장음표시 사용
61쪽
judicio meo dilectum usumque relinqueret, etiam meum ingenium in defendendo Poeta adverSUS eu quae reprehensa essent, acui sentirem. In multis judicium viri subtile jam in priore editione anteverteram; alia nunc apposui
Fuere viri docti, qui sive perliteras sive scriptis prelo expressis seu monita seu consilia seu conjecturas in Vimgilium mecum communicarent; in his D. Henri Mae Mesemuo, in libello quem inscripsit: m rebus ad auci ros quosdam classicos Pertinentssus Dulia Chr. G. Προ- ne proponit. Berotini, I 785, 8. Grato animo accepi omnia ;transtulique in meum usum ea quae Vel locum habere posse vel consilio meo respondere arbitrabar. Potuere mofugere alia, inprimis in versionibus Virorum doctorum latentia; ad haec tamen operose indaganda et colligenda
nimis oram occupatus in alias Studiis. Potuere etiam per intervalla, quibus deponendus ex manibus erat Virgilius,ot Por interpellationeῆ crebras, multa animo excidere; Deirio itaqiae in invidiam adducat, si quid a se monitum forte non Commemoratum repererit. Professus quoque jam ab initio erum, non eam editionem me Parare, quae omnia, quae unquam in Misronem animadversa sint aut unimadverti possint, compleCtatur; sed quae pro fundo osset, cui alii superstruerent, adderent, demerent, pro consilio aut ratione aut copiarum Suarum Rpparatu.
Cum jam pararetur a librario nova haec editio, in lucem prodiit praeclara Rich. Franc. Phil. Munckii recensio
Argentorati excusa nitide et emendate. Animadverterat vir doctissimus idemque acutissimus criticus, magnam esse scripturae inconstantiam in Bumanni recensione, a qua nec ipse in priore editione recedere volueram; scilicet quod tum, cum primo ad Virgilium accederem, nondum cognoveram, redditam eSSe Parum accurate lectio omΗeinsianam a Bumanno; quin forte exemplum non satis omendatum operis librariis excudendum tradiderat. Ex.
62쪽
pertus ipse didici, quum Parum tuta res sit, emendare apOgruphum pruVe exu ut tun, aut emendandum relinquere iis qui madidas e prelo chartas corrigere recepero. Reis deundum itaque est haud dubie ad oditiones 1 cinsianas. Enimvero etiam hae valde inter se discrepant, cum inscriptione, seu orthographia, tum maxime in iti te ivun
Ceterum, fortuna aliqua propitia, mihi contigit, ut Iemtionis Virgilianae annales condere nunc possem meliore cum fide ac plenius, quam in editione priore. Cum enim oditiones Aldinas ad manus haberem omnes, comparations diligentius facta tandem, id quod suspicatus eram, intellexi, tertiam a Naugerio emendatam omnium eSSe emendatissimam, et Heingit opera nos plerum ' supersedere Potuisse, si eam editionem exprimere maluissent seditores sequentium temporum, quam Aldinas priores ot Florentinas ex iis ductas, operis excudendas tradere, aut ex Aldina priore et tertia novam lectionem miscellam conflare.
Verum de his vide infra de Edd. Scr. Gottingae Μ. Decembri i787.
63쪽
MDCCLXXXVII. Qus ἰn nova hac editione aeneidis accesserint, ambitioso recenSu annumerare vel appendere nihil attinet. Sufficit pauca monere. Cum in priore editione verba recensionis Burmannianae exprimi Curassem, in quibus etsi multa casu ac soCordia DPerarum mutata, nonnulla etiam depravata, deprehendebam, tamen aliquid novares nolebam: nunc emendatiorem lectionem in multis Iocis exhibui; id quoque curavi, ut Orthographia semel recepta sibi constaret ; quamquam ea in re Summam subtilitatem sequi DECvolui nec potui: si enim ratio et analogia erat servanda, innumera fuerant mutanda; tum vero Romani in scribendi rationem constantem ac perpetuum non magis cODSenSerunt quam nostrates, aut ulla alia natio; nec minutiis his aut meum aut aliorum ingenium onerare volui; inprimis
cum mihi longe alia essent in hac opera proposita. Cet rum ex iis quae, jam antea in superiore editione a me Proposita, nunc in Poetae contextum recepi, pleraque jam erant acumine critico Branckii probata in nova recensione Virgilii superiore anno edita; nisi quod mihi multo pauciora licerct putavi. Ea igitur, quae non ita ad liquidum Perducta esse videbam , ut quovis pignore contendere possem, ita scriptum fuisse a poeta, aut, ubi manifesta quidem esset corruptela, eineudandi tamen ratio haud
64쪽
una, intacta relinquere aequius esse censui. Reieci haec in Variantem Lectionem, cui accessere cum alia, in praef. Vol. Ι commemorata, tum editionum Aldinarum et Iunistinae utilissima comparatio, lectio cod. Erfure., inprimi que virorum doctorum animadversiones et Conjectationes, publico privatimque ad me missae : ex hoe genere primo loco A. Schraderi schedae mss. commemorandae mihi sunt, quae Cum V. C. Man Santon officiosa cura ad me per venissent, iis ita utendum esse judicavi, ut, quae subtili viri doctissimi acumine haud indigna essent, a me Bpp nerentur. Communicavit alia mecum Iacobus Bryam
Britannus eruditissimus. Nihil horum, quod quidem uti
litatem aliquam ad poetam habere visum erat, interversum a me aut dissimulatum est. Cum autem omnis haec opera in eorum gratiam suscepta esset, qui exemplum aliquod seu criticae rationis seu interpretationis diligentius factae ante oculos positum habere cupiunt, interposui nunc saepius, quam antea factum erat, judicium meum, saltem verbo. Eodem consilio innumeris locis non emendavi modo, verum auxi quoque et locupletaVi interpretationem subjectam, non modo ut nihil esset quod obscurum ac
difficile videri posset iis, qui vulguri more verba poetae in
transcursu 1egunt, Verum Inulto magis ut erigerem et a suefacerem animos acutiorum ad animadvertenda innumera, quae modo in dictione, modo in sententiis et rerum expositione aut praeclara sunt, aut reprehensionem admi tunt. Volebam enim in hac omnis animorum intentionis remissione et hoc severioris studii bonarum literarum negi tu, quo Verendum est ne intra haud multos annos obsolescant omnes hae literulae Romanae ac Graecae, extaret saltem exemplar aliquod, quo de meliore et fructu store veteres poetas legendi et interpretandi ratione constaret iis, quibus bona institutio haud contigisset. Nec minus constanter institutum meum retinui in poetae doctrina declaranda, quod illud cum voluptatis tum utilitatis
65쪽
fructum habere usu expertus eram incredibilem; itaque
Excursus non modo veteres PasSi in ret CtaVi, Verum n
vos quoque aliquot attexui. Quo quidem illud effectum putavi, ut hac poetae Summi enarratione magna Omnis melioris literaturae liberaliorisqii institutionis pars cor tineretur, utque vere dici et a te sentiri posset, perlectorite poeta principe ad omnem elegantiorem doctrinam aliquantum te profecisse. Scr. M. Julio i786.
68쪽
CUM non modo id acturi simus, ut Verba ac sent n-tias poetae explicemus, quamquam eo ipso satisfecisse muneri suo bonus interpres videri potest, sed etiam eam Curam adhibeamus, ut, quantum qii idem in hoc commentandi genero fieri potest, rationem et indolem cujusque carminum generis, artificium in
invenienda, tractanda, et ornanda re, dilectum, et gantiam et honestatem , conVenientiamque rerum , sententiarum et Orationis, notemus; in Eclogarum
Virgilianarum interpretatione vix defungi officio
nostro videbimur, nisi deabucolico carmine univcrse nonnulla monuerimus, de quo si recte sentiamus, dubium non est, quin in ipsis his Eclogis multa rectius ac facilius intelligantur ot sentiantur. Permagni enim refert, ut ab initio statim veras rerum notiones et aliquam in animo informatam veritatis et pulchritudinis rationem et normam, ad quam singula exigere possis, asseras. Vix autem aliud est carminis genus, in cujus natura constituenda adsto in diversas sententias abierint, qui his de rebus tradiderunt; n
que hoc miraberis, si memineris, ipsum genus latius patere, ingenium autem cujusque et judicium ci
cumscribere illud, naturamque et rationem carminis ex sensu suo finire ac designare. Nobis tamen cum
Virgiliani potissimum carminis ratio habenda sit, ea tantum attingere licebit, quae ad eius indolem
69쪽
et artificium declarandum aliquam vim habere videantur.
Et carminis quidem bucolici, απο τῶν βουκόλων, quo Ipastorum genus honestissimum erat, dicti, h. e. Pastoritii, origo varie traditur et a diversis fabulis repetitur. Sunt qui ejus initia in aetate aurea, sunt qui in
Arcadia aut in Sicilia quaerant si). Alii auctorem Diomum aliquem, alii Daphnidem, alii Stesichorum, alii Theocritum faciunt et . Sed fluctuat tota haec
disputatio et incerta fertur, quod non animadvertunt docti viri, aliud esse carmen Pastoritium, quo homines, qui greges pascerent, ut nostris temporibus, ita primis statim vitae humanae initiis, longum diem fefellerint, aliud, quo homines ingeniosi vitae rusticae bona ac delicias certa ratione et arte adumbrarint Prius illud haud dubie inter antiquissimos homines viguit, antequam in magnos coetus et Civitates CO- irent; idemque inter omnes populos usitatum esse debet, qui sive Vagis, Nomadum more, sive certivsedibus utentes dant gregibus alendis Operam iEt Zephrri cava per calamorum sibila primum Agrestes docuere cavas inflare cicutas; Inde minutatim dulces didicere querelas, Tibia quas fundit digi is pulsata canentum, Avia per nemora ac silvas saltusque reperta, Per loca pastorum deserta atque otia dia 3 .
Quemadmodum itaque apud Hebraeos et Arabes ea mina fuero pastoritia ad Veram vitam DXPreSSa, et
i in Vid. Servius pr. Comment. di) Athenaeus XIV, P g. sis Auetor Vitae Virgilii Donatianae, Diodor. IV, e. 8έ. AElianus V. II e. II. Diomedes lib. III, p. 483. ubi vid. Not. Put seli. Grammaticus Graecus pr. ,ὶ Lueret. V, 138 I sqq. TLeocriti.
70쪽
BUCOLICO. 55 regum principumque filii, cum inter ipsos, tum inter Trojanos, Phryges et Hellenes memorantur, qui
greges et armenta paverunt: ita potuere Arcades et
Siculi, qui, uti bonis pascuis abundabant, ita vitam gregum curae impendebant, invitante ipsa locorum amoenitate, coeli clementia cf. Diod. IV, 84), animi
a curis vacuitate et otio, carmina pastoritia condere et vulgari usu habere; potuere esse inter eos, qui cantu excellerent, qui certamine vincerent. Consecrarunt quoque poetarnm fabulae nomina pastorum Veteris Vitae, ut Daphnidem. vid. ad Ecl. V. Forte
etiam festa, quae Apollini, Dianae, Cereri, Pani alii
que diis rusticis celebrabantur, uti majorem celebritatem, ita majus studium, majorem artem, et Concinnitatem carminum, sorte etiam certantium, et sibi mutuo respondentium sollertiam, quae amoebaea
carmina Peperit, attulere; quo ipso apparet, Cur in Lita Musae bucolicae ad festum sere Dianae aut Apollinis Nomii, alteriusve Numinis agrestis, resera Π-tur i). Tandem, multo tempore post, forte etiam post multos alios, qui idem tentavcrant, inter quos
Stesichorus fuisse fertur a , tum Sicelidas Samius, seu, ut grammatici tradunt, ejus filius Asclepiades Samius, cum Lycida Cydoniata et Phileta, elegis nobilitato 3), extitit Theocritus, qui, clam Videret, quan
tam gratiam ista carmina rudia et indocta haberent,
3ὶ Meelitarim et Phiaetam memorat Theore. VII, 4O. Pistum Asriepiadem esse eontendit Seliol. de quo inter epigrammatum auctore videndi Reisbe, Schnoider, Latobs. Meleager in Corona, v. 46. Meelidam eum Posidippo et moti memorat, quibus ἀορια tribuit; Moschus autem III, 97 sq. Sicelidam Samiam . Lyeidiam Cydonia Cretmoriundum, Philetiam et Theocrisum.