장음표시 사용
261쪽
opes doceant. ignorabat illa egestas: didicit ab opibus.Nee
omnes tamen venena hinc biberunt. fateor. Durum tamen Saluatoris,& eo durius, quo ucrius: Va mobuiautibi Dit., aia. babetis consolationem et Bra Nalidum illud Apostoli,&Luc. s. robore plenum: . ι Miam Huiteυσι, incidunt m tentationem, T si laqueum Habob, desideria multa muralia in nociva , Melaeob.1. mergunt homines in interitum. Validius etiam alius: a vite n e diuites; plorate resulantes in misertu eLIris, qua aduenientemias.
thesa met Us vobis iram in nouissimis Hebiu. Ualidistime Chri-Luc, i . stus ipse: Facibus est camelum per foramen ara transire, qu-ά uitem intrare in regnum ira. Quis cicderet, nisi diceret ille qui fallere, qui mentiti nescit & quis non crederet illo dicente,in quo nec dolus, nec mendacium 3 & quis eredit diacenti Z sequeretur,si crederet. non sequi, non credere est. sequuntur, qui credunt: non credunt, qui non sequuntur. Quis enim excludi vult regno Deiὶ vis hoc strui viae, an camelus transire possis per foramen acus. non potes nec intrare in Dei regnum diues potetis: cum facibus su camelum perforamen acus transire, quam diuitem intrare ιn regnum Dra. Aut cr- .go tr psire diues cum camelo debes per seramen acus, aut desperare de regno Dei. Nihil hic de meo. dico. decretoria haec sententia magni Dei est errare non potist Deus. sed nec effugere hunc potest homo. Neque consultum est in resalutis ludere. agitur de aeternitate ; in qua semel lata, reuocari sententia non potest:aeterna est. Quid ergo,si aditorum industria opes accesserint, si bonis modis illas paraueris , a iiciendae cum Philosὀpho in mare erunt' non dico: nequci enim probare possum indignabundam hanc mentem, ac indis , tanquam nauseantis super auro stomachi vomitum. Benerum p ' uti diuitiis potes. ardua res est,fateortat eo gloriosior.& non
magnum parari his caelum posseξ emi posse Audinus Do-
o feceritis,recipiant mos in aeterna tabernacu . & Danielem: -- cata tua ebc senis redime , e r mil-rates tum mi corumpam. terum:
262쪽
perum:forsitan ignoscet delictis tuis. Habemus ab eodem ore remedia, a quo minas. cffugere has volumus 3 ample stamur illa. & quo maiores assivunt opes, maior exsurgat munificetia.Didicerat hoc vir ille magnus inter omnes Orientales. cuius Verba:--γιι, quod volebantpauperibimes oculos ed/id- Iob expectare seci: sicomedi bucceliam meam serus , o' non comeditpu- pr u ρου Imitare,& amicos in opibus para. Inuidentia illa:
plenae sunt, & maximarum offensionum grauidae. utriqm liberalitas malo medetur. nemo enim liberali inuidit aurum; quin adcoap Trecatur cumulatius. sed nec ulla unquam se
tunarum ostentio e munificentia nata est..amorem haec m- genera odia ponit. Vis proinde securus vivere,vis amari diuest una liberalitas utrumque dabit. neque quisquam securior liberali eli. ignorat enim insidias liberalitas: auaritia has inuenit. nescit odia: s ordissior parsimonia haec pc perit, infelicis filiae infelix mater. Quid quod sola fere virtutum, pers aemulationum , inuidiarum,fraudum , insidiarum liberalitas sit. Hanc sequere si diuitiae concessae.sin mimis, nemo tamen impedire potest, quo minus in summa rerum inopia liberalissimus sis,ut non necesse proinde sit opes depostere liberalitatis materiam: cum etiam sine illa munificus
esse possis,cum ab animo virtutes omnes, non ab euentu,Verus rerum aestimator sciat metiendas. ut proinde verissimα
dictum a Valerio: attinet in prima selicitatu parte diu
tia avtpaupertatem ιn setimo maseriarum flatuponere i eum erlinum stons hilaris, multis intus amaritudinibus sit referta,inbuitis horridiorajectus ,ssitas es certis bonis abundet' etiam liberalitate,ut dixi Docebit hoc abius Maximus,qui in ma- gna paupertate, fundo quem unicum postidebat vendito captiuos ab Hannibale redemit. coser hunc cum Firmo quilab Aureliano 2Egyptum occupauerat, de quo Vopiscus: Perhibetur tantum habuis de chariis, ut publice sepe inceret , exemeitum se alere ρε se papγro in glutino. & imperio interim tenacior excidit,non excidistetidrs liberalior. Conser deinde Bu-
263쪽
sam seminam, quae non magnis opibus, sed animis magnis, decem Romanorum millia Cannensis praelij reliquias intra Canusina moenia simentis sustentaula,cum Ptolemaeo prio,de quo Valerius: Clim omni pecunia nauibium ta in a cum procelsisse ut classe forata seo aritatrio periret, o binis'ada careret; non inuit mergere aurum , Aturumsae necis ρυ- mium domum revexit. addit: His non possedit diuitia ed ad iis ρνs lusem titulo rex insitae, animo pecuniae moerabile mancipium crisiavitri Parandi vero opibus amici, qui prodesse, quique obesse
περ ρ ' possitnt: illi, ut auxilio sint, hi,nc noceant. ex infima etiam' plebe non raro parandi,qui & audeant, &possint nome tu ri: quoque nec modestia,nec verecundia terreat in tutelam, si qua grauior necessitas occurrerit. Et non magno horum Dnimi parantur; qui etiam cum vitae suae discrimine, liberalem quam experti sunt dexteram tuebuntur, tam in prodigendo sanguine, quam in accipiendis muneribus auidi &faciles: dum enimὰ praeteritis fit tura metiuntur, eripi spem
dolent. qui cum sperata pro posscssis habeant, non inferioribus animis donatorem suum , quam posisionem suam propugnanx.
N.bitibia Exeiae deinde maiorum profusionibus nobilitati mun, sicam & vltroneam porrigat manum: inueniet in his lauda- --za tores, propugnatores. Fortes etiam viros, sanguine dato &siquid Dr- hausto nobiles,quos angustior domestica res premi sidonis ἔ- - - conciliete habebit in his honorum tunarumque suarum desenseres. Illos deinde qui Principi a consiliis aut auribus sunt, sibiparet. Neque magno hos auro parabit. ubi paraue rit,vel sola verecundia obaequentur, praeteritorum meminetia, futurorum spe.
iamia Nihil dico de deteriore sexu, qui & in dona pronior, ae maritali thalamor etiam apud probos & magnos. non quὀd haec improbem,si ratio,si caussae aequitas,sii incorrupti adsint mores: sed quod semineam hanc semitam im sterni muneribus nolim. lubrica est. Si tamen alia tuendi se
264쪽
suaque via des non penitus damnem ;prudentiae conscien-- tiaeque lingulorum relinquens quid in noc sexu tuto audendum .Leuibus tamen quibusdam, & illi sexui non inessuetis
Contineri,ne noceant,non damnem. nolo ad iniusta, ad un-pia, ad minus casta, facem in hoc sexu accendere: nolo tamen hunc a iusto pioque subsidio univcrsm arcere. Plurimum interim in omni hoc genereinterest scire,quid, prudis acui, quo potissimum tempore largiaris. propensiones vero in primis ammorum eaute & strid per domemcos fere ex minandae. ille pi'uris, statuis alicet delectatur: peregrinitatem amat alter, ut nisi ab alio dona caelo euocaueris, nihil egeris: cscalibus tertius gavdct donis: quartus selo aurogem sue capitur Plurimum etiam momenti tempus adfert. Magnum enim diserimen, quo potissimum tam pore. largiaris. conuiuia parat,cuius gratiam venaris; subministra, si potes, quae raritate sua conuiuantium admirationem exprimunt: alicia inimicitin temporis fructas, aut ab alio orbe accersitos. Bis vicit, qui temporis rationem habuit. Idem
de iis sentio, qui ape dominos domina hic, aut omnia aut plurima possunt biorum animos parasse, illorum vicillic cst. His tamen modis non utetur vir diues, nisi in re iusta nam si ab aliaemente, quam bona & integra, munera ventu in dantis Maccipientis interitum eunt: neque enim inui dicata patietur Deus,aut unpunita iniquitatum dona. Claudo hoc caput, si dixero,magnam diuitibus,2praret, Diuitia=Fquos,caelo concessam praerogatiuam ad res humanas, animost mortalium parandos. neque enim quidquam, etiam ad barbaros & houes conciliandos, muneribus potentius certiusque e eae ut ausim dicere, in diuitum prope manu res humanas consistere,etiam Deum, qui liberalis dexterae r munerator maximus est. Neque ullam aliam virtutem ,nul lum vitium vocari in iudicium videmus: Tosuiste paratum initias bis revum. Eburius mi es de inis mihi mandiscare; taui, wῶ-
265쪽
1 Is CAR. SCRIBANt INsTr TvTIo . distis mihi bibere rhoffles eram, ου eoAeginis me, n--,meo periis stis me. Agnoscit a diuite manu beneficium Deus, &aeterno Temuneratur regno. mirantibus mercedis magmtudinent, donique memoriam, respondet: -mdiustastis rim ex bis patribus meis minimis, mihi sis. Addit in vindictam. si Ate ὰ me malia in in ignem aeremum. subiungit causimnu Eliu ui enim εν non dia tis mihi manducam' sit , r non dedi'smibi potum; hospes eram,'non stegistis me; nudiqe, non cooper is Me. Obstupentibus seper obiecta sibi immititate, dicit D minus: amabuno ciatis uni de minori ubis, neemibscisis Magna dignatio pauperum,arrogari in praemium Sc poenam
Deo, quidquid illis erogatum, quidquid negatum. sed oc
magna diuitum praerogatiua tam paruo caelorum regna parari, tam paruo ignes aeternos vitari posse. magna etiam diuitis prudentia, prouidentia magna, qui tam. vilibus me catur maxima: ingens contra fatustas, tam paruo paranda, vitanda negligere.
cuid faciendum in paupertate ρ
ANi Mus imitendus opibus. Mius opes virtutes sunt: quibus instructus, Deorum more,tanquam ex alto diauites despiciar. quorumnemo tam laetus est suo, quam tristis alieno. Et sane nemo negabit, opulentissimum illum esse,qui Dei quam simillimus est. at ille argento & auro,quae
imperitorum verberant oculos,& mentem auertini acaelo, infigunt terris,non capitur. tenebris illa damnauerat Deus cupiditas nostra eruit. absconderat natura, quasi male hominibus committerenturi nos in lucem propter quae periremus, extulimus. nec erubescimus caelo nati, summa habere quae fuerunt ima terrarum, & ipsis adeo caelorum opibus anteponere.perire nimirum cum auro nialumus, quam sine Diuitiaco by Coos e
266쪽
I QPOLITIC -cI RISTIANA. 217 illo saluari. cum pars longe hominum maxima solis aeternum opibus deprimatur, non vltima materia non moriturarum nam marum.Sepone proinde a te haec insidiosa bona, quisquis caelum cogitas: quibus tot omniauo millia implagata iacent. o non aeternumt sepone haec botra sperambus, quam assecutis meliora.nam sit cssiciat bona, implerent, non Diuitia concitaret sitim. concitare experientia doccmur. crescit enim . crescentibus opibus cupiditas, & agrum agro, prouinciam μοι. prouinciae, regnum regno addere delectat. & plures longe pauperes sorte lua contermos,quam diuites reperies, quorularc insatiata auiditas est. Iam ego hic ex tecum Stoico quae- 'ro,Vtrum mavis, ex inopia saturitatem, an ex copia famem ex stillicidio sitim restingui, an ex fonte exasperarit usu hoc euenire docebit te pauper & diues. Sed& laetior in illo vultus,& pacatior animus,ut bene Lyricus: Pler que Patae cutibiu mices, undaeque paruo sub tire pauperum Caenae, sine auiau in Oino. Sosscuam explicuere frontem. Bene etiam ille pauperem suum beat: Nonfrontem merteremi sed candia emper cyau a,stin multu mrarum ignara moluptas. Non tibi sepositas infelix'anguiat arca Diuitia auidique animum di pendatorquent
Gaudia proinde in patinerepuriora,& a curarum serde secreetiora. felicitas etiam, HLyrico credimus, maior. Non possidentem multa iocaueru, Recte beatum: rectius occupat Nomen beati, quι Deorum. Muneribu/sapienter Uri, . Duramque cassit pauperiem pati. Pelusique sectosagurum timet. Aonisiuro caris amicis Di patria timidisperire. E e De
267쪽
distis mihi bibere, hostes eram, es cosi utis me; nudin, coopem stis me. Agnoscit a diuite manu beneficium Deus, & aeterno Temuneratur regno. mirantibus mercedis magnitudinem, doniqtie menUriam, respondet: Gamdisfecistis imo bis Ibidem. stat in meis munimis, mhi fecims . Addit in vindictima Disi die a me malia in in ignem aeternum. subiungit caussam: Duri avi enim,o' non dia tis mihi manducam' sitivi, in non deaestu miti potum; hospes eram, e, non stegistis me; nudus es non coopermisHe. Obstupentibus super obiena sibi immititate, dicit Dominus: mdiu nonfeciHis πω de minoribus his, necmbifeiariis Magna dignatio pauperum,arrogari in praemium Sc poenam
Deo, quidquid illis erogatum, quidquid negatum . sed θοmagna diuitum praerogatiua tam paruo caelorum regna parari, tam parum ignes aeternos vitari posse. magna etiam diuitis prudentia, prouidentia magna, qui tam vilibus mercatur maxima: ingens contra fatuitas, tam paruo paranda, vitanda negligere.
espiciat. quorumnemo tam laetus eli tuo, quam istis alieno. Et sane nemo negabit, opulentissimum illum esse,qui Dei quam simillimus est. at ille argento &aur quae imperitorum Verberant oculos,& mentem auertimi acaelo, infigunt icrris, non capitur. tenebris illa damnauerat Deus; cupiditas nostra eruit. absconderat natura, quasi male hominibus committerentur,nos in lucem propter quae periremus, extulimus. nec erubescimus caelo nati, summa habere quae fuerunt ima terrarum, & ipsis adco caelorum opibus anteponere.perire nimirum cum aluo malumus, quam sine
268쪽
illo saluari. csim pars longe hominum maxima solis aeternum opibus deprimatur, non vltima materia non moriturarum Nammarum.Sepone proinde ite haec insidiosa bona, quisquis caelum cogitas: quibus tot omni aeuo millia impla- gata iacent. o non aeternumt scpone haec bona speriatibus, quam assecutis meliora.nam si essent bona, implerent, non Diuitia Concitaret sitim. concitare experientia docemur. crescit enim . crescentibus opibus cupiditas, & agrum agro, prouinciam svim prouinciae, regnum regno addere delectat. &plures longe qauperes sorte sua contentos quam diuites reperies, quorurere insatiata auiditas est. Iam ego hic ex te cum Stoino quae- 'ro, Vtrum mavis, ex inopia saturitatem, an ex copia famem ex stillicidio sitim restingui, an ex sente exasperari y usu hoc euenire docebit te pauper & diues. Scd Sc laetior in illo vul- tus,& pacatior animus,ut bene Lyricus: Fώrumque gratae diuiti vices, undaequeparuo sub tire pauperum Caenae, sine auiais o Do. Sosscitam expiscuere brontem. Bene etiam ille pauperem suum beat: Non stontem /vertere minae sed canaeda semper
cyauda,'m vultu curarum ignara moluptas.
Pon tibi sepositas infelix'anguiat arca , wiuitias, idque animum di penda Iorquent
Gaudia proinde in pavi ereputiora,& a curarum serde secre-aiora. felicitas etiam, HLyrico credimus, maior. Non possidentem multa iocaueris, Recte Masum: rectius occupat Nomen beati , qm Deorum a funeribu0apiente th . Duramqu alget pauperiem pati, Pem que lethoflagitium timet. Non illi pro eam amicis
Aut patria timidus perire. E e De
269쪽
m g C R. SCRIBANI INsTITUTI De beatitate vero hac Stoicus: Non est beatio, ad quem pecunia multa confluxit ; sed isie, em bonum omne re animo est; erecto nimirum, excelso, 6 admiranda haec calcante: qui hominem ea Istupra aestimat qua homo est, cui bona sua nulta mis excuti quem fortunicum in eum, quod habuit telum vocentissimum, mi magna
utorsit, pungit, non mutierat. hoc raro. nam catera eius tela,
busgenus humanum de Euty,Pandinu issar Uiatant, quae iscussa tectis,sine misso babitatoris incommodo erepitat,disotatur. Hanc beatitatem diuitiae non dabunt, adiment. Fere enim metus comes diuitiaru est, securitas paupertatis secta. Quinimo vis diuitem e Philosephi sentcntia iacere 3 non pecuniae aduoena m,sedcupidisMιbus detrahendrum est.Hinc etiam illud, Breuissima ad diuitiasper dirutiarum emtemptum tavi. & illud
D ad naturam iura , nunquam eru pauper; iad opinionem,uanquam diura. exiguum natura desideras; opinio immensum calcare aurum bceat'm-mora, accedat quidquid ars Lxuriae laborami , maiora cuperambu aeseces. Haeccx Epicuri schola. quis Christianus in iteturὶ Polenta ille & sua contcntus vivit, & non toto asse vivit uon pudet Vinc, a voluptatum masistro, cui voluptas magna in frusto hordeacei panis quam longe a voluptate hac sumust sed si naturam consiluerimus,& non puduerit hanc ducem sequi, quis exit in i rem , iustin est lacte'pane esse contentus. Habes Initia naturae, uterum & ubera, quibus pares sumus, nisi quod sere pauperior mater facile utero concredita effundat, locupletiorevvbere sebolem laetet. Vis exitumὶ Nemo cumsarcinuenatantam nudi abimus, quam nudi venimus. nisi quod maioribus plurimum doloribus diues erumpat, quia acrioribus fercimorbis torquetur. Quod .intercurru breue est , & tanquam nauiganti mare est. An ille felicior securiorOe, quem ma-onae sarcinae nauigantem premunt & nauigamus omnes, & iactamur fluctibus: Mc aluid vita, quam variis aestibus, ventis oc tempestatibus iactatum mare .. mitior uni nauiugatio fuit; tarmor, celerior, grauior est v. naiugatio tamen si ita.
270쪽
suit. Beatus, quem citatior cursis portui reddidit. Quid3quod etiam noxias Reipublicae opes inclamet non inti xti.
Vnus. Saeper audiui,q-Reges, quae riuitates nationes,' opulentiam magna imperia amiserunt, quae per mirtutem inopes carperant. Roma nos docet, Lacedaemon,Corinthus, Athenae. μadeo haud mirandum est. nam ubi bonus Hieriorem aemitu magis clarum,magisque acceptum Nidet, primo aestuat, multaque in pest re motiis, inde ad opes animum adiicit. bonis artibus non totesttseponit probitate, cum in una fere audacia repositam spem videat . atque hinc iam prosilliint sicciera; ut audeat ille: Nullam crimen abest,facinusque libidinis, ex quo Paupertas Romana perv. addici Prima pn egrinos obseaena pecunia mores Intulit, es turpi fregerunt saecula luxu Diuitiae motus. quia erum Venus ebria curatΘVt non immerito ille moneat: Multum maximu bonumpa tria rimbus,tibi, libem pepereri εφώpecunia auisu bris, aut quo adres fer minuem. abier nequepriuata res,nequepubbca,neque δε- mi, neque mihi a regipoteK. Quis enim non corrumpatur diuitiarum contubernioZmagnus mihi hic crit,&omni maximo maior. Audiam us Stoicum:.Magnin illi es,qui in diuitiis pauperest se ecurior, qui caret diuitiis. Christiane, & pie. Non quod νstra Fufi magnum argumentum putem ei te bonae mentis, aut instita virtutis,a'tiam 5 pannos,nisi quis illa voluntate,non neceL νistat sitate perferat. sed quod minus impedimentorumad viri tem,animique tranquillitatem paupertas habeat, minorem--que campum cxplicandae nequitiae. Unde fit, ut repres ascelera, cum destit iantur arena sua, in contrariam te vertant tem pau- partem, & virtutum speciem induant; cum plurimum in his exercitatio & assiduitas valeat. Et sane, qui opes ademerit, maximam vitiorum sementem subtraxerit. Et non malitia praemiis fouetur& exercetur tolle haec, quis gratuito erit malus s Iam, si pecuniae decus abstuleris, non ingens illa, &nullo ante satianda auaritiae vis bonis moribus vincetur Ee 2 At