Doctoris Fr. Balthasaris Paes Lusitani, ... Commentarii in epistolam B. Iacobi apostoli

91쪽

cumsipientia reperitur quam tamen a Deo post ut indam docet Apostolus. Haec enim sapientia, quae in patientia delit icit non cuique laui. est, ncque opus quorumvis hominum , it Occumen led curum, qui fecundum Deumsapientes sunt, is a Deo id consccluuiitur. Unde Chrysall.lssi.

. Massin auido Deo ait: Quemadmodum ciuitas, quae mutis cuicta ix rat hostis incursus rein M, sic anainam uisii munitatis procvius iactbolius finite in suam redigit ditionem nec multo negotisomni s enim

HILi Mus secundum aliquorum sententiam hulic liseum aificarea Ere postulandam esse rapientiam , quae requirini ad comitionemorum, quae coiiducum adsimilem; l .e Dialon de Trinit. Augus lib. de sancta Virginitate cap. 42 de multi μxumex recentiorib , viam sapientiam videtur definivine Aun lib. i. contra Academic cap. 3. dum ait Sapientia mihi videtur esse cerum hi

manariam , diuinarumque, quae ad beatam vitam pertineant.Et ante Au-τist Lactan. lib. s.cap. vlt. Qui vult sapiens esse,& beatus , audiat Dei, cem,discat iustitiam,le contrarium suae natiuitatis norit , humana con-

tenviat, divin. suscipiat, ut tuum bonum, ad fluod natus est, possit adipisci.Hac igit sapientia indigenuis dea unimaritie d mutempertinent: qua ratione dixitD.m .seri r an Psarias. imitatore Dei, qu modo insitat otio omnia per verbum serias,nihil sui e Musicut per Vesebum diuinum 5diolimcomnia,quod est Sapietia Patris , itari tu sapie Ua comitatus ad quamcumqueactione melicitam progredere:quod ei inde consequitur, illud est, ut quaecunque iuxta normam sapientiae sec iis , Si tumiis ac avideantur , reu a masna sint. Namque, sicut dix ac Diuitiae by Corale

92쪽

dixit Philo, sapientis nullinatorus est exigumu, lib. oc Al l .iliam. An rostularulam velo ham apientiam,dicit necestariam indigentian .

s με--. si ui est,inquit, Gregori quinios ad .ipientiam vocat. tamen optat ne illos sapientes iniuini .it iiii quod i i verasi sapientiam venire non postlint, qui filiae suae lupientiae iiilucia clacipiuntur de quibus clip tum est: Vae ιμpuntis dimuricidis vrylais, Nu an et Musinet 1ispmdemes . cI., 'quibus rursum dicitur Ronran ira Mixe pra denisses apis et Umere f.Vii. 'de idem praedicator egregius lios, quos carnalite sapientcs inura erat,

sapientiam veram'rciperent prias fieri stulto quaerebat scindigus igitur possidet. Haec enim scientia est , quam cognouit Bern epist io in initis: Miniuiti 'ium lactio, sed latera, sed spiritus, non reminio, sed exercitatio initiand. itis Domini, a c. Est olim Lecsapion Atia iitraria inomnibus inimiana scientiae, de qua dieitur, σῖ-e sint, L. i.

misi amimaeas manum' rem*-i; dcolitibus sapientibus D.Thom prae nis, satio ise in epistolas Canotricas in, quod sicut Vrias portant literas mortis suae Literas,inquit, inoi tigil e portant viri literati, qui sciunt,ac docent, hiciunt. Istae uiatit clauuae sigillo, id est, scientia sine vita, desideo

Ironis ditur eis. Vnde August. lib. medit.c. . Abs te sapere est desipere, te verbnosse, est perseere stire R A ergo sapientia est, .ud: Deum, de eius praecepta , ac verba cognosennus , eun que vener mur, ae diuinas personas colimus, ae cognoscinuis Deus vero ficis nostram variis tentationibus riplorare solet , ut sic probati in patientia integri ab eodem coroncmur his, inquam, donum Dei cst, ab eodemque postulanda, sicut testatur Ecclesiasti Cap. I. Omnis silentia a Domino Deo est a quo Salomon eam consecu-j. u. tus est. Ipse d.it sapientiam si pientibus, .Philosoplais;acaseias, S lλau-Dati. x. lus e .ini inter dona Spiritus sincti enumerant. Ideoque August. lib. desina ε' ι .lurad gratia c. I 6.ait.Non solum adimpletionem praeceptorum Dei puri

dere ex gratialibero coctieranis arbitrio , verum cadem nosse . intelligere Curem, inquirimatur, ut accipiatur, si abhomine est, ut habeat 3

cui si ei si A ros se de tonansionibus filiorum Israel manca Δ: rit Alexiui si se Adoratio ne in spiritu, & veritate. Si enim ad cog

mistendas omnes veritates naturalis eoilecti simplas sine admixtione erroris, necessaria est aliqua gratia, ut ostendunt Theologici . a. xl aomquanto magis ad cognosccnda praecepta Dei ino autem verba Dei scripta non cognoscamus stare Dei adiutorio, ostendit Bernar. lib. de vita solitar.dicens:Quo spiritu Scripturae factae suci

93쪽

dui siue etiam-al iam imitto aruit itan paras , priuium ora Domi num. Donune Iesu Christe aperi aures, ablue oculos cin dis mei, atta etiam,c intelligam, & faciam voluntatem tuam Pietati itaque in primis stilitendum, irc cibus iii cumbendum est iis etiam, qui se lucris

M.ti. s. v. ut 44,Myetro post consessionem dictum est Gom, ---ubi inieramin, Histimoclis Et Irme lib. 4 eap. I. .m in is in nemo potest, nisi Deo Leeriter; de Gregoti 1. Moral. cap. a. Devir in multiam profici tibiis parum de se aliquid sensibus nostris aperit, si tamen dici in illo parum , vel aliquid potust. Facit S illud August. toti r petitum Trinitas beatissima sibi sola nota est. Et Iinhilo lib. de praemiis,&poenis Solem liti ne visibilem mim alia re , quam Sole plo adiuti cerniamus Lucis alpectum nonne luci debemusZAd eundum sane modum etiam. Dcus per te ipsum ill ultrat fui notitiam, cooperante neminc, quod ea res ςxcedat vires omnium.Proinde August.Soliloqui cis Semper caecus fuissem,nisi in tu illumina Messe 16 scis tum in λα--ritas intelligendi , dis mendi acumen donum tuum est. Cum igitur ex nosti istantam inopiam patiamur, A ad tam multa indigeamus sapie xii, necessariumnobis est eam, Deo summis precibus postulare rumquiremedium non quaerunt suae egestati digni sunt qui ineata stam si αψixit Aisustinui libin Natur κω v c dii

minecliuinitatis, utitur, qudd omnia tribua: idque dixi mulodibo desininiis seeundrun naturam coituente modare, imo ipsa natures est

virinquod prosequitur D. Thom i contra gent cap. 39 ubi ait,liberaliti talem elle virtutem maxime propriam Dei, quia selus se c&nunicat, Quesens bonitatis.Et Aug.traist ij.in Ioan Deus tibi totum es Si esuris, pa- is tutis est,si sitis,aqua tibi est, si in tenebris es. umen , si midus , immo talitate tibi vestis est. Et Bero. Serm. 3. de Circuncis Totus mihi datus, 8e totus in meos usus expensus;& Ser. 7.in Cant. Non est, qui similis sit tibi, munerator copiosissime, remunerator aequissime, eratis respicis liv-

mi , misericorditer saluas peccatores. Quibus rubet lilial semii ad Tryphonen .Et Chrynionum ire in ad mmmo Ambrosilitiai L, ExνEa nar tem ciumst.lium, in s . iurum liberalita

94쪽

tem qui prior nobis semper est in donis nulla ex parte nostri expe stata ratione Quis pro dignitate, ait, admirabitur communis omitium nostrip tris liberalitatem rcuin nullum adhuc bonit rei specime prae se ferret Manti minat Deu beneficia accepit. Neque enim dimidiatam illi dedit retitu soliti Mi , ncque a pluribus in nere iussi ac Cereris siuhsed par eici nimii Huae j voluit ab unoselo ligno abiit ater UM Graiis, ut pia nulliu is sum se face--, imura via morum ncsciolum authorem cognoscere posIeLSicut alitem in reconditis diuina praedestinationis mysteriis Patilus petiitus carcutiens ad citu inas sapientia Dei diuitias rccurrit, sic e nos in diuina af fluentiae peliago omnes capiente lac bemus recurrere ad diuitias diu illa li- --beralitatis, non enim aliunde vidcturimanare haec in omnes affuentia,

nisi ex se nis diuitii nil l . MUMMURAVERAT ingratiis populus mst Moysem di Aaron, oui allium potia Ἀωcepc,quisa coclum' grare malabar, si ut eleganter laquitur a crinil lib. conii Psy aucos cap. s. olens sese diuina libera

litas ipsorum orati aliunde allato replere,& obturare coelesti, dixerunt Moyses,& Aaron ad omnes filios Israel: Mane vide, gloriam Domini. He-hraice habetur,diuisia Dastrum: is enim alius pro gloria duceret, pessimae genti,4 populo nequissimo cibum, Si optimum, eu afllitenter ministr.ire, nisi is,qui diues est in boni x , qui nec diminutionem in bonis patitur,

Dixi et Dominus --braha.7ibi , --ρ μι---ura veta cimsi . - possessumem simile um, Om -- DUM. Vbio Grysost homil. 3 9 in ino inquirit, quid Lec ultima vecta significent Quid est , inquit, me. Deii 4 respondet. Multam in eorum curam habere inundam &meum subsidium illis praesti 1; vis&Gmaim bonit - ven ii, Dei libet a tem in homines apertc probat.

Jesu dis Ubms iste, 6 exi ab eo: exul abiti, nihilque illum nociat. Dissicultas hoc loco est, quidnam significet verbum illud per . Multi multa dicunt. id n'bis vi tui cor να tius, perditionem uiamhoc loco vocare daem

η- φερ' unplius avrmittatur nocere mortalibus cnec enim ali

clamitus inter poenam eorum daemonum , pii in ad ysso agunt, ace nuqui in hoec abre, omites squidem diuina carent visione, dc More torqueam tur, Mi hoc sensu perditi iam sunt usque Mediamen oderiint homines,

d salutis eorum torquentur inuidia, ut perditionem suam pulcnt, pri dicent, si eis nocere prohibeantur. Licet autem Dominus Iesus venisset . . pcrdore daemones , de eorum in homines, praesertim praedestinatos, imperium abolere, non tamen statim , sed paulatim id effecturus erat, completuriis in die itidicit. Nec primaria ratio veniendi in mundum si urat dae

95쪽

H D ergo poli is audia inis elegantem hiihi, Mi expositio in ami riviaib contra Marcio c. r. increpuit,hiquiti illum Iesus, plane ut inuidiosum ac in ipsa insessione petulantent,o: math ulliuntem, iuri

Reeeisit summa gloria Christi, si ad perilitionem daemonum venistet, non notius ad homilium salutem, qui nee dissicipulos de subactione spiri tuum,leddccat. licta salutis gloriari voleba sic ine.Qine verba ostendunt

Dei natur u . a. icit in talem ad boni, potius largienda promptissimam, noriad' cn.im altalti .iari infligendam qtii enim lit omnibus a iuuenter mori nisi Pro uocitus punies eoaillieit s ii id olti' dit aperte id , quod Christiis '' miluis dixit Dasa est mih -nis pote las incae o, is in terra. Eimtes ergo docere omnesgente occ OA cressideri, barn ussinis, tiruerat qui ver, screari ition mulsimn bi vides, potest item acceptam,in hominum silutem impendi s extu silutem promittere , condemnati em ver , non iiiii prouocatum inci edulicite minari ii ita si per in hac asthicliadi tritia liberalitatis ad notare libet,esu quod Dei beneficia,quia magia illa statim testatur diuinam arῆitateniostcndimi. Pro luti rescit ille locu ς iam dicitur: νuιm um est regi, quod bene fu Do n. s Obededoλη. oriri.reiu , propter Annim Dec. eteni in illo modico tempore, uo Arc. in do in Obededom crodci ii in cli prolem cius Deum Maltiplic illi , fructiis insuper agrorum S iumentorum ,

omnem sebi talitiam eius, dedit teque illi hilaritatem dc salutem, ita Vt in omnibus rebus ipsus apparuerit augme im, Inquirit ergo iam Abiu ibi l. l. qiii modo olabant 'iux ista benedici esset propter Arcamyxe pondet, quhd cognoscebatur ex duobus Prim ex multitudine sua, nam licet alias homines augeantur in bonis, sicut communiter accidit, illa ferretenta furit parma, v l non veniunt accumulata , inobededom

aude venerrint magiis bolia qualia non solent accidere communiter: deinde 'tria ali clua , accideririat bona, qu e in nullis hominibus , vel in raris is lunt, ex tuo apparebat non venire illud ex communi ortuna, sed ex speci.ili Dei in unc re. Vnde iam colligimus ea bona,quae a Deo prΟ- ueniunt, sc in magnitudine, k in Malit ite diuinam testari inluentiam, escliberalitates n.

Pos, va auten Fulmiuius in proloso librorum ad piloni hane Des in donatisi affluentiam iace, liquit, imis est Dominus noster , ut donando debeat ac quanto magi donat tanto magis eum debitorem esse non pigeat Pro inia rencit ille lacus, quando postquam Deus sitientem populum percumone vi ad petram satiauit ac ι is Amalach -

'nabat contra silio uniet ivitque iurisis ad Ligue. Pi igna contra Arn.rlech I cras ego 'od 7. ab invertice collis,krbens virg. ζm I9ra in manu mea viai p.1raphaasi , Chald per explicatione addit,virg.tm. 3itafictasunt racula quasi vellet Moyses sum&do virgam in rminu , ipsa propositione acceptorum beneficiorum,qua PCr

virgam diuinitus facta fuerant,Deum obligare ad fugandos, debellandός que hialas Istaei, iiij itidem arte usus est Iaco dum timens si atrem volens ab eo diuitutus eripi hoc ab eo postulat inponendo numc-

96쪽

xando, quae a Deo acceperat beneficia. In bacula, inqiiit, meo transiui randa n ny-- cum si bin turmu reginaeo , erue me de manu fraim mei Dau. ConlΗ-

tuit Iacob Deum debitorem sibi in ea occasione subueniendi, ex beneficiis,mia: iam a Deo faretur accepisse, donando enim dessito constituitur quidonat omnia menter. Osia uor hancDei bonitatem iriquod optime notauit Abulen. in eo quod Dauid in expeditione,qua secit contra inobedientem filium Ab filo,

mstanti iuva portam polymiasiue pertur Uuas egrederetur remem , milieni, raecem Ioab, Abisah Hethra kem .Seruate puerum Abssi ubi in Id braeo est, Aganssue,ves semeritesuper Absilonem. Vbi Hebraei exponunt noluisse a auidem, ut milites contra Ablatonem cum magno impetu irent. Sed cur quaelo lenitatem praeceDit,cum eum ut communem hostem aggredi vult,& ineum exercitum instrisit, re expeditu vel cur fucendum piaecepit ante congressimuQuaestioni satis e Abiit'. David, inquit , erat certus de victorias ni Seddicet aliquisonderi, siderat certus re a. rs.s dendum,quM Dauid oravit Dominum, ut insiluaret cosilium Achit Hiel, sic fictum est:dicitur enim in sacro textu, qud nutu Dei dis . sipatum sierat consilium Achitophel, quod erat utile vi ideo sic conlid

Dat David, quδd iam in omnibus,quae erat contra Absalonem,Deus exaudiret eum,primum namque beneficium pignus carierorum 1equentiu erat H i, c iam est quod ubi vim videtur inferre Deus opt.max quando sese m omnes summe liberaliter non diffundit. Quodnotauit GuariSerm. 3.

de Annunt hisverbisomnium humanarum infirmitatum, vel iniuriarii, quas pro nobis pertulit diuina dignati sicultemporummam , sic etiam numilitate με maximam existimo , quod in utero nouem mensium rem .pore Maiestas illa incircunscripta pali est contineri, quando ita penitus semetioso defecisse visus est. Tanto tempore nihil illa sapientia loquia

tur3 nihil illa virtus manifestum operaturZnullo signo Maiestas,qim clausa latet,proditurὶNon sic in cruce, Me.Vim enim sibi videbatur interre, dum se non amuenter communicabat, nec pretiosum, imo infiniti Valori i sanguinem largisIim effundebat pariter cum vita. CONFIRMATVR insuper haec diuitia liberalitas ex eo quod nota

uit Plutaresti causeta es lib. i. depcinarae imagines scilicet, quae ab AEgyptiis decernelauitur diis,lis,nossitisse,non lapideas:quia lapis duius,

de inminuosus est, nec etiam fuisse aureas , aut et genteas,quia sunt col res terrae sterilis, instaeundae. Et de Cyro, qui adhuc vivens ut habet Arrianus)a Persis,&Medis Deus habitus estu er Xenophon, instante

morte, iussisse ne in aureo,argente6ue loculo conderetur, sed terrae mandaretur, ut etiam mortuus simul cum terra si uctificaret, ne id quod Deo naturale erat,nempe dare, prodesse in morte amitteret. Cumque hi vel

in media caligine cognoscerent Dei affluentem liberalitatem, quid mirurum si Iacobus dicat Deum dare omnia amentor

97쪽

admodum ille volebat , lethales febrium morbos, sed, cibo tuae potc. statis exesui st: quam superabundantiam gratiae etiam in illius paralytici curatione Dominum legimus eisidiarices langoris sui tantum quo corpus fuerat resilautum,remedia potirenti, inue prius ingerit sanitatem, deinde corporis. Videndus etiam Berna qui hoc in patre misperditissimi sic pro- bauit Ser. contra vitium ingratitudinis. Prodigus certe illius ad filiorum

' mil. io.ex variis in Matticum ponderat,Dominum absoluisic seruum munto debito obstrictum,qui sistam dilationem ad solutionem postulabatalici est Chrysin dilationemperiit,hic inino remisit, plusq; impetrauit ille, risi , qu inriticio su exopter&Paulus aictar somnia pi are seperas m

Line piam VH , - cui inm. Nam ne cogitare qui mi es tanotum quantum ille paratus est tibi largiri Ne te igitur pudcat, neve erubescas,imb erubesce quidem propter peccat.i, sed .Hieme dcl percS,quin PO-tius accede, ut Dominum tibi propitium reddas,occmionemque illi dos per remissionem peccatorum clementi .im suam create decl.Ir.indi Qu i si timueris accedere,impedivisti ipsius holui.rtem,taldissimae itu cius benigiurati quantum in te ruit, obstiti M S i vero causamistius affuentia requi Mnuli uri aliam eo modo quo in Deo assignati potest,inuenies, nisi diuim bonitatem suu ipsius diuitiannamque libenuitas iuxta Basil. rcς breui. resp. 1i .cst quando quis etiam non requisitus,absque prae duimus mutilis,laia sponte,& voluntate etiam

ingratis benefacitaex parteque hoc aslcquutus Senoc .dib. 4 de Bene α 3. dixit; Nun Deo dandi benesici emba est. Sinaili. h. ibet c. .& lib. s. ubi docet Deum cum sit natura beneficus, praeliare nobis non solii in ea , quae perti-aiciat ad nec cilitatem, sed quae . d voluptace,quod dixciat lcgantiuS D. P.Milus aulaim. . .quipraest in naus abiμά. omnia a Mendium. Quod potcst explicati ex Aug. liciale Doctrinae liris .c. quod Deus nobis tribuat teporalia, spiritualia;temporalia quidem ad Hendum si ritualia ver aeter

98쪽

ς IV. Imitatur De naturam beneficus homo.

-- coierAMDei in donando amentiam imitatur beneficus homo. ANihil enim in diuinum liabet homo, quam beneficentiam,sicut d cet Nisianaenus orat. 7. Lice inquit,tibi nullo labore Deum fieri, noli

diuinitatis consequendae occasionem abiicere.Et orat L , .Fac calamitosetis Deus Dei misera cordiam imitando. Et Clcmes Alexandri n. a. Stroniata reuera imago Dei est benefacies homo. Quod proscquitur Chrysoli latam. 7 de eleemosyna: tu probat rheodoret clii eth. 2 O in Gl nes duna qu.vrit; qua in re consistat ratio imaginis Dei in ironiane, ad quan dicitur creatus. Quemadmodum,ait,Dcus longanimis citi ita homo Ionganimi scita-bet se ad imaginem Dei amque imitatur per beneficentiam , liberalitatem.Quri de re niuit habet Philo lib. de creati Principis, libaeo Iudiace,lib., legis allegor docuitque Diuo se . , de Collectiis, ubi ait:In a liotiun invigentia materia vobis data est diuina bonitatis imitanda , ut

per vos etiam in alios diuina beneficia transirent.HEmque habet Se id de Quadrag Sc Hilar. in c. Lo.Mait ad ea verba. Sicutgratis accepimio: quod ictiam agno iut Tullius, dum oratione pro Quinto Ligario ait Honuntia Deos nulla re propius acceιιιιm,quam dando , nihil habet surru messio , quam ut fossis reo natura melim,quam ut velis seruare quamplurimos.

I s igitur homo qui aliis beneficus non fuerit,nec in eos contuleriti nescia,nec homo sese censendus est,s ustrique in mundo est exiissiman dum de illo est. Ad cuius rei confirmationem facit elegans locus, perti. lib., in Gerucis ubi tuaerit cur Sam quatuor mutuli lint clementa, nis,

aer,aqua D tetra, haec duo tantum; sc torram, aquam, i raptor sacrae historiae suis nominibus caprosterit, aerem no proprio, scd tenebrarum nomine lignificauerit, ignis vero nullatenus meminerit Videtur ergo sentire propterea acrem alieno nomine suille nuncupatum,clura una tantum lux ex eo prcidii trat vero aquam δε terram implicit romini nata , quia pluribu rebus producendis materia submini iti aruiu ignomicro ui 1 quam nominatum,quia nihil ex eo productum memorat lacer textus.Aid

ergo pertusconstat quia de te misistis, quae erant super faciem abyssi, hixe salsiactante Paulo, tam dicit,' - , φώ elide inrisu rem l ndocere, eluxit in e usibiu nostris. Non est, in tenebris, sed de tenebris Deus lucem splendescere dixit. Porr5 de terra, aquis soductae sunt

omnium specios rerum,qitas nouimus.Solus ignis, licet gigru, linous terrae, de aquis cooperetur, nihil tamen ex ipso gignitur, ' proinde de lio elemento non iniuria siletur,quasi frustra in mundocile cenicatur. Si id ergo elementum . quod Carteris rebus ru in pro fili quasi non lit. Dco pr. teritur silentio, ne illius aliqua fit mentio,quanto maiori ratione ille homo

inutilis censebitur,& quasi in sit reputabitur,qui oblitus Dorsimilitudin bene tendo gerit, in subueniundinini prodest,adiu siue estia a SE

99쪽

sai AH tum est, ut iam homines non Deum velint imitari, sed

eos, qui simul cum Abimelech ad Isaac venerunt, ut contraherent mun illo amicitiam ad quamconciliand .im hoc solun proronitiat Nihil tuo--n--υ ηα --duιω-LVbi quidam ex recentioribus dixit, ronum misericordia, Him non quantum valent, nocetit. Proicnctaeso ei ducunt, nullum malum intulisse quae etiam est misericordia, beneficetitia nostri temporis satis namque bene licus censetur homo , qui nullum malum inuri, nullumve bonum ausuri. CAETER v M, sicut dixit D. Leo Scrm. i. de Dianio septa mensi

rum est non auserae aliena, nisi largiaris S propria. Et Chrysostam nimi i6 in epissi ad hec Mihi nihil secere, hoc ipsum est malum sacere.

Ideoque in iacra Scriptura Sancti vocantur benefici, ut patctex Psal. 4. ui quia mirificauis Dominus Sanctiιmsii 4 ubi vox Hebr. ea significatis et , de misericordem.Et Psalo. 44. Sancti tui benedicant ilia, ubi Hieri tramstulit ,msiricordes Soli enim ij, qui diuinam liberalitatem imitantur, Sanetorum nurnero adscribi polluui , merentur. Videndus es pro hac re Chr3s homil. at in I ad Cori tuli. Iani hom. ς. in dit ciccntes . Stra-bi lib. m. bciae dictum Si hoc, homines Deos imitari, quando bencsec

sui veri Virgil.Ecloga i Caesarem Deum suu appellat proru bcnsficium.

g. V. Diuina liberalitas nulli omnino deest.

NO, est omittenda ea conditio diuinae liberalitatis: quia scilicet omnibus absque personarum acceptione sua bona largiatur , id quod

ostendit Christus Domi tuas in parabola illius hominis peregre proficiscentis, qui vocavit seruos suos , eisdemque tradidit bona ita , afluientcr quidem omnibus donans , qualido nec inutilem infitiet tiolum seruun praetermisit 'uoditi unionderauit Hugo Victorinus lib. de opere trium incrum c. s. dum quaerit, cur cus plura venenata , inutilia homini

condiderit, eam tamen in eius utilitatem uniuersam hanc rerum michi nam extruxiste videaturirespondetque:Deus etiam illa creare voluit, Quehumanis usibus necessaria non esse praevidit:si enim sila necessaria tribu ret, bonitas quidem esse sed diues non esset.Quod etia in elegate pros quitur Philo lib. i. legis allesor.Benigitus, inquit, cum sit Deus, largitur

bona omnibus,etiam ia5 perlaetis, inuitans eos,ut aemulatores virtutis,ἔκ-que participes hant,oltcntansque immsias diuitias suas, quod sufficiat etialiis,quae non magna utilitatem inde capiunt quoties enim pluit in mare, soles producit in locis deiertilIimis, tenue, asperam,sterilemque terram

100쪽

riiam tamen es committit, eumque ad Apostsatum voeat, ne ei desulse in aliquo pro excusatione afferret. Notauit hoc A mbros. r. Offciprum c.

g. licens:Interducoccim Apostolus cst cicctus, octilos pccuniatum. qua pauperibus rog.lrct, conranislo habuit, ne vidcrctur ivliCnorusia quali egcnus Donii inim prodidiste S ideo , ut iustificaretur in o Domi arus,liaresci contulit. Etenim sicuticiae aduertit Senec. 2. cicincta iis, c. 3 2 mn est migmammi beneficitum dare, G feruere, huc est, magni animi, Urper.

aere re videmtus pro hac re Clemens Alex. i. raedag.c. s. Hiis etiam probavi: Theologi,diim licum,Deum semper ita se gerere cum hominibus ut neminem iis relinquat, quin iuxta sive prouidentiae dispositionem cor eius tangat , ita ut posit homo cooperari, o se disponere, vel ad remissi cutem peccati,vel saltem ad aliquam maiorem gratiam, qua paolatim perueniat ad ultima dispositionc. Et Cocilia definiui sepe in

hac vita dari loci minitentiae agcta,ut patet ex Cocii Lateran .c.hrmiter. de summa Trinit.ue,& sumitur ex Concilio Tridentino selfi . seu G. cap. i Orig. lib. . in epiit ad Roman ait, Deum etiam Pharaoni non defuisse. Et August. epist. 9. quaest a. ait Voluntas Dei nunouam in hac

vi desiniustitiae , pietatique mortaliuni Qii Aletiam liabetis de Poenutentiae meaicina cap si liabetur nomineriusdem Augustini ib. de λα--stinat oc Grati, cap. s. Chrysessi hom. de LazarΟ,Greg. 7Mors.c. os iri tandem Deum omnibus velle natam uenter tribuere, id quod pulchre notauit Chrysol. Serm. 6 in eo quod Christus Dominus

Laetarum uiscit .uurus lacrymatus est. Habct hoc, inquit, natura corporis ..humani, ut producat lacrymas vis gaudii, Vis moeroris Hinc est, quod Christus non dolore mortis, sed illius laetitia recordatione lacrymauit. qui voce sua voce una omnes est mortuos perpetuam suscitaturus ad vitam , fremuit spiritu ,δ totas viscerim commotione conturbat, quia

adllucibium Lazarum, non omnes mortuos suscitabat. Viden igitur fialicui deerit,4 qualiter omibus amat, qui lacrymatur quando unum , non omne, quod tamen aciet ad vitam reuocati

Nil mirumquMdet omnibus affluenter,quando mensura bonorum, quae nobis communicat, est bonitas ipsius, sicut dixit Philo lib. de sacriticio Abelis e Cain Merith proinde David dixit Psal Ioa qui malu'sios i=ι misenationibu 3, quia nussus 1 aduertat, se liberum aliqua ex parte, aut ratione inueniet a diuina liberalitatic quae omnes circunquaque, Massi n- altringit, amplectitur , de perfundit.

tareis tiberalitas beneficiam commemorat, nec expro M.

Q c, Ni A, diuinae liberali totis proprietatem in eo positam rex acobus , M collata beneficiamus iuni impropero, ne ipsim aut quia det poenitere videatur, aut lucrum quaerere,. aut accipientem pud te afficiat. Dic est quod is dixerit sit 3 3. 3π Martinum a inna sic