Benedicti de Spinoza Opera quotquot reperta sunt

발행: 1895년

분량: 499페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

postquam imperium Reges obtinuerant. Circa Samuolis libros non etiam Et, cur diu moremur, quandoquidem historia longo post Hus vitam producitur. Hoc tamen tantum notari velim, hunc librum otiam multis post Samuelem saeculis Scriptum fuisse. Nam libr. 1. cap. 9. A. . Historicus per parentheSin monet antiqvitus in Israel si dicebat quisque quando ibat ad consulendum Deum, Age eamus ad identem; nam qui hodie propheta antiquitus videns ocabatur Libri denique Regum, ut ex iisdsm constat, decerpti sunt ex libris rorum Salomonis vid Reg. I. cap. 11. S. 41. 3, Chronicorum Regum Jehudae vide cap. 14. E. 19, 29 ejusdem), et Chronicorum Regum Israelis. Concludimus itaque, omnes hos libros, quo huc Squ recen--MUS, SS apographa, resque in ii contentas ut antiquas

enarrari.

Si jam ad connexionem et argumentum horum mnium librorum attendamus, facito colligemuS, eos Omne ab uno eodemque istorico scriptos fuisse, qui Judaeorum antiquitat ab eorum prima origine usque ad primam Urbis vastationem scriboro voluit. Hi enim libri ita invicem connectuntur, ut ex hoc solo dignoAcere OSsimus, eo nonnisi unum unius Historici narration0m continere. Nam simulac ΜοRis Vitam narraredosinit, ad historiam Osuae sic transit, Et contigit postquam mortuus est Moses serpus Dei, ut Deus dioeret Iosum, etc. Et hac morte Osuae finita, adem transition et conjunctions historiam Judicum incipit, nempe, Et contigit postquam mortuus est Iosua, νιβlii Israelis a Deo quo rεrent, etc. Et huic libro, tanquam appendi-esm, librum ut sic annectit, Et contigit iis diebus, quibus J diem judicabant, ut fames esset in illa terra. Cui etiam eodem modo librum primum Samuelis annectit, quo finit solita sua transition ad secundum porgit et huic historia Davidis -- dum finita, librum primum Rogum iungit, o historiam Davidis

narraro pergens, tandem huic eadem conjunctione librum secundum annectit. Contextus deindo et ordo historiarum otiam indieat, unum tantum fuisse Historicum, qui certum sibi scopum praefixit incipit enim primam nationis Hebraeae originem narrare, deindo ordine dicere, qua Occasione et quibus temporibus Moses leges tulerit, ipsisque multa praedixerit deinde quomodo secundum Osis praedictiones terram promissam vide cap. 7. Deuter. invagerint ea vero possessa legibus valedixerant Deuter cap. 31. VerS. 16,). indeque ipSo multa mala consequuta

82쪽

64 TRACTATUS

sunt ejusd. Vers. 7.). Quomodo deinde Rege eligore volu runt Deut cap. 17. Vera. 14), qui etiam prout leges curaverant, ita ros ipsis prospero vel infeliciter cossorunt ' Deus. cap. 28. VerS. 36. et vera est.), donec tandem inperii ruinam, sicut ipsam Mosos praedixerat, narrat. Reliqua autem, quae ad confirmandam Logem nihil faciunt, Vol prorsus silentio mandavit, vel lectorom ad alios historicos ablogat Omnos igitur hi libri in unum conspirant, nempe dicta et dicta Osis docere,

eaque per rerum ventu dΘmonstrare.

Ex his igitur tribus simul consideratis, nempe simplicitato

argumenti horum omnium librorum, connexione, et quod sint apographa multis post saeculi a rebus gestis Acripta, concludimus, ut modo diximus, os omnes ab uno solo Historico Acrip- ω fuisse. Quisnam autem is fuerit, non ita ovidenter ostendero pomum Suspicor tamen ipsum Hesdram fuisse, et quaedam non levia concurrunt, e quibus conjecturam facio. Nam cum Hstoricus quem jam scimus unum tantum fuisse historiam prο- ducat usquo ad Hachini libertatem, si insuper addat, ipsum Regis mensae accubuias tota ejus vita hoc si es Hachini vel filii Obucadnosoris, nam sonsus est plano ambiguus), hinc SHquitur, eum nullum ante Hesdram fuisso, At Scriptura donullo, qui tum floruit, nisi do solo Hosdra tostatur vid Η0Adrae cap. 7. Vera. 10. , quod ipse suum studium applicuori ad quaerendam egom si et adornandam, et quod erat Seriptor ejusdem cap. S. 6. promptus in Logo Osis. Quare nullum praeter Hesdram suspicari possum fuisso, qui b libros scripserit. sindo in hoc domosdra tostimonio vidomus, quod ipso non tantum studium adhibitori ad quaerondam logem si sodetiam ad andem adornandam; et in Nehemiae cap. 8. VerS. . etiam dicitur, quod esserunt librum vis Dei e liovium, et adhibuerunt intellectum et intellererunt Scripturam. Cum autem in DouiorOnomii libro non tantuin libor I sgis Osis, vel maxima ejus parS, contineatur, sed insuper multa ad pleniorem Ulicationem inserta reperiantur, hinc conjicio, librum Deutoronomii illum ess librum Logis si ab Hesdra scriptum, adornatum et explicatum, quem tum legerunt. Quod autem in hoc libro Dou- toronomii multa per parenthesim ad loniorem explicationsminserantur, duo do hac re exempla ostendimus, cum Ssententiam Aben egri explicaromus cujus notae plura alia reperiuntur, ut X. r. in cap. 2. Ver8. 12 et in Sehi habitanerunt Horitin

83쪽

antea silii autem Hesa eos e ulerunt et a uo convectu deleverunt, et loco eorum habituperunt, sicuti Israel fecit in terra sum Mereditatis, suam Deus issi Gdit. Explicat scilicet vers. 3. et A. HuSdem cap., nempe quod montem Sehir, qui filiis Hosa haeroditate venerat, ipsi eum non inhabitatum occupaverunt, sed quod ipsum inu erunt, et Horitas, qui ipsum prius inhabitabant, indo, sicuti Israesitae post Ortona osis onahanitas. doturbaverunt o dolovorunt. or parenthesim etiam in-Seruntur orbi Μοῶ vers. 6, 7 8 et . cap. 10. nemo enim non Videt, quod Vers. ., qui incipit in illo tempore separavit Deus tribum Leni, nocesaario debeat referri ad Vera. 5. non a item id mortem haronis, quam nulla alia de causa Hegras hic inseruisso ridotur, quam quia OAes in hac narratione Vituli, quem populus adoraverat, dixerat Vide cap. 9. VerS. 20.3,

se Doum pro Aharono ravisse Explicat deinde, quod Deus, Θ tempore, de quo Osos hic loquitur, tribum Levi sibi elogit, ut causam eloctionis, o cur Lovitae in partoni seroditati non fuerint vocati, istenderet si hoc facto pergit verbis osis filum historiae porsoqui. His addo libri praefationem, et Omnia loca quae las ruoso in tortia porsona loquuntur: et prieter haec alia multa, quae jam a nobis dignosci nequeunt, sine dubio, ut facilius ab hominibus sui aeri perciperentur, addidit, Vel aliis verbis xpromit. Si inquam, ipsum Mosis librum Logis haberemus, non dubito quin tam in verbis quam inordino

et rationibus praeceptorum, magnam discrepantiam reperiremuS. Dum mnim solum scalogum hujus libri cum Decalog Exodi ubi ijus historia o professo narratur consero, um ab hoc in his omnibus discroparo video quartum enim praeceptum non tantum alio modo imperatur, sed insuper multo prolixius extenditur: Hus autom ratio ab ea, quae in Decalog Exodi adfor- tur, tot coelo discrepat. Deniquo ordo, quo hic decimum praeceptum explicatur, etiam alius at, quam in Exodo. Haec igitur,

cum hic tum in aliis locis, ut jam dixi, ab Hegra facta existimo, quia is Logom si hominibus sui temporis explicuit, atque proindo hunc osso Librum Logis es ab ipso ornatae si explicatae. Et hunc librum mnium, quos ipsum scripsisse dixi, primum aulas puto quod hinc conjicio, quia Leges atriae continet, quibus populus maximo indigst, et otiam quia hic liborantecedenti nulla conjunctione, ut reliqui omnes, annectitur, Sed soluta iratione incipit. Hinc sunt verba Mosis, etc. t οδε- quam hunc absolvit os populum logos docuit, tum studium adhibuisso irod ad inlogram historiam Hebries nationis do-

84쪽

66 TRACTATUS

scribendam, mundo scilico condit usquo ad summam Urbis vastationem, cui hunc Librum Deuto nomii suo loco inseruit. Et foris jus primos quinquo libros nomine Osis Vocavit, quia in iis praecipue ejus vita continetur, et nomen a potiore SumΡ- sit si hac etiam de causa orium nomino Josuae, Septimum Judicum, octaVum Ruth, nonum et forte etiam decimum Samuelis, et donique undecimum et duodecimum Rogum appoliarit. An vor Hogras huic operi ultimam manum imposuerit, idque, ut desidorabat, perfecerit, de Θο id sequens Caput.

De iisdem Libris alia inquiruntur: nempe, an Hezra8 iis ultimam manum uerit; et deinde, utrum noto marginales, quo in Hebro is codicibus reperiuntur, aris fuerint lectiones.

Quantum superior disquisitio do vero horum librorum Scriptore juvet ad eorundem porsociam intolligontiam, facito colligitur x solis ipsis locis, quae ad nostram de hac re

sontentiam confirmandam attulimus, quaequo absque ea unicuiquo doboron obscurissima videri. Vorum praeter Scriptorem alia animadvortonda in ipsis libris Eupersunt, quae communiSs orstiti Vulgus deprehendero non sinit. Horum praecipuum t quod egras eum pro Scriptor praedictorum librorum habebo, donec aliquis alium certiorem stondat narrationibus in hisco libris contantis ultimam manum non impcauit, nec aliud fecit, quam historias ox diversis scriptoribus colligere, si quandoquo non nisi Simpliciter oscribore, atque ea nondumoxaminatas neque ordinata postoris reliquit. Quae autem causae impossivorint nisi fori intempestiva mors), quo minus hoc opus omnibus sui numeris adimpleret, neque conjicere. At reipsa, quamvis antiquis Hebraeorum historicis ostituti simus, ex paucissimis tamen eorum agmentis, quae habemus, evidentissime constat. Nam historia istam ex vors. 17. cap. 18 lib. 2. Regum, ex relatione Esaiae, prout ipsa reporta os scripta in Chronicis Regum Judae, descripta est hanc namquo totam in

libro Esaiae, qui in Chronicis Rogum Judae continobatur vido

libr. . aralip. cap. 32. Vers paenult.), iisdem, quibus hic, Vorbis marratam degimus exceptis tantum paucissimis ex

85쪽

quibus amo nihil aliud concludi potest, quam quod hujus

Esaiae narrationis variae lectione repertae fuerint nisi quis masso in his otiam mysteria somniare Deinde etiam caput ultimum hujus libri in Joromis cap ultimo 89 et 40. continetur. Praeterea cap. 7. Samuel. 2. in libr. 1. Ρaralip. cap. 17. descriptum reperimuA: at Verba Variis in locis do mirifico mutata 'doprohenduntur, ut facillimo dignoEcatur, haec duo capita ex duobus divorsis exemplaribus historiae Natanis desumpta esse. Deniquo genealogia Rogum Idumeae, quae habetur GeneS. cap. 36. x. a. 31. '' iisdem etiam verbis in libr. 1. aralip. cap. 1. doducitur, cum tamen hujus libri auctorem ea, quae narrat, o aliis historici sumsisse constat, non vero ex his duodecim libris, quos egrae tribuimus. Quare non dubium St, quin, Si ipsos aboremus historicos, res ipsa directo constaret: sed quia iisdom, ut dixi, ostituti sumus, id nobis tantum restat, ut

ipsas historias eXaminemus nemps earum ordinem et conneXionem, Variam repetitionem, et donique in annorum computatione

discrepantiam, ut de reliquis judicare possimus. Eas itaque, Vel saltem praecipuas, perpendamuS; et primo illam Judae et amar, quam cap. 38. Genea historicus sic narrare incipit, Contigit autem in illo tempore, ut Iudas a suis fratribus discederet. Quod tompus necossario resorondum S ad aliud '', do quo immodiato loquutus est; at ad id, de quo in Gon immodiat agitur, minime referri potest. Ab eo enim, nempe a quo Josephus in AEgyptum ductus fuit, usque quo Jacobus atriarcha cum tota familia e etiam profectu est,

non plus quam riginti duo anno numerare poSSUmUS; nam Josephus, cum a fratribu venderetur, optendecim annos natuSerat, et cum a limaone o carceribus vocari juberotur, triginta:

quibus si addantur soptem anni sortilitatis et duo famis, conficient simul viginti duos annos. Atqui hoc tempori intervallo, nemo concipere poterit, tot res contingore potuisse. Nempe quod Judatres sboros cunica uxore, quam tum duxit, unum poS alium procremerit; quorum major natu, ubi per aetatem licuit, Tamari uxorem duxit, eo vero mortuo secundus eam in matrimonium

recepit, qui etiam obiit; et quod dudum postquam haec acta sunt, ipso Judas cum ipsa nuru amar ignarus rom habuerit, ex qua iterum duoA, uno tamen partu libero acceperit; quorum etiam unus intra praedictum tempus factus est parens. Cum igitur haec omnia non possunt oferri ad illud tempus, de quo

86쪽

68 TRACTATUS

in Genesi resorendum necessario os ad aliud, do quo immediato in alio libro agebatur ac proindomogras hanc etiam historiam simplicitor descripsit, eamquo nondum examinatam reliquis inseruit. At non tantum hoc caput, sed totam Josophi st Jacobi historiamo divorsis historicis scorpiam et descriptam me neceSSario satendum sat, de parum sibi constare videmus cap. enim T. GHnes narrat, quod Jahacob, cum primum Ρharahono ducento Joseph salutavit, anno 130. natu orat a quibus si auferantur viginti duo, quos propior Josephi absentiam in maerore transegit. st praeterea septemdecim aetati Josephi cum Vendoretur, θι denique septem, quos propter Rachelem servivit, reperietur, ipsum provectissimae aetatis fuisse, octoginta scilicet o quatuor annorum, cum eam in uxors duceret; et contra Dinam vix septem fuisso annorum, ' cum a Sechem vim passa est Simeon

si ovi vix duodocta si undocim cum totam illam civitaram depraedati sunt, ejusquo omnes cives gladio consocerunt Mohic opus abso omnia entateuchi reconsere. Si quis modo ad hoc attondorit, quod in hisco quinquo libris Omnia praecopinscities o historiae promiscue sine ordino narrentur, neque ratio tomporum absatur, et quod una eademque historia saepe, et aliquando diversimodo repotatur tacito dignosost haec omnia promiscue collecta et coacervata fuisso, ut postea facilla Oxaminarentur et in ordinem redigorentur. At non tantum haec, quae in quinquo libris, sod etiam reliquae historiae usquo ad vastationem Urbis, quae in reliquis septem libris continentur, eodem modo collectae sunt. Quis enim non ridet, in cap. 2. Judicum ex Vere. 6. novum historicum adsorri qui ros a Josua sata etiam scripserat), ejusque verba simpliciter describi. Nam postquam historicus noster in ult. cap. Josus narrarit, quod ipse mortem obierit, quodque sepultus fuerit, et in primo hujus libri narraro ea promiserit, quae post ejusdem mortem contigerunt qua ratione, si filum suae historiae sequi volobat, potuisset superioribus annectere, quae hic do ipso Osua narraro incipit 3 ' Sio otiam capita 17, 18, etc. Samus lis 1 ex alio historico desumta Eunt, qui aliam causam sontiebat fuisso, cur David aulam Saulis frequentaro incepserit, longo diversam ab illa, quae in cap. 16. libri Husdsm narratur non enim sensit, quod Davidi consilio servorum a Saul vocatus ipsum adiit ut in cap. 16. narraturi, sed quod, casu a patre ad fratro in castra missus, Saul ex occasione Victoriae, quam contra hilistaeum Goliat habuit, tum

87쪽

domum innotuit, o in aula dotonius fuit. Idem de cap. 26. Husdsm libri suspicor quod nimirum historicus andem ibi

historiam, quae cap. 24 habetur, secundum opinionem alteri narraro videatur. Sed hoc missum facio, et ad annorum com

putationem examinandam ergo Cap. 6 libri l. Bogum dicitur, quod Salomon templum aedificavit anno 480 ab AEgypti oritu; at o historiis ipsis longe majorom numerum concludim . Nam

Μosos populum in dosortis gubornavit 40MSuae, qui centum et decem anno Vixit, non plus tribuuntur ex Joseph et aliorum sontontia quam 26Κusan Uingatiam populum in dition tonuit Hotnio filius ona judicavit ' 40Ηoglon Rex Oab imporium in populum tonuit 18M o Sangar undoni judicavorunt 80Jachin Rox analiani populum itorum in ditione tenuit iQuievit postea populus 40 Fuit sindo in ditions odiani Tomporomidohonis transogit in libortato 40 Sub impori autem biniolochi Tola sus uae judicavit . 23Jair autom 22Ρopulus iterum in dition Ρhilistaeorum, Hamonitarum fuit 18Jophta judicavit

Salomon antequam templum aedificavit Αtquo hi omnos additi numerum conficiunt annorum 580Quibus sindo addondi sunt anni illius saeculi, quo post mortem Josus Rospublica mobraeorum floruit, donec Ausa Bialiga

88쪽

70 TRACTATUStaim subacta fuit, quorum numerum magnum fuisse credo non enim mihi persuadere possum, quod statim post mortem Josum omnes, qui ejus portenta Viderant, uno momento perierunt nocquod eorum successores uno actu et ictu legibus Valedixerunt, et ex summa virtute in summam nequitiam si socordiam lapsi

sunt; nec denique quod usan Rishgataim os dictum factum subegit. Sod cum horum singula aetatem sero squirant, non dubium est quin Scriptura cap. 2. vers. 7. 9, 10 libri Judicum historias multorum annorum comprehenderit, quas silentio tra misit. Sunt praeterea addondi anni, quibus Samus; fuit Judex, quorum etiam numerus in Scriptura non habotur. Sunt deindo addones anni regni Saulis, quos in superiore computatione omisi, quia ex ejus historia non satis constat, quot anno regnavorit dicitur quidem cap. 13. A. 1 libr. 1 Samuelis, eundem, duo anno regnavisse, sed et illo textus truncatus ost, si ex ipsa historia majorem numerum colligimus. Quod textu truncatus sit, nemo, qui Hebraeam linguam sol a primo limino

salutarit, dubitare potest. Sio iam incipit, via naar layr I Ir annum natus erat Saul cum regnaret,

et duos annos regnavit supra Israelem. Quis inquam, non Videt, numerum annorum aetati SauliS, cum regnum adeptus SSet, omissum osso 3 At quod o ipsa historia major numerus concluditur, credo nominem etiam dubitaro. Nam cap. 27.

Vers. 7. ejusdem libri abstur, quod David apud hilistaeos,

ad quos propter Saulum confugit, moratus fuit unum annum et quatuor menses quare ex hac computatione reliqua spatio octo mensium contingors obuerunt, quod neminem creders

existimo Josophus saltsi in no libri Oxti Antiquitatum

textum sic correxit Regnavit itaque Saul Samuele vivente annos decem et octo, moriente autem alios duos. Quin tota seo historia cap. 13. nullo modo cum antecedentibus convenit. In

fine cap. 7. narratur, quod hilistaei ab Hobraeis ita obollati fuerunt, ut non fuerint ausi vivont Samues terminos Israelis

ingredi; at hic, quod obraei vivonto Samuelo a hilistaeis

inVaduntur, a quibus ad tantam miseriam et paupertatem redacti fuerant, ut armis, quibus se defendere possent, destituerentur, et insuper modiis sadoni confici ondi. Sudarem sane satis, Si omnes has historias, quae in hoc primo libro Samuelis habentur, ita conare conciliare, ut omnes ab uno historico oscriptae stordinatae viderontur. Sod ad meum propositum revertor Anni

89쪽

itaque regni Saulis Moriori computationi sunt addondi. Deniquo

annos narchise Hebraeorum otiam non numeraVi, quia non

constant se ipsa Scriptura. Non, inquam, mihi constat tempus, quo illa contigerint, quae o cap. 17. usque ad finem libri

Judicum narrantur. Ex his itaque clarissime sequitur, Veram annorum computationem nequo se ipsis historiis constare, neque ipsas historias in una adomquo convonire, sed valde diVersas Supponere. Ac proinde fatendum, has historia ex diversis Acriptoribus collecta esso, nec adhuc ordinatas neque examinatas scisso. oc minor Videtur fessas circa annorum computationem

discrepantia in libris Chronicorum Bogum Judae s libris Chronicorum Regum Israciis. In Chronicis enim Rogum Isragiis habebatur, quod Johoram filius Aghab rognaro incepit anno secundo regni Johoram filii Johosaphat vido Rogum libr. 2. cap. 1. Vers 17.); at in Chronicis Rogum Judae, quod Johoram filius Ohosaphat rognaro in pit anno quinto regni dehorami filii ghabi vido cap. 8. vors. 16. Husd libri). Et si quis praeterea historia libri aralip. conforro volit cum historiis librorum Regum, plures similes discropantias inveniet, quas hic

non pu habe recensore, et multo minu authorum commenta,

quibus has historias conciliars conantur Rabini namque plane delirant Commentatore autem, quos legi, somniant, fingunt, et linguam denique ipsam plano corrumpunt. . . cum in libr. 2.Ρaralip ' dicitur, annos quadraginta duos natus erat Aghazia cum regnaret, fingunt quidam, hos annos initium capere a regno HOmri, non auto a nativitato ghagiae quod si possent ostendero, intentum auctoris librorum aralip. hoc fuisse, non dubitavori affrmaro, undo loqui nescivisso. Et ad hunc modum plura alia fingunt, quae Et Vera essent, absolute dicerem, antiquos Hebraeos et linguam suam, o narrandi ordinem plans ignorariSSo, nec ullam rationem neque normam Scripturas interpretandi agnoscorom, sed ad libitum omnia fingere licoret. Si quis tamen putat, o hic nimis generaliter nec satiS cum fundamento loqui, ipsum rogo, ut hoc agat, et nobis ostendat certum aliquem ordino in hisco historiis, quom historici in chronologicis sino occato matari possent; si dum histori interpretatur et conciliars conatur, phraso et modo loquendi, et orations disponondi ot contexendi, adeo tricte obserVet, atque ita Oxplicet, ut os scundum suam explicationem inscribondo imitari etiam possimus '' quod si praestiterit, manuS

90쪽

72 TRACTATUS

ipsi statim ab ot ori mihi magnus pollo; nam fateor, quamvis diu quaesivorim, me nihil tamen unquam simile invenim potuisse. Quin addo me nihil hic scriboro, quod dudum et diu

meditatum non habuerim o quanquam a pueritia pinionibus do Scriptura communibus imbutus fuerim, non tamen potuitando. haec non admittoro. Sed non os cur circa haec lecto-rom diu otinoam o ad rem desperatam proVocem; puStamen fuit rom ipsam proponere, ut meam mentem clarius explicarem ad reliqua igitur, quae circa fortunam horum

librorum notanda SuScepi, ergo. Nam venit praeter ea, quae modo Stendimus, notandum,

quod hi libri a diligontia a postoris servati non fuerint, ut nullae mondae irrepserint; pluros enim dubia loetionos animadverterunt antiquiores Scribae, et praeterea aliquot loca

truncata, non tamen omnia. An autem mendae talis notae sint,

ut octori magnam moram injiciant, de eo jam non disputo; credo amon a levioris osse momenti, iis saltem qui Scripturas liborior judicio legunt; st hoc cori affrmare OSSum, me nullam animadvortisse mendam nec lectionum varietatem, circa moralia documenta, quae ipsa Obscura aut dubia reddere possent. At loriquo nec in reliquis aliquod vitium incidisse concedunt, sed statuunt, sum singulari quadam providentia nania Biblia incorrupta sorvasse Varia autem lectiones Signa profundissimorum mysteriorum Aso dicunt idem de agrarismis qui in medio paragrapho 28 habentur, contendunt imo in ipsis apicibus storarum magna arcana contineri. Quod Sane an is stultitia si anili ovotione, an autem ex arrogantiast malitia, ut si arcana soli habere crederentur, haec dixerint, noscio hoc saltem scio, me nihil quod arcanum redoleat, sed tantum pueriles cogitationes apud Atos legisse. Logi otiam si insupor novi nugatores aliquos abbalistas, quorum insaniam nunquam mirari satis potui. Quod autommendae, ut diximus, irropsorint, nemino sani judicii dubita rocredo, qui textum illum Sauli quom jam ex br. 1. Samuel.

cap. 13. Vs, . allegarimus legit, et etiam S. . cap. 6. SamuM. ., nempe et surrexit et ivit David et omnis populus qui isti aderat, eae Iuda, ut inde auferrent arcam Dei. Nemo hic etiam non ridere potest locum, quo iverant, nempe inat

JΘharim , unde arcam auferrent, AS OmisSum. Nec etiam negare loSSumuS quod S. 37. cap. 13. Sam . . perturbatus

SEARCH

MENU NAVIGATION