장음표시 사용
81쪽
re ; si quidem magnam impossibilitatem
multorum consequentium prospicit; si Intellectus dicatur esse unicus in omnibus Hominibus: & si Aliqui eius dubio aestipula tur, & se subscribant , non tam ex animo hoc agunt, Κ quodam ambitionis studio; ut apporeant paradoxa posse defendere rHinc merito inquit Scotus, quod hoc paradoxon tantum abest , ut nunsi probabile fieri possit:Melius enim dixisset Averroes; si cum Thaemistio unum Intellectu illuminantem , & plures illuminatos introduxi set; uel cum Plotino ,Deum unicum intellectum,ubiq; totum,ut lumen soli inest; posuisset; uel saltem cum Avicena multas Metes uni Menti, quasi sormabiles sermatori.
Nec desunt contra Averroem argumentationes.
Primo si unicus esset in omnibus Hominibus Intellectus, tunc necessario duo contraria simul in actu essent in aliquo; ab omnibus deridetur; Nam, dato quod ego de una Conclusione habeam certam scientiam, nempe quod Intellectus sit forma Hominis ; & tu de eadem conclusione sentis contrarium;quod sit assistens; nonne simul in actu in Intellectu erunt duo contrariaὶ certissima scientia di erronea opinio,
82쪽
a In Intellectu autem isti habitus reperiutur. a. ' Praeterea,cum in niuerso reperiri poses, sint deo Homines diuersi ;islix unus,& Mun. ser alter;&felicitas ut scribit Aris. .Ethic. in in intellectu consistat; quomodo illae miserj. erio Vel erunt felices ambo;uel plures viminum Intellectus. i Rursis, Anima Indoctissimi Viri,&Vilici simi rustici omnes Artes liberales sciret:utii. Anima doctissimi; si unicus esset in Homu nibus Intellectus. , . Insuper , idem intelligere esset in omnia, bus Hominibus, si unus Intellectus esset in illis ι illud est falsum, falsum & istud.Probatur salsitas ; namq; diuersorum indiuiduorum numero scilicet differentium; fieri non potest; sit operatio una numero:Consequentia patet;Nam ; actio, quae est unius agentis non plurificatur nisi ratione subi ctorum; ut ex gr. unius caloris non posi, sunt esse plures calefactiones, nisi respectu plurium calefactibilium:At operatio intelligendi est actio immonens in agente'; &non transiens in Pphantasmata; igitur non
potest ipsum intelligere plurificari : nisi plurificetur intellectus, in quo intelligere
Est quoq; Averrois argumentatio, quam
83쪽
aduersus semetipsum adducit per tria incommoda. Primu est;qu'd qu docunq, ego essem tu esses; cu quotidie maneat, & tuaru mea prima perfectio. Secudum est;quod Aliquis Homo generandus ςOt genitus; cum genita sit sua prima persectio. Tertiu-
quod quicquid ego scirem , tu scires, & si
ego affirmarem unam cori clusionem; tu eandem affirmares si unus esset & meus,&tuus
intellectus : Haec omnia rapiunt Homines ad risum , igitur ridiculosa est unius Inteia lectus positio. Nec ualet Aliorum solutio;qi scilicet nullum horum incommodorum sequitur; Non primum,quia licet quotidio . maneat perfectio,quae est Intellectus; tamen non semper remanet prima perfectio,quae est C0gitati-tia,per quam ego sum,& tu es: Non Alteri quia dato;qi periectio Intellectus non generetur,nec corrumpatu tame perfectio ,quae
est in Phantasia non generaxur; priusq; g neretur illud cuius e perfectio:Nec Tertiui quoniam scietia tua pendet ex Phantasmatibus tuis:&Intellectio meg, ςx Phapta anatibus meis;quae eaedem non suptGed aliae, aliae. Qn ual inq; quoniam Pr a F ominis Persectio, ut magis patebit in sequςntibus est solum ab rumellcctu;&non Cogitati
84쪽
ua uirtutς;nam Intellectio recipitur in I tellectu,& non in Phantasia, Ideo ratio. verrois in suo remanet robore contra seipsum.
Caeterum dissoluendae si1nt rationes Α- verrois & sequacium. Erat una ratio Aristotelis; Omnis Forma numerata est per materiam numerata. Putant enim isti , solam materialem
mam,per materiam constitutam numer ri numerata materia;Formam uero immateriale nequaci: Hoc tamen aperte falsium est; & locum Arist. in I a. meth. quem pro sua positione adducunt , male interpretantur:Nam,illicAristoteles palam asserit; et Formam sol tim constituentem materia,& no costituta; numerari numerata materia:Hoc ide affirmat lib. i.deCael' tex. citato,ubi ait; p si essent pluresmateriae caeloru, forent plures Formae Caelorum: At Caelo ru, Formae iuxta Aristotelis. sentent m sunt constitutivae materiam; & non constituuntur per eam.Vnde Aristotelis intentio est; omnis Forma constituens materiam ; siue constituatur peream,sive non, est numeis rabilis numerata materia: Ad authoritate igitur, omnis Forma numerata numeratur
per materiamoico in institutum Aristote
85쪽
PENTE LOGI Ili eo in loco,est uelle probare; Fosma Prima non sit numerata;neq; numerabilis; eo quia,cum sit actus purus,non est forma constituens materiam: Verum hic est hoc aduertendum; τ Aristot.eo loco,non accipit materiam pro al- tera parte compositi; ut interpretatus est
Diuus Thomas;unde dixit,Causam Indi uiduationis esse Materiam G Sed accipit ibi Nateriam, ut subtilissime ibidem declarat Scotias pro aliquo addito; & pro cotractione quadam; Modo cum in Deo non sit huiusmodi contractio , & additio per suae natu simplicitatem; ideo eius quidditas est de se haec.& nullam includit materiam;
Λliae uero Intelligentiae cum includant hac contractionem,appellatur Formae, & actus;& sic ruit ratio,& dilucidatur textus.
Ad Averro em,qui 3. de Anima cap. I . inquit Unicum esse in omnibus Hominibus Intellectum, dicendum ; q, si hoc affirmatiue asserat ut facit est omnino negandus; si aliter,dico, ' haesitantur loquitur: Ad illud uero quod adducit; φ infinitae essent Animae,propter infinitos Homines, qui iam praecesserunt. Dico breuiter quod illud infinitum negat Arist. dari in actu,cui noli potest fieri additio; Modo,cum quotia
86쪽
die fiat additio in Animabus; um ualet cosequentia;ergo daretur infinitum in actu. Praeterea,quando Aristoteles negat dari infinitum in actudoquitur de insinito secundum magnitudinem, ut patet legenti tractationem de Infinito.3 .phys. Animae uero cum sint Substantiae Abstractae, & nullam fincludant molis magnitudinem; ipsis non repugnat infinitas in actu. Ad illud Thaemistii in mente Platonis ;O si essent plures Intellectus, non essent comunes Hominum conceptiones.Dico, ad
hanc communitatem Efficit idemptitas,&unitas speciei;in qua,plures Animae sunt una Amma;quemadmodum,Participatione
speciei inquit Porphyrius plures Homines
sunt Vnus Homo: Ad Confirmationem ue-xo;q, Plures Animae numero non disteriit, quia non habeat causam ;Dico ut differunt tantum accidentaliter; uti Indi uidua eius.
de speciei,ut docet Arist.lib. et .post.&Simplicius in Praed. Causa autem huiusmodi differentiae;est differentia individuaria secundum Avicennam; quas differentias I diuiduales subtilissimus Scotus, secundo sententiarum Tharologicarum distinadmittit: Quae modo sit haec differentia Indiuidualis di Abstractorum , & Materialium, d δ
87쪽
hon est praesentis negocii: Manifestum est , igitur,quid de hac parte dicendum sit.
Quoad uero potiorem partem, de Fo
nia scilicet specifica, est undequaq; Aue
rois Imaginatio respuenda. Primo,ut e a ueritate aliena; Nam, ea in Virtus,quae est alicui solum secundum operationem unita ;uti Motor Mobili;ei denominationem essentialem ut ipsemet conce .dit non communicat: At Anima Intellectiua elargitur Homini denominationem ensentialem, ut ipsae de Anima com. i. fatetur,inquiens .Hominem per rationale, & Intelligere,constitutum esse;& a caeteris Animalium speciebus differre; uti etiam & Α- rict 2.Meth.tex. y S.&x.Ethi.cap. 9,docet: Anima igitur Intellectiva non unitur Homini, ut Molor;sed ea est Forma , per quam unusquisq; nostrum in Humana specie col-
Nec ualet Averroistarum euasio, tu, Homo non dicitur Rationalis primo ; sed ta- lis appellatur,quatenus est quid ex Animali,Cogitatiua , & Mente conflatum ; & per nobiliorem parte Rationalis nominatur aueluti etiam dicimus Hominem hunc esse Simum,quia habet nasum Simum;non aut,
hoc sit primum esse eius et Non ualet i
88쪽
, quam,quoniam Nasius est Humano corpori continuns,ideo ab eo denominatio conce. ditur;Mens uero,&Intelleictus,neqnasi Co. gitationi o continua: Accedit,cum Intelle elus sit species quaedam,ab Animali,& Cogitativa secundum esse separata; & hoc Α- . nimal Cogitatiuum est altera species seorsum ab Intellectu: Quomodo cognomenta , differentiae huius speciei, In illam speciem pertransibit Nam quemadmodum Auer. non probat;* Mens propter Cogitatrice, Cogitatrix,& sensibilis dicatur; ita nec propter Mentem, Cogitativa Rationis nomen sortiatur. Insuper, nec illud differentiae nomen in aliquod Tertium, Quod ex illis efficitur, migrabit;una enim Differentia speciem exigit unam ; & econuerso, necessum igitur dicere; φ,cum Homo a caeteris sp ciebus ratione differat;Ratio, siue Intellectus sit forma separata eius. Amplius in Averroem: Quaecunq; uniuntur Alicui solummodo per Virtutis contactum; uti MotorMobili,& Nauta Naui;non constituunt aliquod per se unum; Hoc non negaret Auermes,nec Amicus eius: Vcru Anima Intellectiva unitur Corpori per Muerro em secundum Virtutis operativae coinctum,igitur ex corpore, & Anima ratio
89쪽
nali non fit unum per se:Quard huiusi nodi
compositum non erit per se ens, sed per Aecidens;&itunc Homo non esset species Wniuersi,nec in rerum natura haberet desilia
Huic rationi solitus erat respondere Plato;q, Homo non est aliquid, nec unum per se compositum ex Corpore, & Anima Intellectiva; d Homo est ipsa Intellectiva Anima utens corpore,ut indumento; quemadmodum Sortes non est aliquod composituper se ex Homine,& Indumento suo; sed e Homo utens Indumento. Miror equidem, cur Diuinus Plato sic irrationabiliter haede re locutus fuerit; Arguo autem contra ipsum .Homo,& Animal inquantum huius. modi; sunt critia naturalia,&sensibilia ; cuin seipsis principium motus, & quietis includant : De iNatura autem,& essentia huius rei; non modo est Anima , sed Corpus quoq;; cum Homo essentialiter ex icorpo re, & Anima constet: Si iraq; Corpus erit pars Hominis;quemadmodum & Anima,s Haec quidem Formalis illud uero Materia illa quomodo corpus erit indumentum nimGHac eadem Ratione 7.Meth.t x. ys. usus est contra leundem Aristoteles; ubi ad
literam inquit. Et Parabola de Animali ,
90쪽
suam Iunior Socrates.i. Plato Socratis Di . scipulus, dicere solebat,non bene se habet:. abducit enim a uero:& opinari facit,tane contingeret Hominem sine ipartibus csse , quemadmodum absq; aere circulum Hoc est; sicut de natura Circuli non est tantum Assed Forma aeris;sic de ratione Hominis non est p habeat partes,Carnem,ossa, ne uos Rc. sed & Animam; igitur cum ex Intellectu,& Homine sat unum per se necessa. rio, non poterit corpus esse Indumentum Animae.& consequenter Intellectus Formaliter,& per se est Forma Hominis. Secundo e reiicienda; pro ut est contra Magistrum suum Aristotelem; qui secundG. de Anima contex. s.& 6. assignans communem Λnimae definitionem:dicit, esse Actu corporis; sub qua etiam Anima Intellecti ua rationabiliter continetur: Est igitur Intellectus actus corporis: Actus inquam Primus Actus Primus non est operari, hoc
nim ut communiter omnes Interpretes exponunt)competitActui Secundo,ut magis patebit in sequenti sectione: Non igitur, ut forma operan ;sed ut informans unitur Iutellectus corpori insuper ex Aristo. Ethic. capis.& X.cap.8. colligitur, si potissim uim indomine Principium est Intellectus sepa