장음표시 사용
401쪽
quod profecto, ipso Carrasi fatente, comprehendore nemo poteSt. Ρorro haec inevitabili rorum nocessitas neque logos divinasn quo humanas tollit. Nam documenta moralia, sive formam logis ab ipso Deo accipiant ius non divina tamen sunt et Ralutaria, et si bonum, quod ex virtute et amore divino sequitur, a Deo tanquam judico accipiamus, si quod ex necessitato divinae naturae manet, non propterea magis aut minus optabile orit ut nec contra mala, quae ex malis operibus sequuntur, ideo, quia necessario ex iisdem squuntur, minua sunt timenda; Θ denique sive ea, quae agimus, necessario Vel libere agamuS, Epo amo aut metu ducimur. Quare falso asserit, me statuere, princeptis atque mandatis nullum relinqui locum, vel ut postea pergit, quod nulla eaespectatio praemii aut paenin M, quando fato omnia adscribuntur, et inevitabili necessitate omnia a Deo
Nec hic jam quaero, cur idom sit, Vel non multum discreponi , latuero, omnia necesAa so a Dei natura emanare, et, Univorsum ' sum esse sod olim ut note ea, quae non minus odiose subjungit. Nompo me velle, hominem debere virtuti veram dare, non propter princepta et legem Dei, aut sem inmit aut pomo metum, sed, etc. Quod sano in so ractatu
nullibi oportes sed retra Cap. 4. xpresso dixi, Legis divinae quae enti nostrae divinitus inscripta est, ut Cap. 12. dixi)Summam, H qu Summum praeceptum Sse Deum ut summum bonum amare nempe non ex motu alicujus supplicii nam amor ex motu oriri nequit), nec prae amore alterius rei, qua
dolectari cupimus nam tum non tam ipsum Deum, quam id, quod cupimus, amaremus); atqus, hanc ipsam legem Deum Ρrophetis ovelasso, in sodem Capito ostendi. Et ius istam logem Dei juris formam ab ipso so accepi Sae statuam, SiVequod ipsam concipiam ut reliqua Dei decreta, quae aeternam necessitato et veritatem involvunt, an it nihilominus si
decretum et salutare documentum; et sive Deum amem libero, sive ox necessitato si decreti, Deum tamen amabo, et Salvusem. Quare affirmare hic jam ossom, istum hominem ex illorum genere esse, de quibus in fine mos Praefationis dixi, me malis ' ', ut meum librum prorsus negligerent, quam eundem PerverSe, ut omnia solent, intorpretando molesti sint, et, dum
sibi nihil prosunt, aliis obsint.
Sic et Autogr. η universa an issum. . quod mallem.
402쪽
Et quamvis haec sufficere putem ad id, quod Volebam, Stendendum, pauca adhuc tamen notare operae pretium duxi; nompo ipsum falso putare, me ad xioma illud heologorum respicere,
qui distinguunt intor formons Vatis dogmatigantis, et simplieitor aliquid narrantis. Nam si or hoc Homa illud intolligit. quod Cap. 15. cujusdam R. Johudae Alpakhar esso dixi qua
ratione putare potui, meum eidem congruere, cum ipsum inmodem
Capite tanquam falsum Hscoriis Si autom aliud putat, fatoormo illud adhuc ignorare, adsoque ad id minime respicem potui.
Porro non etiam video, cur dicit, me existimare, Omne QOS pedibus in meam sontentiam ituros, qui negant, Rationem et Ρhilosophiam Aso Scripturae interpretem, cum ego tam horum quam aimonidae sententiam refutaVerim. Longum nimis foret omnia ejus recensere, quibus ostendit Senon omnino sedato animo judicium do me fecisso. Quar ad jus conclusionem transeo ubi ait, mihi nullum perem argumentum, quo probem, Mahumetum non fuisse Proshetam verum. Quod quidem ipse Ox meis sontentiis conatur Stendere cum tamen ex iiAdem claro sequatur, eundem impostorem fuimo:
quandoquidem libortato illam, quam eligio Catholica lumine
naturali si rophotio revelata, concedit, quamque omnino concedi obore ostendi, ipso prorsus adimit. Et quamvis hoc non eSSet, an, quaeSο, teneor ego stondeste, rophetam aliquom falsum esse γ rophotae sano contra tenebantur Stendere, Se Vero esse. Quod si rogerat, ahomotum lego etiam divinam docuiSSO, Suaequo legationis orta signa odisse, ut reliqui Prophotae fecerunt, nihil causae profecto erit, cur neget, eundem vorum fuisso rophetam. Quod auto ad ipsos urcas si oliqua Gento attines, si Deum cultu justitiae et charitato erga proximum adorent, eosdem Spiritum Christi habor crodo, et salvos esse quicquid de Mn- homoto si oraculis ex ignorantia persuasum habeant. En vides, amice, virum istum longe a Vero aberraSSe, et nihilominus concedo, ipsum nullam mihi, sed maxime sibi injuriam facere, quando pronunciare non erubescit, me tecti offucatis argumenti Atheismum docere.
Caeterum non puto, te hic aliquid reperturum, quod in hunc Virum inclomontius dictum judicare possis. Attamen si quid simile offondas, id quaeso vel ut doloas, si prout tibi Vidobitur, corrigas '. Animus ' non est eum, quisquis tandem sit, irritare,
403쪽
et Iaboro mo mihi inimico parare; et, quia hoc saepe similibus disputationibus fit, ido vix a me impetrare potui, ut responderem,no impetraro potuissem, nisi promisissem. Vale, et tuae prindontis hanc pistolam committo, equo, qui Sum, etc. EP 1sTOLA XLIV OLIM LVII). Viro Humanissimo ac Prudentiastino
Vorsio . Humanissime Vir, Quum me nuper rosessor . . invisorot narrabat mihi inter alia, Se audisse, ractatum sum Thoologicο-Ρoliticum in linguam Belgicam translatum esse, a quendam, cujus nomisnignorabat, in eo SSe, ut imprimeretur. Quamobrem serio absio peto, ut in hoc negotium sedulo inquiras, et, si fieri potest, impressionem impedias. Non solum haec mea, sed et multorum
meorum Amicorum notorumque os petitio, qui hujus Libri intordictum non libenter idoront, quemadmodum procul dubio sol, si Belgico formons prodit. Non dubito, quin hoc mihi st
Quidam Amicorum anto aliquod tempus libellum, cui titulus
omo Politicus, mihi misit, do quo multa auribu hauseram. Eundem evolvi librumquo, quem homine excogitare et fingere queunt, perniciosissimum deprehondi. Auctoris summum bonum viunt Onores et opes, ad quae suam Doctrinam accommoda ac eo perveniendi Rationem monauat nempe interne omnemrojicisnd Resigionem, si xterno talem profitendo, quae uae promotioni maximo insorvit Porro nomini fidem servare, nisi quatenus ea utilitatem suam habeat. Reliquum quod spectat,aimulare, promittere et promissi non stare, mentiri, periuraris, multaque alia summis offert laudibus. Haec ubi perlegissem,mocum, ut contra hunc auctorom libollum indirocte conscriberem, Mogitabam, in quo Summum Bonum tractarem, dolado inquietam
404쪽
ac miseram eorum, qui Honorum et Divitiarum cupidi sunt conditionem stonderem, et denique evidentissimis rationibus. multisque exemplis, Respublicas insatiabili Onorum o Divitiarum cupiditato debero interius, et interiimo, Vincerem. Verum, quant meliores et praestantiores Thiastis iissit essent moditationes quam hujus memorati Scriptoris, si s hostpato ratiocinio. Omnia, inquiebat, amicorum Sunt communia; Sapisntea sunt eorum amici, et eorum Sunt Omnia, Argo Sapientum sunt omnia. Ita uno verbo Vir illo sapiontissimus s socii ditissimum, magis contemnendo generOS diVitias, quam fas sordido quaerendo. Alias tamen ostendit, Sapiente non ex necessitate, sed voluntat divitiis carere. Quum enim amici ei paupertatem suam exprobrarent, respondit, Vultisne, ut ost-dam, me posse acquirere id, quod ego labore me indignum judico, vos autem tanta diligentia quaeritis Illis annuentibus conduxit Omnia praela totius Graeciae Viderat nim, ut erat Astrologus insignis, lare magnam olivarum abundantiam, quarum annis praecedentibus magna fuerat penuria), et locavit, quanti Voluit, ea, quae Vilissimo pretio conduxerat, atque magna divitia unico anno sibi comparavit, quas deinde tam liborasitor distribuit, quam industrie ' acquisiverat, etc.
Hagae Comiti 17. Feb. 1671. . SpinoZa Vsrba, etsi aliquantulum dolata, ex Ed Belgica repotimus.
405쪽
406쪽
Ex autographo, quod apud colosiam Toloiobaptistarum
Illustris et amplissime ' Vir, Inter caeteras laudes uas quas fama publicavit, etiam insignem rei opticae poritiam eas intelligo. Quae res efficit,
ut qualemcunque conatum meum ad ri destinam voluerim, quo meliorem in hoc studiorum genero consorem non temΘre reperero Schedulam hanc quam mitto, ac Notitiam Optime promot in inscripsi, ideo publicari, ut commodius pomo communicare cum amici aut curiosis Audi et Amplissimum
Huddonium ' in eodem onor florem, nec dubito ibi cognitissimum esse. Unde si hujus quoquo judicium et favorem mihi impetravoris, bonoficium mirifice auxeris. Schedula ipsa, quid rei sit, satis explicat. Credo ad manus tuas pervenisso rodromum Francisci Lanae Soc JeS. Italico scriptum, ubi Dioptrica quoque nonnulla insignia proponit sod o doli. Ollius Holustius juvonis in his rebus pereruditus, publicavit Cogitationes hysico-Μechanicas de Visiono, in quibus partim machinam quandam poliendis omnis oneri vitri simplicem admodum et universalem, poli, cetur, parili ait se reperisso modum quendam colligendi omnes radios ab omnibus objecti puncti venientes, in totidem alia puncta respondentia. Sed tantum in certa distantia, figuraque objecti. Caeterum id quod a m propositum est, huc redit, non ut Omne Omnium punctorum radii recolligantur, id nim in qualibet objecti distantia aut figura, quantum hactenus cognitum sit, impossibile est so ut aequo colligantur radii punctorum
extra raXem opticum, ac in axe optico, ac proinde aperturae
407쪽
vitrorum salva distincta visiono, omini fieri quantaecunque. Sod haec acutissimo judicio uo stabunt. Vale faveque, Vir Amplissime, Cultori sedulo GOTTFRED, GUILIELMO TEIBNITIO, J. . . et Consil. ogunt.
PS. Si qua ni responsion dignabere, curabit eam Spero non illubontor obsimus Diomerbroschius Ctus. ut Visam Tibi mypothosin fam Ῥhysicam novam; sin minus, mittam.
J. . . et Consiliaris Mogunt. B. D. S. Responsio ad princedentem
Juxta ExompIum ad Loibnitium missum, quod hodie Hanoveri ost, primum murrio, deindo mendatius a Gerhardio ditum.
Eruditissime Nobilissimeque Vir, a)Schodulam, quam mihi dignatus es mittere, legi, magnasque pro Husdem communicatione habeo gratias Dolso, quod montoma Μurrius in tabuIa chalcographica omisit Gorti.
408쪽
tuam, quam tamen credo te satis claro exposcisSe a), non satis amoqui potuerim. recor itaque, ut ad haec pauca mihi respondero non gravoris ' Videlicet, an aliam credi eme causam, cur in vitrorum apertura parci me sismus, quam quia adii, qui ex uno puncto Veniunt, non in alio accurate puncto, sed in spathio, quod punctum schanicum appellare solemus, quod pro ratione aperturae majus aut minus est, congregentur b) Doinde rogo, num lentos illae, quas pandocha vocas, hoc Vitium corrigant hoc est, an o punctum echanicum, Sive Spatiesum, in quo radii, qui ex odoni puncto veniunt, post reseactionem congregantur, idem rations magnitudinis mansat d), Rivo apertura magna sit, sive parva Nam, si hoc e praestant, earum aperturam
augis ad libitum si bit, si consequenter omnibus aliiqfiguris mihi Ognitis longe praestantiores erunt alias non si
Video, cur easdem supra communes lente tantopere commendeah . Lentes nim circulares undem ubique habent axem, adeoque quando illa adhibomus, omnia objecti puncta, tanquam in arie Optico posita, sunt consideranda et quamvis omnia objecti puncta non in adem in distantia, differentia tamen t), quae indo oritur, sensibilis esse non potest, quando objecta admodum remota sunt, quia tum radii, qui ex eodem se puncto veniunt, considerantur tanquam parallelio ingroderontur vitrum. Hoc tamen credo lentos tuas juvare posse, quando plurima objecta uno obtutu comprehendere volumus ut fit, quando lentesiculares conVexas m admodum magnas adhibemus), ut omnia scilicet distinctius repraesentantur. Verum do his omnibus judicium n)suspendero malo o), donec mentem tuam mihi )υ clarius explices, quod ut facias, enixe rogo. Dom. Huddenio, alterum, ut jussisti q) exemplar misi respondit, sibi impraesentiarum tempus non osso idomo examinandi, sperat tamen post unam aut alteram h domadam sui juris ore s).Ρrodromus Francisci Lanae nondum ad manus mea pervenit,
b, o mus, onyrestentur, quod παιωἰum pro ratione .... est.
e ut sollicet a se er maneat. e ramo. ad libitum avere. y nihil hi commendas. tamen differentia. Iu uno. I tanquam par eonsiderat inor.
s omiti mihi et ut jubes, alterum. r id.
His tamen post .... acaturum verat.
409쪽
EPISTOLA XLVI. 357M quod magis doleo, quod nec etiam Hypothssin tuamlhysicam ridore potuerim, hic saltem Hagae comitis venalis non exstat. Si hanc ergo miseris, rem mihi gratissimam acies, si si qua alia in ro tibi sorviro potero, non desinam ostendere, quod iam in Vir Amplissime
Dud. Dimorbruchius hic non habitat cogor itaquo hanc tabollioni ordinario tradore. Non dubito quin hic Hagae comitis aliquem
qui epistolas nostras curare Volit, noveris, quem g norime velim ut epistolae commodius o securius curari possent. Si Tractatus theologico-politicus ad tuas manus nondum emenit, unum exemplar nisi molestum erit, mittam. Vale.
Epistolae Inscriptio. Nobilissimo Amstissimoque '. D'. offredo Guillelmo Letonitio auris M. Doctori et Consiliario myuntinominia.
Celeberrime Vir, In mandatis mihi dodit Soranissimus Hector lalatinus, Dominus meus clementissimuA, ut at e mihi quidem hucusquo
a mare ultima in opp. oath sic scripta sunt Prodromum Franciae Lame necdum vidi, ut nee etiam M. Olti Ositatione Phygie Mechanieas, et, quod vis doleo, nondum Fotheris tua Pisa ea ad manu meas pervenit, ne hic moti Coni itis venalis aestat Munus ioitur, quod mihi am liberaliter romittis, accestissimum mihi erit, et si qua alia re tibi riserrire potero, emper me invenie8, etc.
410쪽
ignotum, Soranissimo Vorolrincipi commendatimimum, Scribor , ac rogarem, an in lustri sua Academia ordinariamlhilosophiaerios sionem suscipore animus esset. Stipendium exsolvetur annuum, quo ordinarii rosemoros odio fruuntur. Non alibi invonias rincipem faventiorem eximii ingoniis, inter quae te aestimat. hilosophandi libertatam habebis amplissimam, qua te ad publico stabilitam Rotiionom conturbandam non abuSurum credit. Ego sapionumimi rincipis mandato non potui non Obsocundare. Quapropter te rogo quam impensisSime, ut quamprimum mihi respondeas tuamque ad me responsionem Vel ronissimi octoris Rosidonii Hagae comitis q. Grotio, vel D'. illos vander Heli, ad me in fasciculo literarum, quae in aulam tranmitti solent, curandam tradas, vel alia denique commoditate, quae opportunissima videbitur, utaris ino unum addo, te, si huc venias, vitam Philosopho dignam cum Voluptato transacturum, nisi praetor spem et opinionem nostram alia omnia aecidant. His Valo et Salve, Vir Clarissime, Nominis vi Studiosissimo
EP 1 suo LA XLVIII OLIM Liv). Amplissimo Nobilissimoque Viro
Aead. Heidelibergensis Professori et Electoris latini Consiliario,
B. D. S. Responsio ad praecedentem.
Amplissime Vir, Si unquam mihi dosidorium fuisso alicujus facultatis prosossionem suscipiendi, hanc solam optare potuissem, quae mihi a Soronissim, Electores talatino teri te offertur, praesertim ob