, sit , quantitatis imporiocta dici potost; nimirum quia non durat longius, quia suum non retinet situm, Vel quia major non evadit; unquam oro, quia non cogitat, imperfecta dicetur, quandoquidem ejus natura nihil talo origit, quae in extensione sola consistit, hoc est in corto entis genere quo respectu tantum dotominata aut indetorminata, imperiecta aut perfecta diconda est. Et, quandoquidoni si natura in certo entis genere non consistit, sed in Ento, quod absoluto indotorminatum est; Hus etiam natura origit id Inno quod τι esse presecto exprimit; eo quod ejus natura alias determinata et deficiens esset. Haec quum ita so habeant, sequitur, non nisi unum Ens, Deum scilicet, posse esse, quod propria vi existit. Si tonim verbic--, Ponamus, quod extensi existentiam involvit, aeterna tindoterminata ut it, absolutoquo nullam imperiectionem, sed perfectionem exprimat, opus est; dooque Extensi ad Deum portinebit, aut aliquid erit, quod aliquo modo si naturam X- primit quia Deus est na quod non certo duntaxat respectu, sod absoluto in montia indoterminatum et Omnipotens St.
Hocque, quod pro lubitu do Extonsion dicitur, de omni ο,
quod ut tale statuor volemus, ammandum quoquct erit Concludo ergo, ut in praecedenti mea pistola, nihil extra Deum, sin sum solum sua sumesontia subsistero Crodo haec Auffcero ad Asnaum praecedentis declarandum; tu vero melius de eo judicium ferro poteris. Hisco finirem Verum, quia, ut mihi novae ad polienda vitra scutellae fabricentur, animus ost tuum hac in re consilium audire exoptem. Non video, quid Vitri conVexo-concaris tornandis proficiamus. Convexa plana econtra, utiliora ut int nocem est, Si bono calculum subduxi. Nam si facilitatis gratia)II. 21
372쪽
ponamus rationem inactionis me ut 3 ad 2, s litora in hac apposita figura, ut eas in parva tua Dioptrica locas , appingamus, inVenietur, Ordinata sequatione, es, quae dicitura lG- )- 1 - M. Unde aequitur, si inta quae dunc etiam mat longissima. Et si ae es, rita rit, se paulo amplius: si nimirum supponimus radium Piscundum non pati infractionem, quando ex Vitrovorsu. D tondit Statuamus
quod ostendit, hunc lacum ali minorem osse, licet tubus opticus per integram omidiametrum sit minor adeo ut, si olo- Scopium seque longum fabricaremus, ac si es, faciendo semidiametrum os et i eadem manento apertum. DcuS multo minor siti futurus. Ratio insuper, cur O--O-concinnVitra minus placeant, est quod praeterquam quod duplicem laborem et sumptum exigunt, radii, quandoquidem non m ad inuis idomque dondunt punctum nunquam in superficiem concavam perpendiculariter incidant. Vorum, quum non dubitoin, quin haec jam olim perponderis, ac magis accurate ad calculos revocaveris, et Ionique rem ipsam determinaveris, ido tuum judicium consiliumque hac de re exquiro, etc.
IVOOrburgi m. foro Juni 1666.J Habemus Hugonii Dioptrioam celeborrimam intor Opora Posthum anno 1703. oditam, in qua haec figura non invonitur. At jamdiu in his robus
Veraato primas doctrinae lineas artifici peritissimo, qualem nonisum aestimabat, scripto tradere potuerat.
373쪽
Doctissime Vir, Amice singularis η, Ad ultimas tuas litoras dudum a me acceptas, antehac Θπon dero non potui ita variis occupationibus si sollicitudinibus impoditus fui, ut vix tandem me odire potuerim nolo tamon, quandoquidem animum aliquantispo recipere licet, meo mesodoomo, sed tibi quamprimum maximas agore gratias Vol pro amor atque officio erga me tuo, quod saepius pere, jam frositoris otiam satis superque testatus es, etc. Transeo ad tuam quaestionem ' quae sic se habet, nempe' an aliqua detur aut dari possit Methodus talis, qua inoffenso pede in proestantistimarum rerum cogitatione in Medio pergere possimus ' an vero, quemadmodum corpora nostra, sic tiam mentes caribus obnoXkerint, et fortuna magis quam arte cogitationes nostro regantur'
Quibus me satisfacturum puto, si stendam, quod necessariod sat dari sthodus, qua nostra claras et distincta perceΡ-tiono dirigero et concatenare possumus, et quod intellectus non it, Veluti corpus, casibus obnoxius. Quod quidem ex hoc solo constat, quod una clara si distincta porceptio, aut plures simul, possunt absoluto Eas causa alterius clarae et distinctae perceptionis. mo omne clarae et distinctae porceptiones, quas formamus, non possunt oriri nisi ab aliis claris ot distinctis perceptionibus, quae in nobis sunt, nec ullam aliam cauSam ΘXtra nos agnoscunt. Unde sequitur, quas claras et distinctas perceptione formamus, a Aesa nostra natura jusque certis et fixis logibus, pondors, hoc est ab absoluta nostra potentia, non ero a fortuna, hoc est a causis quainiis corti etiam et
Vetus exemplum S. imperfoctum, quod Amstolodami una cum Spinogae autographis oreatur Amiso e multis ni Om. . . . de Spinos χαίρειν. am e ha=Harim et colande. . Ad tuam itaque g. rancteo. si licet.
374쪽
fixis legibus agontibus, nobis tamen ignotis, et a nostra naturas potontia alionis. Quod ad reliquas porcoptiones attinet, eas a fortuna quam maximo pendor fato . Ex his igitur claro apparet, qualis eas deboat ora Othodus, et in quo potissimum consistat nempe in sola puri inteliscina cognitione Humus naturae et legum , quae ut aequiratur, nec a sat ante omnia distinguor intor intollsolum o imaginationom, sive inter Verasidsas et reliquas, ompo fictas, salsas, dubias, et absolute omnes, quae a sola momoria dops snt. Ad haec intolligendum, saltem
quoad ethodus origit, non sat opus, naturam menti per primam ejus causam cognoscoro, sed Auffcit, mentia iis perceptionum historiolam concinnare modo illo, quo Verulamius domi. Et his paucis puto mo voram si dum xplicuisse et demonstrame, simulquo iam ostendisse, qua adiam pemeniamus. Supores tamen to monore, ad haec omnia Maiduam moditationem, et animum propositumque constantissimum squiri, quae ut habeantur, apprime necem sat, cortum Vivendi modum et rationem statuere, et cortum aliquom finem praescribere; sed do his impraesentiarum satiS.
Viae et ama, qui te animit diligit
Vorsi '. Ornatissime Vir, Dum hic solitarius in agro Vitam ago, Quaestionem, quam mihi aliquando proposuisti, mecum solvi, iamque Staphcsm
naturin esum. ultima in solo x. HS sunt castorum a Verba quorum ordo tantum mutatu os indicar suporsodomUS.
V orcatori, quom mstelodami habitasse s Schullori verbis in epistola a Loibnitium data apparor Videtur. Ab amico facta.
375쪽
valdo deprohendi. Univorsalis Demonstratio hoc nititur funda- monto quod is justus sit lusor, qui suam lucrandi aut pordondi
Sortem, Seu e pectationem, cum adismarii Sorte aequalem ponit.
Haec aequalitas consistit in sorte, et in pecunia, quam adversarii deponunt ac periclitantur hoc est, si Sors utrimque est aequalis, quilibet otiam aequales nummos deponoro et poriclitari obst si vero sors sit inaequalis, unus eo plus pecuniae deponere debot, quo Sua sors major est, tuncque XSpectati utrimque aequalis, et consequenter lusus aequus erit. Si enim, exemps gratia Α, cum B ludens, duas lucrandi exspectationes, et predendi unicam tantum, et econtra B Olum unicam lucrandi exspectationem, o duas habet amittones, claro apparet, quod A tantum pro unaquaque sorte debet periclitari, quantum B pro sua periclitatur, hoc ost, A debo duplum ipsius B poriclitari.
Hoc ut adhuc clarius Etendamus, supponemus, tres A, B, C, aequali exspectatione inter o ludere, et unumquemque aequalem pecuniae Summam deponere mandeStum St, quod, quia quiris aequale nummos deponit, unusquisque etiam non nisi tortiam
parto periclitatur, ut duas tertia lucretur, quodque, quia quilibet contra duos ludit, quivis unam tantum lucrandi exspectationem, ac dua amittendi habet. Si statuamus, tertium horum. anto lusum inchoatum, nempsi, lusione Vello decistere, manifestum ost, sum id duntaxat, quod deposuit, hoc est tortiam partem, debere recipere et , si xspectationem ipsius C volitomoro, et illius in locum succedore tantum debere deponere, quantum C recepit. Huic negoti nequit sesso opponoro:
etonim ipsi perinde est, an cum una contra duas sortes duorum divorsorum lusorum, an cum uno luadre aleam subeat. Hinc, quum haec ita se habeant, aequitur, quod, Si qui manum Suam exorat, ut, si altor de duobus numeris unum conjiciat, eumque conjΘctura assequatur, certam nummorum Rummam lucretur; vel, si e contrario aberret, aequalem Summam perdat quod,
inquam, exspectati utrimque aequalis est, nimirum tam ei, qui manum xtendit, ut alter divinos, quam cui divinandi datur potestas. Porro si manum extendat, ut alter prima Vice unum ex fribus umoris divinet, et cum divinando certam pecuniae summam Vincat, Vol si minus, dimidium latius pocuniae perdat, Aora et exspoctati utrimque est aequalis similitor Oxspectatio quoque aequalis est, si is, qui manum xorit, alii bis conjiciondi copiam dat, ut si conjectura assequatur, certam Rummam sibi haboat, Vel si hallucinetur, duplo mulctetur Sors et exspectatis aequalis quoquo est, si ipsi concedit, ut de quatuor numoris ter
376쪽
conjocturam faciat ad quandam summam lucrandum, vel econtra perdendum ter, si orrorem committat Vel quater ex quinque numeris, quo unum lucretur, aut quatuor pordat, et sic deinceps. Undo sequitur, ei, qui doxtram extendit, perindo eme, ut aliquis pro se toties, quotis Vult ex multis unum disine numerum, si modo pro illis vicibus, quas corii re suscipit, tantum ponito periclitatur, quantum numerus Vicium per numerorum Summam divisus facit. Si verbi causa 5 sint numeri, et cuidam somel tantum est divinandum, is contra' alterius solum sibi conjocturam lacist, tum contra Dalterius si tor, i contra alterius, et sic porro oontra k, contra periclitari debet. Et per consoquens perinde ei est, qui uoniam conjiciendi alicui largitur, si exempli loco, i depositi duntaxat poriclitetur, ut ε lucretur, an unus solus quinquios, Vel a quinque homines singuli somo divinent, ut tua vult Quaestio.
Ex ditione Bolgica ipsa auctoris Vsrba, sis ab amici nonnihil expolita, addimus:
377쪽
378쪽
Vorsio . Humanissime Vir, Varia obstacula in causa fuerunt, quo minus ad tua n0n citius responderim. Quod do Dioptrica Cariosi notasti, vidi et legi. Non aliam is causam, qua imaginea in oculi fundo major minoresVe formantur, quam radiorum decumationem considera qui x diversis objecti punctis veniunt, prout nimirum SMe, in propius Vel remotius ab oculo, doc sars incipiunt ita ut ad anguli magnitudinom, quam hi radii officiunt, quando se invicem in oculi inporficie docussant, non attondat. Et lico ultima haec causa sit praecipua, quae in elescopiis notanda sat Videtur tamen hanc eum silentio praeterire voluisse quandoquidem, ut conjicio, nullum illi pompoctum orat medium eos radios, XMVersis punctis parassolo prodsuntos, in totidom aliis punctis congregandi, et eam ob causam istum angulum non potuit determinars sorte roticuit no usquam circulum ab se introductis, praeserret. Non iam dubium est, quin hac in re cunctas alias figuras, quas invenire licet, circula Euporsi: Nam quia circulus idom ubique est, inadsm ubique proprietates habet. Si oxempli causa, circulus ABCD hanc possideat proprietatem, ut radii omnΘΗ, axi i parallosi, a partes Venientes, ad eum modum in ejus in discis stringantur, ut postea omnes simul in puncto B coeant omnes quoque radii axi parallest, a
379쪽
partes venient , ita in superficis refringentur, ut simul in puncto D convoniant; id quod do nulla alia figura affrmaro licet, licst 'por-bolae ac Ellipsos infinitas habon diametros. Ita ergo, ut scribis, abst; si nihil nisi oculi vol floscopi longitudo attonditur, longissimos ubos optico cogeremur fabricare, antequam Ros, quae in Luna, tam distinctaa, quam quae in erra Sunt, possemus intuori. Sod, ut dixi, praecipuum in anguli magnitudino consistit, quom radii, ex varii puncti exeuntes, in oculi superficis, quum ibi invicem decussant, efficiunt; hicque angulus major quoque aut minor evadit, prout vitrorum in tubo collocatorum foci magis minusuo difforunt. Si animus hujus si demonstrationem Videre goatit, eam transmittere, quando placuerit,
paratu Sum. Voorburgi, 3. Martii 1667.
Vortio . Humanissime Vir, Postrema tua hujus mensis 14 dis scripta, octo mihi tradita fuit ob varia vero impedimenta citius rospondore non licuit.
Prima orba, quibus domolustii exporimonio agitur, ab amico, oli. qua, indo a vocibus eristor tabeἰἰi, ab ipso Spinoga Latino Versa sunt. ' Isaacum ossium, qui anni 1654-2670magis Comitum habitaro solobat. ' o. r. Helvotius, Αnhaltinua, Principis Arausiaci archiater, narrations d Elia alchomista, quocum d. 7 m. Doc. 1666. primum locutus
orat, litori mandavit in opusculo c. t. Vitulus aurous quem mundus adorat ot orat, in quo tractatur do rarissimo naturae miraculo transmu
tandi metalla, sto. Amsislod. 1667. opstitus sat bollus in Jo Jac. Mangsti Biblioth. Chymica curiosa, Gonov. 1702, t. . . 19 210. EChristianirangonii pistola ad fratro Ludovicum Paris, 11 Ar 16673, quae Lugduni Batavorum aereatur, haec addor libot δε oua remorolodo lyhistoiroras la torro philosophais ans ourtanto ad Outer uno myontiore, par ce que do cognoia oo petit doctour, traca qu'il 'ost pasauthou fori authentiquo. - Caetorum anno 1687, dominolvotius libollum olidit ontra Carissii, Cooorii, o Spinogae assctolas.
380쪽
omnia in hac Epistola, quae collocuti sumus, narrem emisoridebat, quin mirabatur, quod ego do his nugis ex illorisererem. Ego tamon hoc flocci faciens, ipsum aurificem, cujus cognomensat Brochtest, qui aurum probaverat, adibam: hic vero alium longo sermons habuit, quam Dom. Maius affirmans auri intor liquoscendum et separandum pondus auctum eme et tanto gravius m redditum, quantum argenti pondus, quod Avarationis gratia crucibulo injecerat, Valebat adso ut firmitor crederet, hoc aurum, quod suum argentum in aurum transmutarat, aliquid singulare in As continers. Nec ille solus, sed divorsi quoquo alii Domini, tum tomporis praesentea hoc ita Aeae habere exportisunt. Post haec ipsum adii Helvetium, qui mihi ot aurum et crucibulum, interius etiam tum auro obductum, standebat, narrabatque, se Vix quartam grani hordoaces ' via sinapis partem plumbo liquefacto viscisso Addebat, o totius Ogotii historiam brevi viturum, et porro reserebat, quendam Virum quem undem illum, qui se convenorat rebatur eandem operationsm Amstelodam fecisse, do quo procul dubio audivisti. Haec do hac re potui resci8cere. Scriptor libolli, cujus mentions facis in quo gloriatur, Θ demonatraturum esse, cariosi rations in tertia ac quarta Μoditation prolatas, quibus si xistentiam domonstrat, falAanosse certo cum sua pugnabit umbra, magisque sibi quam aliis no bit Carterii, fateor axioma aliquo modo est obscurum, ut si tu notasti, atque clarius veriusquo ita dirisast Quod Cogitandi potentia ad cogitandum non major est, quam Naturin potentia ad Mistendum et operandum Clarum hoc Verumquctos axioma, undo si xistentia clarissimo et officacissimo x sua idea sequitur Argumentum memorat Auctoris, quod recenses, clare satis ostendit, o rem necdum intolligero. Est quidom Verum, nos in infinitum, si hoc pacto Quaestio in omnibus suis partibus solvitur, posse pro dore alioquin magna est stultitia. Si, xempli loco, aliquis interroget, per quam causam ejusmodi determinatum corpus mousatur respondero licos, id ab alio corpore, hocque rursus ab alio, et ita in infinitum progrediendo, ad talom motum emo doterminatum hoc, inquam, respondΘ liberum si, quia duntaxat de motu Quaestio eat, et nos, aliud corpus continuo ponentes, Eufficientem aeternamque istius motus causam assignamus. Sed Ei go Librum sublimibus moditationi-