Johann Reuchlins Briefwechsel

181쪽

treten feten: Talia enim studia tam splendida et tam utilia putabam optime ad virilem togam deposita praetexta pertinere. Qua me re conjeci in servilem conditionem, et repulsa vivendi libertate immiscui me infinitis hominum et jurgiorum quaestionibus atque demum reipublicae curis et sollicitudinibus, quae non tantum lassato somnos adimunt, sed etiam vigilanti et recto ag0nti robur mentis debilitant et corporis nervos ubi nulla quies, nulla tranquillitas. Unter diesenersten studien sui abor das vorgiiglichste das der helligon schrist. Zu threm Walii haston versiaud niss habe er eine grundiicho be-schastigung mit dor griochischen und hebraischeu sprache stirnotinuendi g eraclitet. Durum autem post eas disciplinas et agreste nimis judicabam, amicis negare linmanitatis officia, Saepe multumque et coram et per epistolas nunciosque a me petentibuS, ut eis moleste admodum et, ut Munt, intolerabiliter ignorantibus aliis quidum graeca divulgarem, aliis autem hebraica. Quare pio amore ductus, cum antea docuissem multos in graecis literis, et per grammaticam artem, cui titulum inscripsi Microp:edia, dolavissem quicquid potui, novissime ad decorem et splendorem sacratissimae theologiae et theologicorum virorum utilitatem, ipse ego totam linguam hebraicam primus omnium in lituris, in dictionibus et regulis collective, legibus mancipavi latinis. Cujus exercitii discipulos non nullos nulla tamen ni ercede, sed gratuito seci participes, partim gratos qui praeceptori suo debitum honorem perquam reverenter exhibent, partim vero, ut acerbe audi0,

182쪽

supreme ingratos, quibus deum judicem propono, et nisi resi- puerint vindicem opto. Das sei aber das gemelnsame loos alter telirer. Utque omnibus promptum esset Omnium meorum abundaro copia et facilitate, laci rudimenta hebraicae linguae, quae multo Sudore et algu, prece, premio et precio per longa tempora corraseram, haud sins incredibili diligentia et sero non parvo publicitus imprimi. Qui liber rudimentorum meorum, cum sere integrum liebraicae intelligendi artificium contineat, non potest decerpente tanto usui esse, nisi et adhibeantur aliqua volumina bibliae, qua quidem ipsa tota lingua constat. Sperabamus autem indubitata fide multas ad nos

ex Italia biblias h0braicas Soncini Pisaurive aut aliis in locis

impressas cum caeteris Judaeorum libris quotidie venturas,

quae cum obsistente grandi bello quod Augustus Imperator Maxsemilianus jam diu in Italia sceliciter gerit, emporio nostro

non as runtur; tentanda nihilominus via est, ne nos ipsi deesse nobis videamur, in quo sateor tarditatem meam discendi cupidis onerosam. Dudum enim aliquid praeterea hebraicae doctrinae studiosis quo se juvarent edidissem certe, si non in dies audivissem brevi laturum esse quippiam 3 admiratione ot omnium lectione dignum, quod nescio qui Pepe phrones cum suo Pepericorno Judaeo illo baptigato calumniatoro meo, ex profundissimis Scientiarum suarum thesauris proserre, tornare et ad incudem reddere pollicerentur, quo nobis mentes parturire suspicandum fuit. Ego vero jam quintum annum Supra cum Isaia y expectavi, ut sacerent uvas, et secerunt labruscas, et labruscis acerbiores, scilicet libros diffamatorios atque aliud nihil quod vir bonus laudare quidem posset, Si quam maxime vellet. Daher habe er sicli nun entschlosson, eine ausgabe der sieben

ossentliclien . Stutgardiae, hal. Sextilibus anno 1512. Gedruckt: Septem psalmi paenitetitiales 1512 fugi. Reuchlius. 133, a. 4 ff.J.

184쪽

Zougen, das es nit Syn Sy. Itemm votin den gWaien introductoria, unum in litoras hebraeas, alterum in literas graecas, alis tr schryben, die not Sin Werden denen, so sannct Jeronymum kous en unnd lessen

185쪽

der Werd im grosso vasa lassen machen etc. Also stat in

187쪽

Aus: Baster universitalabibl. handschr. O II 13' nro. 68. autograph.

I Ohno gwoiset Adam Petri, der nesse des Iohalin Petri.

188쪽

Joannes Hillebrandus Suecingensis i an Reuchlin

schicht ilim A. v. Tungerns Articuli ' sive propositiones, die Anshelm von der Franklarier messe mitgebrachi hat und ermum tori thia, den angriss gleichmuthig etu ortragen. Vale, Tubingas anno 1512.

Joannes Reuctilin Phorcensis an Hillebrand. '

. I Joannes Hildobrandus Succingensis anno superiore lato defunctus homo Verus, integer vitae scelerisque purus, judicio in litoris aeri, paideian sectatus est adhibitis jurisconsultorum praeceptis, graecas hebraeasque literas sacrorum caussa miro ardore coluit, quod illis ipsis omnia pietatis monumenta constaro diceret. Nam eo contulerat, si per fata licuisset, omnes animi conatus, ut sancte syneeriterque studia olim sacra tractaret, id quod moribus ac ingenio Prae se serebat, laudem ex studiis multam sine invidia vir bonus consecutus Est, in emendandis bonorum autorum libris apud Thomam Anglielmum chalco-gruphum diligentia fuit absoluta, usque adeo amans rei publicae literariae curavit optimum quemquc librum in manus hominum emitti quam castigatissimum. Extant eius epistolae προλεIoμ.Lαt in quosdam autores et versiculi eruditi quidem et probi. Mortem viri quasi comunem studiorum calamitatem juventus Sue vica flevit carmine. Distichon graecum ea do re, quando hoc

189쪽

Maximilian I a11 die kursili sten, besondos an denrath der studi Frankfurti

Joannes Reuchi in Phorcensis, li. doctor an Johann

190쪽

vorgenommen, habe sis liberseteti und thm gugeoignet. Vonwelchem Hippohrates die schrist herrithre, Wisso er nichi. Er versucht Zu gei gen, dass die medicin von den juden stammeund von thnen alien volhern mitgothetit sei. Nec id tibi stomachum moveat, quasi nostri seculi Judaeos vel sormidine poenae ob anteactam scelerate vitam, vel propter quaestum ampliorem aut explendam libidinem aqua baptigatos, tinctos aut mersos tanto et tali digner honore, ut sint in numero clarissimorum medicorum recensendi. Non enim illis vagabundis nomen artis tam honorabile impertiar quorum perfidia frequenter ad vomitum redit. Possent tamen lateor inveniri ex riuscemodi Judaeis baptigatis malae bestiae, qui se ipsos rejecta omni verecundia partim vestrates in parabalonorum id est manus applicantium consortia ingerere, partim nostrates ausu temerario sese theologos hebraistas sallaciloquenter fingere non cessant, cum sint ipsi penitus indocti et nullius bonae artis initiati Quales uterque nostrum jam pridem sortiti sumus mastigas Judaeum baptizatum quisque suum, tu illum qui te contempserit in medicandi lacultate quem Ulma tua celebris civitate exegit; ac ego eum qui mihi restiterit in utroque jure calumniatorem

mendacissimum et perfidia Sententem . . . Widmungsbries der schrist: Hippocrates de praeparatione hominis

Scripsi, vir clarissime, testate elapsa β cum hinc Treverimabiturus essem, simulque tibi ostendi Demosthenis orationes una cum commentariis ex Venetiis allatas esse Inde cum