장음표시 사용
161쪽
DE IVS ΤIFICATIONE, is nostrum Iesum Christum, in vera poenitentia, ac abc,petamus,ut ipse in veritate sua nos dirigat sine enim ipso nihil possumus. Qitare Iohannes hortaturn OS,I. Iohan. I. Si qUIS peccauerit, aduocatum apud
patrem habemus, Iesum Christum justum,&ipse est
propitiatio pro peccatis nostris, non pro nostris tantum sed etiam pro totius naumli. Nam sic ofiteamur, ut idem dicit . Ιoh. 49 peccata nostra fidelis est Sciustus,ut remittat nobis peccata nostra,& purget nos ab omni iniquitate. Et alta mente sit reconditum dictum Domini apud Egechielem: Vivo ego nolo mortem peccatoris sed ut conuertatur&vivat, Hare breuiter dictauia de necessariis sanctorurn in hac vita exercitiis,quae pertinent ad tertiam pani-tetitiae partem. quae ut cum fide cohaeret, ita βdeicertissimum indicium est. Nemo seipsum fallat, sed sciat ex fructibus arborem cognosci, bona ne sit an malarnemo Christianum se iudicet, nisi qui Christi&doctrinam sequitur, cimitatur exemplum nemo se multitud me peccantima excuset, unusquisque enim suum onus portabit nemo polliceatur tibi longum Vitae tempus , ac propterea poenitentiam differat insanus,quia incertus est euentus nemo iram iusti iudicis prouocet, thesaurizat enim tibi iram in diem irae: Si quidem ira Dei magis magisque procrastinatione poenitentia' prouocatur, quo malo nihil est homini periculosius Sit ergo qui vere sapit,& Christiane viuere decreuit, memor dicti sapientis: Qui periculum amat,in illo pcribit. Deus, pater Domini nostri Iesu Christi, nos suo sancto spiritu regat, is flectat voluntates nostras ad veram teriam perpetuam obedietiam erga se pro pter filium suum Dominum nostrum Iesum Christum. Huic uni isterno Deo patri, & filio, &spiritui fandi, sit honori gloria in omnem aeternitatem Amcn.
162쪽
STANDA, OPPOSITA SOMNio persectionis spiritus Anabaptistich tria
bus comprehensa quaestionibus.
' uena It vera obedientia Deo praestandu' ualis esse debeat obedientia,ut Deo placeat, oesia Dei culimp
uania esse posit obedientia in huc itat
ιὰ ea obessientia Deo praestandast:
Eo mandata Nam obedientia est mandati superioris prompta&debita executio. Vbi ergo non est mandatum Dei, ibi neque obedientia erga Deum elise poterit. Atque haec sit regula,ad quam tanquam ad Lydium lapidem
omnes humanae actiones probentur, utrum ad obe-ἀientiam erga Deum pertineant an non ZObedientia autem Deo praestanda, est fides elaobseruatio mandatorum Dei. Nam haec duo mandat
163쪽
DE OBEDIENT DE PRAEST. issoculi reii respiciunt fidem. 1. Parat . 1 C. Credite in domino Deo vestro ec securi eritis; credite Prophetis
eius,&cunc' aeuenient prospere. Haec fides duas habet partes. Vna est persuasio mentis de veritate verbi Dei Altera est fiducia cordis de promissione gratiae. Illa potest esse in diabolis, Min impiis hominibus: v- traque simul coniunctamiorum Dei propria est .Hqc fides ideo primo loco requiritur, ut prompta sit obe- o II Aientia Praeparat enim fides cor promptum red-lci dit ad obedientiam reliqtiam fide si quidem, ut est
d. a. II. 9. purificantur corda Nam quicquid exim- puro corde manat,impurum esse necesse est. Quare Deo puri limo placere nequit. Atque hoc est, quod Paulus Heb. 1 6.ait: Impo inbile est placere Deo simis Deside Fides itaque est mater obedientiar. Ex ea e- nim&nascitur obedientia. cum ea crescit, ut infra dicetur. Quod autem obedientia ex fide nata,mandata Te inti debeat, probatur Deut. ia. 3r. Quod praccipio tibi,
hoc tantum facies nec addas quicquam, vel minuas. Deut. c. 3r. Custodite&facit quae praecepit vobis iis Dominus Deus. Ezechielisi .versi 8. 9. habentur haec duo dicta. Primum, Inpre ceptis meis ambulate, ratem iudicia mea custodite&tacite ea. Alterum, Nolite ambulare in praeceptis Matrum vestrorum. Horum
m inde materia obedientia: Deo praestandae agit. Inii a praeceptis, inquit, meis ambulate Sunt autem praecepta Dei, quae ipse Deus in Decalogo nobis comendat. Haec quia in Decalogo memoriae causa breuius proponuntur fusius explicantur Prophetis&Apo-i , tolis, S continemur omnia sub lege dilectionis Dei D proximi. Posterius interdicbim continet an praeceptis patrum vestrorum nolite incedere. Haec pra cepta ruerunt traditiones μέλλομμὶntes a patribus illam; tilbis cultus gratia excogitata: id quod Dominus testatur, Matth. 3. 7. tali rame colunt docentes doctrinas
164쪽
xs NM C. EMMINGIV s&mandata hominum. Peccant igitur utrique, Milli qui mandata hominum tanquam regulas cultus diuini obtrudunt, hi qui illis obtemperant illi superbiae hi temeritatis crimine tenentur; utrique turpis defectionis a Deo reisunt. Qui ergo mandata hominum faciunt cultus gratia, non Deo sed hominibus obedientiam contra interdictum Dei praesint. ex quo facile iudicare est, quid de Papisimo iudicandum iit. Porro quia omnis obedientia debita originem trahit ab obligatione aliqua, hic sciendum est, quod quintuplici obligatione&vinculo iuris diuini adobedientiam Deo praestandam compellimur. Prima, creatura obligatur creatori ad obedientiam. Hanc obligatione cernimus luce naturali. Quid enim aequius est,quam ut creatura sit grata creatori, a quod estri omnia habet Gratitudo autem haec posita est in obedientia erga Deum. Secunda, seruus iure diuino obligatur ad obedietiam praestandam suo Domino. Malach. I. s. Seruus honorat&timet Dominum suum, idque eo magis, quo maior est Dominus, quoque maius imperiumvid ominationem habet Adde, quo Dominus est clementior seruo suo, quo plura beneficia gratis in illuco seri Cuergo Deus sit Dominus clemetissimus, liberalissimus,&omnium maximus cuius imperium extendat se ad omnes fines terrae,merito homo ipsi obedientiam debet ut Domino. Tertia, filius iure diuino&naturali obligatur ad obedientiam praestandam suo patri. Sic enim lex habet Exod. 2 o. r. Honora parentem. Malach. i. 6. Filius honoret patrem quod si pater ego sum, ubi est
Quarta beneficiarius iure diuino,naturali, ciuili obligatur benefacitori suo. Quia ergo nos beneficarii Dei sumus, a quo habemus vitam facultates&omnia bona spiritualiaci corporalia, prosecto maxi
165쪽
DE OBEDIENT DEO PRAEST. 3s mam obedientiam illi debemus, qua nostram deci
Quinta, obligamur Deo ut iudici ad poenam, si Deo noli ro, si Domino nostro, si patri nostro, si benefactori nostro debitam obedientiam non praestamus.' Has quinque obligationes in hunc versum includere soleo: Erit eius, e I dominus, pater F, largitor, sustor.
Debemus proindeDeo, ut creatori cultum,VsDΟ-mino timorem, ut patri honore, ut benefactori gratitudinem, ut iudici patientiam.
statur obedientia, dicamus,ut intelligatur, quomodo obedientia nostra Deo placeat , fiatque cultus ei gratus Caiphas pontifex,&Cornelius aulicus, terque dat eleemosynam ex mandato Dei. Hic si opus exte num sipectes, discrimen nullum apparet aeque enim bonaui, sum attendis, est Caiphaeqtia Cornelii eleemosyna. Verum, si rem adiudicem Deum referS,maxima est dissimilitudo. Nam Cornelii eleemustia a Deo placuit, Caiphae vero minime. Illius enirn eleemosyna fuit sacrificium Deo gratum huius autem eleemosyna fuit foeda abominatio coram Deo. Cur ita Quoniam Caiphas dat eleemosynam manu ran tum, non animo nisi tristi,& fine malo Cornes uis dat eleemosynam non solum manu prompta, sed Jc animo hilai4,4 fine bono. Si quidem in omni opere bono requiritur totius hominis cola sensus conatus, videlicet mentis affectus,voluntatis quς hic animi vocabulo intelligo vi corporis. Nam cum homo totus sit Dei, obedientia quam requirit Deus a toto ab omnibus partibus totius requiritur. Is ergo
166쪽
Deo obedire censendus est, citii totus obtemperat, Dimo&corpore , partibus omnibus animi co poris Debent igitur anima corpus, utriusque omnes vires conlentire simul facere imperata. Quod cum iit, pulcherrima harmonia emergit, quae dicitur iustitia, quae recte delinitur congruentia metis,asreetitum, voluntatis Mactionis cum recta ratio. ne Est autem homini pio recta ratio, quae verbi Dei regulam sequitur. Breuiter obedictia vera est,quando quod imperat Dominus, fit ut illud vuli Dominus feri. Quomodo autem illud velit fieri, iam in generedi etiam est, quod nunc apertiusvi distinctius declarabimus Saepius dicere me memini, causas efficientes&finales qualitatem actionibus nostris modo imperat e sint9 cociliare. Caus cssicientes bonae actionis sunt fides expers hypocrisis, mens recte docta, affectias purus voluntas prompta, conatus corporis. Huc pertinet votum Pauli . Thessis. 13. Ipse Deus pacis sanctificet vos totos ολοπλωι hoc est, omnibus partibus absolutos integer spiritus vester, anima& corpus inculpate in aduentum Domini nos si Iesu Christi seruetur. Vult ergo Paulus, spiritus hominis sit tinteger, hoc est, mens hominis in solum Deum fera tui sententia cogitatione, ut anima appetat,amet, desideret quae Dei fiunt,ac in illis acquiescat, eaque tueatur; t corpus corporis membra omnia sint instrumenta iustitiae. ita vocabulum ολοονρον ad illas tres partes accommodo quas Paulus posuit. Finis
principalis est gloria Dei, tametsi multi alii sub ordinati fines accedere pollunt. Cum haec tria, fides, gl0ria Dei,&mandatum opus, concurrunt, opus sic factum, cultus Dei censetur. Est enim cultus Dei nihil aliud quam opus mandatum a Deo, etiam ex fide in gloriam Dei principaliter. At si unum horum trium excluseris,opus non est cultus, vivi pledidum xsian ctuin appareat hominibus.
167쪽
DE OBEDIENT DEO PRAEST. rues porro, quoniam, ut diximus, plures fines piarum actionum eis,poslunt, breuiter praecipuos recitabo, qui simul ad aedificium Ecclesie concurrunt. Primus, ut fideles sua obedientia glorificent D um .in hunc enim finem dic vitiis redempti sumus. Ela..ue 7. Omnem, qui vocatur nomine meo,in gloriam meam creavi eum, formavi eum feci eum. Ideo Paulus ait i. Cor. Io. si omnia in gloriam Dei facite i Cor. 6. zo Glorificat ' Deum in corpore vestro,&in spiritu vestro quae sunt Dei. Dicuntur a tem opera nostra fieri in gloriam Dei, propter quatuor,videlicet,obedientiam,consessionem,imitati ne mec aedificationem. Secundus,ut nos patris nostri Dei,statris nostri Iesi Christi,&sanctificatoris nostri spiritus sancti ch ractere circumferamus.Pater nosterDeus est sanctus, benevolus& beneficus Frater noster Iesus Christus est sanctus, benevolus de beneficus Sanctificator noster S. sanctus est sanctus, beneuolusvi beneficus. Nos ergo vilegitimi filii Dei,ut veri fratres Iesu Christi, ut sanctificati et spiritu sancto, simus furchi mente, corde corpore, benevoli affectu charitatis erga mnes, praesertim erga domesticos fidei, beneficili beralitate leneficentia non solum erga membra eiusdem corporis Christi,veru metia erga alios quoΩcunque, salua pietate. Tertius, ut fideles testentur se Te socios castis morum Angelorum in caelo, qui Deo obediunt sincere absque omni simulatione Horum exemptuni vult Dominus nos imitari pro modulo nostro, cu iubet nos orare: Fiat volutas tua sicut in caelo& in terra. Quartus,ut fideles declarent se esse socios omniviri timentium nomen Domini in terra, cumDauide, qui ait Psal. is 63. Socius semomnium timentium te; dicustodientium mandata tua.
Quintus, ut cum fideles sint templum Dei, osse
168쪽
ε. NI C. EMMINGIV srant in eo vitulos labiorum in thymiamata precum, ornentque cornua altatas frondibus Sc floribus obeadientiae hoc est, ornent ministerium, adeoque vitam fiam totam sanctitate mones late. Sextus , ut fideles opera bona habeant tanquam. N in Christianorum militum militantium sub vexillo Christi victoris Diaboli, peccariri mortis. Septimus, ut bona opera sint sulcra bonae conscie-tiae, quae fidei propugnacul est, ne ipsi patiatur naufragium. Atque hoc est quod Paulus vult I. Tim. I. cum ait: Milita honestam militiam,retinens fidem Sc bonam conscientiam. Octauus ut alii invitentur exemplo nostro, sicut scriptum est Mat. i. s. Sic luceat lux vestra coram hominibus,ut videat homines vestra bona opera, glorificent patrem vestrum, qui est in caelis.
Nonus .ut praemia pro milia temporaria dc aeternaeonsequantur. Nam pietas, teste Paulo I. Tim. q. 8.habet promissionem praesentisvi sui a vitae.
Decimus ut coram omnibus creaturis protestemur, nos elle hostes Diaboli , membroru S Cperum ipsius. Quemadmodum ipsi membris omnibus operibus eius renunclauimus in solenni voto, quod in baptismo secimus. Cum ergo ille est impurus, malevolusvi maleficus, cim puritate, malevolentia& maleficio delectatur, nos ut filii Dei, ut fratres Iesu Christi, defunctificati a Spiritu sancto, detestemur
Satanam cum sitiis operibus ut omnes creaturae sciantinos non colludere cum Diabolo membris eius, ut
hypocritae, flagitios facinorosivi haeretici faciunt. Cum tanti sint fructus obedientiae Deo praestitae,
ne tuam obedietiam erga Deum meditemur, luerno res dicti Solomonis, Prouetb. I. 18. Mens iustitvectuabitur obedientiam At nemo,inquies, donec riatur in hac Vita, por it ita viuere, quin saepe pecceti Verum quidem hoc est, sed tripliciter peccatur,
169쪽
D OBEDIENT DEO PRAEST. Ignorantia, inficinitate, studio Sancti Ope peccant ignorantia, interdum infirmitate, nunquam studio, donec militant aduersus carnem, mundum diabolum,&retinent fidem&bonam conscientiam Caeterum, si sancti peccant ignorantia vel infirmitate,retinentes nihilominus fidem, nodesinunt esse sancti. Nemo ait Augustinus sanctus&iustus sine peccaro est, nec tamen ideo desinit esse lanctus vel iustus, cum assectu teneat sanctitatem. At si laneti, quod interdum fit, cucumuentia carne, mundo, & diabolo volentes delinquunt, naustagium fidei faciunt&desinuntelia lancti. Vt David, lapsus in adulterium&homicidium, amissa fide desit esse lanctus. Nam suo flagitio&facinore fidem amisit spiritum sanctum excussit: qui si non per resipiscentiam rediimet,&de nouo iustificatus lanctificatus fuisset, ariernum periisset,ut antecellor ipsius Saul. Verum quia resipuit ad concionem prophetae, iustificatus xsanctificatus est de nouo. Sic etiam alii circumuenti a carne, mundo&diabolo, per resipistentiam rursus ingratiam recipiuntur. Huc dictum I.Iohan. l. 9.pertinet: Si confiteamur peccata nostra, fidelis&iustus est, ut remittat nobis peccata nostra, purget nos ab omni iniquitate.&paulo post. 2. I bi quis peccauerit, aduocatum habemus apud patrem, Iestim Christumiustum, ipse est propitiatio pro peccatis nostris, non pro nostris tantum,sed totius naundi.
Tertia quaestio quaerit de quantitate obedienti e in hac vita. Quantitas obedientiae fidelium spectatur in partibus legis diuinae,& in gradibus partium, in habitu. Primum igitur de partibus, postea degradibus, tum de habitu dicemus. Partes legis diuinae sunt decem iuxta numerum p aeceptorum,unde decalogi nomen est. Harum par-
170쪽
lium omnium simul requirit Deus obedientiam,nee patitur ut hanc vel illam partem affectibus tuis indula gens excludas. Non enim recipitDeus dimidium pietatis,sed vult te totum esse pium. Atque hinc est quod vir quidam pra: clare doctiis de pius qui nunc requiescit in domino dixerit, nostram obedientiam debereelse copulativam; cuius sentesatiam amplectimur sequentibus rationibus confirmanJuS. Prima unus idemque legislator Deus,Vt omnes partes legis dedit, ita requirit omnium simul obedientiam. Non vult ergo, ut puluis cinis deligat sibi partes, quas vult, praetereat unam vel plures, prout affectibus ducitur quod nihil aliud est, quam auctoritatem legislatoris contemnere. Secunda obedientia primae ct secundae tabula cohaeret, ut quae pendeat ex uno dilectionis capite: diuelli ergo non possunt praecepta. Hanc ob causam dominus assirmat secundum praeceptum de dilectione proximi esse simile primo de dilectione Dei. Nam utrumque aeque obligat. Si ergo unum aliquod praeceptum excludis,laesum est legis caput, quod est dile
Tertia, reatus pramaricationis omnium partium legis coniunctus est. Qui enim in uno labitiar, ait Iacobusta Is omnium reus est. Hoc est obedientia plurium partium legis non placet, si unam partem legis volens prete termittis, imo obedientia nulla est si1ciens volens aliquam partem excludis. Nam auctoritas legislatoris violatur. Quarta Natura fidei est, ut se totam Deo sum
Qui ergo sciensvi volens, nam aliquam partem legis, affectibus indulgens, omittit, fide vacuus est,&spectro fidei se oblectat. Quinta Necessitas bonae conscientia tuendae. Nam qui voluntari prieterit aliquam legis partem,