장음표시 사용
151쪽
straton super libello diffamatorio sibi judicem elegerit, quod excuso diligenter, quoniam et Caesarem et archiepiscopum Moguntinum sibi quoque judices elegerit. Quid multis 3 quasi
fama nune vulgo apud nos percrebruit, quod hoc contra me cogitatum facinus ab ordine vestro duxerit Originem. Ego vero milii ipsi pei Suadeo, non ita esSe, quia mihi conscius Sum, longissimis me temporibus si atrum ordinis sancti Dominici fratrem suisse, et a provinciali quondam Stubach matriculae fratrum insertum esse de quo extant patentes literae L Denique parentes meos Fratrum ordinis, bona fide ministoriales fuisse ', apud quos et in Christo requiescunt. Huc accedit, quod multis annis et in multis causis ordini vestro patrocinatuS Sum, Sine priemio, Sine Salario, de quibus longior fieri posset catalogus. Cum igitur ipso mihi conscius sim tanta benevolentiae, tantae fidei, tantae observantiae erga ordinem vestrum me et esse et sui Sse, quis jam mihi posset persuadere, tantam in ullo Patrum aut fratrum vestrorum esse crudelitatum, tautam ingratitudinem, tantam inhumanitatem, ut ejus cuperent labes actare samum, qui eorum Saepe defendisset infamiam. Te igitur 'obsecro, ut Venerabilibus patribus nostris, maxime autem egregio Doctori Jacobo β haec insinues ossiciasque, ut honorem meum pluS tueantur quam infirment. Vale.
simo fJo. Behielit in S. D. P.
Cyrus noster celeriter arripuit, quare non potui act te pluribus ' Nihil tuarum literarum ex nundinis recepi. Credo,
152쪽
excidi memoria; jam alterum habes Graecum k; id tibi sat est.
Complevi epistolare s. Hieronymi, cujus duas partes Franc- sordiam misi ad nundinas proximo habitas, tertia pars vel b ulum expectat vel alteras quadragesimae nundinas; consummata est. Puto me omnia loca graecis hebraeisque vacuareplevisse. Quod si hallucinatus suerim et aliquid omiserim, resartiet Conon frater noster aut Bruno meus et idem tuus, cui tam graeca quam hebraea nunc, si Volet, recte credidero. A quibus mihi summopere timendum est, ne laboris mei sibi gloriam praeripiant, ut cum Marone cogar scribere: Hos ego versiculos seci, tulit alter honorem. Sic vos non vobis. Nunc mitto ad te de novo testamento quae restauravi. Restat psalterium, in quo jam occupor. De Hieronymo super Lucam nihil adhuc instituis; do eo scripsi antea quaerens voluntatem tuam. Hieremiae prototypon in tota Suevia non invenio. Sed ne nihil agam, Dolus tua signatura perficiam, quoad queam. Caeterum jussu Joannis Froberger R de tuo mandato expedivi, ut a me petiit, libros rudimentorum et vecturam usque in civitatem Argentinam. Expendi pro vasis, cibo, potu, vectura et aliis, prout in rationali, quod Francsordiam misi, summam quinque florenorum et trium blappardorum vel verius 4 helter Uirtenbergor. Eam pecuniam oro te ad me remittas cum hoc nostro Cyro. Non sum hoc tempore nimis onustus pecuniis, ut philosophum decet. Dicas, oro te, Salutem uxori et liberis tuis moo nomine et seliciter valeas. Ex Stutgardia. Nonis novembribus anno 151 l. Joannes Reuchlin Phorcensis LL. doc.
153쪽
Decanus i cieteriqtie professores facultatis theologicae, Gonoratos studii Coloniensis imperialium legum doctori DN. Jolianni Rouctilin Suevorum Confoedorationis Judici, moranti Stuigni dim sibi venerando atque dilecto salutem, et spiritum intelligentiae sanum.
Fuit nobis, spectiabilis ac ' egregie vir, post proximas nundinas Francksordenses oblatus quidam libellus M sub titnio speculi ocularis, tuo nomini inscriptus, quem dum nonnullis
ex nostris revisendum examinandumque tradidissemus, comperimus in eo, quod neque eX te, neque eX quoquam con- cliristiano nostro sperabamus, te scilicet in eo libello in modum consultationis omnibus tuis viribus annixum, ut reverendissimo in Christo patri et Principi Electori domino nostro gratioso Urieli archipraesuli Moguntino, ac per illum sereniAsimae Imperatoriae Majestati persuaderes, super negocio librorum Judaicorum, quatinus y idem negocium laudabilitesvper eandem Caesaream Majestatem coeptum inverteres. Quoia
ut commodius ut tibi ' sorte visum fuit) saceres, multa ad rem impertinentia latissime porrecto calamo quasi quicquid tibi in via qua ibi hic illicque ' occurrere potuit, decerpere Voluisses, in unum coegisti. Quo factum est, ut sestinus ad terminum quo properabas non satis probaveris an rosas sorto, an male olentes flores inconcinne in sertum componerOS,
ac per hoc non solum nimiae fautoriae Iudaicae perfidis notam improvidus apud Christianos lectores incurristi, sed OtJudaeis ipsis crucis et sanguinis quo nos toti et redempti sumus inimicis, qui, uti nobis relatum est, hunc tuum traQ-tatum vernacula nostra lingua editum et impressum legunt et circunserunt occasionem praestitisti, quo amplius nos irri-1 Ohne aiiDelirist 2 Spiritum consilii sanioris. Fuit 1. 3 Et st. aci I 4 Tractatus st. libellus 1. 5 Christiano 1. 6 Serenissime und Keiter e stir so I. 7 Quatenus I. 8 Uti sorte tibi I. 9 ΙIie illiequo 1 ausgelassen. 10 D cipere I. It Et lucantus gugesilgi l. 12 Urentes urticas aut gugestigit. librum stir fortum 3. 13 Judaeisl vgl. Pset rhorna defensio p. 64 sq.
154쪽
deant, quando inter Christianos et in quidem inter eos qui
docti reputantur, te unicum invenerint qui suam causam agat, tutetur ac defendat, quasi nec β Christum, neque Virginem matrem, neque apostolos, neque fidem nostram intemeratam blasphement M aut vituperent, sed quicquid lactant, aut majores eorum scripserint in sui defensionem et nulli in praejudicium aut vituperium secerint. Et quia, ut illud Imperatoriae Majestati sufficienter persuadere posses, varias et quidem invalidas rationes aranearum telis fragiliores β adduxisti, autoritates quoque diversas Scripturae Sacrae et Sacrorum doctorum ' renitentes ad sensum quem tu volebas contorsisti, nonnullas etiam positiones ' Scandalosas, male sonantes,
et piarum aurium offensivas hinc inde interseruisti, quo suspectum te reddidisti quasi non casto pure ac synceriter ut oportot de fide, de scripturis sacris, de ecclesiasticis tractatoribus sentias Quod nobis vehementer et plus quam dici potest dolet, ut puta commembro nostro infirmato pro christiana pietate condolentibus Nam, teste Apostolo, Omnes unum corpus Sumus quotquot in Christo baptisati sumus. Ne ergo malum hoc in alios latius serperet, neque tu in eo computresceres, neve perfidi Judaei in immensnm gloriarentur, mature deliberavimus de modo quo per nos et alios, quorum id maxime interest, huic malo Occurreretur. Verum paucis exactis diebus Venerandi Magistri nostri, Arnoldus de Tungeri, nec non Conradus Κolla confratres nostri λε, nobis quasdam literas ex te ad se datas ostenderunt, quibus revera non parum suimus exhilarati, quod illis infirmitatem tuam et improvidum errorem humiliter et catholico latebaris, rogando eosdem quatenus te nostro Collegio commendarent, ac singula in partem meliorem interpretarentur quod et ipsi diligenter cum magna cliaritate, quemadmodum petisti,
sacere curaverunt effeceruntque, ut te catholicum ecclesiae
I Et avsgelassen 1. 2 Inuenerunt l. 3 Nec 2. 4 Unquam gugestigi 2.5 Λ r. lol. Dag. avsgclassen 2. 6 Sacr. doct.J utriusque iuris l) 2. 7 Propositioncs i. 8 Roddis 1 et stir ac I. 9 Sentires 3. 10 Nos 1. 11 Con- dolentes I. I 2 Nec stir neve I. 13 Nunc paucis peractis l. 14 Τungari 2. Frater Conradus do Ulma, sacrarum literarum prosussores eximii 2. Ib S. o. nro. CXXX und CXXXI. is Benigniorem coram nobis l.
155쪽
vorram et obedientem filium reputamus et reputabimus, si quod vulgo incaute in sparsisti recolligere studeas, et lapides tollas quibus ' alii in via dei sunt offensi, sicut in Hieremia scriptum est: Tollite de via lapides 'Verum quia te scripsisti non meminisse, ubi nam speciatim β scandali occasionem praestitisse, aut scripturas exposuisses aliter quam patiatur intellectus ecclesiae, iccirco literis his nostris illorum indicem implicitatum transmittimus, in quo annotatae habentur si propositiones et allegationes sparsim perte ex Scriptura sacra, et ex utroque etiam jure impertinenter allatae Super quibus, uti nobis visum est, in apologetico tuo quod latine scriptum consultationi tuae junxisti non satis' pro fidei tuae synceritate te expurgasti. Super his ergo petimus ut per tua scripta nos latius mentem tuam develando informes, aut exemplo humilis et sapientis Augustini
palinodiam cantando retractes. Haec enim est ingenua et vere christiana cum charitate Severitas, corrigere atque emendare aut etiam destruere opus, quod improvida et male circumspecta festinantia struxit. Nam sic ut verbis tuis utamur integritatem in te suam fides incontaminata custodiet illuminante te Christo, qui ad aedificationem aliorum te sanum et incolumem servet. Vale. Εx Colonia nostri decanatus sub sigillo, die secunda Mensis Januarii. Anno domini 1512.
l Male l. 2 Tollere 1. 3 Quo l. 4 Tollitet nichi in .Ieremias, son-dern Jes M. 62, l0. 5 Speciatim avsgelassen 1. 6 Sunt stati habentur 1. 7 Propositioncst hui diese in briose nichi erhalten, R. thoille sie spAter seinem secunde Ilildebrand init 1 oct. 1512. unten nro. CLIV. 8 In defensione tua latine odita ac consultationi juncta NON SATIS 2. 9 Quare petimus 2. mentem tuam latius; nos vor informes 2. 10 Aut etiam destruere ausgelassen l. II Nam bis sic, ut Verbis tuis utamur ausgelasson 1. dasur quatenus. I 2 Custodiat; von da bis servet ausgelassen 1. 13 Ex bis domini ausgelassen 1; nach MDXII: secunda
156쪽
F. Com adus Κollin de Ulma, theologiae prosessor, ordinis Praedicatorum, egi egio imperialium legum doctori Joanni Reuchlin Sueuorum Confoederationis sequissimo judici
cum commendatione Salutem pli imam et anuum
Clarissime domine doctor, mittit facultas nostra theologica
Coloniensis, quae emendandae Videntur Propositiones, quas tractatus vester continet, Optatque, ut Super emendatione ejusmodi propositionum quantocius mentem Vestram eidem significetis. Arguitur nanque negligentiae, quia non agit, ut quae plurimo scandalo sunt, emendentur etc. Charissime domino doctor, non dubito, Dominatio vestra confidat in me ut amicum et profecto amici munus effecise et sacere me arbitror et ut amicus consulo fideliter. Res in eo statu est: Effeceram ego, ut lacultas dicta vobis pariter cum propositionibus scriberet earum desectum, qualiter etiam emendandae essent; supervenerunt hinc inde scripta quae tractatum illum graviter accusant, simul et lacultatem ipsam, quia non celerius contra Dominationem vestram procedat atque librum ipsum condemnet. Quibus permota lacultas ipsa consultius sore judicavit, si propositiones ipsae primo Dominationi vestrae e hibeantur. Possetis nanque, ut Munt, velle protervire atque contumaciter quae scripsistis defensare, quo fieret, ut aliter procedere oporteret. Ut ergo facultas ipsa non videatur partialia atque vobis colludere, voluit primo exhibere propositiones, Sperans ad meam sponsionem, quod ut virum bonum docet non recusabitis vos, immo magis propositiones et dicta submittere correctioni lacultatis, quae ex post Dominationem vestram plene informabit, in quo dicta aliqua deficiant. Informationem quoque dabit salvo honore ea emendandi. Non est facultas ad confusionem Dominationis vestrae, sed ad Salvandum honorem prona, cum tot per me percipiant egregias Dominationis vestrae laudes. Dominatio vestra tu hoc oro Sup-
157쪽
pliciter roganti acquiescat, humiliter facultati cum praesentium latore rescribat atque ei dicta submittat. Neque indignum arbitretur sacere, quod sanctissimi, atque ecclesiae luminaria sacere non dedignati sunt. Non mirum si jurista theologicas non attigerit Subtilitates. Parcat iterum confidentius scribenti dominus meus. Videbitis multa minus bene sonare, quae forsan juristae Valde bona videntur. Sunt religiosi et seculares qui omnes expectant sententiam nostrae lacultatis. Et quantum ego adVertere possum, omnes parati sunt adversus vos insurgere. Si autem per judicium lacultatis nostrae absoluti fueritis, nemo erit qui condemnabit. Dat Coloniae in octava Innocentum. Anno 1512.
Praestantissimo et peritissimo literatoriae artis magistrod. Joanni Amorbacchio civi Ba8iliensi, amico suo quam observaridissimo. Jo. RouctilinJ S. D. P.
Quia os omnium literaruin amator acerrimus, non potui praesentium ostensori, d. Matthaeo Adriano Hispano, medicino doctori Basiluam eunti, nihil ad te literarum dare. Quaro qui soles variarum literarum praeceptores honorare, oro rion etiam hunc praetermittiis, quo in lingua hebraica nunquam in Alemannia doctiorem expertus Sum. Audies virum, et placebit, sive hebraice scribendum sit sive quoque chaldaicio. Commenda eum doctis et hebraeae linguae laventibus et rommihi gratam seceris. Vale. Ex TuWingen pridie nonas j nuarias anno 1512. Jο. Rouchlin Phorcensis I L. doci. Aus: Baster viiiversitatsbibl. liandschr. G III 3- nr0. 67 autogravit.
Frater Nicolaus Etlenbog Joanni Capilioni f. d.
Rodditae sunt mihi dudum literae tuae , vir doctissimo,
158쪽
simul et amantissime una cum apologia tua contra Judaeum baptigatum Capniomasticem. Gratias tibi et habeo et ago immortales et pro libello mihi misso et pro signaculis adnotatis. Et vere dixerim signacula. Sunt enim mihi signata prorsus abscondita et abstrusa. Laboravi multum quaerens et legens, et ideo quidem hactenus ad te scribere moratus sum, sed vix unum aut alterum aperire potui signaculum, labor tamen iste non taedium, sed aviditatem incussit. Fit enim plerumque, ut quod laboriosius acquiritur, id etiam charius habeatur, et quod longius differtur, tandem adeptum appareat dulcius. Facilia enim quaecumque contemtui patent. Tantum itaque inardesco ad signaculorum resignationem, ut magis non possim. Sed nec unquam meo id studio consequi Posse speraverim. Quid ergo faciam 3 Desistere ab incoepto dissicillimum mihi soret, sed nec a te, humanissime vir, id rursum petere praesumo. Novi enim occupationes tuas, novi quoties oneri tibi suerim litoris meis. Quid ergo γ Tu vides laborem et dolorem meum. Si vis, potes me juvare. Hoc tamen, ut dixi, a te petere non audeo. Si tamen seceris immortali me beneficio assicies perpetuumque debitorem tuum constitues. Valo scelix, amicorum Observandissime, et metui nominis et honoris praeconem esse certo certius Scias. EX Ottenpurra pridie idus Januarias 1512.Msc. Ellenbog. lib. II epist. 23 sol. 113b sq.
Joannes Beuchilii Phorconsis I L. doctor celebemmae facultati illeologicio Colonien Si. P. S. d. P.
Ad circiter 17 Kal. Februarias, colendissimi Patres, eximii sacrarum literarum doctores, reddita est mihi epistola quaedam Vestra, omni genere optimarum virtutum insignita, ut quae a recte vivendi sentiendique ossicina processerit, data secundo Januarii die in qua et pietatem in Deum et charb
i Virtutumi veritatum 2. 2 2 Jan. 2. s. v. nro. CXXXIII.
159쪽
tatem erga proximum vestram illam peculiarem sole clarius ostenditis et eum qui misere in latrones jam pridem inciderat, ab eisdemque dispoliatum, vino primum acri atque mordace, deinde oleo, Palladis fructu, sanare pro incredibili humanitate vestra officiose conamini. Det Opi. Max. ille deus noster pro fidei orthodoxae gelo vestro, quo fideles ejus dispensatores,
talentum vobis creditum cum scenore satagitis reddere, ab mulque pro emuente in me charitate vestra, qua me a dedecore, infamia, contemptu, et despectione praeservare, custodire, vendicare clementer studetis, et vobis et collegio et illustri universitati vestrae divinam benedictionem ex Sion, ut videatis bona Jerusalem per quem et paX nobis. Cum enim plurimi quos mea voluntate conscientiaque nunquam laeserim, immani et acerbissima invidia livoreque in meam perniciem propensi, ut accipio, quotidie vos effreni tumultu adoriantur, petentes, immo urgentes, ut me qui theologicum synthema Sibotelli eadem literatura quae illis placeat exprimere non valeo, in ipso Jordanis transitu juguletis β vos viri, vos, inquam, viri prudentissimi et animo non osseminato sortissimi, nullis adversariorum meorum factionibus fracti, sed
ni flores inter multas spinas atque sentes orti, honeStiores et sapientiores caeter is, non facile conservum vestrum mittitis in carcerem, Sperantes, quoniam dominus eximat vos paritera tortoribus, ab omnique debito liberet, eo quod conservum vestrum sitis commiserati, iccirco imitamini Dominum nostrum, qui omnia sciens et omnia praevidens dixit Adam ubi os 3 Cupitisque primum experiri simne desertor an amator veritatis catholicae 3 Quare propositiones quasdam ex meo consilio de cremandis Judaeorum libris dato, quae vobis labvolae, scandalosae, et minus bene Sonantes Videantur, eXcepistis, earumque exemplum ad me vestris cum literis transmisistis, desyderantes, ut post declarationes prius a me simul cum consilio meo editas latius ' mentem meam revelando vestras dominationes informem, quia non satis pro fidei meae
1 vindicare 2. 2 Placet 2. 3 Inguletis 2. 4 Adam ubi est l. B. M. C. 3. V. s. 5 Cupitis bis oloum peccatoris solgondo seito in Pepericornides. H. 2 b Q. P.) ' 6 Primum do mo P. 7 Latius avsgelassen 2.
160쪽
synceritate, secundum quod vobis visum sit, me expurgaverim. Ubi profecto latere non potest sed se ipsam plane ostendit ingens virtus humilitatis vestrae, qui ut unanimes idem ipsum sentiamus, nihil per contentionem, neque per inanem gloriam in vera quidem humilitate a me poscitis ulteriorem declarationem sive informationem, ut literae vestrae sonant δ, ego vero agnoscens ingenii mei tenuitatem, quod sentio quam sit exiguum, explicare theologicas subtilitates mihi tanquam laico et quidem digamo ' temere non arrogavero, cui explicationes fidei et singulares ejus decisiones recte licebit sine culpa
Dosero autem omnem hujuscemodi honorem excellentissimae lacultati vestrae, paratus nunc et Semper, ubicunque
erraverim, benigne potius corrigi in misericordia a justo, quam ut caput meum impinguet oleum peccatoris. Quod ex eo maxime patere potest, quia, cum jam ex libello Johannis Psesserhorn ε intellexeram quosdam pusillos sorsan et minus perfectos scandalum potuisse pati, occasione consilii mei antea per renunciatores publicati, tum ' mox ipse ego, a nemine adhortatus, coactus aut requisitus, mentem meam declaravi latine, paratus tunc easdem declarationes in lingua vernacula et vulgari edere nisi brevitate temporis et impressoris impedimento fuissem rotardatus, ad quod etiam hodio paratus existo, inde sperans, probabiliter quod per eas erigerentur, Si qui sorte cecidissent, nec de caetero casum paterentur qui
Quia vero uberiorem declarationem desyderatis, lacilo intelligo me propositi mei finem non esse consecutum. Ut igitur petitioni vestrae pro mea virili satisfaciam, et circuitus vitentur inanes, et itineris longi varia caveantur discrimina, simulque inutiles expensae ac supervacui labores hinc et indotollantur, vestrum omni laude dignissimum et ornatissimum col-
1 Latere non potest bis praeconium f. s.) in Reuchlini dosonsio contra calumniatores Colonienses F. def.) 2 Stati declarationem . . sonant nurinformationem i. 2. 3. dus. 3 Digamo vgi. oben 27 Junt i502 nro. LXXXIIanmerkung 6. 4 LibelloJ handspiegel. 5 Tamen sur tum des. 6 DieseerhlArungen orachienen deuisch orat am 22 Mgra i5I2. Ain clare versieninus usi. Reuchlin a. 264 fg.