Doctoris Fr. Balthasaris Paes Lusitani, ... Commentarii in epistolam B. Iacobi apostoli

711쪽

EMERITATEM arguit eius,qui proximu delectatur iudicare, se-iu not xuit Beda propost Dei iustitia, potestate , quia solus, Deus pinest propria uinoritate legem condere a iudicium se Dominus, de Iudex potest perdem Liuita condemnareturi implentes liberare,i.misericorditer peccato purgare , adsilutem perducere. Dixit enim in Deut. Ego occis mdc, tu tauenefaciam. Mibi Dominus minisi s

VEL potest liberare legis is stores,ut aduertit Glossilc Lyran Sc est sensusPriorum verborum. Cur tibi arroeas quod solius Dei est me timeasquM qui quan sinu imittunt,nouit se,quid, tu tenurid quandostr niendum,qui sinissine peccato est, filius ius est,in pios pro se feribus grauioribus ien ab isj xiiii is honorec otiam,spui tandem aliquando pro certo semirus est,undela iudices alie num seruumqvi domino suo si aut cadit,id est , quicquid serinis finitiis

seruus est,sule male,sive benes iat,in utilitate aut damnum donum cadit Unde Edomini erit opera serui probare,aut reprobare. ARGVMENTA Tu deinde secunda parte nostri textus contra temere iudicantes a communi omnium hominum miseria.Tu quis es, qui iudicas

proximusnubrsiis inquit Glosla,nequior es ipso,& tu ipse in maiora pompra eslutari peccata,& iste potestsurgere rariti s Christi,& misi inque oro se rationem redditurus Par ver,inparem non habet imperium , si aduertit D. Thom. Vndeac D IMM quem vire Non detrahas peccanti sed condole quod in alio detrahis,inio

Potius pertimesce.Vnde D. Damaseen.lib. I .Paralell.c. 66 ex praesentibus Iacobi ei bis probat,unumquemque studere debere,ut seipsum noscatiobique attendax iis aliena curiose inquarere. Addit illud Deut. ludite nisi 3 Mammam tuam seliciti, abiicit de haec Ilasilii verba Desine aliorum mala inquirere, ne commixtas , utcogitatioru sinisalientinianorbmn

e mina, GHetari ist ad Celanti Nulli unquam omninora

et Mia ecalis ruin vi ratione te laudabilem ostendere elisona uevitam tuam ordinare disce, quam alienam carpere,semper scripturae memor esto. Ii diligere/etrahere,ne era eris Sic Narianaen.in tetrastin alii mederi tentemus,cum ipsi ulceribus caremuti

712쪽

ως quia plura hac de re superiori textu,post alia multa iam diximus,

alid properamus, interim tamen aduertimus cum nouioribus expositoribus, praesentem locum non est sic intelligendum quasi non liceat Praelatis, Primatibus,ac Iudicibus iudicare subditos suos:habent enim Magistratus,tum Ecclesiastici,tum ciuiles sua sera, suas leges, inquirendi absoluendi,damnandique ratisnes,quibus Deus minime contradicit, imb eas reuelauit, D probauit, quando dc Aaronem Synagog e,& Petrum Ecclesiae AH. 33 suae praefecit,& Iosue,Iudices,& Reges constituit. Et Paulus. Omnis anima potniatu sublimioribm subitasu;qui locus communicera Patribus intelligitur de potestatibus saecularibus, ut videre est apud Basil de Constitution bus Moliast. c. 2 Aug.epist. 4. Chrysost. Se grauiores interpretes. Im, verbefficax deducit argumentum D. Basil. loco cit ad confir- dam obedientiam exhibendam potestatibus Ecclesiasticis cuius haec sunt verba Quam magna ea obedientia sit,quaerga Antistites suos religionis vera praestare cultores debent, et hisque magnitudinem non aliunde expli- ea re adnitar,quam ex sacrosanctae Scripturae aut horitate omnibus illi rubiecti sint potestatibus,inquit Paulus; mundi, non spiritualibus.Si igitur qui mundo huic praesunt,&ex lege humana illam imperandi potestatem habuerunt,iis diuina lex pietatis cultores tantopere voluit elle subiectos, quod maius est,quoru vita,tota tunc erat impietas,quam magna tande ei pietatis cultore praestada obedietia est,qui a Deo costituti praeses estZpraesertim cia apertissimEApostolus iubeat omni in re pareduille spiritualibus praepositis.Ob te enim, inquit,praepositis is diis, ors hiememte eis. Sic Basl. V vn non audiendi Chemnitius, Caluinus,& caeteri haeretici, qui ex praesenti Iacobi loco deducul, neminem legibus Ecclesiasticis astringi, neminem leges condere posIe, quibus obligentur coscientiae hominu baptizatorum, neminem insuper peccare, etiamsi data opera leges humanas politicas Ecclesiasticasue contemnat.Nam tametsi unus solus si Legi Diator , qui cunctas leges inspiret, atque confirmet, cuchos sibi subiiciat,&deuinciat,& quoscumque tandem secundum leges suas iudicaturus sit iniustitiari aequitate,quod hic docet Iacobus: non vult tamen negare Pontifices, Reges, Magistratus ab ipso tanquam vicarios inter homines

no 3 7 esse constitutos. Est enim apertissimum testimonium De ut Quisuperbierit, L ' ' nolem ob is SMerdotis imperis, morieturiamo ille. Et Prouerb. Ter me F κα--gnant, ct legum conditores iusta decemunt term Frincipes imperant, ct polotes , .c decemuntis titiam. Et Luc. ctu vorspermi, est is,&c Quadere videndus Cardinalis Bellarm. lib. . de Romano Pontis. c. IT & lib. 3.c. a C.

Vers, 3. Ecce nunc qui dicitis: Hodie aut crastino itimus in illam ciuitatem, faciemus ibi quidem annum, di mercabimum lucrum faciemus.

Vers, . Qui ignorati quid erit in crastino.

713쪽

UMντλ occasioneatemerari iudicantibus,increpat lus sitirules, 4emmia praesimptuose cootempta Dei proiiidentia,

ex qua omnia pendent,nec consulerata fragilitate humatiae vi . tae,longam sibi vitae seriem pri militentes promittunt se plurima facturos, momnino sint incerti,quid die postero futurum sit. SIMILI insania narratur apud Lucam de diuite auaro. Amnia habes Lot. tiaminabo fossa in anno/ρlurimos,requiesce in ede, bibe putare. Dixit autem illi De miseia nodie animaantuam repetemate.Sic etiam hoc loco Glossa.Stulta leuitate animi vitae spatium proponentes insta illius,qui sibi plurimos Promittebat annos, sed promusis non stetis , ne quidem di i unum post promissimiem Vixit, ridelicet ex alienoac remees promisit Aug. Hum s. caecitas auari,una nox et superabat,in de multorum annorum vita cogitabatino ei vitam fugabat,ix de cristino cogitabati SI MILI scitem insaniae est,quae habetur in Ecclesiast. Druem repsim tu ait

3 bis per tuam prouidentiam futurum aliquid, &α Vnde Aus illud Iob, με - - ἀμι - - , -- , ,, abi exponiti noncti eius vim est fides, iis rone inceri Wmporum,quibus plerumque Mimitiuot inulta dicant,

non faciam. .E E-- ρο iii alij legunt, e, id est,errorem vestrum modb a Menite vos,qui dicitis.GlossEcce aliud iudicium,falsum scilicetide hodie, fiala aut crastin, cum homo nesciat diem,aut horam, nesci tque finem suum. Ibimus in illam clauatem, trullam mentionem diuini adiutorijs cientes, cum εστ . in ipso vivamus,moueamur,& simus t. .

melias Hieremias.Scio Domine,quia non est hominis via eius, recuris, Ham

714쪽

Psal f s. tiam meam amw-aus tibi. Vbi Brixian. atabl.legunt. mea Murer ius habes videt irque sumpta metaphora fugitivis seruis , quorum domii nus nunquam, nusquamque securus est. Quacumque enim hora potest se tuus domo abscedere, fugamque arripere lic& vita non incerta solum, veluti seruus fugitiuus,sed ipsi incertitudo ad modum ligae est. Unde Iob. I. , ofluia est et ita hominis. Ambros Sermo a. M alibi saepe legit. inve=- .' ita hominis. Sicut enim illi non consistunt in certo aliquo loco, sic neci vita,&c. Et iterum Nisusunt dies nu Vox Hebri significat an atem,1 radi-

Habui . id est e, sere, quod recte exprimit vitae incertitudinem, quae

Psat. 3 .cii videtur teneri veluti manibus oculisque evanescit. Et David. et rtintamen in imagine pertransiit hominabit Caietan aduertit, hominem non in veritate, sed in ligura,&imagine Versiari. Id cic vitae nothrae incertitudinem prosequutus est Aug. Serm. I. de verbis Domini.dicens Tempus cuique nostriim proximum est, quia momtales sumus,inter casus ambulamus; si vitrei essemus, minus casias timer mus.Quid fragilius vas vitreo, tamen ieruatur, durat per saeculaZEtsi enim casus vasi vitreo timetur, senectus,&febris noti metur: nos ergo Ragiliore si infirmiores sumus, quiari casus omnes, qui non celsant in rebus humanis,fragilitate utique nostra,quotidie formidamus, si ipsi casus non accedant,tepus ambulat,Vitat homo ictu,riuquid vitat exitiivnunquid. vita quae extrinsecus eueniunta nunquid quod intus nascitur, peuitur . reo x hoe ipsum D. Ambros lib. 2. de vocatione Gent. c. 8. optima

efficae ratione dicens. De immaturitate mortis non est ratio conque. .rpndi, cum semel in naturam nostram per peccatum ingressa mortalitas, obnoxium sibi omnem vitae nostrae fecerit diem. Esset enim quodammodo immortalis homo, si esset tempus,intra quod mori omnino non posset,sedi nunquam corruptio ita incorruptionis est particeps,ut non semper obn tum sit desectioni,quod debetur occasui. Cum ergo ipsam corruptionem. nobiscum portemus,quando certi esse polsumus de tam incerta Vita Mi RAattv RHrtassis quis, cur Christus Dom ingressus nauiculam. mare permiserit turbari,ipsamque nauicula pene fluctibus operiri, eoque

rem deuenir ut Discipuli clamantes excitauerint dormientem Dominum dicentes,Domine Gam)s,pm --.Existimarunt Apostoli secum portare in. naui vividam vitam,Christum scilicet,securbsque de vitam secundis ven-. ris nauigare posse,quia inportu nauigabant ,sed hanc certitudinem in in-

dii, Vita minime passus est Christus,qui nos paratos semper Voluit esse.

Notauit hoc Ambrosin Psalm. 3. In naui,inquit ille,dormiebat Christus corpore,sed virtute vigilabat;Discipulos vero remissbs,& negligentes el-

si horitissu est,quasi de Domini praesentia,& fluore securos somnicos

poris sese composuit. OPTIME proinde Cypria.deludens stultitiam auari sibi longam vitam. promittentis ait Serm.delapsistLaetabatur stultus in fluctibus ipsa nocte' i oriturus,& cui vita iam deerati abundantiam cogitabat. Similia habet Basiliuslibro,cui titulum seci , Adnuntiis adsita smiualem cubi inter Digiti est Corale

715쪽

alia alta Non omnes in senectute priuisiuitur Melue ed in diuersis aetetibus de hoc mundo migrabunt, semper ante octilos tuos versetur vitiis mus dies.Cum enim diluculo surrexeris,ad vesperum te ambigas perilenire,& cum inlectulo ad ciuiescendum membra tua posueris, noli confidere de lucis aduentu. Et D. Hi ron.ad Marcellam Sumus ita senectute mundi, MuniuscuiusQue aetas in senium serturiquare dedit cellia, V ratione supre-

Iudici re ruenda uiniim , senectutem ho minis deprehen imus cani incipi delicate. Me ex iis,quo videmusniim di delitiunentis, sicile iJaius senium experimur et August. in speculo peccatoris explicans illa verba Deuteroii. Η-

-s perent,or erigerem,aemuis aprouidere1u. Vult Deus, ut scias vitam' ' 3. 'praesentem fugitivam niuersae vanit Mi lubucham , in breui perituram, utinam nouillim. homines prouiderent colura sterilitatem futuram, sicut

Ioseph. Sapientis non tam cuiuslibet rei principium prospicere, quam hinnem,exitumque prouidere.Videndus pro Mesre Bernard. Serm.de fallacias raesentis vitata

Vsi, cuiusque nostiari is militis nostrae prae stantumm domi desinit uis habemusMam quod praeteriit, iam non est , quod se turum est, praeterquam quM nondum aduenit, quis cerib nouit nos ad id peruenturos Z Insipientia proinde dementissima est, sic iudicare de suturavita , quasi de re certa 34 dicere. Hodie aut ora linodinis in iliam ciuitatem, crsciemus Lamium. Decliui ut modi proinde hominibus intelligendum censet Greg. Illud Iob Euellaturde labernaculo si fiducti eius, s calae seper elim,quasi , δι A. ex interitus Super qua verba ta ait Gregor. IA. Moral. c. 8. Fiducia eius

Mellitur, quando peruersus quisque, qui multa sibi ad votum inluic ita

Parauerat, repenta nisi e dissipatur. e Meeritus,quasi mortis siue tempore per η, uini ad supplicio mi ituri

o si huius vita incertitudinis raticlnem quis cognoscere velit,ea reddit Hilar.in c.23. Matth. licens Dici ignoratio intelam solicitudinem

suspens, expectati s , . bis certamnsortem Merino esus . in G, Hier citat intimentas epist ad Cyprian Chrysost in imperfecto hom 3 .in honi. 9 in epist ad Tiressas A Plutaraeu consta tione ad Apollonium dixit Exi timo notus terminum vita notaurum fi

ὶ Tm veri in Teriae est, tuc a Deo, cari,& repeti anima,cum

716쪽

666 commentari in Episti. Dc bi s.

Hieron.epist.ad Cypr.ubi exponens ea verba Psal Dexteram tu- facior en diros corde inspientia Aquila,inquit ille,Symmachus, &'iunta e si tio sic vereerunt. Dies nos,ossis ostendera veniamur cordesapientcnihil enim ita decipit humanum genus,quam qubd, dum ignorant spatia vitae suae longiorem sibi seculi huius pollissionem repromittunt. Hoc est quod Dauid rhi , r. ili precatur dicens.Ne austra me in dimidio mmmeorum,'ussa

Aram,st non sub am,laod sic exponitur. Ne eo tempore faciis memori, quando adhuc putabo me ricturum;est enim satis periculosum, Nie,secari ad iussicium, quando homo iudicatat se diu vietiirum, nec inquestuli et rationes suas in iudicium.

ILL etiam carpit Apostolus,qui totas horas, ita re impendimi in

coacervandis bonis saeculi,nihil omnino cogitantes de situris ac aeternae vitae diuitiis,quibus recise accommodat Hieron.epist.ad Heront m , iul quod de Megarensibus illo tempore circunferebatiles a discant quas semper victuri;vivunt, quasi altera die moritura aedificant enim non statum in sanguinibus peccatorum,scd etiam pauperum, quos occidunt , spoliant,destruimique horrea, ut ampliora faciant eademque implere conantur fructibus In annos multos. Uruunt vero tanquam mox morituri ad

y modum monim, qui dicebant. - -,σM. --Τ--- . .is. Cum tamen vita ad sila bona spiritualia promerenda, a Deo nobis sit

concessi. H b c suit ratio, cur Deus sententiam reuocauerit circa mortem EE .am, chiae, i Isaias dixerat Morieris m,ctio tutu Namque cit Ezechias Deo retulerit,qualiter vitam Deliariti. memo,quase, ainmodo ambadauerim coram te in corriperfecto,stqvid placuum 6 coram te, Fc istatim ei addidit quinde cim annos,indignum reputans eam auferre vitam,quae in proprio munere transigebatur. Vnde David. Rhribue seruo tuo vivifica me, si custod me iqnesturi:ubi aliqui ex Hebraeis ii milinam. custoῶ-

serem in iumseu, --- iu milias ad hoc im tantiis vitam exoptauerit, ut scilicet legem Dei custodiret. Quo imum probat Chrysi alij expositoresexoloquutione Christi Dominia ivs ubi vitam diem appellat, tempus operandi, su tametaphora ab opportuno tempore operandi apud homines,qui in die ope-

rari solent, nocte eellant, quiescunt, ct vacant ab opere. Vnde Bernard. Serm s .in Uigit. Natiuit.exponens ea verba Sanctificamini hodie, Vtiteρα- rati,die enim erastina videbitis maiestasem Dei in vobis . ait Sanctificari hodie iubet Piram crastina nec in sanetineatione erit,nec in praeparatione,sed invisione maiestatisci hodie iustitia colitia cras respondebit inodis exe

717쪽

ectur, bas stuctificabit,alioqui quod non semis, is homo, nimetet,

nec tunc videbit maiestatem qui contempserit interim sanctitatena,nec illucescet ei dies crastina,cui non luxerit hodierna.Similiaque habet Chrysost. homil. L .in Ioan.Tempus dedit vobis Deus,ut pietatem coleretis , ut recte vivendi arte erudirentinia:'r incassum,& inutiliter hoc tempus com sumitis Eset autem intolerabilis prorsus insania vitam insumcre in Iucrandis. Mius,accumulundis diuitii inim breui vitae paucis istant, dum nobis iter est ad arte nas mansiones.QMddixit Greg hom saan Euansatis is . bisancassim multaportantur, ceu iuxta est,quo ituriCursum iniim quicque consideret,& agnoscet sibi posse sumere parua,quae habet. Et August.

in Pal. 34.Tota ista vita,&omnia,quibus ureris,in ea sic tibi debent esse, tanquam stabulum viatori, non tanquam domus habitori , memento peregisse te aliqui restare aliqui diuertisse te ad resectionem, ion addes

.ctionem.

Hoc argumentum te iter pr0sequitur Ephrem Orat.de monea, ham,inquinin yiuis existens cum extraneis,tanquam peregrinus,ac accola quid un habitabatineque pedis vestigium propiis terrae possiat, ad seQpustituam saltem propriam sibi ipse terram,quae elui corpus susciperet, comta ui onge itaque ad vitan degendam est beatius, non aflixum esse

rebus, quae sunt in terra, veluti propriis, nec hanc quasi naturalem complecti patriam sed in hoc vitae statu,taquam ex condemnatione aliqua simus grauati , perseuerare non secus ac si a Iudicibus quibusdam ob certa facinora in exilium pulsi hic exulare iussi ellemus. Quibus verbis videtur meminisse eiectionis primi parentis ab statu selicis vitae, dea terrestit Paradis, in uniuersam miseramque orbis plagam. Et Scr. ad annanam negligentem Paratus esto, atoue ad iter expeditus, noli te onerate superfluis luem prophe occupare testina tectum illud quod nos quoque persequimur per gratiam Chriihi. CONsi DERAN vero turbulentam procellarum nubem praesentis,se, tae Nazian.ubi cuiusque nostrum nauis periclitatarconteri ait orat et . Nauem paululum exonera,vt leuius nauiges. Ii profundum etenim facillimo negotio demergentur,qui conquirendis mercibus, desonerosis lucris iugiter incumbunt.

C, M ergo hoc loco reprehendantur ij, qui se totos lucro dedunt, de quorum cur de cogitatio in eo versatur,illud iam tiriae insertur, qui pro genter se habere voluerit,id tanti debere curare, ut lucrum circa talei in Domini conquirat,ac in eo perpetuo meditetur: quo sensu recipim eam insanorum existimationem, vitam, scilice nostram esse rationem L .ineompositam adluerum. Quod dixit etiam Nazianae in sententiis Mercatum,hac vitam existima:si negotiatus fueris,quaestum facies, ratiotis cuius possis Domino dicere Me atia quouiue semerlucratinam' quod etiam monuit L Clitistiis. Negotiamim . --ni & praetcripsit Ambros Serm. 3o dicens.

Emat sibi innocentiam qui sibi emerat aliquando peccatum. Multa hac φ

718쪽

668 commentari in Epist. F. Dcobi . Val.

de re habes apud Chrysost.in impers hom. 3 8.

E a etialia hic locus contra negotiatores, mercaturam exercenteS, de quibus apiens Siracides ait. Dillicde exuitur negotians a negligenim: ubi alibVertunt,ataeaptione;Gra cc vcrd habetur, a delicio. Et iterum . intermediam emptionis,c venditionis angustiabitur peccatori,qui quidcna pecuniam,Vel ut De- m. habent;licut videtur dixilles se. Diues effectassem inuenit olumbi.Vnde Balchom .a I in varia loca Scripturae loques de Iuda proditore,ait.Deii ve . rum vendidit propter Deum tali tam, pecunia scilicet quana adorabat,qua ideo retulit, impia poei utentia ductus ad templum 4 nod ad sterquilinium, quia magni eam ponderab.it, at nitrum talibus semper Diis templum

suum deuouerari sicut notauit Ad tragonicus Episcopus Hostiensis., vero semper est illis in alii mo, idolum pecuniae adorare, ipsam' qualibet in re eonsiderant, unde apud Iob dicitur. Igilantes praedum 8 4 param panem liberis ibi Pagnin vertit, a deserto est ibi panis.Ab ipsis namque

lapidibus, incultis,desertisque loci pecuni .uri sibi eliciunt. IdeoquC Ti-Pirina ait, dest rumpanem rostri. Vnde Ambroi. ter. 8i Usurae arte iam pals lima, ex pio auro aurum nascitur. Cum enim terra, quae profert auru, steri is prorsus sici ipsi fructiferam tetram rubram,aurum scilicet, reddu per summam impietatem ,3 nequitiam. in hi lucri id conqueritur Baruch cum ait Non est finis consulam e '' rum, psi argentumfabricant,rfliciti sunt.Argetum autem fabricarc dici ,non tollim eos,qui argentum conflant, sed eos, tu pecuniam quibuluis modis, quibusvis artibus corradunt, qui adeo subtiles ritiones cxcogitant inueniendae pecuni .e, ut eam excudere videantur: S ideo addit Propheta Nec estrumentio operum illo mud est, ita ut non possint animo comprehendi pura illorum. Alis vero exponunt non est finis operum illorum. Vnde D. Chrysoli. hom. 3. inci .ad Corinth. Nullus pauper, inquit, tanta Operatur mala propter indigentiam,quanta ditari volentes, ut plura habeant, non cnim pauper necellaria sic desiderat, ut diues superflua. UT Aug. Ser. .de Sanctis. Quotidie negotiatores de naufragio nudi evadunt,& iterum nauigrat ad periculum;quotidie periclitantur homines propter diuitias conquirendas. Avarus dicit in corde suo, quod narte noli audet in lingua sua. Quis nos separabit de cupiditate auri Tribulatio an anguilia, an persequutio Possuntee auari dicere auro: Propter te occidimur quotidie. Et trail. s. in . Ioan . t homo, qui Liboras a mado auaritiam,cuna labore amatur quod amas, sine labore amatur Deus, S c. Videndus hac de re Greg. 7. Moral. c. 8 ct Seneca epist. s. ubi ait. quarusnialostiatur ἰκ-

REM Enrux autem efficacissimum ad abstr. actionem a rebus torrenisco L fgnificolit eadem ponsa,quae quando a thalamo surrexit, manus myrrha de libuit q:i a lymbolum mortis est, cuius recordatio abstrahit a Grdibus terrestiis lucr L sicut es eiusdem obliuio homines inducit in huiusmodi .nm- accusationens. In quam sentent notandus est Paulus, clima it. Ej2.mtran is irae , Corale

719쪽

inum. με antem. Et Theoph, aes .explicans' oricum Pauli Est te- uera quaestus non quemadmodum illi arbitrantur, sed lo 3 ealia ratione , mons quia pecunias quis babuerit sed si quia non habeat, i ie,entia enim magna sum tabilesque opes. Uraiae Ausonius ex Biante. Alio duint

Linceps exterminabitur pro ridicatis: Si Dinimis maluerit Qq Si vixerimus, faciemui hoc, aut illud.

NTERROGAT igitur; Oseest 'lavs rubi notat Beda non

dixi Odis est vita nostrarsed, quae est vim vestra, Quia iusti, tim qui tune verilis vivere incipiunt cani md h ntu vitie finem peruenerunt searatio inWrrogationis videtur esse quia inuenit sermo nervi de A interemi, qui tam oerin de Vitiloquebantus Respondet e

M. Vipstr st, dest, tanquam vapor est Esr autem vapor, halitus, siue spiratio calida,&h umida, qtia ex humore aveo prodit qualem videre est ex aqua,quae in olla subiecto igni esset uescit licet vapor,& exh.ilatio fumi speciem imitentur, tamen maiorem durationem adhuc habet exhalatio,quam vapor, ut probant Philos

720쪽

c... it nem apposuit Aingelus loquens Abrahae de ortu Isaac. Si ira comessuris. Eea. O . . Paulus Ach. I. Roin I. I. Cor. .Philip 2. Reuertar ad vos si Dominus volueris, p. 0 h. Sonbiprosperu-ιtra contingatPer voluntatem Dei neniam ad os, i Dominin vestia ri L ---utem in Domino, quoniam veniam ad vos ciso Idem Paulus. Obsecrans quom,a laeta aliquando prosperem iterhabeam in volumate Dei veniendi auιον.

ubi notauit Theodoret. Paulum ea et lain, quae ad tot honunum salutem pertinebant, Dei voluntati subdidiste. V A etiam loquendi serma, si sunt Gentiles. Si D, elis Cicer. . in Verrem Sc Plaut in Paenul aeti .scen. vltima. Et Cyrillus Alex lib. V in Ioan Voluntas,apparatusque animi nobis ad bene agendum semper ines.se debet;viam iutem potest at Smque agendi, quam non habemus, temerari tam est nobis attribuere. NOTA vi autem D. Thomas duplicem conditionem, quam assignauit Iacobus;quarum una,& prima est ex parte Dei, scilicet, FDeus voluerit, sine cuius voluntate nihil fieri potest. Altera vero ex parte hoc sinis. quam postponit praecedenti, quia pendet ex illa, scilicet, ex voluiitate

diuina.

g. . .

igitur docet hic locus, quod multi alij Scripturae, breuitatem scilicere

vitae. Nihil enim tam multis totiEsque inculcatum reperiemus, quam hoc. Multa verycomprehendit:Iob enim dies sua vitae velociores ait curissore, nauibus poma portantibus,seu voluntariis,quae,scili cet,pro Voluot te desiderio nauigant, aquila volante ad escam:quae quidem sunt in m ri terra, aereque fugacissit e res. Si D quia posset quis dicere, cursorem non tantam celematem indicare quia quandoque diuertit cursor, & requiescit. Vnde D. Chrysost hom. ia. Adam,Sodomitis,&c expendens hunc locum Iob,ait.Cursor interdum diuertit, sed cursus vitae,eurser est non requiescens Ideoque D. Hierony. epist ad Heliodorum. Quotidie morimur,quotidie commutamur,& tamen arternos nos esse credimus.Hoc ipsum quod dicto, quod scribitur, c de vita mea tollitur quot puncta notari, tot meorum sunt damna temporum. Eleganter hoc prosequitur lib. I r. in c. o. Isaiae. Quibus habet similia Aug. 3. de Civit. c. Io cum ait Haec vita , quam nos agimus, Πrurs est potius dicenda, quam vita. Ex quo quisque in isto corpore morituro esse cimpit, nunquam in eo non agitur,ut mors veniat. Et trach. χχ. in Ioan . atque lib. i. confessioniim ait, se nescire, utrum haec vita nostra appellanda potius sit vita mortalis, quam mors vitalis. T in Pscio notauit id, quod dixit David. strata a,ut eruas mo. Ad hoc, inqui positum est,acceler ut hoc totum,quod nobis videtur quandiu vol- tur se pulum, intelligas punctum esse.Et Greg. 3.Mors. c. I o. Quot dies aetatis